ALGEMEEN KIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANOEREN
No. 9138
MAANDAG 30 APRIL 1934
74e Jaargang
Bekendmaking.
Binnenland
Buitenland
TER NEUZENS
COURANT
ABONNEMENTSPRIJSBinnen Ter Neuzen 1,25 per 3 maanden Buiten Ter Neuzen
fr. per post f 1,55 per 3 maanden Bij vooruitbetaling fr. per post f 5,60 per jaar
Voor Belgie en Amerika 2,overige landen 2,35 per 3 maanden fr. per post
Abonnementen voor het buitenland alleen by vooruitbetaling.
Uitgeefster; Finna P. J. VAN DE SANDE
GIRO 38150
TELEFOON No. 25.
ADVERTENTIeNVac 1 tot 4 regels 0,80 Voor elken regel meer f 0,20.
KEEINE ADVERTENTIeNper 5 regels 50 cent bij vooruitbetaling.
Grootere letters en clichd's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief, hetwelk op aanvraag
verkrijgtaar is. Inzending van advertentien liefst ten dag voor de uitgave.
DIT BLAD VERSCHIJNT IEDEREN MAANDAG-, WOENSDAG- EN VRIJDAGAVOND.
DIENSTREGEUNG PROVINCIALE
STOOMBOOTDIENST.
Vanaf heden is op het gemeenteihuis, bode-
kajmer, gratis verkrijgbaar, voor hotelhouders
e.a.
DE DIENSTEEGELING VAN DEN
PRO V IN CLALEN STOOMBOOTDIENS1
OP DE WESTER-SCHELDE
ingaan.de 15 Mei 1934.
Ter Neuzen, 30 April 1934.
De Burgemeester van Ter Neuzen.
J. HUIZINGA.
De Burgemeester der gemeente AXEL
maaikt bekend, dat, ter voldoening aan artikel
15 der Onteigeningswet, een afdruk van het
Koninklijk Besluit van 4 April 1934 No. 54,
tat aaniwijzing van de perceelen, welke moe-
ten worden ontelgenid voor aanleg en ver-
betering van het in de gemeente Axel gelegen
noordelijk gedeelte van den weg AxelDrie-
Sctoouwen, welk Koninklijik besluit is opge-
nomen in de Staatsoourant van 9 April, no.
67, van den eersten tot en met den 21 Mei
1934 ter inzage van een ieder is nedergelegd
op de secretarie der gemeente.
Axel, dec 30 April 1934.
De Burgemeester voomoemd,
BLOK.
EERSTE KAMER.
Wering van vreemde arbeidskrachten.
In de memorie van anitwoord betreffenide
het ontwerp van wet tot regeling van het ver-
ridhten van arbeid in loondienst door vreern-
delingen wijst de regeering er op, dat in de
considerans van het wetsontwerp de woorden
..in loondienst" zijn vervallen, zoodat de con
siderans thans luidt: Wetsontwerp tot rege
ling van het verrichten van arbeid door
v reemdel ingen
Het is alleszins begrijpedijik, dat, hoewel dit
wetsontwerp geen bestrijiddng vormt, eenige
leden een regeling als hier wordt voorgesteld,
in abstract.o beschourwid, afkeurden. Deze leden
zijn het echter daarover eens, dat de feitelijke
amstandigheden nopen tot het treffen van
voorzieningen ter hescherming van de natio-
nale arbeddsmarkt. Dit standpunt heeft de
Regeering van den aanvaeg af ingenomen.
Het werkzaam zijn hier te lande van een
groot aantal kellners en muzikanten van
vreemde nationaliteit heeft de aandacht van
den minister van sociale zaken. Evenizeer is
zijn aandacht gericht op het groqje aantal
vreemde dienstboden in Nederland.
Bij de beoordeeling of door rniddel van het
in dit ontwerp voorziene vergunningsstelsel
naar vermindering van het aantal vreemde
arbeidskrachten in de genoemde beroepen
moet worden gestreefd, zal mede reikening
dienen te worden gehouden met de belamgen
van de bedrijven en de gezinnen hier te lande,
die deze arbeidskrachten in dienst hebben. Dit
punt zal uiteraard bij de uitvoering der wette-
lijke regeling onder de oogen worden gezien.
