Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
jnieuwe jYiinisttr.
jtet Scdswctjc.
Sn dan nog niet uit.
VACCINATIE.
Yan het Westelijk oorlogstooneel.
No. 2651.
Zaterdag 19 Februari 1916.
27e Jaargang.
Herplaatsing wegens
misstelling.
DE OORLOG.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 cent voor binnen en buiten Ter Neuzen.
Voor België 95 cent bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen by alle
Boekhandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. latere. No 15.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 50 cent; elke regel meer
10 cent. By abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letters naar plaatsruimte
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen
Deze Courant verschijnt eiken Woeiisdag- en Zaterdagmorgen by den Uitgever M DE JONGE, te Ter Neuzen.
Burgemeester en Wethouders van TER NEUZEN
maken bekend, dat gelegenheid tot gratis vaccina
tie en re vaccinatie door den heer A. SPRUITEN-
BURG, gemeentegeneesheer, zal bestaan in de kom
der gemeente op Maandag '21 Februari 1916, in het
lokaal by school C op Java, 's namiddags ten half
twee ure, en te Sluiskil op Dinsdag 22 Februari
1916, in een der lokalen van de openbare school,
's namiddags ten 2V, ure.
De zoogenaamde trouwboekjes moeten
worden medegebracht.
Ter Neuzen, den 16 Februari 1916.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. HUIZING ABurgemeester
L. WABEKE, Secretaris.
Ongetwijfeld heeft de crisis door het be
danken van Minister Treub ontstaan, eene
gelukkige oplossing gevonden.
Ouderdomsrente is gebracht naar Waterstaat
bij Minister Lely, dus, naar we mogen ver
onderstellen in veilige handen.
De opvolger van Treub, Mr. v. Gijn, die
geen gering aandeel gehad heeft in de voor
bereiding der gewichtige wetsvoorstellen van
den afgetreden Minister, heeft niet veel werk
om wegwijs te worden.
Stagnatie in de werkzaamheden zal der
halve weinig ontstaan.
Mr. v. Gijn vindt over het geheel een goede
pers, niet alleen ter linker-, maar ook ter
rechterzijde.
Wel een minder krachtige figuur, dan Treub
was, oordeelt een der bladen, maar met meer
beleid.
Al mist hij het geniale van een Treub,
door zijn kennis van zaken en zjjn vorigen
werkkring, zal hij een goed opvolger blijken.
Dat bij een voorstander van de tariefwet
zou wezen, heeft de nieuwe Minister zelf reeds
tegengesproken.
In een enkel blad van de tegenpartij klinkt
een schampere toon, waarschijnlijk, omdat de
crisis zoo spoedig en bevredigend is opgelost.
Er is veel werk aan den winkel.
De rechterzjjde stelt alles in het werk om
belangrijke wetten van dit Ministerie tegen
te staan.
Vandaar, dat sommige bladen voortgaan
met over een verbreken van het bestand van
den Godsvrede, door deze regeeriug te spreken.
Ging de regeeriug op de wenschen van
rechts in, dan kon men er van op aan, dat
de coalitie in 1917 er den kiezers telkens en
telkens op zou wijzen, dat deze regeering zoo
weinig tot stand had gebracht.
Men gevoelt het, ons land heett aan deze
regeering groote verplichtingen wat den buiten-
landschen toestand betreft en de maatregelen
in het land zelf, door dien toestand noodza
kelijk geworden.
Gelukt het de regeering bovendien groote
hervormingen tot stand te brengen, die door
het volk dankbaar zouden aanvaard worden,
dan was er een staat van dienst, dien de
rechterpartjjen met leede oogen zouden zien.
Daarom zullen alle beteekenisvolle wets
voorstellen eene sterke bestrijding ontmoeten.
En men weet het, de Eerste Kamer is
rechts, daar is de coalitie oppermachtig.
Maar daarom ook zijn de provinciale ver
kiezingen dezen zomer van het grootste be
lang.
De leden der provinciale staten kiezen de
leden der Eerste Kamer.
Gelukt het den vrijzinnigen de provinciale
Staten van Zuid Holland om te krjjgen (en
het kan, zoo links flink aaneengesloten op
treedt) dan wordt de kans op omzetting der
Eerste Kamer groot.
Ook in ODze provincie is winst te behalen.
Het is te hopen, dat flink gewerkt wordt,
opdat ook Zeeland zijn steentje kan bijdragen
tot het groote werk, dat nog moet worden
opgebouwd.
Met inspanning van alle krachten kan iets
goeds worden bereikt.
Dat ieder meehelpe
Men is in de Tweede Kamer thans bezig
met de behandeling van het Eedswetje.
Het vroegere werd door de Eerste Kamer
verworpen.
Mr. Ort, minister van Justitie, heeft zich
onverdroten opnieuw aan den arbeid gezet en
een ander ontworpen, dat zooveel mogelijk
met de vroeger ingebrachte bezwaren reke
ning houdt.
Jhr. de Savornin Lohman (Chr.-Hist.) heeft
de tegemoetkomende houding der regeeriDg
gevoeld en gewaardeerd.
