Luchtgevaar
Belgische Phoenix slaat Splinternieuwe
medaillons in goud, zilver en papier
PROVINCE i
It. ZEEL AND
aanvragen
hoechst en hercules
Trekpaarden en rundvee
EELAND
IN DE PEN
HET
GEVAARTE
OP DE
ABDIJ
Rechts/ links
draaiende
klopboormachine
DE FAAM - DE VLISSINGER
Woensdag 1 augustus 1984
Volwasseneneducatie - de vorming en ontwikkeling van vol
wassenen - is een zaak die de provincie aangaat. Het beleid
wordt ontvouwd in de basisnota volwasseneneducatie en in de
deelnota's basis/elementaire educatie en kadervorming en
deskundigheidsbevordering.
Basisnota volwas
seneneducatie
Steunpunt
volwassenen educatie
Financiën
Basis- en elemen
taire educatie
Kadervorming en
deskundigheidsbe
vordering.
Informatieblad
provinciale griffie
ABDIJ
Fort Prins Hendrik, Bres kens.
"Geen Zeeuw die niet snakte
naar het uur dat deze beproe
ving voorbij zou zijn. ledereen
voelde dat de bevrijding nader
de - maar hoe? Op 29 oktober
(1944) bereikte het luchtoffen-
sief zijn hoogtepunt: Vlissingen
sidderde weer van de bominsla
gen". Verder deden tweehon
derd toestellen aanvallen op
Duitse posities bij Domburg,
Zoutelande en Westkapelle. De
waterleiding viel definitief uit.
Het boek van A. Korthals Altes -
Luchtgevaar; luchtaanvallen op
Nederland 1940-1945 - behanr
delt een onderwerp dat in veler
herinnering leeft: "Van ruim
1800 bezettingsdagen kenden
meer dan duizend etmalen meer
of minder luchtactiviteit. In die
periode zijn circa 600 bomaan
vallen gedaan op doelen in ons
land".
De schrijver geeft een indringend
beeld doordat het accent bewust
is gelegd op de ervaringen van de
bevolking. Korthals Altes be
heerst zijn onderwerp, laat zich
niet door emoties meeslepen,
maar roept toch de beklemming
op die in grote mate beslag legde
op de bevolking. De illustraties in
het boek zijn uitsluitend luchtfo
to's; zij vormen een voor zichzelf
sprekend bestanddeel van het
boek: luchtgevaar.
Over de luchtaanvallen in okto
ber 1 944 wordt verder geschre
ven: "De Nederlandse regering
was over de aanval op de West-
kappelse zeedijk terecht weinig
te spreken geweest. Gerbrandy
had terstond bij Churchill ge
protesteerd. Ook die zei van
niets te hebben geweten en
schreef een nota naar het Air
Ministry "rather peeved" (ont
stemd) te zijn over het feit dat
ons kabinet nergens in was ge
kend. Ook raadde Churchill
Gerbrandy aan om met Eisen
hower zelf te gaan praten. Zo
vlogen Gerbrandy en Van Lidth,
vergezeld door Moolenburgh,
naar Parijs om bij SHAEF
(hoofdkwartier) een krachtig
standpunt te laten horen". De
verschillende stappen hebben
ertoe geleid dat de geallieerde
topmilitairen enige rekening
hebben gehouden met Neder
landse belangen.
In dat verband kan over Vlissin
gen worden gemeld dat de Cana
dezen een Bomber Command
wilden, waardoor van de stad en
het havenfront geen steen meer
overeind zou blijven. De Britse re
gering vond evenwel dat alles in
het werk moest worden gesteld
om de Nederlandse burgers in de
stad te sparen. In de nacht van de
invasie bleef de aanval op Vlissin
gen beperkt tot 35 Mosquito's
boven de stad, die elk één 500 lbs
bom lieten vallen en 70 mitrail
leursalvo's afgaven. "Vlissingen
zelf werd de volgende dag be
vrijd: door een samenloop van
omstandigheden nog juist ontko
men aan totale - en zinloze- ver
nietiging. Want binnen een week
hadden de laatste restanten van
het eilandgarnizoen zich overge
geven".'
De Koningklijke vereniging Het Nederlandsche trekpaard heeft de pro
vincie voor de komende vier jaar een waarderingssubsidie gevraagd
van 1.000,— per jaar. Het geld is bedoeld voor transportkosten naar
centrale merriekeuringen. De vereniging sohrijft in haar verzoek dat de
subsidie dient als stimulans om aan die keuringen mee te doen.
