Europeesche oorlogsoeconomie.
Buitenland
No. 10.422
VRIJDAG 18 SEPTEMBER 1942
82e Jaargang
I. VAN DE SANDE
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIE BLAD VOOR ZEEU WSCH-VLAAN DEREN
DUITSCH WEERMACHTSBERICHT.
Zware afweergevechten bij Woronesj
ITALIAANSCH WEERMACHTSBERICHT
VERBITTERDSTE SLAG VAN DEZEN
OORLOG.
DEZE WEEK ISgDE VERDUISTERIN6SWEEK
Waarschuw Uw buurman, als hij de verduisteringsvoorschriften overtreedt.
Wijs hem zoo noodig op- de gevaren, welke hierdoor kunnen ontstaan.
''Als gij een waarschuwing ontvangt door de nalatigheid van U zelf of een
der leden van Uw gezin, wees dan dankbaar en zeg niet: Waar bemoei
je je mee.
Goed verduisterd, goed beschermd.
E-
-E
WATEREN VOOR DE
SCHEEPVAART GESLOTEN.
WEEKPRAATJE.
In den Hospitaaltrein.
4 3 2 10 0.
Verschijnt iederen
Maandag-, Woensdag- en Vrljdagavond
Prijsverhooging advertentien toegestaan door het
Departement van Handel, Nijverheid en Scheepvaart
onder No. 16236 N. P. d.d. 24 Maart 1942 -
AbonnementsprijsBinnen Terrfteuzen f 1.42
per 3 maandenbuiten Terneuzen f 1.73 per 3
moanden. Bij vooruitbetaling 1 6.60 per jaar.
Uitgeefster N.V. Firma P. J. VAN DE SANDE
Televoon 2073 - Giro 38150
COURANT
ADVERTENTIEN Per mm 10 cent, minimum
per advertentie f 1.50 Rubriek kleine advertentien
1-5 regeis 60 cent; iedere regel meer 12 cent;
maximum 8 regeis Dienstaanbiedingen en dienst-
aanvragen 1-5 regeis 52 cent, iedere regel meer
1 0 cent Met vermelding brieven of adres bureau
van dit blad 1 0 cent meer. Handelsadvertentien
bij regelabonnement tegen verminderd tarief, dat
op aanvraag verkrijgbaar is. Inzending van
advertentien uiterlijk 10 uur v. m. op den dag van
verschijning.
DIRECTEUR:
HOOFDREDACTEURN.J. HARTE
TERNEUZEN - TELEFOON 2298
In de National-Zeitung herinnerde dezer
dagen, schrijft de N. R. Crt., staatssecretaris
Dr. Landfried er opnieuw aan, dat ..Duitsch-
land en zijn bondgenooten den oorlog met
alleen voeren ter verzekering" van nun levens-
rulxnte maar opdat alle landen van Europa,
bevriid van de bolsjewistische bedreiging, in
nauwe vertrouwelijke oeconomische SBmen-
werkin'g een levjen kunnen leiden, dat aan
bun behoeften en eigen aard beantwoord"
Slechts door de vorming en verzekering van
een Europeesche ceconomie der groote ruimte
kan de door de Angelsaksische mogendheden
na>^estreefde versnippering en machtsberoo-
ving van Europa vermeden worden. Dien-
overeenkomstig voelt Duitschland zich voor
^et wel en wee der andere Europeesche lan
den verantwoordelijk. Ondanks zijn door den
oorlog tot het uiterste gespajnnen oeconomi-
schen toestand, streeft het er met alle krach-
ten naar de verzorging van deze landen te
verzekeren, hun hulp te verleenen bij de ont-
wikkeling van hun huishoudingen en, voor-
zoover zij aan den strijd deelnemen, mede te
werken tot de dekking van hun wapenings-
behoeften.
In het communique, waarin de Duitsche
bevolking voor het winterseizoen verhoogde
brood- en vleeschrantsoenen in het vooruit-
zicht werden gesteld, kon er op gewezen
worden, dat dit mede daardoor mogelijk ge-
worden was, dat de in geheel Etrropa/ naar
het voorheeld van den Duitschen en Italiaan-
schen productieslag genomen maatregelen tot
vergrooting van de landbouwproductie meer
en meer hun uitwerking beginnen te doen
gevoelen. Duitschland kan dientengevolge
zijn leveranties van graan aan verscheidene
Europeesche gebieden aanzienlijk verlagen,
vergeleken met- den geweldigen omvang der
laatste twee jaren.
Het was echter niet het eenige oeconomische
vraagstuk, dat de Duitsche leiding vo-or zich
en voor Europa op te lossen had. Eigenlijk
in alle richtingen stuit zij op ontzaglijke be
hoeften aan goederen en werkkrachten en ook
om daaraan tegemoet te kunnen komen, moet
zij een nimmer aflatend beroep op de overige
Europeesche volkeren doen, op hun begrip
voor den zin van den strijd, dien Duitschland
voert en op hun bereidwilligheid tot mede-
werking, ook dan wanneer de omstandigheden
deze voor het oogenblik minder aanlokkelijk
maken.
