Dienstboden
J. Verboom
Wie niet adverteert
wnrdt vergeten
Hlllll houdt Groeneveld voor og
II
ZEELAND
IN DE PEN
FOTOVERSCHUREN LEGT BIJZONDERE MOMENTEN
V00RUVAST
FotoVerschuren
Woensdag 14 maart 1984
DE VLISSINGER
Dezer dagen verschijnt een discussienota van gedeputeerde
staten, waarin het provinciale sportbeleid voor de komende
jaren uit de doeken wordt gedaan.
(OM M ISSI i:s
Aanmoedigings
prijs
Vrijwilligers
Sport
servicecentrum
Gehandicapten
sport
Subsidies
Reacties
I X HEHOEP
Nota en
informatieblad
▼Vm V W7TY V TT VVT'fTVT'f
BIEFLAPJES 11 Cn
MAGERE STOOFLAPJES
BIEFSTUK c nc
KARBONADE„Hawai
r
.65
PROCUREURLAPJES
JAGER RAGOUT
UIT EIGEN KEUKEN:
NIEUWE
HAUSMACHER
SLAGERSHAM 0 cn
SNIJWORST 0 cn
DAGELIJKS VERS
NASI EN BAMI
3.25
GEKOOKTE WORST
pond2.75
STROGANOFF BROODJES
Scheldestraat 71, Vlissingen
Alu-Schuifladders.
289.-
Interal Ladders B.V.
Goes, Lange Vorststraat 106. Middelburg, Lange Delft 24. Vlissingen, St. Jacobstraat 14.
ook maandagmiddag geopend.
ABDIJ
IEUWS
Scripties worden in deze rubriek
zelden besproken. Wanneer dit
toch gebeurt is de belangrijkheid
van de proeve van bekwaamheid
de oorzaak. Dezer dagen ver
scheen van de hand van Marlies
Jongejan haar doctoraalscriptie
maatschappijgeschiedenis. De
schrijfster heeft haar studie ge
daan aan de Erasmusuniversiteit
te Rotterdam met als hoofdvak
geschiedenis van agrarisch-ver-
stedelijkte samenlevingen. On
derwerp van de scriptie: "Weel-
deboden en werkboden; huisper
soneel in Goes in de achttiende en
het begin van de negentiende
eeuw"
Mevrouw Jongejan heeft een on
derwerp gekozen op een terrein
dat nog volkomen braak ligt. Zij
moest de inleiding gebruiken om
duidelijk te maken dat de term
dienstbode een gevarieerde bete
kenis had.
Dienstbode was in de 1 8e eeuw
en begin 1 9e eeuw evenzeer de
ambachtsknecht, de huisknecht
a|s de dienstmeid. Mannelijke be
dienden werden knecht of plecht
statiger dienaar genoemd, de
vrouwelijke dienstboden heetten
meid, dienstmaagd of ook wel
jongcwijf. Dienstboden waren
mannelijke en vrouwelijke perso
neelsleden in vaste dienst en
werkzaam ten behoeve van het
bedrijf of van het huishouden. De
werkgevers heetten heren, mees
ters of vrouwen. Heren was vooral
de titel van werkgevers uit de re
gentenstand, die uitgebreide
huishoudingen hadden met als
statussymbool talrijke dienstbo
den, "weeldeboden" dus, en een
of meer lakeien. Meesters be
hoorden tot de middenstand. De
middenstanders hadden een meid
voor huishoudelijke taken om de
andere gezinsleden in staat te
stellen zich volledig aan het bedrijf
te wijden.
"De keuze voor het stadje Goes is
vooral ingegeven door praktische
overwegingen. De benodigde
bronnen zijn in het recent geïn
ventariseerde stadsarchief com
pleet aanwezig. Goes had in de
18e eeuw minder dan 4000 in
woners. Deze geringe omvang
maakt dat het bronnenmateriaal
een redelijk overzichtelijk geheel
vormt, aldus de schrijfster. In
hoofdstuk twee worden de bron
nen besproken, in drie de econo
mie van Goes en Zuid-Beveland
en in vier de heren, meesters en
vrouwen. Het vijfde hoofdstuk
behandelt de meiden en knech
ten. Te Goes was het personeel in
1 642 al voor het overgrote deel
vrouwelijk: 31 knechten op 100
meiden. In 1813 was te Goes de
huishoudelijke dienstensector het
monopolie van de vrouwen; op
honderd meiden waren er maar 3
knechten.
