ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANOEREN No. 9936 MAANDAG 10 JULI 1939 79®Jaargang Binnenjand Yergeer nief Vast- rechf aan te vragen. Buitenland EERSTE BLAD OOK MR. KOOLEN STAAT NIET VOOR NA DE METEROPNAME OVER MEI-JUNI WORDT A: de „Vaste Kosten" (vroeger meterhuur genoemd) voor afnemers volgens „lichttarief" en „k!einkrachttarief'', waor in tien termijnen per jaar wordt gemcasseerd van cent per fermijn gebracht op 4© cent n 4© t) 72 70 90 3: de K.W.U.-prijs „Half Vastrecht" van 12 cent gebracht op 11 cent. Aanfallen K.W.U. Vastrechtverbruik 1935 1936 1937 1938 3,5 4,2 4,9 5,9 millioen millioen millioen millioen N.V. PROVINCIALE ZEEUWSCHE ELECTRiCITEITS-MAATSCHAPPIJ ABONNEMENTSPRIJS: Binnen Ter Neuzen 1,25 per 3 maanden Buiten Ter Neuzen fr. per post 1,55 per 3 maanden Bjj vooruitbetaling fr. per post f 5,60 per jaar Voor BeJgie en Amerika 2,—, overige landen 2,35 per 3 maanden fr. per post Abonnementen voor bet buitenland alleen bij vooruitbetaling. Uitgeefster: Firma P. J. VAN DE SANDE GIRO 38150 TELEFOON No. 25. ADVERTENTIENVan 1 tot 4 regels f 0,80 Voor elken regel meer f 0,20. KLEINE ADVERTENTIeN per 5 regels 50 cent bij vooruitbetaling. Grootere letters en cliches worden naar plaatsruimte berekend. Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief, betwelk op aanvraag verkrijgbaar is. Inzending van advertentien liefst een dag voor de uitgave. DIT BLAD VERSOHIJNT IEDEREN MAANDAG-, WOENSDAG- EN VRIJDAGAVOND. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van TER- NEUlZEN maken bekend, dat die beslissdng «P het verzoek vein de N„V. COMPAGNIE NEERLAiNDAISiE DE D,AZoTE te Axel, Sluiskil, om op het perceel, kadastraal bekend in Sectie A, no. 1149 een inrichting tot het ver'vaardigen van salpeterzuur te mogen op- richten door .Burgemeester en Wethouders van AXEL is vendaagd op grtonid, dat het ingewonnen advies van den heer Inspecteur van de Volksgezondiheid, hygiene van bodem, water en lucht, nog niet is ontvangen en der- halve omtrent de eventueel op te leggen voor- waarden nog geen beslissing kan worden genomen terwijl ook het nader bericht van den heer Districtshoofd der Arbeidsinspectie nog niet is ingekomen. Terneuzen, den 4 Jul! 1939. Burgemeester en Wethouders voornoemd, P. TELLEGEN, Burgemeester. B. I. ZONNEVHJiLLE, Secretaris. DR. OOLIJN NIET GESLAAGD. De regeeringspersdienst meldde Zaterdag- avond Dr. H. Colijn heeft aan H. M. de Koningin verizocht, van de opdracht tot vorming van een kabinet te mogen worden ontheven, daar zijn pogingen tot samenstelling daarvan in de richting, welke hij zich had gedacht, niet waren geslaagd. Zaterdagmiddag heeft Hare Majesteit Mr. Dr. D. A. P. N. Koolen ont'vangen en hem ofidracht gegeven tot vorming van een kabi net. De heer Koolen heeft vefzocht, deze op dracht in beraad te mogen houden. Mr. Dr. D. A. P. N. Koolen, lid van den Raad van State, werd in 1871 te Rijswijk ge- boren. Hij ibezocht het .gymnasium te Utrecht en studeerde daar aan de uni'versiteit rechten en staatswetenschappen; in 1894 promoveerde hij op een proefschrift, getiteld: De kapitaal- rente. Van 1894 tot 1903 was hij advocaat en pro- cureur te Utrecht, van 1897—1905 arrondis- sementsschoolopziener, van 19001911 was hij lid van den Utrechtschen gemeenteraad voor de R.