In zijne rede sprak hij die waardeering uit
en maakte haar tegelijk tot eene philippica
tegens zijne coalitiegenooten m. n. de anti-rev.
Dr. Kuyper in de Eerste Kamer kan, als
het wetje veilig de Tweede Kamer passeert,
hiermede zijn voordeel doen.
loch ziju nog niet allen medestanders van
de nieuwe regeling.
Sommigen, ook onder de Katholieken zien
liever geheele afschaffing, anderen facultatief-
stelling.
Een der Katholieken was met aanneming
van een amendement wel voor de nieuwe
regeling te vinden, niet het minst uit waar
deering voor dezen minister.
We hopen, dat Eerste en Tweede Kamer
beide de wet, die eeD tijdelijk karakter draagt,
zullen aanvaarden.
Want alle partijen zijn het er over eens,
dat de huidige toestand niet bestendigd kan
blijven, dat er verandering moet komen.
Dan ook niet over kleinigheden gevallen
In een telegram van de Unievergadering te
Maasland werd de stille bede uitgesproken,
»dat toch inzake het schoolgeding nimmer
definitieve vrede mocht gesloten worden, dan
na de zegepraal van het beginsel dat Groen
van Prinsterer op onze banier had geborduurd",
schrijft de Standaard.
Het beginsel van Groen was, de Vrije School
regel en de Staatschool uitzondering.
Een driestar in het anti-revolutionaire hoofd
orgaan wees er Zaterdagavond op, dat de an
ti-revolutionairen toch vooral niet moeten
denken, dat ook al wordt de subsidie ten
langen leste ten volle verstrekt de school
strijd zal zijn geëindigd.
»Van Groen's leuze laten we voor geen
millioenen schats af", eindigt in de tale des
krijgsmans, wiens nooit volprezen naam Kujj-
per is.
We wisten het reeds, maar voor ons, voor
standers van de Openbare School, is het goed,
dat Dr. Kujjper het toch nog eens zegt. We
mochten eens inslapen en denken, dat de strijd
na de financiëele gelijkstelling zou zijn afge-
loopen
We moesten eens denken, dat de klewang
wettende schare zou wijken als de millioenen
de noodlijdende kassen hebben gevuld
Laten we het ons niet voorstellen.
Laten we waakzaam bljjven, want de be
lager van de Openbare School, die niet eer
zal rusten vóór 3/3 deel der natie de Bijzon
dere School verkiest, is buitengewoon waak
zaam.
Laten we den strijd blijven voeren, zooals
we hem tot heden hebben gevoerd, onder de
leuzeWilt ge Uw bijzonder onderwijs,
goed wilt ge Uw subsidie, goed maar blijve
tevens de Openbare School als de hoeksteen
en het bolwerk van een gezonde volksont
wikkeling de school voor hen, die wars van
godsdienstige en politieke dogma's hun kinde
ren willen doen leeren wat des kinds is.
Voorstanders van deze school, blijven wij
allen met het geweer aan den voet, want de
vijand laat niet af.
De algemeene toestand.
Erzeroem is in handen der Russen gevallen.
Nadat de Russische legers negen der forten
van de stad hadden genomen, was het duide
lijk, dat de stad het niet lang meer zou kunnen
uithouden.
Dit is de derde maal, dat de Russen Erze
roem bezetten.
De eerste maal geschiedde dit in 1829, als
gevolg van de overwinning van de Russen
onder Paskewitsj in de vlakte van Erzeroem.
Toen viel het geheele pasjalik Erzeroem, met
de hoofdstad, het bolwerk van Turkije tegen
Rusland, in handen van Paskewitsj. Het werd
echter bij den vrede van Adrianopel, in Sep
tember 1829, aan den Sultan terug gegeven.
In den Russisch-Turkscben oorlog van
1877 78 werd Erzeroem opnieuw door de
Russen bezet. Bij Dewe-Boyun, in de nabij
heid der vesting, versloegen de Russen op 4
November 1877 het Turksche leger, en in
Februari 1878 werd Erzeroem bezet. Doch
ook toen werd bij den vrede van Berlijn Er
zeroem aan de Turken gegeven.
Erzeroem, de oud-Armeuische stad Karin,
die door de GriekeD Karana werd genoemd,
werd door den Byzantijnschen Keizer Anasta-
sios I versterkt en als vesting Theodosiopolis
genoemd. In het begin der zesde eeuw werd
de stad door de Perzen genomen, doch door
de Byzantijnen heroverdin het einde dier
eeuw was de stad opnieuw in handen der
Perzen, die een groot deel inwoners wegvoer
den en naar Hamadan brachten. In 647 ver
overden de Arabieren de stad, en hoewel her-
haaldeljjk met de Grieken om het bezit der
vesting werd gestreden, bleef zij tot 1047 in
handen van de Arabieren. Toen de stad Ardzn
door de Perzen verwoest werd, vluchtten de
inwoners naar Karin, dat sedert Ardzn Rum
(het Grieksche Arzen) genoemd werd, waar
uit Je naam Erzeroem ontstond. In 1201 viel
de stad in handen der Seldsjoeken, in 1247
in die der Mongolen, in 1472 in die der Perzen,
en in 1522 in Turksche heerschappij, waarin
zij sedert is gebleven.
