Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen,
Bruinbrood.
D« raadsverkiezing.
Va» Pag tot pag.
STEMMING
voor den Gemeenteraad.
No. 2728.
Woensdag 22 November 1916.
27e Jaargang.
Ter visie-ligging opgaven
van Candidaten.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden 76 cent voor binnen en buiten Ter Neuzen.
Voor België 95 oent bi] vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen by alle
Boekhandelaren. Brievengaarders en den Uitgever.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 6 regels 50 aent: elke regel meer
10 oent. Bi) abonnement aanmerkelijk ver
cmnderd tariel. Grootere letters naar plaatst uimte.
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag- en Zaterdagmorgen bij den Uitgever M DE JONGE, te Ter Neuzen.
De Hoofdcontroleur-Boekhouder van het
Levensmiddelenbureau maakt bekend, dat in
gevolge circulaire no. 51938/86, dato 16 Nov.
j.l. van Z.Exe. den Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel geen ander bruin-
brood mag worden verkocht, dan dat,
wat op broodkaarten wordt verstrekt.
Ter Neuzen, 20 Nov. 1916.
De Hoofdcontroleur-Boekhouder,
L. W. RIJNBERG.
De Burgemeester der gemeente TER NEUZEN,
maakt bekend
dat de bij hem ingeleverde opgaven van Candi-
daten voor de op heden gehouden verkiezing, ter
vervulling van een plaats in den Gemeenteraad even
als het door hem opgemaakte proces-verbaal van
sluiting der candidatenlijst, ter Gemeente Secretarie
voor een ieder ter inzage liggen
dat afschriften dier stukken aangeplakt en tegen
betaling der kosten verkrijgbaar zijn.
Ter Neuzen, den 20 November 1916
De Burgemeester van Ter Neuzen,
A. VISSER. L B.
De Burgemeester der gemeente TER NEUZEN,
brengt ter openbare kennis, dat op
Vrijdag den I December a. s.,
van des morgens acht tot des namiddags vijf uren,
de stemming zal geschieden ter vervulling van een
plaats in den Gemeenteraadwegens overlijden van
den heer A. H. Donze.
De candidaten, in alphabetische volgorde zijn
DE BAKKER P.
GEELHOEDT L. J.
WIEEAND A.
Tevens wordt de aandacht gevestigd op artikel
128 van het Wetboek van Strafrecht, luidende:
.Hij die opzettelijk zich voor een ander uitgevende
aan eene krachtens wettelijk voorschrift uitge
schreven verkiezing deelneemt wordt gestraft met
gevangenisstraf van ten hoogste EEN JAAR".
Ter Neuzen, 20 November 1916.
De Burgemeester van Ter Neuzen,
A. VISSER. L B.
Er zjjn dus 3 candidaten gesteld in de vaca
ture A. H. Donze.
De liberale kiesvereeniging stelde den heer
L. J. Geelhoedt.
De anti-rev. kiesvereeniging wees den heer
A. Wieland als candidaat aan.
En eindelijk kwamen ook de katholieken
samen en stichtten eene kiesvereeniging met
het oog op stemminged voor den Gemeenteraad.
Ook zij wezen een candidaat aan, n.l. den
heer P. de Bakker.
Het stellen van den laatsten candidaat is
natuurlijk meer bedoeld als een protest, dat
de katholieken nog geen vertegenwoordiger in
den Raad hebben. Werkelijke kans hebben
zij op het oogenblik niet.
Wel zjjn die kansen er jaren geleden ge
weest, toen de heer Standaert candidaat was
en gesteund werd door de Liberale Kiesver
eeniging.
Maar reeds toen was het al te zeer een
politiek spel, wat enkele jaren later duidelijk
bleek.
De heeren P. de Bakker en J. Thielman
werden toen zelfstandig gesteld door de ka
tholieke partij.