De trekpaardfokkerij mag zich in een grote belangstelling verheu
gen, aldus de vereniging, hetgeen uitdrukking komt tijdens
de Zeeuwse dag van het paard' de najaarskeuring en keuringen
elders, binnen en buiten de provincie. De paarden van de vereni
gingsleden nemen daarbij vaak topplaatsen in.
De keuringen hebben geleid tot tal van handelscontacten met Ne
derlandse en buitenlandse fokkers en afnemers; de contracten rei
ken tot in Tsjechoslowakije.
Gs. stellen de staten voor tot en met 1988 jaarlijks duizend gulden
subsidie te geven.
De stichting voor de rundveeverbetering in Zeeland redt het niet met
duizend gulden per jaar, zij vraagt een bijdrage van 13.000,— te
verdelen in duizend gulden voor melkbaarheidsonderzoek en
1 2 .000,— voor fokkerijtaken rundvee, schapen en varkens.
De stichting wijst de staten erop, dat door de steeds stijgende
kosten en de druk op de opbrengstprijzen door Brussel (de super
heffing op de melkprijs) de veeverbetering optimaal moet zijn.
Gedeputeerde staten adviseren provinciale staten de gevraagde bij
drage te verlenen, ingaand 1985 en jaarlijks weerkerend tot en met
1988
I E UWS
Volwassenen
educatie
0p stapel staan de deelnota's voor-
ming, onderwijs, en scholing voor
volwassenen en regionale educa
tieve centra en het steunpunt vol
wasseneneducatie
De provincie geeft in haar beleid
voorrang aan volwassenen die
in hun vorming een achterstand
hebben. Die lijn wordt ook in
het rijksbeleid gevolgd. De
mensen die onder de voor
rangsregeling vallen zijn o.a.
culturele minderheden en vrou
wen. Per regio moet in Zeeland
een educatief centrum gaan
werken: de Bevelanden/Tholen
en Walcheren hebben er al een:
voor de andere regio's wordt er
aan gewerkt. De centra verzor
gen de opleidingen.
Per regio moet worden opge
steld een educatief plan; in dat
plan moet rekening worden ge
houden met de specifieke om
standigheden in het gebied,
zoals de bevolkingsdichtheid,
het gemiddelde opleidingsni
veaus, de aanwezigheid van on
derwijs- en vormingsinstituten
en de beschikbare financiën.
Vanuit de provincie werkt het
steunpunt volwasseneneducatie;
het kan worden gezien als het
centrale punt waar alle lijnen van
de volwasseneneducatie samen
komen.
Het belangrijkste werkterrein is de
ondersteuning van werkers in de
volwasseneneducatie. Daartoe
heeft men consulenten in dienst,
o.a. voor het alfabetiseringswerk
en voor het vrouwenwerk. Ook
deskundigheidsbevordering zit in
het takenpakket; verder kan het
steunpunt initiatief nemen om
nieuw werk te ontwikkelen. An
dere instanties die op de een of
andere manier bij de volwassenen
educatie zijn betrokken, zijn de
Zeeuwse bibliotheek, het contact
centrum onderwijs-arbeid (COA),
het steunpunt kunstzinnige vor
ming, instellingen voor maat
schappelijke dienstverlening
(vooral die zich tot culturele min
derheidsgroepen richten) en het
reguliere onderwijs met in zijn
verlengde het regionaal pedago
gisch centrum (RPCZ).
Ook zijn er raakvlakken met or
ganisaties voor bijvoorbeeld
kinderopvang of met de biblio
theken. Deelneming aan de
volwasseneneducatie is immers
ook afhankelijk van de aanwe
zigheid van zulke instanties.
De basisnota volwasseneneduca
tie geeft een bedrag van ruim
1,3 miljoen aan ter financiering
van de volwasseneneducatie. Dat
bedrag is zo samengesteld:
Steunpunt vol
wasseneneduca
tie
Zeeuwse vrou
wenraad
Internaten Ka
dervorming en
deskundigheids
bevordering
Vrijwilligerswerk
Vormings- en
ontwikkelings
werk
Basiseducatie
Ontwikkeling
educatieve cen
tra
Activiteiten, cul
turele minderhe
den
608.280.
118.00.
93.000.
50.000
54.000.
50.000.
75.000.
20.000.
1.338.280 -
In de posten kadervorming, vrij
willigerswerk, vormings- en ont
wikkelingswerk en ontwikkeling
educatieve centra zit verwerkt een
bijdrage van 120.000,— voor
activiteiten via de vormingsinter
naten.
De deelnota basiseducatie en ele
mentaire educatie is de eerste
in een seriee van vier die nader
ingaat op de diverse deelgebie
den van de volwasseneneducatie.
