HET NEDERLANDSE ANTWOORD op de Republikeinse nota (^Wereldnieuws J WOENSDAG 9 JULI 1947. Aanvaarding der essentiële punten geëist DE REPUBLIKEINSE KABINETSZITTING Appendix aanvaardbaar Spanning te Batavia opgeheven Nieuwe loonregeling Amerikaanse mijnwerkers Uranium in Saksen? Engelse Noordpoolexpeditie Frankering bij Abonnement - Temeuzen WEERSVERWACHTING medegedeeld door het K.N.M.L te De Bilt, geldig tot Woens dagavond. Nog meer buien. Wisselende .bewolking met verspreide buien. Koud weer met nu en dan krachtige Zuid- Westelijke wind. DE VRIJE ZEEUW 3de Jaargang No. 548. Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Adv er tentieprfla per mm 10 ct., minimum per advertentie l.SOi Inzendingen advertentigg tot des namiddag» 4 uur. Rubriek kl. advertenties: 1—5 regels 60 ct.; ieders regel meer 12 ct. Ver melding brieven onder nr. Bur. van dit Blal 10 ct meer. Terneuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal. De volledige tekst van het Ne derlandse antwoord op de Repu blikeinse Nota van 27 Juni, luidt: In opdracht van de Nederland se Regering heb ik de eer Uwer Excellentie het navolgende mede te delen, naar aanleiding van haar antwoord van 27 Juni op de Aide-Mémoire van de Nederland se Regering van de 23ste dier maand. Uit dat antwoord toch is wel iswaar op bepaalde punten over eenstemming met het standpunt der Nederlandse Regering, te con cluderen, doch op andere punten is die overeenstemming minder duidelijk, of hestaan blijkbaar nog belangrijke verschillen. Zoals echter in de Aide-Mémoire wordt gesteld en bij de monde linge toelichting daarop aan de eerste Minister der Republiek nogmaals uitdrukkelijk werd her haald, acht de Nederlandse Re gering de aanvaarding van de essentiële punten uit haar voor stellen op korten termijn nood zakelijk om aan de huidige on houdbare toestand een bevredi gend einde te maken. Teneinde dit te bereiken, wor den die hoofdpunten hieronder in een korte formulering samenge vat, zonder dat daarbij in een be schouwing wordt getreden over de vraag, of en in hoeverre daar mede in uw brief van 27 Juni reeds werd ingestemd. Zal derhalve in die formulerin gen gedeeltelijk een bevestiging te vinden zijn van hetgeen reeds tussen de Nederlandse Regering en de Regering der Republiek werd overeengekomen, zij zijn als geheel opgesteld teneinde het U en Uw Regering mogelijk te maken om, door een duidelijk antwoord, voor de betrokken par tijen en voor de wereld vast te stellen in welke mate de voor de goede 'en redelijke uitvoering van de overeenkomst van Lingga- djati noodzakelijke overeenstem ming bestaat. 1. In de eerste plaats dient vast te staan, dat de handhaving der Nederlandse souvereiniteit en verantwoordelijkheid gedurende de overgangsperiode wordt aan vaard en in verband daarmede de in de Nederlandse voorstellen ge stelde beslissingsbevoegdheid de jure van de vertegenwoordiger van de Kroon in de federale raad wordt onderschreven, evenals het beginsel van de samenstelling van die federale raad uit ver tegenwoordigingen van de ver schillende staten. 3 In de tweede plaats dient vast te staan, dat de regeling van de buitenlandse betrekkingen, in verband met- de hierboven ver melde Nederlandse souvereiniteit, gedurende de overgangsperiode geschiedt op de voet van de voor stellen der Commissie-Generaal van 27 Mei en dat derhalve daar mede strijdige organisaties of functies worden opgeheven. 