KLEDINGPROJECT ZIJ IN POORTERSHOVE
De laatste beeldschone zwendel
FOTO VERSCHOORE
BIJZONDERE PLAATS VOOR ZEELAND IN NIEUWSTE ROMAN VAN DENDERMONDE
LAMPE BERGER
DE SUCCESVOLLE
"oliebollen"geur -
en rookverdrijver
Kodak Express
Zeeland speelt een heel bijzondere rol in de nieuwe roman van Max Dendermon
de De laatste beeldschone zwendel. Centraal staat de wijze waarop geld te ver
dienen valt met gedenkboeken voor grote industriën, maar zijdelings wordt ook
een geruchtencircuit ontmaskerd, waarin sprake is van gerotzooi met de Pijler-
dam van de Oosterschelde. Die zou niet veilig zijn, zegt een gepensioneerde
rechter. Hoewel Dendermonde (zijn echte naam is Henk Hazelhoff) nadrukkelijk
meldt dat personen en situaties zijn verzonnen, roepen personen plaatsen en si
tuaties onmiskenbare vergelijkingen op.
De Ramp
Hoge heren
PZC WEEKBLADEN
ENIG IDEE
WAT
GEHANDICAPT
ZIJN KAN
BETEKENEN?
ENIG IDEE
HOE WE
GEHANDICAPTEN
KUNNEN
HELPEN?
J.PA. Rossël
.J&a' herenmode
RUIMT KWALITEITSARTIKELEN OP
OVERHEMDEN - ARROW, ELMIOR
SCHIESSER ONDERGOED 100% katoen
SCHIESSER TRICOT PYJAMA 100% katoen
van f 69,95 voorf 49,95
KOLBERTS STERK AFGEPRIJSD f 150,-
KOSTUUMS 40% KORTING
EN NOG VEEL MEER!
Lange Delft/hoek Segeersstraat, Middelburg
"De Betere Geschenken"
SERVICE KWALITEIT GARANTIE
LANGE DELFT 50 MIDDELBURG
01180-13221
X
BADHUISSTRAAT 60 VLISSINGEN
01184-14081
Quality control service 1
18e JAARGANG NUMMER 52
28 DECEMBER 1988
Geen onthulling over een foute
Pijlerdam maar over gedenkboek
Dendermonde verbleef vorige
week tijdelijk op zijn etagewo
ninkje in Amsterdam. Normaliter
woont hij met zijn derde vrouw in
Amerika. Hij verhult niet dat er in
zijn romans wel altijd sprake is
van autobiografie en dat situaties
op elkaar kunnen lijken. Maar het
zijn composities van losse voor
vallen die niets met elkaar heb
ben te maken. In het boek
smelten ze samen tot een
nieuwsgierigmakend harmonieus
geheel.
zijds de spanning in het
(com)plot?
Dendermonde geeft toe dat er
een onthulling in het boek zit.
Maar dan wil hij eerst een verge
lijk maken met Lijmen Het been
van Elschot, waarin een zwendel
met het Wereldtijdschrift slacht
offers eist. Bij het Wereldtijd
schrift gaat het er echter om dat
zoveel mogelijk boeken worden
verkocht. In De laatste beeld
schone zwendel wordt juist ge
tracht het gedenkboek zo uniek
mogelijk te houden, waardoor de
waarde stijgt.
De schrijver verdiepte zich al eer
der in Zeeland. In 1953 was hij
heel intensief bezig met de Ramp
en in Haamstede maakte hij ver
volgens een boek Het water tot
de lippen. Met de waterbouw
kundige Dibbits uit Veere maakte
hij het boek De dijken. „Ik ben
soms weken achter elkaar in Zee
land geweest". Dendermonde
woont nu in Amerika. Regelmatig
komt hij naar zijn vaderland,
„want ik ben natuurlijk een Ne
derlandse schrijver". En Zeeland?
