Courant
>UT
tweede blad
"brieven uit dehofstad
Jplezen
FEUILLETON
Vuistrecht
Cen toekomstbeeld oan Walcheren?
KAMEROVERZICHT
Uit de Vlissingsche Courant
van vóór 50 jaar.
se een kunstmatige,
•den verkregen, dan
een uitkomst zijn.
ondragelijke pijnen
die door een groot
i en daardoor drei-
d, zou de rust van
slaap de verloren
i, en althans tyde-
regnemen. Het be-
henschen geen win-
ooals de egels en
levensverrichtingen
rdt ook de behoefte
kkelijk weinig min-
aar loopen, tijdens
hongeren.
nomen proeven den
erdere onderzoekin-
waaronder lang-
ntstaan. Tot dusver
atigen slaap slechts
en dan nog maar
werkende pharma-
;iftige stoffen, die
entrale zenuwstelsel
erdooven. Het zou
syn, wanneer men
sentrum kon inwer-
natuurlijk nog niet.
n de hersens willen
te sterven, levens-
nooit van z'n leven
De wensch echter,
ap vrijwillig aan de
an het leven weer-
ölijft bestaan en
erd. Misschien zal
>ok eenmaal geluk*
vullen.
vsn de
•rking.
dschc
U om
mdge-
igea
dsch!
ie Ha-
:urius
ca
uiten-
Mer-
enier S
eintje"
lier.
ileizier l
intje"
■ast.
,grooten"
laken
cent
ebben
n strop),
ie Kleintjes,
)p!
in „grooten"—
breeuwen,
IJcaar.
nen"
t-Hoorenden
at 173
Weg 2.
Zaterdag 11 Juni 1932. No. 136.
Ons tooneel.
Het gemeentebestuur van Den Haag is in
bet min. of meer gelukkig bezit van een
schouwburg-gebouw. Heel veel genoegen heeft
bet van dit bezit nooit beleefd. Het is altijd
een dure geschiedenis geweest en nog altijd'
ge{Ukt het niet er een loonende exploitatie
van te maken. Het beste systeem van exploi-
I tafcie is ook nooit gevonden. Men heeft aller-
I lei systemen beproefd en ze zijn alle mislukt.
Verpachten, verhuren, zelf-exploitateeren, het
had altijd ernstige bezwaren en als die dan
j opgestapeld waren, zwaaide men weer eens
j naar een ander stelsel.
Op het oogenblik heeft men een mengel
moes van. alle drie de systemen en daar
scharrelt men mee rond, maar verre van vol
maakt is het natuurlijk. Er is een vaste be
speler, er zijn los-vaste bespelers en er zijn
losse bespelers er is een commissie van toe
zicht, er zijn subsidies en er is een vermake-
I lijkheidsbelasting er is censuur en er is vrij-
I heid. Men kan het krijgen zooals men wil,
met of zonder goedkeuring, maar alles bin
nen zekere perken
Algemeen is de klacht, dat het schouwburg
bezoek te duur is. Het is in den loop der
jaren duurder geworden en van afslag wil
men niet weten. Alzoo is de zaal zelden of
nooit gevuld, meestal slechts matig en heel
dikwijls slecht. Allerlei rekensommetjes zijn
2l opgezet, maar altijd blyft er, hoe men
rekent, een tekort.
De gemeente moet in de eerste plaats aan
haar duiten komen, rente en aflossing vanet
gebouw, onderhoud enz. Dat is alleen enorme
scm en dan begint het eigenlijk pas. De
moeilijkheid is natuurlijk, dat de risico altijd
heel groot is en een tegenvaller niet gemak
kelijk is in te halen. Dan is schouwburgbezoek
altijd iets van weelde en als er bezuinigd moet
worden door de geachte burgers, is hier al
dadelijk een post waar een flink stuk af kan,
zonder dat men nu merkt dat men zich be
krimpt.
Als je met je ega eens naar den schouw
burg wil en je hebt nog maar matige aspiratie
wat den rang betreft, dan kan je toch wel
drie Tijksdaalders gereed houden om van huis
tot huis alle kosten van zoo'n avondje te be
strijden. Dan ben je heusch nog maar tweede
rang uit en eet je geen ijs en rijd je niet in
1 een taxi.