3. In de derde plaats dient geen twijfel over te blijven, dat behoudens nader overleg met ver tegenwoordigers van Oost-Indo- nesië en Borneo de in die voor stellen genoemde federale orga nen, met de hun toegedachte taak en bevoegdheden, worden aan vaard, met inbegrip van de ge meenschappelijke raad voor bui tenlandse aangelegenheden, de gemengde commissie voor de op leiding tot en de benoeming in de buitenlandse dienst en het ge meenschappelijk directoraat voor de binnenlandse veiligheid. 4. In de vierde plaats moet vaststaan, 'dat het herstel van niet-Indonesische rechthebbenden in hun bedrijven en bezittingen binnen Republikeins gebied zal plaats vinden op de voet, aange geven in de voorstellen van de Commissie-Generaal. 5. Tenslotte zal met betrek king tot de binnenlandse veilig heid duidelijk moeten zijn, dat de in te stellen federale raad als in terimregering onverminderd de eigen verantwoordelijkheid van de verschillende staten, die uiteinde lijke verantwoordelijkheid heeft voor orde, veiligheid en politieke vrijheid, en daartoe, onder leiding van het hierboven genoemde di rectoraat de beschikking zal moe ten hebben over het middel van een gemengde gendarmerie, ten einde overal voor het herstel van die orde en veiligheid te kunnen optreden, waar het gezag of de krachten van de afzonderlijke staten mochten tekort schieten. Het ligt voor de hand, dat de in de hierboven met name onder 3, 4 en 5 geformuleerde punten van het grootste belang zijn voor het verwezenlijken van die politie ke stabiliteit, welke onmisbaar is als grondslag voor de rehabili tatie en de credietwaardigheid van Indonesië en voor zijn weder opneming in het verkeer met de buitenwereld. De Nederlandse Regering zal het op prijs stellen op deze pun ten een zodanig antwoord te ver krijgen, dat omtrent de overeen stemming terzake geen twijfel meer kan bestaan. Zij moet voorts met nadruk verzoeken, dat de Republikeinse Regering door enkele duidelijke en openbare daden een einde maakt aan enige toestanden en handelingen, die op dit ogenblik oorzaak zijn van een spanning en gebrek aan vertrouwen. Zij heeft daarbij, zoals in de mondelinge toelichting en de Aide-Mémoire aan de heer Sjahrir werd mede gedeeld, met name voor ogen: 1. Een algemene staking van vijandelijkheden, waarbij inbegre pen de bouw van stellingen, de voedselblokkade en de vernielin gen, zomede de actie tegen de buiten de Republiek gelegen delen van Indonesië. 2. De staking van onderhan delingen betreffende buitenlandse betrekkingen en opheffing van de organisaties en functies, welke met het gestelde hierboven onder 2 in strijd zijn. 3. De ontbinding van organi saties en het ontslag van func tionarissen, welke de schijn hand haven, als zou de Republiek haar gezag ook uitstrekken over bui ten haar gebied gelegen delen van Indonesië. In verband met de dringende omstandigheden meent de Neder landse Regering te moeten ver langen, dat de hierboven genoem de punten binnen een week beant woording en verwezenlijking vin den en dat met de uitvoering van de overeenkomst van Linggadjati, indien op die punten overeen stemming blijkt te bestaan, een snel en daadwerkelijk begin wordt gemaakt. Zij is alsdan van haar zijde be reid daartoe ten volle mede te werken in de geest van samen werking en vertrouwen, die al leen zulk een uitvoering mogelijk kan maken. De Lt. Gouverneur-Generaal, W. G\ H. J. van Mook. DE APPENDIX OP HET RE PUBLIKEINSE ANTWOORD. iDoor de heren Setyadjit en Leimena werd Dinsdag om 18.30 uur Batavia-tijd het hieronder volgende schrijven overhandigd: „Aan Zijne Excellentie Dr. H. J. van Mook, Luitenant- Gouvemeur-Generaal te Djakarta. In aansluiting op onze nota de dato 5 Juli 1947 mogen wij hier onder doen volgen een nadere precisering van de inhoud van ons antwoord op de brief van Uwe Excellentie de dato 29 Juni 1947: 1. De Republikeinse Regering aanvaardt in de interim-regering de vertegenwoordiger der Kroon met beslissingsbevoegdheid de jure, een en ander binnen het raam van Nederlandse de jure souvereiniteit gedurende de over- gangtijd. De Republikeinse Re gering stemt er yoorts mede in, dat de interimregering worde samengesteld uit de vertegen woordiger der Kroon en de ver tegenwoordigers der toekomstige deelstaten van Indonesië. 