VRIJE STEMMEN
Kweilin heroverd
J-titsCfr
Wist U
Ie JAARGANG
NUMMER 224
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Dinsdag 31 Juli 1945
Algemeene Leiding t
B, G. Kloosterziel en
S. L. Boerma
Hoofdredacteur t
Kockebakker
Redactie en Administratie
Goes, Beestenmarkt 2
Telefoon 2163
Een volkomen
onjuiste voorstelling
Het Weekblad „Trouw", Zeeuwsche
editie, schrijit over het .ontstaan van om
blad, en geeit daarvan een volkomei
onjuiste voorstelling, die wij ons haasten
recht te zetten, opdat de naar wij
-nnemen geheel te goeder trouw zijnde
schrijver, deze onjuistheid in zijn tweede
dat hij heelt toegezegd, kan rec-
tiliceeren.
en artikel „De voorloopige perszui
vering in Zeeland", waarin'zeer juiste op
merkingen voorkomen, wordt gezegd, dal,
toen allo kranten na do bevrijding ver
boden waren, tot ons hot verzoek kwam.
„voorloopig zoo mogelijk als dagblad uit
te komen". Hierin zijn twee onjuistheden
Ten eerste was het geen verzoek, maar
opdracht van de toen gezaghebbende
autoriteiten. Ten tweede was de toestanc'
dat er tot ons gezegd werd
„voorloopig zo mogelijk als dagblad ui
j komen". Maar geheel iets anders. Wi;
i illegaal reeds lang een dagblad
wat al onze vrienden in Zeeland, die doo
tn nieuws werden voorzien, kunnei
bevestigen.
Ten derde werd niet gezegd, dat wi
„voorloopig" zouden verschijnen, maa
integendeel alleen verschijn weer
Want wij hadden uit bescheidenheid juis
besloten, ons orgaan op te heiien. Ter
erde is aan goen illegaal verschenei
blad door iemand ooit principieel verbc
den, om blijvend Ie verschijnen. Maar in
tegendeelgelijk nu nog onlangs doo
den Minister-President is uitgesproken d
vroeger illegale bladen hebben princip
eel het rechj om te blijven verschijnen
en hebben, zooals de Minister-Presiden
eide, juist er recht op om te worden gt
steund. ook van regeeringswoge, in hu
dikwijls moeilijken strijd om de noodig
zakelijke grondslagen te verwerven, te.
einde aan hun opdracht te kunnen blijvei
voldoen. De illegale werkers, die met le
vensgevaar hun modeburgers zooveel jo
ren een hart onder den riem hebben ge
stoken, mogen niet door allerlei machina
in duisteren aard worden tegenge
werkt. Dat was de strekking van zijr
befoog. En wij weten dat juist ook ón
blad bij ons huidige ministerie de be
langstelling ondervindt, die wij noodig
hebben. Een vijlde onjuistheid in deze
zinsnede is, dat ons zou zijn opgelegd
alleen in Zuid-Beveland te verschijnen
Integendeel wij verschenen illegaal ove:
geheel Zeeland, voorzoover wij dit clan
deslien konden bereiken. Een onzer me
dewerkers op Schouwen o.a. heelt dezt
toewijding aan onze zaak met den dooc
moeten bekoopen.
Wij kregen eenvoudig de opdracht
e verschijnen, en wij hebben naa
die opdracht gehandeld,
Aan deze Opgeleade taak willen wij ons
ijven wijden.
Wij hebben door ons groole aanta
abonnées de zekerheid gekregen, dat om
blad in een behoefte voorziet. De geest
s illegaal heelt gedreven, trachtei
wij bij voortduring uit te dragen in hee'
i gewest, cn zoodra de papiernood ir
opgeheven, en onze zakelijke moeilijkhe
den uil den weg zijn geruimd, waarin wi
volkomen vertrouwen hebben, juist ni
s nieuwe ministerie zich aan de zijd'
:n de vroeger illegale pers heelt gesteld.
i dit te helpen, zullen wij onze vleuge]
uilslaan over heel ons gewest, daar kar
j verzekerd van zijn.