Drie rijksdaalders is veel en ze zijn gauw
uitgewonnen als je niet gaat, zoodat je geen
al te lang spijt van het gemis zult hebben.
Wat kan je al niet voor dat geld doen Het
I komt ook nog heel dikwijls voor, dat men
zich na een tooneelvoorstelling een beetje
bekocht gevoelt, omdat men het ten toon
gestelde niet het geld waard vondWie
zuinig moet en wil zijn, doet dan ook ver-
ndig met eerst eens af te wachten of een
I stuk succes heeft, om dan pas te besluiten of
I men er al dan niet zal heengaan.
Het geval van schouwburgbezoek doet ons
altijd denken aan dat van het koopen van
boeken. Als een boek bijvoorbeeld 4.— kost
en je leent het uit een leesbibliotheek, dan
I komt het hier op neer, dat je 6 cent betaalt
voor het lezen en ƒ3.94 voor het bezit van
het boek zou moeten betalen, terwijl vast
staat, dat je het nooit meer zult inzien. Zoo
Is het met het schouwburgbezoek ook.
Het amusement van een avond in den
I schouwburg gezeten te hebben kost het
meest, het eigenlijk doel van je bezoek, de
inhoud van het stuk is in den regel met
Roman van HUGO BETTAUER.
(Nadruk verboden)
38)
Verder op dit onderwerp doorgaande, ver-
ham ik, dat ook de chauffeur en de tuinman
I niet in Weenen waren de chauffeur, dien
j hij in dienst had, was slechts per dag ge
huurd en sliep niet in zijn woning en dat
I villa dus slechts door eenige menschen
fferd bewoond.
Natuurlijk moest ik Villa Mabel nauwkeu
rig bezichtigen en ook daarin verleende het
I l°eval zijn medewerking. Den volgenden
avond zouden do beide vrouwen wederom
haar den. schouwburg gaan. August zou dan
aeu bediende met een auto naar de beide
dames zenden, zich zelf wegens hevige mi
graine verontschuldigen en den beiden
dienstboden een vrij kaartje voor de bioscoop
gaven, zoodat ik 's avonds om acht uur het
huis zou kunnen bezoeken zonder iemand
anders dan August te treffen.
I Ik prentte hem nog in vooral geen mensch
iets van onze ontmoeting te vertellen en
I daarop verwijderde ik me, wijl ik bemerkte,
dat August steeds onrustiger en angstiger
ward, zoodat zweetdroppels zijn bleek voor-
I hoofd bedekten. Ik wachtte echter zoo tang
Vü°r het café tot de beide vrouwen kwamen
eh ik haar direct daarop met August in den
automobiel zag stappen. Toen ik ze dicht
haast me op straat zag, overviel me een hui
vering bij het ontwaren van zooveel boosaar
digheid en gemeenheid in de gelaatsuitdruk
king
toen
lg van mevrouw Langer en haar zuster. En
August na deze beide wezens intstapte
EEN NIEUW- WARM-ROOD LICHT TE VLISSINGEN.
DAT HET SCHIJNE OP STEEDS GROOTER VERTIER.
weinig centen wel betaald.
Wat is er aan te doen om het schouwburg
bezoek te vergrooten Dit bezoek is in ver
gelijking van het aantal menschen, dat zou
kunnen komen, zóó gering, dat men wel al
d vraag kan stellen of het tooneel nog wel
eenige cultureele beteekenis voor ons heeft.
Zou een boek, gehuurd voor zes cent, meer
of minder cultureele beteekenis hebben dan
een avond tooneel naar rato van drie rijks
daalder
De bioscoop heet de groote concurrent voor
het tooneel. Ongetwijfeld, maar niet omdat
de bioscoop iets brengt dat concurreert met
het tooneel, maar wel omdat het „avondje-
uit" in de bioscoop evengoed staagt als in den
schouwburg. Eens uit het dagelijksch gedoe
zijn, zijn zinnen eens verzetten, afgeleid wor
den, dat zijn zoo de motieven waaróm men
een avondje uit wil en de bevrediging van dit
verlangen geeft de bioscoop evengoed als de
schouwburg, maar alleen veel goedkooper. Dat
is de concurrentie, net zooals een dancing
en een operette en een cabaret dat ook is.
