Onderhoud van Dr. Van Mook
en Sjahrir -
Officieele verklaring over e'e rede
van Prof. Gerbrandy
De overeenkomst van Linggadja
Afschaffing van -Berlijnsche zones
gevraagd
Plechtige afkondiging
van d i verandering in de Grondwet
De vredesverdragen met
Duitschland en Oostenrijk
Opheldering op veie punten
DE STRIJD IN VIETNAM
ZATERDAG 4 JANUARI 1947.
De Duitsche
herstelbetalingen
„ADÖLF hitler
is niet dood, hij leeft."
DE COMMISSIE-GENERAAL
BiNpreking
met de Coit missie-Generaal
De opening van het
Amerikaansche congres,
Radiorede Prof. IVIr. P. S. Gerbrandy
UIT DUITSCHLAND
1-
OOK NEDERLAND WORDT GERAADPLEEGD
1
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.
MX te De Bilt geldig tot
Zaterdagavond.
Geleidelijk kouder.
Langz. dalende temperatuur.
Matige tijd. kracht, wind
tusschen Z. en O. Overdrij-
vede wolkenvelden. Geen
neerslag van beteekenis.
Krunkeering bU Abonnement: Terne u/en
Redacteuren:
P. L. D. J. van Oeveren
S. W. Henrv.
Redactie-adres;
Noordstr. 65-87. Temeuzen.
lel. ZoiU - Na b uui Zu»3.
Hocfdagentschap voor
West Zeeuwsch-Vlaanderen
WiUemsweg 83, Schoondijke
ntpraeu/rn m»» «mmbs iniRtSR ««asaw IPW 8F3WWHF
DE VRIJE ZEEUW
3de Jaargang No. 394.
Advertentieprijs:
per mm 10"et.; minimum
per dvertentie f l.Si
Inzendingen advertentie
tot di$ namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertenties
15 egels 60 et; leder»
regel meer 12 ct Ver
meldldg brieven onde»
nr. Bur. van dit Blac
10 ets meer
ZONS
1947
OP- EN ONDERGANG
Zon
Maan
Uitgave Stichting „De Vrfie Zeeuw" Verschijnt dagelijks - Dri.kkiTii NV
Firma P. J. van de Sande - Terneuzen. Abonnementsprijs 25 per kwartaal.
Jan. Ouk.
Ond.
Oulc.
Ond.
4
8.08
16.02
13.29
4.50
5
8.08
16.03
14.08
6.18
6
8.08
16.04
15.02
7.39
7
8.07
16.05
16.14
8.45
8
8.07
16.07
17.37
9.34
9
8.07
16.08
19.05
10.08
10
8.06
16.09
20.30
10.33
11
8.05
16.11
21.51
10.52
Van Mook heeft Vrijdag blikeinsche Minister van Defen-
Mr. Amir Sjarifoedin, Vnj-
Dr.
verklaard het waarschijnlijk te
achten, dat de gevaarlijk gespan
nen militaire atmosfeer op Su
matra spoedig weer zal opklaren.
Donderdagavond heeft Dr. Van
Mook een bezoek gebracht aan
Sjahrir, waarhij zij den huidigen
toestand volledig bespraken.
Naar Dr. Van Mook mededeelde,
had hun onderhoud op vele pun
ten opheldering gebracht. Dr. Van
Mook zoowel als Sjahrir verze
kerden, dat zij niet het voornemen
hadden de bestandsovereenkomst
te laten varen en beiden spraken
ook den wensch uit, dat de hui
dige spanning zoo spoedig mo
gelijk zou worden weggenomen.
Dr. Van Mook was verder van
meening, dat dit een gunstigen
Invloed zou hebben op de mea
ning in het binnenland tegen den
tijd, dat het ontwerp-aecoord van
Linggadjati in hft K.N.I.P. (voor-
loopig republikeinsch parlement)
zal worden behandeld; zoowel Dr.
Van Mook als Sjahrir verwacht
ten, dat het K.N.I.P. het accoord
zal aanvaarden.