-K. Staatspartij, van 1903 tot 1925 maakte hij deel uit van den centralen raad van beroep, eerst als lid, sinds Ii919 als onder- voorzitter; in 1905 werd Mr. Koolen lid van de Tweede Kamer, in 1920 werd hij voorzitter van dit college, welke functie hij bekleedde tot hij in Augustus 1925 Minister van Arbeid, Handel en Nijverheid werd. Reeds in 1918 was hij in aanmerking gekomen voor het ministerschap, maar hij bedankte toen, daar hij beizwaren had tegen het program van het te vormen kabinet. In 1923 ontving Mr. Koolen eiveneens op dracht van de Koningin tot vorming van een ministerie. Hij kon toen echter niet slagen. Door het amendement-Kersten, betreffende het gezantschap bij het Vaticaan, trad het ministerie-Colijn, waarin Mr. Koolen zitting had, in Maart 1926 af. Op 15 April van dat- zelfde jaar werd hij ibenoemd tot lid van den Raad van iState, in welk college hij lid is van de afdeeling ibinnenlandsche zaken, de afdee- ling algemeene zaken, financien en geschillen van bestuur, en voorzitter van de afdeelinlg oeconomische zaken. Binds 1931 is Mr. Koolen curator van de technische hoogeschool te Delft, sinds 1936 is hij voorzitter van den Raad voor de Lucht- vaart. Van de verdere functies die Mr. Koolen bekleed heeft of nog bekleedt, vermelden wij zijn voorzitterschap van Katholiek 's-Graven- hage en zijn bestuurslidmaatschappen van het Katholiek meisjeslyeeum te 's-Gravenhage, van {je Indische Missie-Vereeniging, van het Haagsche crisiscomitb en van de financieele commissie van de acadeimie voor intematio- naal recht. Mr. Koolen is commandeur in de orde van den Nederlandschen Leeuiw, drager van het grootkruis in de orde van den Heiligen Gre- gorius den Groote van den Heiligen Stoel en drager van het kruis van verdienste van het Roode Kruis. GEMAKKELUKE TAAK. De opdracht aan den Staiaitsraad kwam als een jvolkomen tverrassing. De parlementaire redacteur van het Han- deldblad te 'snGravenhage schxijft: De opdracht aan Mr. Koolen tot het vor men van een kabinet kwam in Haagsche poli- tieke kringen als een volkomen verrassing Wei was de naam van dit lid van den Raad van State en van dozen minister van Arbeid uit het eerste kabinet-Colijn gedurende de latente kabinetscrisis herhaaldelijk als moge- lijk formateur genoemd. Maar juist de laat- ste 24 uren had de meening veld gewonnen, at Dr. Oolijn in den een of anderen vorm zij het door reconstruct, zij het door een breedere samlenwerking ten slotte toch met een kabinet voor den dag zou komen. Nu echter Dr. Colijn ontheffing van zijn opdracht gevraagd en verkregen heeft, acht men de aanwijzdng van Mr. Koolen als kabi- nets-formateur volmaakt rationeel. In den aianVang der crisis heeft men getracht, met het oog op den intemationalen toestand tot een snelle kabinetsformatie te geraken. Onder dien hoek bezien, was het niet verwonderliik dat men ditmaal een aantal phasen van ad- viezen en peilingen heeft achterwege gelaten. Nu echter de snelle formatie onmogelijk is gebleken, oordeelt men het zeer Ibegrijpeliik dat thans de opdracht aan een Roomsch- Kath-oliek politicus is verstrekt. Daarbij komt, dat de crisis is uitgebroken met op een conflict tusschen ministerie en Kamer, maar naar aanleiding van een inner- lijk meeningsversehil in den boezem van het kiabinet. Nu de prominente vertegenwoordi- ger der meerdefheidsopvattingen in het kabi net-Colijn de opdracht heeft moeten terug- gdven, ligt het geheel in de rede, dat thans een Roomsch-Katholiek