VRIJE STEMMEN
De tweede door Duitsch-
land gewonnen slag
De eerste slag is gewonnen toen aan
de geallieerde militairen toegestaan werd.
te verbroederen met de Duitsche bevol
king. Het Duitsche Gretchen zal hier wel
triomfen kunnen vieren, met als gevolg
een tegenover Duïtschland gunstiger stem
ming in de geallieerde landen.
De tweedo slag wordt gewonnen door
de DuitsOhe gezagsdragers in de grens
streken. die nu begonnen zijn. Nederland-
sche boeren uit de grensstreek uit te drij
ven, met steun van het geallieerde be
zettingsleger.
Wat. praat ge nog, Nederlanders, van
i een deel van Duitschland
Het omgekeerde gebeurtjullie wordt
uit gegooid, als dat bij de Duitschers in
hun kraam te pas komt En jullie mi
nister Van Kleiiens heeft het toekijken
,Je Maintiendrai" publiceert den vol
genden brief, die Nederlandsche bewoners
van de Duitsche grensstrook ontvingen
„Bokholt, den 1945. Herrn
zuLaut Mitteilung
der Kreisverwallung haben Sie sich mit
Ihren Familienangehörigen am Freitag den
25.5.1945 um 9 Uhr beim Rathause zu
Barmstadt einzufinden. zwecks Riickkehr
in Ihrem Heimat-staate. Bin beauftragt.
Ihnen davon in Kennlnis zu setzen. dass
wenn Sie dieser Auflorderung nicht nach-
kommen. Sie nicht mehr den Schutz der
Brittischen Militarverwaltung goniessen.
Desweiteren verlieren Sie dadurch Ihre
Staatsangehörigkeit. Dor Bürgemeister
Vertaling in 't kortDe burgemeester
van Bokholt zet in overleg met de Brit-
sche bezetting de Nederlandsche boeren,
die daar in de grensstreek wonen, over
de grens
Uit het vervolg blijkt dat ze 30 K.G.
bagage mochten meenemen, terwijl hel
overige bezit op een hoop werd gegooid
en werd verbrand.
Iedere Nederlander, die dit leest, roept
spontaan uit - dat kan niet waar ziiji.
Dat zou de wereld op zijn kop zetten zijn
De verslagen Duitschers zijn hier al weer
gezagsdragers, en de overwinnende Ne
derlanders moeten bukken onder hun
Nee, dat geloof ik niet
Als het niet eer zoo degelijk en be
trouwbaar blad als „Je Maintiendrai" zou
v/ezen. dat het meedeelt, zouden wij hot
ook niet geleoven. Maar nu moeten wij
wel. En wij roepen schande, schande
En wij huiveren ervoor, wat de naaste
toekomst aan verdere overwinningen van
dit gevaarlijke volk nog brengen zal.
Nu is niets meer onmogelijk. Red.
Ie JAARGANG
NUMMER 213
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Woensdag IS Juli 1945
Algejneene Leiding
B. G. Kloosterziel ei
S. L. Boerma
Hoofdredacteur
Redactie en Administratie
Goes, Beestenmarkt 2
Telefoon 2163
Zal Franco de Phalanx ontbinden?
Churchill en Truman zagen Berlijn
Het Verre Oosten
OOR DE BRITSCHE VLOOT IN ACTIE
TEGEN JAPAN
De phase, die aan invasie voorafgaat,
is begonnen, meldde adm. Nimitz in zijn
communiqué.
De 3e Amorikaansche vloot is versterkt
met eenheden van de Britsche Paciiicvloot,
w.o. het 35000 Ion melende slagschip
„King George V" en het vliegdekscnip
„Formidable" van 23000 ton. Het is de
grootste gevcchls-eenheid van zeestrijd-
krachten, die ooit in de geschiedenis on
der één commando gestaan heeit.
Niet minder dan 1500 deklandingsvlieg-
tuigen van doze gecombineerde vloten be
gonnen gistermorgen vroeg een grooten
aanval tegen Tokio en omgeving.
Alle strategische luchtvloten in den Pa
cific zijn onder bevel van gen. Karl Spaatz
geplaatst, die verklaard heeit, dat als over
een paar weken alle vliegvelden op de
pas veroverde vooruitgeschoven bases
klaar zijn, Japan dagelijks met 3000 vlieg
tuigen bestookt zal worden, ongeacht de
marinevliegtuigen.
Op Borneo hadden geen groote ge
vechtsacties plaats.
De Chineezen stoolen krachtig door naar
Yungiu, ten Zuid-Westen van Kweilin, de
hoofdstad van de provincie Kwangsi. De
stad Liu-kian-ghien werd heroverd.
In Birma treffen de geallieerden voor
bereidingen voor een nieuw ofiensiei.
Ruim 10.000 Japanners zijn in de heu
vels afgesneden en doen wanhopige po
gingen om uit Ie breken.