Na 1 750 kwam in Goes het mid
denklassemodel in opmars, dat
wil zeggen de huishoudingen met
één dienstbode, waarin we een
graadmeter voor de democratise
ring mogen zien. Met meer dan
een dienstbode is er sprake van
een "aristocratisch model" waar
bij een groot deel van de dienst
boden "weeldeboden" zijn. In de
Franse tijd worden huisknechten
volgens de wetgeving als infe
rieure mannen beschouwd, met
andere woorden de baan was
onaantrekkelijk.
Een van de conclusies van me
vrouw Jongejan is dat de relatieve
democratisering, dat wil zeggen
dat de middenklasse een belang
rijke werkgever wordt, de ar
beidsverhoudingen wezenlijk
beïnvloedt. Dit heeft het Goese
onderzoek aangetoond. De
schrijfster beheerst het onder
werp, maakt een goed gebruik van
de bronnen en het geheel is in een
goed bestek verwerkt.
Maandag 19 maart, 13.15 uur,
vergadert de statencommissie
voor economische zaken, in het
kantoor van het Havenschap Ter-
neuzen, Noorwegenweg 1 in Ter-
neuzen.
Besproken worden o.a. een voor
stel voor gs voor de beantwoor
ding van brieven van de woonlas-
tencomité's Vlissingen en Mid
delburg en het structuurschema
zeehavens. Verder spreekt de
commissie zich uit over bijdragen
voor een propagandafolder over
het Veerse Meer en voor een leer
lingbouwplaats (herstel steiger
Veerse Meer).
De statencommissie voor water
staat en verkeer vergadert maan
dag 19 maart half twee 's mid
dags.
De te bespreken statenvoorstellen
zijn: beschikbaarstelling krediet
voor een organisatieonderzoek bij
de PSD, grondverwerving voor de
verbetering van de weg Westka-
pelle-Domburg (S 16) en extra
onderhoud provinciale wegen
1 984. Voorts is er een notitie over
het opstellen van een provinciaal
verkeers- en vervoersplan en
wordt het rapport "De kwaliteit
van het openbaar vervoer in Zee
land" besproken.
Ook op 1 9 maart, maar om 1 5.00
uur vergaderen gezamenlijk de af
delingen voortgezet onderwijs en
volwasseneneducatie van de pro
vinciale onderwijsraad.
Deze vergadering is gewijd aan de
doelstelling, werkwijze en plan
ning van de Open Universiteit in
het algemeen en het studiecen
trum Middelburg in het bijzonder.
Vrijdag 23 maart, 14.00 uur, ver
gadert de statencommissie voor
milieuhygiëne. Op de agenda
staan o.a. probleemstukken klein
chemisch afval, extra krediet voor
inzameling landbouwbestrij-
dingsmiddelen en een rapport
van het rijksinstituut voor zuive
ring van afvalwater over de uit
spoeling van verontreinigde slak
ken die in de waterbouw zijn ge
bruikt.
Alle vergaderingen zijn openbaar.
De commissies economische za
ken, waterstaat en verkeer en mi
lieuhygiëne hebben spreekrecht
voor het publiek. Verder vergade
ren alle commissies (met uitzon
dering van die van economische
zaken) in het provinciehuis, Siht
Pieterstraat 42 in Middelburg.
Provinciaal
sportbeleid
ganda vervalt echter. Daar staat
tegenover dat de sportbonden nu
hun subsidie praktisch naar eigen
inzicht mogen besteden en dat de
besparing (geraamd op
28.000 door de provincie
voor andere sportdoeleinden
wordt gebruikt, - bijvoorbeeld de
algemene opleidingen.
