1
Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
liberale Unie.
j(et politicH actoord.
pt leiding
in de anti-redolntionaire partij.
No. 2801.
Woensdag 15 Augustus 1917.
28e Jaargang.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 76 cent voor binnen en buiten Ter Neuzen.
Voor België 96 cent by vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen by alle
Boekhandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. latere. No 15.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 6 regels 60 cent; elke regel meer
10 cent. By abonnement aanmerkelyk ver
minderd tarief. Grootere letters naar plaatsruimte.
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen.
Deze Courant verschy nt eiken Woensdag- en Zaterdag morgen by den Uitgever M DE JONGE, te Ter Neuzen.
Zaterdag hield de Liberale Unie in Hotel
American- te Amsterdam een algemeene-ver-
gadering, uitsluitend bijeengeroepen tot het
verkiezen van twaalf leden van het hoofdbe
stuur, een voorzitter en een secretaris.
Nadat de voorzitter, de heer mr. P. Rink,
de vergadering had geopend, werd tot de ver
kiezingen overgegaan.
Voor lid van het hoofdbestuur waren door
de aldeelingen candidaat gesteld J. B. Ament,
mevr. F. S. v. Balen—Klaar, mr. T. Binnerts,
H P.JJ. Bloemers, J. L. E. 1. Breda Klejjnen-
berg, mevr. D. C. H. C. BroekemaBakker,
prof. dr. B. D. Eerdmans, mr. D. Fock, mr. J.
v. Gilse, mr. A. F. v. Hall, prof. mr. J. E.
Heeres, J. S. Hollander, D. J. v. Houten, mr.
J. W. de Kanter, mr. J. Kappeyne v. d. Cop-
pello, mr. dr. E. v. Ketwich Verschuur, D. de
Klerk, W. P. Kops, J. Korthals Altes, mr. H.
J. v. Leeuwen, jhr. R. R. L. de Muralt, P.
Otto, H. W. J. Priems, mevr. H. A. v. Riel
Smeenge, mr. P. Rink, mr. dr. H.J Romeyn,
A. Roodhuizen, mr. M. M. Schim v. d. Loeff,
J. Sibinga Mulder, mr. H. Smeenge, G. W.
Stroink, R. Visser Lzn. en E. C. Meyer.
Van de gestelde candidaten hebben bedankt
de heeren J. L. E. 1. Breda Klejjneuberg, mr.
D. Fock, D. J. van Houten, W. P. Kops, mr.
H. J. van Leeuwen en A. Roodhuyzen, alsmede
mevr. D. C. H. C. Broekema-Bakker.
Voor de verkiezing van twaalf leden van het
hoofdbestuur werden 91 stemmen uitgebracht,
waarvan één van onwaarde. Gekozen werden
mevr. F. S. van BalenKlaar met 52, en de
heeren mr. T. Binnerts met 82, prof. dr. B.
D. Eerdmans met 85, prof. mr. J. E. Heeres
met 90, mr. J Kappejjne van de Coppello met
63, mr. dr. E. van Ketwich Verschuur met
84, jhr. R. R. L. de Muralt met 83, P. Otto
met 82, mr. P. Rink met 88, mr. H. Smeenge
met 73, G..W. Stroink met 52 en R. Visser
Lzn. met 51 stemmen.
Hierna werd overgegaan tot verkiezing van
een voorzitter, waarvoor 89 biljetten werden
ingeleverd. Gekozen werd prof. mr. J. E. Hee
res met 85 stemmen, tegen twee uitgebracht
op de heeren mr. P. Rink en jhr. R. R. L. de
Muralt.
Prof. Heeres nam de benoeming aan en
de Voorzitter wenschte den verkozene geluk
met deze benoeming. Dat ze geschiedde met
een zoo groot aantal stemmen, is een bewijs
dat de Liberale Unie in hem groot vertrouwen
stelt en haar hoop op hem vestigt. Spreker
hoopt, dat het hem gegeven moge zijn de Li
berale Unie in goede banen te leiden en tot
grooteren bloei te brengen en dat hij baar zal
voorgaan in de victorie bjj den aanstaanden
verkiezingsstrijd in 1918. (Applaus.)
Vervolgens werd overgegaan tot de verkie
zing van een secretaris.
De afdeeling Assen verzocht deze verkiezing
eerst later te doen plaats hebben. Het hoofd
bestuur meende echter, dat er overwegende
redenen zjjn om de vacature thans te doen
vervullen.