Spanje
Oilicieele Spaansche kringen te Parijs
deelen mode, dat Churchill inderdaad tij
dens zijn vacantie te Hendav aan de
Spaansche grens bosprek'ngen heeit ge
voerd met Spaansch-fascistische ambtena
ren. De minister van Buitenlandsche Za
ken zou Doussi Tiret Naqué en Castillo
hebben afgevaardigd, om met Churchill
De NederlansSselie Volksbeweging
Een modewerker schrijit ons -
Zij, die het initiatie! hebben genomen
tot het stichten van de Nederlandsche
Volksbeweging, zijn daarbij uitgegaan
van een tweetal algemeene inzichten, die
voortdurend met elkaar in verband moeten
worden beschouwdten eerste, dat ons
Nederlandsche volk. na de rampen van
crisis en oorlog, dringend behoeite heeit
aan verdieping en versterking van de
zedelijke grondslagen, waarop ons volles-
leven berust, opdat oen vernieuwing daar
van en ook van liet maatschappelijk be
stel tot stand kornc-.- ten tweede, dat een
reconstructie van het politieke leven nood
zakelijk is en door den wil lol geestelijke
vernieuwing moet worden gestuwd.
Wat het eerste punt betreit is de N.V.B.
van meening. dal de geestelijke verwilde
ring. die aan oorlog en bezetting onver
mijdelijk vastzit en met name de jonge
generatie bedreigt, met alle kracht moet
worden bestreden. Daarbij is het beden
kelijke. dat wij sinds lange jaren verkee-
ren in een periode van geestelijke crisis,
waaronder wij vooral verstaan, dat het
ontbreekt aan vastheid van normen, die
het leven van enkeling en gemeenschap
richting en inhoud geven en aan de prac-
tische beleving van het inzicht, dat allen
gemeenschappelijk dit is in verant
woordelijkheid voor het geheel en daarin
voor de deelen en voor elkander een
gezond bestel kan worden opgebguwd en
gewaarborgd. Men behoeit gec-n profeet
te zijn om te voorspellen, dat ïn de na-
oorlogsche periode massale uitbarstingen
zoowel van haat- en wraakgevoelens als
van genotzucht zich zullen voordoen, ter
wijl alle constructieve krachten noodig
zullen zijn om de geweldige ruines op te
ruimen en een chaos te voorkomen.
Geestelijke leiding, in don zin van hel
stellen van vaste, zedelijke normen, zal
in belangrijke mate uitgaan van de ker
ken. in het algemeen van de verkondiging
van het Evangelie. Hoe noodzakelijk ook.
voor de situatie waarin ons volk na dezen
oorlog verkeert, is dit niet genoeg, met
name niet, wanneer door concrete maat
regelen van vernieuwing op politiek, soci
aal en cultureel terrein de inhoud der ze
delijke normen moet worden verwezen
lijkt.
Wij mogen toch niet verwaarloozen. dat
de nieuwe, valsche moraal daarom nog
velen in oprechtheid kon trekken, omdat
zij diep teleurgesteld waren over de maat
schappelijke practijk van het oude. Om
beide gaat het zoowel om de verdieping
en versterking van het normbesef, om do
waarheid, dat een volk alleen dan gees
telijk sterk is, indien het als geheel leeit
uit enkele iundamentoele en onaantast
bare waarheden als om de zakelijke
concrete uilwerking daarvan voor hel
leven van den enkeling en ie gemeen
schapsverbanden (gezin, arbeidsgomeen-
Geknipte vrouwen
Toevallig blijkt ons, dal ook in West-
Nederland. dat nu een paar maanden
is bevrijd, zich al dezelfde problemen
voordoen als bij ons in November van
verleden jaar. De bijzonderheden kunnen
wij laten rusten. Ook in Delft, zoo ver
telt ons het daar verschijnende dagblad
„Veritas", werden veel vrouv/en „ge
knipt", in den zin van gevangen genomen.
Ol ze ook „geknipt" werden in den let
terlijken zin, blijkt niet duidelijk. Wel is
er kwestie over dus vermoedelijk zullen
er wel, net als bij ons. sommigen geknipt
zijn. en andere haar haardos hebben mo
gen behouden. Maar nog meer typisch
is, dat or ook daar de klacht wordt ge
hoord. of niet onderscheid wordt "emaakt
tusschcn rijk en arm. Armere vrouwen
zouden nog altoos zitten. „Deftige" vrou
wen zouden zijn losgelaten. Een voor
beeld de vrouw van een professor hééft
gezeten. Maar haar echtgenoot kwam
hear in een auto terughalen Later dec-II
de hoogleeraar aan de krant mede. dat
zij kamers moesten afstaan aan Duitsche
ofiici
dat
dere dan ofiicicele relaties met hen had
gehad.
De zaak laten wij hier vorder rusten.
Maar in algemeenen zin zeggen wij
nel als bij ons Red.
schap. volk. rijk, volkerensamenloving).
waarin wij zijn geplaatst.
De N.V.B. gaat uit van de iundamen-
teele gedachte, dat niet het geestelijk oi
stoffelijk welzijn van enkelingen of van
groepen zij het dan ook groote groe
pen voldoende is, om tol een cultureel,
economisch en sociaal welvarend volks
leven te besluiten.
