Van het Oostelijk oorlogstooneel.
burgers met bons, die niet geldig zijn. 't Zijn
stukken papier met eenige regels Duitsch,
maar zonder bandteekening der gemeenteover-
heid. «Weigert gij maar, als de Duitscbers
daarmee in uw winkel komen», hoort men
onder 't volk.
't Verkeer in de stad Brugge is vrij van 7
uur '8 morgens tot 9 uur 's avonds Belgi
sche tijd want al wijzen de openbare klokken
den Duitschen tijd, 't Volk houdt zich koppig
bij 't oude uur.
Reeds geruimen tijd verzekerde men mij,
dat ook te Brugge lijken aangevoerd worden,
't Volk meende, dat deze begraven werden in
den nieuwen, nog niet voltooiden spoordijk,
wat me al zeer onwaarschijnlijk toeleek. Maar
wel kan ik gelooven, wat ik heden vernam,
dat er in de groote metaalfabriek »La Bru-
geois» een oven voor verbranding ingericht
is. Deze fabriek staat nabij de spoorlijn Brug
ge Gent.
De strijd bij de Yser.
Oe gezondheidstoestand der
Duitsche troepen.
Een bomaanslag te Hazebrouck.
SLUIS, 9 Dec, (Telegraaf). De geruchten
van vooruitgang der verbondenen tusschen
Yperen en Dixmuiden doen nog altijd de
ronde. De weg naar Rousselaere ligt voor
hen open, zoo melden ook Engelsche bladen.
Dit is alles sterk overdreven. De verbondenen
hebben een fortje vernield aan 't kanaal van
Dixmuiden naar Yperen. Dit fortje was 't zeer
verschanste veerhuis, tusschen Mercken en
Noordschoote. Zeer zeker is dit 'n succes als
men bedenkt, hoe hevig de tegenstanders
elkander eiken voet terrein betwisten. Indien
hierdoor de weg naar Rousselaere open kwam
te liggen, zou dit een doorbraak van 't Duitsche
front op de hoogte van Dixmuiden of een
algemeen wijken van dit front over minstens
10 K.M. beteekenen. Zoo ver is'het nog niet.
Mogelijk komt dit gerucht voort uit een
ander succes der verbondenen. Zuidelijker bij
Passchendaele. Uit die richting klonk heden
weer aanhoudend kanongebulder, ook nog toen
een dikke mist over Vlaanderen zonk.
Aan de User was 't heden stil. De strijd,
dien ik daar Maandag meldde, nadat nieuwe
troepen naar dat front vertrokken waren, werd
door het communiqué uit Parijs bevestigd, een
strijd zonder beslissing was het overigens.
Het Berlijnsche communiqué van 8 December
meldt dat op het front in Vlaanderen de troe
penbeweging groote moeilijkheden ondervon
den door den toestand van het terrein. Dit
doelt op den afschuwelijken staat der wegen
in het heuvelachtige leemland bij Yperen,
maar waarschijnlijk ook op de ellende aan de
IJser, waar overstrooming, regen, storm en
nevel een nadeeligen invloed uitoefenen op de»
gezondheidstoestand der Duitschers. Zooals
ik heden nog vernam, moeten vele soldaten
aan rheumatisme en koorts onderhevig zijn.
Men signaleert ook typhusgevallen te Brugge
en Kortrijk.
Weer werden Maandag bommen op Haze
brouck geworpen om het station, een kruis
punt der spoorwegen Armentieren Duinker
ken en Yperen—St. Omer -Calais te treffen.
De eerste bom sloeg een gat in den grond,
toen verdween de aeroplaan. Dadelijk ver
gaderde zich een talrijke menigte op deze
plaats. Plots kwam de aviateur terug en
wierp een tweede bom, waardoor tien burgers
gedood en anderen gekwetst werden.
Op grond van een rechtstreeks bevel uit
Brussel, moet hier aan 't kustgebied ten streng
ste gewaakt worden, dat niemand meer over
de grens gaat. Dus weer een verscherpt ge
bod. De Duitschers zijn nu bezig op den
straatweg naar Westkapelle, vlak bij den grens
paal een draadversperring te maken. Een
soldaat verzekerde me, dat er op iedir, die
door patrouilles op verboden terrein ontmoet
werd, geschoten zou worden. Men was nu
genoeg gewaarschuwd.