staatsman in de ge- Iegenheid wordt gesteld, te trachten de crisis op te lossen. Maar juist bij de afweizigheid van een conflict tusschen regeering en Kamer juicht men het toe, dat de opdracht aan een staatsman is verstrekt, die gedurende een groot aantal jaren in het partij-politieke Ibven niet meer op den voorgrond getreden is. Verder genieten de figuur en persoonlijkheid van staatsraad Koolen in breede kringen groot vertrouwen. Men acht hem een staats man van formaat. Reden temeer, waarom op dit moment de keuze gebillijkt wordt. Volgens de opvattingen, welke wij Zater- dagaVond in verschillende Haagsche politieke kringen mochten vernemen, is het een heel andere vraag of en in hoeverre de heer Koolen met kans op slagen zijn pogingen ondememen zal. Van zeer veel kanten hoofden wij de mee ning verkondigen, dat in de gegeven omstan- digheden ook Mr. Koolen izich voor een zeer moeilijke taak ziet geplaatst. Een eardinale factor voor zijn suooes of falen, bestaat hier- in, welke houding zijn eigen partijgenooten ten opzichte van dezen kabinetsformateur zullen aiannemen. Het is een bekend feit, dat Mr. Koolen tot den conservatieven vleugel der Roomsch-Kathlieken behoort. En van dezen soliden financier kan men moeilijk verwach- ten, dat hij te vinden zou zijn voor een viotte uitga'ven-politiek. Aan den anderen kant heb- ben de vier „jonge" Katholieke ministers uit het demissionaire kabinet, alsmede de voor zitter der Roomsc'h-KathoIieke Staatspartij Mr. Verschuur, zich .scherp en nadrukkelijk op een handhaven op gelijik niveau der uitgaven voor werkloosheidsbestrijding V'astgelegd. Blijkt, evenals Dr. Colijn ook Mr. Koolen voor een luchthartiger financieele politiek niet te vinden, dan oordeelt men de kans tamelijk groot, dat hij niet op den steun zal kunnen rekenen van een thans prominent gedeelte kijner „jongere" partijgenooten. Wil Mr. Koo len een program opstellen, dat sterk in de richting der „nieuwere'" financieele politiek gaat dan acht mien het practisoh uitgesloten, dat hij zou kunnen rekenen op de medewer- king der anti-revolutionairen. Daarbij komt, dat, al zou ook deze groep natuurlijk volgens objectieve gegeVens haar houding bepalen, het feit, dat Dr. Colijn juist door de Roomsch-Katholieken in de steek is gelaten, althans eenigen invloed op hun ge- dragslijn zal uitoefenen. Nog is het verder onwaarschijnlijk en eigenlijk vrijwel ondenk- baar, dat Mr. Koolen steun zal zoeken bij de Sociaal-Democraten. In principe kan hij na tuurlijk naar een oplossing streven in de richting van een breede samenwerking met vijf fracties, zooals die bekend is uit de jaren 1938 tot 1937. Maar ook dan zal een verzoe- ning van de voorzichtige financieele politiek der anti-revolutionairen en liberalen eener- zijds, gesteund door een deel der christelijk- historischen met de sterk „sociaal'" gerichte wtenschen der Roomsch-Katholieken en Vrij- zinnig-democrat en anderzijds uiterst moeilijk zijn. Rest de reeds aangestipte mogelijkheid, dat de heer Koolen pogingen zal ondememen in de richting van een rechtsch coalitie- kabinet. Maar dan zijn wij tegelijkertijd weer tot ons punt van uitgang genaderd. Punt van uit- gang, dat in het demissionaire kabinet de aanleiding heeft gevormd tot het geheele con flict. Zou door aanzienlijk geven en nemen Mr. Koolen ten slotte toch in staat zijn terug te keeren tot een coalitie-kabinet, waarvan hij zich altijd een voorstander heeft getoond hetgeen ons in 's lands .belang geensizins geboden schijnt dan blijft in ieder geval nog de moeilijkheid met de verdeeling der portefeuilles. Van R.