De goederen der beschaving, de arbeid
c-n de slofieliike welvaart moeten binnen
ieders bereik komen en als een groote
greep van een of meer dezer waarden is
uitgesloten zoals b.v. door de werk
loosheid het geval was dan wordt niet
deze groep, maar de geheole gemeen
schap des volks daardoor getroffen en In
haar bestaan bedreigd.
De gemeenschapszin manitesteere zich
niet enkel in leniging van nood, maar ook
in Verheffing van levenspeil en het bren
gen van levensvreugde aan het vo.lt als
geheel. Gemeenschapszin is geen vaag,
idealistisch sentiment, maar wordt pas
reëel door de daad.
Dit alios klemt te meer, voor wie er van
overtuigd is, dal na den oorlog de wereld,
ook de maatschappelijke structuur, een an
dere zal blijken dan voordien. Hel tijd
perk van het individualisme is onherroe
pelijk afgesloten niet alleen de zeer rc-
eele gemeenschappelijke nood. maar voor
al de opbouw van nieuwe rechts- en ge
meenschap:: verhoudingen vraagt een gees
tesgesteldhirid. die het belang en het wel
zijn van het geheele volk doet overheer-
schen boven dat van enkeling en beperk-
ie groepen.
De N.V.B. wil in eon zoo broed moge
lijke laag van ons volk. dwars door toi
nog toe gangbare scheidingen van gods
dienst en politiek heen. indragen of dieper
bewust maken die iundamenteele normen,
die den zin des levens lot uitdrukking
brengen en een volk geestkrachtig en ka
raktervol .maken zij wil het noodzakelijk
proces van geestelijke vernieuwing stu
wen en inhoud geven en tevens in uit
werking en concrete beginselen voor en
kele der voornaamste levensgebieden de
richting wijzen. die voor opbouw en wel
zijn van geheel het volk perspectieven
biedt.
De noodzaak van een grondige hervor
ming van het politieke leven en het stand
punt ven. de volksbeweging ten aanzien
van de politieke partijen zal in volgende
artikelen worden uiteengezet, indien de
redactie daarvoor plaatsruimte kan ai-
Bij de opening
der Utrechtsche Universiteit
In het manifest van i
magnificus Prol. Dr. J. Boeke aan de
studenten zegt deze o.m. -
Het zal onze eerste zorg zijn. er voor te
waken, dat gij, die in moeite en vaak
In ontbering, in gevangenschap en con
centratiekamp, uw bestaan en vaak uw
leven hebt veil gehad voor uw fiere on
afhankelijkheid als vrij geboren Neder
lander, niet in het minste achter zult ko
men te staan bij hen.'die in een slappe
erkenning van de bezettende overmacht
en een zich buigen voor onze overweldi
gers. hun studio schijnbaar ongehinderd
hebben kunnen voortzetten on de colle
ges hebben kunnen volgen, die in een
zelfden geest werden gegeven.
Wij moeten steeds bedenken, dat het
niet alleen gaat om een vermeerdering
van kennis, doch ïn de eerste plaats om
vastheid van karakter, om geestelijke
kracht, willen wij werkelijk in staat zijn
om bij den opbouw onzer cultuur gees
telijke en intelleclueele leiding aan ons
volk te geven. Wij ouderen hebben daar
bij U. jongere intellectueelen, zoo noodig.
De Universiteit is weer geopend. Aan
U, die opening tot een realiteit te maken,
weer deel to nemen aan hel Universitaire
leven, het met Uw geestdrilt te voeden.
Zoodra de provisoire zuivering van do
centen en studenten tot een afsluiting is
gekomen, zullen de colleges worden her
vat en met 't afnemen van examens een
aanvang worden gemaakt, zoo spoedig
mogelijk.
te spreken.
Franco zal volgens dezelfde kringen op
18 luli de ontbinding van de phalanx ai-
kondigen en tevens een algeheele am
nestie voor alle uit Spanje verbannen poli
tieke vluchtelingen. Voorts zal hij een
regentschapsraad vormen, bestaande uit
4 of 5 generaals, met inbegrip van den
hertog van Sevilla, neoi van Alphonso
XIII.
Zal het den' fascistischsn dictate r aldus
gelukken, in de democratische nieuwe we
reld te worden geaccepteerd
In Spanje moeten Duitsche goederen en
waarden, die zich in handen van Span
jaarden of buitenlanders bevinden, over
gedragen worden aan het Spaansche mi
nisterie van Buitenlandsche Zaken.
Duitschland
Bij ongeregeldheden lusscken Duitschers
en buitenlandsche arbeiders in Hamburg,
waarbij aan de zijde der buitenlanders
verschillende dooden vielen. werd de
Hamburgsche bevolking gestraft met drie
(zegge drie) avonden binnen Ie blijven.
De conferentie te Potsdam
Het ontvangen bericht, dat ook Slaiin
in Berlijn zou zijn aangekomen, is nog
niet bevestigd.
Churchill en Truman hebben elk op
eigen gelegenheid een rondrit gemaakt
door Berlijn. Onderweg ontmoetten ze el
kander. De ruïnes van het Rijksdagge
bouw en Hitiers Kanselarij werden be
zocht. Naar verluidt, zal T-uman officieel
namens do Vereenigde Staten aanbieden.
