Bijzonder Gerechtshof te jMIDDELBURG De „Willem Barendsz" op Walvischvangst Na 25 jaar De inzet was een hotel f eeds meer dan 7000 mijl afgelegd Staking te Antwerpen} Toespraak van Eisenhouwer AANGEHOUDEN. Het Grieksche stoomschip „Chimaera" loopt op mijn De ramp te Muiden SPORT Verrader van een onder duiker stond terecht. Voor het Bijzonder Gerechtshof te Middelburg stond Vrijdag te recht de 32-jarige Axelscne café houder Eduacdus' Franciscus van Esbroeck, die er van werd be schuldigd, dat hij in of omstreeks het tijdvak Augustus 1943 Februari 1944 opzetteüjk aan den toenmaligen burgemeester van Axel, den N.S.B.-er P. M. Smalle gange heeft medegedeeld, dat zekere H. J. C. Porth, hotelhouder daar ter plaatse, bij zich thuis in het hotel zat ondergedoken. Getuigenverhoor. Van Esbroeck, door den Presi dent ondervraagd, ontkent de fei ten, waarna een aanvang wordt gemaakt met het getuigenver hoor. De Wachtmeester der Rijkspoli tie J. van Kuilenburg, bevestigt den Inhoud der door hem in deze zaak opgemaakte processen-ver baal en verklaart verder dat hij bg het hooren der getuigen den indruk kreeg, dat deze juiste ver klaringen aflegden. Getuige M. H. L. Porth-Lozanne geeft een uitvoerige uiteenzetting omtrent de huiszoekingen, die in haar hotel werden verricht. Tijdens het verhoor van deze getuige blijkt, dat verd. afwist van het bestaan van een geheim luik, waardoor Porth tot twee maal toe ontsnapte en waarbij diens vlucht verder voerde door de wonihg van Van Esbroeck Eaatstgenoemde heeft Porth daar bij geholpen. M. Stouthamer, chauffeur te Axel, thans geïnterneerd, ver klaart dat verdachte zelf hem vertelde, dat hjj er met een Duit- gcher over had gesproken, dat Porth ondergedoken zat in zijn eigen zaak. Op verzoek van ver dachte is deze getuige naar Smal- legange gegaan om te zeggen waar P. ondergedoken zat, waar na Smallegange ook op verzoek - met de Duitschers telefoneerde. Hierop volgde huiszoeking. Volgens getuige zat Van Es broeck er achter om Porth opge pakt te krijgen, omdat hij zin in diens hotel had. „Alles was reeds in kannen en kruiken, ook met den brouwer1 aldus Stouthamer. Verdachte verklaart hierop, dat al deze verklaringen leugens zijn. De volgende getuige, P. M. Smallegange, ex-burgemeester van Axel, is eveneens zeer perti nent in zijn verklaringen. Verdachte kwam wel eens bij hem des avonds, wanneer het donker was en bij een dier ge legenheden was verd. hem komen vertellen, dat Porth in eigen huis was ondergedoken met nog een onderduiker bij zich en wel boven de keuken. Later was Stouthamer gekomen en had namens Van Esbroeck mee gedeeld, dat er bij zekeren Heijns- dijk twee onderduikers zaten en dat de Duitschers moesten worden gewaarschuwd. Getuige had hier aan gevolg gegeven omdat hij vreesde, dat Van Esbroeck een af spraak 'met de Duitschers had ge- Als motief voor de handelwijze van verd. gaf getuige op, dat Stouthamer zelf gaarne in Porth s hotel wilde komen. Getuige Jan Kool, ex-wacht meester der Marechaussee, thans geïnterneerd, die destijds aan de huiszoekingen deelnam, verklaart dat hij hiervoor opdracht van de Duitschers kreeg. Volgens deze getuige zouden de Duitschers het bewust® luik zelf ontdekt hebben. De President wijst hierna den verdachte op de pertinente getui genverklaringen. Van Esbroeck blijft echter bij zijn ontkenningen, doch kan overigens geen aanne melijke verklaring geven. Requisitoir. De Proc. Fiscaal, Mr. Verspijck. achtte! op grond van de elkander aanvullende getuigenverklaringen de feiten bewezen en achtte de gehede inzet van deze zaak: de hotelvergunning. Verdachte aasde hierop, terwijl hij tevens vriend van Porth wilde worden. Hij was daardoor van alles op de hoogte en ging met de kersversche mededeelingen naar Smallegange. De wijze waarop verd. verraad pleegde, vindt de Proc. Fiscaal buitengewoon weerzinwekkend en eischt daarom een gevangenis straf voor den tijd van 5 