Ter Neuzensche Courant
Tweede Blad.
BIHHENLAKD
BUITENLAND
Woensdag 1 Maart 1933. No.
VERNIEUWING
VAN CONTINGENTEERENGEN.
TER NEUZEN, 1 MAART 1933.
VAN
EERSTE KAMER.
Vergadering van Dinsdag.
De Vooorzitter deelt mee, dat de openbare
vergadering vandaag om 12 uur zou aan-
vangen.
Hleroa worden replieken gehouden over de
rijkabegrooting.
De lieer Van Embden (v.d.) verdedigt zich
tegen de heeren De Savomin Lohrnan en Briet.
Hy meent, dat de goede geest in leger en vloot
eer bedorven wordt door de huidige oorlogs-
metihodes, dan door hen, die deze methodes
openbaar maken.
De heer Hermans (s.d.) toetoogt, dat het op-
treden der regeering tegen gemeentebesturen
de waardigheid aantast van het gezag der
plaatseljjke overheid.
TWEEDE RAMEB.
Vergadering van Dinsdag.
Aan de orde is de interpellatie-De Visser
betreffende de maatregelen der Indische
regeering inzake de door de Oommunistische
Party voor de Tweede Kamer candidaat te
stellen, in Boven Digoel geintemeerde per-
sonen.
Minister De Graaff verklaart, dat de niet-
doorzending van de telegrammen van den heer
De Visser voortkomt uit den regel, dat de ge-
intemeerden geenerlei contact mogen hebben
met hi in geestverwanten elders. Spreker
ment evenwel, dat in dit bijizondere geval van
candidatuur voor de Staten-Generaal een uit-
zondering moet worden gemaakt, en hij heeft
zulks aan de Nederlandsch-Indische regeering
in overweging gegeven.
Voortgezet worden de beraadslagingen over
de Nederlandsch-Indische begrooting voor
1933.
Minister De Graaff schetst den ontredder-
den toestand en de onzekere toekomst van de
Indische schafckist. Versoberingsmaatregelen
voor den staatsdienst zijn in overweging.
Spr. brengt hulde aan den gouverpeur-
generaal. Terugkomende op de recente ge-
beurtenissen, merkt hy op, dat het gezag
krachtig moet zyn en zich niet mag stellen
tegenover zich zelf.
De oeconomische toestand is zeer zorgelijk
in alle volikslagen. Desondanks kan van stag-
natie in de voedselvoorziening niet worden
gesproken, dank zjj een langjarige werkzaam-
heid in het belang van die voorziening. Ook
werkt mede de daling van de kosten van het
levensonderhoud.
Wei zal de inheemsche nyverheid worden
aangemoedigd, doch met groote omzichtigheid
want Indie is een agrarisch land.
De motie-Ter Laan om de korting op de
salarissen tot 10 pet. terug te brengen, kan
spr. niet aanvaarden.
Van den invoer van kousen en sokken,
tafel- en servetgoed, naaigaren en
tapyten.
De Staatscourant van gisteravond bevat de
Koninklijke besluiten en Ministerieele beschik-
kingen betreffende de vemieuwing van eenige
oontingenteeringen, welke 1 Maart afloopen.
De invoer van kousen en sokken wordt be-
perkt tot 100 pet. van het aantal dozijnen
paren, dat gemiddeld in 10 maanden van 1930
en 1931 is ingevoerd. Deze contingeering loopt
af 31 December 1933.
De contingenteering van den invoer van
tafel- en servetgoed is ongewijzigd voor 6
maanden vemieuwd.
De contingenteeringen van den invoer van
naaigaren en taprjten zijn eveneens ongewijzigd
vemieuwd, echter voor den trjd van 10 maan
den.
Bij vergelyking van de in bovenstaand be-
richt vermeldde gegevens met de tot dusver
geldende contingenteering van den invoer van
kousen en sokken blijkt, dat in deze contin
genteering wijiziging is gebracht. De afgeloo-
pen contingenteering was 90 pet. van de waar-
de, met 1930 en 1931 als basisjaren. Thans
heeft men deze waarde-contingenteering ver-
anderd in een hoeveelheids-contingenteering.
Dit brengt een vermindering van het contint.
mede. De waarde van de ingevoerde goede-
ren was in 1932 gedaald, zoodat „90 pet. van
de waarde" in dat jaar een grootere hoeveel-
heid vertegenwoordigde, dan de invoer in 1930
en 1931. Thans is hier een einde aan gemaakt
en is het contingent bepaald op 100 pet. van
de boeveelheid.
