HET NEDERLANDSE ANTWOORD op de
Republikeinse nota
(^Wereldnieuws J
WOENSDAG 9 JULI 1947.
Aanvaarding der essentiële punten geëist
DE REPUBLIKEINSE
KABINETSZITTING
Appendix aanvaardbaar
Spanning te Batavia opgeheven
Nieuwe loonregeling
Amerikaanse mijnwerkers
Uranium in Saksen?
Engelse Noordpoolexpeditie
Frankering bij Abonnement - Temeuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.M.L
te De Bilt, geldig tot Woens
dagavond.
Nog meer buien.
Wisselende .bewolking met
verspreide buien. Koud weer
met nu en dan krachtige Zuid-
Westelijke wind.
DE VRIJE ZEEUW
3de Jaargang No. 548.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande
Adv er tentieprfla
per mm 10 ct., minimum
per advertentie l.SOi
Inzendingen advertentigg
tot des namiddag» 4 uur.
Rubriek kl. advertenties:
1—5 regels 60 ct.; ieders
regel meer 12 ct. Ver
melding brieven onder
nr. Bur. van dit Blal
10 ct meer.
Terneuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
De volledige tekst van het Ne
derlandse antwoord op de Repu
blikeinse Nota van 27 Juni, luidt:
In opdracht van de Nederland
se Regering heb ik de eer Uwer
Excellentie het navolgende mede
te delen, naar aanleiding van
haar antwoord van 27 Juni op de
Aide-Mémoire van de Nederland
se Regering van de 23ste dier
maand.
Uit dat antwoord toch is wel
iswaar op bepaalde punten over
eenstemming met het standpunt
der Nederlandse Regering, te con
cluderen, doch op andere punten
is die overeenstemming minder
duidelijk, of hestaan blijkbaar nog
belangrijke verschillen.
Zoals echter in de Aide-Mémoire
wordt gesteld en bij de monde
linge toelichting daarop aan de
eerste Minister der Republiek
nogmaals uitdrukkelijk werd her
haald, acht de Nederlandse Re
gering de aanvaarding van de
essentiële punten uit haar voor
stellen op korten termijn nood
zakelijk om aan de huidige on
houdbare toestand een bevredi
gend einde te maken.
Teneinde dit te bereiken, wor
den die hoofdpunten hieronder in
een korte formulering samenge
vat, zonder dat daarbij in een be
schouwing wordt getreden over
de vraag, of en in hoeverre daar
mede in uw brief van 27 Juni
reeds werd ingestemd.
Zal derhalve in die formulerin
gen gedeeltelijk een bevestiging
te vinden zijn van hetgeen reeds
tussen de Nederlandse Regering
en de Regering der Republiek
werd overeengekomen, zij zijn als
geheel opgesteld teneinde het U
en Uw Regering mogelijk te
maken om, door een duidelijk
antwoord, voor de betrokken par
tijen en voor de wereld vast te
stellen in welke mate de voor de
goede 'en redelijke uitvoering van
de overeenkomst van Lingga-
djati noodzakelijke overeenstem
ming bestaat.
1. In de eerste plaats dient
vast te staan, dat de handhaving
der Nederlandse souvereiniteit en
verantwoordelijkheid gedurende
de overgangsperiode wordt aan
vaard en in verband daarmede de
in de Nederlandse voorstellen ge
stelde beslissingsbevoegdheid de
jure van de vertegenwoordiger
van de Kroon in de federale raad
wordt onderschreven, evenals het
beginsel van de samenstelling
van die federale raad uit ver
tegenwoordigingen van de ver
schillende staten.
3 In de tweede plaats dient
vast te staan, dat de regeling van
de buitenlandse betrekkingen, in
verband met- de hierboven ver
melde Nederlandse souvereiniteit,
gedurende de overgangsperiode
geschiedt op de voet van de voor
stellen der Commissie-Generaal
van 27 Mei en dat derhalve daar
mede strijdige organisaties of
functies worden opgeheven.
3. In de derde plaats dient
geen twijfel over te blijven, dat
behoudens nader overleg met ver
tegenwoordigers van Oost-Indo-
nesië en Borneo de in die voor
stellen genoemde federale orga
nen, met de hun toegedachte taak
en bevoegdheden, worden aan
vaard, met inbegrip van de ge
meenschappelijke raad voor bui
tenlandse aangelegenheden, de
gemengde commissie voor de op
leiding tot en de benoeming in de
buitenlandse dienst en het ge
meenschappelijk directoraat voor
de binnenlandse veiligheid.
