Op het Zuidoostelijk oorlogsiooneel
Yan liet Oostelijk oorlogstooneel.
Aan de Dardanelles
Op Zee.
UIT ONZE OMuSVIU
Ce Lowtsen
doop de Oostenrijkers bezet.
De Oostenrijksche generale staf meldt
officieel
De berg Lowtsen is door onze troepen be
zet. Na hevige gevechten, die drie dagen
duurden, overwon onze dappere infanterie in
prachtige samenwerking met de zware artil
lerie en de marine, den verbitterden tegen
stand van den vijand en de ongehoorde moei
lijkheden van het wintersch Karstgebergte,
dat als een muur, 1700 meter hoog, uit de
zee oprijst, en dat sinds jaren voor een ver
dediging was bestemd.
De buit bestaat uit26 stukken geschut,
waaronder twee 12 e.M. kanonnen, twee mo
derne 15 c M. mortieren en twee 24 c.M.
mortieren, en ook munitie, geweren, verple-
gingsartikelen en kleedingsvoorraden. Een ge
deelte van het geschut, dat intact was ge
bleven, werd tegen den vijand gekeerd.
In het Noord-Oosten van Montenegro werd
de vijand. die gisteren vlak voor Bevana nog
maals tegenstand bood, weer teruggeworpen.
Berana en de heuvels, Zuid-Oostelijk daarvan,
die het beheerschen, werden door ons bezet.
Door snel ingrijpen gelukte het ons, om de
brandendende Lim-brug in Berana voor tot-
alle verwoesting te bewaren.
Bij Ipek werden wederom 13 Servische
stukken geschut met veel munitie opgegraven.
De strijd in Huslaiul.
De »Daily Tel.c verneemt uit Petrograd,
dat volgens de mededeelingen van krijgsge
vangenen de Oostenrijkers en Duitschers
100,000 man aan dooden en gewondeu hebben
verloren, hoofdzakelijk op het Boekowinafront.
Duitschers, die vao het Fransche front naar
het oostfront zijn gebracht, verklaren, dat
zelfs de heetste strijd daar niet vergeleken
kan worden met de geweldige en waanzinnige
woede van den strijd om Tsjeruowitsj. Enkele
bijzonderheden, welke bekend zijn geworden
over de actie bij Kriask, zes mijlen ten noorden
van Tsjartorysk, kunnen eenig denkbeeld geven
van de geduchteu tegenstand, welken de Russen
hebben te overwinnen. Na de Styr te zijn
overgetrokken en 't dorp veroverd te hebben,
begonnen de Russen zich te versterken in
de zuidelijke en zuidwestelijke buitenwijken.
Terwijl deze arbeid in grooten haast werd
verricht, verschenen dichte drommen vijanden
op de hoogten ongeveer een mijl van het dorp
verwijderd en ofschoon zij overstelpt werden
met granaatkartetsvuur door de batterijen,
verborgen in de terreinplooien, trokken zij
snel door de vlakte en legden tweederden van
den afstand af, welke hen scheidde van de
Russen, Zij verdwenen toen in een terreinin
zinking, waar zij op adem konden komen en
de gelederen herstellen. Zoodra zij echter uit
hun dekking te voorschijn kwamen, werden
zij begroet met een geweldig mitrailleur- en
infanterievuur, dat hem terugdreef naar hun
schuilplaats. Toch werden nog vier pogingen
gedaan om vooruit te komen eindelijk, toen
de vijfde aanval was afgeslagen, eu de Russen
met de bajonet een tegenaanval deden en de
terreinplooi schoon veegden, gaven de Duit
schers het op om de verloren stelling te her
overen.
LONDEN, 11 Jan. (Reuter's bijz. dienst).
De volledige tekst van generaal Morno's histo
risch bericht luidt: »De Turken beproefden
een neftigen aanval op onze linies bij Helles
op 7 Januari tusschen 1 uur 30 en 3 uur
's middags. Onze loopgraven werden onafge
broken gebombardeerd. Tusschen 3 tot 4 uur
's ihiddags werd de beschieting zeer intens.