Basiseducatie is bedoeld om
mensen een zelfstandige en ac
tieve plaats in de samenleving
te laten innemen. Zelfstandig
heid wordt bereikt als je over
zekere vaardigheden beschikt,
zoals lezen, schrijven en reke
nen, maar ook sociale vaardig
heden, zoals maatschappelijke
scholing en vorming. Zij worden
samengevat in de benaming
"sleutelbekwaamheden", om
dat zij als het ware de sleutel
'vormen naar het zelfstandig
functioneren in het leven van
alle dag. Elementaire educatie
is het eerste vervolg op de basis
educatie. het verder weerbaar
maken van mensen in de sa
menleving.
Er moet worden gedacht aan alfa
betiseringswerk, activiteiten voor
culturele minderheden, open
school, vrouwenwerk (zoals VOS-
cursussen), beroepsoriëntatie,
-beoefening en kwalificatie en de
opstapcursus mavo.
De provincie heeft twee posten
waaruit stimuleringssubsidies
voor de basis- en elementaire
educatie worden verstrekt:
50.000,— voor algemene acti
viteiten en 20.000,— voor acti
viteiten voor culturele minder
heidsgroeperingen.
Kadervorming en deskundig
heidsbevordering zijn activiteiten
die zijn gericht op de mensen die
in de volwasseneneducatie wer
ken en dus niet direct voor de
"afnemers" van de diverse cur
sussen.
Kadervorming is het verwerven
van kennis, vaardigheden en
houding en inzicht door kader
leden (vrijwilligers, bestuursle
den, beroepskrachten) om doel
matiger te kunnen werken.
Deskundigheidsbevordering
kan worden gedifinieerd als trai
ning en nascholing van vrijwil
ligers enberoepskrachten voor
de uitvoering van educatieve
activiteiten.
De beide zaken staan te boek voor
143 .000,—. Een groot deel van
Het Zilveren Schor, Arnemuiden.
het geld wordt besteedt aan de
internaten die de cursussen ver
zorgen.
De internaten zijn Hedenesse in
Cadzand. het Van Eegenhuis in
Aardenburg en het Zilveren Schor
in Arnemuiden. Indirect komen
deze cursussen ten goede aan de
mensen die in hun schooltijd niet
de kans of gelegenheid hadden te
leren, maar dit nu op latere leeftijd
gaan inhalen.
Hoe beter men immers de leerstof
aangeboden krijgt, des te beter'
kan het in de praktijk worden ge
bracht.
De basisnota en de twee deel
nota's zijn samengevat in het
informatieblad volwassenene
ducatie. Dit blad is gratis ver
krijgbaar bij het bureau voor
lichting van de provincie. Sint
Pieterstraat 42, 4331 EW Mid
delburg, telefoon 01184-
31394. De nota's zelf zijn te
bestellen bij het bureau onder
wijs aan hetzelfde adres, tele
foon 01180-31434.
Provinciale staten spreken zich 14
september uit over de volwasse
neneducatie en het geld dat zij
daaraan willen spenderen. Eerder
al komt het punt ter sprake in de
statencommissies voor welzijn
(20 augustus) en bestuurszaken
(24 augustus). iH
Abdijnieuws is de
informatierubriek van de
provincie Zeeland.
Redactie:
bureau voorlichting.
Sint Pieterstraat 42,
4331 EW Middelburg,
telefoon 01180 31392
of 31402
Al sinds enkele weken bouwt Mass
and Individual Moving op het
Kleine Abdijplein in Middelburg
aan een gigantische machine. Het
is de bedoeling dat dit houten ge
vaarte van om en nabij de 2.5 ton
vanaf volgende week medaillons
gaat slaan. De ontwerpen voor de
sieraden zijn van de beeldhouwers
Willem Buijs Nico van de Boezem,
beiden uit Middelburg. Mogelijk
dat er nog een ontwerp van een
derde Zeeuwse kunstenaar aan
wordt toegevoegd. Mass and Indi
vidual Moving bouwde ruim an
derhalf jaar aan deze stempelma-
chine in het Belgische atelier en
noemde hem Phoenix: het (Egyp-
Gedeputeerde Staten van Zeeland maken op grond van artikel 12 van de Wet alge
mene bepalingen milieuhygiëne het volgende bekend.
Aanvragen
I. Hoechst Holland N.V. te Vlissingen heeft bij hen op 25 juni 1984 een aanvraag inge
diend om vergunningen ingevolge de Hinderwet en de Wet inzake de luchtveront
reiniging voor het uitbreiden en wijzigen van een chemische fabriek op een perceel
aan de Europaweg te Vlissingen-Oost, kadastraal bekend gemeente Vlissingen,
sectie M, nos. 526, 559, 576 en 609.
