Op het Zuidoostelijk oorlogstooneel
Griekenland.
Amerika.
UIT ONZE OMGEVING.
De Watersnood.
De terugtocht van de Duifscher<*
en Oostenrijkers aan de Strypa.
De >Times« correspondent te Petersburg
meldt, dat volgens gevangenen de terugtocht
van de Oostenrijkers en Duitschers op den
Westelijken oever van de Strypa een ver
schrikking was. De vijand verwachtte den
stormaanval niet en had op een front van
twintig mijl slechts twee houten bruggen
gebouwd, waarover de artillerie an transpor
ten moesten passeereu. De infanterie ging
over het onbetrouwbare ijs, maar trok terug
onder een onafgebroken vuur van de Russische
troepen. Een enkele divisie gebruikte een
dag voor den overtocht. Ternauwernood de
helft bereikte den overkant. Massa's gewonden
bleven op den Russischen oever achter. Er
zijn in bet geheel 2000 ongewonde soldaten
gevangengenomen.
De wegen waren in zoo'n staat, dat de
zware kanonnen en ander materiaal van den
vijand in de modder waren blijven steken.
Montenegro vraagt om vrede.
WEENEN, 17 Jan. (Wolff). Officieel De
Koning van Montenegro en zijn regeering
hebben den 13en dezer verzocht, de vijande
lijkheden te staken en vredesonderhandelingen
te beginnen.
Wij hebben geantwoord dat dit verzoek
slechts kon worden ingewilligd, als het Mon-
tenegrijnsche leger onvoorwaardelijk de wapens
neerlegde.
De Montenegrijnsche regeering heeft giste
ren dezen door ons gestelden eisch aangenomen.
BOEDAPEST, 17 Jan. (Wolff.) In het
huis van afgevaardigden heeft minister-presi
dent Tisza, nadat een paragraaf van het
voorstel inzake een centraal financieel lichaam
was aangenomen, het woord genomen. Ik
vraag verlof, zeide Tisza, om de behandeling
tbans te onderbreken met de mededeeling,
dat de koning en de regeering van Montenegro
gevraagd hebben om vredesonderhandelingen
aan te knoopen (groot rumoer).
Als antwoord daarop hebben wij als voor
waarde tot vredesonderhandelingen de onvoor
waardelijke nederlegging van de wapens ge-
ëischt (»eljen"-geroep). Juist op dit oogen-
blik ontvang ik het bericht dat Montenegro
de onvoorwaardelijke nederlegging van de
wapenen heeft aangenomen, (langdurige toe
juichingen en eljen-geroep van het heele huis).
Dientengevolge zullen na de volvoering van
de kapitulatie de vredesonderhandelingen kun
nen beginnen (eljen-geroep). Zonder de be-
teekenis van deze gebeurtenis te overschatten,
meen ik deze in ieder geval als belangrijk en
heugelijk te mogen kenschetsen, als een ge-
beuttenis, die de eerste vrucht vormt van het
uithoudingsvermogen en den heldenmoed der
monarchie en van de Hongaarsche natie (lang
durige toejuichingen, eljen-geroep van het
heela huis).
De zitting werd vijf minuten geschorst.
De Frankfurter Ztg. ontvangt een telegram
uit Konstautinopel, dat aandacht verdient in
verband met de berichten over nieuwe troe
penlandingen in Griekenland. De binnenland-
sche toestand, verzekert de correspondent, is
zeer ernstig. De beweging, door Wenizelistische
kringen op touw gezet, neemt een grooten
omvang aan en wordt met onbeperkte midde
len gesteund. Zij richt zich hoofdzakelijk tegen
het koninklijk paar.
De regeering schijnt niet de kracht te be
zitten om tusBchenbeide te komen. De mo
gelijkheid van een verrassing van de zijde der
entente, die reeds sedert eenigen tijd overweegt
om troepen aan den Piraeus te landen, schijnt
een verwezenljjking nabij.
De entente laat van de zeezijde slechts be
perkte aanvoeren in Griekenland toe, juist
zooveel, dat er slechts voor drie dagen levens
middelen in voorraad zijn.
Vreesdijke ontberingen.
