s|
i
l
DE TOESTAND IN INDONESIË.
Militaire ontwikkeling.
Dagorder van Gen. Spoor
S3
S««Jsdiap
Het eerste officiële legerbericht
Bevin
vreest geen oorlog
X>rfk
Mcjf
k ra
n.
t gJ
de
r¥
DINSDAG 22 JULI 1947.
aan de familie der
Strijdkrachten in
Indonesië
Radiorede
van Dr. Van Mook.
OETOESTAND IN PALESTINA
=1;
SIP
«mi
lb" '>v
Frankering bij Abonnement - Temeuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.l"
te De Bilt, geldig tot Dinsdag
avond.
Warmer.
In de loop van de dag gelei
delijk weer iets toen. be wolk.,
maar nog vrijwel nergens bui-
envormiwg. Flinke stijging van
temperatuur. Matige wind tus
sen Z.W. en Z.O.
3de Jaargang No. 559.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande
Advertentieprijs
per min 10 ct minimum
per advertentie f 1.ÖC
Inzendingen advertenties
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek ki. advert en tiesj
1S regels 60 ct; leden
regel meer 12 ct
melding brieven ond«r
nr. Bur. van dit Blad
10 ct meer.
Terneuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
Maandagochtend is de bevol
king van Batavia door middel van
aanplakbiljetten en pamfletten
medegedeeld, dat vanaf heden het
gezag in Batavia uitsluitend be
rust bij de wettige Overheidsorga
nen van Nederlands-Indië. Met
uitsluiting van alle andere instan
ties zijn het deze organen, zowel
de militaire als de civiele, die de
rust, de veiligheid en de orde
handhaven en daarvoor verant
woordelijk zijn.
Op allen is een dringend beroep
gedaan om mede te werken en tot
het nalaten van handelingen, die
de taak van deze organen kunnen
bemoeilijken.
De mededeling zegt: „Houdt
het hoofd koel, verricht normaal
uw werkzaamheden en onthoudt
u van eigenmachtig optreden.
Blijft van de straat voor zover
u daar niets te maken hebt; ver
mijdt samenscholingen en volgt
onmiddellijk de bevelen van de
politie en de militairen op.
Het dragen van wapens op
straat is voor alle burgers verbo
den. Dit geldt ook voor hen, die
een vergunning hebben. Tegen
de overtreders zal zonder somma
tie worden opgetreden.
De avondklok wordt met in
gang van heden ingevoerd en is
gesteld van 18.30 tot 05.30 uur
Bataviatijd.
Deze mededeling was onderte
kend door de Resident Mi. M. A.
T. Zwager en de plaatselijke com
mandant Kolonel K. Drost.
Aneta heeft verder vernomen,
dat op het ogenblik niet zeker is
of de avonklok vervroegd wordt.
TOESTAND TE BATAVIA.
12 Uur na de bekendmaking
van Dr. Van Mook, dat de Neder
landse Regering haar vrijheid van
handelen herneemt, was het stads
beeld in Batavia niet opmerkelijk
ongewoon.
De straten waren Maandag
ochtend niet zo druk als anders,
doch mogelijk is dit gedeeltelijk
te wijten aan het inzetten gedu
rende de nacht van heftige regen
en onweer, hetgeen iets onge
woons is voor het droge seizoen.
De telefoons werken niet ge
durende de nachtelijke uren, doch
H. M. de Koningin heeft
de volgende boodschap ge
richt tot de familie der
strijdkrachten in Indonesië:
„Gelijk de Regering U
bij monde van de Minister-
President heeft medege
deeld, is zij overgegaan tot
politioneel optreden met de
strijdkrachten ter zee, te
land en in de lucht op Java
en Sumatra.
Ik weet, dat gij allen, die
een man, zoon of verloofde
in Indonesië hebt, d»gen
van grote zorg en spanning
tegemoet gaat,
Ik behoef U wel niet te
verzekeren hoezeer ik met
U medeleef en begrijp wat
in U omgaat.
Ons volk is kortgeleden
door onnoemelijk zwaar
leed en beproevingen heen
gegaan en heeft deze met
moed en fierheid gedragen.
Ik ben overtuigd dat het
deze nieuwe beproeving
even flink en dapper en
met hetzelfde vertrouwen
in de toekomst zal door
staan.
God zegene U en die U in
Indonesië lief zijp.
Wil.HEI.MINA."