Het betreft het uitbreiden en wijzigen van activiteiten aan de kade aan de Van Cit-
tershaven.
II. Hercules B V. te Middelburg heeft bij hen op 28 juni 1984 een aanvraag ingediend
om vergunning ingevolge de Hinderwet voor het uitbreiden en wijzigen van een pe
trochemische industrie op een perceel aan de Herculesweg 35 te Middelburg, ka
dastraal bekend gemeente Middelburg, sectie M, no. 90. Het betreft de opslag van
kalkslib op het fabrieksterrein.
Ter inzage
De aanvragen met bijlagen en overige stukken liggen voor een ieder ter inzage van 2
augustus 1984 tot en met 3 september 1984 op de volgende plaatsen en tijden:
I. - in het gemeentehuis van Vlissingen op werkdagen van 8.30-12.30 en van
13.30-15.00 uur en iedere woensdagavond van 17.15-20.15 uur;
II. - in het gemeentehuis van Middelburg op werkdagen van 8-12 en van 13-17
uur en in de openbare bibliotheek, Molstraat 3 te Middelburg op zaterdag
morgen van 10-13 uur;
I. II. - op het bureau Milieuzaken van de provinciale griffie, St. Pieterstraat 42,
Middelburg, op werkdagen van 9-12 en van 14-16 uur.
Na 3 september 1984, tot het einde van de termijn waarbinnen beroep kan worden in
gesteld tegen de beschikkingen, liggen de stukken ter inzage op bovengenoemde
plaatsen (met uitzondering van de openbare bibliotheek), en wel op werkdagen van 9-
12 en van 14-16 uur.
Bezwaren
Een ieder kan bij Gedeputeerde Staten van Zeeland, St. Pieterstraat 42, 4331 EW Mid
delburg een gemotiveerd bezwaarschrift indienen tegen het geven van de gevraagde
vergunningen en wel tot en met 3 september 1984.
Tegelijkertijd met het indienen van een bezwaarschrift kan een verzoek worden inge
diend om persoonlijke gegevens niet bekend te maken.
Indien daarom verzocht wordt, kunnen tot en met 27 augustus 1984 tegen de aanvra
gen mondelinge bezwaren worden ingebracht.
Hierbij wordt de aanvrager in de gelegenheid gesteld aanwezig te zijn (01180-31364).
Middelburg, 1 augustus 1984.
sint pieterstraat 42, postbus 60014330 la middelburg, tel. 01180 31011
tische) symbool voor de eeuwige
jeugd en schoonheid. Volgens de
(natuurlijke) leider van de Belgi
sche kunstenaars en bouwers van
meer spectaculaire vindingen,
Raphaël August Opstaele is er veel
aandacht besteed aan de vorm.
Zijn Phoenix bewijst de kracht van
de jeugd door als het ware uit het
as te verrijzen.
Middelburg is voor het project
Phoenix feitelijk een proefstation.
Want de machine is nog nooit
uitgeprobeerd. Zowel architecto
nisch als technisch kan het volgens
Opstaele niet mis gaan. Alles is tot
in de perfectie uitgerekend. In
Middelburg hebben de leden van
Mass and Individual Moving
bovendien ervaring opgedaan met
het in en uit elkaar halen van de
delen, die binnen de zeventig en
negentig kilo wegen.
De Phoenix wordt met mankracht
aangedreven. Een vliegwiel drijft
een assenstelsel aan, dat op zijn
beurt een excentriek in beweging
brengt. Aan dat excentriek zit een
hamer aangesloten van tweehon
derd kilo, die na het hoogste punt
met zijn volle gewicht op een vijf
honderd kilo zwaar aambeeld
neersuist. "We slaan op die ma
nier per ontwerp vijftien kunst
werken", aldus Opstaele. "Het is
de bedoeling om na vijf jaar rond
de 500 verschillende Phoenix-
werken te hebben gemaakt. Ik
neem aan dat er daarna een rei
zende tentoonstelling volgt". De
Phoenix kan medaillons slaan van
ten hoogste dertig centimeter in
doorsnede. Goud en zilver zijn de
materialen die worden gebruikt.
Ook handgeschept papier kan
worden toegepast.