Europa weer op dreef Ie helpen. Als
tegenprestatie zou hij vragen de vreed
zame samenwerking der Eutspeesche vol
keren. Zoo noodig zou Truman zijn reis
naar de verschillende hoofdsteden opge
ven, indien de duur der conferentie en
zijn spoedig terugkeer nacr Amerika dit
wenschelijk zouden maken. Aldus wordt
in zijn omgeving gezegd.
België
Nadat het Kabinet uren vergaderd had,
zal het Belgische parlement een motte be
handelen. waarin verklaard wordt, dat
Koning Leopold zich in een positie be
vindt, welke hot hem onmogelijk maakt
te regeeren. Er zal materiaal worden
overgelegd, waaruit zou blijken, dat de
Koning met de Duitschers op voet van
vriendschap heeft verkeerd.
Mitler eca zijn vrouw
gesignaleerd
De Chicago Times publiceert een be
richt van zijn correspondent uit Montevi
deo. waarin hij zegt. dat volgens juist uil'
Buenos Aires ontvangen berichten, hij er
zo goed als zeker van is, dal Hitier en
Eva Braun, die in mannonkleeren was
gestoken, in Argentinië in land zijn ge
gaan en zich bevinden op een enorm in
Duitsch bezit zijnd landgoed in Patagonië.
De drie Prinsesjes
Prinses Juliana en haar drie dochtertjes
zijn Maandag uit Ottawa per trein naar
New York vertrokken, als eerste étappe
voor de reis naar Nederland.
De Gouverneur-Generaal van Canada,
graaf Athlone. de eerste minister Macken
zie King, en andere regeeringsautorlteiten
het
ezig c
i de
Prinses vaarwel te zeggen. Vele particu
lieren namen eveneens aischeid van de
Prinses on wenschten haar goede reis.
Boschs en heidebrand
bij Mierlo
Doordat een aantal mijnen, die in de
bosschen van Heeze waren geruimd, tot
ontploffing werden gebracht, is Zondag
ochtend om half elf in deze gemeente ec-n
heidebrand ontstaan. Door den feilen wind
nam het vuur terstond groote afmetingen
aan. Het vuur verplaatste zich snel in de
richting van Mierlo en Geldrop en ver
slond op zijn weg honderden hectaron
bosch en heide. De boschbrandweren uit
de omliggende gemeenten zijn terstond
uitgetrokken om ïn samenwerking met ge
allieerde en Nederlandsche militairen te
trachten een verder voortwoekeren van
het vuur te verhinderen. De wind deed
evenwel het vuur steeds op verder gele
gen plaatsen overslaan. Zware rookwol
ken waren tot ver in den omtrek boven
het terrein van den brand zichtbaar. Eerst
in de late avonduren slaagde men erin
den omvang van het vuur te beporken en
in den loop van den nacht was do brand
voor twee-derde gebluscht. Men dacht
hiermede het vuur bedwongen te hebben,
doch Maandagochtend is het weer op
nieuw opgelaaid en toen zijn nieuwe
bluschploegen uit Mierlo naar de bran
dende bosschen getrokken. In de ge
meente Geldrop verspreidde hel vuur zich
langs het gehucht Braakhuizen. Op hel
oogenblik woedt de brand nog steeds
verder. De bosschen, die aan het vuur
ten prooi zijn gevallen, zijn eigendom van
de gemeenten Geldrop. Mierlo en Heeze.
Nader wordt gemeld, dat het vuur in
de bosschen van Geidrop bedwongen is,
doch in de richling Lierop woedt de brand
nog voort. Er moet a! 1000 H.A. .bosch
en heide vernield zijn. De heide is groo
tendeels eigendom van Baron Van Tuijll
van Serooskerken te Geldrop.
Radiorede van Minister Logeman
Proi. Mr. J. A. H. Logeman, minister
van Overzeesche Gebiedsdeelen. sprak
gistermorgen tot de Nederlanders over de
geheele wereld. Hij zeide o.m„ dat Neder
land nog een harde, met geestdrift aan
vaarden plicht ïn het bondgenootschap
der Vereenigde Volken te vervullen heelt.
De plicht om zich in den weg te plaatsen
van den Japansclien vredeverstoorder heeit
het in December 1941. na Pearl Harbor,
zonder aarzelen aanvaard, ongevraagd,
zwak bewapend, maar moreel gereed.
Tot dien plicht rusten we ons weer toe.
nauwelijks herrezen, maar met oen geest-
drilt, die voor ons Nederlanders zelf een
openbaring was.
Onze jongemannen melden zich bij
duizenden bij de aanmeldingsbureau's.
Het is niet onze schuld, dat wij onze sol
daten niet zeli kunnen kleeden. bewape
nen, oeienen en vervoeren. Daarvoor vra
gen we met aandrang voortdurende hulp
aan onze bondgenooten.
We WILLEN Vechten en wij GAAN
vechten voor de bevrijding van Indonesië.
Daar ligt Nederland's roeping. Het
woerd is niet te groot, het is geen holle
phrase, het zijn leiten. uiterst belangrijke
feiten. Zoowel onze Vorstin, als onze re
geering, als ons volk, dio allen bereid
zijn hun bloed te doen strcomen voor uw
zelfstandigheid en niet tot herstel van ko
loniale overheersching.