Reuter seint uit Malta De verklaring van
de Amerikaansche regeering dat open booten
geen voldoende veiligheid bieden voor passa
giers en bemanning van getorpedeerde schepen
wordt bevestigd door vreeselijke ontberingen
waarvan de bemanning van het s.s. Clan Mac-
farlane, 't welk op weg naar Indië den 30sten
Dec. zonder voorafgaande waarschuwing twee
dagreizen ten Oosten van Malta is getorpedeerd,
heeft blootgestaan.
Er ging een hooge zee toen de torpedo het
schip trofde duikboot werd eerst waargenomen
toen ze na den aanval aan de oppervlakte
kwam. De bemanning bestaande uit 74 koppen,
streek zes booten. De duikboot voer van ach
teren op de booten toe en vroeg den gezag
voerder naar de nationaliteit en den naam van
het schip, naar de tonnenmaat, de lading en
de bestemming. De nationaliteit van het schip
was de duikboot dus niet eens bekend toen
zij het torpedeerde.
De d uikboot verhaastte het zinken van het
schip door geschutvuur en verdween toen, de
bemanning in de booten aan hun lot overlatend.
Drie dagen aaneen bleven de booten, onderling
met touwen vasgebonden, bij elkaar optornend
tegen bergenhooge zeeën. Het rantsoen bestond
uit een halve beschuit en de helft van een
klein pannetje water tweemaal daags. Op 2 Jan
sloegen zware zeeën twee booten wegmen
heeft ze nooit teruggezien. Op 4 Jan. sloeg
de boot van den kapitein, waarin al twee man
van ontbering waren omgekomen, ook weg. De
drie andere booten, welker bemanning halfdood
was van gebrek, dreven hulpeloos nog drie
dagen en nachten rond op de buitengewoon ruwe
zee. Den 7en Jan. waren nog elf man gestorven,
die nog leefden, waren volslagen uitgeput.
Dien dag werden zij opgepikt, na acht dagen
van ellende en doodsangst, door een schip dat
hen naar Malta bracht.
Er zijn slechts 24 geredden van de 74 mannen
waaruit de equipage bestond.
Wij maken onze lezers attent op de
I lezing, die de beer L. Mokveld, Vrijdag a. s.
in het »Hotel des Pays-Bas« alhier zal geven.
De heer Mokveld zal als journalist en oor
logscorrespondent mededeelingen doen omtrent
zijn wedervaren in België, als ook van de ge-
beuitenissen te Vise en te Leuven.
Deze lezing belooft zeer interssant te zijn
en wij gelooven, dat velen van de gelegen
heid zullen gebruik maken omtrent genoemde
gebeurtenissen iets nader te vernemen.
Dinsdagavond had op de bovenzaal van
de wed. Michielsen een uitvoering plaats van
Ter Neuzen's gemengd koor onder leiding van
den heer A. v. d. Eeckhout.
De zaal was redelijk bezet.
De verschillende nummers vielen ten zeerste
in den smaak van het opgekomen publiek.
Ze bleken met zorg ingestudeerd.
De aanwezigen waren dan ook niet karig
met hun bijvalsbetuigingen.
Het was voor de vereeniging een goed ge
slaagde avond.
Het rijnschip >Rgoland« schipper Huijsen,
geladen met kolen van Ruhrort voor Gent,
liep Maandagavond te Wemeldinge op den
sluismuur, waardoor het schip iek stootte.
Door pompen wordt het vaartuig boven water
gehouden.
Bij het verlaten van de avondles aan
de school met den bijbel te Zaamslag (Reu-
zenhoek) kregen Vrijdag 1.1. enkele leerlingen
onder elkander ruzie. Van woorden kwam
het tot daden, en werd de 14-jarige W. G.
door een zijner tegenstanders met een mes
in het dijbeen gestoken. De verwonding was
zoo hevig, dat zijn klomp vol bloed stond,
en hij na bij een familielid te zijn binnen
gebracht door bloedverlies bewusteloos werd.
Wegens vrees voor verbloeding mocht hij op
last van den inmiddels te hulp geroepen ge
neesheer niet naar huis worden vervoerd.