Dr. Van Mook verklaarde ver
der, dat de wederopbouw niet eer
der kon aanvangen voordat de van
conflicten vervulde atmosfeer
geheel was opgehelderd. Aan den
anderen kant sprak hij echter de
meening uit, dat de huidige ge
vechten werden veroorzaakt door
ongeregelde Indonesische elemen
ten, die door Soedirmans on
langs gehouden radiorede in aan
zienlijke mate waren opgehitst.
De militaire situatie.
Volgens een officieelen Neder-
landschen militairen woordvoer
der heeft de plaatselijke comman
dant der T.R.I. te Padang het
bevel staakt het vuren aan de
troepen gegeven. Dit bevel was
op 29 December ingetrokken naar
aanleiding van de radiorede van
Generaal Soedirman van t 26 De
cember. De Nederlandsche com
mandant wes hiervan niet op de
hoogte gesteld. De volgende
twee dagen werden besprekingen
gehouden, doch deze moesten zon
der resultaat onderbroken wor
den.
De republikeinsche bevelhebber
deelde den Nederlandschen com
mandant mede, dat de republi
keinsche troepen het gebied bin
nen de demarcatielijn niet voor
31 December te 24 uur zouden
verlaten. Hierop werd hem
medegedeeld, dat de Nederlanders
na dit uur tegen de republikeinen
geweld zouden gebruiken. Den
volgenden dag werden bij mili
taire acties te Medan tusschen 11
en 16 uur twee Nederlanders ge
dood en vjjf gewond, terwijl 1
Chineesch burger eveneens werd
gedood Volgens den republikein-
schen burgemeester van Palem-
h»ng had de dagorder van Soedir
man van 26 December ongunstig
resultaat op den algemeenen toe
stand en ook op de houding van
dën republikeinschen comman
dant van Sumatra, Generaal Soe-
kamo. Sins Nieuwjaarsdag zijn
gevechten uitgebroken tusschen
Nederlandsche en republikein
sche troepen, terwijl het contact
met den Indonesischen leider ver
broken is. De Nederlandsche
verliezen bedragen in totaal 3
dooden, drie zwaar- en twee
lichtgewonden, terwijl ongeveer
80 Indonesiërs gedood en gewond
zijn. Uit Batavia, Bandoeng, Se-
marang en Soerabaja worden
eveneens militaire acties gemeld.
In republikeinsche kringen.
Republikeinsche kringen heb-
Uen Vrijdag in verband met het
onderhoud tusschen Dr. Van Mook
en Sjahrir verklaard, dat als ge
volg van dit onderhoud de repu-
Ook Luxemburg eischt grond
gebied.
Volgens een verklaring van het
Fransche departement van Bui-
tenlandsche Zaken zal het Groot-
Hertogdom Luxemburg van
Duitschland een deel van het
Moesel-gebied -met de steden
Winden en Bitsburg eischen.
Aan deze mededeeling voegde
de Fransche woordvoerder een
verklaring toe over de invoering
van het Fransche 'monetaire stel
sel in het Saargebied. Deze maat
regel is genomen in afwachting
Van een mogelijke annexatie
overeenkomst. De in omloop zijn
de Duitsche marken worden in de
Saar ingenomen om te voorko
men, dat zwarte geldhandelaren
groote hoeveelheden waardelooze
Duitsche marken in dit gebied
eullen invoeren, welk geld door
Frankrijk zou mpeten worden
gehonoreerd als een annexatie
zou plaats hebben.
sie,
dagochtend naar Djogja ver
trokken is om met den opperbe
velhebber van de T.R.I. Luit.-Gen.
Soedirman, diens radiorede van
26 December te bespreken. Men
verwacht, dat de republikeinsche
regeering binnen enkele dagen
een verklaring zal uitgeven im
de uitwerking van Soedirman's
rede te verzachten.