Eén tegenwerping willen wil voora'
ïtzenuwen. Inderdaad is een pao
maal in ons blad gezegd, dat dit mao
lijdelijk zou zijn. Maar wie heelt dal gc
zegd Niet de algemeene leiding, die d
opdracht had ontvangen. Maar buite
weten van die algemeene leiding en tf
gen hun uitdrukkelijke bedoeling in hee
de toenmalige tijdelijke hoofdredacteur ii
j kolommen gezegd, dat wij maar ti
delijk waren. Wij duiden hem dit ra!
strekt niet kwalijk.
Ziehier een klein stukje historie, waar
de schrijver in „Trouw" wel act
nemen, in het vervolg van zijn be
loog, dat wi; roet belangstelling legemoc.
Red.
De Londensche vrouwen
tegen het in»de»rij staan
Er worden handteekeningon verzamelt
voor eon petitie zij zullen een marsc'
maken naar Downingstreet, en de petitie
den eersten minister overhandigen
Alles gaat uit van de Anti-Queue ligo
meldt Reuter,
Petroleum in Drenthe
De Bataalsche P. M. heeft dezer da
an het college van Gedeputeerde
Staten in Drente het verzoek gericht om
sie te verkrijgen tot nieuwe borin-
de terreinen tusschen Coevorden
Schonebeek. Op geologische gronden
mag worden verwacht, dal nog belang
rijke gedeelten productie! zullen blijkei>
Het Verre Oosten
De Japansche premier Susuki heelt in
een radio-rede officieel het geallieerde
ultimatum van de hand gewezen. In een
onderhoud verklaarde hij, dat de keizer
lijke regeering vast besloten is, den oor
log tot het einde voort te zetten.
Gedurende het weekeind hebben 6 van
de 11 van te voren gewaarschuwde sle
den hun eersten aanval van de 20e lucht
macht ondergaan. Zes lormaties super
iorten voerden den aanval uit, en wierpen
meer dan 3500 ton bommen.
Ook de vloot en de marineluchtmacht
hervatte zijn aanvallen.
Sinds 10 Juli hebben zij 74 Japansche
schepen tot zinken gebracht en 157 be
schadigd, w.o. verschillende slagschepen
en vliegdekschepen.
Chineesche troepen heroverden Kweilin.
de hooldslad van Kwangsi en vroegere
oasis der 4e Amerikaansche luchtmacht.
Daarna drongen zij op tot aan den Hunan-
Xwangsi-spoorweg. De luchtmacht onder
steunde dezen aanval op sterke wijze en
leed voornamelijk aanvallen op de vallei
lor Kan-rivier, waar zich naar schatting
.0.000 man Japansche troepen bevinden,
lie zich een weg trachten te banen naar
fanchang.
Een bevelvoerende luchtmacht-generaal
n den strijd tegen Japan zei het volgende
jp een persconferentie
De Japanners houden niet van schok-
cen wij houden niet van de Japanners,
lus geven wij ze aardschokken, 24 uur
->er dag. totdat ze erbij neervallen.
Frankrijk
800 Franschen, die als leden van het
:nli-bolsjewistische legioen tegen Rusland
ebben gevochten, ol die tot de Walfen-
;.S. hebben behoord, zullen binnenkort te-
:echt slaan voor het Militair Gerechtshol
te Lyon.
In Parijs was het hoofdkwartier geves
tigd van een bende, die anli-somietische
ïn anti-communistische agitatie voerde.
De politie deed een inval, arresteerde elf
personen, en nam een grooto hoeveelheid
springstoffen in beslag.
Griekenland
De politie in Athene heeft alle demon
straties verboden, omdat in de bladen
monarchistische en communistische be-
oogingen werden aangekondigd bij het
■ekend worden van de Brilsche verkie-
singsresultaten. Het is dus ook tot dit
iand doorgedrongen, dat de veranderin-
n de Britscho regeering ook in Grieken-
and wol eens zijn nawerking zou kun-
len doen gevoelen
Rusland
De „Prawda" critiseert scherp de plan
nen die door Zweden zijn gemaakt om
ren Noorsch blok te vormen tusschen de
Scandinavische staten en Finland. Rus-
and acht een dergelijk verbond blijkbaar
zls tegen de Sovjet-Unie gericht.