Deze vielen bij eerste stemming uit en bij
herstemming moesten candidaten als R. Drost
en de heer Van Borssum-Waalkes (thans ook
reeds verscheiden) het afleggen tegenover de
heeren Koeijer en de Jager. Enkele z.g. leiders
der katholieken hadden dit bewerkstelligd. Zij
maakten van de kans gebruik, die de ontstem
ming van verschillende bootwerkers ten opzich
ter van den heer Drost hun bood.
Maar daarmede gaven zij ook de kans op
hunne vertegenwoordiging in de naaste toe
komst veil.
De anti-rev. zeer tevreden over de onver
wachte en welkome hulp deden geen tegen-
prestatie's en den liberalen was het door hen
zelf onmogelijk gemaakt.
We achten het van belang hierop te wijzen,
om te doen uitkomen, dat gemodder op het
eind toch niet tot het doel voert.
Ook verwachten wij, dat de liberalen ka
tholieken van meet af op onzen candidaat zullen
stemmen.
En dit te eerder, als ze zich de historie
der laatste jaren herinneren.
Het lidmaatschap van den Raad is op het
oogenblik geen sinecure. Vele zaken, die
studie en werkkracht eischen, roepen om op
lossing. Wie zijn lidmaatschap goed wil ver
vullen, heeft zich veel opoffering aan moeite
en tijd te getroosten.
Letten we in verband hiermede op de per
sonen der candidaten, dan mag de liberale
kiesvereeniging zich gelukkig achten, dat de
heer Geelhoedt zich beschikbaar stelde.
De heer Geelhoedt, die op eene andere plaats
reeds jaren gemeenteraadslid en ook wethouder
was, kent het klappen van de zweep.
Bovendien staat hij onafhankelijk, is hij
beslist in zijn optreden en in zijn maatschap
pelijk leven gunstig bekend.
Met vertrouwen mag dan ook de uitslag
worden afgewacht.
Iedere verkiezing levert zijne verrassingen
op.
Daarom is het noodig, dat een ieder nu
reeds met kracht de propaganda voor onzen
candidaat ter hand neemt.
Dan is de gemeenteraad versterkt met een
degelijk en werkzaam lid.
De mishandeling van Belgie.
Het is dag na dag dat ik de pen alleen
opneem om haar dra ontmoedigd weer neer
te werpen.
Wie zich vernedert gevoelt verliest kracht
en bezieling. Waarover te schrijven als men
machteloos moet nederzitten, terwijl gruwelijk
onrecht den buurman wordt aangedaan.
Voorwaar, men kan er tegenwoordig niet
fier op wezen een Nederlander te zijn
Hoe demoraliseert de oorlog duizenden en
hoe lijdt het karakter schade
Ongeroerd en tot protest ongenegen laat
de tragedie van het zieltogende België velen,
die door de smart van een moeder wier kin
deren ontvoerd worden op het tooneel getoond,
tranen zouden storten. Is dit alleen gebrek
aan verbeelding of iets ergens Beseft men
dan niet hoe men niet een of twee, maar
tienduizenden moeders en vrouwen in België
nameloos lijden brengt
En als ze het wel min of meer beseffen
dan welt wat hun op 's harten grond niet
ligt naar de keel. Ze uiten het niet uit angst.
Voorwaar, de wreede oorlog demoraliseert zoo
velen. Men zoekt alleen rust en vrede, hoe
duur ook gekochtMen gaat kalm aan een
nieuwe Grondwet knutselen en brengt om strijd
te vermijden de openbare school in gevaar
en zich zachtmoedig buigend verzuimt men
de eenige gelegenheid om de troonopvolging
zoo te regelen, dat het geheele volk niet kan
gelegateerd worden aan een vreemdeling.
Neen, onafhankelijk, zelfregeerend volk, gij
moet niet bijtijds kalm en ernstig maatregelen
nemen, om niet gelegateerd te worden aan
een vreemdeling. Niets doen, de oogen neer
slaan, uitstellen, dit alleen is gevaarloos werk.
Is het
Ik ben professor Van Hamel dankbaar, dat
hij openlijk deze zaak besproken heeft.
Maar toen was er weer stilte.