Deze kringen -hebben voorts
medegedeeld, dat Dr. Van Mook
er Donderdagavond in heeft toe
gestemd de gebouwen in Buiten
zorg, welke op 23 December door
Nederlandsche militairen waren
overgenomen, weer aan de repu
blikeinen over te dragen. Ook
zullen de republikeinen worden
hersteld in het burgerlijk bestuur
van Buitenzorg, hoewel de func
ties zullen worden vervuld door
Op de leuning van de be-
klaagdenbank, waarin de i
drie-en-twintig nationaal-
socialistische doktoren, die 2
berecht worden onder be-
schuldiging van het uitvoe-
ren van sadistische experi
menten, tijdens de zittingen
van het tribunaal moeten
plaats nemen, zag men
Vrijdagmorgen geschreven
staan: „Heil Hitier. Er lebt
noch" daaronder waren een
galg geteekend en een trap
en kon men lezen: „O. K. ich
komine
Een Amerikaansche bewa
ker heeft geconstateerd, dat
de hoofdbeschuldigde, Kari
Brandt, Hitiers voormalige
lijfarts, met een potlood op
de leuning schreef. Tijdens
een pauze inspecteerde hij
de leuning en vond hetgeen
hierboven is beschreven.
Interpellatie Mr. Roolvink.
Mr. E. G- M- .Roolvink, lid
van de Tweede Kamer voor de
KV.P., zal ;onmiddellijk Ra het
reces van de Tweede Kamer
verlof vragen den Minister van
Overzeesche gebiedsdeelen te in-
terpelleeren mver 8iet weder uit
zenden van leden der Commis
sie-Generaal, zonder dat de
Commissie op breederen, natio-
nalen grondslag is samen
gesteld-
Vrijdagavond heeft de Minis
terraad voor het vertrek van de
Commissie-O: neraal naar Indië
nog besprekingen gevoerd met
de leden dier Commissie- De
bijeenkomst duurde van acht
uur tot half elf.
hielen zit, alle Staatsorde dooreen
te werpen en in der haast een
nieuwe in elkaar te flansen
Daar roept een eerdere, belang
rijker taak, zoo besloot Prof. Mr.
Gerbrandy zijn radio-toespraak,
het banditisme, de plundering, de
criminaliteit in Java en Sumatra
steekt den kop óp, groeit. De
angst voor de Republiek giert totdat in i e Nederlandsch-Indi-
door de steden en dorpen van sche bajert indelijk, eindelijk de
Java en Sumatra. En meer dan vaste const t itioneele hand de lei-
hier onder de bezetting neigen de ding heeft."
zwakken tof zwichten. Bevrijding
van die benauwenis, dat is onze
eerste taak. Daarvoor zijn onze
soldaten daa-'. Laten ze die taak
vervullen n.et eere. Blijft gij
daarom staan op de bres om het
Nederlandsche volk wakker te
de,
Prescient Truman's boodschap.
Thans, op den vooravond van
heropening van het Ameri-
Naar aanleiding van de radio
rede, Donderdagavond uitgespro
ken docc Prof. Dr. P. S. Gerbran
dy, ih zijn kwaliteit van voorzit
ter van het nationaal comité
"Handhaving der Rijkseenheid",
•wordt van officieele zijde het
volgende opgemerkt:
andere personen,
dan ten tijde
van het plaats grijpen van de
incidenten im functie waren.
De „Weltevreden" aangekomen.
De passagiers van de „Welt
vreden" die te Batavia thuishoo-
ren en vallen onder de groep van
de z.g. „in Indië gewortelden" zijn
te Tandjong Priok aangekomen,
maar waren zeer teleurgesteld,
toen hen werd medegedeeld, dat
^ij naar Soerabaja moesten door
varen, omdat Batavia 'n gesloten
stad is. Het Ministerie van Over
zeesche Gebiedsdeelen had hen
beloofd, dat 'zij naar Batavia
konden terugkeeren. Dit heeft
echter geheel over het hoofd ge
zien, dat Batavia eert gesloten
stad is. Deze mededeeling gaf
aanleiding tot felle protesten en
uitroepen van verontwaardiging.
De Indonesiërs van de „Weltevre
den", van wie eenige met Neder
landsche vrouwen gehuwd zijn,
reisden voor het meerendeel naar
Solo.
Een vertegenwoordiger van de
republiek ging aan boord om de
reis voor te bereiden en den ge
zagvoerder Oosting dank te bren
gen voor de uitnemende zorgen
aan de Indonesiërs betoond.
Prof. Mr. P. S. Gerbrandy heeft
Donderdagavond voor de radio
over beide zenders in zijn hoeda
nigheid van Voorzitter van het
.Nationaal Comité handhaving
der Rijkseenheid" gesproken over.