Maandagmorgen was het weer
mogelijk te telefoneren, alhoe
wel men moeilijk verbindingen
kon krijgen. De telefoonjuffrouw
van de centrale, zegt thans bij een
oproep niet meer „Djakarta" doch
Weltevreden", evenals voor de
Japanse Invasie.
Water en eelctrdciteit functione
ren normaal. Volgens de officiële
mededeling is de stroomlevering
aan de industrie Maandag ge
staakt, daar het thans van het
hoogste belang wordt geacht, met
name voor de veiligheid van de
bevolking, dat de verlichting op
straat en in de huizen zoveel mo
gelijk kan branden.
TOESTAND IN BANDOENG
Volgens de correspondent van
Aneta te Bandoeng, was Zondag
de toestand aldaar volkomen
normaal. Van nervositeit onder
de burgers en militairen was niets
te merken. Slechts voor een
nauwkeurige waarnemer was het
opvallend, dat in de avonduren
weinig militairen op straat wa
ren. Zondagnacht was na de
avondklok het verkeer zwaarder
dan gewoonlijk. Maandagmorgen
hebben de nieuwsberichten ner
gens enige sensatie verwekt.
De correspondent meldt, dat
het ook in Bandoeng een regen
achtige dag is. De telefoondiens
ten functioneren normaal.
Enkele uren na de Nederlandse
aankondiging, dat tot miiitaire-
actie zou worden overgegaan om
aan het geschil met de Indone
sische Republiek een einde te ma
ken, verneemt Reuter uit Repu
blikeinse bron, dat Nederlandse
gevechtsbommenwerpers Maandag
bij het aanbreken van de dag on
der hevige regenval begonnen zijn
met bombarderen en beschietings-
aanvallen over een groot gebied
op de Republikeinse vliegvelden.
Tezelfder tijd zijn Nederlandse
landstrijdkrachten met de aanval
op Indonesische stellingen op W.
Java begonnen, aldus meldt het
Indonesische persbureau Antara.
Reuter meldt voorts, dat op het
Nederlands hoofdkwartier te Ba
tavia het vuren van mortieren en
machinegeweren hoorbaar was.
Reuter wijst er hierbij op, dat het
Indonesisch persbureau dit nieuws
van Nederlandse aanvallen gaf,
vóórdat zijn bureau te Batavia
gesloten werd en onder Neder-1
landse bewaking werd gesteld.
Maandagmorgen waren Neder
landse vliegtuigen boven Djokja,
zonder te bombarderen. Het in
aanbouw zijnde vliegveld Tjifoeu-
reum op West-Java werd door 2
Nederlandse vliegtuigen in duik
vlucht beschoten.
Drie jagers beschoten Malang
met machinegeweervuur in twee
aan vals vluchten. Gedurende de
itweede aanval opende het Repu
blikeinse leger het vuur. Er wer
den gebouwen beschadigd.
Nederlandse vliegtuigen hebben
een Republikeinse opslagplaats
van munitie hij de stad Madioen
aangevallen.
Bij Semarang op Noord-Java
zijn zware infanterie-gevechten
aan de gang.
Volgens berichten uit Djokja
karta trokken Nederlandse troe
pen uit het gebied van Soerabaia
ongeveer 70 km op in de richting
van Malang. Hoewel nog geen of
ficiële oorlogsverklaring van een
van beide partijen werd gedaan,
heeft Sjarifoeddin na een kabi-
netszitting van Maandag een ra
dio-oproep „te wapen" tot de In
donesiërs gericht „ter verdediging
van uw vrijheid".
De Indonesiërs beschouwen de
strijd ais „een heilige oorlog",
deze is begonnen gedurende de
maand Ramadan. De hevige
regen, welke de hele dag was ge
vallen, is ongewoon voor de tijd
van het jaar. De Indonesiërs be
schouwen dit feit als een „won
der".
Er is geen officieel Nederlands
nieuws binnen gekomen over de
gevechtshandelingen, maar te Ba
tavia verwachtte men een leger-
bericht tegen 14,30 uur Neder
landse tijd.
Dr. Van Mook heeft Maandag
morgen in een radiorede bekend
gemaakt, dat de Nederlandse re
gering haar vrijheid van handelen
heeft hernomen, zoals hij ook
reeds des nachts in zijn verkla
ring tot de pers zeide.
In zijn rede gaf hij een histo
risch overzicht van de feiten, die
tot deze beslissing hebben geleid.
In grote trekken zijn verklaring
tot de pers herhalend, zeide Dr.