2. De Republikeinse Regering stemt er mede in, dat, in ver hand met de Nederlandse sou vereiniteit gedurende de over gangstijd, de buitenlandse be trekkingen der Republiek in over eenstemming worden gebracht met het voortbestaan van voor melde souvereiniteit gedurende dien overgangstijd, alsmede met het bestaan der interimregering. De Republikeinse Regering spreekt de wens uit, dat de be staande betrekkingen tussen de Republiek en het buitenland wor den ingepast in het schema, als bedoeld in par. 8 bijlage 2 van de nota van de Commissie-Generaal d.do. 27 Mei j.l. 3. De Republikeinse Regering stemt in met de vorming van alle federale organen, zoals is voor gesteld in voormelde nota van de Commissie-Generaal, alsmede met de functies welke zij zullen uit oefenen, terwijl hunne taak en bevoegdheden zullen worden vast gesteld tezamen met de vertegen woordigers van Oost-Indonesië en Borneo. 4. De rechten van vreemde lingen op ondernemingen worden erkend door de Republikeinse Re gering en onvoorwaardelijk terug gegeven overeenkomstig het be paalde in art. 14 van de overeen komst van Linggadjati. De over dracht zal geschieden met gelijk tijdige inventarisering. Landsbe- drijven, welke zich in het gebied der Republiek bevinden, vallen de Republiek toe. 5. Met betrekking tot de in wendige veiligheid en orde hand haaft de Republikeinse Regering haar standpunt, zoals omschre ven in de nota van Zijne Excel lentie de President der Republiek.. Het is noodzakelijk hierbij er de nadruk op te leggen, dat de Re publikeinse Regerine instemt met een gemeenschappelijk directo raat voor de binnenlandse veilig heid, waarin vertegenwoordigers van de toekomstige deelstaten zitting zullen hebben. Naar de mening van de Repu blikeinse Regering zal het te bezigen apparaat zijn een gendar merie van elk der deelstaten, welke uitsluitend door deze deel staten afzonderlijk zal kunnen worden aangewend. De samen werking vindt haar uitdrukking in een gemeenschappelijke cen trale leiding. De Republikeinse Regering is bereid alle functies en organisa ties op te heffen welke strijdig worden geacht met de overeen komst van Linggadjati en stemt mede in met een wapenstilstand met alle gevolgen van dien. Alle deze maatregelen zijn ge nomen en zullen worden voort gezet met de verwachting, dat van Nederlandse zijde bijstand zal worden verleend om een toe stand en sfeer te scheppen, welke de Republikeinse Regering in staat zullen stellen in vrede te arbeiden. De Republikeinse Regering houdt zich overtuigd, dat het geen boven is uiteengezet de beste weg is om de doelstellingen te verwezenlijken, welke in de overeenkomst van Linggadjati besloten liggen. Voorts spreekt de Republikein se Regering de hoop uit. dat de samenwerking tussen partijen zich bij voortduring moge voltrekken op de grondslagen van de over eenkomst van Linggadjati. (w.g.) Amjr Sjarifoeddin. Jogjakarta, 8 Juli 1947." 