Naar de regeering meent heeft zij in de
memorie van antwoord op het voorloopig ver-
slag der Tweede Kamer duidelijk doen uit-
komen, dat zij bij de uitvoering der hier voor-
gestelde wettelrjke regeling in het algemeen
emstig rekening wenscht te houden met de
belamgen van de bedrijven of ondememingeo,
die vreemde arbeidskrachten in dienst hebben.
Daanbij zal zeker worden gelet op die vreem
de arbeiders, die mogen worden gerekend tot
de kern van het bedrijf. Echter zal niet
mogen worden voorbijgezien, dat de regee
ring bij haar beslissing in dezen evenzeer zal
letten op de houding die de vreemde landen
waartoe de betrokken arbeiders behooren,
aannemen ten nanzien van de toelating van
of het verrichten van arbeid door Nederland-
sche arbeiders in die landen.
Of er aanlediding is, eerst dan het verrich
ten van arbeid door vreemde arbeidskrachten
aan een vergunning te binden ,,wameer zal
zijn gebleken, dat geschikte Nederlandsche
arbeidskrachten besohikibaar en bereid zijn
een wenk op zich te nemen trots het feit, dat
hun een lager loco wordt aiangeboden dan
waaraan zij gewend waren'' zal de regee
ring wees ©r reeds op in de meorie van ant
woord aan de Tweede Kamer naar om-
standigheden moeten worden beoordeeld.
TWEEDE KAMER
Vergadering van Vrijdag.
Aan de orde is het wetsontwerp, houdende
voorsohriften voor de vergadering van houders
van reeds uitgegeven, niet onder trustverband
staande schuldbrieven aan toonders.
De heer Goseling (r.k.) wil zoo goed moge
lijk waarborgen tegen vergissingen en fouten
Minister Van Schaik zegt, dat dit ontwerp
het tot standkomen van een vrienidschappelijk
aocoord tusschen crediteuren en debiteuren
bevorder.t, wat gewenscht is als een paar
crediteuren tegen den wil der meerderheid
der crediteuren ingaan. Het ontwerp omvat
voorts voldioende waarborgen. Spreker neemt
een amendement-Goseling betreffende rege
ling van het hooger heroep over.
Een ander amendement-Goseling (even-
eens namens de vaste commissie voor privaat-
en strafrecht) betreffende schorsing van
executie wordt na een redactieverbetering
door den heer Moller voorgesteld ter wegne-
ming van een taalkundige fout, teruggenomen.
Het wetsontwerp wordt z. h. s. aanigenomen,
Voortgezet wordt de ibehandeling van het
wetsontwerp in zake werkverfuiming (het
60 miUiaem-plan)
De heer Wijnkoop (com.) kan het niet aan-
vaarden wegens den beoogden loondruk. Spr.
dient een motie in vcdgens welke de werk-
verruimingsloonen niet lager mogen zijn dan
de plaatselijk geldende of colleotief in het be
drijf vastgestelde.
KONINGIN EN PRINSES IN DE BETUWE.
H. M. de Koningin en H. K. H. de Prinses
hebben Donderdagmiddag een autotocht ge-
maakt door de Betuwe en bij die gelegenheid
een bezoek gebracht aan mevrouw Van Pal-
landt op het kasteel Neerijnen. Ook heeft
H. M. aan de Linge eenige schetsen gemaakt.
PARTICULJER SECRETARIS VAN DE
KONINGIN.
In plaats van F. M. L. baron van Geen is
tot particulier secretaris van de Koningin
benoemd C. S .Sixxna baron van Heemstra,
die vroeger particulier secretaris van de
Konlngin-Moeder is geweest.
HERINNERING NAGEDACHTENIS
KONINGIN EMMA.