jaar met onmiddellijke gevangenneming. Pleidooi. Verdediger Mr. G. Tichelman meende, dat hier slechts sprake kan zijn van een zeer zware straf of vrijsprhak. Pleiter vond de zaak vol verwardheden en tracht te dit aan te toonen door een veel beproefde, doch langzamerhand afgezaagd middel toe te passen, nl. het tn twijfel trekken van de juistheid der ditmaal onder eede! afgelegde getuigenver klaringen van Stouthamer en Smallegange. Ook het ambtseedig opgemaakt procesverbaal ofschoon het dit maal, ook volgens Mr. Tichelman, een juweeltje in zijn soort betrof! kreeg en passant nog even een duw te incasseeren, daar er een suggestie in voorkwam, die niet strookte met de inzichten van <len verdediger! Pleiter meende dat de feiten heelemaal niet bewezen waren en vroeg daarom vrijspraak, terwijl hij ook geen termen achtte voor onmiddellijke gevangenneming. Het Hof echter, waarop dit al lesbehalve overtuigend aandoende pleidooi, weinig indruk scheen te hebben gemaakt, dacbt blijkbaar een beetje anders over de zaak en gelastte, na in Raadkamer te zijn geweest, de onmiddellijke gevan genneming van den vecdacnce Deze werd daarop weggeleid. „Hij bleef gewoon staan". Marinus Schipper, 55 jaar, bak ker te Driewegen (Terneuzen), thans kamp Sluis, werd er van beticht, dal hij als Lar.dwachter patrouille heeft geloopen in Ter- neuzen en voorts, dat hij in de zelfde functie heeft deelgenomen aan een razzia op onderduikers te Axel. Schipper verklaart, dat hij niet wist dat de Landwacht hulp ver leende aan den vijand en niet dat de leden van deze lugubere instelling deelnamen aan de jacht op onderduikers. Wel w^s hij betrokken bij de razzia in het bioscoopgebouw te j Axel en daarbij bewaakte hij „zopder opdracht" de hoofdin- 1 gang, „hij bleef gewoon staan!" Een der Raadsheeren merkt op, dat Marinus daar dan blijkbaar I stond „om vliegen te vangen!" Nadat verd. zelf zijn eigen ver klaringen had afgelezen en een tweetal getuigen was gehoord, verzocht de Proc. Fiscaal de zaak i terug te verwijzen naar den Raadsheer-Commissaris, daar men thans over de verklaringen van een aantal „bendegenooten" kan beschikken. Het Hof besloot 1 aldus. Jagen op onderduikers. Ook Izahk David Luteijn, 28 jaar, landbouwer te Zuidzande, thans kamp Sluis, was Landwach- ter geweest en had deelgenomen 1 aan de opsporing van onderdui kers en in het Oosten van Neder- land spoorwegen bewaakt. Verdachte geeft de feiten toe, doch hij zou niet geweten hebben, dat hij den vijand van dienst was. En dit, terwijl hij deelnam aan de omsingeling van boerderijen bij de jacht op onderduikers! Nadat een tweetal getuigen was gehoord, kreeg de Proc. Fiscaal het woord. Deze achtte de mis dragingen van Luteiju van zeer ernstigen aard, daar hij maar al te gaarne bere.d was aan de jacht op onderduikers mee te doen en daaraan naar beste krachten heeft medegewerkt. Spr. eischte ten slotte 8 jaar gevangenisstraf, en ontzetting uit de rechten voor het leven. Mr. L. H. Kuipers, die een knap pleidooi hield, meende, dat deze zaak eigenlijk voor een tribunaal diende te worden behandeld. Plei ter wees op verzachtende omstan digheden en verzocht een clemen te uitspraak. Zijn zoon aangebracht. In de zaak tegen den 60-jarigen landbouwer Willem Langemaire, uit Kwadendamme, thans geïnter neerd, eischte de Proc. Fiscaal 2 jaar en 3 maanden gevangenis straf, met aftrek van het voorar rest. Dit zou beteekenen, dat L. bij de uitspraak in vrijheid wordt gesteld. Verd. had zijn zoon, die uit Duitschland was gevlucht en on dergedoken zat, bij de Ordnungs- polizei aangebracht. Uit het ge tuigenverhoor kwam evenwel vast te staan dat verd, door dezen zoon meermalen mishandeld werd. Ove rigens stond hij niet ongunstig en j als anti-Duitsch bekend. De raadsman Mr. Kuipers sloot zich bij dezen eisch aan. Dienstneming N.S.K.IL Wegens dienstneming bij het N.S.K.K. stonden voorts nog te recht Kornelis Sans, 29 jaar, kan