FOTO
VERSCHOORE
Baard afscheren
voor veel geld
DOMINEE J. HEJJAS HOUDT VAN NEDERLAND
Zomertrio met record aantal deelnemers
Wedstri
jdei
i ver!
ïuisd naar Kamperland
HET WEEKBLAD VOOR WALCHEREN
deVLissinger
DANSTALENT KRIJGT KANS
BIJ ZEEUWSE STICHTING
Exotische kunst uit
Derde Wereld wordt
getoond in Middelburg
rvv:
SCHRIJVEN DANSLES JANVIER
WIN F100.-!
bodün
22.50
Zwemmers op lange afstand
in Kanaal door Walcheren
Its/'
Dansset
'anvier
Gewone geschiedenis
Gelovig
Amsterdam
Duizend gulden
HALVE PRIJS
GRATIS KENNIS
MAKEN MET
BOWLINGSPORT
Recreanten
Toezicht
Nagasaki Ondeko-Za
gast in Middelburg
oplage 22.700. wekelijks gratis huis aan huis op geheel Walcheren in combinatie met de faam, totale oplage 44,400. uitgave: provin
ciale zeeuwse courant b.v. administratie: markt 51, postbus 5017, 4330 ka middelburg, 01180-27651. advertentie: walstraat 56-60,
oostbus 18, 4380 aa vlissingen, 01184-15144, privé: w. melse, 01184-62320. redaktie: ad hanneman, 01180-27651, toestel 54.
Exotische kunst uit de Derde
Wereld wordt van donderdag 30
augustus tot en met zaterdag 1
september getoond in de Ontmoe-
tingskerk aan de Oosterschelde-
straat in Middelburg.
Uit Afrika worden beelden ge
toond van diverse stammen met
daarbij origineel bronzen gietwer
ken uit Opper Volta. Elk stuk - zo
zegt de organisatie van deze ten
toonstelling - kan als museumstuk
worden betiteld. Geduld kenmerkt
de Chinezen, hetgeen is terug te
vinden in het fraaie handwerk
(meest ivoor) op de expositie. Ook
de lavastenen zijn fantastisch be
werkt in dat land. Uit Bali komen
de fijn uitgesneden beelden onder
meer en Tibet wordt vertegen
woordigd met aardig kunstwerk.
De opbrengst van de verkochte
spullen (er is voor elke beurs wel
wat) komt ten goede aan de missie.
De tentoonstelling is op donder
dag tussen 14 en 21 uur geopend en
op beide andere dagen van 10 tot
21 uur.
DEZE WEEK IN
HET FILMHUIS in Mid
delburg gaat weer begin
nen. Samenen mei infor
matie van alle films die
worden gedraaid op Wal
cheren uitgebreid in onze
rubriek Filmweek.
In Terneuzen staal een be
drijf dat een uiterst gevoelig
apparaatje importeert,
waarmee het benzinever
bruik in auto's aanzienlijk
kan worden verlaagd: de
ECON-O-MIZER. Meer
daarover in de rubriek
Van bougie tot bumper.
In de provincie Zeeland is een nieuwe stichting in
het leven geroepen. Het is de Stichting „Dansz".
Deze gaat zich bezighouden met het scheppen van
meer kansen voor balletdansers en danseressen uit
eigen streek. Daartoe wil men op zaterdag 22 sep
tember a.s. een auditie houden, waarop danstalent
welkom is. Men wil in de toekomst op die manier
de grote leegte op het gebied van de uitvoerende
dans in ons gewest wegwerken.
De stichting in oprichting zegt over het initiatief:
„Goede balletscholen zijn er in Zeeland zeker,
derhalve ook goede leerlingen, maar omdat er in
onze provincie niet één instelling is die zich op
professionele wijze bezighoudt met de toneelerva
ring van deze leerlingen, zijn deze genoodzaakt dit
buiten Zeeland te ontwikkelen".
Het doel van de stichting i.o. is dan ook deze
mensen zich te laten ontwikkelen tot op semi-pro-
fessioneel niveau.