„Den ernstigen toestand, waarin
wij ons bevinden na en in ver
band met het resultaat der debat
ten in de Tweede Kamer over
Linggadjati".
Aan deze rede is het volgende
ontleend:
Het Nationaal Comité wil dat
zijn actie wordt gevoerd met
geestelijke wapenen. Het blijft,
ondanks de beslissing in de
Tweede Kamer, ons goed recht,
zoo zeide spr., om gemotiveerd
vol te houden, dat onze constitu
tie door daden der, regeer! ng be
dreigd en aangetast wordt. Tegen
die aantasting ons verzetten is
plicht. Spreker meende, dat noo-
dig is het verkrijgen van eer. poli
tiek nopehs Nederiandsch-Indië,
waarachter heel het volk zich
stellen kan en stellen wil.
De Berlijnsche gemeenteraad
heeft eenstemmig een resolutie
aanvaard, waarin aan de Geal
lieerde kommandantura wordt
verzocht, de verdeeling van Ber
lin in vier zónes ongedaan te
maken en de stad wederom een
territoriale eenheid te doen wor
den, aldus meldt de Britsche
nieuwsdienst uit Duitschland, De
resolutie werd Ingediend dooi
Franz Neumann, den leider van
de sociaal-democratische partij te
Berlijn, die de meerderheid heeft
in den raad.
Steenkoolcrisis te Hamburg.
,De Britsche regionale gevol
machtigde voor Hamburg, Berry
en Hamburgsche industrieele »n
handeisfunctionnarissen hebben
ean dringend beroep gedaan op
de vier bezettende mogendheden
om ®e ontmanteling en wegvoe
ring naar de Sovjet-Unie van
electrische krachtstations te
Hamburg te voorkomen.
Twee van de vijf stations, die
de stad van electriciteit voorzien,
staan op de nominatie voor de
herstelbetalingen, maar de Brit
sche functionnarissen voorspellen
een industrieele ramp, indien dit
plan w ordt uitgevoerd.
Reeds zijn drastische maat
regelen voor stroombeperking ge
nomen: zoo is Hamburg thans in
drie zönes verdeeld, waarvan er
beurtelings één 1 dag van 7 tot 22
uur volkomen van srtroom is af
gesneden. Deze maatregel betee-
kent, dat dagelijks de industrie
van een derde van de stad, met
haar 1.450.000 inwoners, wordt
lamgelegd. Deze toestand zal
voortduren tot de speciale kolen-
treinen uit het Ruhrgebied, die
met voorrang naar Hamburg zijn
gedirigeerd, Zijn aangekomen,
wat waarschijnlijk binnen een
week het geval zal zijn.
Functionnarissen wijzen er op,
dat de moeilijkheden geheel aan
het transport te wijten zijn, dat,
loer de plotselinge vorst, over
v.ater onmogelijk geworden was.
Critiek op de politie.
De leider van de Berlijnsche
sociaal-democraten, Franz Neu
mann, heeft in een Berlijnschen
gemeenteraad sterke critiek ge
oefend op de Berlijnsche politie
macht. Aan het hoofd van die
politiemacht, aldus verklaarde hij,
„Het is een vanzelfsprekend en
grondwettelijk gewaarborgd goed
recht van iederen Nederlander,
ook van Prof. Gerbrandy, om in
het openbaar vrij zijn meening
uit te spreken over het beleid der
Regeering. Het is van den ande-
„Er is ongetwijfeld in de Twee- ren kant een even goed recht der
de Kamer een streven openbaar Regeering om haar beleid niet
geworden Linggadjati terug te tegenóver ieder, die zich als voor
persen binnen de omheining van vechter van een andere besehou-
de Grondwet. wingswrjze opwerpt, doch slechts
Prof. Romnje heeft op zijri vra- in de daartoe grondwettelijk aan-
gen van welker beantwoording hij gewezen, door het volk gekozen
zijn houding afhankelijk stelde, colleges te verdedigen. Zij heeft
niet een genoegdoend antwoord ge- dit «gedaan. Zij heeft haar beleid
kregen. Maar zijn door de meer- in de volksvertegenwoordiging
derheid aanvaarde motie is door toegelicht en ongevraagd heeft
de Regeeing niet afgewezen. Het deze zich in groote meerderheid
argwaan van een wederzijdsche achter haar voornemens ge-