-K. zijde is immers dui- delijk te kennen gegeven, dat men handhaving van het ..vierspan" absoluut noodzakelijk acht. Niemand zal er in ernst aan denken in de tegenwoordige omstandigheden een kabinet te vormen met vijf ministers, behoorende tot de R.K. Staatspartij. Daar rijst dus de vraag welk lid van de „Jonge Vier" moet wooden losgelaten. Niet- Katholieken zullen daarbij al spoedig denken aan Mr. Goseling. Maar gozien de starre hou ding van de eensgezinde R.-K.-pers, en Kamer- fiactie op dit gebied, zou een dergelijk los- laten eerst recht een teoken voor den aanval op den formeerenden partrjgenoot zijn. Ten slotte behoort theoretisch ook de vor ming van een minderheids-kajbinet b.v. van C.-H., R.-K., en V.-D. tot de mogelijkheden. En met recht gelooft men niet, dat de bereid- heid hiertoe over de verschillende groepeerin- gen groot zar zijn. Alles tezamen is het na tuurlijk .en wtenschelijk, dat Mr. Koolen thans zijn beste krachten inzet voor het bereiken van een ipositief resultaat. De R.-K., als een geheel genomen, zullen thans kunnen toonen tot welke medewerking en practisch doeltref- fende regeerings-comibinaties zij in staat zul len zijn. Het gaat thans niet meer over een ,,schuldvraag" van het uitbreken der crisis, maar om constructieve oplossingen voor het land in zijn geheel. WERELDOMROEP OP KOMST. Ook een raidio-belaspng voor de z.g. klaploopers? Naar het Handelsblad en De Telegraaf md- den, is thans het rapport gereedgekomen de: commissie, voorzitter de heer Prf. Gerbrandy, betreffende het inrichten van den Nederland schen wereld-omroep, en zal dit binnenkort den Minister van Binnenlandsehe Zaken wor den aangeboden. De wereld-omroep, welke zoo spoedig moge- lijk zal beginnen te fungeeren, zal twee soor- ten uitziendingen omvatten: 1. cuitureele en 2. economische. De cuitureele uitzendingen zullen door de 1 Te Vlissingen met twaaif termijnen zijn de overeenkom- stige verlaginaen van 40 op 33 cent, van 75 op 58 cent en van 120 (r/m. 3 x 10 Amp.) op 75 cent. De ^aste Kosten" voor verbruikers met grootere meters worden eveneens verlaagd tot de algemeen geldende bearagen. De eerste kwitanfk waarop deze verlaagde tarieven voor- komen, wordt begin October aangeboden. Te Vlissingen in Augustus vier groote omroeporganisaties op haar kos ten vefzorgd worden; dte eoonomische uitzen- dingen door het departement van Economi sche Zaken en mede door den Phohi, terwijl de vier Nederlandsohe omroeporganisaties voor de om'lijsting zullen zorgen. In het raam der economische uitzendingen zullen lezingen in vreemde talen gehouden en nieuwsb.erichten in vreemde talen omgeroepen worden. Ten dienste van den wereld-omroep zullen voorioopig geen nieuwe zenders gebouwd wor den, doch men zal gebruik maken van de be- staande modeme Phohi-zenders te Huizen. De verschillende uitvoeringsmaatregelen, welke een gevolg zullen zijn van het icommis- sie-rapport, zullen nog nader overleg tusschen de omroepvereenigingen en de Regeering noodzakelijk maken, maar principieele moei- lijkheden zijn daarbij niet meer te verwach- ten. Die zijn er wetl geweest in den boezem der wereldomroep-comrnissie, want de omroe- pen