toorbediende te Goes, thans kamp Valkenburg. Eisch 4 jaar gevan genisstraf met aftrek. Cornells van Tatenhove, 25 jaar, landarbeider te Zaamslag, thans kamp R. Bath, eisch 2 jaar en 8 maanden met aftrek. Johannes Anthonius Luijk, 20 jaar, landarbeider te Kapelle, thans kamp Ellewoutsdijk. Eisch 1 jaar voorw. gev.straf met bij zondere voorwaarden. Sententies. Door het Hof werden de vol gende sententies uitgesproken: R. Ph. MartinuMorcus, te Hon- tenisse, 4 jaar gev.straf met af trek sedert 22-5-'45, met verlof tot instellen van beroep in cas- C. Lobbezoo te Krabbendijke, 3 jaar gev.straf met aftrek sedert 13-10-'45. Ca Wa M. v. d. Werf, 1 jaar en 6 mnd gev.straf te ondergaan in bijzondere strafgevangenis voor jongelieden. Ontz. kiesrechten I voor 10 jaar. A. Karelse, te Middelburg, 1 jaar een 6 maanden gev.straf te ondergaan in bijzondere strafge vangenis voor jongelieden. Ontz. kiesrechten voor 10 jaar. E. A. de Block te Zuiddorpe, 4 iaar gev.straf met aftrek sedert 15-4-'45. De speciale verslaggever aan boord van de „Willem Barendsz" seint: Het is thans vrij constant weer, temperatuur, onder het vriespunt. Wel zijn er af en toe sneeuwbuien en hangt er mist. Dit was juist het geval, toen onze jagers alle maal in onze nabijheid waren en het leek alsof wij een Neder- landsch smaldeel waren in de ver laten P ooizee Acht dansende jagers van achter en naast het moederschip trekken met elkaar met volle kracht rechte voren in zee; het is een imponeerend ge zicht. Het volk kwam nu even op adem na de inspannende dagen, die we achter den rug hebben. Het dek kreeg een goede beurt Toen de lange baarden weer tot I normale proporties waren terug gebracht, kreeg het verlangen naar nieuwen buit de overhand, i Dinsdagochtend vingen wij den 1 eersten potvisch. Het dier met I zijn blauwgrijze kleur werd bin- nengesleept met den harpoen die hem doodde, geheel in het i lichaam. De potvisch is kleiner dan de blauwe walvisch en de j vinVisch. Hij heeft een stompen 1 platten kop. De dikke snuit maakt den indruk van een enorm zwaar blik, dat ver over de onder kaak uitsteekt. De onderkaak zelf met de tanden valt daarbij geheel weg. In de bovenkaak hebben deze potvisschen holten, waarin de tanden van de onder kaak passen. Een uitstekend wasckmiddel. Uit den kop van het dier wordt walschot gewonnen, een heldere, olieachtige vloeistof, die tot een waschachtige substantie stolt. De potvischtraan is van andere chemische samenstelling dan de baardwalvischtraan en wordt ook Voor andere doeleinden gebruikt. Potvisschentraan en walschot zijn bestemd voor technische doelein den, o.a. voor de bereiding van zalven. Zij zijn dus niet geschikt voor menschelijke consumptie. Ook in ander opzicht onderschel den de potvisschen zich van den blauwen walvisch, doordat zij niet recht omhoog spuiten, maar schuin naar voren. Het spuitgat is namelijk links voor in den kop gelegen. De „ademzuil" is wel tien meter of meer hoog en van ver af duidelijk te zien De eer ste potvisch dien we aan boord sleepten, meet 53 voet. d.i. bijna 18 meter. Hij had 52 tanden. Het dier voedt zich met inkt- visschen Op zijn huid waren de inktvischzuignappen duidelijk te zien. De lange, streepsgewrjze lidteekens wezen er op, dat ei onderlinge vechtpartijen hebben plaats gehad. De spekdikte be droeg 20 cm. Walschot blijkt een uitstekend waschmiddel te zijn. Als ik mijn hand op het weefsel van de kop leg, spuit de olie aan alle kanten op en zonder dat ik eenig water gebruik, wasch ik mijn handen heelemaal schoon. Tijdens de ver werking loeit de sirene weer, ten teeken, dat er buit is. Het blij ken „blauwe" te zijn. Intusschen zien we met span ning uit naar de Nacella, den tanker, die uit Amsterdam onder weg is en ons de post uit het vaderland zal brengen, waarnaar we allen heel erg verlangen. De onmisbare radio. Wel geeft de radio af en toe afleiding. Het dagelijksch con tact met het vaderland