De conclusie is dus gemakkelijker wordt
veel te veel tooneel gegeven. Met twee avon
den per week in één schouwburg was het
misschien mogelijk een volle zaal te trekken.
Misschien, want het hangt nog heel veel af
van het stuk, dat opgevoerd wordt. Het kleine
aantal personen, dat geregeld het theater
bezoekt, is nog in vele variaties te onder
scheiden wat betreft den smaak voor het
genre tooneelstukken.
Bespottelijk is in de eerste plaats de ver
makelijkheidsbelasting. Die blijft een inconve
nient, een sta-ia-den-weg. Er zou verder eens
een systeem moeten komen, dat zitplaats,
programma, vestiaire èn een kopje koffie in
de pauze alles in één prijs werd bedongen.
Van al dat stiekum duur maken moet het
publiek niets hebben. Een kwartje voor een
programma is eenvoudig verkapte verhoo-
en daarbij wellicht zijn wederhelft op haar
sleep trapte, trof hem een ijskoude, giftige
blik, waarvoor hij ineen kromp als onder een
zweepslag. .De wagen reed weg en mijn be
sluit stond vastik wilde de wereld en mijn
vroegeren schoolvriend van deze plaag be
vrijden.
Dat ik mijzelf door deze daad eenig voor
deel zou kunnen verschaffen, daaraan dacht
ik in het geheel niet.
Ik overwoog slechts de uitvoering van het
plan tot in de kleinste details en wandelde
den halven nacht over straat, eer ik me een
duidelijk beeld had gevormd hoe zich alles
zou moeten toedragen. Den volgenden avond
verscheen ik, zooals afgesproken, om acht
uur voor Villa Mabel en het half neergelaten
gordijn voor het parterre-raam was voor mij
het teeken, dat ik binnen kon komen.
Doodebleek, sidderend, in vreeselijken angst
dat ik mijn belofte niet gestand zou doen,
v/erd ik door August ontvangen en ik oriën
teerde me nauwkeurig over den ingang, de
ligging der slaapkamers, de nachtkastjes, de
bedden en andere meubels, zoomede over de
plaatsen, waar doorgaans de juweelenkistjes
werden bewaard.
Ten laatste gaf August me de sléutels van
het tuinhek en wij bepaalden, dat hij op den
morgen van den 5en Februari, dus over twee
dagen naar Praag zou vertrekken, terwijl ik
dan in den nacht van 5 op 6 Februari het
misdrijf zou plegen. Alvorens ongemerkt, zoo
als ik gekomen was, de villa te verlaten,
sprak ik nog met August af, dat wij ons den
volgenden namiddag in eafé Annenhof zou
den treffen, daar de mogelijkheid bestond,
dat ik nog de een of andere inlichting noo-
dig zou hebben. En zelfs tot op dat oogenblik
was nog niet de gedachte bij mij opgekomen
om uit de onwettige daad, welke ik voorne
mens was te begaan, om de wereld van twee
ging van de plaats, 'evenals bespreekkosten
extra per telefoon vestiare het ook zijn.
Men denkt het publiek op die wijze een
beetje te verzoenen met de eigenlijke prijzen
van de plaatsen, maar heusch het publiek
laat zich daardoor niet beduvelen. Al dat
gepruts heeft heusch geen stil effect meer.
Dat doet toch geen enkele handelsman je
laten betalen voor het opendoen van de deur,
voor het ophangen van je jas, voor het zitten
op den stoel.
Het zal voorshands wel tobben blijven met
ons tooneel. Nog heel wat gezelschappen
moeten geëxplodeerd zijn eer er een behoor
lijke gang van zaken komt. We kunnen in
ons land nauwelijks tooneelgezelschap on
derhouden, laat staan een stuk of zes. Het is
vervelend voor hen di$.acteur-aspiraties heb
ben, ma,ar het is hief ganders Er wordt in
Nederland immers al meer 'margarine dan
roomboter gebruikt Bij de vermaken en
ontspanningsavonden is het ook zóó. Men
heeft bij het tooneel ook al „gemengd", maar
het baatte nog niet. EIBER.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Vrijdag.