Bovendien wil men in eerste instantie het Zeeuwse
publiek kennis laten nemen van de prestaties van
Zeeuwse dansers en choreografen.
De artistieke leiding van choreografen binnen de
groep, Lia Sorber en Marjolein Verheyen bei
den bevoegde balletdocenten hebben de mo
gelijkheden en capaciteiten om balletstukken in
diverse stijlen op het toneel te zetten. (U ziet bei
den op de foto).
Voor de financiering van de groep, die in stich
tingsvorm in oprichting is, zijn subsidies aange
vraagd, maar de eerste financiële steun moet
Dansz van donateurs hebben.
Het donateurschap, dat f 10,p.p. of 35,— per
gezin bedraagt, geeft recht op forse korting bij
uitvoeringen en is zodoende aantrekkelijk.
Het eerste dat Stichting Dansz te doen staat, is het
houden van een auditie om de dansers en danse
ressen te selecteren. Tijdens de auditie komen 4
onderdelen aan bod. Iemand kan worden aange
nomen als hij/zij goed is in één of meer van de
onderdelen: klassiek, modern, jazz en mime.
Dansz zoekt echt niet alleen leerlingen die een
volledige balletopleiding gevolgd hebben, gevor
derde amateurs met een grote inzet en motivatie
moeten zeker niet aarzelen in te schrijven.
Voorwaarden zijn wel een minimumleeftijd van 15
jaar en het volgen van balletlessen bij een ballet
school of -vereniging.
De auditie wordt gehouden op zaterdag 22 sep
tember a.s. Inschrijving is mogelijk t/m 17 sep
tember.
Geïnteresseerden moeten een briefje met pasfoto
sturen aan: Stichting Dansz, Grote Markt 6a. 4381
JB Vlissingen.
Ieder die inschrijft, krijgt t.z.t. bericht.
Inlichtingen over donateurschap, auditie en Dansz
kan men verkrijgen bij één van de volgende num
mers: 01180-23439; 01100-30834; 01184-13908 en
01100-21969.
De nieuwe dansschool van Janvier is nu iedere dag open
voor inlichtingen en inschrijvingen Clubs voor iedereen,
jong en oud. paren en alleenstaanden Uitgebreide les
programma's voor beginners en gevorderden.
Inschrijving: Van 14 OO int 17 (Ml uur on van IH .'tO tot 20. JO uur
Middelburg Kanaalwey M 01 ISO iH.170
Drie telefoonnummers: 01100-20176 01100-30428 01100-14882
3
Scherpe
prijzen.
Uitgebreide
voorlichting.
Tel. 01 184-14081 Vlissingen
Met uw leukste
vakantiefoto. Doe mee
met de landelijke foto
wedstrijd bij...
FOTOFILMVIDEO
Vlissingen Middelburg Goes
Een aantal bestuursleden van de
speeltuinvereniging Vlissingen-
Oost aan de Irislaan in Vlissingen
biedt zaterdag 1 september spon
taan aan om hun baarden en
snorren af te scheren. Tenminste,
als er geld voor wordt betaald.
Want met een groot feestpro
gramma, ter gelegenheid van het
25-jarig bestaan van de vereni
ging, wordt geprobeerd geld in te
zamelen om met de kinderen op
kamp te kunnen gaan. Andere
festiviteiten op de speeltuin zijn
die dag: rommelmarkt, fancy fair,
Vluchteling wil geschiedenis
van Middelburg onderzoeken
rad van avontuur, horoscoop per
computer, enveloppe trekken,
popnaam en knikkers raden,
grabbelton en het gooien van
pudding naar de -zojuist van hun
snor of baard ontdane- bestuur
sleden. Ook zijn er hapjes en
drankjes voorhanden. De goo
chelaar Renaldo zal het festijn af
sluiten. De speeltuin aan de Iri
slaan is zaterdag 1 september
geopend van 10.00 tot 17.00 uur.
