Vaa liet Oostelijk oorlogstooneel.
Op bet Zuidoostelijk oorlogstooneel
Yan het Russisch-Msche oorlogstooneel.
Montenegro.
BIiNjNEJNLaND.
UIT ONZE OMGEVING.
De Overstroomingen.
Ontvluchting van
krijgsgevangenen.
Een correspondent van het H. bid. aan de
Oostgrens schrijft
Den laatsten tijd gaat er nagenoeg geen
week voorbij, of er komen ontvluchte krijgs
gevangenen uit Duitschland over de oostgrens
ons land binnen en wel vocral in Overijsel en
een deel van Gelderland. Voor het meerendeel
zijn het Franschen of Belgen, slechts zelden
Engelschen of Russen. De Duitsche bladen
beweren zelf, dat het gevaar voor ontvluchten
bij eerstgenoemden zeer groot, bij de Russen
uiterst gering is. Vandaar dat de Russen werk
zaam worden gesteld bij den veldarbeid in de
onmiddellijke nabjjheid onzer grenzen. Wij
meenen, dat de Russen niet ontvluchten om
de eenvoudige reden, dat hun de nabijheid der
Nederlandsche grens totaal onbekend is. De
Franschen en Belgen zijn in dit opzicht beter
georiënteerd. Van deze ontvluchten hoorden
we persoonlijk herhaalde malen, dat ze precies
den weg wisten, dien ze van hun gevangen
kamp af of van hun arbeidsveld hadden te
volgen, om in ons land te komen en wel op
de kortste wijze.
Daarbjj zjjn ze in den regel voorzien van
kaarten, waarop West-Duitschlaud tot aan of
over de Nederlandsche grens is afgebeeld, be
nevens van een akompas, soms wel een zeer
primitief eigengemaakt instrument, maar toch
voor het doel geschikt. De meeste ontvluch
tingen geschieden van uit de kampen des
nachts, maar ook wel eens overdag. Volgens
hetgeen ons tal van ontvluchten mededeelden,
moeten 's nachts de tochten in de richting
der Ned. grens gemaakt worden. De dag
wordt in groote bosschen of op meer open
terreinen onder struikgewas of in slooten,
vaak met water ten deele gevuld, doorgebracht.
Koude en ontbering tellen zij niet. Veldge
wassen knollen, wortelen, in 't land achter
gebleven aardappelen, rapen, enz. strekken
tot voedsel gedurende den vreeselijken tocht,
welke één, twee, ja soms drie weken duurt.
Gevaar voor eigen levens telt de ontvluchte
meestal weinig hij heeft het doodsgevaar ook
reeds zoo vaak onder de oogen gezien Wan
neer hij door de Duitsche wachtposten of pa
trouilles wordt ontdekt, geeft hij dan ook slechts
zelden aan het bevel tot halt houden gehoor.
Alleen wanneer de kans op ontkomen geheel
verloren is, dan.laat hij zich terugvoeren
naar zjjn ballingsoord, gewillig en gelaten.
Groote moeilijkheden geeft de Vecht aan de
vluchtende krijgers. Alle bruggen dezer rivier
worden streng bewaakt. Wie dus toch naar de
overzij wil, moet tot zwemmen zijn toevlucht
nemen. En hiervoor deinst dan ook geen hun
ner terug.
Wanneer de stroom dezer rivier, zooals
thans, buitengewoon sterk is, moet men een
uitstekend zwemmer zijn, om de kracht van
het water te kunnen trotseeren. Maar allen
schijnen in die kunst bedreven te zijn.
Planken en andere lichte stukken hout doen
bij den overtocht niet zelden dienst. Natuur
lijk worden er gevangenen ontdekt en achter
haald, vóór ze in ons land in veiligheid konden
komen, en geen ontvluchte gevangene wordt
gevat, of in tal van Duitsche bladen aan de
overzij wordt het ^heldenfeit" van landweer-
of landstormman, die de vangst deed, aan de
vergetelheid ontrukt. Van geslaagde ont
vluchtingen wordt niet gesproken.