Artsenijbereidmg.
In 1865 werd de huidige wet op de artsenij-
bereidkunst vastgesteld, waarin vrijwel volle
dige concurrentie tusschen apotheker en
drogist werd toegelaten. Het bereiden der
geneesmiddelen werd de taak der apothekers,
het verkoopen van allerlei ingrediënten bleef
ook het terrein van den drogist. Sedert is de
fabrieksbereiding veel grooter geworden en
nu is de goede tijd voor de apothekers voor
vampiers te bevrijden, fnancieel voordeel te
trekken.
Den volgenden dag bespraken we in An
nenhof nogmaals de komende gebeurtenissen
en het was Langer, die me het volgende zei-
de „Wanneer de daad volbracht is, ben ik
niet alleen vrij en onafhankelijk, maar ook
gefortuneerd, zeer gefortuneerd zelfs. En de
zen rijkdom zal ik natuurlijk met jou deelen.
De helft van mijn vermogen zal voor jou
zijn." Ik kwam hier eerst heftig tegen op, de
gedachte, de rol van een betaalden moorde
naar te moeten spelen, scheen me allerwon
derlijkst, maar ten slotte schikte ik me in de
argumenten van August en m'n levenshon
ger, m'n innige wensch eindelijk zelf een vrij
en rijk man te zijn, overwon m'n aanvanke
lijk gekoesterde bezwaren en aesthetische
bedenkingen. Van zijn voorstel om samen te
deelen, wilde ik echter niets weten en we
spraken ten slotte af, dat Langer mij op den
een en twintigsten dag na den moord onder
bepaalde modaliteiten honderd duizend pond
sterling in Engclsche effecten zou overhan
digen.
Over het uitvoeren van de daad behoef ik
niets te zeggen.
Zonder ook maar door iemand te zijn ge
stoord of gadegeslagen, kon ik Villa Mabel
verlaten, nadat ik er tevens in geslaagd was
den indruk van een roofmoord te vestigen,
door de juweelen mee te nemen. Ik begaf me
direct naar m'n woning in de Porzellangasse
en bekeek vluchtig de sieraden, welke ik zorg
vuldig in papier wikkelde.
Slechts één fraaie smaragd beviel me zoo
goed, dat ik hem in m'n zak stak om hem
den volgenden dag op de redactie in mijn
bureau te sluiten. Het pakje met juweelen
bracht ik den volgenden morgen voor ik naar
de krant ging, naar Dornbach en begroef het
ergens diep in den grond onder een boom.
bij. Op recept kan een drogist even goed ver
pakte geneesmiddelen afleveren als een apo
theker. Hij onthoude zich van de levering
van schadelijke middelen. Er is wel behoefte
aan een nieuwe regeling, maar wat de Regee
ring voorstelt is een monopolie voor de apo
thekers en dat gaat inderdaad te ver.
Missschien ware een opleiding voor drogist
te wenschen óf de eisch dat zij apothekers
assistent moeten zijn, wat ze tegenwoordig al
heel dikwijls zijn.
Voor het platteland is deze wet al zeer be
zwarend, want zij maakt ook voor een goed
aeel een eind aan het stelsel der apotheek-
hcudende geneeskundigen, een stelsel dat
geen bezwaren had maar vele voordeelen.
Het uitgangspunt van deze wet is volgens
den bestrijder, dr. Vos het belang van één
groep geweest. Heeft de Regeering, zoo vroeg
hy, het recht om de volksgezondheid te hulp
te roepen om één groep te steunen in recht
matige concurrentie van anderen. Controle
op de drogisten is noodig, maar hun werk
kring biyve bestaan. Geen positieve lust van
middelen, die zy bij de gratie van apothe
kers mogen blijven verkoopen, is gewenscht,
maar wel een beperkte negatieve, die uitdruk-
kelyk verbiedt wat zij niet mogen leveren.