Voor informatie en voor het be
schikbaar stellen van spulletjes
voor de rommelmarkt:
01184-66776.
Al vijf keer nam hij afscheid
van het leven. Telkens vroeg
hij zich in wanhoop af waarom
juist hij zo gepakt moest
worden en aan een paal
vastgeketend wél harde
knallen uit de geweren hoorde,
die echter veroorzaakt werden
door losse flodders.
De nu veertigjarige dominee Jan
Hejjas toont zijn benen met de
littekens van uitgedoofde sigaren
en sigaretten. Waarom, zo vraagt
hij zich nog steeds af, moest een
jonge man zo worden geterrori
seerd. Een jonge man die als enige
'misdaad' Gods woord verkon
digde. Hoewel hij reeds in 1970
vluchtte uit Hongarije, heeft hij
nog steeds geen rust. De status
'statenloos' biedt geen enkel sou
laas zolang hij zich geen inkomen
kan verwerven. Tot februari heeft
Hejjas van de vreemdelingenpoli
tie de tijd gekregen wat in Neder
land te zoeken. Hij heeft nu de
hoop op Middelburg gevestigd.
Aan de hand van scherven uit op
gravingen kan hij met veel des
kundigheid de geschiedenis van
het gewone leven tekenen. In
Amsterdam lukte hem dat al. In
Middelburg zou hij een opdracht
moeten krijgen. Nico Out van het
Zeeuws Steunpunt voor kunstzin
nige vorming en volwassenene
ducatie bevestigt die kennis van
zaken in een brief aan WVC.
"De waarde van het werk ligt niet
zozeer in de sfeer van artistieke
verwerking van het thema, dan wel
in het aandachtig en nauwgezet in
beeld brengen van historische ob
jecten en situaties. De kennis van
de heer Hejjas maakt het hem mo
gelijk hem snel op een bepaald
thema in te zetten".
Out vervolgt in zijn aanbevelings
brief, dat de in Middelburg ver
blijvende dominee de lokale ge
schiedenis 'treffend" kan weerge
ven. Vooral boeiend en als lesma
teriaal uiterst geschikt. Ook de
vereniging Federatie van Zeeuwse
Musea en Oudheidkamers stak de
loftrompet over het werk van
Hejjas. Opdrachten komen er
desondanks niet. En zo blijft Jan
Hejjas maar zitten op een ka
mertje van twee bij drie. Een wo
ning kan hem namelijk ook al niet
worden toegewezen zolang hij
geen inkomen én geen verblijfs
vergunning heeft. Hij hoopt ech
ter toch op den duur één of meer
opdrachten te krijgen, zodat Ne
derland, het land waar zijn moe
der vandaan kwam. zijn tweede
vaderland kan worden.
Dominee Hejjas is een diepgelo-
In 1970 vluchtte dominee J.J. (Jan) Hejjas uit Hongarije. Via
Turkije zwierf hij rond in Nederland en Duitsland. Soms had hij
werk, soms ook niet. In hel begin van dit jaar probeerde hij zich
voor vast in Nederland te vestigen. Dat lukte niet. De vreemdelin
genpolitie zette hem in de gevangenis en wilde hem de grens
overzetten.
Omdat hij zijn oog had laten vallen op de Zeeuwse
hoofdstad om er permanent te kunnen verblijven, en daar al enkele
vriendschappelijke contacten onderhield, waren het vooral Mid
delburgers die hem steunden in zijn strijd om in Nederland te
blijven wonen. Tot februari van 1985 heeft Hejjas nu respijt ge
kregen om zich 'tot volwaardig Nederlander te ontplooien'; het
geen inhoudt dal hij een vast inkomen moet zien te verwerven.