POEITIEKE RADIO-UITZENDINGEN.
De minister van waterstaat heeft de Radio-
controle-commissie uitgenoodigd, politieke uit-
zendingeti, welke kennelijk bedoeld zijn voor
luisteraars in het buitenianid, zooveel mogelijk
te weren; in het bijzonder dient dit te geschie-
den met uibzendingen, waarvan bekend is, dat
zj) in het land, waarvoor de uitzending be-
stemd is, niet zouden worden toegelaten.
WAT GEBEURT ER NA DE
VERSKIEZINGEN.
Zaiterdag is te Amisterdam een buitenge-
wone bijeenkomst geihouiden van den partij-
raad van de R.K. Staatspartij, waar de leider
der pantij prof. mr. P. J. M. Aalberse een
groote uede geihouiden heeft over de Kamer-
orktbinding en den an. verkiezingsstrijd
Aan de ..Maasbode" wordt de volgemde ver-
klaring over wait gebeuren zal na de verkie-
ringen, ontleend..
,,Geen medewerking zouden wij willen ver-
leenesn, :»ei spreker, aan wat men noemt, maar
niet As «>en Nationaal Kabinet. Als 't moge
lijk waw een werkelijk Nationaal Kabinet te
vonrnen, zou 't de voorkeur verdienen. Dan
zouidein alle groote partijen moeten toetreden.
Maar de S.D.A.P denkt niet aan medewer
king. Men versitaat onder een „NationaaI
Kabineteen Iburgerlijk front. De socdaal-
democrttten zullen er zidh niet over verheu-
gen, dat spreker hun deze kluif in den schoot
zou werpen (gelach). Zij zouden dan tegen
alle meat regel en hun veto kunnen stellen en
later mooi weer voor de kiezers spelen.
..Spreker wil ook geen z.ig. KonlnWijk kabi
net. Het is buitengewoon bedenkeiijk, dat
mensdben met naam sdhermen met „een
Koninkjlijk Kabinet". Men (bedoelt een kaJbi-
net, benoemd buiten de Kamer om en gehand-
haafd tegen de Kamer in. Het ergste is het
staatslioofd in dozen partijstryd te sleeipen.
Het zou een voortdiurende schending van geest
en letter der Gromdiwet zijn.
Wat wij willen is een nonmaal, parlemen-
tair kabinet, steunend op een meerderheid.
Wij zijn in beginsel tot medewerking bereid.
Hoe die meerderheid samengestelid zal kunnen
zijn, valt nu niet uit te maken. Over 't alge-
meen leidt het stelsel der Eivenredige Verte-
genwoordiging tot verstarring der partij -ver-
houdingen, maar acht het niet uitgesloten,
dat ongedachte verschuivdngen zullen plaats
hebben."
HET PROGRAM DER S. D. A. P.
De bescthrijvingsbrief is verschenen voor
het van 4 tot 6 Maart te Nijmegen te houden
congres der S.D.A.P.
Hierin komt voor een voorstel van het par-
tijbestuur om de volgende resolutie aan te
nemen:
Het congres der S.D.A.P., gehouden te Nij
megen op 4, 5 en 6 Maart 1933, verklaart:
1. De partij gaat den verkiezingsstrijd van
1933 tegemoet met den wensch en het voor-
nemen om tot een groote kiezersmacht te
verzamelen alle mannen en vrouwen, in wie
door de crisis het verlangen is versterkt of
gewekt, om het socialisme te verwezenlijken
en de democratische taeginselen te beschermen
tegen de gevaren die deze van verschillende
zijiden bedreigen.
2. De partij zal wederom geheel zelfstan-
dig aan den verkiezingsstrijd deelnemen,
staande op den grondslag van haar beginsel-
program en strevende naar versterking van
den invloed der socdaal-democratie op het
staatkundige leven.
3. De partij stelt zich voor de komende
parlementaire periode ten doel zoo krachtig
mogelijk te bevorderen, dat de crisisnood, die
groote deelen der bevolking in de steden en
op het platteland, hier te lande en in Indo-
nesie, drukt of bedreigt, zooveel mogelijk
worde gelenigd of afgewend; dat hier te lande
en in Indonesie het werk der hervormingen
op het gebied van het sociale leven en op dat
van het onderwijs, zoo spoedig mogelijk worde
hervat; dat de geestelijike vrijheid van alle
richtingen worden geeerbiedigd; dat een door-
tastende vredes- en ontwapeningspolitlek
worde gevoerd; dat de weg naar de sociali-
satie worden ingeslagen.