Dat de Duitschers de actie op Zeebrugge
verwachten, blijkt uit het feit, dat overal
kleinere kanonnen, maar links en rechts van
de haven zwaar geschut geplaatst is. Gisteren
werd dit geschut weer beproefd.
Wapenstilstand met Kerstmis?
BERLIJN, 9 Dec. (Eigen telegram.) De
correspondent van het «Berliner Tageblatt*
deelt over het plan van den Paus, om gedu
rende de Kerstmis een algemeenen wapenstil
stand te sluiten, nog het volgende mede
Voorloopig werden verschillende kabinet
ten slechts gepolst. Tot nog toe zijn er nog
geen antwoorden binnengekomen. Het plan
moet bovendien bemoeilijkt worden door de
omstandigheid, dat het Russische Kerstmisfeest
op een anderen datum gevierd wordt. Alles
hangt hoofdzakelijk af van de toestemming der
generale staven. Principeel zullen de regee
ringen haar toestemming niet weigeren. In
ieder geval is het voorstel een bewijs van de
hoogste humanitaire begrippen, terwijl men
tevens opmerkt, dat de nieuwe Paus zich ook
op politiek gebied wil begeven.
De redactie van het »Berliner Tageblatt«
schrijft in een noot onder het bericht: »Het
zou zeer zeker in alle oorlogvoerende staten
de groutste vreugde verwekken, wanneer het
verlangen van den Paus te vereenigen was
met de algemsene militare toestanden.
De requisites te Antwerpen.
Strenge censuur.
Gevangenistraffen.
Duur vervoer.
ANTWERPEN, 10 Dec. (Eigen telegram
van de Telegraaf.) De requisites duren hier
nog steeds voort. In de afgeloopen week
werden alle beschikbare leege zakken gere-
quireerd. Bij Saint Frères, op de Handelslei,
werden ruim 1 l/„ millioen meest splinternieuwe
zakken eerste kwaliteit opgeëischt en per
spoor weggevoerd. Heel het magazijn werd ge
plunderd, zoodat men vreest, dat de talrijke be
dienden en werklieden afgedankt zullen wor
den. Hetzelfde is gebeurd in het groote maga
zijn van Smeets, op de Oude Leeuwenrui. De
opeischingen geschiedden onder leiding van ze
keren Eug. Milsch, die zich vóór een achttal
jaren te Antwerpen als zakkenhandelaar ves
tigde.
De aangifte der paarden, door de Duitschers
bevolen, heeft heel wat opschudding verwekt.
Vele Naties hadden echter hun paarden al over
de grens gebracht en hun schoonste exemplaren
zijn daar nog. Ook de boeren hebben vele paar
den over de grens gebracht.
Bij Tietz zrju de vorige week 200 petroleum
lampen opgeëischt.
Tot nu toe heeft men op de Liebig Company
voor 400,000 fr. vet weggehaald de bedienden
dezer company zijn op half traetement gesteld.
Het aantal vluchtelingen naar Nederland
neemt toe. Op één dag gingen op één plaats
meer dan 500 jonge mannen de grens over.
Het is mij bekend, dat de Duitschers te
Mechelen alle machines van waarde in vollen
dag uit het arsenaal hebben gehaald. In het
telefoon hotel in de Jezusstraat, te Antwerpen,
worden alleen des nachts stukken en werktui
gen van waarde weggevoerd.
De brug over de Schelde te Burght is ge-
dynamiteerd wellicht een voorzorg bij een
mogelijke aehteruittrekking.
De laatste dagen zijn weer vele troepen in
Antwerpen gekomen. En van alle soort en
ouderdom.
De «Nieuwe Rotterd. Courant« is hier drie
dagen verboden anderen zeggen, dat dit blad
tot nader order werd verboden. Er wordt den
laatsten tijd weer sterk gecensureerd, want
wij vinden in de dagbladen slechts onbeteeke-
nende Reuterberichten en overwinningen van
het Wolffbureau.
Voor het vervoer van den oorlogsbuit wilden
de Duitschers de Kempische vaart gebruiken.