Zoo betoogt Dr. Landfried, dat Duitschland
niet alleen moet verwachten, dat zijn handels-
partners begrijpen, dat tegenleveranties met
moeilijkheden gepaard gaan en dikwijls op
zich moeten laten wachten, maar zich daar-
boven verheffen in het besef, dat zij door
begrip te toonen voor de eischen van het
oogenblik', aanspraken verwerven om na den
oorlog te mogen medewerken aan de oplossing
van de groote vraagstukken, welke "aan de
Europeesche oeconomische gemeenschap zul-
len worden gesteld.
Wijzend op de voordeelen van een vereen-
voudigd Europeesch betalingsverkeer onder-
richt hij, hoe de stijging van de clearingspit-
sen ten gunste van sommige landen een onder
de oorlogsomstandigheden Amvermijdelijk ver-
schijnsel is, terwijl na den oorlog de tegoeden
in vollen omvang ter beschikking zullen staan
voor het betrekken van goederen en dan wel
come reserves zullen vormen voor de ontwik-
keling van de Europeesche huishouding.
Tevens herhaalt hij de waarschuwing van Die
Fischbdck, dat ongegronde prijsverhoogingen
op den duur tot veranderingen in de valuta-
verhoudingen met de betrokken landen zullen
moeten leiden: ,,Ervan afgezien, dat stabiele
prijzen ook de uitvoering van de binnenland-
sche oeconomische taken verlichten, ver-
zwaart hun ontbreken zoodoende de oecono
mische -samenwerking van Europa. In het
algemeene" Europeesche belang, als ook in het
belang van de afzonderlijke landen ligt het
daarom, aan de handhaving van de prijzen in
Europa met alle krachten mee te werken."
Dan is er echter de kwestie van de behoefte
aan werkkrachten. Gouwleider Sauckel, de
algemeene gevolmachtigde voor de tewerk-
stelling van werkkrachten, heeft daarover nog
pas gesproken op het te Weimar gehouden
congres van leaders van arbeidsbureaux in het
Duitsehe Rijk.
Hij herinnerde er hij deze gelegenheid aan,
dat de Fuhrer hem 'de opdracht gegeven had
de Duitsche wapenindustriede vereischte
arbeidskrachten te verschaffen en den Duit
schen soldaat de tot waarborging van de
eindoyerwinning noodzakelijke wapens te ge-
ven. Op grond hiervan was spr. verplicht de
hardste eischen te stellen aan alle Duitschers
niet alleen, maar ook aan de voor de wapen
industrie bestemde buitenlandsche arbeids
krachten.
De Frankfurter iZeitung schreef onlangs,
dat ,,de inzet van buitenlandsche arbeiders in
de Duitsche oorlogsoeconomie in zijn afrne-
tingen allang de lijst van eenvoudige buur-
hulp te buiten was gegaan en tot een beweging
van eontinentale beteekenis, tot een moderne
volksverhuizing geworden was". Het blad
gebruikte de vergelijking van legers, die
weliswaar niet aan bet eigenlijke strijdfront
werden ingezet, maar in de leeggeloopen
arbeidsposities. Het ontveinsde zich niet, dat
de innerlijke deelneming van deze ,,bondge-
nooten" verschillend was. Edoch:
Duitschland heeft met Italie en zijn andere
bondgenooten den strijd tegen het bolsjewis-
me op zich genomen, de Duitsche soldaten
en hun bondgenooten vechten hem op de slag-
velden uit. Daardoor ontstaat voor alle naties
en volkeren van Europa, die de gewapende
beseherming van de bondgenooten genieten,
een onontkoombare verplichting, die wanneer
ook niet door gewapende hulp, dan tenminste
door arbeidshulp moet worden gedelgd. Juist
dit motief voor den inzet van den arbeid in
Duitschland zal in de eerstkomende maanden
in het naburige Europeesche buitenland veel
sterker dan tot dusver in acht genomen moe
ten worden. Voor vele landen was de arbeid
in Duitschland totdusver een gemakkelijk
middel, de werkloosheid van het eigen land te
verminderen of geheel te doen verdwijnen. (A1
is ook de Frankfurter Ztg. niet blind voor het
mede door gouwleider Sauckel gewraakte
bezwaar der bezette gebieden, dat men geen
werkkrachten kan missen, daar deze nopdig
zouden zijn hij den algemeenen opbouw. Red.
