a w
'Als ze denken dat vrouwen er zo uit
zien, worden ze nooit echte macho's'
KOOPAVONDEN
VLISSINGEN
VLISSINGEN W/
Golfslagbad
even dicht
FOTO VERSCHOORE
NIEUW BOEK JAN ZWEMER: 'EEN KIST OP ZOLDER
MANNEN STRIJDEN OM MISTER TITEL
WINKELCENTRUM
Basisschool-leerlingen
bekijken ABN van binnen
Guino Jansen
exposeert in
Gevangentoren
KWALITEITS-
GESCHENKEN
Kodak Express
De historicus drs. Jan Zwemer ergerde zich zo'n
vijf jaar geleden groen en geel toen hij in NRC Han
delsblad las dat Zeeland qua cultuur geen moer
voorstelde. Zeeland heeft wel degelijk cultuur,
werpt hij nog steeds tegen. Alleen is dat een ande
re cultuur dan de heren in de Randstad denken.
Volgens Zwemer beperken die lieden in het drukke
westen van Nederland zich bij hun waardebepaling
over wat cultuur inhoudt tot bezoeken aan thea
ters, musea en schouwburgen. "In Zeeland gaat
iemand een stukje fietsen om van het landschap te
genieten," stelt hij vast. En dat is ook cultuur
die stijf' verraadt
Wedgwood
Eerherstel
'Roots'
Namen raden
Deugdelijk
Kantoormeubels
Beaujolais
Zeeuwse
Komedie
Operette
Rubrieken
3 ETAGES BOEKEN
NIEUW!
Dr. L. de Jong
PZC WEEKBLADEN
Spagaat
4
Wim de Kam
Dinsdag 29 - Woensdag 30
november Donderdag 1 -
Vrijdag 2 december
is* pd-
Exklusieve
in alle prijzen
Alles voor de sfeervol
GEDEKTE TAFEL
SPECIAALZAAK
SERVICE KWALITEIT GARANTIE
LANGE DELFT 50 MIDDELBURG
01180-13221
BADHUISSTRAAT 60 VLISSINGEN
01184-14081
Oiflltv control service J
18e JAARGANG 23 NOVEMBER 1988
NUMMER 47
Cultuur is meer dan een
teen Hfsenna yenouaen.
Ih'I'IIHii JHHUHTWMl 'i> li i
bezoek aan schouwburg
Opname van bluswerkzaamheden in Middelburg
1932.
De Middelburger Zwemer pu
bliceerde in enkele jaren een
behoorlijke reeks verhalen,
opgetekend uit monden van
mensen die het 'toen' alle
maal hadden meegemaakt.
Armoede en onmacht zijn de
kernpunten, maar ook hoe de
creativiteit oplaaide als het
Van oudsher
dé speciaalzaak voor:
Middelburg, Nieuwe Burg 8
Vlissingen, Lange Zelke 26
01180-13266/01184-11477
om overleven ging. Zwemer
omschrijft ze attent en blijft
meer dan een gewoon oog
houden voor de menselijke
factor in de geschiedenis. De
verhalen verschenen gebun
deld in boeken en ze werden
regelmatig afgedrukt in deze
krant. De serie van zes ver
halen over de crisisjaren die
momenteel wekelijks in de
kolommen van dit blad
staan, zijn nu met een aantal
andere in een nieuw boek op
genomen, getiteld 'Een kist
op zolder'.
Opmerkelijk en interessant in
dat nieuwe boek is de inleiding.
Daarin pleit Zwemer voor eer
herstel van de verhalen over hoe
het vroeger allemaal was. De
vraag of de levenservaringen
van grootmoeder interessant
zijn, beantwoordt hij met een
volmondig ja. Hoewel: de ma
nieren van leven, werken en
vrije tijdsbesteding in deze tijd
veranderen zo snel, dat de vele
verhaalmotieven over vroeger
onherkenbaar worden. Zwemer
illustreert: "Het lied 'De klok van
Arnemuiden' wordt waarschijn
lijk door heel weinig mensen nog
herkend als het verhaal van een
ontzettende gebeurtenis uit de
zomer van 1924, waarbij een
aantal visserslui het leven liet in
een onverwachte storm."
Een verhaal is niemands per
soonlijke eigendom, het is een
collectief bezit, meent Zwemer.