Erzeroem is de hoofdstad van het Turksche
yilajet van dien naam, waarin de sandsjaks
Erzeroem, Erzingtan en Bajesid gelegen zijn.
De stad is uit een strategisch en commercieel
oogpunt zeer belangrijk zij ligt nabjj de bron
van den Euphraat (Karasu) op den zuidooste
lijken rand van een 30 K. M. lange en 10
15 K. M. breede, zeer vruchtbare hoogvlakte
die naar het noorden en zuiden door berg
randen beschut is. Het klimaat is er zeer
koud (gemiddelde temperatuur 6.4°, in Au
gustus 22°, in Januari 10°). De stad ia
omgeven door een dubbelen steenen muur
met diepe grachten in de citadel is het ver
blijf van den pasja. Door de ligging aan den
grooten handelsweg van Trebisonde naar Te-
briz is Erzeroem een stapelplaats voor kara
vanen en is het een der bloeiendste steden
van het oosten. Wel heeft de handel zeer
veel geleden door den voortdurenden strijd
in dit gebied, door de landverhuizing vau Ar
meniërs en door de Russische pogingen, om
den nandel over Russisch gebied te leiden
maar toch is Erzeroem nog een der groote
handelsplaatsen van Armeniëde jaarlijksche
handel wordt op 12 millioen gulden aange
geven de doorvoerhandel ia ongeveer vier
maal grooter.
V oor de derde maal is Erzeroem thans in
handen der Russen gevallen. Of het nu Rus
sisch blijven zal
In de Times" vinden wij nadere bijzon
derheden over het verlies van een loopgraven
stelling van 800 meter tusschen den bekenden
heuvel 60 en St. Eloi, door de Engelschen.
Sedert verleden week Vrrijdag toonden de
Duitschers ten zuiden van Yperen groote ac
tiviteit zij begonnen met een beschieting
van de loopgraven oostelijk van Boesinghe,
bjj de spoorwegbrug, gevolgd door een aan
val op de loopgraven. Een Duitsche afdeeling
slaagde er in tot in de Engelsche loopgraaf
door te dringen, doch bij een tegenaanval
werden zij er weder uit verdreven.
Den volgenden dag openden de Duitschers
een hevige beschieting van de Engelsche
stellingen tusschen de loopgraven bij Boe
singhe en die ten zuiden van den weg naar
Pilken. Tegelijkertijd werden ook de Fran-
sche stellingen meer naar het noorden onder
vuur genomen. Voornamenljjk gold de be
schieting plaatsen in den rug van de Engelsch-
I ransche stellingen, klaarblijkelijk om den
aanvoer van versterkingen naar de voorste
linie te beletten. In de Duitsche loopgraven
werden manschappen met opgeplante bajonet
gezien, waaruit men opmaakte, dat aanvals
plannen bestonden, die echter door de hevige
artilleriebeschieting van Engelsche zijde niet
werden uitgevoerd. Op drie plaatsen, kwamen
kleine Duitsche afdeelingen uit de loopgraven,
maar deze werden neergeschoten.
/jOo ging het voort tot den nacht van Maan
dag op Dinsdag. Na een hevige artilleristische
voorbereiding gingen de Duitschers toen tot
den aanval over en slaagden zij er in, de be
doelde Engelsche loopgraaf, ten noorden van
het kanaal van Cemmines te nemen.
Het Duitsche legerbericht, dat wjj door
telegrafische storingen ten gevolge van den
hevigen storm, niet ontvingen, meldt, dat
verschillende Engelsche tegenaanvallen, om
de verloren stelling te hernemen, werden af
geslagen.
In Champagne hebben de Franschen, volgens
het Duitsche legerbericht, verschillende aan
vallen ondernomen om de stellingen, die zjj
bij Tahure verloren, te hernemen deze werden
echter alle afgeslagen.
Het Fransche legerbericht meldt echter,
dat de Franschen een deel der vooruit ge
schoven posities, die zij ten oosten van den
weg Tahure—Somme Py verloren hadden,
hebben hernomen.
„De berichten van de andere gevechtsfronten
zijn van weinig beteekenis.
De geallieerden doen een plechtige
belofte aan België
HAVRE, 16 Febr. (Havas.) Maandag j.l.
vervoegden zich de gezanten van Frankrjjk,
Groot-Britanië en Rusland bjj een koning
der Belgen, ten huize van baron Beyens, den
ministsr van buitenlandsche zaken" te St.
Adresse (bij Havre). De Russische gezant,
prins Koudecheff, richtte uit naam zjjner
ambtgenooten de volgende woorden tot den
minister
»De geallieerde mogendheden, die de ver
dragen hebben onderteekend, waarbij de on
afhankelijkheid en neutraliteit van België
wordt gewaarborgd, hebben besloten door
een plechtige daad de beloften te hernieuwen,
die zij uw land hebben gedaan. Dienvolgens
hebben wjj, gezanten van Frankrjjk. Groot-
TER IEIMSCH VOLKSBLAD.