Talrijke Zeeuwen hebben al verkondigd dal Hejjas goed werk kan
doen in het onderzoek naar de plaatselijke geschiedenis en dat -
vooral - aanschouwelijk kan maken voor de jeugd. Hejjas stu
deerde namelijk geschiedenis en voltooide een opleiding aan de
kunstacademie in Boedapest. Verder bekwaamde hij zich in de
archeologie en is uiteraard) theoloog, een opleiding die hij illegaal
volgde in Hongarije.
vig man. In 1962 kwam hij tot de
bekering in Gods woord, die hem
uiteindelijk in zijn geboorteland
Hongarije zoveel narigheid be
zorgde. Hij groeide op zonder
speciaal geloof; vader was rooms
katholiek en moeder protestant.
Net als zovelen voor hem onder
vond hij dat zijn stap om als pre
dikant verder te leven niet in goe
de aarde viel bij de Hongaarse
leiders. De geheime dienst nam
hem in 1967 gevangen en be
schuldigde hem van hoogverraad.
"Wij verboden de jonge mannen
in onze. overigens illegale, ge
meente dienst te nemen in het le
ger", geeft hij toe. Hij verklaart:
"Als Satan de overheid beheerst,
moet je je er als gelovige tegen
verzetten". Ook kreeg hij naar het
hoofd geslingerd samen te werken
JHejjas
met de CIA en ondermijnende
activiteiten tegenover het systeem
te ondernemen.
Toen hij in 1970 via Turkije het
land uitvluchtte, was dat onder
meer omdat de martelingen en
dreigementen hem te gortig wer
den. Hij besloot toen onmiddellijk
naar Nederland te gaan en zich te
melden voor de zending naar In
donesië. "Maar zo constateert hij
nu. "Voor een zendeling is er volop
werk in Nederland". Daarom be
zoekt hij regelmatig discotheken
en cafees om er te getuigen en 'de
mensen te confronteren met Gods
woord'.
Tot 1972 woonde en werkte hij
tijdelijk in Amsterdam. In de
hoofdstad was men toen bezig met
het aanleggen van de metro. Uit
de omgewoelde aarde plukte Hej
jas scherven van gebruiksvoor
werpen uit vervlogen jaren. Hij
tekende ze na en aan de hand van
literatuur-onderzoek legde hij
beelden vast van de manier waar
op 'de gewone man en vrouw'
leefden. Vooral keukengerei heeft
daarbij zijn aandacht. Ook op an
dere plaatsen in Nederland ging
hij zo te werk en maakte boeken
over het leven ter plaatse. Een
ander opmerkelijk werk is het re
sultaat van een speurtocht naar
siernaalden. "Wat ik niet te pak
ken kan krijgen teken ik na. Na
studie in boeken kan ik middels
tekeningen weergeven wat er zich
toendertijd heeft afgespeeld en
hoe de mensen met de gebruiks
voorwerpen omgingen".
Zijn grootste wens is nu om in
Middelburg zo'n studie te maken.
"Ik vraag maar duizend gulden
per maand voor dat werk", zegt
hij. Ik werk bovendien nog voor
Timotheus in Eindhoven, waar ik
illustraties maak in boeken en
voor projecten in het kinderevan
gelisatiewerk. Ook werk ik voor
het reformatorisch weekblad De
Schakel. Samen met die eventuele
opdracht uit Middelburg kan ik
aantonen geld te verdienen en
maak ik kans op een volwaardige
woning. Want zolang ik in dat
kleine kamertje zit (hij wil er ons
trouwens niet ontvangen omdat
hij het geen passend decor voor
een gesprek vindt, red.), voel ik
me opgesloten. Bovendien kan ik
in Nederland blijven. En dat is
een wens van me, omdat ik me
mede door mijn moeders afkomst,
Nederlander voel".
Op een bescheiden wijze wordt
Hejjas door de Oostkerkwijk van
de Hervormde Kerk in Middel
burg gesteund. De man die in
Hongarije de kunstakademie be
zocht, theologie studeerde en van
alles wat hij maar tegenkomt in
zijn leven een studie maakt - 'alles
om God te kunnen dienen', zo
benadrukt hij - wordt door die
gemeente op handen gedragen.