In de vergadering van het bestuur van de
Ned. Centrale Vereen. tot bestrijding van
tuberculose, werd door den voorzitter de
voorloopige madedeeling gedaan dat besloten
is pogingen aan te wenden om ter herinne-
ring aan de nagedachtenis van H. M. de
Koningin-Moeder een blijvend getuigenis van
erkentelijkhedd voor alles wat zij in het be-
lang der lijdende menschheid, vooral voor de
tuiberculosebestrijding deed, tot stand te
brengen. De bedoeling is dat het geheele
Nederlandsche volk in de gelegenheid zal
worden gesteld hieraan bij te dragen. Welke
vonm dit blijk van daniklbare herinmerinig zal
zijn, zal nader worden beslist.
CREDIETVERLEENING AAN
MIDDENSTAND.
Bij de regeling van werkzaamheden in de
zitting der Tweede Kamer van a.s. Dinsdag
zal de voorzitter voorstellen, een aantal wets-
ontwerpen aan de agenda toe te voegen, waar-
onder dat tot credietverleening aan den mid-
denstand.
Voorts zal de voorzitter voorstellen, het
wetsontwerp inzake de nieuwe oniderwijzers-
opleiding te verzenden naar een commissie
van voorbereiding.
UITGIFTE CRISISPOSTZEGELS.
Oproep.
Zaterdag nam de verkoop van de crisis-
postzegels een aanvang; deze zal drie maan
den voortgang vinden en 1 Augustus worden
gesloten.
In omloop kamen een 5-cents zegel met de
beeltenis van de Koningin, beschermvrouwe,
en een 6-cents-zegel met voor de eerste maal
de beeltenis van Prinses Juliana, eere-voorzit-
ster van het Nationaal Crisiiscomitd.
Een bijtaondere mogelijlkheid opent zich
ti>iar« om den zwaren anbeid der crisis-
comitd's te steunen. Daar het steeds moei-
lijker blijkt voldoende inkomsten voor hunne
stecmverleendng te behouden, nochtans de be-
hoefte aan deze werkzaamheid niet vermin-
dert, is aanvuliing van de middelen dringend
noodzakelijk.
Het Natiionale Crisiscomite doet een drin
gend iberoep op aller medewerking. Deze
verkoop moet slagen.
DE HUWENDE ONDERWIJZERES.
Minister Colijn heeft in de Tweede Kamer
medegedeeld, dat een wetsontwerp betreffende
ontslagvenLeening aan de hruwende onder-
wijzeres het departement van Onderwijs heeft
verlaten.
GEEN VERHOOGING VAN HET
AARDAPPELBEWAARLOON.
Het bestuur der Ned. Aardappelcentrale
deelt mede, dat het heeft besloten, geen ver-
dene verhooging van bewaarloon voor con-
sumptie-aardappelen, na 30 April ge- of ver-
kocht, verplicht te stellen. Tot het einde van
het seizoen zullen dus de be^waarloonen voor
klei-aardappelen f 0,40 en voor zandaardap-
pelen 0,20 per 100 K.G. bedragen.
CRISIS-ORGANISATIEBESLUIT 1933.
Beschikkingen ter uitvoering.
De Nederlandsche Staatscourant bevat ver-
schillende beschikkingen van den Minister
van Economische Zaken a.i., ter uitvoering
van het Crisis-Organisatiebesluit 1933.
In de eerste plaats een Crisis-Organisatie-
beschikking 1934 I, waarbij wordt bepaald,
dat de salarissen en vacantiegelden van alien,
die bij de verschillende crisis-instcllingen
werkzaam zijn, door den Minister zullen wor
den vastgesteld.
Voorts worden regelen gesteld omtrent het
toelaten van Regeeringscommissarissen en
anderen tot de vergaderingen van crisis-orga-
nisaties en over het zenden van notulen van
alle vergaderingen van crisis-organisaties aan
daarvoor aangewezen personen. Tenslotte is
bepaald, dat vreemdelingen slechts dan tot
de crisis-organisaties mogem wortden toege-
laten, wanneer zij op 1 Januari 1932 in
Nederland gevestigd waren en (bleven.
Regeeringscommissarissen.