Mr. Marchant heeft het wetje totaal ge
kraakt er bleef geen stuk van heel. Hy
zette uiteen dat in '65 bedoeld is de „bereid-
kunst" voor de apothekers te reserveeren en
die heeren wren toen zeer tevreden, maar
naarmate de verpakte middelen kwamen, die
zij niet verkoopen wilden omdat het beneden
de waardigheid van een bestudeerd man was
om dat te doen, daalden hun inkomsten en
eindeiyk zwaaiden zij om en wilden alle
middelen gaan verkoopen. Nu de drogisten
het zooveel jaren met klimmend succes de
den, moest hun die negotie worden ontno
men. Met volksgezondheid heeft dit alles
Daar zal het nu nog wel liggen. De smaragd-
speld zou my echter nog goede diensten be
wijzen. Toen de arme Holzinger in arrest zat,
was jy het, die me van de op handen zünde
arrestatie van Schmiedeisen op de hoogte
bracht. Ik verzocht je my daarby tegenwoor
dig te laten zyn en benutte deze gelegenheid
om den ouden roofmoordenaar de speld in
den zak te steken. Daardoor maakte ik de
in vryheidstelling van een onschuldige moge-
lük, wat een pak van m'n hart was, want
eerlijk gezegd betastte het lot van Holzinger
myn geweten duizendmaal meer dan de dood
der beide vrouwen.
Op 27 Februari werd ik een gefortuneerd
man. Volgens afspraak kwam ik op dezen
datum met August, dien ik na den moord
niet meer gezien had, in café Bristol samen
en zonder notitie van elkaar te nemen, gin
gen we aan dezelfde tafel zitten, waar hij mij
onmerkbaar een pakje toeschoof. Den vol
genden dag vertelde ik jou van de te ver
wachten verandering in myn levensloop, ik
maakte de vermeende reis naai Boedapest en
ai het overige is je bekend. Alles was uitste
kend overwogen. Na den dood van den armen
August, die niet lang plezier gehad heeft van
zyn vryheid, was ook de laatste mogelykheid
van een ontdekking verdwenen en nooit zou
bet raadsel van Villa Mabel zyn opgelost,
wanneer ik niet een kleine onvoorzichtigheid
had begaan. Toen je my eenige dagen gele
den het lukt my of er jaren tusschen lig
gen vroeg met je mee te gaan naar An
nenhof, werd ik door een inwendige stem
gewaarschuwd. Ik sloeg deze waarschuwing
evenwel in den wind, vergezelde je en een
dom, klein meisje, dat op me verliefd was,
moest me in het verderf storten. Noodlot of
toeval, een moreel ingrypen van een hoogere
macht of blind ongeluk, dat laat ik aan
jou ter beoordeeling. Aan jou was het ge-
24e week 1882
Van 3 tot 9 Juni zyn alhier uit Dover met
de mailbooten aangekomen 738 en daarheen
vertrokken 778 passagiers.
Binnenkort wordt door de Zeeuwsche
Stoombootmaatschappüdie het goederenver
voer onderhoudt tusschen Middelburg en
Rotterdam een nieuwe boot in de vaart ge
bracht. Met de „Valk II" zullen dan vul
schepen de geregelde communicatie met Rot
terdam onderhouden.
Marktbericht Vlissingen boter 1.05
1.10 per KG.eieren 0.95 a 1 per 26
ituks.
Beroepen bij de Ned. Herv. gemeente te
Groningen ds. D. Ründers te Middelburg.
Te Middelburg staagden voor apothekers
bediende de heeren J. L. Daene te Vlissingen
en J. van Bcveren te Zierikzee.
niets te makenhet is een geldkwestie. De
Regeering bracht den apothekers méér dan
ze ooit gedacht hadden te zullen bereiken.
Het is een allesbehalve malsch oordeel over
de apothekers, met alle felheid waarover deze
spreker beschikt, uitgesproken. Zijn eindcon
clusie was dat de Regeering dit ontwerp zal
terug nemen. Er is dan alle gelegenheid om
de zaak nog eens nader te overwegen en een
beter ontwerp te maken. Uitvoerig ging mr.