4. In de vierde plaats moet
vaststaan, 'dat het herstel van
niet-Indonesische rechthebbenden
in hun bedrijven en bezittingen
binnen Republikeins gebied zal
plaats vinden op de voet, aange
geven in de voorstellen van de
Commissie-Generaal.
5. Tenslotte zal met betrek
king tot de binnenlandse veilig
heid duidelijk moeten zijn, dat de
in te stellen federale raad als in
terimregering onverminderd de
eigen verantwoordelijkheid van de
verschillende staten, die uiteinde
lijke verantwoordelijkheid heeft
voor orde, veiligheid en politieke
vrijheid, en daartoe, onder leiding
van het hierboven genoemde di
rectoraat de beschikking zal moe
ten hebben over het middel van
een gemengde gendarmerie, ten
einde overal voor het herstel van
die orde en veiligheid te kunnen
optreden, waar het gezag of de
krachten van de afzonderlijke
staten mochten tekort schieten.
Het ligt voor de hand, dat de
in de hierboven met name onder
3, 4 en 5 geformuleerde punten
van het grootste belang zijn voor
het verwezenlijken van die politie
ke stabiliteit, welke onmisbaar
is als grondslag voor de rehabili
tatie en de credietwaardigheid
van Indonesië en voor zijn weder
opneming in het verkeer met de
buitenwereld.
De Nederlandse Regering zal
het op prijs stellen op deze pun
ten een zodanig antwoord te ver
krijgen, dat omtrent de overeen
stemming terzake geen twijfel
meer kan bestaan.
Zij moet voorts met nadruk
verzoeken, dat de Republikeinse
Regering door enkele duidelijke
en openbare daden een einde
maakt aan enige toestanden en
handelingen, die op dit ogenblik
oorzaak zijn van een spanning en
gebrek aan vertrouwen. Zij heeft
daarbij, zoals in de mondelinge
toelichting en de Aide-Mémoire
aan de heer Sjahrir werd mede
gedeeld, met name voor ogen:
1. Een algemene staking van
vijandelijkheden, waarbij inbegre
pen de bouw van stellingen, de
voedselblokkade en de vernielin
gen, zomede de actie tegen de
buiten de Republiek gelegen delen
van Indonesië.
2. De staking van onderhan
delingen betreffende buitenlandse
betrekkingen en opheffing van
de organisaties en functies, welke
met het gestelde hierboven onder
2 in strijd zijn.
3. De ontbinding van organi
saties en het ontslag van func
tionarissen, welke de schijn hand
haven, als zou de Republiek haar
gezag ook uitstrekken over bui
ten haar gebied gelegen delen
van Indonesië.
In verband met de dringende
omstandigheden meent de Neder
landse Regering te moeten ver
langen, dat de hierboven genoem
de punten binnen een week beant
woording en verwezenlijking vin
den en dat met de uitvoering van
de overeenkomst van Linggadjati,
indien op die punten overeen
stemming blijkt te bestaan, een
snel en daadwerkelijk begin wordt
gemaakt.
Zij is alsdan van haar zijde be
reid daartoe ten volle mede te
werken in de geest van samen
werking en vertrouwen, die al
leen zulk een uitvoering mogelijk
kan maken.
De Lt. Gouverneur-Generaal,
W. G\ H. J. van Mook.
DE APPENDIX OP HET RE
PUBLIKEINSE ANTWOORD.
iDoor de heren Setyadjit en
Leimena werd Dinsdag om 18.30
uur Batavia-tijd het hieronder
volgende schrijven overhandigd:
„Aan Zijne Excellentie Dr. H.
J. van Mook, Luitenant-
Gouvemeur-Generaal te
Djakarta.