De verdere beschikkingen bevatten de ver
schillende benoemingen. Allereerst van de
Regeeringscommissarissen en van het College
van Regeeringscommissarissen. Benoemd zijn:
A. tot regeeringscommissaris
le. voor de steunverleening aan de melk-
veehouderij en de beperking van den rundvee-
stapel: L. Biickman, te 's-Gravenhage;
2e. voor de steunverleening aan de suiker-
bietenteeltProf. Mr. E. G. J. Gimbrdre, te
Tilburg;
3e. voor de steunverleening aan de varkens-
houderij, de granen, de peulvruchten en de
fabrieksaardappelenIr. S. L. Louwes, te
Zwolle;
4e. voor de steunverleening aan de boom-
en bloemkweekerijIr. C. P. H. Moerlands,
te Boskoop;
5e. voor de steunverleening aan de griend-
en rietcultuur: J. G. van Oord, te Werken-
dam;
6e. voor de steunverleening aan de bloem-
bollencultuurMr. M Slingenberg, te Haar
lem;
7e. voor de steunverleening aan de aard-
appel-, vlas- en cichoreiteelt: Ir. G. G. P. Ste
vens, te 's-Gravenhage;
8e. voor de steunverleening aan de pluim-
veeteelt en de garnalendrogerrjIr. J. G.
Tukker, te Apeldoom;
9e. voor de steunverleening aan de groen-
ten- en fruitcultuurF. V. Valstar, te 's-Gra-
venhage.
B. Ingesteld is een College van Regee
ringscommissarissen waarin is benoemd:
le. tot lid tevens voorzitter; Mr Dr. A. A.
van Rhijn, secretaris-generaal van het depar
tement van economische zaken, voorzitter van
de centrale commissie, bedoeld in artikel 27
van de Landbouw-Crisiswet 1933;
2e. tot lid tevens onder-voorzitterMr. J.
J. Wintermans, wnid. directeur-generaal van
den landbouw, te Gravenhage;
3e. tot leden: de onder A genoemde Regee
ringscommissarissen.
C. Aan het College van Regeeringscom
missarissen is als secretaris toegevoegd: Mr.
D. Koning, tijdelijk ambtenaar bij het Land-
bouw-Crisis-Bureau van het departement van
economische zaken, te 's-Gravenhage.
Tuchtrechtspraak.
Eveneens zijn thans benoemd de verschil
lende tuchtcolleges. De samenstelling is als
volgt
Centrale commissie.
Voor het tijdvak van 1 Mei 1934 tot en met
31 December zijn benoemd:
I. in de centrale commissie voor de crisis-
tuchtrechtspraak te 's-Gravenhage:
tot voorzitter: Mr. Dr. A. Slotemaker, oud
vice-president van het gerechtshof te Am
sterdam, te Aerdenhout;
tot plaat&vervangend voorzitter: Mr. J. L.
M. Meckmann, raadsheer in den "Hoogen Raad
der Nederlanden, te 's-Gravenhage;
tot rechtsgeleerd lid; Mr. W. N. J. M. Smit,
raadsheer in het gerechtshof te Amsterdam,
te Amsterdam;
tot plaatsvervangend rechtsgeleerd lid: Mr.
Dr. A. J. Warren, raadsheer in het gerechts
hof te 's-Gravenhage, te 's-Gravenhage;
tot secretaris: Mr. F. M. A. Schokking,
tijdelijk ambtenaar bij het landbouwcrisis-
bureau van het departement van economische
zaken, te 's-Gravenhage;
tot leden: H. L. Claus, te Nijmegen; Chr. v.
d. Heuvel, te Heemstede; Jan Schilthuis, te
's-Gravenhage; Dr. A. J. Swaving, te Voor-
burg.
II. in de commissies voor de crisis-tucht-
rechtspraak
te Goes:
tot voorzitter: Mr. W. M. G. Jolles, presi
dent der arrondissements-rechtbank te Mid-
delburg, te Middelburg;
tot plaatsvervangend voorzitter: Mr. Th.