We hebben daarvoor hol woord van
enze Koningin en het !:-:'e landsche volk
pleegt met het koninklijke woord altijd
ernst te snaken. We hebben het woord
onzer regoering en .ze i: bereid daarvoor
WE HEBBEN DEN UITGESPROKEN
EISCH VAN ONS DEMOCRATISCHE VOLK
DAT NIET WIL VECHTEN VOOR KAPI
TALISTISCHE EN IMPERIALISTISCHE
DOELEINDEN.
Nederland gaal geen koloniën herove-
De droogmaking van Walcheren
DE LESSEN DER HISTORIE
(Slot)
Hoopvoller is de geschiedenis van N.-
Beveland. De vloed van 1288 teisterde
Emelisse het klooster aldaar werd naar
het veiliger Walcheren overgebracht en
was daar als Waterlooswerve bekend
(nu staan de restanten ook hier in het
water Ook in de 15e eeuw leed Norod-
Beveland van overstroomingen, maar voor
al de gevolgen van den vloed van 5 No
vember 1530 („sint Felix quade Sater-
dach") waren rampzalig het heele eiland
toen reeds een eenheid, liep vrijwel on
der. Alleen Kats en Kortgene werden
door inderhaasl versterkte kaden beschermd
maar 2 November 1532 weiden ook zij
een prooi der golven. In 1594 echter, dus
nadat het eiland meer dan een halve
eeuw „drijvende" was geweest, zooals
de typeerende term luidt, verleenden de
Staten van Zeeland aan Marie van Nas
sau, dochter van den Vader dos Vader
lands en Anna van Egmond 'die Kortgene
had bezeten, uitgangspunt van het bezit
en de beteekenis der Oranje's in Zeeland)
octrooi tot bedijking van Noord-Beveland.
In 1598 werd met het werk begonnen,
maar het zou bijna een eeuw duren, eer
het eiland eenigermate zijn tegenwoordige
gedaante kreeg.
Oo!c de beide deelen van Zeeuwsch-
Vlaanderen hebben in den loop der
eeuwen hun tol aan den erfvijand moe
ten betalen, zoowel tengevolge van na
tuurlijke oorzaken als inundaties om mili
taire redenen. Maar ook hier hield de
bedijking niet af zooals men weet is
hieraan o.a. de naam verbonden van
Jacob Cats al bleef de Wulpenpolder
in het Westen verloren. En Saeitinge, in
de 16e eeuw onder gegaan, ten deele
reeds in den aanvang der 17e eeuw her
gelijkheid van verder gaande herdijking
door dezelfde natuurlijke invloeden, die
eerst haar ondergang hebben veroorzaakt.
Tenslotte Walcheren.
Zooals een recente studie heeit uitge
wezen, moet ons eiland, nadat in voor-
historischen lijd de oorspronkelijke een
heid der Zeeuwsche aarde voor de kracht
van het zeewater had moeten wijken en
in eilanden was gesplitst, door getijde-
geulen zijn doorsneden geworden. Maar
loen deze door dezelfde werking met af
zetting van zand en klei langzamerhand
waren opgevuld, herwon Walcheren zijn
gedaante. Dit proces vond in de eerste
eeuwen onzer jaartelling plaats. Vermoe
delijk tusschen 1000 en 1200 werden de
dijken opgeworpen aan Noord- en Oost
zijde, waar de duinen ontbraken in de
13e en 14e eeuw werden in de streek
van Vrouwenpolder daarbuiten een aan
tal inpolderingen verricht (de Goede pol
der, Vrouwenpolder. Beekhoekspolder.
Gerslepolder en Noordemieuwlandpolder).
In de 17e 'eeuw volgde de winning der
Nieuwlandsche polders (Middelburgsche
polders. Oud- en Nieuw St. Jooslandpolder
enz.), welk proces met de indijking van
den Schorerpolder ïn 1860 was voltooid.
En hoewel ook hier verlies in den loop
dor eeuwen niet uitbleef met name do
streek van Vlissingen tot Domburg toont
eenigen afslag, zooals men weet bleef
het eiland lot verleden jaar voor groote
rampen gespaard, al was het in Januari
1682 bij Westkappel een oogenblik zeer
gevaarlijk. Protector et hostis. beschermer
en vijand, deden de Staten van Zeeland
in 1596 slaan op den penning ter eere
van de verstrooiing der Spaansche vloot.
Hoezeer hebben wij in. doch vooral na
dio bange dagen van October 1944. de
juistheid dezer spreuk loeren verstaan
En de lessen der geschiedenis van Zee-
lands eeuwigen strijd met het water, waar
uit wij hier slechts enkele willekeurige
grepen konden doen. laten ons 2ien. dat
wii ook nu niet moeton versagen. Wal
cheren moet droog Moge spoedig over
al de Zeeuwsche landen de mare gaan
Walcheren is droog.
Dr. W. S. UNGER.