N.R.C.). Dat is thans overal bereikt. maar
het Rijk behoeft nog meer arbeidshulp. Daar
om moet thans ook in de landen van Europa
buiten Duitschland de faze van den inzet van
den arbeid beginnen, die-in het Rijk te barer
tijd op de opheffing van de werkloosheid aan-
sloot: de mobilisatie van de reserves.
De Frankfurter Ztg. is overtuigd, dat zich
door stillegging van onbelangrijke bedrijven
en takken van industrie, door intensiveeren
en langeren arbeid van ieder in de onontbeer-
lijke takken, door rationalisatie van den
arbeid en anderszins ook buiten Duitschland
nog vele werkkrachten laten ..uitkammen".
Ongetwijfeld is ook daar een zeker minimum
aan arbeid en dus ook aan arbeiders vereischt
om in de noodzakelijke behoeften te voorzien.
Maar alle werkzaamheden, die daar boven
uitgaan, en op de toekomst berekend zijn,
moeten in deze faze van den oorlog worden
achtergesteld hij de behoefte aan werkkrach
ten voor de Duitsche \yapenindustrie. Eerst
moeten de wapens gesmeed worden, die ook
den bezetten gebieden op den duur den vrede
moeten verzekeren, eerst daarna kan aan den
wederopbow begonnen worden. Vandaar mag
de eisch worden gesteld, dat dadelijk na de
levensbehoeften van de bezette gebieden en
die van de bezetting de inzet van den arbeid
in Duitschland den voorrang heeft.
Toen gouwleider Sauckel in dit voorjaar
zijn functie aanvaardde, waren er ongeveer
drie en een half millioen huitenlanders in
Duitschland werkzaam. Thans nadert het
aantal de zes millioen. Weldra zal iedere
vierde werker in Duitschland een buitenlander
zijn. Voor de intrede van den winter zullen
echter, niet alleen uit het buitenland, maar
ook uit Duitschland zelf, nog meer krachten
voor de wapenindustrie gemobiliseerd worden.
De opleiding van ongeschoo-lde krachten en
nieuwigheden op het gebied van de loonpolitiek
zullen de productiviteit van den arbeid moeten
opvoeren. ,,Nog meer krachten moeten overal
in het Duitsche machtsbereik gemobiliseerd
worden en dan moeten alien tot verhoogde
prestaties komen".
Het opperbevel der Duitsche weermacht
maakte Donderdag bekend:
Aan den Terek duren de gevechten tegen
taai vijandelijk verzet voort. Tegenaanvallen
werden afgeslagen.
De strijd om de versterkte stad Stalingrad
vordert onweerstaanbaar. Aan het Don-front
werden aanvallen van den vijand door Hon-
gaarsche troepen in tegenaanvallen afgesla
gen. Enkele vijandelijke geveehtsgroepen wer
den vemietigd of gevangen genomen; 24 tanks
werden vernietigd.
Ook Woensdag zijn de pogingen van den
vijand om het bruggehoofd van Woronesj te
nemen, in zware afweergevechten mislukt. De
vijand leed zware verliezen.
In het gebied van Rsjef mislukten vrrj
zwakke vijandelijke aanvallen. De vijand
verloor 21 tanks.
Aan het front hij Moermansk leidde een
omsingelende aanval tot de vemietiging van
een bataljon van een vijandelijke rendier-
brigade.
Bij pogingen om boven de bezette gebieden
in het Westen en boven Noord-Duitschland
te vliegen, verloor de Britsche luchtmacht
Woensdag 4 vliegtuigen.
Woensdagnacht vielen .formaties Britsche
bommenwerpers het Rijnsch-Westfaalsche
gebied aan. De bevolking leed verliezen.
Vooral in woonwijken van verscheidene plaat-
sen ontstonden branden, materieele schade en
schade aan gebouwen, 37 der aanvallende
bommenwerpers werden neergeschoten.
Lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen plaat-
sten overdag voltreffers op indnstrieele- en
verkeersinstallaties aan de Ehgelsche Zuid-
kust, alsmede op een Britsch troepenkamp op
de Orkaden. In den nacht werden voor den
oorlog belangrijke doelen in Oost-Engeland
met brisant- en brandbommen bestaokt.
KATSJALINSK
Wolga
^'WsJOEGA
GOEMRAK S /feTX-UN-
Woiga-Dcn
arpo
KALATSJ
WOROPO
KRIWOMQESGIN5K
mjE RWLENNAJ A
Spoorwegen
Straatwegen
DUITSCH - AANVALSFR0N7
KAART VAN PELT
DE OMSING ELI.N"G VAN STALINGRAD
WORDT VOORTGEZET.
On het kaartje is met dikke zwarte lijn
het Duitsche aanvalsfront op Stalingrad
aangegeven.
De twee uiterste vleugels van den mid-
densector die langs den spoorweg via Wo-
roponowo opereerden zijn in de zuidelijke
voorsteden van Stalihgrad doorgedrongen.