Portheine, vice-president der arrondisse
ments-rechtbank te Middelburg, te Middel
burg;
Itot rechtsgeleerd lid, tevens secretaris: Mr.
H. C. J. Zaaijer, advocaat en procureur, te
Goes;
tot plaatsvervangend rechtsgeleerd lid,
tevens plaatsvervangend secretaris: Mr. C.
M. Kegge, advocaat en procureur, te Goes;
tot leden; S. Caljouw Pz., te Middelburg;
C. Gast, te Broulwershaven; G. J. van Poppel,
te Gilze; J. G. Vaes, te Rotterdam.
Commissie van advies.
Tenslotte zijn nog benoemd de leden van de
Commissie van advies, die gelijk bekend
den Minister over administratieve geschil-
len zal adviseeren.
In deze Commissie zijn benoemd:
Voor het tgdvak van 1 Mei 1934 tot en met
31 December 1935:
A. le. tot lid, tevens voorzitter: Jhr. Mr.
G. W. van der Does, advocaat en procureur,
te 's-Gravenhage;
2e. tot lid, tevens plaatsvervangend voor
zitter: Mr. F. J. de Jong, advocaat en procu
reur, te 's-Gravenhage;
3e. tot leddn: Mr. L. E. Roes, advocaat, te
's-Gravenhage; Mr. A. J. N. M. Struycken,
advocaat en procureur, te 's-Gravenhage; J.
Biemond, te Bleiswijk (Z.-H.); Alb. Borst Pz.,
te Rotterdam; Prof. Ir. B. v. d. Burg, te
Wageningen; Dr. Ir. W. J. Droessen te Roer-
monid; Ir. R. C. Jonkman, te Zutphen; Ir. C.
Koopman, te Zierikzee; M. Marra, te Morra
(Fr.); C. Th. Moors, te Nieuw-Vosmeer
(N.-B.).
B. Aan de Commissie is als secretaris toe
gevoegd: Mr. F. M. A. Schokking, tijdelijk
ambtenaar bij het Landbouw-Crisisbureau van
het Departement van Economische Zaken te
's-Gravenhage.
NEDERLANDSCHE DEELNEMENG AAN
DE BRUSSEtLSCHE WERELD-
TENTOONSTELLING.
H.M.'s gezant, jhr. Tjarda van Starcken-
borgh Stachouwer, heeft zich Zaterdag brj
den Belgischen regeeringscommissaris voor
de Brusselsche wereldtentoonstelling van
1935, graaf van der Burch begeven, .en hem
mededeeling gedaan van het besluit van de
Nederlandsche regeering, officieele deel te
nemen aan deze tentoonstelling.
Dit bericht werd door graaf van der Burch
met bijzondere voldoening vernomen. Aan
den Nederlandschen gezant is dan ook de
verzekering gegeven, dat de Nederlandsche
afdeeling over een der best gelegen terreinen
zal kunnen beschikken. Omtrent den om-
vang van de Nederlandsche deelneming is
evenwel nog niets met zekerheid bekend. In
Belgische kringen hoopt men nochtans, dat zij
zeer belangrijk zal zijn.
MR. T. J. VERSOHUUR.
De gezondheidstoestand van oud-minister
Mr. T. J. Verschuur is, naar Wrj vernemen,
thans zoover ten goede gekeerd, dat hij bij
gunstig weer eenigen tijd in de buitenlucht
mag doorbrengen.
HET VERBOD VAN DE N. S. B. VOOR
AMBTENAREN.
Prof, de Savomin Lohman heeft na zijn
Zaterdag te Amsterdam gehouden rede in
antwoord op een hem gestelde vraag zijn
vroeger afgelegde verklaring teruggenomen,
dat hij bevredigd was door de motiveering
van Minister Colijn van het verbod van het
lidmaatschap van de N.S.B., voor ambtena-
ren, terwijl een zoodanig verbod niet is uit-
gevaardigd wat de S.D.A.P. betreft. De
minister, zoo zeide hij, had dit verbod gegrond
op een uitlating in het orgaan der N.S.B., dat
gehoorzaamheid aan de partij prevaleert
boven gehoorzaamheid aan „een corrupfe
regeering". Later, aldus spr., is mij. gebleken,
dat de minister hier niet geciteerd heeft, maar
sleehts een betwistbare samenvatting van het
in bedoeld orgaan betoogde gegeven heeft,
op grond waarvan spr. zijn aanvankelijke
persoonlijke meening handhaaft, dat, zoo lid
maatschap van de N.S.B. voor ambtenaren
verboden moet zijn, dit nog in veel sterkere
mate geldt voor het lidmaatschap der
S.D.A.P.