Eerst den volgenden dag werd de verwonde
voorzichtig huiswaarts gebracht. Naar wij
vernemen is de toestand thans redelijk. Om
trent den dader verkeerde men Zaterdag nog
in 't duister, alhoewel verschillende leerlingen
een verhoor ondergingen.
Nabij de kom van Zaamslag sloeg een
koppel paarden, die voor een wagen stonden,
eenklaps op hol. In vliegende vaart rende
het tweespan over het dorp, gelukkig terwijl
de scholen aan waren daar anders groote on-
gelukkeri niet waren uitgebleven. Nabij het
Zaamslagsche veer werden de dieren tot staan
gebracht. De bestuurder die van den wagen
was gesprongen en daardoor in de leidsels
verward raakte was eenige malen over den
grond geslingerd en had zich daardoor ernstig
bezeerd, en bleef aan den weg liggen. Door
hulp van anderen werd hij in een naastbij
zjjnde woning binnengebracht, en later naar
huis vervoerd.
Een ballon boven ons gebied.
Uit Philippine meldt men aan de »N. R.
Crt.«, dat Vrijdagmorgen 10,45 een kabel
ballon dreef over de Belgische grens in de
richting Ter Neuzen Uzendijke. De ballon
bevond zich op een hoogte van pl.m.2200M.
Er kon worden opgemerkt, dat er een schuitje
of iets dergelijks aan hing.
Zceuwscli Vlaamschc train.
Omtrent de vorderingen van de stoomtramlijn
der Zeeuwsch Vlaamsche tramwegmaatschappij
kon thans worden gemeld, dat die met kracht
worden voortgezet. Behalve het reeds gedu
rende bijna een jaar in exploitatie zijnde ge
deelte IJzendijke—Philippine - Sas van Gent,
liggen thans over bijna de volle lengte, de
spoorstaven van at Sas van Gent, door West-
dorpe tot Drie Schouwen en van hier tot
Moerbeke. Verder is men grootendeels gereed
met het baanvak Drie Schouwen Zaamslag,
terwijl het baanvak Ter NeuzenZaamslag
Ilontenisse, aansluitende aan de lyn Hulst
Walsoorden nabij den Kruisweg is gevorderd
tot in de Molenstraat bij Kioosterzande en
tot op een 500 M. van het eind.
Verder zijn de bruggen in Sas van Gent
en bij het Vogelfort (gemeente Stoppeldijk)
berijdbaar en nadert die, over de Kraag onder
Zaamslag en over den Westelijken kanaalarm
te Ter Neuzen de voltooiing, terwijl men ook
al spoedig met het betonwerk van die over
den Oostenlijken kanaalarm zal kunnen aan
vangen.
Er resten dan nog de vakken Piramide
Hoofdplaat en Philippine-—Ter Neuzen, waar
mede ook bereids is aangevangen of spoedig
zal worden aangevangen.
Een heele massa grindzand moet echter
voor het ballastbed der aangelegde lijndeelen
ftog worden aangevoerd. Uit werk gaat even
wel ook flink vooruit en het laat zich aan
zien, dat de genoemde deelen wel alle geëxploi
teerd zullen kunnen worden aan 't begin der
2e helft van dit jaar, ten minste als het ge
lukt het bestelde rollend materiaal los te
krijgen.
Toen ons vorig nummer uitkwam, was hier
nog niets bekend van de groote rampen, die
Donderdagnacht en Vrijdag een groot gedeelte
van ons Vaderland zoo vreeselijk getroffen had.
De hevige Noord-westenstorm heeft het
zeewater zoodanig opgestuwd, dat verscheidene
dijken zijn bezweken en vele polders in Noord-
Holland, L (recht, Gelderland en Overijsel zijn
overstroomd. Ook Zaterdag en Zondag rees
op verschillende overstroomde landen nog
steeds het water en zelfs Maandag breidde
de ramp zich nog steeds uit.
Veel paarden en rundvee, schapen, kippen,
konijnen enz. zijn verdronken en ook tal van
mensehenievens zijn te betreuren.
Onze provincie kwam er ditmaal goed van af.
