De Vrije Zëeuw
Eerste Jaargang - Nummer 11 Donderdag 30 November 1944
Gaat 't Russische Winteroffensief beginnen*
WOLF,
No. 18
übpaëtement van binnenlandsche zaken.
^Netherlands Government. Department ot the Intciiur)
Dossier Kab. E I No. 2186.
LONDON, W. 1, 17 November 1944.
Mexborough House, 33, Dover Street.
Phone; Regent 025L
Mijnheer de Commissaris,
Ingevolge het verzoek van de Regeering heeft U zich, zoo
dra mogelijk, naar Londen begeven, ten einde persoonlijk te
rapporteeren omtrent de belangen van het zoo zwaar ge
heisterde gewest Zeeland.
De Regeering wenscht by dezen niet slechts haar belang
stelling tot uitdrukking te brengen voor Uw verslag, maar
neemt tevens de gelegenheid te baat om haar waardeering
Vit te spreken voor de wjjze waarop, zoowel door U, als door
vele anderen in openbare functies met verantwoordelijkheid
belast, alsook door de Zeeuwsche bevolking als geheel, de
Nederlandsche Zaak is voorgestaan en behartigd, te midden
van de moeilpke omstandigheden, die ons land sedert 10 Mei
1940 heeft gekend.
Ik moge U thans verzoeken zich zoo spoedig mogeUjk naar
Uw ambtsgebied te willen begeven, ten einde Uw beste
krachten te wijden aan den wederopbouw van ons land en
gewest.
Wil Jhr. Mr. A. F. C. de Caoembroot, die U, tijdens Uw
bezoek aan Londen heeft willen vervangen, mijn erkenteiyk-
heid daarvoor overbrengen, alsmede het bovenstaande ter
kennis brengen van allen die zulks aangaat.
De Minister van Binnenlandsche Zaken,
J. A. W. BURGER.
Den HoogEdelGestrengen Heer
Jhr. Mr. J, W. Quarles vart Ufford,
Commissaris der Koningin voor de provincie Zeeland,
tydeiyk te LONDEN.
REDEVOERING VAN
MINISTER-PRESIDENT
GE1USRANDY.
Aan de rede, welke minis
ter-president, mr. P. S. Ger-
brandy, na zijn aankomst in
Nederland, Zondagavond voor
den zender „Herrijzend Neder
land" heeft uitgesproken,
ontleenen wij het volgende;
Na een afwezigheid van 4]A
jaar vermenigvuldigen mijn
gedachten zich, nu ik weer op
Nederlandschen bodem sta. De
uiting van onze ontroering
moet echter worden terugge
houden tot het moment dat
de Koningin weer in het land
zal terugkeeren, en vorstin en
vaderland in feite op het
Rijksgebied hereenigd zullen
2ijn. Van een verplaatsing van
den zetel der regeering .kan
«inm-inrmi» nog niets komen,
daar Nederland in het gebied
derkrijgsoperaties ligt. De
Strijd woedt met onverminder
de hevigheid voort. De aan
wezigheid der ministers op
Nederlandsch grondgebied
moet beschouwd worden als
een vooruitgeschoven post
van regeering. Wij zijn ge
komen om de toestanden in
het bevrijde gebied van naby
te leeren kennen, en die maat
regelen van algemeen lands
bestuur te treffen, welke al
leen door de ministers kun
nen worden genomen.
De Minister van Binnen
landsche Zaken zal hier aan
wezig zijn om richtlijnen op
te stellen voor de provinciale-
en gemeentebesturen. Ook een
vrije en gezuiverde pers zal
zijn volle aandacht hebben.
De Minister van Justitie,
die tevens Minister van Politie
is, zal er voor zorgen, dat de
arrestatie en berechting van
collaborateurs en landverra
ders zoo vlug en doelmatig
mogelijk zal plaats hebben.
Hiervoor zullen speciale recht
banken worden ingesteld.
De Minister van Financiën
zal bepaalde besluiten nemen
op het gebied van het geld.
Hij zal daarvoor met de
plaatselpke autoriteiten en
met mannen uit het bedryfs-
leven besprekingen houden.