ORISIS-RCNDVEE-CENTRALE.
In aanshiiting met vorige publication van
de crisisrundveecentrale omtrent vergunning
tot het aanihouden van boventallige vaarskal-
veren uit erkende meerwaardige veestapels,
ddenie nog het volgende:
Ter venkrijging van een identiteitsbewijs
voor kalveren aan te houden boven het toe-
gewezen aantal is het noodig dat de toege-
w-ezen kaveren ook voldoen aan de eischen
betreffende afstamming gesteld voor boven
tallige kalveren. Vender dat alle kalveren uit
den betreffenden veestapel zijn geboren. In-
dien een eigenaar van een erkenden meer-
waardigen veestapel zich kalveren aankoopt,
waardoor hij komt boven het aantal hetwelk
hem in de eerste imstantie is toelbedeeld, heeft
hij hiermede het redht verloren gebruik te
maken van levering voor meerwaardige vee
stapels.
RIJKSVELDVVACHT EN ARBEIDSWET.
Voor den kantonrechter te Delft heeft zich
Woensdag een bakker uit Monster te verant-
woorden gehad, die had geweigerd aan een
rijksveldwaohter inlichtingen te verstrekken
omtrent zijn werktijd, zulks in verband met
een overtreding van. de Arbeidswet. De ver-
dadht gaf dit feit toe, en zei dat hij geen tijd
er voor had den veldwaohter te woord te
staan.
De ambtenaar van het O. M. zeide van
meening te zijn, dat men ook verplicht is aan
rijiksveldwachters de noodige inlichtingen te
verstrelkken omtrent A nbeid swe tove rtr edin -
gen. Op het platteland heeft men niet overal
voldoende ambtenaren der imspectie, zoodat
het goed is dat ook marechaussee en rijks-
veldwacht aan de hanidhaving der wet kunnen
medewerken, en men dus verplicht is hen op
vragen te antwoorden. Spr. eisdhte dan ook
10 subs. 5 dagen hechtemis.
De kanitonrechter, Jhr. Mr. Lunsingh
Wichers, zeide deze meening niet te deelen.
In arta. 79 der Arbeidswet wordt onder de op-
sporingsambtenaren niet de rijksveldwacht
genoemd, zoodat geen verplichting tot ant
woorden kan worden gevorderd. Mitsdien
werd verdachte van rechtsvervolging ont-
slagen.
EEN OUD VOORRECHT VAN HET
HOOGERHUIS OP ZIJ GEZET.
Het oude privilegie van de leden van het
Engelsche Hoogerhuis is op zrj gezet, toen dit
Huis toestemde in het optreden van lord
Derby als getuige voor de previlegie-commis-
sie, ingesteld door het Lagerhuis tot het in-
stellen van een onderzoek naar de door Chur
chill uitgesproken beschuldiging tegen sir
Samuel Hoare en lord Derby. Deze zouden
zooals gemeld, pressie hebben uitgeoefend ter
verkrijging van een wijziging van zekere ver-
klaringen, die afgelegd moesten worden voor
de speciale commissie van het parlement in
zake de Inidische constitutioneele hervorming.