Het middenfront heeft eveneens contact
gekregen met de Noordelijke en Zuide
lijke Duitsche eehheden. Stalingrad wordt
nu van drie zijden ingesloten.
De stad en vesting Stalingrad (voonheen
Zariszyn of TzariSyn genoemd) telt 500
duizend inwoners, is een belangrijke indus-
triecentrum en wordt de stapelplaats van
het Beneden-Wolgasrehied genoemd; men
vindt er groote hout- en vischmarkten,
machine- en wap.enfahrieken.
ARTILLERIE-ACTIE IN EGYPTF.
Activiteit van artillerie en verkenningstroe-
pen aan het Egyptische front. De luchtmacht
viel vijandelijke pantserafdeelingen hevig en
doeltreffend met hommen en mitrailleurvuur
aan. Een Britsch vliegtuig werd door de
luchtdoelartillerie van een groote eenheid
neergeschoten. Vier vliegtuigen werden door
Duitsche jagers, 2 door onze jagers neerge
schoten.
Een van onze duikbooten is niet op haar
basis teruggekeerd. De familieleden der be-
manning zijn verwittigd.
Vijandelijke vliegtuigen wierpen t.alrijke
brisant- en brandbommen op de stad Ben-
ghasi neer en veroorzaakten beperkte schade
aan enkele huizen. Van de burgerbevolking
werden 3 personen gedood en enkelen gewond.
STRIJD OP MADAGASCAR GESTAAKT.
S.P.T. meldt uit Londen: De striid op
Madagascar is gestaakt. deelt het Britsche
opperbevel aldaar mede. Reeds Woensdag
leidde de Fransche gouverneur-generaal,
Annet, besprekingen dienaangaande in, De
Britsche troepen zijn begonnen met de vreed-
zame bezetting van de strategische punten
BRITTEN REKENDEN OP HULP VAN
PARACHUTIST EN
Bij landingspoging op Afrikaansehe kust.
(V.P.B.); De correspondent van het Ro-
meinsche ochtendblad Messagero, die oog-
getuige is geweest van de Britsche landings
poging nabij Tohroek, seint aan zijn blad in-
teressante bijzonderheden over deze onder-
neming. De correspondent hoorde het alarm,
dat langs de geheele kust van Cyrenaica werd
gegeven, te Bardia. Reeds eerder had hij het
motorgeronk van verschillende golven Engel-
sche en Amerikaansche bombardementsvlieg
tuigen vemomen. Er hing een zware mist en
het uitzicht was slecht. Via den weg langs
de kust bereikte hij Tohroek. Op het tooneel
van de eerste landing, Marsa El Auda, ten
Oosten van Tohroek, was het drama reeds
ten einde. De grond lag bezaaid met gesneu-
velden. De aan land gezette Engelschen
waren nog terwijl zij zich verzamelden, mid
den in het vuur der machinegeweren van de
kustverdediging geraakt. Bij Marsa Umm
Ses Sciause, ten Westen van Tohroek, ver-
dedigde eenige honderden Britten, die reeds
omsingeld waren, zich met de zee in den rug.
De Engelsche landing in dit gebied werd be-
gunstigd door het grillige karakter van de
kust, die hier tal van baaien telt. In den tijd
van de Britsche bezetting werden deze baaien
gebruikt als aanlegplaatsen voor Britsche
transportschepen. De diepste dezer baaien is
Mersa Umim El Sciause, waar de Britten na
hun landing voor eenigen tijd vasten voet kon-
den zetten. Zij slaagden er in, zich voor vier
uren vast te zetten in eenige wadi's, An de
hoop dat hulp zou opdagen van andere lan-
dingstroepen of van parachutisten. De Brit
sche parachutisten werden het eerst waarge-
nomen door Duitsche troepen. Onder de En
gelsche gevangenen zijn verschillende troepen-
deelen vertegenwoordigd, die in den afgeloo-
pen winter deel uitmaakten van het gamizoen
der vesting Tohroek, Highlanders, Royal
Northumberland Fusilliers en het elfde
marinebataljon, enz. Het doel van deze dub-
bele flankaanval is blijkbaar geweest Engel
sche oorlogsschepen, die op de reede van
Tohroek lagen, in de gelegenheid te stellen
den haven binnen te loopen. Kustbatterijen
en luchtwapen hebben de vijand de zwaarste
verliezen toegebracht. Een destroyer kreeg
een voltreffer in de munitiekamer. Een twee-
de draaide eenigen tijd om zijn as en ging
toen onder, een derde destroyer dreef den
volgenden morgen nog met zware slagzij rond
om tenslotte eveneens te zinken.
Eh
AMERIKAANSOHE GRIEF JEGENS
FRANKRIJK.