verbintenis schept uit eigen schaard. De Regeering gaat nu
grondgebied eerst een Staat, die Voort met den arbeid aan de uit-
onze Grondwet niet kent en gaat Vverking der overeenkomst op de
dan met dien Staat een binding thans gelegde basis en o.m. aan
aan, welke de Grondwet niet toe- de voorbereiding van de ronde
laat. tafelconferentie, terwijl uiteinde-
Prof. Gerbrandy zeide vervol- lijk de Koninklijke belofte van 7
gens dat tegen de principes, neer- (December 1942 ook in een voor
gelegd in de beginselverklaring stel tot grondswetswijziging zal
van het Nationaal Comité z.i. 'worden gegoten,
werd en wordt gezondigd. De -Regeering meent echter wel
Spreker zette daarna uiteen op ernstig protest te moeten aan-
welke wijze «s Grondwet gewjj- teekenen tegen de denigrerende
zigd kan worden. wijze, waarop Prof. Gerbrandy
„Wat gaat er, ondanks het htteft gemeend den met zooveel
streven van Prof. Romme in en volhardin»g aan zijn zware taak
met Nederlansch-Indië gebeuren arbeidenden Luitenant-Gouver-
als 'het in de motie omschreven neur-Generaal, Dr. Van Mook te
beleid voortgang heeft?" zoo moeten aanvallen,
vroeg spr. zich af en hij beant- Wanneer het waar is, wat Prof.
woordde deze vraag: „Men gaat Gerbrandy meedeelt over de voor-
srhudden e": Wakker te houden, kaansche congres, bereidt Truman
tot allen ween waarom het gaat, zijn belangrijke „State of Union
boodschap" voor, die hij waar
schijnlijk persoonlijk in het begin
van de volgende week aan een
gezamenlijke bijeenkomst van het
huis van afgevaardigden en den
senaat wil voorlezen.
Ofschoon het congres voor
heden is bijeengeroepen, betee-
kent de boodschap van den Pre
sident de eigenlijke opening van
het zittingsjaar.
De „State of Union"-boodschap
waarin de algemeene plannen en
groote beteekenis acht voor een aanbevelingen van de regeering
juist begrip van- deze rede, aan'zijn vervat, is slechts één van de
de Staten-Gsneraal heeft onthou drie verklaringen, die de Presi-
den toen hl deze in een nota op dent tegenover het .congres moet
de hoogte -stelde van de hoofd- afleggen. Het economische rap-
punten vaJ het Regeeringsbeleid port, gebaseerd op de aanbevelin-
in Londen. - Sen van den raad van economi-
Tenslottefij meegedeeld, dat del sche adviseurs van den President,
Regeering iJ» de nadere toelichting en de begrootingsboodschap zijn
van Prof. lerbrandy geen aan- de beide andere,
leiding vinlit om haar overtui In het huis van afgevaardigden
ging, dat zl; niets grondwettelijks hebben, zooals bekend, thans 246
voorstelde n'ich iri strijd handelde republikeinen tegen 188 democra-
met de bedoeling der Koninklijke j ten zitting, voor den senaat zijn
rede, te herüen." [deze getallen 51 en 45.
stond nog steeds een man, die
door Hitler is gedecoreerd en van
de een-en-twintig hoofden van
afdeelingen behoorden er vijftien
tot de door de communisten be-
heerschte socialistische eenheids
partij. Neumann zeide, dat het
hocig tijd werd, dat in het demo
cratische Berlijn een democraat
aan het hoofd van een democra
tische politiemacht zou komen.
Studenten bijeenkomst
Studenten uit Groot-Brittannië,
Frankrijk, Zwitserland en de vier
zönes van Duitschland zijn teza
men gekomen in de Westfaalsche
Universiteitsstad Munster, om te
confereeren over de sociale aspec
ten van het Christendom en het
„verschijnsel van het nationaal-
socialisme". Tijdens hun verblijf
te Munster zullen de honderdvijf
tig studenten, van wie 17 Britten,
een opvoering geven van Bernard
Shaw's tooneelspel „Arms and
the man." Ook zullen zij in
Bochum een opvoering in het
Duitsch van „Hamlet" meemaken.