Voor de verkiezing van een secretaris werden
door de afdeelingen candidaat gesteld de heeren
J. B. Ament, W. J. E. H. M. de Jong, mr. dr.
E. v. Ketwich Verschuur, jhr. R. R. L. de
Muralt, P. Otto, mr. H. J. Rink, alsmede de
heeren mr. J. W. de Kanter, J. van Kleef en
mr. dr. H. J. Romeyn.
Van deze heeren verklaarden alleen de heeren
Otto en Van Kleef zich bereid een eventueele
benoeming te aanvaarden.
De heer H. W. J. Priems drong er op a8n,
eerst over te gaan tot de regeling van de finan-
cieele positie van den secretaris, terwjjl de
heer mr. dr. E. van Ketwich Verschuur mede
deelde vernomen te hebben, dat de heer Otto
zich alleen beschikbaar stelt, als de betrekking
secretaris honorair is.
Bij de verkiezing werden 84 geldige stemmen
uitgebracht, waarvan op de beer P. Otto 78
stemmen.
De Voorzitter wenschte den heer Otto met
zjjn benoeming geluk, terwjjl uit den boezem
der vergadering werd opgemerkt, dat het
feit dat de heer Otto zich beschikbaar stelde
daarom zoo toe te juichen is, wijl hij de betrek
king niet begeerde slechts gezwicht is voor
den aandrang, op hem uitgeoefend.
Aan den heer mr. Rink werd uit den boezem
der vergadering hulde gebracht voor de wijze
waarop hjj de Liberale Unie als voorzitter heeft
geleid.
Hierna ging de vergadering over in comité-
generaal.
De voorzitters der drie vrjjz. partjjen, de
heeren Dresselhuys, Kohnstamm en Rink zijn
natuurlijk het antwoord niet schuldig gebleven
op de beschuldiging van de drie Rechtsere
partjjen, dat het politiek accoord door hen
verbroken zou zjjn. Daarin wordt op even
afdoende als klare wjjze aangetoond, dat de
Linkerzjjde niets anders gedaan heeft dan
wat haar plicht was, en dat het juist de
Rechterzgde is, die, door hare stem te ont
houden aan de motie-Schaper, het politiek
accoord niet na kwam.
In dit antwoord komt de hoofdzaak zeer
goed uit in deze woorden: Vaststaat, dat de
wil en het wederzjjds gewekte vertrouwen der
contractanten, geen andere zjjn geweest dan
dit vast te leggen, dat terwjjl eenerzjjds aan
den lande een. verkiezingsstrijd werd bespaard,
anderzjjds voorkomen moest worden, dat de
Rechterzjjde, berustende in hare minderheids
positie, gedurende den korten zittingstjjd der
te verkiezen Tweede Kamer, niet daardoor
in nadeeliger stelling kon worden gebracht, dan
waarin zjj op het tijdstip der ontbinding zou
verkeeren.t
Dat is de zaak, waarom het ging, en daar
tegenover sprak het vanzelf, dat de Linker
zjjde niet verlangde nieuwe voordeelen te be
halen, maar dat zjj evenmin wilde prjjsgevèn
wat op den datum van het sluiten van het
convenant reeds van de Tweede Kamer ver
kregen was, o. a. de aanneming der Ouder
domswet.
Nu kwam de Eerste Kamer met haar be
sluit, waaraan niemand der contractanten heeft
gedacht, ware dit toch wel het geval geweest,
dan zou men natuurljjk de Eerste Kamar in
het accoord hebben betrokken. Wat was nu
de plicht van eerljjke contractanten in dezen
stand van zaken 't Natuurljjk om te herstellen
wat de Eerste Kamer bedorven heeft haar
besluit bracht de Rechterzjjde toch in veel
gunstiger conditie dan waarin ze verkeerde op
het oogenblik, dat ze het accoord aanging,
terwjjl Links daardoor dus in veel ongunsti
ger conditie kwam. Men moest dus den ouden
toestand herstellen, en wjj verwachten dan ook
van de Regeering, dat zjj zulks doen zal. Het al
te doorzichtig lawaai over »het verraad», waar
aan mee te doen Staatsraad Struijcken zelfs
niet beneden zich acht, moge haar niet van
de wjjs brengen. Rechts heeft in deze aange
legenheid van bjjzondere deloyauteit bljjk ge
geven, d. i. te zeggen Rechts, op loffelyke uit
zonderingen Da, die den polilieken kemphanen
in haar raidden leeljjk dwars zitten. Daar is
in de eerste plaats De (anti-rev.) Rotterdam
mer», die in deze geheel staat aan de zjjde
staat van Linksdaar zjjn de Christeljjk-
Historischen, die aan het geschieeuw niet
mede doen. Maar de Haagsche Briefschrjjver
van »De Tjjd» komt voor de zooveelste
maal vertellen, dat de vrjjzinnigen hun naam
te grabbelen hebben gegooid.