4. De partij stelt zich tevens ten doel de
bescherming en de verdere ontwikkeling van
de democratic in de Staatsinriohting en van
het parlementaire stelsel, als middelen om
den invloed des volks nu en in de toekomst
ten voile tot zijn recht te doen komen.
5. De partij verklaart niet bereid te zijn
om haar medewerking te verleenen tot de
vormdng van een zoogenaamd nationaal kabi
net. waarin de S.D.A.P. als minderheid tegen
over de vereenigde burgerlijke partijen wei-
nig of niets van hare doeleinden zou kunnen
bevorderen, terwrjl zij verantwoordelijk zou
worden gesteld voor een door de burgerlijke
meerderheid bepaald on-sooialistisch of anti-
socialistisch beleid.
6. De partij blijft in beginsel slechts bereid
deelneming aan de regeering te overwegen,
mits op duidelijk omschreven voorwaarden,
indien na afloop van de verklezingen en op
gremd van haren uitslag in de nieujwe Kamer
een meerderheid mochit zijn te vonmen, die
bereid en in staat is om met een parlemen-
tair kabinet de wetgeving en het bestuur des
lands te leiden in democratische banen, in den
hierboven aangegeven zin.
7. De vraag, of de omistandigheden, de
vooruitzichten en de voorwaarden zoodanlg
zijn, dat de partij aan zulk een kabinetsvor-
ming kan deelnemen, zal, alvorens een defi-
nitieve stap daartoe wordt gedaan, na over-
leg met de Vakbeweging ter beslissing wor
den voorgedegd aan een buitengewoon con
gres der partij.
8. De S.D.A.P. roept de arbeidersklasse
van Nederland en alle met haar maatsehap-
pelijk verwante "en gelijkigezinde groepen en
personen op, om ondanks alle verschillen op
ander dan sociaal-politiek gebied, bij deze
verkiezingen met haar een groote macht te
vormen ter bevordiering van de door de partij
voorgestane politiek.
DE POLITIE DOET SENSATIONEELE
ONTDEKKINGEN IN HET KARL
LIEBKNECHT-HUIS.
De politieke politle te Berlijn heeft haar
werk onder haar nieuwen leider, Diels, met
alle kracht ter hand genomen.
In het Karl Liebknecht-huis, het centrale
gebouiw van de commi in i stische partij, dat
gedurende twee dagen door de politie gesloten
is, werden talrijke onderaardsche gewelven
met groote massa's belastend materiaal ge-
vonden.
Voorts werd een onderaardsche gang ont-
dekt, waardoor bij alle door de politle inge-
stelde onderzoeklngen de gezochte personen
verdwenen.
Deze catacomben en de onderaardsche gang
waren tot nu toe de politie bij alle doorzoe-
kingen ontgaan.
Het resultaat van het onderzoek is in alle
opzichten sensationeel. Het bleek, dat de com-
mimistische partij en haar onder-afdeelingen
een tweede onwettelijk bestaan onder den
grond voerden en daar buitengewoon levendige
agitatiewerk^aamheden verriohten, welker
bronnen de politie tot nu toe geheim waren
gebleven.
Reeds in vorige jaren viel het op, dat bij
politieke relletjes, door politie gezochte per
sonen in het Karl Liebknecht-huis binnen-
traden en bij doorzoekingen daar niet meer ge-
vonden konden worden. Ofschoon men alles
onderzocht kon men tot nu toe niet ontdekken,
langs welken weg de gezochte personen het
huis weer verlieten. Het raadsel is thans op-
gelost. Zij ontsnapten langs de onderaardsche
gangen.
Naar Wolff verder meldt blijikt uit de in de
geheime bergplaatsen gevonden pamfletten,
dat de communisten alles gereed hadden voor
een bloedige omwentellng.
De politie zal nog geruimen tijd noodig
hebben met het doorzoeken van alle geheime
bergplaatsen en het is niet onwaarschijnlijk,
dat in verband met de in beslag genomen be-
zwarende documenten, een aantal communis-
tische leiders zal worden gearresteerd.
De vraag is of de regeering naar aanleiding
van deze ontdekking er toe over zal gaan de
communistische parttj te verbieden in verband
met haar illegale actie; van regeeringszijde is
hieromtrent nog niets bekend.