Procs tegen aanslagplegers.
Vrijdag zou het proces beginnen
tegen tien leden van de voorma
lige Hitlerjugend en een Majoor
van de Waffen S.S., die ervan
beschuldigd worden betrokken
geweest te zjjn bij de bomaansla
gen, welke in October j.l. zijn
uitgevoerd tegen het hoofdkwar
tier van de militaire politie te
Stuttgart en de zuiveringshoven
te Stuttgart, Backnang en Esslin-
gen. De tenlastelegging betreft
zoowel het onbevoegd gebruiken
van explosieiven als bet onwettig
bezit van vuurwapenen, op welke
beide misdrijven de doodstraf
staat.
De Majoor van de Waffen S.S.
is Siegfried Kabus, die de eigen
lijke leider van de bende geweest
zou zijn eri die bekend staat als
en fanatieke nazi. Verder zijn
onder de beschuldigden drie ge
broeders Klumpp. Kabus zou in
het bezit geweest zijn van eer,
vervalscht „testament" van Hit-
Ier, waarmede hij indruk trachtte
te maken op zijn aanhangers. B:j
zijn arrestatie vond men op hem
een buisje met vengif. Kabus
zou ook verantwoordelijk zijn
voor aanplakbiljetten waarop
stond: „Neurenberg was geen
vonnis doch een moord."
in den zadel helpen de in de zonde
van het Japansche fascisme ont
vangen en in de ongerechtigheid
van terreur geboren republiek.
Men waagt 85 procent der be
volking van Nederiandsch-Indië
aan dit hvontuur.
Onze soidaten zullen dit dub
belzinnig bedrijf mede moeten
uitvoeren. Onze Grondwet, aldus
vervolgde spreker, wordt nu, op
dit oogenblik gewijzigd door één
Nederlander. Die eene Nederlan-_
der is Hubertus Johannes van
Mook, di© meent dat het zoo moet,
maar in wiens hart zeker onze
constitutie, die ons nog dierbaar
is, niet leeft.
Er wordt in de laatste dagen
met veel woorden en begrippen
gesold. Maar waarmee het ergst
gesold is, dat is met de radiorede
van H. M. de Koningin, ifitgespro-
ken op 7 December 1942.
„Waarom, aldus Prof. Gerbran
dy, hielden wij zoo streng vast
aan de Koninklijke, rede en aan
haar alleen? Omdat die rede zoo
zuiver den weg bepaalde waar
langs de groote Staatshervorming
moest loopen."
„Ik ben overtuigd, dat achter
dat ideaal het geheele Nederland
sche volk staat, dat daar het aan-
knoopingspunt voor een echte
nationale politiek ligt. Daarvoor
is noodig een voorbereiding, die
leidt tot een Rijksconferentie. In
die Rijksconferentie zouden, ge
roepen door het Nederlandsche
gezag, van hetwelk alleen het'
initiatief uitgaat, echte represen
tanten van alle bevolkingsgroepen
deübereerend en adviseerend aan
een tafel zitten."
Dr. Van Mook heeft op bepaalde
gebieden groote verdiensten, ik
denk o.a. aan de onderhandelingen
met de Japanners in 1941. Maar
hij heeft, met name in de laatste
2 jaren, getoond niet te zijn een
Nederlander, in wien van nature
werkt dat zintuig, hetwelk Grond
wet en Wet aanvoelt als barrière
tegen machtsoverschrijding en
willekeur.
„Wat mij het zwaarst weegt is
dit, dat de weg die het Kabinet
bewandelt, een -totaal andere is
dan die welke is aangeduid in de
Koninklijke rede en dat daarom
de politiek van het Kabinet voert
tot gevolgen, welke in flagranten
strijd zijn met wat in 1942 met
vooruitzienden blik is gesteld".
„Onzen gezant van Franco weg
roepen en Soekarno tot heer-
schannii brengen wie snapt van
dat beleid nog iets."
