UUR
'Geen literaire hoogstandjes.
maar gewoon: een leuke hobby'
'Mensen realiseren zich niet dat
iedereen suikerziekte kan krijgen'
AANBIEDING
20% korting
Aanmoediging minstens zo
belangrijk als het dieet
FOTO VERSCHOORE
NIEUWE BUNDEL VAN PENNEVREUGD
RESEARCH DIABETES BUJFT NODIG
KWALITEITS-
GESCHENKEN
01184-14081
Doorslag. Dat is de naam van de tweede gedich
tenbundel van de Zeeuwse amateur-
schrijversvereniging Pennevreugd. In het 122 pa
gina's tellende boekwerk verzamelden de leden
hun pennevruchten. Anneke de Jong liet zich er
door inspireren en maakte de illustraties.
Kritiek
PZC WEEKBLADEN
Meer leden
Spontaan
Wegens nieuw te openen filiaal
(donderdag 10 november a.s.)
te Goes
op al de koffers van onze
SAMSONITE OYSTER LIJN
(v.a. donderdag 10 november)
mode in lederwaren
Geere Passage 7a St. Adriaanstraat 2
Middelburg Goes
01180-33903 01100-32941
Oorzaak
Nieuw!
SCHEEPVAART '89
Sint Nicolaas winkelactie Vlissingen op herhaling
WEIGHT WATCHERS VIERT JUBILEUM
Chantage?
ledermode
De nieuwe wintercollectie is binnen.
Lange Vorststraat 24, Goes
Korte Meestraat 27, Bergen op Zoom.
Cynisch
- jv
Exklusieve
in alle prijzen
Alles voor de sfeervol
GEDEKTE TAFEL
SERVICE KWALITEIT GARANTIE
LANGE DELFT 50 MIDDELBURG
01180-13221
bij ontw,
afdr.
BADHUISSTRAAT 60 VLISSINGEN
18e JAARGANG 9 NOVEMBER 1988
NUMMER 45
Doorslag is een bundeling van alledaagse dingen, van erva
ringen of impressies, vertaald in proza of in poëzie. Of een
enkele keer beschreven in een kort verhaal. Herkenbaar voor
de lezer die even stil wil staan bij het leven en de dood, die
houdt van de natuur en haar seizoenen, of begaan is met de
medemens. Alle schrijvers lichten hun stukken toe met een
motivatie.
Het uitgeven van de bundel is
een van de activiteiten van de
vereniging, waarmee ze haar le
den probeert te stimuleren om te
schrijven. Want dat is het eigen
lijke doel van Pennevreugd.
"Voor de een is het schrijven
een manier om zich te uiten.
Voor de ander is het een liefheb
berij. Om wat voor reden men
sen ook mogen schrijven, ze
kunnen elkaar vinden in Penne
vreugd", zegt Tjebbe van Dijk,
voorzitter van de vereniging.
Koos Koole, lid van de vereni
ging, legt de nadruk op de ama-
teurstatus. "We maken geen li
teraire hoogstandjes. We heb
ben er gewoon plezier in. Dat
hebben we gemeenschappelijk
en daar kunnen we over praten
en tegelijkertijd iets van leren.
Om dat te stimuleren organise
ren we elf keer per jaar een bij
eenkomst, waarin ieder lid de
kans krijgt om iets van haar
werk voor te dragen. De andere
leden geven dan kritiek. En dat
werkt inspirerend," meent
Koole.
Een andere activiteit van Penne
vreugd richt zich op de zieke
medemens. Maandelijks worden
gedichten voorgedragen via de
ziekenomroep Radio Walcheren.
En dat je daarmee niet alleen je
zelf een plezier doet blijkt wel uit
de reacties. "Goh, ik heb een
gedicht van je gehoord en daar
stond precies in wat ik dacht,"
hoort Rita Boone wel eens. "Dat
zijn natuurlijk leuke momenten,"
Oplage: 23.450.
Gratis huis-aan-huis op
geheel Walcheren in
combinatie met de Faam.
Totale oplage 46.605.
Uitgave: Provinciale Zeeuwse
Courant b.v.
Administratie:
PZC
Oost-Souburgseweg 10,
postbus 18, 4380 AA
Vlissingen.
Steunpunt:
Boekhandel Bikker,
Walstraat 94, Vlissingen.
G.J.A. van den Eeden
Tel. 01184-72283
Redactie: Bettie Hollestelle,
01180-81170 en
Ad Hanneman, 01180-81171.