Ze hebben de hoop niet opgege
ven Hejjas in de Zeeuwse hoofd
stad te houden. Reeds eerder zet
ten zij zich in om te voorkomen
dat de dominee werd uitgewezen.
Dat was dit voorjaar. Nog voordat
hij de grens werd overgezet als
ongewenste vreemdeling, kwam
de Middelburgse Oo-dkerkwijk in
het geweer met argumenten dat
dergelijke beslissingen wel kei
hard waren, tegenover een man
die zich Nederlander voelt
„De betere geschenken"
thee-glazen
(wit) met lepeltjes
(normaal 47,70)
SERVICE KWALITEIT GARANTIE
LANGE DELFT 50 MIDDELBURG
01180 13221
Wie kennis wil maken met de
bowlingsport kan terecht bij De
Kaasboer op zaterdag 1 septem
ber. Deze stelt gratis zijn banen ter
beschikking. Nieuwsgierigen naar
het plezier van bowlen, kunnen
vanaf half tien zaterdagochtend
terecht in de uitspanning aan de
Kaasboerweg in Biggekerke. Le
den van de Bowling Bond Bigge
kerke begeleiden de nieuwelingen
en vertellen er desgevraagd alles
over. Deze 'bowling try out' duurt
tot twaalf uur 's middags.
Bowling is een recreatieve sport
voor jong en oud. Iedereen kan er
op elk niveau aan deelnemen. Zo
ook aan een competitie die deze
winter in De Kaasboer wordt ge
houden.
4
Het Zomertrio (fietsen, zwemmen,
hardlopen) is verplaatst. Dit jaar
starten de ruim 350 deelnemers in
Kamperland op De Schotsman op
zaterdag 1 september. In de voor
gaande twee jaren werd dit als een
sportieve trend) gekenmerkte
evenement in Vlissingen afge
werkt. Gezien de enorme stijging
van het aantal deelnemers (dit jaar
350 tegen 250 vorig jaar) is Vlis
singen te klein. "Dat geldt in het
bijzonder voor het onderdeel
zwemmen", legt Sjaak Sinke na
mens de Vlissingse organisatie
Zeeland Sport. "In het zwembad
zie ik nog niet zo één-twee-drie die
350 deelnemers (onder wie 260
wedstrijdsporters en 90 recreanten
red.) soepel naast elkaar zwem-
Op zaterdag 1 september begin
nen de deelnemers met het on
derdeel zwemmen in het Veerse
Meer. De deelnemers aan de
wedstrijd - verdeeld over vijf leef-
tijdscategoriën - starten om tien
utir. De recreatiespoftërs vertrek
ken een Uur later. Loco'bufge*
meester H. de Nooijer vah Wis-
senkerke lost het startschot. Na
één kilometer zwemmen (de re
creanten leggen een afstand van
zeshonderd meter af) haasten de
sporters zich naar de recreatiezaal
om zich te drogen en te verkleden.
Onmiddellijk er na springen ze op
de fiets om een afstand van 45 ki
lometer te overbruggen. Dat zijn
twee rondjes over Noord-Beve
land. Vervolgens lopen de deel
nemers aan deze triathlon meteen
een afstand van tien kilometer. De
klok blijft permanent doorlopen.
En dat is het verschil met een zo
mertrio waarbij de klok na elk
onderdeel worden stilgezet.
De recreanten krijgen een wat
minder zwaar parkoers voorge
schoteld. Maar met zeshonderd
meter zwemmen. 22 kilometer
fietsen en zes kilometer lopen,
dient toch wel een serieuze voor
bereiding te hebben plaatsgevon
den, aldus Sjaak Sinke.
Deelname aan een triathlon heeft
een enorme vlucht genomen.