3. De zeer moeilijke constel latie, waarin land en volk in de harde werkelijkheid verkeren zal eerst dan ten goede veranderen, indien de Republikeinse Regering ten aanzien van alle daden van geweld rond de perimeter, de voedselblokkade van verschillen de plaatsen en dergelijke, haar beloften in met alle kracht door gevoerde duidelijke hevelen zal weten om te zetten. BELOFTEN DIENEN IN DADEN TE WORDEN OMGEZET. Van officiële Nederlandse zijde worden voorlopig drie aanteke ningen gemaakt bij het thans ge publiceerde Republikeinse ant woord op de brief van 5 Juli en de verduidelijking daarop van 8 Juli. Deze drie aantekeningen zijn: 1. Ten aanzien van de kwestie der gendarmerie is er verschil tussen het Nederlandse en het Re publikeinse standpunt. Het is mo gelijk, dat dit verschil het gevolg is van onvoldoende begrip aan Republikeinse zijde van de con structie en de werking van een federatief gezagsapparaat. 2. De in de nota vermelde landsbedrijven zijn ten dele naar hun aard federale bedrijven, zo als de P.T.T. Voor een ander deel zullen ze inderdaad, voor zover binnen het territoir der Republiek gelegen, aan de Repu bliek toevallen. De kabinetszitting begon di rect na aankomst van het vlieg tuig Maandagmiddag in Djokja. Daarna werden besprekingen ge voerd met de leiders der politieke partijen. De regeringspartijen zegden steun aan de regering toe. „Soeiman zei geen woord" aldus vertelde Setiadjit aan Aneta. Inmiddels waren telegrammen binnengekomen van de Ameri kaanse en Engelse consuls-gene raal in Batavia, waarin werd aangedrongen op aanvaarding der Nederlandse voorstellen. Daarna hield Sjarifoeddin zijn radiorede. De nachtelijke kabi- netszitting hield zich bezig met bespreking van de hoofdpunten van de appendix, welke in de zit ting van* Dinsdagochtend werden geredigeerd. „Wij hebben het menselijk mogelijke gedaan om het Nederlandse standpunt zoveel mogelijk te henaderen", aldus ver klaarde Setiadjit tegenover Aneta. De appendix op het Republi keinse antwoord werd gistermid dag met een speciaal vliegtuig door Setiadjit, Gani en Leimena naar Batavia gebracht. Officiële Nederlandse bronnen te Batavia hebben Dinsdagmid dag tegenover de correspondent van Reuter verklaard, dat' de appendix op de Republikeinse nota aanvaardbaar is. Demilitarisering van alle zónes, zal, naar men verwacht spoedig beginnen. Gezaghebbende kringen te Ba tavia hebben Dinsdagavond tegen over Aneta verklaard, dat na kennisname van het Republikein se appendix op het antwoord aan Dr. Van Mook, de spanning is op geheven. IHet geschilpunt over de ge meenschappelijke gendarmerie blijft echter nog bestaan. Blijkens militaire communiqués is de situatie rondom de demar catielijnen echter nog: onbevredi gend, zodat de Republiek, aldus deze kringen, zal dienen te be wijzen, dat zij haar verplichtin gen wil nakomen, door hieraan een einde te maken. Gisteren werd te Washington het nieuwe looncontract van de Noord-Amerikaanse mijnwerkers officieel getekend. Het dagloon wordt van 11.85 tot 13.05 dollar verhoogd. ï)eze overeenkomst is door Le wis, voorzitter van de Verenigde Mijnwerkersbond tot stand ge bracht en door de politieke com missie van de bond geratificeerd. Men verwacht, dat de 150.000 arbeiders heden weer aan het werk zullen gaan. Daar het con tract alleen met de ondernemers uit het Noorden is gesloten, die grotendeels mijnen, welke voor de staalbedrijven werken, onder hun beheer hebben, verwacht men, dat de 400.000 arbeiders in de vetkoolmijnen zullen blijven staken, totdat hun werkgevers eveneens een contract met de bond hebben gesloten. Het Britse persbureau Reuter maakt melding van het delven naar uranium in de Sowjet-bezet- tingszöne van Duitsland. Een Duits ingenieur, die „onlangs uit de Sowjet-zóne ontsnapt is en wiens naam niet genoemd kan worden" heeft hieromtrent mede delingen gedaan en o.m. ver klaard, dat de Duitsers in dit ge bied tot deelneming aan het werk gedwongen zouden worden en dat hun zwijgplicht zou zijn