Van Mook, daf „de Nederlandse
regering door deze beslissing over-
tigd is de medewerking en de
goedkeuring te verkrijgen van de
tallozen, die de huidige toestand
moede zijn en toeseffen, dat voort
during van deze toestand iedere i
grondslag zou ontnemen aan de
oprichting; van een wérkelijk vrije i
Verenigde Staten van Indonesia.
Hij roept de hulp in van allen,
die dit begrijpen en wil uitdruk
kelijk vaststellen, dat de militair-
politionele maatregelen, die zijn i
ondernomen, niet gericht zijn
tegen het Indonesische volk,
noch tegen het Indonesische vrij-
heidsstreven, doch uitsluitend
tegen die machthebbers en groe
pen, die de werkelijke bevrijding
van het land in de weg staan".
,,De Regering zal niet rusten",
aldus Dr. Van Mook, „voordat
haar doel bereikt is en allen, die
door afkomst of voorkeur in dit
land thuis behoren, als vrije bur
gers in een vrije staat de hurt
toekomende plaatsen kunnen in
nemen. Allen, die een functie
vervullen of een constructieve
taak verrichten, zullen, welke po
litieke overtuiging zij ook zijn
toegedaan, in staat worden ge
steld en verplicht zijn het werk
voort te zetten."
Dr. Van Mook eindigde met te
zeggen: „Moge het succes dezer
actie rechtvaardiging brengen
voor hetgeen wij ondernemen."
De opperbevelhebber der Neder
landse strijdkrachten in Neder
lands-Indië, Luitenant-Generaal
Spoor, heeft Maandagavond in 'n
dagorder ontkend, dat de Neder
landers de oorlog zijn begonnen
tegen het Indonesische volk.
„Beginselen van rechtvaardig
heid en gerechtigheid en van
pljcht en verantwoordelijkheid
tegenover de millioenen inwoners
van Indonesië en van Nederland
hebben onze regering ertoe doen
besluiten de Republiek te dwingen
om uit te voeren, wat zij vrijwil
lig op zich heeft genomen"
„Onze vijanden zijn zij, die
trachten de eerlijke uitvoering van
de overeenkomst, welke is aange
gaan te saboteren. Ofschoon mo
menteel de kracht der wapens het
voornaamste woord zal spreken,
Maandagavond is het eerste of-
ciële legercommuniqué uitgegeven.
Het vorige legercommuniqué
kwam van de zijde van de Ned.
Ind. regering. Het officiële leger
communiqué luidt:
„Teneinde te voorkomen dat
Republikeinse vliegtuigen acties
ondernemen tegen Nederlandse
objecten, voerden Maandagmorgen
enige escadrilles „Mustangs" pre
ventieve acties uit om luchtvaart
materiaal van de T.R.I. op te
ruimen. De acties waren gericht
tegen de vliegvelden, in de eerste
plaats Kalidjati, waar een op dé
grond staand Republikeins-Jap.
vliegtuig in brand werd gescho
ten. Ten tweede werd het vlieg
veld Parigi bij Serang onbruik
baar gemaakt. Hier bevinden
zich enige benzinetanks en werk
plaatsen. Ten derde werd Tasik-
malaja aangevallen, waar werk
plaatsen en installaties buiten be
drijf werden gestold.
Bij deze acties werd gebruik
gemaakt van mitrailleur- en
raketvuur en van enkele lichte
bommen.
Bij verkenningen door Mitchells
werd weinig grondactiviteit waar
genomen.
Van Zuid-Sumatra wordt ge
meld, dat daar verkenningsvluch
ten zijn uitgevoerd door Mitchells.
De operaties van Maandagmor
gen zijn bemoeilijkt door zeer
slecht weer.
Een tweede communiqué deelt
mede, dat het merendeel der aan
gehouden personen wederom op
vrije voeten is gesteld nadat zij
de belofte hebben afgelegd £een
pogingen te zullen doen om rust
en orde te verstoren.
toch blijft het beginsel van vrij
heid voor de Indonesische volken
dat in onze overeenkomst is neer
gelegd, onveranderd richtsnoer
onzer toekomstige politiek."
BOYCOT OP NEDERLANDSCHE
SCHEPEN IN AUSTRALIË
De algemene secretaris van de
vakvereniging van havenarbei
ders in Australië, heeft gisteren
verklaard, dat de Australische
havenarbeiders onder geen om
standigheden schepen zullen la
den, welke bestemd zijn voor on
dersteuning van de Nederlandse
militaire plannen in Indonesië.