Men ging daarom naar het stadhuis en vroeg
de stad om de noodige herstellingswerken aan
de vaart uit te voeren. Dat is mijn taak niet,
antwoordde de stad. 't ls de Belgische staat,
die alleen daartoe bevoegd is. Goed, als ge er
u niet mee wilt belasten, zult ge 100.000 francs
meer te betalen hebben, zoo antwoordden de
Duitschers.
Gevangenistraffen voor vermeende overtre
dingen zijn aan de orde van den dag. Een
stadhuisbediende, die bij het ontvangen van
Duitsch geld zich had laten ontvallen »die
vuiligheid«, hetgeen door den Duitschen bakker
Weber van de Suikerrui was overgebriefd
kreeg één maand. En mr. Aerts van de firma
Joh. P. Best, die alleen Duitsch geld wilde
aannemen tegen den koers van den dag werd
met gevangenisstraf bedreigd.
De prijs van een coupon Esschen-Antwerpen
en omgekeerd kost nu al 3 francs 30, tegen
vroeger 1.65 frs. voor heen en weer. Ook de
prijs der «Passierscheinen» is verhoogd en
bedraagt 1 Mark per stuk.
Het lot van Armentières.
De bijzondere correspondent van de «Timest
meldde Zondag uit het Noorden van Frankrijk
Armentières, herhaaldelijk door de Duit
schers gebombardeerd en door vijf-zesden harer
bevolking verlaten, is zonder water, gas, elee-
triciteit, kruidenierswaren, telefoon, telegraaf,
post, couranten en de meeste andere benoodigd-
heden van het dagelijksch leven. Volgens een
plaatselijke journalist, die Zondag de stad ver
liet, vertoonen de gelaatstrekken der achter
gebleven bewoners duidelijk de sporen van hun
lijden. Slapelooze nachten en dagen van angst,
hebben de sterkste gestellen gesloopt.
De Duitschers hebben Armentières tweemaal
bezet. Bij de eerste gelegenheid werden twee
jonge priesters gevangen genomen, als gijzelaars
voor het goede gedrag der inwoners. Toen
de vijand de stad den tweeden keer binnen
kwam, namen zij burgerlijke autoriteiten voor
hetzelfde doel gevangen. De gijzelaars werden
vijf dagen lang achter slot en grendel gehouden
in het Hotel du Comte d'Egmony, dat als
hoofdkwartier van den Duitschen staf werd
gebruikt. Zij werden daarop ter dood veroor
deeld, omdat in een der straten, het lijk van
een Pruisisch soldaat werd gevonden. De man
was doodgestoken en de bevolking werd er
aansprakelijk voor gehouden.
Op dringend verzoek der veroordeelde gij
zelaars en van een deputatie burgers, werd
een onderzoek naar die zaak ingesteld, en toen
bleek, dat de Pruisische soldaat het slachtoffer
was geworden van een twist, waarbij enkel
Duitschers waren betrokken.
Het doodvonnis der gijzelaars werd derhalve
op het laatste moment ingetrokken.
De heldendaden van een
Belgisch vlieger.
Aan de »Daily Chronicle« wordt uit Noord-
Frankrijk geseind, dat een Belgische vlieger
een Duitsch convooi, vergezeld van een afdee-
ling cavalerie, zware verliezen toebracht.
De vlieger, die pas 20 jaar is, kwam zes
weken geleden als volontair bij de vliegeraf-
deeling en werd spoedig tot luitenant bevor
derd.
Op 8 Dec. in de richting van Ostende
vliegend, kreeg hij een Duitsch convooi in het
oog, dat langzaam den modderigen weg volgde.
Hij vloog zoo laag, dat men niet anders ge
loofde of men had met een Duitsche vlieger te
doen. Op het gunstige oogenblik liet hij een
paar bommen vallen, waardoor drie vracht
auto's vernield werden en de gansche colonne
in verwarring uiteengedreven.
De vlieger ontkwam ongedeerd, door zoo
snel mogelijk tot 5000 voet hoogte te stijgen.
Hij zette koers naar Brugge, waar hij een af-
deeling cavalerie aanviel, die dekking had ge
zocht achter eenige boerderijen.
Zijn eerste bom trof geen doel, maar de
tweede viel en sprong midden tusschen het
escadron.
Daar even later de stuurinrichting zijner
machine door de kogels der Duitschers werd
stukgeschoten, was de vlieger gedwongen, bin
nen het inundatiegebied te landen. Hij ont
kwam door naar de Belgische linies te waden.