Radio Moskou meldt, dat de premier
Bela Miclos van de voorloopige Hongaar-
sche regeering drie ministers ontslagen
heelt. In hun plaats werden twee soci
aal-democraten en oen lid van de on
afhankelijke kleine boeren partij benoemd
Dezelfde radio vertelt omtrent het be
zoek van den deken van Canterbury. Dr.
Johnson, dat deze zeide, groote bewonde
ring le hebben voor wat hij op het gebied
van geestelijk leven, muziek en kunst te
zien had gekregen. Hij had drie maan
den Rusland doorkruist.
Polen
Een vertegenwoordiger van de Poolschc
regeering heelt in Londen verklaard, dc.
alle Poolsche burgers het recht^ en den
plicht hebben, naar huis terug tc keeren.
Met Engeland zal over het tijdstip en du
wijze van repatrieering worden overlegd.
Er is niet van waar, zei hij, dat er Polen
naar Rusland werden gedeporteerd, ol
dat de Polen ten Oosten van de Curzonlijn
als Russen ïouden beschouwd worden.
V*reenigde Staten
In den zeer dichten mist is Zaterdag
middag oen twee-motorige Mitchell bom
menwerper tegen de 70e verdieping van
hot 102 verdiepingen tellende Empire-
State-Building in New-York gevlogen.
Volgens de voorloopige berichten wer
den 13 personen oedood en 26 gewond.
Het Empire-State-Building is het hoogste
gebouw ter wereld, ca. 400 meter hoog.
De schade wordt op 500.000 dollar ge
raamd.
Ierland
De leden van de Ira. het Iersche Re
publikeinsche leger, zijn blijkbaar ge-
- carlijfce menschen voor de rust van hel
iund. De regeering heelt nu de bevoegd
heid gekregen om hen zonder vorm var.
proces te interneeren. Deze maatregel
schijnt noodzakelijk te zijn om de open
bare orde te verzekeren.
Dat is iets anders dan de uitlating van
De Valera Ierland is een republiek
Palestina
Hier loeit men op een vulkaan, meenen
de hooge Brilsche ambtenaren in dit on
der Brilsche leiding staand gebied. Op
pervlakkig heerscht er rust. Maar door
de gebeurtenissen in het nabije Syrië zijn
er ondergrondsche krbchten aan het werk.
die elk oagenblik een explosie kun
veroorzaken. Nu is nog de sterke Bril.
politiemacht in staat om de orde te
waren. Doch als de massa van de Jood-
sche bevolking in beweging komt, waar
onder veel gewapende strijders, kan zij
niet voldoende wezen. Men wacht nu op
de resultaten van de Zionistische wereld
conferentie, en op den uitslag van de
Brilsche verkiezingen. Komt Labour aan
het bewind wat nu een leit is dan
hoopt men op onbeperkte immigratie in
Palestina. Maar wordt deze hoop den
bodem ingeslagen, dan dreigen onlusten.
Aldus meldt de correspondent van de
„Times". 3
De Parijsche conferentie over Tanger
'.al op 6 Augustus worden herval. Ook
'.e Russische regeering is uitgenodigd
laaraan doel te nemen.
Hot nieuwe Engelsche parlement zal
'ezer dagen bijeenkomen om een voor-
Mei te kiezen, doch de plechtige opening
s uitgesteld tot 15 Augustus. Attlee heelt
lus rustig tijd, om de besprekingen in
'otsdam bij te wonen, de volledige lijst
'an ministers, en hoofdambtenaren, meer
tan 100 personen, samen te stellen, en
iet regeeringsprogram te formuleeren.
Do Fransche Raadgevende Vergadering
leeft de regeering De Gaulle een zware
lederlaag toegebracht. Haar voorstel werd
net 210 tegen 19 stemmen verworpen.
3 ij de voorafgaande besprekingen had
De Gaulle verklaard, dat hij een tegen-
tander was van een vertegenwoordiging
lie zelve de grenzen van haar macht
:ou kunnen bepalen. Dit zou de demo
ratie naar den afgrond leiden, De com
munisten protesteerden en hielden, een
pleidooi voor de volkssouvereiniteit, be
slaande in een volksvertegenwoordiging,
die over alle machtsbevoegdheden be
schikt.
