BIJVOEGSEL
Gemeentebestuur
Vervolg Binnenland.
Brieven uit de Hofstad.
van de
van Maandag 20 Sept. 1909, No. 220.
NATIONALE MILITIE.
Oproeping van lotelingen voor de
Nationale Militie.
De Burgemeester van Vlissingen
roept bij deze op de lotelingen
dézer gemeente voor de lichting 1910
VAN DER WEELE, STOFFEL.
IONGEPIER, JAN en
BAKKER, CORNELIS
om zich alsnog ten spoedigste ter
secretarie (bureau militie) dezer ge
meente te vervoegen, vergezeld van
twee bij hem, Burgemeester, bekende
meerderjarige ingezetenen ten einde
te kunnen overgaan tot het opmaken
der getuigschriften ter bekoming van
vrijstelling wegens „broederdierist."
Zullende zij het aan zich zeiven te
vijlen hebben, indien tengevolge
van liet niet overleggen der bedoelde
getuigschriften zij tot den dienst
lullen worden aangewezen.
Vlissingen, den 18 September 1909.
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
Een woonwagen voor de Prinses.
Op last van de Koningin is een
nieuw vervoermiddel vervaardigd voor
H. K. H. Prinses Juliana. Het bestaat
uit een eenvoudigen, doch smaakvol
ingerichten „woonwagen", die ruimte
biedt tot plaatsing van twee of drie
stoelen en door middel van een kachel
kan worden verwarmd. De entree is
zoo ingericht, dat de kinderwagen
der Prinses er gemakkelijk kan wor
den ingereden. De wagen is bestemd
om de Prinses met hen, die Haar be
geleiden, bij guur weer naar een ot
ander zonnig en beschut plekje in hef
Kon. Park te brengen.
Een bijbel voor Prinses Juliana.
Alen meldt aan „De St." Uit niet
minder dan 115 plaatsen heeft reeds
de „Vereen, van Chr, Onderw. en
Onderw. in Ned. en Overzeesche Be
zittingen" bijdragen ontvangen voor
een Bijbel, die het Vorstelijk Echtpaar
namens genoemde vereeniging aan
geboden zal worden voor Prinses
Juliana.
Gouverneur van Guragao.
Bij Kon. besluit is benoemd tot
gouverneur van Curagao, de heer M.
Th. A, Nuyens, onder-voorzitter van
den Raad van bestuur en procureur-
generaal bij het Hof van Justitie in
die kolonie.
Landbouw-Ongevallenverzekering.
Naar aanleiding van het verzoek
van het bestuur van het Nederlandsch
Landbouw-comité aan den minister
van landbouw, om het ontwerp van
wet op de Ongevallenverzekering 1905
te willen intrekken en om de indie
ning van een ontwerp van wet deze ma
terie betreffende, waarbij alleen de
verzekeringsplicht wordt opgelegd,
doch onder de noodige waarborgen
vrijheid gelaten wordt ten aanzien
van de wijze van verzekering, is door
het bestuur van den Ned. Bond van
arbeiders in het landbouw- en zui
velbedrijf aan voornoemden minister
te kennen gegeven, dat inwilliging
van dit verzoek voor de arbeiders
in land- en tuinbouw werkzaam zeer
nadeelig zal zijn, weshalve dit be
stuur er bij den minister op aandringt
niet op het verzoek van het Nederl.
Landbouw-comité te willen ingaan,
maar daarentegen te willen bevor
deren, dat het ontwerp van wet op
he Landbouw-Ongevallenverzekering
van 1905 spoedig in behandeling
wordt genomen.
Bij de verschillende regimenten
jnfanterie ontbraken op 1 Augustus
i-L1 sergeant-fourier, 27 sergeanten
<4 korporaals-fourier, 642 korporaals,
'otaal 744 man.
XXXIII.