Als voorbeeld noemt hij de we
tenschap dat als er in een be
paalde straat vier tantes wonen,
je altijd ergens kunt binnenstap
pen voor een fietspomp of om
een glaasje water te drinken. Hij
gaat verder: de heldendichten
van Homerus, Ilias en Odyssee,
beschrijven mensen met hun ei
genaardigheden en hun hang
naar macht en roem, liefde en
angst, overmoed en listen. Maar
de Ilias verhaalt ook over de oor
logen tussen de Griekse en Azia
tische stammen in de 13e eeuw
voor Christus.
"Maar wist u dat de Ilias oor
spronkelijk als een aantal aparte
gezangen werd overgeleverd,"
verrast Zwemer zijn lezers in de
inleiding van 'Een kist op zol
der'. Uit een overlevering die op
een goede dag werd opgeschre
ven kennen we de wapenuit
rusting van de helden uit dat
verhaal. Gedetailleerd is ook de
opsomming welke steden er
werden verwoest tijdens de oor
logen, aldus Zwemer. Er zijn
meer voorbeelden. Hij wijst naar
de populaire televisiereeks
'Roots'. Ook dat verhaal werd
compleet gemaakt door het ver
antwoord aaneenrijgen van
overgeleverde verhalen. De
schrijver Alex Haley reisde er
zelfs voor naar Afrika, waar hij
in een dorp een oud en belang
rijk stamlid ontmoette, die uit
overlevering wist hoe de Afrika
nen als slaven werden afge
voerd. Met deze voorbeelden
pleit de Walcherse historicus an
dermaal voor het toekennen van
meer waarde aan verhalen uit de
mond van ouderen.
Zwemer constateert dat eigen
lijk niemand precies wist hoe de
mondelinge overlevering op het
Zeeuwse platteland in de vorige
eeuwen functioneerde. Er was
regulair onderwijs, de mensen
leerden lezen en schrijven en
men las de bijbel en andere boe
ken, maar hoe de situatie werke
lijk was? Dat werd ondanks het
onderwijs dat de mensen had
den genoten niet opgeschreven.
Het werd nuttig gebruikt. Een
koopman rekende perfect omdat
het om zijn brood ging en omdat
hij het op school had geleerd.
"Een oud verhaal uit het derde
kwart van de negentiende eeuw
hoorde ik op Koudekerke,"
schrijft Zwemer. Op een afgele
gen boerderij werd op een win
teravond een traditioneel spel
gespeeld: namen raden. De
vrouwen breidden en de man
nen braadden een met reuzel ge
vulde appel aan het houtvuur. Er
moest een letter gegeven wor
den, de eerste letter van een
naam. Na een aantal ronden
kwam de oude knecht Willem
aan de beurt. "Ik wete een nae-
me, een naeme met de letter
Ln....". Er werd gepiekerd en
gepiekerd. Na eeri half uur gaf
het gezelschap het op. "Willem
glorieerde en sprak: "Wete je 't
géén van allen?... knecht".
Nu weten we dus dat niet ieder
een geletterd was, stelt drs.
Zwemer vast. "Misschien had
de oude man lang geleden
school gegaan van zijn zesde tot
zijn negende, of helemaal niet,
of alleen 's winters als er voor
kinderen toch niets te verdienen
viel." En: "Het feit dat dit ver
haal werd doorverteld, maakt in
ieder geval duidelijk dat de men
sen in de tweede helft van de
negentiende eeuw zo'n domheid
ook al bijzonder vonden. Wie
weet hoe vaak de oude knecht
nog is uitgelachen om zijn
vondst...".
Zwemer leidt het boek uitvoerig
in, maar liefst vijf hoofdstukken
bespiegelt hij aan het fenomeen
mondelinge overlevering als
waarde voor een deugdelijke en
menselijke geschiedschrijving.
Zijn gebundelde en geboekte
verhalen krijgen daardoor een
journalistieke én een historische
waarde. Trouwens, is journa
listiek niet dagelijks (of weke
lijks) geschiedenis schrijven.