De Turken openden een hevig geweervuur
te 4 uur. Zij lieten twee mijnen springen bij
de »Birdcage« en» Fusiiierbluff.Een kwartier
later zetten ze de bajonet op langs ons geheele
front en men zag hoe hun officieren blijkbaar
trachtten de mannen tot den stormaanval op
te wekken. Maar ze hadden hierbij alleen succes
tegenover »Fifthaven« en »Fusilierbluff«. De
Staffordshires werden volkomen teruggeslagen.
Een groot deel van de aanvallende Turken
werden gedood en gewond. Onze verliezen be
droegen 135 man. Berichten van vliegers" toon
den, dat het vuur van het marinegeschut aan
den linkervleugel zeer nauwkeurig was. Waar
schijnlijk leed de vijand hevig. De nacht was
mooi en de ontruimingsoperaties werden kalm
en met succes voortgezet. Ook 8 Januari was
een mooie dag, de zee was kalm, tot na vier
uur 's middags het weer plotseling veranderde
en te elf uur een hevige storm opstak. Na
middernacht eerst was het mogelijk, pieren
en lichters te gebruiken. Het was onmogelijk
het plan uit te voeren om de troepeu in te
schepen in torpedobootjagers langs de gezonken
schepen bij de W.-baai, omdat de pieren waren
weggeslagen. De inscheping bij Gullybeach
was onmogelijk. Een lichter liep op het strand
en de overblijvende troepen moesten naar W.
Beach marcheeren, om ingescheept te worden.
Ondanks die moeilijkheden was het programma
bij de W. en Y. beach afgeloopen te 2 uur
30 's morgens en de troepen van Gully Beach
en al de groepen aan het strand werden on,
4 uur 's ochtends ingescheept. Het bericht
kwam, dat een vijandelijke onderzeeër bjj Kaap
Helles gezien was Om negen uur den vorigen
nacht had de Turksche artillerie zoo goed
als den geheelen nacht gezwegen, totdat de
voorraden in brand gestoken werden. Toen
vuurden zij over de geheele lengte van hun
front roode lichten af en openden zij een heftig
vuur op het strand, waar wij ons bevonden
en op de tweede rij loopgraven. Anderhalf
uur lang duurde dit ontsteken van roode lichten
en het vuren, tot na het aanbreken van den dag.
De Fransche troepen werden aan boord van
hunne eigen schepen gebracht, die ons ook
nog hielpen door het inladen van een gedeelte
onzer lastdieren.
De duikboot- en mijnoorlog.
Een Turksche duikboot
vernield.
PETROGRAD, 13 Jan. (P. T. A.) Van
bevoegde zijde wordt meegedeeld, dat krijgs
gevangenen van het in den grond geboorde
schip »Carmen«, de Russen belangrijke in
lichtingen verstrekten over het doel van de
uitzending einde December van twee Turksche
kanoneerbooten uit Konstantinopel. De twee
booten haden n 1. bevel gekregen en nabij de
kust gezonken Turksche duikboot te lichten.
Zij konden echter het bevel niet opvolgen,
omdat zij, zooals men weet door Russische
torpedobooten onder bevel van prins Troe-
betskoi in den grond werden geboord. Op
grond van de ontvangen inlichtingen begaven
onze torpedobooten, die op zee kruisten, zich
op 10 Jan. naar het punt waar de duikboot
zou zijn gezonken. Inderdaad werd het vaar
tuig ontdekt bij de monding van de Melen
de artillerie vernielde de boot geheel.
Op denzelfden dag boorden dezelfde torpe
dobooten twee Turksche zeilschepen beladen
met steenkool in den grond. Vijf man van de
equipage dezer vaartuigen werden krijgsge
vangen gemaakt.
Waar we reeds voor de zitting van ver
schillende absenten boorden, leek het wel of
we de eerste maal, dat de burgemeester in dit
jaar onzen gemeenteraad bijeengeroepen had,
te nauwernood zouden kunnen vergaderen.
Nadat, het prinsenkwartiertje verstreken was,
waren er toch 8 leden aanwezig. Van de
heeren Visser en Donze vernamen wij, dat ze
wegens ziekte en van de heeren Dees en Lensen,
dat ze wegens uitstedigheid niet aan de ver
gadering konden deelnemen verder was nog
afwezig de heer De Jager.