Het Hoogerhuis nam ,dit besluit naar aanlei-
ding van een schriftelijk verzoek van het La
gerhuis, waarin de toestemming van het Hoo
gerhuis in het getuigenis afleggen van lord
Derby gevraagd werd. Lord Derby was aan-
\vezig en stemde ten voile in met het sanc-
tionneeren van zijn getuigenis. Toen lord
Hailsham de desbetreffende motie indiende,
zeide hij, dat een traditie van 260 jaren be-
paalde, dat geen lord in het Lagerhuis mocht
verschijnen of een geschreven antwoord zen
den of zich door een raadsman doen vertegen-
woordigen tot het antwoorden op eenigerlei
beschuldiging aldaar, op straffe van geplaatst
te worden onder bewaking van den officier
van het Huis, bekend als den .Black Rod"
dan wel te worden opgesloten in den Tower
van Londen. Hailsham voegde hieraan toe,
dat lord Derby deze straffen wenschte te ver-
mijden, doch getuigenis wilde afleggen en zich
derhalve verstaan had met de betrokken in
stance van het Hoogerhuis, in verband waar-
mede hij voorstelde, dat, Wanneer lord Derby
het verzoek van het Lagerhuis gepast oor-
deelde, hem toestemming verleend zou wor
den tot het afleggen van getuigenis.
DR. SCHACHT VERGIST ZICH.
Dr. Sohacht heeft schrijft de N. R. Crt.
weer een rede gehouden, een radiorede
dezen kee.r. Als hij spreekt is tegenwoordig
steeds oppassen de boodschap. Want zijn
woorden zijn gewoonlijk duur voor het buiten
land, en wantrouWen is steeds erbij op zijn
plaats. Men zal zich herinneren, dat hij het
vorige jaar plotseling een algemeen transfer-
moratorium voor de Duitsche obligatieschul-
den afkondigde, maar tenslotte, toen hij in
Juni te Londen stevig werd aangepakt, in
staat bleek een accoord aan te bieden, Waar
bij aan de houders van Duitsche obligaties
75 pet. van hun vordering aan rente, aan
sommigen zelfs 100 pet. kon worden uitbe-
taald. Dit is een nuttig lesje geweest voor
de buitenwereld voorzoover zij dit lesje nog
noodig had.
Op de rede, die Dr. Schacht thans gehou
den heeft, is ook weer heel wat aan te mer-
ken. Wij zullen met een punt beginnen, om-
dat dit niet van zakelijken doch van persoon-
lrjken aard is, maar zijn beteekenis heeft voor
het geheel, daar het een scherp licht werpt op
zekere eigenaardigheden van den spreker. ,,De
marxistische regeeringen hebben, ten einde
deze sommen op te brengen, hooge belastin-
gen geheven", zoo zeide hij. Dr. Schacht be-
doelt daarmede de sommen, die voor schade-
loosstelling zijn betaald. Dat de spreker van
marxistische regeeringen spreekt, terwijl
Duitschland na den oorlog slechts gedurende
betrekkelijk korten tijd regeeringen onder
marxistische leiding of zelfs maar met een
marxistische minister van financien heeft ge
had, is reeds een historische onjuistheid, die
Dr. Schacht niet mocht overkomen. Wij heb
ben verleden jaar hier eens statistisch het
aandeel der marxisten in de regeeringen der
Duitsche republiek vastgesteld, en dit bleek
ook ons verrassend klein. Maar Dr.
Schacht zou in geen geval zoo mogen spre-
ken. Van begin 1924 tot 1930 toe is hij de
voomaamste finaneieele adviseur van de
Duitsche regeeringen geWeest. "Hij heeft dit
ambt als president van de Rijksbank
aanvaard op het oogenblik, waarop Duitsch
land zich gereed maakte, door het aanvaarden
van de regeling Dawes, zijn groote, jaarlijk-
sche betalingen te gaan beginnen. Dr. Schacht
is, zooals ook zijn taak was, de man geweest
die scherper dan iemand toezag, dat wat be
taald moet worden, ook door den belastlng-
betaler werd opgebracht. Hij heeft dit voort
gezet tot de regeling Young in werking zou
treden. De regeling Young is ontworpen door
een delegatie, waarvan Dr. Schacht vrijWel
de dictatoriale leider was. Eerst toen het
verdrag door de regeeringen zou worden on-
derteekend, heeft hij plotseling, op doorzich-
tige voorwendsels, zijn ontslag genomen. Hij
begreep toen, dat de Wind politiek uit een an
deren hoek ging waaien. Dr: Schacht heeft
zich, zoolang hij rijkspresident was, nooit ver-
zet tegen de „vervullingspolitiek" van de
Duitsche al dan niet marxistische kabi-
netten. Vervulling was ook het doe! van zijn
presidentschap van de Rijksbank. Speculee-
rend op de kortheid van geheugen van zijn
landgenooten en van een gedeelte van de bui
tenwereld, smaalt hij nu op hetgeen hij inder-
tijd ijverig, en naar het scheen met voile over-
tuiging, heeft gediend. Den langsten tijd van
zijn rijksbankpresidentschap was hij ook lid
van de democratische partij. Wat wij Dr.