Redactie-adres: Postbus 5017,
4330 KA Middelburg.
Druk: Vink-Rotadruk b.v.,
postbus 36, 4570 AA Axel.
Druktechniek: offsetrotatie.
Sluitingstijd: advertenties
maandag PZC, Oost-
Souburgseweg 10, 17.00 uur.
(Boekhandel Bikker 16.00 uur).
De Faam en De Vlissinger
maken deel uit van de Zeeland
Combinatie huis-aan-huisbladen
in Zeeland.
Totale oplage: 160.480.
geeft ze toe. "Ik wordt ook wel
eens gevraagd om gedichten
voor te dragen. Bijvoorbeeld in
de kerk."
Pennevreugd wil schrijflustige
mensen de kans geven om hun
werkstukken te verspreiden.
Tjebbe van Dijk: "Wie wil schrij
ven, maar niet zo goed weet hoe
het op papier te zetten, kan wel
licht steun hebben aan de leden
van de club. Door er over te pra
ten en gezamenlijk activiteiten
te ondernemen, blijkt het aanblik
van een leeg vel papier niet lan
ger meer een drempel te zijn,
maar juist een uitdaging."
Ter stimulering van het schrijven
onderhoudt de amateur-
schrijversvereniging ook contac
ten met soortgelijke verenigin-
Vreugde in het pennen. Riek Suurbeek, Koos Koole, Tjebbe van Dijk en Rita Boone.
gen en geett maandelijks het
blad Pennevreugd uit, waarin le
den kunnen publiceren. Momen
teel telt de vereniging acht le
den. "Dat kan best uitgebreid
worden. We denken aan zo'n
vijftien leden. Anders zou niet ie
dereen meer kunnen voordragen
tijdens de bijeenkomsten," vindt
penningmeester Riek Suurbeek.
De leeftijd van de schrijvers
speelt geen rol. "Wie wil schrij
ven kan komen. De contributie
bedraagt zeven gulden per
maand," zegt Tjebbe van Dijk.
Pennevreugd is een afsplitisng
van de landelijke schrijversvere
niging 'Vrienden van het schrij
ven' en bestaat al weer zes jaar.
"Het tweemaandelijks tijdschrift
'Inkt' van deze vereniging heeft
mede door onze inzet zijn huidi
ge vorm gekregen," zegt Riek
Suurbeek.
De bundel Doorslag is voor
f 9,90 te koop bij de Middel
burgse boekhandels Fanoy en
Loek. Wie zijn schrijftalenten wil
ontdekken door lid te worden
van Pennevreugd kan zich opge
ven bij Tjebbe van Dijk, Eiken
laan 20, 4356 HE Oostkapelle,
telefoon 01188-2061.
Ais bestuursleden van de afde
ling Walcheren van de Diabetes
Vereniging Walcheren zetten
Bea de Quellery uit Vlissingen
en Judith Briars uit Oost-
Souburg zich elk jaar weer in
voor de collecte in de Nationale
Diabetesweek. De motivatie is
er nog steeds. "Met de op
brengst kan weer wetenschap
pelijk onderzoek worden uitge
voerd. En dat is nodig. Niet voor
ons, maar juist voor de jonge
diabeten".
Bea de Quellery is vijfendertig
jaar en al achttien jaar suikerpa
tiënte. Ook zij plukte de vruch
ten van het researchwerk. De
uitkook-injectiespuiten werden
wegwerpspuiten en later een
insuline-pen. Het suikergehalte
in de urine hoeft niet meer op
een spiritusbrandertje te worden
gecontroleerd. De urine hoeft
sowieso niet meer te worden
gecontroleerd, "ledereen heeft
een andere nierdrempel", legt ze
uit. "Je hebt dus nooit een
exact gehalte. In plaats daarvan
controleren we nu het bloed met
Judith Briars en Bea de Quellery.
een bloedsuikerapparaat. Ik was
één van de eerste diabeten die
zo'n apparaat gebruikte. Het
kostte destijds twaalfhonderd
gulden en dat werd niet door het
ziekenfonds vergoed. Je kon je
bloed tenslotte in het ziekenhuis
laten controleren. Tegenwoor
dig kost een bloedsuikerappa
raat vijf tientjes, die wél door
het ziekenfonds worden
vergoed".