Wjj vragen ons wel eens af, hoe het toch
komt, dat wjj, vrijzinnigen, van zooveel min
der zedeljjk gehalte zjjn dan de katholieken,
maar vinden het antwoord niet; zelfs de sta
tistiek over de criminaliteit geeft hier geene
oplossing, want die is voor de vrijzinnigen
heel wat gunstiger dan voor de Katholieken.
Naar verluidt, is de heer Idenburg naar
Dresden vertrokken, om den van God gegeven
leider te bewegen afstand te doen van de re
geering der anti-revolutionaire partjjDe oud-
gouverneur-gèneraal zou dan in het vervolg
de partjj leiden, terwjjl de heer Coljjn »De
Standaard» zou gaan redigeeren, aldus in zjjn
vak bljjvende als richter van de anti-revolu
tionaire bommen en granaten.
Zal Dr. Kuyper bereid gevonden worden te
doen wat in zjjne partjj reeds lang van hem
verlangd werd, maar wat slechts gefluisterd
werd, deels uit eerbied voor den man, die de
partjj groot heeft gemaakt, deels uit vrees,
dat aandringen daarop de kleine luyden, voor
wie de naam Kuyper magische kracht heeft,
van de party mocht vervreemden De leider
der anti-revolutionaire party heeft, als zoovele
anderen, wier geest en lichaam jong bleven
niettegenstaande het klimmen der jaren, het
heengaan op het juiste oogenblik niet ver
staan. Dat was in 1908, toen Heemskerk
tegen zjjn uitdrukkeljjk advies in, een Kabinet
formeerde, en zeker in 1909, toen Heemskerk,
trots de meerderheid op Kuiper's stembusleuze
verkregen, dezen alleen liet staan, en zich
voornam om te regeeren, alsof er geen Dr.
Kuyper bestond, wat hem natuurljjk toen
uiterst slecht bekomen is.
Maar Dr. Kuyper behoort nu eenmaal tot
die sterke naturen, die geen onrecht over zich
heen kunnen laten gaan en hjj is buiten
kjjf door Heemskerk en diens anti-revolutionaire
collega's in het Kabinet allesbehalve billyk
behandeld vandaar dat hjj er toen niet aan
denken kon, ook al had hjj de jaren, die de
Psalmist ons toedeelt, reeds overschreden, om
heen te gaan. Had hjj het wel gedaan, hjj
zou daar thans zitten als de kerkvader der
anti revolutionaire party, met den stralenkrans
om het hoofd, hjj zou de gevierde heremiet
zjjn geworden, naar wien bedevaarten zouden
zjjn georganiseerdhjj zou het Sibillijnsche
boek der anti revolutionairen geworden zjjn,
dat in moeiljjke gevallen zou zjjn geraadpleegd.
Nu is de zaak echter zoo komen te staan,
dat de intellectuals in de party ten zeerste
verlangen naar gansch nieuwe leiding, en
het dunkt ons eene fout van'Dr. Kuyper,
dat hjj niet intjjds heeft begrepen, dat zjjn
absolutisme slechts geduld kon worden, toen
hjj zoo goed als door enkel kleine luyden
was omringd, die hjj tot macht bracht en van
overwinning tot overwinning voerde, maar
dat dit tot botsing moest leiden met de vele
intellectuals, die de partjj sinds lang telt.
Toch verwonderen wjj er ons niet over, dat hjj
zjjn regime niet prijs gafwie meer dan 30 jaren
absoluut vorst is geweest, kan geene consti
tutie meer aanvaarden, en als hjj met die in
tellectuals niet genoeg rekende, moet men
niet vergeten, dat zonder Dr. Kuyper's succes
de party die manneD, die thans vijf- heeren
en andere conflicten met hem u tlokter, nooit
rjjk zou geweest zjjn.
Zal de zending naar Dresden slagen V Het
is nog nooit gebeurd, dat een absoluut vorst
vrjj willig abdiceerde, en toch hopen wjj van
wel, in de eerste plaats voor Dr. Kuyper zei
ven, die toch heel wat beter verdient dan zich-
zelven te overleven in de party, wier stichting
zjjn werk was.