Je hebt menscher. met merkwaar-
■j'g harde koppenMaar op den
duur, als er 'maar lang genoeg op
gerommeld en gehamerd wordt,
P'eegt toch ook in de hardste kop
pen wel idee van de werkelijkheid
door te dringen. Nu, de heeren Van
Letland en Janse, de beide bouw
grondmakelaars-gemeenteraadsleden
™nnen niet zeggen dat er op hun
hoofden niet genoeg geklopt is om
hun aan 't verstand te brengen dat
ze goed zouden doen de Haagsche
vroedschap vaarwel te zeggen nu men
hun raadszetel toch moeilijk meer
het „gestoelte der eere" kan noemen
na alles wat omtrent hun dubbel
slachtige handelingen is aan het licht
gekomen. Ze zijn tevoren genoeg ge
waarschuwd in de pers (en zelfs al
vóór dien tijd) dat er een storm bo
ven hun hoofden samentrok en dat
ze goed zouden doen door zich terug
te trekken vóór de bui losbarstte.
Doch de beide heeren hebben naar
die waarschuwingen niet geluisterd
en doodbedaard de bui afgewacht,
afgewacht alsof 't heelemaal niet om
hen te doen was.
Al heeft de gemeenteraad de beide
zondaars in zijn midden ook zeer
zachthandig, en wellicht te zacht-
handig voor hun harde voorhoofd,
behandeld, toch zou bijna ieder ander
begrepen hebben dat de ure des
heengaans voor hem geslagen was
en die „ieder ander" zou vermoede
lijk met dankbaarheid voor 's raads
collegiale zachtheid en goedertie
renheid en bovenal met stille trom
uit het openbare leven verdwenen
zijn om zich met des te meer animo
te werpen op de particuliere geld-
makerij, die wel niet zalig maakt
maar toch vele dingen, en zelfs een
smadelijk verloren raadszetel ver
goeden kan, al floreert het zaakje
wellicht beter als 'tmet het raadslid
maatschap gecombineerd is. Hoe dit
zij, tot nu toe zag men de beide
heeren nog niet verdwijnen, slechts
een van de twee, en toevallig de
minst hardhandig aangepakte, heeft
eindelijk en ten lange leste zijn be
sluit om te eclipseeren uit de raads
zaal bekend gemaakt; en zulks niet
tegenstaande de allergeweldigste klap
pen, die eenige kiesvereenigingen op
hun hoofden hebben doen neerko
men ik heb indertijd reeds de lang
niet inalsche motie meegedeeld,
waarmee de kiesvereen. ,,'s Graven-
hage" de heeren heeft beduid dat de
tijd van heengaan gekomen whs,
of eigenlijk er al heel lang was.
De plaatselijke vrijzinnig-demo
cratische kiesvereeniging heeft er nog
een pilletje bijgedaan, iti den vorm
eener motie
„De vrijz.-dem. kiesvereeniging te
's Gravenhage, gezien het verzoek
van de nieuwe vrijz. kiesvereeniging
,,'s Gravenhage", om instemming te
betuigen met de door deze vereeni
ging aangenomen motie, waarbij van
de leden van den gemeenteraad Van
Liefland en Janse wordt verlangd dat
zij ten spoedigste hun mandaat ter
beschikking zuhen stellen van de
kiezers
„overwegende, dat de vrijz.-dem.
kiesvereen. tot de verkiezing van ge
noemde raadsleden in 1905 en in
1907 niet heeft meegewerkt overeen
komstig den geest van haar program
en haar streven om den raad samen
te stellen uit onafhankelijke mannen
„herhaalt haar in 1905 en 1907 uit
gesproken oordeel, dat het lidmaat
schap van den gemeenteraad van de
beide genoemde leden niet is in het
belang der gemeente
„spreekt, nu de juistheid van dat
oordeel sedert door hetgeen ten aan
zien van die beide leden is publiek
geworden zoo stellig is bevestigd,
opnieuw als haar meening uit, dat
zij de belangen der gemeente niet
beter kunnen dienen dan door de
kiezers zoo spoedig mogelijk in de
gelegenheid te stellen, hun plaatsen
door onafhankelijke vertegenwoordi
gers te doen innemen
„wenscht, dat het voorbeeld, het
welk blijkens een brief, in den ge
meenteraad voorgelezen, de heer Janse
zal geven, door den heer Van Lief
land moge worden gevolgd
„en gaat over tot de orde van den
dag."