Uit de verschillende bladen vernemen wij
het volgende
Te Domburg zijn de duinen, vooral
daar, waar paalhoofden ontbreken, zeer afge
knaagd. Uit de pieren zijn een menigte palen
afgeknapt.
Aan de dijken der Völcker- en Anna Maria-
polder te Rilland is heel wat schade gekomen.
Ook is een gedeelte van den nieuwen ver
bindingsweg gelegen langs den spoordam,
geheel onder geloopen, zoodat ook aan den
weg eenige schade is toegebracht.
Zaterdagmorgen ongeveer 9 uur kwam in
de haven te Colijnsplaat een roeiboot met 3
personen, die meedeelden, dat hun scheepje,
een Belgische mosselschuit, ongeveer twee
uur in den nacht was lek gestooten op een
vooruitspringenden dam in de Ooster-gehelde
en dat het daarna was omgeslagen. Schipper
Anth. Kole Cz. maakte aanstonds toebereid
selen met zijn stoomboot te trachten het
scheepje te redden. Het gelukte de schuit
op sleeptouw te krijgen, waarna weggevaren
werd in ae richting Ouwerkerk, (Schouwen
en Duiveland.) Zooals reeds gemeld, kwamen
er geen persoonlijke ongelukken voor.
De duinen van Noord-Schouwen hebben
zeer geleden van den storm. De duinvoet,
door rijsbeplanting aangewonnen, is overal
weggeslagen, zoodat men op sommige plaat
sen als tegen een steilen muur opziet. Op
de plaats van de hulptrap is de voet van het
duin 13 a 14 M. achteruit gezet en ziet men
tegen een steilte van pl.m. 6 Meter op. De
bazaltglooiïng voor den (nu afgebroken) ijze
ren vuurtoren ligt geheel bloot.
Daar door den storm een groot gedeelte
van den spoordam aan de Kraag te Zaamslag
is weggeslagen, heeft men om verdere af
schuiving te voorkomen daarlangs een houten
schutting aangebracht. Daar de golfslag van
de kreek aldaar vrij sterk is, werkt deze,
aangezien er nog geen steenglooiïng is, zeer
nadeelig op den opgeworpen dam.
Rotterdam beleefde den hoogsten vloed.
Donderdagavond om 11 uur wees de peil
schaal 3.88 M. Na 1894, toen de vloed 3 74
M. was, kan de vloed van Donderdagavond
tot de hoogst bekende gerekend worden. Kelders
en pakhuizen liepen vol water en de verbinding
met Feijnoord was geheel verbroken.
Het draailicht op de Noorderpier uit Hoek
van Holland is door den storm stukgeslagen.
Te IJ muiden kwam het water tot 2.35 A.P.
In het Westland heeft de storm groote
schade aangericht aan de zgn. Warenhuizen.
In Naarden had men verzuimd, de water-
keering aan te brengen, waardoor de stad
gedeeltelijk onder water liep, evenals de ka
zernes. Vele bewoners vluchten naar den zolder
en het verkeer was geheel geatramd.
Bij Kalwoude, geneemte Monnikendam, is
de dijk doorgebroken. Om Broek en Waterland
stond alles blank en het vee liep los in de
Parmer, Edam en Durgerdam stonden geheel
blank.
In Muiden is 40 M. weg met rails van de
stoomtram weggeslagen. Het verkeer met de
Gooische stoomtram is tijdelijk gestaakt.
De dijk van den Anna Paulownapolder is
doorgebroken en het water in den polder stijgt
voortdurend. Een oppervlakte van 1500 HA.
was overstroomd. Het spoorwegverkeer tus
schen Schagen en Den Helder moest gestaakt
worden.
Bij Nijkerk werd de spoorbaan overstroomd
waardoor alle spoorwegverkeer met het Noorden
des lands met de staatsspoor en de centraal-
spoor verbroken was.
De strandboulevard te Schiermonnikoog is
over een afstand van 200 M, weggeslagen.
Oostvoorne heeft duchtig geleden. Te Stel
lendam zijn de Scharrezeepolder, de Kronings
polder en de Boschpolders ingevloeid, te
Sliedrecht liepen de buitenpolders onder en
te Spijkenisse zijn de polders Oud- en Nieuw-
Hoogerland en Oostbroek volgestroomd en
kouden de bewoners zich slechts met moeite
in bootjes redden.