Tja, dat kent hij op z'n duimpje. Is
het daarom dat de verhulling zo
typisch Zeeuws is en de vergelij
king met De uitvreter van Nescio
en De bloedkoralen van de
bastaard van Rinus Ferdinandus-
se opdoemen in de sfeer van
enerzijds de beschrijving van het
Zeeuwse landschap en ander-
In het verhaal komt echter ook
een geheime groep gepensio
neerde hoge heren voor, die eist
dat er een heuse afsluitdijk in de
Oosterschelde komt in plaats van
de 'blunder uit de jaren zeventig,
de Pijlerdam'. Omdat Dender
monde veel weet van water
bouwkundige werken zou de
lezer kunnen denken dat hij een
onthulling doet die zijn weerga
niet kent. Dendermonde lacht ge
heimzinnig en ontkent die su-
gestie. Het gaat om het
gedenkboek „Als schrijver van
een gedenkboek ben je altijd op
zoek naar de gek die het al ge
schreven heeft. In een bedrijf zit
altijd wel zo iemand die de beno
digde informatie al keurig in zijn
bureaula heeft liggen. De truc is
dan dat je hem de gegevens ont
futseld. Ik heb zelf een aantal ge
denkboeken geschreven dus ik
weet hoe dat gaat. Het was altijd
een wens van me om ooit een ro
man te schrijven rond een ge
denkboek".
De roman speelt zich op een
groot deel van Zeeland af over
een periode van 25 jaar. Alleen al
daarom kan men het bestempe
len als een stuk Nederlandse ge
schiedenis. Dendermonde
beschrijft het indringend, hoe
goed of slecht het Nederland ook
verging. Dat hij er soms als bui
tenlander tegenaan kijkt, merkt
de lezer in de opmerkelijke passa
ges over karakteristieken van
mensen. In het boek haalt hij ook
regelmatig Nescio aan. De hoofd
persoon verlangt naar de tijd dat
die schrijver leefde. Regelmatig
wandelt hij door het Zeeuwse
land en voegt hedendaagse
waarnemingen aan die van Ne
scio toe. Maar soms.... is het net
als toen.
„Met elk boek moet je het schrij
ven als het ware opnieuw leren.
Niets is dodelijker dan routine.
Wie denkt dat hij het kan, moet
de pen laten vallen", besluit de ex
copy-writer en radiopresentator.
Max Dendermonde, 'De laatste
beeldschone zwendel', 428 bladzij
den. 34,90, ISBN 90 274 18314.
Uit de ex copy writer en radiopre
sentator.
Max Dendermonde ontvangt het eerste exemplaar van zijn nieuwe boek van Peter van Lindonk.
Textiele werkvormen als
basis voor studie of baan
IÉ
3D©
Oplage: 23.450.
Gratis huis-aan-huis op
geheel Walcheren in
combinatie met de Faam.
Totale oplage 46.605.
Uitgave: Provinciale Zeeuwse
Courant b.v.
Administratie:
PZC
Oost-Souburgseweg 10,
postbus 18. 4380 AA
Vlissingen.
Steunpunt:
Boekhandel Bikker,
Walstraat 94, Vlissingen.
G.J.A. van den Eeden
Tel. 01184-72283
Redactie: Bettie Hollestelle,
01180-81170 en
Ad Hanneman, 01180-81171.
Redactie-adres: Postbus 5017,
4330 KA Middelburg.
Bezorging: 01184-84215.
Druk: Vink-Rotadruk b.v.,
postbus 36, 4570 AA Axel.
Druktechniek: offsetrotatie.
Sluitingstijd: advertenties
maandag PZC, Oost-
Souburgseweg 10, 17.00 uur.
(Boekhandel Bikker 16.00 uur).
De Faam en De Vlissinger
maken deel uit van de Zeeland
Combinatie huis-aan-huisbladen
in Zeeland.
Totale oplage: 160.480.