Generaal Piastiras, de vroegere Griek-
sche premier, eischt het aftreden van Ko
ning George en van regent Damastinos, de
vorming van een politieke regeering zon
der de communisten, en de benoeming
van een" college van drie personen, in
plaats van' den regent, totdat de volks
vertegenwoordiging een nieuw staats
hoofd kiest.
De Amerikaansche Senaat heelt met
98 tegen 2 stemmen het Handvest van
San Francisco aangenomen.
Het Prinselijk Gezin zal zich a.s. Zater
dag in Soestdijk vestigen.
De controle over pers. radin »n nrnoa.
ganda in Spanje is door
van opvoeding overgenomen van het v
secretariaat van de Phalanx-partij.
De Grieksche heksenketel
strijd tusschen de E.A.M, en dc Elas in
het begin van dit jaar. De Elas verte
genwoordigde de linksche elementen, die-
toen volledig de macht opeischten. De
E.A.M. de koningsgezinden en conserve
Op het oogenblik heelt de E.A.M. de
macht in handen.
Een Russisch blad „Nieuwe Tijden",
schrijitMen zal het eens zijn men hen,
die zeggen, dal de democratie, die tha-is
in Griekenland bestaat, zeer weinig ver
schilt van het systeem van de Duitsche
regeerders 'tijdens de bezetting. Wille
keurige arrestaties zijn aan de orde van
den dag. Op 29 Juni werd gemeld, da
de Atheensche pers zich er tegen had
verzet, dal Joegoslavië Macedonië wilde
inlijven en een Slavische Confederatie
stichten. En op 3 Juli had de Grieksche
commissie van buitenlandsche zaken be
sloten een verzoek in te dienen bij de Ge
allieerden, een einde te meksn aan de
vervolgingen waaraan de Grieksche be
volking in Noord-Epïrus en Zuid-Albanic
blootstaat.
Tito daarentegen zei over radio Belgrc
do. dat de Grieksche rc-volulionnaircr.
poogden door schietpartijen aan de Joc
goslavische grens moeilijkheden te ver
Duizenden Grieken vluchtten naar Joe
goslavië, aldus Tito.
Een Engelschman schreef uit Grieken
„Er zijn Grieken, die zich in hun hoofd
hebben gezel, dat Groot-Brittannië oorloc
met Rusland zal gaan voeren, alleen op
dat Griekenland hall Bulgarije zal kun
non annexeeren. In de behoefte aan kc
ren zou hierdoor kunnen worden vo)
daan. Zij erkennen evenwel, dat in da
gebied maar weinig Grieken wonen.
Een van hum grieven tegen de E.A.M.
is. dat deze dergelijke annexatieplannel:
niet ondersteunt. In Athene zag ik voo:
een winkelruit, vertelde de Engelschman.
een kaart met wat de nationalisten ver
langen. Fantastisch 1 Een groot deel van
Albanië, een stuk van het Zuiden van
Servië, meer dan de helft van Boelgarije,
de Dodecanesos, Cyprus en Sicilië. Deze
lieden weten, dal ze weinig kans hebben
maar zij hopen op de steun van hel onge
schoolde volk en meteen de eischen tot
sociale hervormingen van de baan te
krijgen.
De Balkan is en blljit een heksenketel 1
L.
Nieuwe regelen voor
wachtgeldregelingen
De minister van sociale zaken heelt in
zake goedkeuring van subsidieering van
wachtgeldregelingen nieuwe algemeene
regelen vastgesteld, welke van 1 Aug.
1945 tot 1 Jan. 1946 gelden en voor het
geheele land zullen Worden toegepast.
De wachtgelders zijn verplicht arbeid,
aangeboden door hun werkgever ol door
hel gewestelijk arbeidsbureau. Je aan
De aanvrage voor toepassing van een
wachtgeldregeling dient te worden ge
richt aan den minister van sociale zaken
en te worden ingediend bij den directeur
van het gewestelijk arbeidsbureau onde.
welks ressort de onderneming is geves
tigd.
De subsidies worden uitbetaald door
de gemeenlen en de controle op de juist
heid der declaraties wordt dus door de
gemeente uitgevoerd.