Lit Hendrik Ido Ambacht, Gorinchem en
Puttershoek kwamen eveneens berichten van
hoog water en verwoesting. Te Maassluis is
het tramverkeer gestremd en uit Oud-Beier
land wordt gemeld, dat het eiland De Beer
is ondergeloopen.
De boeren uit Waterland vluchtten met
hun vee van Buiksloot naar Amsterdam,
waarbij een honderdtal manschappen van de
Amsterdamsche landstorm als veedrijvers dienst
deden. De geheele Buikslotermeerpolder is
ondergeloopen. In de Zuiderzeedjjk bij Kats-
dam zjjn drie doorbraken geconstateerd. Te
Holysloot stonden de huizen zoo diep onder
water, dat de schuitjes aan de daken vast
legden.
De dijken hebben over het algemeen heel
wat te lijden gehad.
De zeedijk van den Prins Hendrik Polder
°R Uicel toont groote bressen en de zeedijk
bij Edam moest ten krachtigste worden ver
sterkt. Ieder oogenblik vreesde men door
braak. De Zuiderpolder stoud onder water
nadat het water eerst den zeedijk van den
Katwouderpolder had doorgebroken.
In Volendam stond het water in de lager
gelegen huizen tot aan den zolder.
Te Uitdam bij Zuiderwoude is de zeedjjk
doorgebroken en werd de Zeevangspolder over
stroomd.
Het water stroomde over de straten te Edatu
den polder de Zeevang in. De dam van den
spoordijk is doorgebroken. Urk staat voor
viervijfde blank.
Uit tal van plaatsen uit Friesland, Drente,
Overijsel, Noord-Brabant en de andere provin
cies kwamen berichten van aanzienlijke water
schade in.
Bij Baarn is de Eemdijk op verscheidene
plaatsen doorgebroken en uit Amersfoort werd
gemeld, dat de geheele streek ten N.W. en
N. van de lijn Baarn—Amersfoort—Njjkerk—
Harderwijk overstroomd was. De zeedjjk werd
op twee plaatsen vernield.
De dijk is doorgebroken tusschen Hoog
landerveen en Nijkerk en bij het Palmbosch
tusschen Nijkerk en Putten, waar een groot
stuk uit de zeewering werd geslagen. In zeer
korten tijd stond een uitgestrekt terrein blank,
zoodat de meeste bewoners geen gelegenheid
meer hadden vee of meubilair in veiligheid
te brengen, maar ternauwernood zich zelf
konden redden.
In de gemeente Hoogland is de oude pol
derwachter B. v. d. H. door schrik bevangen
te water gevallen eu verdronken. De zoon
van den landbouwer de Ridder werd bij een
poging tot redding meegesleurd en is ook
verdronken. De overwegwachter van het
spoor te Amersfoort is krankzinnig geworden.
Hij had nachtdienst bij de rivier de Eem,
zag het water steigen, verliet zijn post niet
en later bleek zjjn verstand verbijsterd.
In Amersfoort zelf stonden alleen de lagere
gedeelten onder water.
Honderden stuks vee zijn over het geheele
land in de golven omgekomen en de schade
aan huizen, landerjjen en goederen toegebracht
is met geen mogelijkheid te schatten.
Gndei Hillesluis zijn 4 kindereu verdronken,
die niet vlug genoeg uit de ondergeloopen
woningen gered konden worden.
Reeds vormden zich hier en daar commis
sies met het doel, de meest getroffenen zoo
spoedig mogelijk financieelen steun te ver
schaffen.
Naar later bericht wordt, was Zaterdag het
passagiersverkeer op de lijn Rotterdam-Dord
recht in beide richtingen hersteld. Het ver
keer liep toen van het station Beurs naar
IJselmonde over enkel en na vier uur weer
over dubbel spoor.
Ernstige berichten komen nog steeds uit
Waterland.
Het gebied benoorden het IJ is geheel over
stroomd en ontelbare stuks vee zgn verdronken.