Ja, ik weet het. Vóór alles, boven alles,
moet rust, moet ontwijking van moeilijkheden
worden gezocht. En wegens de duurte van
alles vergenoegt men zich met karnemelk in
plaats van bloed in de aderen.
Moet echter ook de mishandeling, welke
België ondergaat, zwijgend worden aanschouwd
Het is zoo ontzettend vernederend lijdzaam
met gesloten mond te moeten toezien, dat een
door heden en verleden na aan ons verbonden
volk zoo wordt gemarteld als België gemar
teld wordt.
Wat heeft dit Belgische volk misdaan om
zoo mishandeld te worden
Het heeft zijn eereplicht vervuld door den
Duitschers niet toe te staan om Frankrjjk te
overrompelen door België te misbruiken als
eeu heirweg voor legers en kanonnen. Eu
daarom is het land onder den voet getrapt en
geplunderd, en worden nu zelfs zijn inwoners
gevankelijk weggevoerd tot dwangarbeid in
het land van hun vijand.
Ik kan geen woorden vinden om mijn ver
ontwaardiging over zulk onrecht te uiten. Als
het niet neutraal is dit te zeggen, dan is
neutraliteit vervloekt als alleen voor lafaards
geschikt.
Maar deze basterd soort van onzijdigheid is
de onze niet, wij zijn niet neutraal op zedelijk
gebied. Wij vechten niet mede en helpen geen
der strijders, maar wij zijn getuigen en wij
zwijgen niet als er onder onze oogen onrecht
geschiedt, als het krijgsgebruik van beschaafde
volken geschonden wordt en een klein volk
mishandeld wordt.
Het is tot groote eer der Roomsche Kerk,
dat kardinaal Mercier, aartsbisschop van Me-
chelen, plechtig veroordeeld heeft deze behan
deling »als slavent, gelijk hij zegt, van Bel
gische mannen, en »de klopjachten van acht
honderd tot duizend man per dage door
»rüchsichtslos« geweld gepleegd.
Men leze wat de kardinaal moedig en fier
den overweldiger verwijt, en men zij dankbaar
voor die stem die van zulk nobel karakter
getuigt.
DE OORLOG.
De algemeene toestand.
Monastir is door de geallieerden genomen.
Het eerste belangrijke succes aan het Ma
cedonische front is behaald. De strijd is nu
aan den linkervleugel van het leger van Sar-
rail geheel op Servisch gebied overgebracht.
Op 4 December 1915 rukten de Duitscbe
en Oosten rij ksche troepen Monastir binnen.
Zondag werd die plaats weder door de Duitsch-
Bulgaarsche troepen ontruimd en door de
aanrukkende Fransch-Sei vische troepen bezet.
Het verlies dier plaats, dat Zaterdag reeds te
voorzien was, toen de Serviërs Tsjegel en de
ten n.o. daarvan liggende hoogte bezetten, en
de Russen tot Bistritza, 4 K.M. van Monastir
waren genaderd, is thans een feit geworden,
gesteund door de Russen en Franschen, heb
ben de Serviërs de zuidelijkste stad van hun
rijk weder kunnen bezetten.
Monastir (Bitolje), de grootste stad van
Servisch Macedonië, ligt aan de Dragor, een
zijrivier van de Tsjerna, aan den voet van den
berg Peristeri en aan den westrand van dë
vruchtbare hoogvlakte van Pelagoniahet be
hoorde tot den Balkan-oorlog van 1912/13
aan Turkijetoen was het de hoofdstad van
het vilajet Monastir, dat uit vier standjaks
bestond. Monastir, door een spoorweg met
Saloniki verbonden, is een plaats met grooten
handel, vooral in manufacturen, katoenen
garens, suiker, vruchten, specerijen, meel,
graan, opium, vruchten, kaas en tapijten, en
telde 45—55,000 inwoners.