Repatrieeringsprobleinen
De geallieerden hebben bijna 5 millioen
800.000 verplaatste personen behandeld,
vraatvan er op den tweeden Juli 3 milli
oen 260.000 naar hun respectieve landen
zijn teruggezonden. Volgens Shaei zullen
tegen September van dit jaar alleen nog
de niet te repalrieeren en statenlooze per
sonen overgebleven zijn.
Wat den landaard der verplaatste per
sonen betreft - het waren 1 millioen 2-13.000
Franschen, 1 millioen 393.900 Belgen.
195.000 Nederlanders. 33.488 Tsjechoslo-
waken, 2051 Joegoslaven en 6000 Luxem
burgers.
Een bijzonder levendig beeld van de
moeilijkheden bij dit werk geelt een cor
respondent van A.N.P.. die te Brussel de
Nederlandsche repalrieerinascommtssaris
aldaar heeit bezocht. Bij zijn bezoek wer
den 150 repatrieerenden getest, voorna
melijk op politieke betrouwbaarheid.
'Vooral de vrouwen gaven soms veel
moeite. Er was er een, die bleek „onzui
ver" te zijn. en die groote hoeveelheden
levensmiddelen, stoifen voor japonnen en
ondergoed, alsmede zeep en pariumartike-
len bij zich had. Het spreekt vanzelf, dat
bij haar gevangenneming deze dingen af
genomen werden en onder noodlijdende
lotgenooten werden verdeeld. Een andere
had over de honderd eieren, een paar
kilo boter, spek en meel bii zich. Weer
oen andere niet minder dan acht Roode
Kruispakketten. waaronder een, dat voor
Buchenwald bestemd was geweest, en de
prachtigste stoifen, waarvan hel heette,
dal zij ze van de Amerikanen gekregen
had. Toch bleek, dat ze lid van de N.S.B.
was geweest.
Een jochie van een jaar of twaalf, wiens
vader Leutnanl bij de Duitschers was.
trad zoo brutaal op, dat de kapitein, die
hom ondervroeg, hem bij zijn oor pakte,
en met zijn gezicht naar den muur in een
hoek zette. Daar kon hel nu eens goed
tot hem doordringen, dat hij thans niet
meer „bei uns in Deutschland" was
Naast deze soms verdrietige repatriee-
ringsgevallen een geheel ander geluid
Het overwinnende Amerikaansche leger
gaat ten deele huis toe, en verblijit eerst
in een kamp te Antwerpen, om dan van
daar scheep Ie gaan. Het eerste contin
gent bedraagt 16.500 man. We wenschen
hen behouden thuiskomst. Zij hebben hun
plicht gedaan. Red.
ren. zo ging de minister verder, maar hel
trekt uit voor het bevrijden van een milli-
oenenvolk van Indonesiërs, dat het als
deelgenoot in het koninkrijk van Koningin
Wilhelmina wil ontvangen.
Na den stalen oorlog wacht ons een
geestelijke worsteling.
De nieuwe verantwoordelijkheid, die
we op ons nemen voor do zelistandigheid
van Indonesië is niet zoo maar een for-
meele handeling van een domocratische
grondwet op geduldig papier. Immers In
donesië is niet minder, vooral niet minder,
maar meer ontluisterd door Japan dan
Nederland door Duitschland.
De Nederlanders, die ïlch thans aan
melden voor dienstneming in het Oosten,
gaan niet vechten voor een overleefd ver
leden, weliswaar evenmin voor het na
jagen van een oi andere aan de werke
lijkheid vreemde ideologie.
WIJ WENSCHEN EEN VRIJE INDISCHE
NATIE NAAST EEN VRIJ NEDERLAND IN
GOEDE TROUW VEREENIGD IN HET
KONINKRIJK VAN KONINGIN WILHEL
MINA.
Het is geen oude koloniale begeerte,
die ons met klem doet aandringen op een
tijdige redding, geen eigen baat in den
roep om te helpen ons te bewapenen,
maar er is een volk in nood daarginds.
Dat de wereld, die in vrijheid leeit. zich
dat bewust moge maken.
Daarop richtte do minister zich In het
kort tot de Rijksgenooten in Suriname en
Curacao en verzekerde hen er van, dat
de regeering ook aandacht heeft voor hun
problemen en belangen.
ACTUALITEITEN
van hel bevrijdingscomité
Ie Triest is gearresteerd. Telegrafisch is
daartegen geprotesteerd bij veldmaar
schalk Alexander.
Radio Luxemburg meldt, dat ook in hel
door de Amerikanen bezette deel van
Duitschland de vakvereenigingsorganisa-
tie zal worden bevorderd, en dat in ver
band daarmede de openbare vergaderin
gen mogen worden gehouden.
De Prawda beklaagt zich over de la
waaierige Turksche krantencampagne te
gen Rusland, Bulgarije. Joegoslavië en
Roemenië.
De Egyptische minister van Financiën
eischte in een parlementsrede de terug
trekking der Engelsche troepen uit hot land
In 1815 danste men in Weenen op een
vulkaan. In Berlijn in 1945 op ruines.
Femina, een der deitigste gelegenheden
van de stad, is om 8 uur 's avonds tjok
vol geen tafeltje is onbezet. Hier dansen
de overwinnars met de Duitsche meisjos.