Schacht zien doen is dus datgene, waarvoor
de Duitscher vroeger een bij uitstek oneer-
biedige vergelijking had: Bezoedelen van het
eigen, verlaten nest.
Belangwekkender echter zijn de onzakelijke
onjuistheden in het betoog van Dr. Schacht
Het is haast overfbodig, den leizer daarop te
wijzen, maar iets moeten wij toch opmerken.
Het verdrag van Versailles is aan alles schuld.
Ook wij hebben hier nooit een goed woord'
over gehad voor dat verdrag. Maar de finan
eieele redeneeringen, waarop dan de bewrjs-
voering van Dr. Schacht berust, kloppen niet-
De milliarden, die Duitschland voor schade-
loosstelling heeft betaald, hebben Duitschland
nooit verlaten. Zelfs de belastingpenningen,
die ervoor zijn opgebracht, kwamen aan de
Duitsche volkshuishouding ten goede. Het be-
taalde. geld kWam namelijk als leening of cre-
diet uit het buitenland. Duitschland heeft
nooit moeite gehad, de bedragen voor schade-
loosstelling op te brengen, omdat het nog veef
meer in het buitenland voorgeschoten kreeg
dan het daarvoor noodig had. Juist onder het
bewind van Dr. Schacht als rijksibankpresi-
dent stroomden de milliarden in vreemd geld
Duitschland binnen. Zij sch'iepen daar hinnen-
landsch crediet, dat het bedrijfsleven meer
dan achteraf goed gebleken is. heeft bevrucht.
Daardoor was de normalisatie en mechanisa-
tie mogelijk, die Duitschland mede aan zijn
probleem van werkloosheid heeft geholpen.
Dat kwam echter niet door het geld dat het
land in den vorm van buitenlandsch geld voor
schadeloosstelling verliet, maar door het bin-
nenlandsch crediet, dat dit buitenlandsch geld
van vreemden oorsprong op zijn doortocht
idoor Duitschland daar had geschapen, Wij
moeten hier een niet zeer fraaie herinnering
ophalen. In Mei 1927 hadden wij erop gewe-
zen, dat het buitenlandsche geld, dat aart
Duitsche ondememingen geleend werd, tech-
nisch de betaling van de schadeloosstelling
mogelijk maakte, doch dat op een kwaden dag
als de buitenlanders hun geld terug zouden
willen zien, de noodige marken er wel tot be
taling zouden zijn, maar niet het vrerrvle
geld om die marken te transfereeren, daar
die iramers in de kas van de oorlogsver^oe-
ding verdWenen zouden zijn. Het was toen "van
den kant van de Duitsche rijksbank, dat men
ons het verwijt maakte, door dergelijke op-
merkingen het crediet van Duitschland in
Nederland te schaden.
Nu klaagt iDr. Schacht precies over dezen
gang van zaken, maar tracht hij anderen ver-
antwoordelijk te maken voor datgene, wat
onder zijn gezag op touw is gezet, en ook
onder zijn gezag jaren heeft kunnen voort-
duren. Hij Wil dat de wereld hem geloof
schenkt, als hij nu, de fouten van vroegere
regeeringen critiseerende, de houding aan-
neemt van daartegenover de eerlijkheid en het
gezond inzicht te vertegenwoordigen.