Als gebruikelijk werd het jaar ingeleid met
eene toespraak van den Voorz., die de traai-
tioneele gelukwenschen uitte. Hij onthield
zich in zijn overzicht over het afgeloopen jaar
ditmaal van cijfers, die nu toch weinig kunnen
zeggen, waar de bron van welvaart onzer
gemeente in normale omstandigheden, de zee
vaart, geen getallen aangeeft, daar zij geheel
stop staat. Uit de omstandigheid, dat echter
op een enkele uitzondering na in elke ver
gadering van Burg. en Weth. moest worden
beslist op aanvragen tot bouwen, verbouwen
en herstellen leidde de Voorz. af, dat het
bouwbedrijf zich na het najaar van 1914 weer
heeft hersteld.
Ai valt niet niet te ontkennen dat de werk
lieden stand vooral door de tijdsomstandig
heden wordt gedrukt, blijkt toch uit de
uitkeeringen van het Steuncomité, dat' een
groot deel hunner werk weet te vinden. In
Oct., Nov. en Dec. kwamen weken voor, dat
resp. slechts 90, 102,65 en /'214,15 moest
worden uitgekeerd.
Met dankbaarheid maakte spr. gewag van
de verhooging der subsidie voor de H. B. S.
met ƒ2006,waartoe in Den Haag is be
sloten, terwijl hij den wensch liet doorsche
meren, dat de raad nu van zijn kant het
schoolgeld dier inrichting voor leerlingen van
de buitengemeenten zal verlagen, opdat de
schoolbevolking zal toenemen, (of de raad er
happig op zal zijn om de schoolgelden te
verlagen, ten einde de kans te loopen meerdere
dure parallel klassen te moeten inrichten is
nog wel de vraag).
Ook werd een beroep gedaan op het onder
wijzend personeel der school, om zoodanig
op te treden en saam te werken, dat de bloei
der school bevordert wordt en dat bij de aan
neming en bevordering van leerlingen be
slissingen zullen worden genomen, rekening
houdende met de herkomst der leerlingen,
opdat de school daardoor een goeden naam
zal krijgen (toch zeker ook door een zoodanige
opleiding dat de leerlingen die dit verlangen
eenmaal met vrucht aan de eind-examens
kunnen deelnemen
In het vooruitzicht werd gesteld, dat de
raad zich dit jaar zal hebben uit te spreken
over maatregelen tot bevordering der volks
huisvesting. (De ter zake door den Voorzitter
opgerichte vereeniging zal dus vermoedelijk
met plannen komen).
Met verlangen wordt uitgezien, verklaarde
spreker, naar de nieuwe regeling betreffende
de financieele verhouding tusschen het Rijk
en de gemeenten (natuurlijk voor zoover men
hoopt, dat ook deze gemeente daarvan profi
teer en zal.)
Nadat de notulen der vorige vergadering
waren goedgekeurd, werden een aantal inge
komen stukken meegedeeld, waaronder een
verzoek was van de buurtvereeniging »Eens-
gezindheidc te Sluiskil, om te bepalen, dat
de eventueel op te roepen tweede gemeente
geneesheer zich in de druk bezochte buurt
Sluiskil moet vestigen, omdat in spoedeischende
gevallen voor die buurt medische hulp zoo
moeilijk is te bekomen daar de buurt 7 kilo
meters van de kom verwijderd is.
Dit adres werd in handen van B. en W.
gesteld om bericht en raad en het oproepen
van een geneesheer in verband daarmede aan
gehouden. Hoewel het billijk achtende, noemde
Dr. Van Nes het verzoek onuitvoerbaar, daar
er geen arts zal te vinden zijn, die zich daar
wil vestigen, tenzij men een zeer hoog salaris
zou uitloven. Trouwens ook te Sluiskil zou
o. i. geen enkele geneesheer het thuis zitten
afwachten of men hem voor een dringend
geval kwam roepen en het zou ook daar
voorkomen, zooals het b. v. des namiddags
in de kom der gemeente meestal voorkwam
(eenige jaren geleden) dat den geheele na
middag geen enkele der drie gevestigde ge-
neesheeren te bereiken viel (die waren dan
te Sluiskil of in de omgeving).
Eenige discussie ontstond naar aanleiding
van een schrijven van het Plaatselijk Steun
comité, betreffende het voorstel van dhr.