Blijde berichten uit Amerika
Dit groote werelddeel, waarvan de Ver-
eeenigde Staten van Noord-Amorika on
betwist de leiders zijn. geelt ons aanlei
ding, een afzonderlijk artikel eraan te
Allereerst een buitengewoon verheu
gende uitlating van Richard Mansfield,
den penningmeester van de Amerikaan
sche vereeniging tot steunverleening aan
Nederland. Uiterst zakelijk spreekt hij er
over. Echt Amerikaansch. Nederland ia
voor ons een belangrijk bruggenhoofd
aan de grens van Europa. Hier moeten
wij onzen invloed stevig lundeeren. Dut,
helpen om er bovenop le komen, opdat hel
een sterk bruggenhoofd kan worden.
Voorts is Nederland een belangrijke mark,
voor de Amerikaansche goederen. Dus
zorgen, dal hel weer koopkrachtig wordt,
en weer producten kan voortbrengen. di~
het in ruil voor de onze kan geven. En
dan ookde steun die wi; nu qeven, is
een goede geldbelegging Want wat wij
nu als hulp geven, komt later met rente
terug. Eigenlijk is het zoo. eindigde hij,
dat het Nederlandsche volk als geheel
genomen een goede geldbelegging voor
ons vorm!. Wij kunnen er op vertrouwen,
dat Nederland onze verwachtingen niet
zal beschamen.
Zulke vrienden, zakelijk als ze zijn. kan
ons land in dezen tijd uitnemend gebrui
ken.
Een andere verheugende stem uit Ame
rika bereikt ons uit „Knickerbocker Week
ly", in een artikeltje waarboven staat
„Zingende verraders". Hel groote aantai
collaborateurs en oorlogsmisdadigers moet
vooral niet te zacht worden behandeld.
zegt deze stem. Laten het toch vooral'
geen zingende verraders worden Wij
kunnen zo alleen klein krijgen door ge
weld. Zij moeten een bloedige, vreeselijke
les krijgen, zoodat zij volledig voor hun
misdaden zullen boeten. Elke zachtheid
en vergevensgezindheid is hier misplaatst,
omdat dit hel kwaad des te erger zou
doen herrijzen.
Volkomen de gedachte, naar wij mee
nen, -van alle goede Nederlanders,
In denzelfden geest sprak de ambassa
deur der Vereenigde Staten in België ter
gelegenheid van een plechtige herdenking
in de Ardennen, waar tijdens het misluk
te offensief van de Duifschers van verle
den najaar 100 Amerikaansche krijgsge
vangenen door oen S.S. pantserdivisie in
koelen bloede werden vermoord. Op hel
terrein van de aldaar gestichte rouwka
pel hield de ambcssadour, Charles Sa
wyer. een toespraak, en hij eindigde mot
dit beteekenïsvolle woord „Laat ons niet
vergeten
Als dit eens waar mocht zijn, en cl
meer worden, voor Amerika, en ook voor
Engeland, dan kan ons kleine Nederland
gerust en veilig zijn.
Niet vergeten 1 Red.
dat het aantal ge-interneerden weldra
140.000 zcl bedragen en het aantal be
wakers 30.000
dat er een z.g.n. tietsenbewaker rond
loopt in Amsterdam, die Uw liets zal be
waken en er later mee weg rijdt
dat eon milliard bankbiljetten van f 100
niet is ingeleverd
dat dc oorlog ons 120 milliard lichter
heeil gemaakt
dat de schade, toegebracht aan gebou
wen, huizen, bruggen etc, 1 5000.000.000
bedraagt.
dal het Ned. publiek 1 3.200.000.000 aan
directe belastingen betaalde tijdens den
oorlog.
Installatie
Bijzonder Gerechtshof
Op 24 Juli word in de groote rechtzaal
van het Gerechtsgebouw te Amsterdam,
het Amslerdamsche Bijzondere Gerechts
hof plechtig ge-inslalleetd.