en met de jagers is er natuurlijk wel, maar op sommige avonden is het een wedloop met den tijd om Scheveningen „af te werken". Eerst moeten de telegrammen worden verzonden en dan ontvan gen. Met de feestdagen, die achter ons liggen, zijn er honder den telegrammen uitgewisseld Wij hadden toen 7090 mijl afge legd sinds ons vertrek uit Am sterdam. Het is een merkwaardige tocht. De dag heeft, nu we in de Poolzee zijn, begin noch einde. Eenmaal per week komen de jagers langs zij om te bunkeren, waarbij doode Een referendum. Vrijdagochtend is, naar aanlei ding van een loonkwestie, een nieuwe gedeeltelijke staking uit gebroken bij de havenarbeiders, gespecialiseerd in het laden en lossen van ertsen. Nader wordt gemeld, dat de erts-arbeiders, nadat eeh accoord was getroffen tusschen de gespe cialiseerde havenarbeiders en het Nationaal havencomité, het werk hebben hervat. Het conflict bij de scheepswer ven, dat reeds meer dan twee maanden duurt, is in een nieuwe phase getreden. Het bestuur van den provincialen metaalbewerkers- bond heeft besloten een referen dum onder de stakers te houden, waarbij deze vrij hun meening over het al of niet hervatten van den arbeid kunnen uiten. Het referendum zal waarschijn lijk Woendag a.s. plaats hebben. Bericht over de vermiste Pool-expeditie groep. Sowjet-Russische visschers heb ben bij een eiland in de buurt van Moermansk een boei opgevischt waarin zich een boodschap be vond van de Baldwin-Ziegler- expeditie, die in 1902 naar de Noordpool is vertrokken en waar van nooit meer iets was verno men. De in de boei gesloten brief dateert van 24 Juni 1902 en is geadresseerd aan „het dichtstbij zijnde Amerikaansche consulaat." Hij is geschreven in het Engelsen en in het Noorsch en draagt als adres van afzender: „Ziegler- kamp, Franiz Jozephland, Hoofd kwartier te velde van de Baldwin- Ziegler Pool-expeditie." De brief houdt een dringende oproep om steenkool in en noemt het werk van de expeditie suc cesvol. Zij was er in geslaagd voor het National Museum aan- teekeningen van Nansen's hut en verschillende foto's te maken. De Baldwin-Ziegler-expeditie naar de Noordelijke IJszee werd gefinancierd door den Amerikaan- schen fabrikant William Ziegler en georganiseerd door Evelyn Briggs Baldwin, Amerikaansch meteoroloog en Nocrrdpoolonder- zoeker, die aan verschillende ont dekkingstochten in het gebied dei- Noordelijke Uszee heeft deelge nomen en in 1933 overleed. De „hut van Nansen" is die van Fridthof Nansen, Noorsch Noord- poolreiziger, die den winter van 18951896 in Franz Josephland heeft doorgebracht en in 1930 is overleden. De boei en de brief zijn naar het Sowjet-Russische Noordpool- instituut te Leningrad opgezon den. Generaal Dwight Eisenhower chef van den Generalen Staf van het Amerikaansche leger, heeft tijdens een bijeenkomst van lei ders op militair en industrieel gebied o.m verklaard: „Wij kun nen ons niet aan zelfvoldoening overgeven of een ,,atoom-bom- mentaliteit"kweeken. Ons eco nomisch leven moet een integree rend deel uitmaken van een effec tief veiligheidsapparaat, voordat een noodtoestand ons verrast. De dwingende noodzaak om de veiligheid van dit land tegen iedere mogelijke agressie te ver zekeren, beteekent geenszins, dat zij pessimistisch gestemd zouden zijn ten aanzien van de toekom stige samenwerking in de wereld. Ons land moet sterk blijven tot het oogenblik, dat de internatio nale samenwerking bereikt is. zeggen, dat er onvoldoende acti viteit zou zijn om dien veesmokkel ongedaan te maken. Herhaaldelijk worden er veesmokkelaars aange houden, maar deze lieden zijn zóó listig, dat zij er vaak in slagen, ondanks de strenge controle, tel kens door de mailen van het net te glippen. Thans hebben de kommiezen echter een goede vangst gedaan. Zij slaagden er -amelijk in niet minder dan 9 veesmokkelaars achter slot en grendel te zetten. Bij Rijsbergen, ten Zuiden van Breda, ontdekten zij 