Door de verovering van Monastir, dat on
geveer een jaar door de centralan bezet was,
is de weg naar Servië voor de geallieerden
geopend maar het is een moeilijke en zware
weg, die door de vele bergachtige verdedi
gingsstellingen, welke de Duitsche, Oosten-
rijksehe en Bulgaarsche troepen kunnen be
zetten, telkens zal worden afgebroken.
In Griekenland staat nu nog het centrum
van de Duitsch-Bulgaarsche troepen aan de
Nidsje-planina, tegenover de Italianen, en de
linkervleugel aan het Doiran-meer, de Vardar
en de Stroema, tegenover de Fransch-Engel-
sche troepen. Aan den Vardar en het Doiran-
meer wordt slechts de gewone artilleriebe
schieting gemeld, aan de Stroema vechten de
Engelschen nog steeds tusschen de rivier en
den spoorweg tegen de Bulgaren, die de lijn
Demir HissarSeresKawalla bezet hebben.
Aan het westelijk front zjjn de Engelschen,
na een krachtige artillerie-voorbereiding op
nieuw tot den aanval aan beide oevers van
de Ancre overgegaan, en opnieuw hebben zjj
daar op enkele punten voordeelen behaald.
Ten zuidwesten van Serre, aan den weg van
MaillySerre, ten noorden van de Ancre, en
in Grandcourt en ten zuiden van dat dorp,
dus voorbij St. Pierre-Divion, hebben zij de
Duitsche linie kunnen terugdrukken de Duit
schers zijn, naar luid van hun bericht, in
vooraf gereed gemaakte stellingen teruggegaan.
De Engelsche telegrammen zeggen ten zuiden
van de Ancre, dus bij Grandcourt, gingen wij
5000 yards vooruit over een front van 5000
yards ten noorden van de Somme, dus aan
den weg MaillySerre, bezetten wjj het hooge
terrein ten zuiden van Miraumont.
Hier is dus de linie bijna geheel zoover
vooruitgebracht, dat zij zie11 aansluit aan de
linie, die over Le Sars en ten zuiden van
de Butte de jWarlencourt naar Gueudecourt
voert. Grandcourt ligt ten noorden van het
in den laatsten tijd veel genoemde Courcelette,
dat reeds eenigen tijd in handen der Engel
schen is.
Het Duitsche bericht geeft den indruk, dat
het Engelsche aanvalsfront zich nog verder
uitstrekte, en vooral dat ten noorden van de
Ancre, behalve dan in den hoek Serre—An
creGrandcourt, de Engelschen overal werden
teruggeslagen. Ook Fransche aanvallen bij
Sailly-Sallisel en bij bet Bosch St. Pierre
Vaast werden afgeslagen. Van deze aanvallen
wordt in het Fransche legerbericht geen mel
ding gemaakt. Dit bepaalt zich tot de mede-
deeling dat het aan het front betrekkelijk
kalm was.
Op het geheele oostelijke front hadden, vol
gens het Russische er. Duitsche bericht, slechts
enkele kleine acties, benevens artilleriebeschie
ting plaats.
Aan de Zevenbergsche grens gaan de troe
pen der centralen langzaam maar stadig voor
uit. De opmarsch der Duitsch-Oostenrijksche
troepen door Predeal- en Törzburger-pas wordt
vertraagd, om de flankcolonnes, die door Roo-
den-Toren-pas, Szurduk-pas en Tölgyes-pas
moeten oprukkpn, gelegenheid te geven ter
rein te winnen. Het Russische bericht meldt
opnieuw, dat tengevolge van krachtige aan
vallen der sterke Duitsch-Oostenrijksche leger
macht in de dalen van Alt en Jiu de Roe-
meensche troepen genoodzaakt werden weder
meer achteruit te trekken op deze punten
gaat dus de Oostenrpksche en Duitsche op
marsch vooruit. In den Tölgyes-pas op den
uitersten noordoostelijken hoek van Zeven
bergen, waar de Russisch-Roemeensche troe
pen tot nog toe tegenstand boden, hebben nu
de Duitsche en Oostenrijksche troepen deze
TER NEIMISCI VOLKSBLAD.
Telef. Interc, Kit 15.