De bevoegdheden van het
militaire gezag zullen hierbij
niet in het gedrang komen.
Alles moet door tuschenkomst
van en in samenwerking met
het militaire gezag geschieden.
Dit gezag zélf ressorteert
weer onder het Ministerie van
Oorlog. Zoo is en blijft de
structuur.
Gedurende de operatloneele
fase van de bevrijding blijft
het hoogste gezag berusten
by het geallieerde opperbevel.
Ook de geheele voedselvoorzie
ning valt hieronder.
Redactie-adres: VLISSINGEN, Wal
straat 58-60; MIDDELBURG, Gerechts
hof, Hofplein; GOES, Rlmmelandplein 1.
Familieberichten I5 regels 1.65.
Iedere regel meer 0.30.
Abonnementsprijs per week 26 cent
Aan alle fronten woedt de
wereldstrijd met onverminder
de hevigheid voort. Ontstel
lende belichten bereiken ons
over de terreur van de Duit-
schers. De eerste en voor
naamste taak is dan ook, het
kapot breken van het natio-
naal-socialisme.
Afschuweiyk zijn de daden,
welke hier door den vijand
zijn bedreven. Nog afschuwe-
ïyker is het om tot het volk
te behooren, dat deze misda
den heeft begaan. Nederland,
heeft veel verloren, maar zijn
eer heeft het behouden. Het
gaat de herrijzenis tegemoet.
Duitschland echter gaat de
versmading onder de volken
tegemoet. De Minister prees
de houding van de kerken in
het verzet tegen den brutalen
indringer.
Hij zeide verder dat de
krachtsinspanning reeds is be
gonnen. Langzaam maar zeker
wordt de machinerie van den
herbouw in beweging ge
bracht. De bereidheid van de
geallieerden om te helpen is
groot. Ondanks de scheids
muren tusschen de individuen
is samenwerking mogelijk!
In de eerste plaats heeft
Nederland 3 dingen noodig:
le. Een stefk gezag en er
kenning daarvan;
2e. dagelijksch brood, d.i.
ook transportmogelijkheid en
het gewillig voldoen aan de
maatregelen, die de regeering
neemt op het gebied van de
voedselvoorziening
3e. rechtvaardigheid, arres
teeren en doen boeten aan lijf
en goed van hen, die dat ver
dienen.
We zullen alles terugwinnen
wat verloren was, maar dat
kost tijd. Dispereert niet, er
kan wat groots verricht wor
den.
Verantwoordelijk voor de
redactie en algemeene leiding
J. C. CORVER.
Stukken voor de redactie te
zenden aan den heer J. P. VAN
ALTEN, Gerechtsgebouw, ka
mer 6 Middelburg.
Verantw. administrateur
JACQ DE SMIT, Souburg.
Het Engelsche Witboek.
Gen. Eisenhower heeft gis
teren en vandaag met veld
maarschalk Montgomery lang
durige- besprekingen gevoerd.
Vogens geallieerd) correspon
denten hebben zij maatregelen
voorbereid om de uiteindelijke
nederlaag van den vijand zoo
veel mog-eiyk te bespoedigen.
Ongetwijfeld zullen deze be
sprekingen van groote betee-
kenis zijn voor de operaties
van de komende weken.
By Grubbenvorst, ten N.
van Venlo, werden de Duit-
schers over de Maas gejaagd.
Zij bezitten op den geheslen
W. oever van deze rivier thans
nog slechts 3 kleine bruggen
hoofden. Op één der vernielde
spoorbruggen over ds Maas,
bij Roermond, kwi;m het tot
een treffen tusschen geallieer
de en Duitsche patrouilles.
Aan- beide zijden werden ver
liezen geleden. In alle stilte
zijn Canadeesehe troepen uit
Zeeland naar de saillant by
Ngmegen overgebracht.
Ten N. en ten Z. van Jiilich
werden verscheidene plaatsen
veroverd, waaronder de stad
Barmen. Tusschen Dtiren en
Jiilich werd de Roer weer op
verschillende andere plaat
sen bereikt. Thunderbolts
steunden de operaties van het
le en 9e leger door stellingen,
verbindingswegen en bruggen
achter het front te bombar
deeren. Bij Linnich werden 2
bruggen over de Roer ver
nield. 14 vyandeiyke tanks
werden vernietigd. Troepen
van het le Amerikaansche le
ger, die evenwndig met den
hoofdweg van Aken naar Keu
len oprukken, hebben Altdorf
veroverd en staan thans op
minder dan 6 km. van Düren.