Op talrijke plaatsen te Berlijn heeft de poli
tie reusachtige hoeveelheden pamfletten in be
slag genomen. In de drukkerij van de ,,Vor-
warts" werd 2000 K.G. aan brochures in be
slag genomen. Verder werden in de maga-
zijnen van de Internationale Arbeiders-uit-
geverij 100.000 stuks, in de communistische
Oity-drukkerij 280,000 stuks en in een ander
magazijm 24.000 stuks pamfletten in beslag
genomen. In Neukolln Is een drukkerij ge
sloten, terwijl in de Ritterstrasse 25.000 exem-
plaren van een spotblad werden in beslag ge
nomen.
DE POLITIEKE BOTSINGEN IN
DUITSCHLAND.
Naar de regeeringspresident te Keulen mede-
deelt, is Zaterdag een kort na middernacht
huiswaarts keerende groep nat.-soc. door com
munisten beschoten. Een S.A.-man werd
zwaar gewond. Vijf communisten zijn gear
resteerd. Op een andere plaats in de stad is
een S.A.-man door een schot in den buik zoo
zwaar gewond, dat hij in het zieketihuis is
overleden.
Te Wuppertal is Zondag een groep S.A.-
lieden van de huizen uit beschoten. Twee
S.A.-mannen werden gewond. De politie be-
antwoordde het vuur, waarhij twee mannen
werden gedood. Verder werd een man zwaar,
twee anderen licbter gewond in de huizen ge
vonden. De politie heeft een huiszoeking in
het hulzenblok gehouden. Vijf personen zijn
in arrest gesteld.
Te Neisse werd by een nachtelijke schiet-
partij een jeugdig lid van de Rijksbanier doode-
lijk gewond.
Te Lindenfeld in het Odenwald heeft Zon
dag een politieke botsing plaats gevonden,
waarbij een doode, twee zwaargewonden en
eenige lichtgewonden zijn gevallen. De politie
arresteerde 10 personen.
In Griesheim bij Darmstadt zijn twee S.A.-
mannen door messteken gewond. De politie
slaagde er niet in den dader, die in de menigte
verdween, te arresteeren.
Naar aanleiding van een propaganda-
optocht der nat.-soc. te Eppstein, waaraan on-
geveer 800 man- deelnamen is het tot bloedige
botsingen gekomen tusschen S.A.-mannen en
mannen van de z.g. Volkswacht. De gevechten
duurden geruimen trjd. In totaal werden on-
geveer zes man gewond.
11 - ■-'rfr
DE CRISIS IN AMERIKA.
Baukmoratorium in den staat
Maryland.
De gouvemeur van den staat Miaryland
Albert Ritchie heeft een noodiwet voor de
banken uitgevaardigd en een moratorium
voor alle baniken in den staat Maryland afge-
kondigd.
De banken zullen tot Woensdag a.s. geslo
ten blijven.
Ook de mill'ionnairsstad Baltimore is hier-
bij betrokken.
Tengevolge van de crisis in den staat Michi
gan moest de Federaie Reservebank in de af-
geloopen periode een twaalftal banken met
200 millioen dollar steunen.
In 9 Amerikaansche sitaten zijn op het
oogemlbliik u i tzonderingswetten voor heit bank-
wezen uitgevaardigd. Het Huis van afge-
vaardigden heeft Zaterdagmorgen een nood-
wet aangenomen, waaifbrj alle staatsbahken
onder controle van den gouvemeur van den
staat worden gesteld. Hoover zou deze wet
nog Zaterdag onderteekenen.
CARNAVAL EN WERKLOOZEN.
Te Munchen is de camavalsvreugde in vol-
len gang en de officieele balkalender van de
vereeniging tot bevordering van het vreemde
lingenverkeer bevatte dit jaar niet minder
dan 250 openbare bals, waarbij nog de hon-
derden particuliere bals en cafebals voor be-
sloten gezelschappen kwamen. Hoewel een
groot aantal werkloozen hierdoor tijdelijk aan
het werk zijn gekomen, is de werkloosheid te
Munchen echter nog buitengewoon drukkend.
Maar de stad, van meening, dat ook de werk
loozen eens een verzetje in den camavalstijd
moesten hebben, heeft hun af en toe de moge-
lijkheid gegeven, voor slechts 10 pfennig en-
tr6e in den Lowembraukedler een avond te dan-
sen. Den laatsten keer stonden ze lang van te
voren in breede rijen te wachten en kort na-
dat de zaal was geopend, moest ze ook weer
door de politie worden gesloten, daar er reeds
3000 menschen in waren. Deze mochten blij
ven, maar er mocht' niemand meer bij. Hoe
groot de nood onider deze menschen echter is,
die daar vroolijk aan hiet dansen waren, blijkt
uit het fedt, dat deze 3000 personen en men
bedenke wel, dat het Muncheners waren
teizamen op een ganschen avond slechts 2400
liter bier hebben gebruikt.