Het Middelburgse jongeren-
gebouw Poortershove is elke
maandag, dinsdag en vrijdag
het domein van een groep
werkloze meisjes van 16 tot
25 jaar. Bij het kledingproject
'Zij' leren ze zelf kleding te
maken en te ontwerpen. Ook
andere textiele werkvormen
komen aan bod. Via het kle
dingproject probeert 'Zij' de
meisjes te stimuleren om
weer te gaan studeren of
werken. Tot nu toe lukt dat
uitstekend. Vrijwel alle deel
neemsters hebben een ande
re bestemming gevonden.
Bij 'Zij' werken voornamelijk
meisjes met weinig of geen oplei
ding. „Juist die meisjes vormen
een probleemgroep. De arbeids
markt is krap en vaak blijven ze
steken in de huishouding", zegt
Abe Kramer, een van de begelei
ders van het project. „Door de
bezuinigingen neemt het aantal
banen in de verzorgende sector
af", vult lerares textiele werkvor
men Annemarie de Bourgraaf
aan. „We proberen de deel
neemsters dan ook de techni
sche opleidingskant op te sturen.
Ze komen zelf vaak niet eens op
het idee".
De deelneemsters kunnen vol
gens De Bourgraaf veel meer dan
ze zelf denken. „Deze meisjes zijn
door hun werkloosheid in een
isolement geraakt en over het al
gemeen verschrikkelijk onzeker.
Door hier te werken krijgen ze
meer zelfvertrouwen. Bovendien
worden ze meteen op regelmati
ge werktijden voorbereid". De
deelneemsters werken op een
vrijwilligerscontract. Dat bete
kent dat ze zich aan de vast
gestelde werktijden moeten
houden en dat ze een onkosten
vergoeding krijgen zonder dat
hun uitkering gevaar loopt. Stof
fen moeten ze zelf aanschaffen.
De projectgroep doet meer dan
alleen maar kleding maken. Bij
het dertig-jarig bestaan van het
SKW Middelburg gaven de deel
nemers een modeshow. „Die
meiden ondergingen echt een
metamorfose", zegt Annemarie
de Bourgraaf. „Je zag ze groei
en". Ook was 'Zij' afgelopen zo
mer met cadeau-artikelen op de
Middelburgse braderie te vin-
deEn. „Met de voorbereidingen
zijn we weken bezig geweest.
Een aantal deelneemsters durfde
eerst niet. Je moet dan tenslotte
ook mensen te woord staan, ver
kopen en de kas bijhouden. Maar
het was een hele leuke, nuttige
ervaring". Daarnaast gaat de
groep regelmatig op excursies
naar instanties als het arbeidsbu
reau en bibliotheken, maar ook
naar bijvoorbeeld de Janneke
Diercksschool. „Er zijn ontzet
tend veel mogelijkheden om ver
der te komen", meent Abe
Kramer. „De meisjes willen ook
wel, maar kennen de mogelijkhe
den niet".
Kledingproject 'Zij' is een initia
tief van SKW De Hayman en het
Bureau Baanlozen in Middelburg,
dat wordt gefinancierd door de
gemeente Middelburg en het Ge
westelijk Arbeidsbureau. De sub
sidie loopt door tot 1 februari. Of
die subsidie wordt voortgezet is
niet zeker. „Maar zo lang we sub
sidie krijgen draaien we door".
Wie belangstelling heeft voor het
kledingproject kan contact opne
men met SKW De Hayman,
01180-29004.
'06-3212166 o>
ALS HET JE WAT DOET, DOE DAN WAT.
tandprotheticus
Kunstgebitten
reparaties
en
vernieuwingen
Spec, voor
slechtzittende protheses
en ingevallen gezichten
Spoedig klaar.
Tel. afspraak 01184-14533
Hobeinstraat 52 Vlissingen
Deelneemster Marion Wondergem. FOTO EDUARD ENGEL
per stukf 50,2 voorf 90,
2 stuks voorf 19)95