Mass and Individual Moving be
zoekt na Middelburg verschillen
de plaatsen in Europa met de
Phoenix. Telkens zullen plaatse
lijke beeldhouwers worden ge
vraagd een ontwerp voor een me
daillon te maken. Enkele grotere
en kleinere plaatsen in Duitsland
en België staan reeds op het pro
gramma. Ook Parijs krijgt de
Phoenix te zien. In Nederland
komt het uit meubelplaat ge
maakte gevaarte onder meer in
De Phoenix op het Kleine Abdijplein (Foto Ruben Oreel)
Bergen (NH) en in Haarlem. In
Hamburg (Duitsland) werken al
vij fkunstenaars aan een ontwerp
voor de Phoenix.
Verbaasde voorbijgangers gisten
de afgelopen weken regelmatig
naar het doel van de machine. Er
werd zelfs al verondersteld, dat er
olie onder de eeuwenoude funda
menten van het Abdijcomplex lag
opgehoopt en een ja-knikker werd
geïnstalleerd. Wie echter aan Op
staele of een van zijn medewer
kers (Jean Claude Desclin, Vin
cent Lambert en Barabara Hahn,
van wie trouwens ook een ont
werp wordt geslagen) om uitleg
vroeg, werd uitgebreid te woord
gestaan. Opstaele: "We houden
hier Open Atelier. Mensen kun
nen ons altijd vragen waar we mee
bezig zijn".
Opstaele en de zijnen hebben in
Zeeland al vaker geexperimen-
stelde kracht teruggebracht.
Hierdoor is een verregaan
de beveiliging voor de ge
bruiker gewaarborgd.
Zojuist is de nieuwe klop
boormachine voor de Doe-
het-zelver, de CSB (50-2
RLT, op de Nederlandse
markt geïntroduceerd. Deze
machine is uitgerust met
een 850 W motor en heeft
een mechanisch rechts- en
linksom schakelbare draai
richting. Omdat deze om
schakeling mechanisch en
niet elektrisch is, vloeit een
hoge prestatie en een hoog
draaimoment in beide
draairichtingen hieruit
voort.
De konstant-electronic
Nieuwe^
Produkten!
zorgt voor konstant toeren
tal bij het zwaarder belasten
van de machine en de elec-
tronic-schakelaar maakt het
traploos opvoeren van het
toerental van 0 tot maxi
maal voor b.v. schroeven in-
en uitdraaien mogelijk.
De z.g. "torque-control" is
een nieuwe dimensie bij
Bosch. Deze maakt het mo
gelijk een gewenst aanhaal-
moment vooraf in te stellen
om b.v. seriematig schroe
ven zeer gelijkmatig en
aangepast aan diverse ma
terialen in te kunnen draai
en of om schroefdraad in de
meest uiteenlopende mate
rialen te tappen. Door de
electronische blokkeerbe-
veiliging wordt bij blokke
ring het aanhaalmoment op
60% van de maximaal inge-
De gangbare verkoopprijs is
ca. HFI. 498 - inkl. BTW.
Voor nadere informatie en
levering kunt u zich wenden
tot de gereedschapshandel.
teerd. In de afgelopen tien jaar
kwamen ze onder meer met een
windmolen die handgeschept pa
pier fabriceerde, ook was er de
Pioneer, die gedreven door zon-
neenergie, reusachtige teksten
drukte en dan is er ook nog het
windorgel, een fraai monument,
aan het eind van de boulevards in
Vlissingen.
Mass and Individual Moving - zo
legt Raphaël Opstaele uit - is een
fundamenteel begrip voor alles
wat er in de groep gebeurt. Het is
een noemer. Iedereen die zich in
zet voor deze groep uit België valt
daaronder: ook de gemeente
ambtenaren die de standplaats en
dergelijke regelen. Uit deze Bel
gische club ontstaan diverse intia-
tieven. Opstaele vergelijkt zijn or
ganisatie met een zwerm spreeu
wen. Als er een opvliegt, volgt de
rest. "Met andere woorden: de
sterkste van het moment neemt de
zwakkere op sleeptouw. De vaste
kern bestaat uit een vijftal men
sen, onder wie het viertal in Mid
delburg. De architecte Pierre Go-
nay is de vijfde en is vaak aanwe
zig in het atelier van de Belgen.
Hoewel iedere medewerker het
zelfde verdient, is er geen sprake
van een collectief. Raphael Op
staele is echter de absolute leider
van het kunstenaarsgilde Mass
and Individual Moving.
Het Open Atelier van de Belgen
gaat samen met de tentoonstelling
van de Gentse Collectie, die is te
bezichtigen in De Vleeshal en in
de Kloostergangen van het Ab
dijcomplex. Behalve de Phoenix is
er op het Abdijplein ook nog het
leven van een gezin in een schil
derij te zien, een kunstwerk van de
(vrouwelijke) kunstenaar Pink.