Ook kwam er een insulinepomp
op de markt. "Die pomp regelt
zelf de noodzakelijke insuline-
hoeveelheid", zegt Bea de Quel
lery. "Makkelijk, maar de pomp
die ik had, kost tienduizend gul
den. Spontaan stoeien of vrijen
was er dus niet bij. De nieuwste
versie van de pomp is zo groot
als een sigarettedoosje. Helaas
is die niet in het ziekenfondspak
ket opgenomen, zodat ik weer
ben gaan spuiten". Dat klinkt er
ger dan het is, relativeert ze
meteen. "De insulinepen ziet er
uit als een vulpen. Je neemt
hem makkelijk mee en je kunt
hem makkelijk in het openbaar
gebruiken. Je hoeft hem alleen
maar in te drukken. Iedere druk
is twee eenheden sterk gecon
centreerde insuline, die je ook
niet meer koel hoeft te bewaren.
Ik kon er mee op vakantie naar
Turkije".
Volgens een recent onderzoek
mogen diabeten best suiker ge
bruiken. "Dat klopt. Maar het
blijft een kwestie van kiezen.
Een boterham met jam in plaats
van drie boterhammen met kaas
of vleeswaren. Je moet altijd het
juiste evenwicht zien te vinden,
anders gaat het mis. En niet al
leen op dat moment, maar voor
al op langere termijn". Op lange
termijn gaat het om ernstige
complicaties, zoals blindheid en
het verslijten van de nieren. De
research richt zich dan ook met
name op deze gevolgen. Naast
niertransplantaties wordt er mo
menteel ook een voorzichtig be
gin gemaakt met transplantaties
van de alvleesklier, die onder
meer het insulinehormoon pro
duceert. Een zware operatie,
omdat tegelijkertijd ook de nie
ren worden getransplanteerd.
"De meeste transplantaties
mislukken", zegt Bea de Quelle
ry. "Maar het is een begin en éls
de alvleesklier door het lichaam
wordt geaccepteerd dan is de
suikerziekte verleden tijd".
Er is dus nog veel te doen. "Na
tuurlijk, diabeten zijn een stuk
onafhankelijker geworden en je
gaat niet direct dood aan suiker
ziekte. Maar de meeste mensen
realiseren zich niet dat iedereen
diabetes kan krijgen. De oorzaak
is nog steeds niet ontdekt. Ik be
doel maar, je kunt er mee leven,
maar je hebt het je leven lang".
De collecte wordt gehouden in
de week van maandag 14 tot en
met zondag 20 november. Col
lectanten kunnen zich opgeven
bij Judith Briars, 01184 -
70852/61399 of Bea de Quelle
ry, 01184 - 15111.
3 ETAGES BOEKEN
Het complete
jaarboek
paperback f 27,50
gebonden f 37,50
B Ijk K E P
~BO)E ken
WALSTRAAT 94 - VLISSINGEN
De formule van vorig jaar was
zo'n succes dat de Vereni
ging Winkelcentrum Vlissin
gen de Sint Nicolaaswinke-
lactie herhaalt. Klanten krij
gen bij een aankoop ter waar
de van een tientje een bon.
Die bon geeft óf een niet, óf
een lot, óf een geldprijs van
f 10, die direct wordt uit
betaald. De actie loopt van
dinsdag 15 november tot za
terdag 3 december.
In de prijzenpot zit ruim
twaalfduizend gulden. Zesdui
zend gulden aan tientjesprij-
zen en zesduizend gulden aan
koopcheques. De koopche
ques - naar eigen smaak te
besteden bij de deelnemende
zaken - zijn te winnen met de
loten. Het enige wat de klant
hoeft te doen is zijn naam en
adres in te vullen en de bon in
de bus te gooien bij Boekhan
del Geysen, Wim de Bruijne
Lederwaren, Sigarenspeciaal-
zaak Ter Meulen, Lunchroom
Panacjjé,. Damesmode Steke-
tee, Foto Back, Fa. Dert of
Van Kampen Schoenmode.
Winnaars krijgen automatisch
bericht. "Een klantvriendelijke
actie", vindt de winkeliersve
reniging dan ook. Notaris A.J.
Sauter verricht, onder toe
ziend oog van Sint Nicolaas,
zaterdag 3 december de trek
king op de hoek Lange Zel-
ke/Walstraat. De deelnemen
de zaken zijn te herkennen aan
een raamaffiche.