„Waarvoor is het noodig op dit
oogenblik, alsof de%dcod U op de
geschiedenis der Koninklijke rede
Van 7 December 1942, wanneer hij
dus reeds in dien tijd wist, wat
hij thans meent over Dr. Van
Mook te moeten zeggen, dan mag
de vraag worden gesteld, waarom
juist hij, destijds Minister-Presi
dent, dienzelfden Dr. Van Mook,
dien hij achtereenvolgens tot Mi
nister van Koloniën, tot Lt.-Gou-
•verneur-Generaal en wederom tot
Minister van Koloniën voor benoe
ming voordroeg, nog verscheidene
jaren nadat de gebeurtenissen
plaats hadden, waarmee hij
thans zijn oordeel tracht te sta
ven, als Minister handhaafde.
arrondJss„ ents-reöhtbanken
Sterker nog: waarom hij hem
in October 1944 behalve Minister i
van Koloniën tegegelijkertijd tot I
Luit.-Gouverneur-Generaal voor
droeg, Dr. Van Mook dus meer
machtsvolkomenheid schonk dan
ooit een Minister van Koloniën
In het £|aatsblad No. G 428
van 2 Janu ri is opgenomen een
publicatie v' n 31 December 1946.
betreffende de plechtige afkondi
ging van vastgestelde veran
dering in <j Grondwet.
iDeze ver ndering betreft arti
kel 192 dei Grondwet, dat aldus
zal worden'gelezen:
„De dien tplichtigen, niet val
lende onde>, artikel 191, mogen
zonder huvne toestemming niet
dan krachjbns eene wet naai
Nederlandsn-Indië, Suriname en
Curacao warden gezonden".
„I. De et van 27 December
1946, houoende verandering in
artikel 19' van de Grondwet,
wordt gep); itst in het Staatsblad
van het Koninkrijk der Neder
landen, irj het Staatsblad van
Nederlands, h-Indië, in het Gou-
vernements lad van Suriname en
in het Pub'icatieblad van Cura-
gao.
De Staat -, Gouvemements- en
Publicatieb iden, waarin de wet
wordt gep.iatst, worden uitge
geven op 4 Januari 1947, des
namiddags ialf drie uur wettelij-
ken tijd in Mederland.
H. De v' et wordt, op het tijd
stip onde: I genoemd, voorge
lezen:
stip van inwerkingtreding van de
wet: In Npderland: Klokslag
middernacht tusschen 2 Februari
en 3 Februari 1947;
in Nederlandscli-Indië: Op
Java en Madoera: Klokslag mid
dernacht tusschen 12 Februari en
13 Februari 1947;
elders: Klokslag middernacht
tusschen 12 Februari en 13 Fe
bruari 1947;
in Curacao: Klokslag midder
nacht tusschen 12 Februari en 13
Februari 1947;
is de vastgestelde bepaling bij
de Grondwet gevoegd".
In de publicatie wordt verder
o.a. bepaald, dat deze op het tijd
stip onder I. genoemd, zal wor
den afgelezen, in Nederland: In
iedere gemeente van de pui of
voor de deur van het huis der
gemeente, in Nederiandsch-Indië:
Van het paleis te Batavia van
den Gouverneur-Generaal, en in
Suriname en in Curacao: Van het
paleis van den Gouverneur.
Bose spoort- aan tot dienst
neming.
Sarat Tsjandra Bose, lid van
de Congrespartij, heeft in een
a. In N Ierland: In een plech- pers-conferentie verklaard, dat de
tige opeiare zitting van den Jonge mannen van Voor-Indie sa-
Hocgen F. rad der Nederlanden, men met jong Indo-Chma hun
van elk dei gerechtshoven en der bloed moeten vergieten voor de
vrijheid van Azië. Hij sprak de
hoop uit, dat tienduizenden vrij-
b. In Nederiandsch-Indië: in willigers uit Voor-Indië hun dien
een plechtige openbare zitting sten aan de Vietnameesehe Repu-
vari het hoogste rechterlijke col- bliek zouden aanbieden. De Pre-
lege te Batavia; sident van het Congres van Voor-
Indische vakvereenigingen heeft
In Suriname: In een plech- antwoord op een brief van den
of een Gouverneur-Generaal be-tige openbare zitting van het hof viethameeschen vertegenwoordi-
zat en zich ten behoeve van Dr. j van justitie}
Van Mook een figuur veroorloof-
de, die hij zelf naderhand als een
d. In Curagao: In een plech-
.staatkundig monstrum" kwali-1 tige openb^Bpittlng van het hof
ficeerde. Bovendien vraagt de van justitie.^
Van de voorlezing in de rech-
proces-
Regeering zich af waarom Prof.