DE OORLOG.
Oe algemeene toestand.
In het Westen neemt de levendigheid van
de gevechten toe. De verwachting, dat er
spoedig weer een groote worsteling zal aan
vangen wordt door de latere berichten beves
tigd. In de eerste plaats door de frequentie
en felheid der luchtgevechten, die het naderen
van zoo'n worsteling pleegt aan te kondigen.
Naar men weet, hebben de Duitscherf duchtig
aan hun vjjfde wapen gewerkt, met het ge
volg, dat zjj te dien opzichte waarschynlyk
wel nog geenszins de geljjke van de gealli
eerden zjjn geworden, maar dezen toch heel
wat meer weerstand in de lucht hebben te
overwinnen dan een jaar geleden. Zulks bljjkt
opnieuw uit het telegram van Haig.
Na een hardnekkigen strjjd moesten de En-
gelschen ten slotte van de strook, die zy ten
Oosten van Yperen bjj Westhoek hadden weten
te bezetten, terrein prys geven.
Verder Noordwaarts, vlak op de flank der
Franschen, wisten zjj echter eenigen vooruit
gang te maken.
De Franschen hebben intusschen ten Noorden
van St. Qusntin het loopgraafsucces der Duit-
schers weer ongedaan kunnen maken. Verder
Oostwaarts, aan den Mont Cornillet, kwam
het zoover nog niet.
Op het Oosteljjk gevechtsterrein duurt de
strjjd met onverminderde verwoedheid voort.
Het zwaartepunt van den slag ligt nu aan den
Zuidkant van, het Roemeensche front, waar
de Russen en Roemeniërs zich geweldig in
spannen den opmarsch van von Mackensen
(Noordwaarts naar de Sereth) en van een ge
deelte van het leger van aartshertog Jozef
(dat links van hem eveneens naar het Noorden,
naar het dal van de Trotus, een Westelyke
zy rivier van de Sereth, zich een weg tracht
te banen) tegen te houden. Het succes van
deze inspanning is tot nog toe tameljjk. Noch
von Mackensen, noch Jozef, konden tot dusver
doorbreken. Aan den anderen kant konden
de Russen en hun bondgenooten niet verhin
deren, dat beide vjjandeljjke groepen niettemin
vooruitgang maakten, zoodat naar St. Peters
burg ons bjj het opsommen van de plaatsen,
werwaarts teruggetrokken werd, verraadt
de Roemeniërs toch al in het dal van de Trotus,
zjj zelf in dat van de Sereth, de wjjk moesten
nemen. De strjjd is echter nog niet beslist,
en het is voor de Russen al veel gewonnen,
als zjj een beslissing ten gunste van de cen-
tralen weten te voorkomen, daar anders ver-
moedeljjk Roemeensch Moldavië tot aan de
Sereth, zoo niet nog verder, zal moeten worden
pr'ysgegeven.
In Rusland heeft de revolutie nu al meer
dan de helft van den gebruikeljjken cirkelgang
afgelegd. We gaan nu al weer terug in de
richting van het oude, en hebben al een dic
tator. Pas als de teruggang zal zjjn opge
houden, kan men zien hoever de revolutie toch
nog duurzamen vooruitgang heeft gebracht.
Deze reactie heeft tengevolge gehad, dat de
Russische regeering zich van de conferentie
te Stockholm niet veel meer aantrekt, welke
betrekkelyke onverschilligheid den Engelschen
arbeidersminisler Henderson zjjn zetel heeft
gekost. Want, zoo zeggen zjjn ambtgenooten,
gjj, Henderson, waart met deze veranderde
houding van de Russische regeering bekend,
toen gjj als voornaamste argument voor deel
neming aan de conferentie naar voren bracht,
dat deze noodig was om de Russen niet te
vervreemden en hen van de noodzakeljjkheid
van den oorlog te overtuigen. Gjj hebt u dus
aan opzettelyke misleiding schuldig gemaakt.
Alvorens deze beschuldiging als onomstooteljjke
waarheid aan te nemen, is het goed te wach
ten, hoe Henderson zich in dezen in het par
lement zal weten te verantwoorden. Voorloopig
is de indruk, dat hem zjjn invloedrjjke positie
in de Engelsche arbeiderswereld meer waard
was, dan zjjn ministerportefeuille, die zondef