Zijn vliegtoestel werd later terruggevouden.
De Duitsche gouverneur van
Brugge.
De Duitsche vlag.
Een Stroopersdrama.
De nieuwe militaire gouverneur is ook te
Brugge, gelijk in alle provinciehoofdplaatsen,
aangekomen. Hij keurde eenige woningen van
vertrokken inwoners en koos een prachtig,
rijkgemeubeld heerenhuis in de Ridderstraat,
waarvan de eigenares ie Nederland vertoeft,
't ls waarlijk goed gestoffeerd, centraal ver
warmd, bezit een overvloed van allergemak
kelijkste sofa's, divans, leunstoelen. Wat er
nog ontbreken mocht, kan gerequisitionneerd
worden.
Bijna alle beschikbare lampen uit de winkels
zijn opgevorderd. De Duitschers beweren be-
troleum te verkiezen boven 't minder goede
gas. De dagen kort immers, en de Duitsche
organisatie eischt heel wat lokalen. Komman-
datur op 't gerechtshof, intendant-bureau op
't gouvernementsgebouw, nog iets van inten
dance bij den schouwburg, enz.
Gisteren zouden de burgers ook op brood
rantsoen gesteld worden.
Duitschers hadden te Brugge verklaard, dat
den 2S en November een erge dag voor de
stad zou wezen.
Veel burgers waren ongerust, meenend, dat
er op een gevecht of zelfs op een bombar
dement gedoeld werd. Niet weinigen namen
reeds maatregelen om in de kelders te hui
zen.
De 28e November brak aan. De voormid
dag verliep heel kalm. Om twaalf uur (Duit
sche tijd) werd de Duitsche vlag op den hoo-
gen halletoren geheschen. Tot nu toe was het
oud eerwaardig belfort van die vernedering
verschoond gebleven. Een Duitscher bespeelde
den beiaard. De heerlijke klokken moesten
Duitsche volksliederen tingelen 't was geen
meesterhand, die ze daartoe dwong. Een mi
litair muziekkorps gaf dan nog een uitvoering
op de Markt. Nu, zooals we reeds meldden,
geschiedt dit dagelijks, maar 't concert lokt
weinig volk.
't Was dan toch ook een erge dag voor
Bruggeal donderde er geen geschut.
't Laatste Vlaamsche lied, dat wij uit den
halletoren hoorden ruischen, was Wij reizen
om te leeren» uit Ber.oits Kindercantatie. 't
Klonk ons als iets heiligs, nu wij op de Markt
en in de straten Duitsche officieren in hun
wijde mantels zagen stappen nu Duitsche
soldaten veroverde Belgische kanonnen op den
«Burg» bewaakten. Misschien moeten de wijs
jes van Brugge's beroemden beiaard ook al
Duitsch worden.
De Duitsche vlag op 't belfort, maar ar
moede in de achterwijken, in de kronkelende
straatjes, en stoeten van hongerige lieden naar
de liefdadigheidsgestichten.
'k Meldde u verleden week, dat te Knokke
aan Zee een strooper doodgeschoten werd door
Duitsche soldaten. Vandaag vernam ik 't vol
ledig verhaal in de volgende bewoordingen
«Toen ik Woensdag te Knokke kwam, zag
ik een karre omringd door volk en begeleid
door twee soldaten. Op de karre lag een man,
die geschoten was. Hij had veel bloed ver
loren en was zoo zwak, dat hij geen deken
op z'n lijf verdragen kon. De Duitschers had
den toegelaten konijnen in de duinen te van
gen. Er kwamen nu nieuwe troepen. Eenige
burgers hadden strikken in de duinen gezet,
niet verre van »'t Zwart Huis». De militairen
naderden en schoten. De menschen liepen weg,
maar een was getroffen, 't Was de man, dien
ik nu zag binnenbrengen. Ze voerden hem
naar huis. Hij is den anderen dag gestorven,
Vijf burgers, die ook bij dat stroopen tegen
woordig geweest waren, werden gevankelijk
naar Zeebrugge gebracht
Wat al tooneelen op die eertijds zoo vreed
zame dorpjes. Dat de nood er stijgt, meldde
ik al. Velen zouden er hun varkentje wel
willen slachten, maar er is geen zout om 't
vleesch te .kuipen». Petroleum kost er 80
centiemen den liter. Lucifers ontbreken bijna.