In aansluiting op onze nota de
dato 5 Juli 1947 mogen wij hier
onder doen volgen een nadere
precisering van de inhoud van ons
antwoord op de brief van Uwe
Excellentie de dato 29 Juni 1947:
1. De Republikeinse Regering
aanvaardt in de interim-regering
de vertegenwoordiger der Kroon
met beslissingsbevoegdheid de
jure, een en ander binnen het
raam van Nederlandse de jure
souvereiniteit gedurende de over-
gangtijd. De Republikeinse Re
gering stemt er yoorts mede in,
dat de interimregering worde
samengesteld uit de vertegen
woordiger der Kroon en de ver
tegenwoordigers der toekomstige
deelstaten van Indonesië.
2. De Republikeinse Regering
stemt er mede in, dat, in ver
hand met de Nederlandse sou
vereiniteit gedurende de over
gangstijd, de buitenlandse be
trekkingen der Republiek in over
eenstemming worden gebracht
met het voortbestaan van voor
melde souvereiniteit gedurende
dien overgangstijd, alsmede met
het bestaan der interimregering.
De Republikeinse Regering
spreekt de wens uit, dat de be
staande betrekkingen tussen de
Republiek en het buitenland wor
den ingepast in het schema, als
bedoeld in par. 8 bijlage 2 van de
nota van de Commissie-Generaal
d.do. 27 Mei j.l.
3. De Republikeinse Regering
stemt in met de vorming van alle
federale organen, zoals is voor
gesteld in voormelde nota van de
Commissie-Generaal, alsmede met
de functies welke zij zullen uit
oefenen, terwijl hunne taak en
bevoegdheden zullen worden vast
gesteld tezamen met de vertegen
woordigers van Oost-Indonesië en
Borneo.
4. De rechten van vreemde
lingen op ondernemingen worden
erkend door de Republikeinse Re
gering en onvoorwaardelijk terug
gegeven overeenkomstig het be
paalde in art. 14 van de overeen
komst van Linggadjati. De over
dracht zal geschieden met gelijk
tijdige inventarisering. Landsbe-
drijven, welke zich in het gebied
der Republiek bevinden, vallen de
Republiek toe.
5. Met betrekking tot de in
wendige veiligheid en orde hand
haaft de Republikeinse Regering
haar standpunt, zoals omschre
ven in de nota van Zijne Excel
lentie de President der Republiek..
Het is noodzakelijk hierbij er de
nadruk op te leggen, dat de Re
publikeinse Regerine instemt met
een gemeenschappelijk directo
raat voor de binnenlandse veilig
heid, waarin vertegenwoordigers
van de toekomstige deelstaten
zitting zullen hebben.
Naar de mening van de Repu
blikeinse Regering zal het te
bezigen apparaat zijn een gendar
merie van elk der deelstaten,
welke uitsluitend door deze deel
staten afzonderlijk zal kunnen
worden aangewend. De samen
werking vindt haar uitdrukking
in een gemeenschappelijke cen
trale leiding.
De Republikeinse Regering is
bereid alle functies en organisa
ties op te heffen welke strijdig
worden geacht met de overeen
komst van Linggadjati en stemt
mede in met een wapenstilstand
met alle gevolgen van dien.
Alle deze maatregelen zijn ge
nomen en zullen worden voort
gezet met de verwachting, dat
van Nederlandse zijde bijstand
zal worden verleend om een toe
stand en sfeer te scheppen, welke
de Republikeinse Regering in
staat zullen stellen in vrede te
arbeiden.
De Republikeinse Regering
houdt zich overtuigd, dat het
geen boven is uiteengezet de
beste weg is om de doelstellingen
te verwezenlijken, welke in de
overeenkomst van Linggadjati
besloten liggen.
Voorts spreekt de Republikein
se Regering de hoop uit. dat de
samenwerking tussen partijen zich
bij voortduring moge voltrekken
op de grondslagen van de over
eenkomst van Linggadjati.
(w.g.) Amjr Sjarifoeddin.
Jogjakarta, 8 Juli 1947."
3. De zeer moeilijke constel
latie, waarin land en volk in de
harde werkelijkheid verkeren zal
eerst dan ten goede veranderen,
indien de Republikeinse Regering
ten aanzien van alle daden van
geweld rond de perimeter, de
voedselblokkade van verschillen
de plaatsen en dergelijke, haar
beloften in met alle kracht door
gevoerde duidelijke hevelen zal
weten om te zetten.
BELOFTEN DIENEN IN
DADEN TE WORDEN
OMGEZET.