In het mijnbedrijf zijn enkele veranda-
ringen in de hoogere regionen te vermel
den. Do heer W. Schweitzer heeit ont
slag gevraagd als directeur der mijnen
Laura en Julia. Aan het lid der directie
van de Oranje-Nassau-mijnen den heer
G. C. Lioshout. is nonactiviteit verleend.
Charlotte Kohier maakt een touinooi
door Nederland, waarvan de opbrengst
ten deele voor oorlogsslachtoffers zal be
slemd worden. O.a. draagt zij poëzie voor
uit den tijd der bezetting.
200 artsen in Amsterdam hebben geen
auto en geen fiets tot hun beschikkinq.
Hoe zij dan hun werk, in deze omvang
rijke stad, moeten doen, is een raadse'.
Bijzondere Kerkelijke Gezinszorg
Nu de colonnes Gezinszorg, die in hot
begin van dit jaar in Zeeland zijn opge
leid, in het Noorden aan het werk zijn,
blijkt duidelijk, welk een goed werk dit
is en hoe het in een dringende behoeite
voorziet. Wat nu nog „noodvoorziening"
is. moet geleidelijk overgaan in een blij-
venden arbeid. De nood van ons volk
is, dat hel gezinsleven niet kan lunction-
neeren, zooals het behoort, door gebrek
aan deskundige krachten. Al te veel
vrouwelijke krachten zijn te werk gesteld
op tallooze kantoren het gezin lijdt
daardoor groote schade.
De R.B.K. Gezinszorg ziet het als haar
taak, zooveel mogelijk Maatschappelijke
Gezinsverzorgsters op te leiden, om deze
te werk te stellen in die gezinnen, die
groote schade geleden hebben oi nog lij
den, ongeacht de kerkelijke gezindheid
van die gezinnen. De Kerk wil zich dus
met dit werk in dienst stellen van het ge
heele Nederlandsche volk.
V/at Zeeland betreft, is gedacht aan
Goes als centrale plaats van opleiding.
Plannen worden gemaakt, om hier een
viermaandelijkschen cursus in Ie stellen,
die telkens 20 meisjes voor dit werk zal
opleiden. Deze meisjes zullen samenwo
nen in een huis. waarin tevens les wordt
gegeven.
Meisjes van Zeeland, is hier voor velen
Uwer niet een prachtige levenstaak weg
gelegd, waarin ge uw beste krachten kunt
geven aan den opbouw van ons volksle-
Verzoeken om nadere inlichtingen voor-
loopig alleen schriftelijk te richten aan
Ds. Korevaar, Grenadiorstraat 21, Goes.
Binnenkort worden gegevens gepubli
ceerd betreffende aanmelding en keuring.
Jeugd
Mijn treintje zwaait over de rails en
het is niet gemakkelijk het evenwicht te
bewaren tusschen een dikken meneer, een
magere juiirouw. oen koifer, een groot
bruin pakpapieren pak en een stapel ker
senmanden.
Mijn zeebeenon vangc-n alle onverwach
te bewegingen van het antieke treintje
op. Als ik van mijn boek opkijk, zie ik
in de gang tusschen de banken een klein,
smal figuurtje in een sluiken. zwarten
mantel, die reikt tot aan een paar glim
mend gepoetste laarsjes met ronde neu
zen. Zwart gehandschoende handen klem
men om een zwart handtaschje en om
het hengsel van een dikken rieten kofier.
De trein schokt en schudt en waggelt en
het figuurtje schudt en waggelt ook en
valt van links naar rechts. Het bleeke,
doorzichtige oude vrouwengezichtje onder
den zwarten pothoed probeert te glimla
chen telkens als het treintje sprongen
maakt als een jonge geit. Zij probeert te
glimlachen en de eerste Iceeren lukt het
haar ook werkelijk, maar dan is er niets
als verdrietelijks in haar trekken. Op de
wangen verschijnen twee roode blosjes van
inspanning. Het hoedje schuift steeds
meer van links naar rechts en het vrouw
tje probeert het recht te zetten. Haar hand
tasch schiet bij deze beweging uit haar
hand en valt op den grond. Zij bukt.
maar weet geen weg met haar reismand,
die vrij onzacht tegen dc-n knie van een
medepassagier komt. „Hé, kijk uit", bromt
hij en meteen maakt hot treintje weer
een bokkesprong. Het gebukte vrouwtje
verliest haar evenwicht en ligt het volgen
de oogenblik op haar knieën. „Ha. ha",
lacht de passagier, die zoo juist mot den
koifer in aanraking kwam.
Voor zij opstaal, keert hol vrouwtje 2ich
om en kijkt naar den lacher. Zij zegt
niets. Ik zie haar strak, zwijgend gezicht
je. dat zoo pas moedig probeerde te glim
lachen over de grillen van ons primitieve
vervoermiddel, nu geheel bedroefd. Even
schudt zij haar grijze hooid. Dan slaat
zij weer. besloit, in de gang tusschen de
banken. Op de banken zitten de meisjes
en jongens, die iederen dag met het trein-
tjn naar hun scholen gaan. Zij lachen,
pralen, probeeren nog gauw wat huiswerk
in hun hoofd Ie stoppen, rooken en turen
naar buiten en zij zitten. Het oude vrouw
tje in haar simpel manteltje staal cn is
bedroefd
2 Kerkelijke boodschappen
Zoowel in de Protestanlsche als in de
Katholieke Kerken werd Zondag oen bood
schap voorgelezen, waarin stelling geno
men werd tegenover de nooden van de
zen tijd.