Bij de meeste ontsnapten is de moed er nog
geenszins uitverschillende Franschen en Bel
gen verklaarden ons, dat ze onmiddellijk naar
het front zouden terugkeeren en sommigen
zijn ons zelfs door het toezenden van een brief
uit Frankrijk komen overtuigen, dat zij hun
woord gestand hebben gedaan.
De verrader van Miss Caveil.
De man die Miss Caveil verraden of, beter
gezegd, aangebracht heeft, een Belg, Cels ge
naamd, is, volgens een telegrem uit Amster
dam aan de »DaiIy Expres* de bron is
dus niet volmaakt onverdacht vermoord
gevonden in een der straten van de Brusselsche
voorstad Schaerbeek. Hij was met twee
revolverkogels gedood.
Deze Cels stond in dienst van de Duitsche
autoriteiten te Brussel. Hij had vroeger tot
het Belgische leger behoord, lang voor den
oorlog, en maakte er werk van om jeugdige
Belgen, die zich bij het leger van Koning
Albert wilden voegen, bi) hun ontvluchting
te helpen. Hij lichtte de autoriteiten evenwel
in. zoodat de vluchtelingen gegrepen werden
op het oogenblik, dat zjj de Hollandsche grens
wilden overtrekken. Door deze spionnen-
diensten kwam hij ook op de hoogte van de
pogingen, die Miss Caveil aanwendde om de
vaderlandslievende Belgen te helpen. In Sep
tember 1.1. lichtte hij de Duitsche autoriteiten
omtrent haar doen en laten in.
De Belgen hadden gezworen de Engelsche
verpleegster te wreken en hebben blijkbaar
woord gehouden,
ST. PETERSBURG, 19 Jan. (St. P. T. A.)
Officieel. Aan het front Riga Dunaburg her
haaldelijk vluchten van Duitsche vliegers. De
vijandelijke vliegtuigen zijn verschenen in het
gebied van den beneden-loop van de Aa, in
Koerland, bij Skotel, ten westen van Friedrich-
stadt, boven Dunaburg, waar de Duitschers
verscheidene bommen geworpen hebben.
Een poging van de Duitschers om te landen
aan den Duna-oever Lennevaden, stroomaf
waarts van Friedrichstadt, is door ons vuur
verijdeld. Ten zuidwesten van Friedrichstadt,
bij Samen, hebben de Duitschers een aanval
met verstikkende gassen gedaan. In de streek
van Tennenfeld hebben Duitschers hun ar
tillerie-vuur versterkt, waarna zij twee aan
vallen deden, die telkens afgeslagen werden
door ons vuur.
PARIJS, 19 Jan. (Havas.) Gemeld wordt,
dat de onderhandelingen tusscben Oostenrjjk
en Montenegro verbroken zijn, daar de door
Oostenrijk gestelde eischen door Montenegro
onaannemelijk werden geacht. De koning, de
koninklijke familie en de gezanten zullen zich
naar Italië begeven.
PARIJS, 19 Jan. (Reuter.) Volgens de laat
ste berichten uit Rome zijn de onderhandelin
gen tusschen de Oostenrijksche en Montene-
grijnsche regeering afgebroken de voorwaar
den, door Oostenrijk gesteld, waren onaane-
melijk.
Het is waarschijnlijk, dat koning Nikita niet
de vernederende bepalingen heett willen on
derteekenen, die hem opgelegd waren en zich
gereed houdt om Skoetari te verlaten, ten einde
te voorkomen, dat hij in handen der Oosten
rijkers zou vallen.
LONDEN, 20 Jan (Reuter.) Aan de Daily
Mail uit Saloniki Er is plotseling een onbe
grijpelijke verandering van de houding des
vijands. De Bulgaren, Oostenrijkers en Duit
schers trekken haastig een deel van hun troepen
van de grens naar het Noorden terug.
PARIJS, 20 Jan. (Havas.) Het Petit Jour
nal verneemt uit Saloniki dd. gisteren Men
verneemt uit vertrouwbare bron, dat tenge
volge van moeielijkheden bij den aanvoer van
leeftocht een groot gedeelte van Duitsche
ruiterij, die te Monastir was samengetrokken,
uit die stad naar Nisj terug is gekeerd. Men
verneemt, dat de in dezelfde streek samenge
trokken Duitsche troepen aanstalten maken om
naar andere fronten te vertrekken.