Ten N. van Saarbrücken zijn
afdeelingen van het 3e Ame
rikaansche leger 13 km. op
gerukt. De geallieerden heb
ben hier reeds een front van
40 km. op Duitsch gebied en
naderen snel in de richting
van Saarlautern, van welke
plaats zij nog enkele kilome
ters verwijderd zyr.. Ook ten
Z.W. van Saarbrücken vor
deren de Amerikanen goed.
Van St. Avoid uit zijn zijn 12
km opgerukt in de richting van
het Saargebied. Ze staan hier
op 15 km. Van Saarbrücken.
Verder naar het Z. werden bij
Sarrebourg en Straatsburg ver
scheidene plaatsen veroverd.
In het Z. gedeelte van het W.
front wordt de vernietiging
van de Duitsche legers ten
W. van den Rijn voortgezet. 16
km. van Saverne werden 2
plaatsen veroverd. Ten N. van
MUlhausen stuiten de Fran-
sche troepen, die uit het Z.
oprukken, op steeds krachti
ger wordenden vijandelijken
tegenstand. Gisteren maakten
de Franschen in dit gebied
1500 krijgsgevangenen.
Luchtfront.
Vanacht heeft de grootste
formatie Mosquito's die ooit
boven Duitschland is ver
schenen een geconcentreerden
aanval gedaan op Neuren
berg. Er werd 'n groote ontplof
fing waargenomen. Gisteren
werden het vliegveld van Dus-
seldorf en de spoorlijnen, die
van deze plaats naar het front
loopen, aangevallen. Typhoons
deden een aanval op een
Duitsch hoofdkwartier te Hou
ten bp Utrecht. Zij bestookten
het doel met bommen en, ra
ketten.
Zuidfront.
In Italië werd Cassale, 16
km. ten Z. van Faenza, ver
overd. De geallieerde stellin
gen op den O. oever van de
Lamone werden belangrijk
uitgebreid. Patrouilles staken
de rivier over. Meer naar het
O. heeft het 5e leger verschil
lende hoogten by Modeliani
veroverd.
Oostfront.
Het R. leger, dat in Hon
garije en O.-Slowakije ope
reert, heeft bijna contact ge
maakt met de troepen die uit
Z. Polen oprukken. Perscorres-.
pondenten achten dit van
groot belang, daar het wel
eens het sein zou kunnen zijn
voor het groote winteroffen
sief, dat de Russen voorberei
den. Van de Oostzee tot aan
het gebied van Boedapest
worden geweldige hoeveelhe
den materiaal samengetrok
ken. De troepen van gen. Pe-
trof zijn in O.-Slowakije tot in
de. buurt van den Dukla-pas
opgerukt. Ten N O van Boe
dapest hebben afdeelingen van
gen. Kolief de Slowaaksche
grens bereikt. De Russen heb
ben hun front in dit gebied
geconsolideerd. Het loopt thans
in een rechte lijn van Z. Polen
tot aan de Hongaarsche grens.
De spoorlijn van Miskolcz
naar Sanok is over een af
stand van 100 km. in Russi
sche handen. In O. Pruisen
probeerden de Duitschers de
voorbereidingen, welke de Rus
sen hier voor hun winterof
fensief treffen, in de war te
sturen door op een klein front
een massalen aanval te doen.
De aanval stortte echter in
een in het geconcentreerde
vuur van de R. artillerie. De
Duitschers leden zWare verlie
zen.
In Montenegro rukken de
troepen van maarschalk Tito
snel op om zich met de Alb.
troepen te vereenigen en de
Duitsche legergroep in de
buurt van Scoetari te omsin
gelen.
Verre Oosten.
Japansche vliegtuigen de
den een wanhopige poging om
de Amerikaansche vliegbasis
op Saipan aan te vallen. Door
jagers en luchtdoelgeschut
werden 13 vijandelijke machi
nes neergeschoten.