Marchant na hoe de houding der apothekers
altyd is geweest. Heb je ooit een apotheker
gezien vroeg mr. Marchant aan den voor
zitter. Ik nietAls je in een apotheek komt
vind je daar lieftallige jonge dames, die yve-
rig pillen draaien en drankjes klaar maken,
maar de apotheker zit in zijn bureau of is
naar een congres
De apothekers zijn eerst te voornaam ge
weest om een „winkel" te noüden, maar nu
financieel beleid hen dwingt willen zij de za
ken monopoliseeren. Daartegen kwam mr.
Marchant met kracht op en hij liet aan de
wet geen stuk heel.
Met de conclusie, dat de Regeering de wet
terug zou nemen was ook mr. Van Wijnber
gen het eens. Ook de heer Slotemaker de
Bruine was met dit ontwerp met ingenomen
al deelde hij het standpunt van mr. Mar
chant niet. Het is dus zeer waarschijnlijk öat
dit wetje verdwijnt.
De verdedigster, mevr. De Vries—Bruins,
moet nog aan het woord komen, maar daar
na zal de heer Duys wel van leer trekken
tegen zün partijgenoote. Voor de apothekers
ziet het er niet best uit en over hun gestie
is men niet bizonder goed te spreken. Zij zün
wat te hoog in hun wapens geweest en nu zij
financieel in den put raken willen zü meer
handel gaan dryven ten koste van de dro
gisten, die dikwüls beter zaken-lieden waren.
Zelfs zullen zij trachten door het vormen van
een vennootschap leegkomende apothekers-
plaatsen op te koopen om nog meer te mono
poliseeren.
Koopt niet uit vooroordeel of sleuf
buitenlandsche artikelen, die Holland
beter of goedkooper levert. Koopt
Nederlandscb fabrikaat. Dat is de
meest doeltreffende werkloozensteun.
Gebruikt geen geïmporteerd wasch-
middel: Holland levert minstens zoo
goed en goedkooper.
Vraagt bet /"i
zelfwerkend 17'/2 cent
waschmiddel per pak
Probeert het en oordeelt zelf.
weesfc my voor m'n lichtzinnigheid te laten
boeten, maar ook jij beging een onvergeef
lijke domheid, door mij te laten merken, dat
het meisje uit Annenhof getuige was geweest
van het onderhoud tusschen Langer en my.
Daarvoor ben ik je nog steeds dankbaar,
hoewel het zeker niet in je bedoeling heeft
gelegen, mij te waarschuwen, maar een en
ander veeleer voortkwam uit de arrogantie
van een politieman, die een Oskar Fels by
verrassing in zyn macht dacht te krijgen.
Daarin ben je niet gestaagd, beste vriend, en
ik geef op het ogenblik, dat ik deze biecht
neerschrijf, de hoop nog absoluut niet op, dat
het mij gelukken zal, me nogmaals een weg
naar de vryheid te banen. En nu, vaarwel en
gedenk met niet al te veel verontwaardiging
je vriend Fels."
De klok sloeg reeds twee uur, toen dr. Bar,
met een diepen zucht, den orief terzijde leg
de om nog eens met smartelijke gevoelens
Oskar Fels als vriend te gedenken.
Dan ging hij naar de huistelefoon, liet zich
met den dienstdoenden oeambte van het
bureau" van den officieelen politie-correspon-
dent verbinden en dicteerde dezen een kort,
maar inhoudrijk artikel over de „Oplossing
van het raadsel van Villa Mabel", dat nog
voor het verschijnen der ochtendbladen aan
de redacties kon worden toegezonden. Eenige
uren tater was de tydïng van de vlucht, de
achtervolging en de schriftelyke bekentenis
van Oskar Fels over de geheele wereld be
kend. En aan de overzijde van den Atlanti-
schen Oceaan tas een jonge, knappe Ameri-
kaansche het sensatiebericht, dat de telegraaf
naar het tand van den dollar had overge
bracht, met meer dan gewone belangstelling.
(Wordt vervolgd.)