ROME, 20 Jan, (Stefani.) Het consulaat vaD
Montenegro deelt medede minister van bui-
tenlandsche zaten is gisteravond op last van
den minister-president Moesjkowits te Brindisi
aangekomen.
De Koning van Montenegro en zjjn regeering
hebben alle voorwaarden van Oostenrjjk-Hon-
garije afgeslageo de strjjd is reeds op het
geheele front hervat.
De koning en zijn zoon zijn nog in Monte
negro te midden van hun troepen om de laatste
verdediging voor te bereiden.
PARIJS, 20 Jan. (Havas.) Het Montenegrijn-
sche leger heett niet gecapituleerd. De koning
bevindt zich te Podgoritsa, te midden zijner
troepen, wier tegenstand voortduurt.
ROME, 20 Jan. (Reuter.) De tijding, dat de
onderhandelingen, die tusschen Oostenrijk en
Montenegro waren begonnen, zijn afgebroken
werd hier in den loop van den namiddag bekend.
Men beschikt nog over geen nadere inlich
tingen over de oorzaak van de breuk, welke
schijnt te worden bevestigd door de omstan
digheid, dat de Koning van Montenegro het
voornemen aan den dag legt zich met zijn
familie naar Italië te begeven.
BERN, 19 Jan. (Havas.) Volgens berichten
in de Zwitsersche pers, schijnt het afbreken
van de onderhandelingen tusschen Oostenrijk
en Montenegro te wjjten zijn aan de eischen
van Oostenrijk, die, volgens d<> formule die
Duitschland ten aanzien van België toepast,
onder het voorwendsel van militaire en eco
nomische waarborgen, concessies wilda ver
krijgen, waardoor alle latere souvereiniteit en
onafhankelijkheid van Montenegro feitelijk ver
nietigd zouden zijn.
Men gelooft, dat Italië bewogen zal wor
den, om snel en krachtig in dat gedeelte van
den Balkan tusschenbeide te komen, ten einde
zijn eigen belangen te behartigen.
ST, PETERSBURG, 19 Jan. (St. P. T. A
(Officieel.) Tengevolge van onze onverwachte
ontstuimige aanvallen is het centrum van het
gedesorganiseerde Turkscbe leger uit sterke
stellingen aan het front MelasgertSoint over
een uitgestrektheid van meer dan honderd
wersten verdreven en vouwt zich samen in
de richting van de versterkte vlakte van Ec-
zeroem. Op verscheidene plaatsen heeft die
terugtocht het karakter van een vlucht in
paniek. Verscheidene Turksche eenheden zijn
bijkans geheel vernietigd; honderden ljj ken
van vijanden dekken den weg van ons offensief.
Onze troepen hebben verschillende sterke voor
uitgeschoven stellingen genomen op een heuvel,
loopgraven delvend in de diepe sneeuw gedu
rende een hevige sneeuwstorm.
Wij hebben het dorp Keuprikeui aan den
Araxes bezet, 50 werst ten oosten van Ecze-
roem.
Bij de gevechten van 17 dezer hebben wjj
5 officieren en 208 manschappen krijgsgevan
gen gemaakt. Wij hebben veel wapens, ma
chinegeweren. materieel en kisten met schiet
voorraad buitgemaakt.
In de streek van de Sjarjonsoe hebben wjj
bi) het dorp Toernagel een Turksche opslag
plaats van munitie genomen.
Uit Perzië.
ST. PETERSBURG, 19 Jan. (St. P. T. A.)
Officieel. Ten zuiden van het Oermia-meer ge
vechten met Koerden, die teruggeslagen werden.
TWEEDE KAMER.