Men moet nl. weten dat de heer
Janse er eindelijk genoeg van gekre
gen heeft en zijn ontslag als raadslid
heeft ingediend; „wegens gezond
heidsredenen". Nu ja 't Is maar wat
je iemands „gezondheid" noemt, in
elk geval bewijst zijn welkome „on
gesteldheid", dat hij de gevoeligste
of wei de minst ongevoelige van 't
tweetal is, want de heer Van Liefland
bevindt zich nog altijd in blakenden
welstand, ondanks al de knauwen die
hem zijn toegebrachtover heengaan
schijnt hij nog niet te denken, al hun
kert men ook naar zijn verdwijnen
van een plaats waar hij niet thuis
hoort.
Doch genoeg hierover. Want 't zijn
niet alleen de ongewenschte raads
leden die men weg wil hebben, maar
ook de Mormonen worden op aller
hande manieren vervolgd. Ook in ons
land immers, gelijk over de geheele
wereld, maakt deze sekte door middel
harer zendelingen propaganda en
blijkbaar hebben ze wel succes, want
er is een ware jacht op hen geopend.
Onlangs hebben eenige dier zende
lingen zich daarover beklaagd tegen
over een persmanze zeiden dat er
van de zijde van een aantal dominees
een ware vervolging tegen hen ge
voerd werd speciaal een zekere Haar-
lemsche dominee schijnt zich op dit
gebied verdienstelijk te willen maken.
Dat is natuurlijk de zaak van die
dominees, maar iets anders wordt het
wanneer de regeering zich ermee gaat
bemoeien en dan de onhandigheid
begaat, (want we moeten aannemen
dat het niets anders is) om in een
openbare bekendmaking voor inlich
tingen omtrent de Mormonen te ver
wijzen naarhet rijksbureau ter
bestrijding van den handel in vrou
wen en meisjes. Tot welk een
voor de Mormonen allesbehalve vlei
ende vermoedens moet zulk een be
kendmaking niet leiden! Geen wonder,
dat de straks genoemde zendelingen
verklaarden niet te begrijpen waaraan
zij dit optreden der regeering hebben
verdiend. Gelukkig heeft de directeur
van evengemeld bureau, de Amster-
damsche hoofdcommissaris van politie
H. S. Hordijk, een toelichting van de
regeeringsannonce doen publiceeren,
waaruit blijkt, (zooals trouwens de
regeering reeds had te verstaan ge
geven toen het bleek hoe verkeerd
haar bekendmaking werkte) dat er
geen verband moest worden gezocht
tusschen de theorie of de praktijk der
Mormonen en den handel in zgn.
„blanke slavinnen".
De directeur van het bureau deelt
mede, dat de staat Utah, in het Westen
van de Vereenigde Staten van Noord-
Amerika gelegen, de plaats is waar
de Mormonen hoofdzakelijk zijn ge
zeteld en die door hunne leiders aan
hunne volgelingen wordt voorgesteld
als het beloofde land, waarmede het
aardrijkskundig eenige punten van
overeenkomst heeft. De hoofdstad Salt
Lake City is het Zion der Mormonen
en daar staat de groote tempel. Daar
heen te mogen komen wordt ieder
Mormoon als ideaal voorgesteld. Me
nigeen zag zich echter teleurgesteld
in zijne verwachtingen bij zijn aan
komst aldaar. Bovendien telt men nog
belangrijke nederzettingen van hunne
secte in de Staten Idaho en Wyoming,
alsmede in Mexico en in de provincie
Alberta in Canada.