Aanvankelijk was deze combina^
tie van sporten een aardigheidje
voor de wat oudere sporters, om
nog wat om handen te hebben en
af te trainen. Sinke herinnert er
aan dat er tegenwoordig zelfs be-
roepstriathlonners zijn. "De prij
zen liegen er op sommige plaatsen
niet om. In Almere kreeg de win
naar tienduizend gulden. Ook is
er nu een Europese federatie in
oprichting die voor volgend jaar
Het normale beeld op het Veerse Meer te Kamperldn
deelnemers aan de triathlon
eFcIagênige tijd plaatsmaakt voor zwemmers,
Europese kampioenschappen in
Almere wil organiseren".
Overigens staat de Vlissingse or
ganisatie van deze triathlon in
hoog aanzien. De wedstrijd op
zaterdag 1 september telt mee
voor de 'super prestige cup'. Uit
de totaal zestig wedstrijden in
Nederland werden er twaalf vol
wassen genoeg gevonden om mee
te kunnen tellen. De vier beste
prestaties tijdens die twaalf
triathlons tellen.
Rond het evenement is een enor
me grote staf geformeerd. Zo zijn
er talrijke EH BOers van de afde
ling Kamperland present, de
Rijkspolitie volgt de wielrenners
met een motor en een auto. De
Staverman brigade vaart bij het
zwemmen mee en er is een jury,
die nauwlettend er op toeziet dat
de regels in acht worden geno
men. Zo is stayeren bijvoorbeeld
bij het fietsen verboden. De
sporters dienen minimaal vijf me
ter afstand van elkaar te-houden.
Worden ze betrapt op een over
treding, dan krijgen bij de eerste
keer vijf minuten straftijd. Bij de
tweede keer bedraagt de straf tien
minuten en bij de derde gecon
stateerde overtreding moet de
bestrafte het veld ruimen.
De finish voor de drie onderdelen
is bij De Schotsman. Enkele grote
tijdklokken houden dé sporters en
het publiek op de hoogte van de
geleverde prestaties.
Internationaal bekende lange-afstandzwemmers nemen zondag
2 september een duik in het Kanaal door Walcheren. Ze leggen
dan zwemmend een traject van drie kilometer af. De wedstrij
den beginnen bij het botenhuis van het Maritiem Instituut De
Ruyter, vlak bij de Keersluisbrug in Vlissingen. Vandaar trek
ken de zwemmers een baan naar Oost-Souburg, om vervolgens
weer naar de Keersluisbrug terug te zwemmen. Na aankomst
van de lange-baanzwemmers kan iedereen meedoen aan een
prestatiezwemtocht over 500 tot 1000 meter.
Het evenement op zondag 2 september wordt de Kanaalrace
genoemd. De organisatie is voor de vijftiende keer in handen
van zwemsportvereniging De Stormvogel. Het programma voor
de Kanaalrace ziet er zo uit:
12.30 uur 800 meter vrijcslag meisjes - 12 jaar; 12.40 uur: 800
meter vrijeslag jongens - 12 jaar; 13.00 uur: 3000 meter vrijeslag
heren; 13.10 uur 3000 meter: vrijeslag dames; 13.20 uur: 3000
meter schoolslag heren; 13.30 uur: 3000 meter schoolslag da
mes; 15.00 uur: 500 meter prestatietocht voor deelnemers vanaf
10 jaar: 15.30 uur: 1000 meter prestatietocht voor deelnemers
vanaf 10 jaar.
De opzienbarende Japanse mu
ziek- en dansgroep Nagasaki On
deko-Za treedt zaterdag 1 sep
tember twee keer op in Middel
burg. De leden van dit gezelschap
repeteren om 14.00 uur op de
Markt en geven vanaf 20.30 uur
een volledig optreden in De
Schouwburg. De muzikanten van
deze groep lopen elke dag een
marathon en worden ook in an
dere opzichten Spartaans ge
traind. Hun filosofie is namelijk
dat het lichaam doortrokken moet
zijn van de muziek die ze spelen.
De muziek wordt gekenmerkt
door het slaan op grote en mid
delgrote trommels. Nagasaki On-
deko-Za brengt de oervormen van
de traditionele Japanse volks
kunst. Optredens in grote steden
in Europa en de Verenigde Staten
trokken volle zalen.