Vernomen wordt, dat de voorzitter der
Tweede Kamer voornemens is, in de Kamer
vergadering van 25 Jan a.s. voor te stellen,
om na het wetsontwerp houdende bepalingen
betreffende heffing van vergoeding van kosten
voor afgifte van consenten voor uitvoer aan
de orde te stellen, het wetsontwerp betreffende
tijdelijke afwijking van de Kieswet; de wets
ontwerpen tot verlenging en herstel van in
de Octrooiwet en de Merkenwet genoemde
termijnen het wetsontwerp houdende verbods
bepalingen betreffende het bereiden van alco
holische vloeistoffen het wetsontwerp houdende
voorziening ten behoeve van de statistiek van
den in-, uit- en doorvoerhet wetsontwerp
tot aanvulling en verhooging van hoofdstuk
IX der Staatsbegrooting voor 1915 (Aankoop
terrein gebouw Centraal Bereau voor de Stati
stiek) bespreking van den toestand van het
spoorwegpersoneel; een 5-tal wetsontwerpen
tot Bestendiging van den Staat van beleg
het wetsontwerp tot ontreigening in de ge
meente Rolde voor een oefeningsterrein voor
het garnizoen Assen de motie van orde van
den heer Mendels omtrent verhooging van de
vergoedingsbedragen, bedoeld in artt. 84 der
Militiewet15bis der Landweerwet en 9 der
Landstormwetde motie van orde van den
heer Kleerekoper c.s. betreffende het subsi
dieeren van den uitgave van »De Soldatencou-
rant« en het wetsontwerp tot tijdelijke nadere
voorziening betreffende het eedsvraagstuk.
De landweerlichting 1910 naar huis.
De dienstplichtigen der land weerlicbting 1910,
het kader inbegrepen, zullen op 28 dezer in
het genot van voorloopig klein verlof worden
gesteld.
Al hetgeen ten aanzien van het met verlof
gaan der landweerlichting 1909 was bepaald,
is ook va i kracht voor de thans met verlof te
zenden lichting.
Op 28 dezer zullen eveneens met voorloopig
klein verlof worden gezonden de dienstplich
tigen der militielichting 1906 van het korps
p ntserfort-artillerie, met inbegrip van bet
tot die lichting behoorende kader, alsmede
van het korps torpedisten, echter met uitzon
dering van het miiitiekader. Er worden maat
regelen genomen teneinde ook zoo spoedig
mogelijk het militiekader der torpedisten in
het genot van verlof te doen deelen.
Vergadering van exporteurs
van aardappelen.
YV oensdag had te Utrecht op uitnoodiging
van de vereeniging van exporteurs van veen
koloniale aardappelen eene vergadering plaats
van landbouwers, handelaren en exporteurs
van aardappelen, om te komen tot export
van de overtollige groote voorraden aardappelen.
De vergadering was zeer druk bezocht.
De heer Nieboer van Stadskanaal die in
het bijzonder de noodzakelijkheid van coöpe
ratieve aardappelmeelfabrieken tegenover de
speculatieve bepleitte, betoogde dat er vol
doende aarappelen zijn voor uitvoer, maar de
fabrikanten ontkenner? zulks en willen als er
veel aardappelen overbljjven, deze dan wel
koopen voor f 1.80 per H.L.
De heer Herwich zette uiteen, dat er reeds
veel is gestreden tegen de speculatieve fabrieken.
De verontwaardiging steeg echter, toen men
tot de ontdekking kwam, dat consumptie
aardappelen vermaald mogen worden zulks
vond p'aats door een klein groepje menschen
onder leiding van burgemeester Van Berestejjn.
Deze bevoorrechting geschiedt ten koste van
den export en van de kleine landbouwers.
Door de speculatieve fabrieken wordt de groote
winst behaald van 80 cent de H. L. Spreker
zegt dat de maatregel van de regeering om
de grenzen gesloten te houden de verontwaar
diging heeft opgewektzjj had beter gedaan,
eene hoeveelheid aardappelen beschikbaar te
stellen voor geriDgen prijs ten behoeve van
de arbeiders. De Minister heeft de controle
gestaakt, doch spr. noemt dit een paraplue
tegen den adressenregen.
De heer Joh. de Fejjter, burgemeester van
Zaamslag, zegt, dat in zijne gemeente nog
negen tiende deel van de aardappelen aanwezig
is, aangezien niet naar België kan woiden
uitgevoerd. Indien het nog eene maand duurt
is 90°/0 der Eigenhei mers bedorven. Er moet
hulp komen want veevoeder en alles wordt
duur.
Na nog eenige discussie werd de volgende
motie aangenomen, die als telegram aan den
Minister van L., N. en H. werd gezonden.