Ormock, de eenige overge
bleven Japansche basis op
Leyte, werd door Amerikaan
sche vlooteenheden gebombar
deerd. In de buurt van Minda
nao in de Philippynen werden
een vrachtschip van 1000 ton
en een kustvaartuig door
vliegtuigen tot zinken ge
bracht. In de Chineesche zee
werden 2 Japansche toevoer
schepen vernietigd. Ook de ge
regelde aanvallen op Celebes,
Ambon, Ceram en Timor wer
den voortgezet. Honkorig en
Hankau werden gebombar
deerd.
Van overal.
De gouwleider van de stad
Essen in het Roergebied heeft
bevel gegeven dat alle ouden
van dagen en moeders met
kinderen de siad moeten ver
laten. Dit is een gevolg van
de steeds moeilijker wordende
levensmiddelenvoorziening in
het Roergebied.
De afgetreden Amerikaan
sche minister van buitenland-
sche zaken, Cordell Huil, wordt
opgevolgd door Edward Stet-
tinious, de man die er voor
gezorgd heeft dat een onaf
gebroken stroom van bruik
leengoederen naar Engeland
werd gezonden. Zijn benoeming
is door president Roosevelt
ter goedkeuring aan den Se
naat doorgezonden. President
Roosevelt heeft in een schrij
ven Cordell Huil hulde ge
bracht voor het werk dat hij,
voor Amerika heeft gedaan.
Den laatsten tijd* heeft hy
hard gewerkt aan de totstand
koming van een internatio
nale organisatie tot behoud
van den vrede. Het bericht,
dat Cordell Huil adviseur
blijft voor buitenlandsche za
ken, is door alle Engelsche
en Amerikaansche bladen
met groote instemming ont
vangen.
Prin3 Bernhard heeft, na
zijn bezoek aan Walcheren en
Zuid-Beveland, ook O. en W.
Zeeuwsch-Vlaanderen bezocht.
In Hulst, het centrum van de
verzetsbeweging in Oostelijk
Zeeuwsch-Vlaanderen, heeft hij
een onderhoud gehad met de
leiders der Nederlandsche
Binnenlandsche Strijdkrachten.
Van Hulst vertrok hij naar
het zwaar geteisterde W.
Zeeuwsch-Vlaanderen, waar
hij de plaatsen Breskens,
Schoondijke en Oostburg be
zocht. Hij onderhield zich op
verschillende plaatsen met de
bevolking.
De Nederlandsche Minister
van Sociale Zaken, J. van den
Tempel, heeft voor de vrije Ne
derlandsche Radio een uiteen
zetting gegeven van de maat
regelen, welke op sociaal ge
bied na den oorlog zullen
worden genomen.
Maandag heeft het tram
personeel in Brussel gestaakt.
Onder de .bevolking heerscht
groote ontevredenheid over de
regeering-Pierlot. Ook giste
ren was de toestand nog ge
spannen. Arbeiders, die uit
de omliggende plaatsen voor
een massa-betooging naar
Brussel vertrokken, werden
ontwapend en gearresteerd.
De minister-president hield In
de Kamer een krachtige rede.
Met bvergroote meerderheid
van stemmen werd een motie
van vertrouwen in de regee
ring aange. omen. De demon
straties welke zouden worden
gehouden, werden afgelast en
het trampersoneel ging weer
aan het werk. Er is een ver
bod tot het houden van ver
gaderingen uitgevaardigd. Een
groot deel van de wapenen der
verzetsgroepen is reeds inge
leverd. 34.000 leden der ver
zetsbeweging zullen bij het
leger worden ingedeeld. Er is
een algemeene verzetsraad in
gesteld, waarin de verschil
lende groepen der verzetsbe
weging zpn vertegenwoordigd-
Als gevolg van daden van
sabotage moet de bevolking
van de Noorsche stad Bergen
op een vroeg uur binnen zijn.
In Oslo hebben saboteurs het
Duitsche vrachtschip „Sles-
wich van 16.000 ton tot zinken
gebracht.
Opgegeven advertenties voor
„De Vrije Zeeuw" worden op
toerbeurt geplaatst.