In de Protestan-'sche Kerken werd dank
gebracht aan God, die groote dingen aan
ons had gedaan, werd herinnerd aan de
zware oilers die voor onze bevrijding zijn
gebracht, en gewezen op de dure verplich
ting die daardoor aan hel Nederlandsche
volk wordt opgelead. Na de groote mo-
reelo schade die tijdens de bezetting aan
ons volk is toegebracht, roept de kerk het
thans op tot terugkeer naar een norir.a'e
Christelijke levenshouding.
Het herderlijk schrijven van het Node
iandsche Episcopaat, dat ons nog slechts
ten deele bekend is geworden, brengt
eveneens dank aan God. die ons heeit
verlost, en onze vrijheid heeit teruggege
ven. Ook de bondgenooten en ds dappere
vaderlanders, die hun leven hiorvoor "nee-
ben ingezet, worden met erkentelijkheid
herdacht. En uitvoerig wordt geschilderd
wolk een doodelijk gevaar het nOUonaal-
socialisme is geweest. Do praktische toe
passing van dit alles hopen wij in oen
Het is een verheugend verschijnsel, dat
alle kerken samen in hel openbear. zij
hel ieder der beide groote groepon op
de eigen wijze, hun stem laten hooron
ons volk leiding te geven in deze be
slissende uren van ons volksbestaan.
Red.
Het luchtverkeer na den oorlog
De ontwikkeling van hel luchtverkeer
zal het gebruik van „helicoptères" in de
Vereen. Stalen sterk bevorderen, zoo meldt
een Amerikaansch blad.
Wat is een heücoptère Het is eon
door mechanische kracht voortbewogen
luchtvaartuig, zwaarder dan de lucht, dat
zijn draagvermogen ontleent aan een ol
meerdere draacjschroeven en voorts zoo
danig is gebouwd, dat een verticale op
stijging en daling mogelijk is.
Het eerst bekende ontwerp is van Leo
nardo da Vinci in de 16e eeuw.
Sedert do 18e eeuw is de ontwikkeling
daarna geleidelijk voortgegaan, totdat in
1878 het aan Ferlanini gelukte zich met
een helicoptère 13 m. van den grond te
verheffen gedurende 20 secondon.
Voorkeur verdient op hel oogenblik oen
model van Igor Sikorsky. Deze deelt me
de. dat naar ziin meening 10 jaar na den
oorlog 1 millioen helicoptères in gebruik
zouden worden genomen. De prijs zou een
weinig hooger zijn dan die van een auto.
n.l. 365 pond sterling. Het toestel zou
kunnen landen op een ruimte van 3 bij
4 m.
De helicoptère zou als luchttaxi ge
bruikt kunnen worden in de groote ste
den b.v. om de passagiers snel naar de
vliegvelden buiten de stad te brengen.
De Greyhound Buslijn heeit de regee
ring reeds een vergunning gevraagd een
continentaal systeem te mogen oprichten
van helicoptèrebussen. Ieder helicoptère
zou 7 passagic-rs kunnen dragen plus pi
loot cn babage.
Voor den oorlog reeds was de postver
binding ven de plaatsen van slochts 500
zielen geregeld door vliegtuigen (in de
Oostelijke Stpten). Het ophaalsysteem be
staat hier uil het neerhalen en ophalen
van pakketten door middel van een ka
bel.
De North East Airline heeit een aan
vraag ingediend voor de exploitatie van
helicoptères om brieven en expressestuk
ken van de daken van 400 postkantoren
en spoorwegstations :n de 6 staten ven
Nw. Engelcnd en New York over te bren-
Hoewel het luchtverkeer na den oor
log groote afmetingen zal gaan aanne
men. zal het vrachtvervoer per schip al
tijd veel voordeeliger blijven.
Een vrachtschip van 10.000 ton kan tot
8000 ton vracht bergen voor een reis van
6000 mijl of meer.
Een Clippervliogluig kan 3Va ton vracht
dragen van New York naar Engeland.
2000 Clippers zouden noodirr zijn om
10.000 olietanks tusschen de Ver. Staten
New Foundland en Engeland op en neer
te laten gaan.
Voor lichte vrachten, b.v. het overbren
gen van films, is het vliegtuig van groot
belang.
(Overgenomen uit „Pen Gun", blad der
Ned. Binnenlandsche Strijdkrachten). L.
Dezer dagen is opgerichtde stichting
„De Filmkring", secretariaat Prinsengracht
452. Amsterdam. Het doel is de bevorde
ring en vertooning van goede films, en
verspreiding van kennis omtrent de film
in het algemeen. De heer Hulshoff Pol.
directeur van het vóór den oorlog reeds
zoo goed bekende filmtheater „De T',
kijk", is een der bestuu.-de-s.