S.P.T. meldt uit Washington:
Cordell Hull, de Amerikaansche minister
van buitenlandsche zaken, heeft Dinsdag den
Franschen ambassadeur in Washington, Henri
Haye, ontvangen en dezen bij die gelegenheid
meegedeeld, dat de Amerikaansche regeering
niet kan goedkeuren, dat op het oogenblik
groote menigten Franschen in Duitschland te
werk worden gesteld.
DE STRIJD OP DE SALOMONSEILANDEN
LEEFT OP.
Het ministerie van oorlog te Washington
deelt in een communique mede, aldus S.P.T.,
dat in den nacht van 14 op 15 September de
Japanners landingen hemjen uitgevoerd op
bet eiland Guadalcanal met het doel te trach-
ten dit tot de Salomons-archipel behoorende
eiland te heroveren. De vijand trachtte het
vliegveld te bezetten, doch kon na hevige ge
vechten worden teruggedrongen. Ondertus-
schen vielen Amerikaansche vlootstrijdkrach-
ten ten Noorden en Noord-Westelijk van het
eiland gelegen Japansche steunpunten aan,
hetgeen echter de landingen niet kon verfain-
deren. Uit de frontberichten is op te maken,
dat de Amerikaansche stellingen zich nog in
geallieerde handen bevinden. Het communi
que deelt hieromtrent echter geen bijzonder
heden mede.
De speciale correspondent van Reuter op de
Salomons-eilanden verwacht in de naaste toe
komst weer een grooten slag in dit gebied.
Hij baseert deze veronderstelling op het feit,
dat aan beide zijden hergroeoeeringen en ver-
sterkingen van de strijdkrachten zijn aange-
bracht in de periode na den laatsten grooten
zee- en luchtslag.
Naar de Engelscbe nieuwsdienst meldt,
heeft generaal Mac Arthur bekend gemaakt,
dat generaal-majoor G. C. Kenney benoemd
is tot bevelhebber van de geallieerde lucht-
striidkrachten in het Zuid-Westelijke deel van
den Stillen Oceaan. Generaal-majoor Kenney
neemt het commando over van luitenant-ge-
neraal Brett, die een nieuwe functie gekre
gen heeft. Voorts is generaal-majoor Royce
ontheven van zijn taak als chef van den ge-
nqralen staf der luchtmacht onder luitenant
generaal Brett. Hij zou in de Ver. Staten een
nieuwe taak toebedeeld krijgen. De nieuwe
bevelhebber der geallieerde luchtstrijdkrachteri
in bet Zuid-Westelijke deel van den Stillen
Oceaan is een geboren Canadees. Hij is 43
jaar oud en sinds 1937 bij de Amerikaansche
luchtmacht.
Het persbureau Information meldt uit Ber-
lijn:
In militaire kringen alhier zeide men Dins
dag van de situatie bij Stalingrad, dat de bol-
sjewisten in dit gebied op het oogenblik een
grooter terrein bezet houden dan de Duit
schers, die hier in drie wiggen zijn doorge
drongen.
Steeds weer wordt er op gewezen, hoe wan-
hopig deze stad wordt verdedigd door de bol-
sjewisten en men verklaart, dat de slag om
Stalingrad ongetwijfeld een der grootstq en
verbitterdste en daarmee ook bloedigste in
dezen oorlog is.
Als de inneming van Stalingrad al niet zoo
vlug gaat als men wellidht in leekenkringen
heeft verwacht, dan ligt dit aan de zorgvul-
digbeid, waarmee de Duitsche leiding haar
troepen in den strijd heeft geworpen om zoo-
veel mogelijk menschen te sparen, zoo zeide
men hier- van bevoegde zijde.
De tegerfctand van de bolsjewisten in Sta
lingrad is dusdanig, dat de Russen letterlijk
stuk voor stuk doodgeslagen moeten worden.
Daar de bruggen naar den Oostelijiken oever
van de Wolga zijn afgebroken, kunnen de
bolsjewisten ten hoogste nog probeeren zich
zwemmend in veiligheid te brengen, maar dan
zouden zij zich blootstellen aan de machine
geweren van hun kameraden op den Ooste-
lijken oever.
De bolsjewisten staan derhalve voor de
keus door de. Duitsche of door hun eigen
kogels te vallen.
In verband met binnen afzienbaren tijd te
verwachten einde van den strijd om Stalin
grad omschriift men in militaire kringen de
doeleinden van het Duitscbe zomeroffensief
van dit jaar aldus, dat men 'in de eerste plaats
de verovering van het geheele Don-gebied en
van de rest der Oekraine op het oog had, waar
het vruchtbare gebied der .zwarte aarde"
voor de Ceding der bolsjewisten van zeer bij-
zondere beteekenis is. Ook was men voor-
nemens alle industrieele grondstoffen en de
wapenindustrie van deze belangrijke gebieden
met inbegrip van Stalingrad in Duitsche han
den te "krijgen.