De vooruitzichten en toestanden,
uit maatschappelijk oogpunt hun daar
wachtende, worden vaak door hunne
zendelingen te rooskleurig voorgesteld
omdat het land niet die productivi
teit bezit van andere Staten in het
Westen. De leiders, geinteresseerd
bij de immigratie van oppassende en
in hunne leerstellingen geloovende
personen, welke door de zendelingen
die van Utah over de gansche aarde
worden uitgezonden, zeer wordt be
vorderd, hebben naast hunne gods
dienstige motieven daarbij ook groote
belangen uit handelsoogpunt.
Wel wordt door hen zorg gedragen
voor degenen die zich bij hunne
sekte hebben aangesloten, tijdens de
reis naar Utah, doch de kans op
steun en welslagen voor hen, die bij
hun aankomst teleurgesteld het Mor-
moonsche geloof zouden willen af
vallen is zeer gering. Tot hunne
leerstellingen behoort, dat ieder Mor
moon verplicht is één tiende van al
zijn inkomsten aan de kerk af te
dragen, hetzij in geld of in natura.
Wat de veelwijverij aangaat, zoo
heeft de kerk beslist, dat zij zich in
deze kwestie naar de wetten van de
Vereenigde Staten zal gedragen, het
geen niet wegneemt, dat er in Utah
onvervolgd nog tal van families zijn,
die in polygamie leven, hetgeen naar
oftze Hollandsche zeden een gevaar
kan opleveren voor degenen, die met
deze gezinnen in aanraking komen.
Bovendien bestaan, voor (alléén-
staande vrouwen in dit land, hetwelk
geen waarborg geeft voor toereikend
inkomen, gevaren als waarmede in
het algemeen de vrouw, die in den
vreemde in geldelijk ongunstige om
standigheden verkeert, bedreigd
wordt.
Blijkens deze toelichting van den
heer Hordijk komt de zaak dus hierop
neer, dat de vooruitzichten van hen
die als Mormoon naar Amerika gaan
niet zoo goed zijn als de zendelingen
het wel doen voorkomen. Een waar
schuwing, die zijn nut heeft.
Zulk een overheidszorg moge te
waardeeren zijn, ze kan echter ook
te ver gaan. Zoo heeft toch de
Haagsche burgemeester beslist over
dreven toen hij 't vuurwerk, dat
Dinsdagavond ter eere van 't Inter
nationale Veeartsenijkundig Congres
te Scheveningen zou worden afge
stoken, verbood omdat... de cholera
in Rotterdam... geheerscht hééft. De
burgemeester stelde het namelijk voor
alsof half Rotterdam, en dan zeker
speciaal de bootwerkers en schippers,
naar dat vuurwerk zouden komen
kijken, iets wat iedereen hier wel
beter weet. 't Is eigenaardig, dat de
burgemeester de illuminatie van den
Boschvijver op 31 Augustus, waar
veel meer Rotterdammers plegen heen
te gaan, stil heeft laten doorgaan. Is
dat nu soms meten met twee maten?
En waarom? Toch zeker niet omdat
de directie van Bad-Scheveningen
noodzakelijk een schadepostje moest
hebbenzóo'n schitterend seizoen
heeft Scheveningen niet gemaaktEn
't is een schadepost, want de directie
had het heele vuurwerk reeds doen
komen extra-groote toepasselijke stuk
ken doen maken enz. en op 't aller
laatste oogenblik komt het verbod
Waarom niet even gewaarschuwd
Of nog liever: waarom dit vuurwerk
niet laten doorgaan, temeer omdat
Rotterdam inmiddels immers reeds
vrij van cholera is verklaard On
doorgrondelijke dingen zullen er al
tijd blijven bestaan, hoe „verlicht"
we ook worden (electrisch
Ge zult zeker reeds uit de bladen
vernomen hebben, dat ons departe
ment van marine onlangs een prach
tige schenking heeft ontvangen van
den heer Luden uit Amsterdam, n.l.
een schijven van den Luitenant-Ad
miraal Michiel Adriaanszoon deRuyter
gedateerd van 's Lands schip de
„Seven Provinciën" 11 Juni 1673 op
Schooneveld, d. i. vier dagen na den
aldaar tegen de vereenigde Engelsche
en Fransche vloten geleverden zee
slag.