De procureur-liscaal Mr. Sikkel sprak
een rede uit, waarin hij o.a. zeide, dat
geen wraak, doch gerechtigheid zal ge
schieden. Tol de gevallenen, die met
eerlijke, trouwe oogen op ons neerzien,
sprak Mr. biickei y „Woost gerust, mijn
jongens, er wordt'recht gedaan! Wij zet
ten jullie strijd voort legen de ondergra
vers van onze samenleving. Wij danken
God voor de geschonken gelegenheid, de
strijd in nuchtc-re rechtspraak zonder sen
timentaliteit te kunnen be-eindigen."
Dit zijn woorden uit ons hart gegrepen.
Een Marva vertelt
Vrijdagmiddag vijl uur een telefoontje
Wil iemand van de redactie ook een
Marva interviewen En natuurlijk waren
r/e er als de kippen bij. Den volgenden
ochtend werden wij hartelijk ontvangen
oij de Marine in de Wijngaardstraat en
onder het genot van een echte Engelsche
sigaret, ook al weer een buitenkansje,
vertelde Mei. W. C. Adriaanse, die als
eerste Marva in uniform in Goes terug is,
het een en ander van haar opleiding in
Engeland. Eerst worden de meisjes getest
of ze werkelijk geschild zijn voor de
Marva. Een goede voor-opleiding is wol
degelijk vc-rëischt. In het kamp wordt
gelet op het karakter van de meisjes. Het
is dan ook een keurkorps, meisjes die den
naam van de Hollandsche marine hoog
moeten houden. Zeil mogen ze kiezen wat
ze graag willen doen. Telefoniste, marco-
niste, weerkundige dienst, secretaresse,
huishoudelijk werk, in allerlei lakken van
dienst kunnen zo de mannen vervangen.
Ze leeren verantwoordelijkheid en zwij-
„Framewaod Manor" heet hel kamp in
Engeland. Het ligt prachtig tusschen do
bosschen en heuvels. Het is een oud
landgoed, dat door de meisjes als schip
is ingericht, met kombuis en logies. Des
ochtends om zes uur opstaan, waarna
huishoudelijk werk en om 10 uur ontbijt.
Schrikt u niet, met ham and eggs 1 Daar
na volgt de z.g. „•.dril", salueeren. het
leeren van scheepstermen en marcheeren.
Om half elf „baksbewijs", d.w.z. de vlag
wordt geheschen. Des middags instructie
in de geheimen van de marine. Twee
keer in do week een filmeen instructie-
en een ontspanningsfilm. Vrijdagavond
zijn er lezingen en worden klassïelce pla
ten gedraoid. Er heerscht eon prettige
geest en de meeste meisjes vinden het
jammer, als zij het kamp weer moeten
verlaten. Maar dan begint hun taalt
mee te helpen aan de eind-overwinning.
Drie jaren of een half jaar na de eind
overwinning moeten ze blijven dienen. En
ze doen het met pleizier. Wij weten het
zekerHolland mag trofsch zijn op de
Marva
HOLLAND GAAT WEER AAN DEN SLAG,
LANGZAAM MAAR ZEKER 1
ER KOMT SCHOT IN.
Als jongen
i mijn maag. dat ho
i zeventien jaar voel ik
i 12
loopt, wat na een heelen morgen werken
heel gewoon is. vindt u niet
Als dus de bel van 12 uur gegaan is,
spoed ik me naar huis, in de hoop eens
lekker warm te eten, want na een ontbijt
brood met jam, lust ik 's middags
U i
Thuis vind ik mijn moeder zuchtend
in de keuken. Waarom Wel, omdat
het gas zoo slecht en mager is. en er
een pan op staal voor 7 man.
Klokslag half één gaal het gas uit en
moedor roept uit de keuken„De aard
appelen zijn nog kei-hard
Eveneens klokslag half één jubelt Radio
„Herrijzend Nederland" uit Den Haag
Holltïnd gcat weer aan den slag, lang
zaam, maar zeker
Ja, langzaam maar zeker (achteruil
Do harde aarda-pelen gaan weer in
de kast tot den volgenden dag. en ik
beqin aon mijn droge boterham met jam.
En dat terwijl men op een dorp in Zuid-
Beveland 200 Petroleum-bonnen laat vër-
Icopen, eenvoudig omdat men ze niet noo
dig heeft.
I Ja. er komt schol in J. K.