Koffie, suiker, steenkool even schaars en dus
peperduur. En niet van 't dorp wegDe
spionnevrees heeft de paspoorten geschorst.
(Telegraaf.)
ST. PETERSBURG, 9 Dec. (Pet. Tel.-Ag.)
Mededeeling van den grooten generalen staf:
In de streek van Mlawa hadden de gevech
ten gisteren een minder hardnekkig karakter.
Op den linkeroever van den Weichsel heb
ben de Duitschers eergisterenavond onder
begunstiging van de duisternis over het ge-
heele front IlowGlowne (d. i. de streek van
Lowiez) gelijktijdig aangevallen. Het waren
hardnekkige, herhaalde aanvallen met gesloten
kolonnes. De vijand werd echter onder het
schijnsel van onze zoeklichten door ons vuur
geteisterd en overal afgeslagen. Met het opgaan
van de maan hielden de vijandelijke aanval
len op. Den volgenden dag (Dinsdag) duurden
de verwoede gevechten aan het front Lowiez
llow voort, zonder succes voor den vijand
echter.
In de streek van Potrokow (Piotrkow) heeft
de strijd den toestand niet veranderd.
Ten zuiden van Krakau wordt de strijd
met hardnekkigheid voortgezet. Hij draagt nu
eens een offensief, dan weer een defensief
karakter. De Duitschers hebben tweemaal
getracht door ons front heen te breken, doch
zij wordeujj met groote verliezen afgeslagen.
ST. PETERSBURG, 9 Dec. (Reuter.; Vol
gens een telegram uit Lowiez is die stad
veertien dagen aanhoudend van alle zijdeD
gebombardeerd en was het er een hel. Open
bare gebouwen en particuliere huizen werden
verwoest. De inwoners vluchtten in de kelders;
in de straten vielen dooden en gewonden.
Moeders met kinderen op den arm kwamen
om bij haar poging om te ontsnappen. De
stad was n.l. in de vuurlinie gekomen.
BERLIJN, 9 Nov. (Korrespondenz Norden.)
Naar verschillende bladen melden, heeft een
groote Russische legerafdeeling hij het over
trekken van de Raba (Galicië) zware verliezen
geleden. De Oostenrijksch-Hongaarsche stel-
liagen willende aanvallen, kwam zij niet enkel
onder het vernietigende vuur van de zware
Oostenrijksche artillerie, maar daarenboven
brak bij het oversteken van de rivier de ijs
korst, zoodat vele Russen omkwamen.
Van het
Oostenrijkse li-Servische
gevechtsterrein.
LONDEN, 9 December. (Reuter.) Een te
Rome uit het Servische hoofdkwartier ont
vangen officiëel telegram behelst, dat de Ser
viërs een volledige overwinning hebben be
haald. De steden Valjewo en Uzice zijn op
de Oostenrijkers heroverd. Twee" Oostenrijk
sche legercorpsen zijn geheel verslagen. Een
reusachtige buit viel in de handen der Serviërs,
die ook 20,000 gevangenen maakten en 50
kanonnen vermeesterd.
LONDEN, 10 December. (Part.) Aan de
Times is 7 dezer uit Kragoejevats het volgende
gemeld
Alles wijst er op, dat de derde inval van
de Oostenrijkers in Servië een nog grooter
mislukking zal worden dan de eerste. De
terugtocht van de Serviërs van de grens naar
de in hun rug gelegen stellingen bad onge
twijfeld tot gevolg, dat zij verder werden
teruggedreven dan in hun bedoeling lag. De
vijand, die op geen buitengewoon grootea
tegenstand stootte, slaagde er zeer snel in
Obrenevats en Valjewo te bezetten en de
Kolubara over testeken. Een groote troepen
macht werd in het veld gezonden tegen den
Servischen linkervleugel, die zich verder dan
het overige gedeelte van het Servische leger
terugtrok, ook daarom, omdat de Oostenrijkers
een omtrekkende beweging poogden te onder
nemen en door het dal van de Golyska Morava
naar Krucevats rukten.
De Serviërs hadden ten slotte hun front
tusschen Chachak en Belgrado over een uit
gestrektheid, in vogelvlucht, van 65 mjjlen,