Indien de Nederlanders oorlog
voeren tegen de Indonesiërs, zal
de vakvereniging in overweging
nemen om opnieuw alle Neder
landse schepen te boycotten.
COMMUNIQUÉ VAN DE
NED.-jINDISCHE REGERING»
Een communiqué van de Ned.
Indische Regering. Maandag
avond te Batavia uitgegeven, be
vestigt, dat de Nederlandse Lucht
macht vliegvelden op Java en
Sumatra heeft aangevallen. De
Republikeinse burgemeester van
Padang aldus het communiqué
is Zondag door Indonesische
troepen gedood op korte afstand
van de demarcatielijn aldaar. De
aanvallen op de vliegvelden op
Java en Sumatra zijn uitgevoerd,
omdat Republikeinse jagers voor
actie gereed stonden. Er zijn
geen aanvallen gedaan op de be
volking, noch op Objecten zonder
militaire betekenis.
BOMBARDEMENT OP
VLIEGVELD DJOGJAKARTA.
Volgens berichten uit Djogja-
karta is het vliegveld aldaar
Maandag gedurende twintig mi
nuten, ingaande te 03.35 uur n.m.
plaatselijke tijd, gebombardeerd.
Het sein „alles veilig" werd te
16 uur gegeven. Gedurende het
bombardement zochten mannen,
vrouwen en kinderen een goed
heenkomen in een geïmproviseer
de schuilkelder, aangezien geen
schuilkelders tegen luchtaanval
len hier zijn gebouwd, zulks om
dat, volgens een mededeling van
Amir Sjarifoeddin, de Republi
keinse Regering vertrouwd heefij
op een vreedzame regeling.
NEDERLANDS-INDISCH
LEGERBERICHT.
Het Nederlandse legercommu
niqué van Maandagavond meldt,
dat de Republikeinse burgemees
ter van Padang, Aziz Chan, Zon
dag gedood is. Dit had plaats
toen Aziz zijn ambtsplicht vervul
de en trachtte een bijdrage te
leveren in de bestrijding van de
vele infiltraties van Republikeinse
militairen in het gebied rondom
Padang. In gezelschap van twee
Nederlandse officieren reed Aziz
in een jeep in de buurt van Kan
dis over de demarcatielijn het Ne
derlands bezette gebied binnen.
Hij was daar om een onderzoek
in te stellen naar de schendingen
van het bestand, welke daar heb
ben plaats gehad en om maat
regelen daartegen te nemen. Nog
voor hij de demarcatielijn bêreikt
had, had de aanval plaats van een
groep T.R.I.-milïtairen van circa
6 man. De beide Nederlandse
officieren, die dit vuur beant
woordden, werden licht gewond.
Aziz daarentegen, die naast de
bestuurder zat werd zwaar ge
wond en overleed in het Neder
lands hospitaal te Padang. De
aanvallers leden vermoedelijk ver
liezen en een Nederlandse pa
trouille werd uitgezonden.
RADIOREDE VAN SOEKARNO
Na Sjarifoeddin heeft ook Soe-
kamo Maandagavond een radio
rede uitgesproken. Soekarno ze:-
de, dat de Nederlandse aanval
met wapengeweld een aanval was
„op onze vrijheid en op de recht
vaardigheid". Hij noemde het een
betreurenswaardige daad, geba
seerd op vertrouwen in geweld.
In ons streven naar vrijheid, al
dus Soekarno, hebben wij vooral
ons gevoel voor rechtvaardigheid
en waarheid aan de wereld en aan
Nederland getoond.
Soekarno zeide, dat de Neder
landse herroeping van de over
eenkomsten met de Republiek
aan de Republiek slechts bekend
was geworden uit de Nederlandse
radiouitzendingen.
„Omdat wij er van overtuigd
zijn, dat de waarheid en de
rechtvaardigheid op onze zijde
zijn, zijn wij bereid het Neder
lands-Indonesisch probleem met
het volste vertrouwen aan de
Verenigde Naties over te geven."
Soekarno verzocht de Indonesië
sympathiek gezinde naties het
Nederlands-Indonesische probleem
in de V. N. ter sprake te bren
gen.
Soedirman zei in zijn radiorede,
dat de vrijheid, welke de Repu
bliek destijds proclameerde en
welke zij gedurende 22 maanden
had gehandhaafd tot de laatste
druppel bloed zou worden verde
digd. Alle Nederlandse maatrege
len „zijn wij verplicht tegen te
gaan".
Radiorede Soedinnan.