De alg vergadering enz.
gehoord de vele vertegenwoordigers van
landbou wvereenigingen,
gehoord de opgaven van producenten gevende
een totaal overzicht van de nog in millioenen
in voorraad liggende hectoliter aardappelen
welke op uitvoer wachten,
overwegende dat dit voornamelijk soorten
aardappelen zijn minder geschikt voor de bin-
nenlandsche consumptie,
dringt bij Uwe Exellentie aan op onmidde-
lijke openstelling der grenzen voor den export
er op wijzende, dat er eene algemeene ver
ontwaardiging wordt geuit over de onbegrij-
peljjke bevoorrechting van de aardappelmeel
fabrieken.
Met ingang van 1 Februari as. is tot
brievengaarder te Sluiskil benoemd de heer
A. Brakman, brieven- en telegrambesteller te
Ter Neuzen.
Na de tallooze gevallen van roodvonk
en mazelen, die den laatsten tijd in de ge
meente Hoek werden geconstateerd, worden
thans gelukkig weinig nieuwe gevallen meer
gemeld.
Niet in één gemeente in dezen omtrek
kwamen de verschillende ziekten in zoo'n he-
vige graad voor als in deze gemeente. Als
gevolg daarvan zijn verschillende kinderen en
volwassenen gestorven, niettegenstaande van
medische zjjde al het mogeljjke werd gedaan
om de epidemie te stuiten. Laten wjj hopen,
dat het hierbij blijve en er in de toekomst
geen nieuwe gevallen meer zullen te betreu
ren zijn.
De toestand van den 14jarigen G. te
Zaamslag die bij het verlaten der avondschool
door een zijner schoolmakkers een hoogst ge
vaarlijke messteek werd toegebracht is bevre
digend, alhoewel zich aanvankelijk wondkoort
sen openbaarden. Het politieonderzoek is
thans zoover gevorderd, dat als vermoedeljjke
dader wordt genoemd de lljarige B. te Reu-
zenhoek,
Benoemd tot belasting-ontvanger te Edam
W. M. Weve, thans te Oostburg.
Dezer dagen zijn op een vergadering
van aandeelhouders der voorloopige suikerfa
briek te Sluis zijn ruim 300 aandeelen ad
ƒ500 overgegaan naar de te stichten fabriek
te Middelburg.
Hoewel daarmee nog niet ten volle het be-
noodigd kapitaal is verzekerd, bestaat nu het
vooruitzicht, dat ook het geringe ontbrekende
bedrag zal worden verkregen, en dat men tot
uitvoering der plannen zal kunnen overgaan.
In de week van 12—18 Jan. zjjn de
volgende besmettelijke ziekten in Zeeland ter
kennis van den Centralen Gezondheidsraad ge
komen.
Roodvonk 4 gevallen te Ter Neuzen 3 te
Hoek, 2 te Scherpenisse en één geval in Kou-
dekerke, Oostburg en Sas van Gent. Diphte-
ritis één geval in elk der volgende gemeen
ten Biervliet, Groede, Hontenisse, Hoofdplaat
en Kruiningen.
Typhus één geval te Kruiningen.
H. M. de Koningin is nog iederen dag op
pad om de geteisterde streken te bezoeken en
de zoo erg bezochte bewoners aldaar, door
yriendeljjke woorden en goede daden, moed
in te spreken.
Om 8 uur per gewonen trein uit Amsterdam
vertrokken kwam H. M. de Koningin Woensdag
ruim 9 uur te Oudesluis, den ingang van den
Anna Polownapolder en het verbindingspunt
tusschen dezen polder en de Zjjpe aan.
Het is hier een kritiek punt. De sluis die?
hier ligt en beide polders verbindt, was jarem
lang niet gebruikt.
Toen men die wilde sluiten om het water
te keeren, bleek dit onmogeljjk waarop men
de sluis dicht gooide met stroobossen, zakken
zand en alles wat voor de hand was. Hier-
werd het gevaar voor de Zjjpe bezworen.
Overigens zijn de dijken en wegen in deze
buurt overal versterkt en opgehoogd en wordt
aan deze versterkingen nog steeds doorgewerkt,
door afdeelingen vesting artillerie onder leiding