NoIsod, om degenen die uitkeering krijgen
en van wie thans wordt afgehouden hetgeen
ze meer dan 2,50 in een week verdienen,
ook nog 50 °/0 van dat meerdere te laten
behouden, opdat zij die werken, inderdaad ook
van hun werken zull«n profiteeren.
Het Steuncomité verklaarde zich bereid den
maatregel in te voeren, bij wijze van proef,
indien de Raad dat wenscht, maar ontraadt
er toe over te gaan, daar de gevolgen niet
kunnen worden overzien en men misschien
zou komen op een weg dien men niet gaarne
bewandelt. De thans sedert een jaar gevolgde
regeling werkt goed.
Dhr. Nolson handhaafde zijn voorstel, met
het oog op de billijkheid, en dhr. Van Nes viel
hem bij, ook deze acht het billijk, dat, wie werkt,
daarvoor ook wat krijgt
De Voorz. wees er op, dat de ondersteun
den toch al in betere conditie zijn gekomen,
doordat huurbons worden verstrekt. Dhr.
D. Scheele was bet eens met den Voorz. en
wees er op, dat ook de uitkeering met 1
per gezin is verhoogd. Hij betoogde, dat men
de zaak verkeert gaat voorstellen en de uit
keering die vanwege het Plaatselijk Steun
comité aan de menschen gegeven wordt als
een recht schijnt te beschouwen. Hij is het
er niet mee eens. Degenen die werken ont
vangen ten voile het verdiende loon en het
is toch voor hen eervoller loon te ontvangen
dan een ondersteuning te krijgen. Hij bestreed
daarom het voorstelNolson en wenschte op
den ouden voet voort te gaaD.
Er werd nog gesproken over niet zoo hoog
gaand eergevoel en zeer begrijpelijke men-
schelijke zwakheid, en daartegenover door den
Voorz. te kennen gegeven, dat de zaak wer
kelijk goed marcheert, dat het comité goede
opgaven krijgt, dat men nog slechts 6 per
sonen heeft móeten straffen wegens het doen
van onjuiste aangifte omtrent verdiensten en
ook dat zich misschien slechts in 1 geval het
feit heeft voorgedaan, dat personen in een
week niet meer wilden werken omdat ze
ongeveer een rijksdaalder hadden verdiend en
zij vermoedelijk wilden trachten ook de vol
gende week een kansje te hebben weer wat
te verdienen.
Dhr. Yan Hasselt achtte een proefneming
in deze gevaarlijk de menschen zouden er
door verbeteren en als ze het eenmaal hadden
zou men, als het later weer teruggenomen
werd, ontevredenen maken, die er naar hij
meent nu niet zijn. Hij vertrouwde in deze
op het Steuncomité, dat de maatregel ont
raadt.
Ten slotte werd met 5 tegen 3 stemmen
besloten, de uitkeeringen te doen voortgaan
volgens de tot hiertoe vastgestelde regelen.
Reeds in de eerste vergadering volgende op
die waarin de verordening houdende nadere
eischen voor verlofslokalen werd vastgesteld,
kregen voorstellen van Burg. en Weth, om
hun college te machtigen, 2 verloven te ver-
leenen in afwijking van die nadere eischen.
Het nieuwe lokaal op de Markt, voor ruej.
M. Verstraeten, echtgenoote van Adr. Kaan,
voldoet n.l. niet voor wat betreft de opper
vlakte van 50 Ma. en dat aan de Westkolk-
straat no. 4, waarvoor verlof is aangevraagd
door den heer M. G. Broekhoven, voldoet ten
eenenmale niet aan de gestelde eischen.
Burg. en Weth gronden er hun voorstel
op, dat het eerstgenoemd lokaal reeds in aan
bouw was voor er bekend was, dat voor die
lokalen nadere eischen zouden worden gesteld,
en betreffende de andere lokaliteit was ook
voor de vaststelling der verordening het verzoek
reeds gedaan.
Zonder eenige bespreking verleende de Raad
de gevraagde machtiging.
Wie waagt die wint, dacht de heer J. J.
Huijssen, adj.-commies ter secretarie, en toen
een collectief verzoek om salarisverhooging
bjj de begrooting was afgewezen, ging hij
het eens op z'n eentje probeeren, dan komt
de Raad niet ineens voor zoo'n beteekenend
bedrag te staan. Nu, hij heeft ook gewonnen.