opgelegd door de" Sowjet-autoriteiten. Zij. zouden niet durven vluchten naar de Amerikaanse zóne, daar dit gevaar voor hun achterblijvende familie zou opleveren. In de omgeving van Parijs, bij het station van Nanterre, is een belangrijke voorraad wapens ontdekt, in verband waarmee 3 personen zijn gearresteerd. Men gelooft, dat zij leden van de Palestijnse verzetsorganisatie Irgoen zijn, doch de politie heeft hun namen nog niet hekend ge maakt. Drie van de arrestanten, Pool se joden, hebben verklaard lid van de joodse- verzetsorganisatie Irgoen Zwai Leoemi te zijn. Naar thans wordt gemeld, zijn tot dusver in totaal negen arres taties verricht. De wapens waren bestemd om via Marseille naar Palestina te worden vervoerd. Op grond van de resultaten van geologische onderzoekingen, die de Russen in hun zóne van Oostenrijk regelmatig doen, ver wacht men in de Prater olie te vinden. Men is met het boren op een diepte van ongeveer 250 m gekomen, doch het wenk wordt door grondwater bemoeilijkt. Met de proefboringen is een Weense firma belast, die als „Duits be zit" onder Russisch beheer staat. Florimond Grammens, de bekende propagandist voor de Vlaamse taal, die er van wordt beschuldigd met de hulp van de Duitsers de Belgische taalwetten te hebben willen doordrijven is door de krijgsraad tot een gevan genisstraf van 12 jaar veroor deeld. Een verzoek van de ver dediger van Grammens, hem, in verband met zijn gezondheid, in voorlopige vrijheid te stellen, werd afgewezen. Luitenant-generaal MacMillan, algemeen bevelhebber van de Britse troepen in Palestina, heeft het doodvonnis bevestigd, dat het militair gerechtshof 16 Juni uit gesproken heeft tegen 3 leden van de Joodse verzetsbeweging Irgoen Zwai Leoemi, die tijdens de aanval op de gevangenis van Acre geweerschoten gelost en ontplofbare stoffen bij zich heb ben gedragen. Het zrjn Jacob Weiss, Meirnakar en Absolom Habib. De Argentijnse regering heeft Maandag aan alle andere Amerikaanse Staten nota's doen toekomen, waarin zij worden uit genodigd de vredelievende begin selen, die de Argentijnse presi dent. Peron, in zijn onlangs ge houden radio-rede heeft bepleit, te steunen. In deze nota's wordt er op aan gedrongen, dat de Amerikaanse Staten gezamenlijk stappen zul len ondernemen om door middel van het Vaticaan de gehele we reld voor deze beginselen te win nen. Op onze administratie ligt voor belanghebbenden ter in zage de passagierslijst van het m.s. „Volendam". De eerste Noordpoolexpeditie sinds de oorlog heeft, Dinsdag Engeland verlaten. Op het eiland Jan Mayen ten Oosten van Groenland, zullen films worden opgenomen en hoopt men de wetenschappelijke instrumenten terug te vinden, die er 10 jaar geleden werden achtergelaten. De expeditie omvat ongeveer 12 onderzoekers en een filmsec tie, die geen van allen ervaring hebben op het gebied van onder zoekingstochten naar de Noord pool. Het leven der planten en dieren en de meteorologie zal tot studieobject worden genomen. De instrumenten, die in 1938 op de rand van de Beerenberg. een uitgebluste vulcaan zijn achter gelaten, dienen tot het registre ren van de uitwerking der kos mische stralen. De leden van de expeditie ko men te Aalsund (Noorwegen) bijeen, waar het schip „Polar Bear" op hen wacht. Behalve het maken van docu mentaires stelt de expeditie zich ten doel de geleerden op leiden tot toekomstige leiders van )N oo rd poolexped ities. Leider is de Australiër A. J. Marshall van de Zoölogische afdeling aan de universiteit te Oxford. De onder- zoekingsc'ub dezer universiteit heeft de expeditie georganiseerd.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1947 | | pagina 1