Het merkwaardige document krijgt
een veilig plaatsje in het hart van
de moderne nazaat van De Ruyter's
„Seven Provinciën", het te Amster
dam in aanbouw zijnde pantserschip
„Zeven Provinciën". Een goed idee.
Toch, hoe belangwekkend, ik ge
loof dat Jan Publiek op 't oogenblik
meer dan in dit historische stuk be
lang stelt in de „brochure", waaraan
dr. Kuyper heet bezig te zijn om
licht te verspreiden in de zoo duis
tere en ongezellige „lintjeskwestie"
een kwestie die de menschen nog
met onverzwakte levendigheid inte
resseert, getuige o.a. het reuzensucces
dat de komiekelingen hebben met hun
meer of minder flauwe grapjes over
deze „zaak". Zal dr. Kuyper's boekje
de lachers en spotters beschaamd
doen zwijgen 't Wordt tijd, als
't nog gebeuren moet. Lepelaar.
Vlissingen, 18 September.
In de week van 11 tot 17 Septem
ber warden 197 baden genomen,
waarvan 103 door heeren en 94
door dames. De temperatuur van het
water was 61 tot 63 graden.
Gedurende de eerste dagen der
week was het onaangenaam, koud
weer met zwaar bewolkte luchten
de laatste dagen was het mistig en
was het weer veel beter.
Het concert dat het harmonie-ge
zelschap „Ons Genoegen", directeur
de heer Albert Ballieux, Woensdag
avond zou gegeven hebben, doch toen
wegens het slechte weer is uitgesteld,
zal nu bij gunstig weer, Maandag
avond plaats hebben.
Het programma hebben wij reeds
gepubliceerd.
Het harmonie-gezelschap „St. Caeci-
lia" geeft Woensdagavond zijn laatste
concert in dit seizoen. Het program
ma luidt
„San Lorenzo", marche militaire,
G. Lorenzo„Ouverture Symphoni-
que", V. Buot„Fleurs des Bois",
fantaisie, W. v. Perck Mozaïque sur
l'opera „Martha", Flotow Pontet
„Plume au Vent", pas redoublé, V.
Turine; „Graziella", overture, F. An-
drieu„Duo de Marino Faliéro,"
voor piston en trombonne, Donizetti;
„Au Revoir", finale.
In een gisterenavond gehouden
bestuursvergadering van de vereeni
ging „Vlissingen Vooruit" is ter
sprake gekomen de ook reeds elders
meermalen uitgesproken noodzakelijk
heid van het maken van een open
baren, verharden rijweg langs den
spoorwegdam door de Oosterschelde.
Er is een commissie benoemd om
deze voor ons gewest zoo gewich
tige zaak voor te bereiden.
Hedenmorgen is alhier binnenge
komen Hr. Ms. opnemingsvaartuig
„Raaf", commandant de luitenant ter
zee le klasse L. P. W. van der Wal,
laatst komende van Middelburg. Dit
vaartuig is ter vervanging van Hr. Ms.
„Buijskes" belast met het doen van
opnemingen op de Zeeuwsche wateren.
Volgens door den minister van
oorlog gegeven bevelen, komen mi
litairen, die gedurende de winter
maanden ongeschikt voor den dienst
worden bevonden in den regel alleen
dan voor verlof met behoud van
soldij in aanmerking wanneer blijkt
dat zij niet in staat zijn tot het ver
richten van kleine kazernediensten of
het te voorzien is dat zij na hun ont
slag niet in eene burgerlijke betrek
king zullen worden geplaatst.
Zij, die slechts voor een bepaalden
tijd van korten duur onder de wape
nen zijn, vallen eveneens voor bedoeld
verlof niet in de termen.
Heden werden de miliciens van 1904
en 1906, die 24 Augustus jl. voor
herhalingsoefeningen onder de wape
nen zijn gekomen, in het genot van
groot verlof gesteld.