Met als voorbeeld de aanmoedi
gingsprijs voor jong Zeeuws talent
op het terrein van kunst en cul
tuur, willen gedeputeerde staten
een aanmoedigingsprijs voor jong
Zeeuws talent op het gebied van
de (amateursport instellen. De
jaarlijkse kosten hieraan verbon
den worden geschat op
ƒ5.000.-
Belangrijke onderwerpen in de
"Discussienota provinciaal sport
beleid" zijn het sportservicecen
trum, de gehandicaptensport, de
subsidiëring van de sportorgani
saties en de Zeeuwse sportprijs.
"Uit de geformuleerde doelstel
lingen en uitgangspunten kan
worden afgeleid dat de provincie
het vooral als haar taak ziet een
ondersteunende functie te vervul
len. Dit betekent dat de nadruk
vaak wordt gelegd op zaken als
vorming en leidinggeving, moge
lijkheden tot sportbeoefening
door kansarme groepen, het tot
stand brengen van overleg, het
aanbieden van bepaalde facilitei
ten (sportservicecentrum) en het
stimuleren van activiteiten op ge
meentelijk niveau.
Daadwerkelijk uitvoerende activi
teiten wil de provincie slechts
ontwikkelen op enkele terreinen,
bijvoorbeeld als het gaat om za
ken die alleen levensvatbaar zijn
als de provincie zich ervoor inzet
(bijvoorbeeld omdat het plaatse
lijk draagvlak te klein is).
Gedeputeerde staten (én de
Zeeuwse sportraad, die hiertoe
heeft geadviseerd) zijn voorstan
der van een provinciaal sportser
vicecentrum. In dit centrum wor
den bijvoorbeeld opleidingen on
dergebracht, het werk voor de
sportieve recreatie en vergader
ruimten voor de sport. Ook kan de
Zeeuwse sportraad er worden ge
huisvest.
Gs zijn van mening dat getracht
moet worden het centrum in een
bestaand gebouw onder te bren
gen (de sportraad was voor
nieuwbouw) en dat er wellicht ook
andere organisaties op sociaal-
cultureel gebied kunnen worden
geplaatst.
De provincie wil een beleid voeren
om de moeilijkheden die gehan
dicapte sportbeoefenaren onder
vinden te verminderen of weg te
nemen. De sportraad heeft een
aantal wenselijkheden geformu
leerd, o.a.: meer voorlichting; in
schakeling georganiseerde sport
voor organisatie activiteiten; de
verenigingen meer openstellen
voor gehandicapten; goed ver
voer en goede bereikbaarheid van
accommodaties en opleidingen
voor begeleiding van gehandi
capten.
Gedeputeerde staten willen een
speciale consulent voor de ge
handicaptensport benoemen, on
der te brengen bij de Zeeuwse
sportraad.
Het plan is om in het vervolg aan
de Zeeuwse sportorganisaties
ƒ1,25 per lid per aangesloten (bij
de sportraad) organisatie per jaar
aan subsidie te geven. (Met een
minimum van 500,en een
maximum van 60% van de kosten
van de organisatie). Tot zover is
deze regeling gelijk aan de be
staande. De mogelijkheid voor het
verkrijgen van 1 5% subsidie in de
kosten van kwaliteitsverbetering
van de leiding en betere propa
Volgens de Zeeuwse sportraad is
de sport binnen het totale wel
zijnswerk "een vrijwilligersveld
bij uitstek". Voor tal van zaken
zijn mensen nodig: administratie,
financiën, training, verzorging,
spelleiding, materiaalbeheer etc.
etc. Uit een onderzoek van de
soortraad is gebleken dat er in
Zeeland 700 tot 800 mensen bij
zouden moeten komen om de za
ken beter te laten lopen.
De raad heeft gepleit voor het
aantrekken van een beperkt aan
tal beroepskrachten die onder
steunend werk ten behoeve van
het "vrijwilligersleger" zouden
moeten doen. Gs zijn het hier in
principe mee eens, maar zij zien
geen mogelijkheid om op dit mo
ment de zaak financieel rond te
krijgen.
Grootste struikelblok is de onze
kerheid van een bijdrage uit de
Nationale sporttotalisator. De to
to- en lottogelden lopen op het
oegenblik namelijk flink terug.