Van officiële Nederlandse zijde
worden voorlopig drie aanteke
ningen gemaakt bij het thans ge
publiceerde Republikeinse ant
woord op de brief van 5 Juli en
de verduidelijking daarop van 8
Juli. Deze drie aantekeningen
zijn:
1. Ten aanzien van de kwestie
der gendarmerie is er verschil
tussen het Nederlandse en het Re
publikeinse standpunt. Het is mo
gelijk, dat dit verschil het gevolg
is van onvoldoende begrip aan
Republikeinse zijde van de con
structie en de werking van een
federatief gezagsapparaat.
2. De in de nota vermelde
landsbedrijven zijn ten dele naar
hun aard federale bedrijven, zo
als de P.T.T. Voor een ander
deel zullen ze inderdaad, voor
zover binnen het territoir der
Republiek gelegen, aan de Repu
bliek toevallen.
De kabinetszitting begon di
rect na aankomst van het vlieg
tuig Maandagmiddag in Djokja.
Daarna werden besprekingen ge
voerd met de leiders der politieke
partijen. De regeringspartijen
zegden steun aan de regering toe.
„Soeiman zei geen woord" aldus
vertelde Setiadjit aan Aneta.
Inmiddels waren telegrammen
binnengekomen van de Ameri
kaanse en Engelse consuls-gene
raal in Batavia, waarin werd
aangedrongen op aanvaarding
der Nederlandse voorstellen.
Daarna hield Sjarifoeddin zijn
radiorede. De nachtelijke kabi-
netszitting hield zich bezig met
bespreking van de hoofdpunten
van de appendix, welke in de zit
ting van* Dinsdagochtend werden
geredigeerd. „Wij hebben het
menselijk mogelijke gedaan om
het Nederlandse standpunt zoveel
mogelijk te henaderen", aldus ver
klaarde Setiadjit tegenover
Aneta.
De appendix op het Republi
keinse antwoord werd gistermid
dag met een speciaal vliegtuig
door Setiadjit, Gani en Leimena
naar Batavia gebracht.
Officiële Nederlandse bronnen
te Batavia hebben Dinsdagmid
dag tegenover de correspondent
van Reuter verklaard, dat' de
appendix op de Republikeinse
nota aanvaardbaar is.
Demilitarisering van alle
zónes, zal, naar men verwacht
spoedig beginnen.
Gezaghebbende kringen te Ba
tavia hebben Dinsdagavond tegen
over Aneta verklaard, dat na
kennisname van het Republikein
se appendix op het antwoord aan
Dr. Van Mook, de spanning is op
geheven.
IHet geschilpunt over de ge
meenschappelijke gendarmerie
blijft echter nog bestaan.
Blijkens militaire communiqués
is de situatie rondom de demar
catielijnen echter nog: onbevredi
gend, zodat de Republiek, aldus
deze kringen, zal dienen te be
wijzen, dat zij haar verplichtin
gen wil nakomen, door hieraan
een einde te maken.
Gisteren werd te Washington
het nieuwe looncontract van de
Noord-Amerikaanse mijnwerkers
officieel getekend. Het dagloon
wordt van 11.85 tot 13.05 dollar
verhoogd.
ï)eze overeenkomst is door Le
wis, voorzitter van de Verenigde
Mijnwerkersbond tot stand ge
bracht en door de politieke com
missie van de bond geratificeerd.
Men verwacht, dat de 150.000
arbeiders heden weer aan het
werk zullen gaan. Daar het con
tract alleen met de ondernemers
uit het Noorden is gesloten, die
grotendeels mijnen, welke voor
de staalbedrijven werken, onder
hun beheer hebben, verwacht
men, dat de 400.000 arbeiders in
de vetkoolmijnen zullen blijven
staken, totdat hun werkgevers
eveneens een contract met de
bond hebben gesloten.
Het Britse persbureau Reuter
maakt melding van het delven
naar uranium in de Sowjet-bezet-
tingszöne van Duitsland. Een
Duits ingenieur, die „onlangs uit
de Sowjet-zóne ontsnapt is en
wiens naam niet genoemd kan
worden" heeft hieromtrent mede
delingen gedaan en o.m. ver
klaard, dat de Duitsers in dit ge
bied tot deelneming aan het werk
gedwongen zouden worden en dat
hun zwijgplicht zou zijn opgelegd
door de" Sowjet-autoriteiten. Zij.
zouden niet durven vluchten naar
de Amerikaanse zóne, daar dit
gevaar voor hun achterblijvende
familie zou opleveren.