Dikke mensen gezellige mensen? Jawel,
maar dan pas als ze gezamenlijk gaan af
slanken. Dat blijkt wel op de bijeenkomsten
van Weight Watchers, een wereldwijde or
ganisatie die dit jaar vijfentwintig jaar
bestaat. In Zeeland draait de 'afslankclub'
precies vijftien jaar. De Middelburgse cur
sisten, die elke dinsdagavond in De
Hoeksteen in Dauwendaele bij elkaar ko
men, leggen uit hoe de afvalrace bij Weight
Watchers werkt.
"Er stond op mijn lijstje dat ik een koekje mocht
eten", zegt een aarzelende cursiste tijdens het
wekelijkse praatuurtje. "Toen heb ik het hele pak
leeg gegeten". De zaal ligt onmiddellijk plat. De
herkenning is kennelijk groot. "Tja, er wordt hier
heel wat af gelachen", zegt cursusleidster Anne-
marie van Leeuwen, zelf ook ooit cursiste. "Maar
in de auto worden heel wat traantjes afge-
plengd". En het is ook niet gemakkelijk. De deel
nemers moeten van zichzelf of van de arts vaak
twintig, dertig of zelfs zestig kilo afvallen.
De leden voor het leven worden maande
lijks gecontroleerd. Pita Schoe en Annemarie
van Leeuwen.
Wanneer een cursist zich bij
Weight Watchers aanmeldt,
wordt er in overleg met de cur
susleidster een streefgewicht en
een dieetprogramma vast
gesteld. Op de bijeenkomsten
wordt de 'afvalstand' bijgehou
den en advies gegeven. "Het
gaat niet om domweg afvallen",
legt Annemarie van Leeuwen
uit. "Het gaat om een mentali
teitsverandering in je gedrag en
je houding tegenover voedsel".
Is het streefgewicht bereikt, dan
wordt de cursist lid voor het le
ven. Dat betekent een vrijstel
ling van de contributieregeling.
Als de cursist tenminste op het
Fotoreportage Zoutelande
streefgewicht blijft. Er boven
betekent weer dokken. "Geen
chantage", vindt Pita Schoe uit
Middelburg. "Juist een stok
achter de deur. Je weet dat dat
ene koekje je zeventien gulden
kan kosten". Pita Schoe kan er
over mee praten, zij ging van 85
naar 65 kilo. En als cursiste van
het eerste uur houdt ze dat al
vijftien jaar vol. Daarmee is ze
de enige in heel Zeeland. "Als je
op je streefgewicht bent, begint
het pas. Je eerste gedachte is
'wat gaan we nu allemaal eens
lekker eten'. Ik heb deze bijeen
komsten gewoon nodig. Want je
blijft, ook als je zo veel bent af
gevallen, een psychische en een
lichamelijke neiging tot aanko
men houden. Als je maar even
ontevreden bent, grijp je meteen
naar de koekjestrommel".
Weight Watchers werd vijfen
twintig jaar geleden opgezet in
een Amerikaanse huiskamer
door een vrouw die vond dat er
te veel dieet en te weinig bege
leiding was. "Vroeger gebruik
ten ze echt een crisisprogram
ma, met veel vis en water", ver
telt Annemarie van Leeuwen.
"Tegenwoordig eet je gewoon
met de pot mee". Geen rauwe
worteltjes dus, maar mango
mousse (met Cointreau en zure
room), Japans varkensvlees met
kiwi en maissoep. "Eigenlijk al
les, behalve spek", zegt Pita
Schoe. "Op den duur wordt het
een sport om zo lekker mogelijk
te koken".
Wat wel hetzelfde is gebleven,
is de begeleiding. Leidsters we
ten waar ze over praten omdat
ze zelf de nodige kilo's bij
Weight Watchers zijn afgeval
len. Belangrijk, want de begelei
ding is volgens de cursisten nog
belangrijker dan het dieet. Tij
dens het praatuurtje worden ze
aangemoedigd met standjes en
schouderklopjes. Van de
leidster, maar ook van de ande
ren. "Op welk dood punt je ook
zit, of welke rot opmerking je
ook weer naar je hoofd hebt ge
kregen, er is altijd wel iemand
die op hetzelfde punt heeft ge
zeten of hetzelfde heeft ge
hoord", zegt een cursist. "Dat
helpt".
En de cynische opmerkingen die
wel eens in de groepsgesprek
ken klinken? "Ach", zegt Anne
marie van Leeuwen. "Wat zou jij
doen als je met veel moeite der
tig kilo bent afgevallen en je
krijgt te horen dat je er ook niet
mooier op bent geworden?"