Van de De Ruyterschool alhier zijn
geslaagd de heeren H. J. de Wijk
voor 3en stuurman groote stoomvaart
en A. Groeneweg voor stuurman bij
de sleepvaart.
Het Duitsche stoomschip „Itzehoe"
van Antwerpen naar Hamburg, is
gisterenavond in de Schardijnkil bij
de gasboei aan den grond gevaren.
Met wassend water is het schip
echter zonder assistentie vlotgekomen
en naar zee vertrokken.
Hedenmorgen is in de Beursstraat
een inboedel op straat gezet, wegens
achterstallige huurschuld van den
bewoner.
Dit geschiedde door een deurwaar
der uit Middelburg en dat hierbij
heel wat publiek tegenwoordig was,
Iaat zich wel begrijpen.
Door de afdeeling van den Bond
voor Vrouwenkiesrecht alhier zal in
den a. s. winter een cursus worden
gehouden, waarop mejuffrouw A.
Bolle, jur. docta., zal spreken over
„De vrouw in het burgerlijk recht".
Ook door de afdeeling Middelburg
zal eenzelfde cursus worden gehou
den, waarop mejuffrouw Bolle het
zelfde onderwerp zal inleiden.
De Commissaris der Koningin, de
heer mr. H. J. Dijckmeester, heeft
heden met verlof voor den tijd van
vier weken Middelburg verlaten.
Men schrijft ons uit Middelburg
De verkiezing voor een lid van den
gemeenteraad in het lile district, in
de vacature ontstaan door het over
lijden van den heer jhr. mr. E. P.
Schorer, is door Burg. en Weth. be
paald op Vrijdag 8 October. De
stemming en eventueele hérstemming
zijn bepaald op Dinsdagen 19 en 26
October.
De Russische driemastschoener
„Lenu" is thans in het droogdok te
Middelburg opgenomen tot het onder
gaan van verschillende reparatiën.
Voor het politie-diploma met aan-
teekening is gisteren te Utrecht ge
slaagd J. G. Wollenberg te Middel
burg.
Uit Oostburg meldt men ons
Heden werd alhier op eene weide
aan het dorp, van wege de „Maat
schappij" van ooft- en tuinbouw in
het kanton Oostburg een tentoonstel
ling gehouden van ooft, groenten,
bloemen enz. De tentoonstelling werd
geopend door den heer G. A. Vor-
sterman van Oijen, waarbij zich liet
hooren het muziekgezelschap „Har
monie" en het in het voorjaar opge
richte Oostburgsche zangkoor dat
hiermede zijn eerste uitvoering in
het openbaar deed.
De weide waar de tentoonstelling
werd gehouden is in een grooten
tuin herschapen en prachtig aange
legd volgens het ontwerp van den
heer J. J. Steenhart Pz. te Oostburg.
Een groot aantal perken met bloemen
als begonias, rozen,geraniums,fuchias,
pioen-, dubbele-, enkele en coctus
geraniums, heesters, dennen- en
forens enz. geven het terrein een
prachtig aanzien. In drie groote tenten
wordt het fruit, groenten, bloemen
enz. tentoongesteld in een rijke
verscheidenheid.
De heer A. Faro te Middelburg
als vertegenwoordiger der wed. P.
de Jongh te Goes zond buiten me
dedinging een perkje fruit en leiboo-
men en gekweekt uitsluitend met
stalmest. In de fruittent zag men nog
een inzending van appelen welke
geoogst waren in October 1908 en
vroege peren die van af Juli in het
ijs bewaard zijn.
De jury voor de bekroning welke
geen gemakkelijke taak te vervullen
had, bestond voor het fruit uit
de heeren A. Collumbien te Gent
en Iz. Leenhouts te IJzendijke, voor
bloemen M. M. Lucieerte Sappemeer
en G. de Witte te Middelburg, voor
groenten J. Puijpe te Vlissingen en
A. Faro te Middelburg. De tentoon
stelling die Maandagavond gesloten
wordt is een. kijkje ten overvolle
waard.