stonden aanvankelijk op het standpunt, dat de verzorging van den wereld-omroep niet tot hun taak behoorde. Desondanks is ten slotte overeenstemming bereikt, inzake de bovenvermelde regeling. De kosten van den wereld-omroep zullen onjgeveer den millioen per jaar bedragen. Tegen clandestiene luisteraars. Uit den aard der zaak zjjn de tegenwoor dige inkomsten der omroepvereenigingen niet voldoende om deze kosten te dekken. Er is evenwel geen sprake van, dat Nederland het huidige omroep-contriibutie-stelsel gaat ver- laten en een radio-belasting zou gaan heffen. De omroep-organisaties heb.ben zich definitief tegen een radio-belasting uitgesproken en de Regeering zal haar dan ook niet voorstellen. -u.aar wel zal er, ten ein/de de kassen der om roep-organisaties op peil te houden, een einde moeten komen aan het parasiteeren der zgn. Schwarzhorer menschen die uitzendingen ont'vangen zonder lid te zijn van een omroep- vereeniging op de betalende luisteraars. Deze kwestie zal nader geregeld moeten wor den door de omroep-vereenigingen in overleg met de Regeering. Er zijn hier te lande 500.900 luisteraars bij de omroepen aiangesloten en er zijn 350.000 distributie-luisteraars, van welke 150.000 een derde deel lid is van een omroep-organisatie. Het aantal Schwarzhorer" wordt in totaal op ongeveer 500.000 getaxeerd. De bedoeling zou nu zijn, alien, die een ontvang-toestel be- zitten, in den een of anderen vorm te ver- pliohten een bijdrage aan een der omroepver eenigingen, dan wel een nader te bepalen bij drage aan de Nozema te betalen. Volgens „De Telegraaf'" zou die verplichte bijdrage aan de Nozema per jaar fl hooger zijn, dan de gemiddelde bijdrage der leden van omroepvereenigingen thans bedraagt. Het Handelsblad1"' teekent hierbij aan, dat er natuurlijk geen sprake van is, dat er ook maar een cent van de gelden voor den binnen- landschen- en den wereld-omroep voor onlbe- taaibaar-dure televisie-uitzendingen gebruikt zal worden. Telivisie is immers nog veel te kostbaar en veel te onvolmaakt om aan een algemeene geregelden dienst te kunnen den ken en vandaar, dat men zich in ons land voorioopig tot experimenten en bestudeering van de kwestie foepaalt. DR. A. F. PHILIPS TE EINDHOVEN GEHULDIGD. Tei gelegenheid van het neerleggen van zijn functie als president-directeur der N.V. Philips gloedampenfabrieken, heeft Zaterdag in de Philips' schouwburgzaal te Eindhoven een grootsohe huldiging van Dr. Philips door het personeel plaats gehad. Onder de daarbij aanwezige autoriteiten waren Minister Steenberghe, Jhr. Mr. Dr. A. van Rijckevorsel, commissaris der Koningin m Noord-Brabant, Dr. H. M. Hirschfeld directeur-generaal van handel en nijverheid burgemeester en wethouders van Eindhoven en Prof. Dr. Ir. J. Goudriaan, directeur- generaal der Nederlandsohe spoorwegen. De Minister van Economische Zaken de heer Steenberghe bracht in een toespraak hulde aan het werk van Dr. Philips en besloot met de mededeeling, dat het H. M. de Komngin heeft behaagd hem te benoemen tot commandeur in de orde van den Nederland- sch-en Leeu/w. OOK DIT JAAR TOMATENSOEP IN RLIK. Het Alg. Hbid. vemam, dat kort geleden •ecliter vo6r de kabinetscrisis is besloten om ook dit jaar van overheidswege tomaten- soep in blik te doen maken, zelfs nog op groo tere schaal dan in't afgeloopen jaar. Het aan tal conservenfaibrikanten, dat daarmee zal