Burg. en Weth. zjjn over dezen ambtenaar in
alle opzichten zeer tevreden, en achten, dat
hij in totaal-inkomsten van de gemeente ge
noten, wel wat ver achterstaande bij andere
gemeente-ambtenaren, zonder dat zij daarom
aan de verdiensten van anderen willen tekort
doen. Zij stelden voor, hem voor 100 perso-
neele toelage te geven voor 1916.
De leden hebben er niet veel opgezegd en
met algemeene stemmen goedgevonden, dat de
ambtenaar, die blijkbaar rekende op eene
gunstige beslissing hunnerzijds voor eene hem
sedert de indiening van zijn verzoek ten deel
gevallen benoeming elders bedankte, die toe
lage verleend.
Daarmede is echter de eerste stap gezet.
Wie volgt?
Aan mej. F. S. Lansen, die tijdelijk dienst
deed als onderwijzeres aan school C, gedurende
de maand Dec. 11. wegens ziekte van een
onderwijzer, werd eene gratificatie van ƒ50
verleend.
Omtrent het verzoek om salarisverhooging
van den heer Kok was thans van de School
commissie een kort advies ontvangen. Had
de Raad in de vorige zitting blijkbaar de
verwachting dat de Commissie zich zou uit
spreken omtrent de vele lesuren die de heer
Kok betoogt te hebben, in tegenstelling met
het hoofd der school die minder lesuren beeft,
doch eene jaarwedde geniet van ongeveer het
dubbele van adressant, dan had zjj het mis.
De Commissie acht het blijkbaar zeer onge
past dat de onderwjjzer Kok (zich vermeet)
vergelijkingen te maken wat zijn werk en
salarieering betreft met de leeraren aan de
H. B. S. en het hoofd der school. De Com
missie protesteert althans tegen de bewoor
dingen van het adres en de toelichting. Zij
meent overigens, dat, als in andere plaatsen
de belooning van een onderwijzer met bevoegd
heden als adressant hooger is, deze daarmede
zooveel mogelijk in overeenstemming moet
worden gebracht.
Uit overweging dat elders voor onderwijzers
aan M. U. L. O. scholen meer wordt betaald
en de heer Kok iemand is wiens onderwijs
zeer wordt gerespecteerd, stelden Burg. en
Weth. voor, zijn jaarwedde met 200 te ver-
hoogen.
Dhr. Van Nes en ook dhr. Van Hasselt
achten, dat men in deze geen persoonlijke
appreciatie mag doen gelden en ook niet het
aantal lesuren in aanmerking mag nemen. Als
men meent, dat het werk te weinig betaald
wordt, is het wat anders, doch dan behoort
ook het salaris van den heer O. Bakker in
gelijke mate te worden verhoogd.
Het voorstel om dhr. Kok 200 meer te
geven werd aangenomen en een verzoek om
verhooging van dhr. O. Bakker werd aange
houden, tot hij, thans gemobiliseerd als reserve
le luitenant, weer bij de gemeente in dienst
komt.
De Schoolcommissie adviseerde dezen heer
te kennen te geven, dat hij goed deed elders
een dienstverband te zoeken, aangezien hjj
hier overbodig is, omdat er geen pa allelklassa
van de eerste klasse meer noodig is.
Burg. en Weth. zijn het hiermede niet eens,
de wet laat het ook niet toe, daar in verband
met het totaal aantal kinderen op de M. U. L. O.
school het hoofd door 2 onderwijzers moet
worden bijgestaan. Dhr. Van Hasselt was hier
mede geheel eens en meende, dat de School
commissie in overweging moet worden gegeven
de wet op het lager onderwijs, althans art.
24, le lid eens te bestudeeren. Dhr. Waalkes
gaf te kennen dat de Commissie wel een
tweeden onderwijzer wenscht, maar dan een
met dezelfde bevoegdheden als dhr. Kok.
Met algemeene stemmen werd dhr. W. S.
Unger, te Middelburg, weer voor een jaar be
noemd tot leeraar in de staatshuishoudkunde
aan de H. B. S.
In verband met opmerkingen van Ged. Staten,
van administratieven aard en enkele later ge
komen wijzigingen, werd de begrooting voor
jr.