Gerbrandy de toelichting in zrjn terlijke colleges wordt
radiorede gegeven op de Konink- verbaal opgemaakt
lijke rede van 7 December 1942
en die hij zelf blijkbaar van III.
ger in Voor-Indië geschreven, dat
alle volken in de Aziatische lan
den en die van het Midden-Oosten
een gemeenschappelijke^ taak te
vervullen hebben.
„Mein Kampf.
Het Parijsche weekblad „Same-
Volgens den diplomatieken
correspondent van de „Daily
Telegraph" heeft de Raad van
Ministers van Buitenlandsche
Zaken der Vier Groote Mogend
heden aan de volgende 18 landen
Dinsdag een brief verzonden
waarin deze landen worden uit-
genoodigd hun zienswijze kenbaar
te maken over de voorgestelde
vredesverdragen met Duitsch
land en Oostenrijk: Australië,
België, Brazilië, Wit-iRusland,
Canada, China, Denemarken,
Tsjecho-Slowakijje, Griekenland,
Voor-Indië, Luxemburg, Neder
land, Nieuw-Zeeland, Noorwegen,
Zuid-Afrika, Oekraïne, Polen en
Joego-Slavië. Al deze landen,
uitgezonderd Denemarken en
Luxemburg, hebben in Juli de
vredesconferentie te Parijs bijge
woond.
In de eerste plaats is het de
bedoeling, dat schriftelijke ant-
di Soir" heeft een geheim Vietna-
Te rekenen van het tijd- meesch document, dat men Ho
Tsji Minh's „Mein Kampf" noemt,
Smgepubliceerd. Hierin worden de
opstandelingen in Vietnam aan
gespoord wraak te nemen op de
Fransche „onderdrukkers". Vol
gens het weekblad is dit geheim
document door Dr. Tinh, voorma
lig president van Cochin-China,
aan den vooravond van zijn zelf
moord op 9 November j.l. aan de
Fransche autoriteiten in Indo-
Ohina overhandigd. Later zouden
verschillende afdmkken van het
document door een geheim agent
van Cochin-China naar Frankrijk
zijn, overgebracht, maar het zou
Marius Moutet, Minister van Ko
loniën, niet goed gedunkt hebben
een exemplaar te publiceeren. Het
beweerde geheime document ver
zekert, dat Vietnam met hulp van
Duitsche en Japansche technici in
staat zal zijn om Azië van de
„witte onderdrukkers" te bevrij
den. Het legt nadruk op het be
lang voor Vietnam van controle
op de Indo-Chineesche productie
met grondstoffen, die voor wapen-
fabricage kunnen worden aange
wend. Stakingen, sabotage, agres
sie en systematisch boycotten van
den handel en de technici uit
Frankrijk worden volgens dit do
cument als door de Vietnameesehe
leiders aangeraden methoden ge
noemd.
woorden binnen komen, maar in
dien de landen mondeling hun
voorstellen *e «P^ciale
plaatsverv^'S/an den Raad
van Ministers willen uiteenzetten
■zal hun daartoe gelegenheid wor
den gegeven. Waarschijnlijk zai
een aantal landen 14 Januari bij
de bijeenkomst van de plaatsver
vangers te Londen verschijnen.
Oostenrijksche voorstellen.
Uit betrouwbare bron wordt
Vernomen, dat Oostenrijk aan de
Sovjet-Unie omlijnde voorstellen
heeft gedaan inzake de te Moskou
door den Raad van Ministers van
Buitenlandsche Zaken te bespre
ken vredesvoorwaarden. Oosten
rijk zou ijereid zijn om in vijf
jaar tijds het meerendeel der goe
deren, welke door de Sovjet-Unie
als voormalig Duitsch eigendom
worden beschouwd, van de Sovjet-
Unie terug te koopen.