Als het tweede oogmerk van het Duitsche
zomeroffensief noemen de militairen de be-
rooving van de bolsjewisten van hun Kauka-
sische olie. Daaraan voegt men toe, dat deze
gebieden ten slotte niet alleen ontnomen wor
den aan den tegenstander, maar bovendien
nog worden ingelijfd bij bet Duitsche bewape-
ningspotentieel/
Indien men er in slaagt, aldus de Wilhelm-
strasse, den geheelen Kaukasus, die even
groot is als het oude Duitsche rijk, van den
romp der Sovjetunie af te scheiden, kan men
zeggen, dat de offensieve kracht van de bol
sjewisten hoogstwaarschijnlijk is uitgescha-
keld voor dezen oorlog.
Over de mogelijkheden tot gebruik van de
Duitsche en verbonden troepen, die vrij komen
na den val van Stalingrad, hult men zich hier
in zwijgen.
In aansluiting op het weermachtsbericht
-H
De Marinebevelhebber van Nederland
deelt op grond van artikel 5, alinea I
iftinuner 2, alinea 2 van de Verordening
nr. 100/41 van den Rijkscommissaris voor
de bezette Nederlandsche gebieden over
bijzondere niaatregeien inzake de kust-
bescherming mede:
De West-Friesche Waddenzee, de wate-
ren van Zeeland en het Hollandsch Diep
tot aan de brug over den Moerdijk, zijn
met onmiddellijken ingang van zons-
ondergang tot zonsopgang voor de ge
heele scheepvaart gesloten. Overtredin-
gen worden gestraft volgens artikel 7,
alinea 2 van de Verordening nr. 100/41.
vemeemt het D.N.B., dat de frontale aanval
op Stalingrad onweerstaanbaar voortgaat. In
weerwil van den plotselingen regenval zijn de
Duitsche troepen de stad verder binnenge-
drongen. Zij leveren daar zware gevechten,
die hooge eischen stellen aan de soldaten,
doordat de aanval niet in een geheele linie
kan worden ondernomen, maar door afzonder
lijke stoottroepen moet worden gedaan. De
bolsjewisten hebbep ieder huis, iedere binnen-
plaats en iederen tuin in hun verdedigingsstel-
sel betrokken, hindernissen, versperringen en
mijnvelden aangelegd en vooruitspringende
deelen van de stad tot sterke steunpunten
gemaakt, die door flankvuur het terrein be-
heerschen. Door vliegtuigbommen, artillerie
en granaatwerpers moeten deze nesten van
tegenstand rijp voor den stormaanval worden
gemaakt, terwijl infanterie en pioniers met
onfplofbare middelen en vlammenwerpers na-
deren om het werji te voltooien.
RIJKSMINISTER DR. GoBRELS OVER DEN
DUUR VAN DEN OORLOG.
In Das Reich publiceert dr. Gobbels een
hoofdartikel ,,De steile weg opwaarts", waarin
hij zich bezig houdt met de vraag van den
vermoedelijken duur van den oorlog.
Overal aldus de minister, ziet men de din-
gen thans realistischer dan in den aanvang.
Duitschland heeft den oorlog van den
beginne af van den realistischen kant
gezien en er steeds voor gezorgd hem
niet te licht maar ook niet te zwaar op
te nemen. Wij zien in den strijd een gewel-
dig tragisch volkerendrama, dat wij met in-
spanning van onze geheele nationale kracht
tot een zegevoerend einde moeten brengen en
van welks afloop het afhangt, of wij in on-
beperkte mate zelfbeschikking zullen verwer
ven of zullen ondergaan. Het spreekt van-
zelf, dat het daarbij niet onverschillig is, hoe-
lang de oorlog duurt. Maar de vraag staat
in geen verhouding tot het feit, dat wij den
oorlog moeten winnen en dat daarvoor alle
voorwaarden aanwezig zijn.
De vraag naar den duur van den oorlog
wordt meestal door den steller van de vraag
in zijn wenschvoorstelling bepaaid. Zij is
bijna altijd afhankelijk van wat de individu
van den afloop van den oorlog verwacht. Een
definitief antwoord kan men niet geven. Maar
de ervaring leert, dat oorlog en vrede vaak
niet komen, wanneer men ze dichtbij waant,
en dat ze er even vaak plotseling zijn, wan
neer men ze niet verwacht.
Geen Engelsche bewering, aldus Gobbels, is
zoo dom als deze, dat men alle slagen kan
verliezen om den laatsten te winnen. Dit klopt
alleen, wanneer een overwinnend volk, zooals
wij in 1918, de noodlottige fout begaat vrij-
willig afstand te doen van den troef van de
gewonnen veldslagen. Duitschland heeft thans
zooveel van dergelijke troeven in de hand, dat
het niet behoeft te vreezen voor den afloop
van den oorlog. No'oit eerder in de geschie-
denis heeft zich een oorlogvoerende mogend--
heid in een betrekkelijk zoo korten tijd zoo
veel voorwaarden voor cLe overwinning ge-
schapen.