Na Soekarno heeft nog Soedir
man een radiorede gehouden, ter-
wijl de Chinese consul-generaal
voor Radio-Batavia sprak.
Soedirman zeide, dat de gehele
wereld, behalve Nederland, be
greep, dat de Republiek niet meer
concessies kon doen dan zij reeds
gedaan had.
De correspondent van Reuter
meldt nog over de radiorede van
Soekarno, dat hij, sprekend tot
de bevolking, zeide „God zal in
deze heilige Mohammedaanse
maand (Ramadan) de weg wijzen
naar de veiligheid en onafhanke
lijkheid. Wij zullen winnen, wij
moeten winnen".
Vervolgens zei hij „Wij zijn er
zeker van dat wij zullen winnen,
dank zij de opoffering, welke wij
ons gedurende twee jaar met
bloed, have en goed soms zelfs
met onze eer en veiligheid heb
ben 'getroost".
Soekarno deed een beroep op
de bevolking van Atjeh tot N.-
Guinea om hun kracht en vaste
wil te combineren om de Repu
bliek te verdedigen.
Voor een bijeenkomst van vijf
duizend mijnwerkers te Morpeth
in Northumberland heeft Bevin,
de Britse Minister van Buiten
landse Zaken Zaterdag verklaard,
dat hij geen ge-vaar van oorlog
zag voor deze g-eneratie. „Ik ver
trouw, aldus zeide hij, dat alsnog
de meningsverschillen met de
'Sowjet-Unie en de argwaan uit
de weg geruimd zullen worden, en
dat wij, als een krachtige natie
en centrale bruiggeboog in inter
nationale aangelegenheden, de
manier zullen vinden om de Ver
enigde 'Staten en de Sowjet-Unie
tezamen te brengen in een ge
zamenlijk pogen tot verheffing
van de mensheid in het alge
meen".
Bevin verklaarde, dat hij er
rich elk moment in de vervulling
van zijn functie van bewust was,
dat een verkeerde beslissing de
vloek zou kunnen betekenen voor
de komende generatie.
Voorts legde hij er de nadruk
op, dat hij niet van plan was, zo
als in sommige berichten beweerd
wordt, voordeel te trekken uit het
plan-Marshall voor een heroprich
ting van Duitsland, doch dat de
opbouw van Duitsland zijn plaats
moest vinden in het algemeen
program voor het economisch
herstel van Europa. Er zijn twee
dingen welke ons allen aangaan,
aldus Bevin: de vraag, onder
welke omstandigheden de veilig
heid gewaarborgd is, en de vraag,
welk peil aan de Duitse productie
gelaten kan worden om te voor
komen en dit is van vitaal be
lang dat de Duitse arbeider
dioor gewetenloze lieden geëxploi
teerd zal worden op een lagere
levensstandaard dan van de ove
rige bevolking van Europa.
Ten aanzien van het Ruhrge-
bied zeide Bevin, dat Groot-Brit-
tannië er naar streefde, de kolen
mijnen van dit gebied wederom
te brengen op hun behoorlijke
productiepeil, gezien de grote
schaarste aan steenkool.
Te Stella Maris bij Haïfa werd
gisterenmorgen vroeg door ver
zetslieden een aanval ondernomen
op de venbindingssectle van het
hoofdkwartier van de 6e lucht
landingsdivisie. De aanval werd
afgeslagen.
Voor het aanbreken van de dag
werd het radar-station te Ahoeza
ten Zuiden van Haïfa aangeval
len, nadat rondom het militaire
kamp mijnen waren gelegd.
Het station wordt gebruikt
voor het onderscheppen van sche
pen met illegale immigranten.
Naar verluidt zijn een aantal mas
ten de lucht in gevlogen. De om
vang van, de aangerichte schade
is nog niet bekend. Vier Pales
tijnse politieagenten werden bij
deze aanval gewond. Eén der
aanvallers werd gewond en een
ander gevangen genomen.
'rt<
am
a
idi
d*
i
pr
er
iz<
lei .,t
ing
Bu|
t.
25
sr i
L iK'
iW'
Ê'lee
ie
t«
k V-i?
bgejl.
dallj
ijf c
ruif?
lert-t
/Ot' I J
ng ;t
n 4
ie
,n
fhi
io:
ym;
\s 1
ik ff
enj
>e
onJij'
ooli
lert
ipaj Ej
ad i%
'°°t
eidii
opp
etui
im ;U|
j 3 rtfl
Fe
va,a
Ll S ,v
rjktJU
eng
>n
es
ile
sto*:
i ai
loei
m