Zwemer, de rasechte of - zo u
wil - de principiële Zeeuw doet
dit werk achteraf, met de over
tuiging dat zijn provicie - en Wal
cheren in het bijzonder - een
aparte plaats inneemt in de va
derlandse geschiedenis. En in
het licht van zijn beschouwingen
over de waarde van overgele
verde verhalen, bieden zijn boe
ken een surplus aan informatie,
die we nog nooit ergens hebben
kunnen lezen. In het recentste
werk, 'Een kist op zolder', wordt
ingegaan op de crisisjaren. Hoe
echt Walchers de jonge doctor
andus dit ziet, hebben de lezers
van zijn rubriek in deze krant al
ruimschoots kunnen proeven.
'Een kist op zolder' kost normaal
f 19,90 in de boekhandel. Elders in
deze krant is een bon te vinden
waarmee de lezers vier gulden kor
ting kunnen krijgen op dit kostelijke
werk. Fanoy Boeken is de uitgever
van dit werk.
Het werk bevat 23 foto's en telt 96
pagina's.
Foto's Zeeuws Documenta
tiecentrum.
*De aardappeloogst kon wel mooi zijn, de prijs was het niet. Op gegeven moment kon
je voor honderd kilo maar f 1,25 krijgen van de overheid.
Eén van de projecten waar De Schelde in 1931 nop werk aan had
was de duikboot Q14, hier in het dok.
Rob voet gaat Zeeland
bestrijken met Cieba-
kantoormeubels. Suc
cesvol reorganiseerde
hij het filiaal in Roo
sendaal.
De Beaujolais Primeur
werd weer ontkurkt.
Maar pas op voor kaf
onder het koren.
De Zeeuwse Komedie
brengt twee eenakters
van Schaffer. Zater
dag is de première.
De Goese Operettever
eniging brengt Hoff-
mans vertellingen, in
het Nederlands.
Film, Podium, Exposi
tie, Kinderboeken,
Kerkdiensten, Week-
einddiensten, Korte In
formatie en Auto
nieuws.
Het Koninkrijk der
Nederlanden in de
Tweede Wereldoorlog
Deel 13
Bijlagen/register
Prijs f 49,90
I
walstraat 94 - vlissingen
Oplage: 23.450.
Gratis huis-aan-huis op
geheel Walcheren in
combinatie met de Faam.
Totale oplage 46.605.
Uitgave: Provinciale Zeeuwse
Courant b.v.
Administratie:
PZC
Oost-Souburgseweg 10,
postbus 18, 4380 AA
Vlissingen.
Steunpunt:
Boekhandel Bikker,
Walstraat 94, Vlissingen.
G.J.A. van den Eeden
Tel. 01184-72283
Redactie: Bettie Hollestelle,
01180-81170 en
Ad Hanneman, 01180-81171.
Redactie adres:-Postbus 5017,
4330 KA Middelburg.
Bezorging: 01184-84215.
Druk: Vink-Rotadruk b.v.,
postbus 36, 4570 AA Axel.
Druktechniek: offsetrotatie.
Sluitingstijd: advertenties
maandag PZC, Oost-
Souburgseweg 10, 17.00 uur.
(Boekhandel Bikker 16.00 uur).
De Faam en De Vlissinger
maken deel uit van de Zeeland
Combinatie huis-aan-huisbladen
in Zeeland.
Totale oplage: 160.480.
De geheel uit dames be
staande jury liep zich er af
gelopen zaterdag flink op te
verheugen. "We verwach
ten macho's!". Dat bleek in
de praktijk wel enigszins te
gen te vallen. Voor de Mister
Cheesy verkiezing hadden
zich acht plaatselijke binken
- met een beetje fantasie
macho's in de dop - inge
schreven. Mochten ze al
over wat hanige neiginkjes
beschikken, dan raakten ze
die in de loop van de verkie
zingsronden wel kwijt. Het
draaide in de discotheek in
Biggekerke namelijk niet om
een Mister Mooi. Eerder om
een Mister Maf. Hoofdprijs:
een lang weekend Parijs.
De deelnemers hadden geen
flauw idee wat hen te wachten
stond, maar, zo brulden ze in
koor: "We zijn niet bang om af
te gaan. We lopen hier toch al
tijd stom te doen. We zijn ge
woon compleet geschift". De
eerste ronde viel nog mee. Toen
hoefden de heren alleen nog
maar de standjes van de
Zeeuws kampioen bodybuilding,
David Salamony, na te apen.
Aangemoedigd door d.j. Benny
("Heb jij je winterjas nog aan?