worden belast, zal echter aanzienlijk worden uitgebreid, zoodat een, door ons toen herhaal delijk gewraakten misstand thans niet meer zal voorkomen. Er zij aan herinnerd, dat de productie vorig jaar 4.5 millioen kilo heeft bedragen, waar van 3.5 via den middenstand op normale wijze aan den consument is verkocht, terwijl een millioen kilo via het Departement van Sociale Zaken aan werkloozen en behoeftigen werd verstrekt. De productie van vorig jaar is thans vrijwel geheel verruimd. JAARVER)GAI>EIiINCr NEDERLANDSOHE ROODE KRUIS. De 71e jaarvergadering van het Nederland- SKihe Roode Kruis, Vrijdag te Dordrecht gehou- den, kenmerkte zich door een zeer uitvoe- rige discus.sie, voortvloeiende uit een vrij sterke oppositie tegen de voorgestelde statu- yten-wijzigingen, die geen genade konden Wn- ln de OQigen 'van vele klemere, maar ook enkele groote afdeelingen. Op zijn verzoek werd Jhr. De Brauw om redenen van dienstplicht ontslag uit zijn fuctie gegeven. Tot penningmeester werd benoemd gep. luit.-kolonel J. J. M. de Wiaal thans legercommissaris. Mr. Dr D A P N Koolen en Dr. H. K. Offerhaus werdekals hoofdbestuurders herkozen. Aangezien .venvolgens de .statuten-wij.zigin- gen aan de orde waren, gaf baron Van Liin- den een uiteenzetting van de redenen, die tot die wenschelijkheid hadden genoopt. Nadat tientallen sprekers hun meening haddten gezegd, bleek dat ruim twee derde der afgevaardiiglden achter het hoofdbestnur stonden, zoodat al'le 'voorstellen ten s'iotte wer- den aanvaard. Na de bdjeenkomsit werd de lunch gebruikt en een boottoc'ht gemaakt, tijdens welke de oefemngen van de transportcolonne van de afideelmg Dordrecht wer den gevolgd. Om 6 uur ontving het gemeentebestuur van Dordrecht het gezel'schap ten raadhuize. DIJKEN ALBERTKANAAL WORDEN VERSTERKT. De correspondent van het Handelsblad te Brussel meldt, dat de commissie van onder- zoek, die naar aanleiding van de dijkbreuk in het Albertkanaal nabij Hasselt is ingesteld, teneinde na te gaan of er gevaar bestaat dat zich ook elders dergelijke dijkbreuken zouden kunnen voordoen, tot de overtuiging zou zijn gekomen, dat de dijken van het Albertkanaal op verschillende plaatsen versterkt moeten worden. Teneinde deze werken te kunnen uitvoeren, zou besloten zijn, het kanaalvak GenkDie- penbeek te laten leegloopen, wat reeds dezer dagen zou geschieden. Te bevoegder plaatse wordt het echter ten stelligste tegengespro- ken. De commissie heeft slechts geadviseerd, het waterpeil in het genoemde kanaalvak te verlagen, teneinde den waterdruk op de dijken te verminderen. Inmiddels verzekert men, dat overal, waar zulks wenschelijk mocht blij- ken, de dijken versterkt zullen worden, opdat in de toekomst een herhaling van ongelukken als dat bij Hasselt uitgesloten zou zijn. Van verschillende zijden wordt erop aange- drongen, dat deze werkzaamheden zooveel mogelijk bespoedigd zullen worden, opdat de officieele opening van het Albertkanaal nog in den loop van dezen zomer zou kunnen ge schieden. In den Vrijdagmiddag gehouden kabinetsraad heeft de minister van Openbare Werken, de heer Vanderpoorten zijn collega's een overzicht gegeven van den stand der werkzaamheden aan het kanaal.

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensche Courant / Neuzensche Courant / (Algemeen) nieuws en advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1939 | | pagina 1