Ook belangrijk voor het totale
sportgebeuren is de mogelijkheid
voor het volgen van cursussen. Er
valt op dit punt een tekort te con
stateren. Gs willen het - reeds be
staande- Centrum voor sportop-
leidingen in Zeeland 5.000,—
meer subsidie per jaar geven.
Op de discussienota Provinciaal
sportbeleid kan worden gérea-
geerd door organisaties en indivi
duele personen. Bij de Zeeuwse
sportraad aangesloten organisa
ties kunnen bij deze raad reage
ren, die op 1 7 april a s. vergadert.
Overige reacties aan: Gedepu
teerde staten van Zeeland, post-
Dinsdag 20 maart, 9.30 uur
houdt de AROB-commissie uit
gedeputeerde staten een hoorzit
ting. De heer M.L. Huisman uit
Vlissingen maakt bezwaar bij gs
tegen het weigeren van een ont
heffing van de Landschapsveror
dening Zeeland voor het plaatsen
van een lichtreclame op het in
aanbouw zijnde Budgethotel aan
de Galgeweg in Koudekerke.
De tweede kamer uit gedeputeer
de staten behandelt dinsdag 20
maart vier beroepszaken op grond
van de algemene bijstandswet; te
beginnen om 10.00. 10.30,
11.00 en 1 1.30 uur. Het gaat om
uitspraken van de gemeenten
Middelburg, Domburg, Westka-
pelle en Oostburg.
Alle zittingen zijn openbaar en
worden gehouden in het provin
ciehuis, Sint Pieterstraat 42,
Middelburg.
bus 6001, 4330 LA Middelburg,
t.a.v. 3e afdeling provinciale grif
fie. De reacties moeten zijn inge
diend voor 25 april a.s.
Naar verwachting zal de sportnota
worden behandeld in de vergade
ring van provinciale staten van 1 5
juni a.s.
De provinciale sportnota kan wor
den besteld bij: Provinciale Grif
fie, 3e afdeling, de heer R.R.
Westerhout, postbus 6001,
4330 LA Middelburg, telefoon
01180-31426
Ook is een samenvattend infor
matieblad beschikbaar (evt. voor
organisaties in meerdere exem
plaren) bij bureau voorlichting,
provincie Zeeland (postbus als-
boven), telefoon 011 80-31395.
500 gr9.1 0
200 grD.UD
100 gr1
500 gr6.95
Heerlijk bij rijst -f.
100 grI.4U
Die moet u eens proeven!
150 grZ.DU
1 50 qrZ.DU
500 gr
A AAA A AAA A A AAA AAA AAAAAi^AU^
AlAAAAAiA A A A AAAAAAAAAAAAAAAAAAAA
A
Wegens beëindiging
van Ladderhandel Loh-
man, verkopen wij
Nu 10 mtr. van Hfl445.-
voor hfl.
Tevens andere lengtes
leverbaar, met DIN-
norm, 3 jaar garantie.
Wij komen vrijblijvend
bij u langs.
Tel.: 01 195/271 of
01106/3112
Een dag om nooit te vergeten. Kan
maar éénmaal vastgelegd worden.
Stel daar gebeurt iets mee. U moet
er niet aan denken! Emoties zijn er al
genoeg. Kies dus voor een vertrouw
de fotograaf. FotoVerschuren bij
voorbeeld. Weet u zeker dat er niets
mis gaat. FotoVerschuren voor
reportages in verschillende soorten
en maten.
Al vanaf f 399,- alles inbegrepen.
Middelburg l.mgt' DHIi 47 lel. 01 1Kb l2(HkV
A
GR0ENEVELD HEEFT
OOK VOOR U DE BESTE BRIL
Aangesloten bij het
Lfikh'
Voor zekerheid
en service,
de Gilde Opticien
Wie 'n bril koopt, koopt méér dan
een montuur met glazen. Vakmanschap en
ervaring bij het slijpen van de glazen,
advies bij aanschaf en zorgzame service
achteraf zijn minstens zo belangrijk.
Kies daarom éérst de goede opticien
en dan pas uw bril. En kies de vakman die
beseft dat iedereen andere eisen stelt aan
een bril.
afgebeeld model: s 1080/20