O, je hebt zo veel haar op je
rug") ademden de deelnemers
vol goede mond hun nog prille
bierbuikjes in. De lakschoenen
van de 18-jarige Otto Walbeek
uit Vlissingen waren daarbij
rond
uit aandoenlijk. Wim de Kam
(19) uit Vlissingen was een wel
kome onderbreking tussen alle
voorzichtig opgetrokken
broekspijpen. Vol trots toonde
hij zijn beenspieren. De aan
dacht van het publiek richtte
zich echter hoofdzakelijk op zijn
roze boxersshort.
Bij de tweede ronde was het
toch echt even slikken voor de
heren. Gehuld in tutu moesten
ze, aan de arm van een uit het
publiek gehaalde sterke man,
het Zwanemeer dansen. Carlo
Bakker (18) probeerde het met
een spagaat, wat hem op een
'kijk uit voor je geweer' van de
d.j. kwam te staan. De 21-jarige
Clarence Lijnch uit Vlissingen
danste het Zwanemeer zoals
Tsaikovsky het nooit bedoeld
kon hebben: met Michael
Jackson-pasjes. Kennelijk was
dat nog niet genoeg om een Mr.
Cheesy te kunnen selecteren.
Gelukkig konden zowel 'stuk-
Mr. Cheesy Wim de Kam, nog net niet uit de kleren.
I
ken' als publiek tussendoor even
bijtanken aan de bar. Ronde drie
stond in het teken van 'uiterlijke
verzorging' en dat hield een tra-
vestietennshow in. Tijgerdes
sins hadden duidelijk de voor
keur bij de deelnemers. Minirok
jes en halve stripteases ook.
Commentaar van een be
zoekster: "Als ze echt denken
dat vrouwen er zo uitzien zullen
het nooit echte macho's
worden".
Bieromzet, temperatuur en ge
joel bereiken een hoogtepunt bij
de vierde ronde: Playbacken op
Bill Haily of Buddy Holly. Rico de
Beer (21) uit Vlissingen maakte
van de gelegenheid gebruik om
nog eens extra met zijn ont
blootte navel te pronken. De
fans van Wim de Kam kunnen
zich niet langer inhouden en ruk
ken met geweld op naar de
dansvloer. En wat eigenlijk al in
de eerste ronde vast stond komt
uit. Tegen drieën mag Wim de
Kam zich, compleet met sjerp,
de enige echte Mister Cheesy
noemen. De andere, niet echt
gedesillusioneerde deelnemers
konden naar huis met een fles
wijn en een lp.
De Mr. Cheesy verkiezingen
vormden het begin van een serie
vrijdagavond activiteiten in de
Biggekerkse discotheek. Vrijdag
25 november staat er een Miss
Wet-shirt op het programma.
Ter afsluiting van een project
over het bankwezen, mochten
leerlingen van de rk basisschool
St. Jozef in Vlissingen een kijkje
komen nemen in het ABN-
kantoor aan de Coosje Bus-
kenstraat. De leerlingen hadden
vier weken gewerkt aan dit
project.
De kinderen kregen een rondlei
ding en er werden videobeelden
getoond. Ook de geheimen van
de kluizen, het safeloket, de
kassier en de administratie werd
voor ze blootgelegd. Chef parti
culieren, W.H. van Leeuwen,
Het golfslagbad van het Sport-
fondsenbad in Vlissingen sluit
van maandag 28 november tot
en met zondag 11 december.
Dit recreatiebad is aan een uit
voerige onderhoudsbeurt toe.
De openingstijden van de andere
baden worden gedurende die
periode aangepast.
verzorgde de rondleiding. "De
leerlingen reageerden enthousi
ast", stelde Van Leeuwen na af
loop vast.
Tijdens de lesuren kregen de kin
deren het bakwezen in zijn alge
meen onderwezen. Nu konden
ze het van heel dichtbij bekijken.
Ook de leerlingen waren te spre
ken over de uitvoerige rondlei
ding. Vooral de kluizen vonden
ze 'spannend'.
Vanaf zondag 27 november zijn
in het Vlissingse restaurant De
Gevangentoren olieverfwerken
te zien van de kunstenaar Guino
Jansen. R. Timmers opent de
expositie.
Jansen probeert eerlijkheid en
kracht in kleurgebruik te koppe
len aan ingetogen beeldgebruik.
De man uit Roosendaal schildert
dit alles met passie.