Terwijl Duitschland altijd nog in het offen-
sief is gebleven, bestond de wijsheid van den
tegenstander in het telkens wachten op den
winter om een rustpoos te krijgen. Wij zouden
ook niet weten, hoe en waarom de loop der
dingen kan veranderen, want iedere nieuwe
zomer heeft ons oorlogspotentieel op ieder
gebied vergroot. Wat hijvoorbeeld grondstof
fen en wapenen betreft, staan wij er thans
veel en veel gunstiger voor dan in het begin
van den oorlog, om nog te zwijgen van het
aantal en de hoedanigheid van onze geschool-
de troepen. De Anglo-Amerikaansche mo
gendheden zijn zelfs bij de grootste inspanning
waarvan zij nog ver verwijderd zijn, niet
tegen ons opgewassen en de aan menschen en
grondstoffen zoo rijke Sowjet-unie is al zoo-
zeer geamputeerd, dat haar oorlogs-potentieel
op zijn minst beslissend verzwakt genoemd
mag worden.
Minister Gobbels besluit met de woorden:
waarom zouden wij den toestand rooskleu-
riger zien dan hij is? Hij geeft ons toch al
alle kansen op de overwinning. Nog veel
offers en veel inspanning zullen van ons
gevergd worden, maar wij achten het juister
het publiek tijdig daarop opmerkzaam te
maken, opdat noch wij noch ons volk in eenig
opzieht misleid worden. Een steile weg op
waarts ligt nog voor ons. Maar wij gelooven,
dat die eerder wordt afgelegd door 'n volk, dat
door !n jarenlange harde oefening in het he-
klimmen getraind is dan door een volk, dat
hej bergklimmen slechts op de vlakte heeft
leeren kennen. Wij hebben geen aanleiding,
ons zelf of de wereld iets voor te praten. Wfj
zijn ons volkomen bewust van onze taak, maar
ook van onze kansen. Wij weten wat wij wil-
len. Maar, wat nog belangrijker is, wij willen
ook wat wij weten".
DE SLAG BIJ MIDWAY.
Volgens den Britschen berichtendienst heeft
het Amerikaansche vlootcommando thans toe-'
gegeven, dat in den slag bij Midway het Ame
rikaansche vliegkampsehip *,,Yorktown" tot
zinken is gebracht.
Socialisme is een begrip waarover in den
loop der jaren reeds heel wat gesproken, ge-
schreven en gestreden is. Dit bewiist, dat de
beteekenis ervan in tal van gevallen wel zeer
In den hospitaaltrein waar de gewonde
strijders goed verzorgd in hun helder witte
bedden liggen, schuifelt een verpleegster tus-
schen de bedden door. Het is'een Hollandsch
meisje, dat zich vrijwillig gemeld heeft, om
deze taak op zich te nemen. Dag in dag uit
gaat het voort, van plaats tot plaats, altijd
maar weer gewonden opnemen en verder
transporteeren
Zoo g&at het ook hij de Nederlandsche
Ambulance. Ook hier werken dag aan dag
Nederlanders en vaak onder zeer moeilijke
omstandigheden om gewonde soldaten te
helpen.
Dat is een arbeid die Uw steun verdient.
Steunt daarom zoo veel mogelijk de Neder
landsche Ambulance. iStort Uw bijdrage op
girorekening 87600 Nederlandsche Ambulance
Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage.
Wij blijven vragen. Ja, landgenoot, wij hou
den niet op. Wij blijven uw steun vragen voor
ons fonds. Immers in het Oosten woedt de
strijd voort. Nog steeds geeft de bolsjewist
zich niet gewonnen, nog steeds biedt hij ver-
beten tegenstand. Nog steeds kampen aan
het front ook onze mannen voor de vrijheid
van Europa. Zoolang dit het geval is, blijven
wij uw aandacht op ons gironummer vestigen,
want steeds meer pakketten moeten aan onze
dappere Oostfrontstrijders gezonden worden.
Wij blijven vragen, van alle goede vader-
landers, dus ook van u, een flink bedrag op
girorekening 432100 ten name verzorgings-
fonds Vrijwilligerslegioen Nederland"? ko
ninginnegracht 22, te 's-Gravenhage.
uiteenloopend moet zijn geweest. Als regel
kan worden gezegd, dat de verklaring van het
begrip ,,iSocialisme" gebaseerd werd op de
positie, zoowel economisch als inaatschappe-
lijk bedoeld, welke door hem die zijne inter-
pretatie er van gaf werd ingeromen. Zoo
wekte de een den indruk, dat het een soort
liefdadlgheid was, uitgeoefend door ue „betere
standen". Vooral zoo tegen het einde van de
vorige eeuw uitte zich dit in sommige geval
len door het uitreiken van soep of levensmid-
delen aan de gezinnen van arbeiders. Dat
daarmede de bevestiging werd geleverd, dat
deze arbeiders in feite onvoldoende voor hun
arbeid betaald werden, bracht deze bedrijvers
en vooral bedrijfsters van dit „socialisme"
niet uit hun evenwicht.