6 manuien, die 6 koeien over de grens wilden brengen. Voorts konden nog drie mannen, die in het smokkelcom- plot betrokken waren bij den kraag gevat worden. V EKkSJVU MiKELAARS De veesmokkel naar Belgié blijft ernstig. Ingewijden schatten dat het aantal stuks vee. dat per maand frauduleus over de grens gesmokkeld wordt minstens 1000 is. Dat wil zeggen, alléén al in de grensstrook teil Zuiden van Breda. Een en ander wil echter niet walvisschen gebruikt worden aks kurkzak tusschen moederschip en den jager langszij. De radio vervult ook voor de techniek van de vangst een be langrijke rol. Het moederschip, dat door middel van radar de positie van de walvisschen kan 'bepalen, geeft langs draadloozen weg de jagers aanwijzingen. Als de jagers achter de walvisschen aan stoomen, nu eens links dan Weer rechts, dan voor- dan ach- uiteruit, is er niet alleen geen trjd voor navigatie, maar raken de jagers werkelijk den koers kwijt. Ook dan kan het moederschip met zijn radio goede diensten bewijzen. De jagers vragen om peiling en afstand en door storm, sneeuwbuien en mist brengt de radio hen wel thuis. Het is een opwindend bedrijf." 300 Opvarenden worden ver mist- Het Grieksche stoomschip „Clii- marra", een, voormalig Duitsch hospitaalschip van 1500 ton, dat als herstelbetaling ter beschikking van Griekenland was gesteld, is in het kanaal tusschen de provincie Atikka en het schiereiland Euboia op een mijn geloopen en gezonken. Het Grieksche Ministerie van Marine heeft officieel bekend ge maakt, dat ongeveer 200 perso nen gered zijn. Naar andere over levenden wordt nog gezocht.. Het schip vervoerde in totaal 500 per sonen, met inbegrip van de be manning. die uit 80 koppen be stond Soldaten van het Britsche Roode Kruis helpen bij de ont scheping van de geredden te Ra- fina een visschersdorp in Attica Het aantal dooden bij de ramp te Muiden is thans tot 17 geste gen. Zaterdag is n.l. ook het stof felijk overschot geborgen van den 37-jarigen W. Wolvetang, die de derde arbeider van de Nederland- sche springstoffabriek „De Krijgs man" is, die het leven heeft ge laten bij deze explosie. Hij werd Vrijdag vermist en laat een vrouw met twee kinderen achter Minstens 350-000 schade. Naar een globale schatting, die naar den burgemeester van Mui den mededeelde, aan den lagen kant is, heeft de ontploffing, die zelfs in Amersfoort ruiten ver brijzelde, in het stadje Muiden zelf 342 perceelen in mindere of meerdete mate verwoest en daar bij een schade aangericht van minstens 350.000, daarin is nog niet begrepen de schade veroor zaakt aan de springstoffabriek en in het naburige Muiderberg. In tusschen heeft echter de Weder opbouwdienst met goedkeuring van Minister-President Dr. Beel beslist, dat de in Muiden aange richte ravage als oorlogsschade zal worden beschouwd Sn ver goed. Voorts heeft de Hoofdin specteur der Volkshuisvesting uit Haarlem den burgemeester reeds Zaterdag toezegging gedaan, dat het Rijk de gemeente een voor schot zal verstrekken om den eer sten nood te lenigen van 100.000 VOETBAL. EERSTE KLASSE. District I. FerjenoordVSV 41; 'tGooi -EDO 44; AjaxiRFC 53; SpartaEmma 41. District II. HaarlemNeptunus 13; Ex celsiorDe Volewijckers 20; DOSBlauw Wit 11; Storm vogelsXerxes 35. District III. Be Quick—lEnschedésche Boys 1—5; Vitesse—AGOW 2—5; NEC Go Ahead 11; Enschedé-Tu- bantia 61WageningenHera cles 22. District IV. NOADLonga 43; BW— Helmondia afg.; VlissingenRK TW 21; De Baronie—DNL— NAC 1—7; VW—Willem H 2—4. District V. FrisiaVeendam afg.; Be Quick Velocitas 61HSCAchille» 1—I; SneekCVAV afg. District VI. MWJuliana 70; PSV Bleijerheide 32; De Spechten- Eindhoven 43; Sportclub Emma Maurits 11Sittardsche Boys Brabantia 51. DISTRICT IV. Tweede Klasse A. BiervlietMiddelburg 17; In ternosAlliance 00; RBC Goes 23; TSC—Hero 81; Ter- neuzenBreskens 3—3; DOSKO De Zeeuwen 92. y

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1947 | | pagina 3