In de omgeving van Parijs,
bij het station van Nanterre, is
een belangrijke voorraad wapens
ontdekt, in verband waarmee 3
personen zijn gearresteerd.
Men gelooft, dat zij leden van
de Palestijnse verzetsorganisatie
Irgoen zijn, doch de politie heeft
hun namen nog niet hekend ge
maakt.
Drie van de arrestanten, Pool
se joden, hebben verklaard lid
van de joodse- verzetsorganisatie
Irgoen Zwai Leoemi te zijn.
Naar thans wordt gemeld, zijn
tot dusver in totaal negen arres
taties verricht. De wapens waren
bestemd om via Marseille naar
Palestina te worden vervoerd.
Op grond van de resultaten
van geologische onderzoekingen,
die de Russen in hun zóne van
Oostenrijk regelmatig doen, ver
wacht men in de Prater olie te
vinden. Men is met het boren op
een diepte van ongeveer 250 m
gekomen, doch het wenk wordt
door grondwater bemoeilijkt. Met
de proefboringen is een Weense
firma belast, die als „Duits be
zit" onder Russisch beheer staat.
Florimond Grammens, de
bekende propagandist voor de
Vlaamse taal, die er van wordt
beschuldigd met de hulp van de
Duitsers de Belgische taalwetten
te hebben willen doordrijven is
door de krijgsraad tot een gevan
genisstraf van 12 jaar veroor
deeld. Een verzoek van de ver
dediger van Grammens, hem, in
verband met zijn gezondheid, in
voorlopige vrijheid te stellen,
werd afgewezen.
Luitenant-generaal MacMillan,
algemeen bevelhebber van de
Britse troepen in Palestina, heeft
het doodvonnis bevestigd, dat het
militair gerechtshof 16 Juni uit
gesproken heeft tegen 3 leden
van de Joodse verzetsbeweging
Irgoen Zwai Leoemi, die tijdens
de aanval op de gevangenis van
Acre geweerschoten gelost en
ontplofbare stoffen bij zich heb
ben gedragen. Het zrjn Jacob
Weiss, Meirnakar en Absolom
Habib.
De Argentijnse regering
heeft Maandag aan alle andere
Amerikaanse Staten nota's doen
toekomen, waarin zij worden uit
genodigd de vredelievende begin
selen, die de Argentijnse presi
dent. Peron, in zijn onlangs ge
houden radio-rede heeft bepleit,
te steunen.
In deze nota's wordt er op aan
gedrongen, dat de Amerikaanse
Staten gezamenlijk stappen zul
len ondernemen om door middel
van het Vaticaan de gehele we
reld voor deze beginselen te win
nen.
Op onze administratie ligt
voor belanghebbenden ter in
zage de passagierslijst van
het m.s. „Volendam".
De eerste Noordpoolexpeditie
sinds de oorlog heeft, Dinsdag
Engeland verlaten. Op het eiland
Jan Mayen ten Oosten van
Groenland, zullen films worden
opgenomen en hoopt men de
wetenschappelijke instrumenten
terug te vinden, die er 10 jaar
geleden werden achtergelaten.
De expeditie omvat ongeveer
12 onderzoekers en een filmsec
tie, die geen van allen ervaring
hebben op het gebied van onder
zoekingstochten naar de Noord
pool. Het leven der planten en
dieren en de meteorologie zal tot
studieobject worden genomen.
De instrumenten, die in 1938 op
de rand van de Beerenberg. een
uitgebluste vulcaan zijn achter
gelaten, dienen tot het registre
ren van de uitwerking der kos
mische stralen.
De leden van de expeditie ko
men te Aalsund (Noorwegen)
bijeen, waar het schip „Polar
Bear" op hen wacht.
Behalve het maken van docu
mentaires stelt de expeditie zich
ten doel de geleerden op leiden
tot toekomstige leiders van
)N oo rd poolexped ities. Leider is
de Australiër A. J. Marshall van
de Zoölogische afdeling aan de
universiteit te Oxford. De onder-
zoekingsc'ub dezer universiteit
heeft de expeditie georganiseerd.