Een gunst aan de arbeiders bewezen is
tSocialisme al evenmin, zooals vele bedrijfs-
leiders ook nu nog denken.
Van arbeiderszijde bezien, ontaardde het
begrip tot een vermeend recht om allerlei
eischen te stellen, terwijl daartegenover het
begrip van evenredige plichten steeds minder
helder werd gezien.
Wat is dan „Socialisme", in zijn meest een
voudige beteekenis Naar onze meening niets
anders dan de meest primitieve vorm van
rechtvaardigheid van den enkeling tegenover
de gemeenschap en omgekeerd, van de ge
meenschap tegenover den enkeling.
De Nederlandsche Volksdienst en het Neder
landsche Arbeidsfront zijn organisaties, die in
de dagelijksche uitoefening hunner werk
zaamheden dit soort socialisme van de daad
uitoefenen en het in het licht van de open-
baarheid plaatsen.
De voorbeelderi hiervoor liggen voor het
grijpen. In nauwelijks twee jaren tijd zijn een
aantal sociale maatregelen van kracht ge
worden die het algemeen belang in hooge mate
dienen en tegelijkertijd een uitgesproken
sociaal karakter dragen. Noemen wij als
voorbeeldenhet ziekenfondsbesluit, de instel-
ling van het bevallingsgeld, de verhooging van
de invaliditeits- en ouderdomsrente, het huur-
besdhermingsbesluit. Dit zijn maatregelen
waarvan ieder Nederlander profiteert, onge-
acht het feit of hij al dan niet georganiseerd.
is of was.
Socialisme van de daad wordt door het
N.A.,F. gebracht en regelmatig uitgebreid op
een wijze, die alien werkers moet doen in-
zien, dat hier wat anders wordt beoogd dan
het voeren van klassenstrijd. Hier wordt lijn-
recht gericht op het kweeken van arbeids-
kameraadschap.
Men moet maar eens kennis nemen b.v. van
wat dagelijks in de bureaux van het N.A.F.
wordt verricht. Talrijk is het aantal gevallen
waarin moeilijkheden worden opgelost. De
afdeeling Rechtsbescherming treedt doorgaans
op tot wederzijdsche voldoening van den wer
ker en den patroon.
Ook de afdeeling geldzaken verricht regel
matig uitermate nuttig werk, in gevallen
waarvoor vroeger geen oplossing te vinden
was. In deze en tal van andere zaken weet
het Arbeidsfront raad te schaffen en het komt
bij hen, die met de uitoefening van de practijk
zijn belast, nooit voor, dat zij op eenigerlei
wijze aan liefdadigheid denken.
De werker van tegenwoordig, die nauwkeu-
riger heeft kennis genomen van de vele
sociale maatregelen welke zijn ingevoerd, dan
in den regel het geval is, zal tot de erkenning
moeten komen, dat de nieuwe tijd reeds ten
deele zijn komst heeft aangekondigd. De tijds-
omstandigheden zijn helaas niet gunstig om
iedereen voldoende begrip ervoor te dpen ge
voelen. Daarvoor staan teveel andere maat
regelen, welke door den oorlogsnoodzaak wor
den afgedwongen in den weg. Maar deze zul
len, na het vallen van het laatste schot in
dezen oorlog hun einde vinden, waarna den
weg opwaarts naar waar socialisme voor
ieder werkqr zal zijn gebaand, welke weg dan
ook door alien zal worden betreden.
Door alien. Wij zullen dus samengaan,
eensgezind en alien in hetzelfde marschtempo.
Ook dat zullen de meeste Nederlanders moo-
ten leeren. Te veel had hier ingang gevonden
de stelling: Ieder voor zich en God voor ons
alien! Deze in wezen zelfzuclitige levensregel
sloot in, dat men lievem alleen ging dan te-
zamen. Het alleen-gaan was vaste wet ge-
worden.
Welnu, in den Arbeidsdienst wordt aan
jonge mannen een juist besef van saamhoorig-
heid- en het gemeenschappelijk drager van
elkanders lasten regelmatig voorgehouden.
Wanneer zij na volbrachten diensttijd weer
in eigen kring terugkeeren zullen zij tegen-
over het nieuwe in de wereld niet vreemd
staan, maar er volledig mede bekend zijn. Zij
worden richtingswijzers voor hunne oudere
arbeidskameraden.