DE TENTOONSTELLING VAN
TSJECHO-SLOWAAKSCHE SCHOOL
TEEKENIN GEN.
Aan alien die wat voor goed
onderwijs voelen.
De heer Louis Heymans schrijft ons:
In onzen harden materialistischen tijd, van
stomme werkverdeeling, waarin velen al ge-
noeg hebben aan eigen zorgen, daalt de be-
langstelling voor kunst, incluis teeken- en
schilderkimst, meer dan ooit.
Wat zou juist nu, verdieping in beeldende
kunst toch 'n fijne verstrooi'ing kunnen geven.
De wondere bekoring, die uit kan gaan van
haar ongelooflijke rijkdom is niet alleen weg-
gelegd voor den waarachtigen kunstenaar. De
groote voorvechter William Morris, heeft eens
gezegd, dat die gevoelens in elk individu, ab-
normaal geborene ultgezonderd, latent is.
Maar 't moet ontwikkeld worden. En dat
kan! Waar? Op een teekenles! Voor de
meesten dus op de Lagere School, voor 'n ge-
ringer aantal op de Middelbare School en
voor weinigen by 't Hooger Onderwijs.
Als we ons nu bepalen tot 't Lager- en
Middelb. Onderwys en daar de teekenles eens
wat nader bezien, dan valt op te merken, dat
zoo'n les op verschillende manieren gegeven
kan worden. Daar kan zyn een sfeer van
zoethouden, van conservatief technisch ge-
peuter, maar 66k een vol esprit, d.w.z. een
waar rekening wordt gehouden met de psyche
van de(n) leerling, dus een sfeer, waar naast
technische vaardigheldsontwikkeling, ook de
mogelijlkheid is voor een ongestoord gedijen
van eigen denken en voelen.
Zeeuvven, de door Nederland reizende ten-
toonstelling bovengenoemd, onder auspicien
van de Ned. Ver. voor Teekenonderwijs, is
thans in onze provinoie. Als gij eens wilt zien
wat tegenwoordig op een teekenles bereikt
kan worden, getroost U dan een gang naar
't Schoolmuseum aan de Nieuwe Haven te
Middelburg, voor deze gelegenheid geopend
van 22 Pebr. t/m 4 Maart, alle werkdagen
van 24, Woensdagen ook nog van 79 en
Zaterdagen bovendien van 102 en 79 uur.
U zult daar vinden een prachtige collectie
teekenwerk, zeer decoratief borduurwerk en
geestige sloyd voorthrengselen.
..Insiders" zullen kunnen constateeren, dat er
vooral by het werk van de Volksscholen geen
plaatjes-nateeken-gedoe is, dat er heel veel
is overgelaten aan de verbeelding van 't kind,
niet alleen In illustratieve- maar ook in deco-
ratieve richting, en dat er dus overeenkomst
is met de helaas nog te weinlg voorkomende
goede plekken in ons teekenonderwijs.
In keurige rangschikking, telkens met een
jaar leeftijd opklimmend, vindt U er, geplakt
in groote albums, teekeningen van af 't voor-
bereidend- tot aan t Hooger Onderwijs, zoowel
voor Kweek-, Technische- als Meisjesscholen.
Alles buitengewoon instructief.
Als 't U gelukt de tentoonstelling kritisch
te bekijken, dus de parade-teekeningen, de aan-
kleve van elke „show", weet uit te schakelen,
zult U zeker genieten van dit frissche, kleu-
rige en oorspronkelijke werk. Werk, de
nazater eens Comenius waardig.
De ouderen zullen 't verschil zien met de
teekenles van vroeger.
En dan zullen we vooral begrijpen, dat in
onzen tijd van dwingende bezuiniging, men
vooral voorziehtig moet zijn met aan dat rijke
geestelijke goed te beknibbelen, zoo iets is toch
'n cultureel bezlt?
VERKEERS-CONFERENTIE.
Veerdienst VlisslngenTer Neuzen.
De heer Harte, secretaris der Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor Zeeuwsch-
Vlaanderen, verklaarde dat deze voor niemand
zal onderdoen in de erkentenis dat in de laat-
ste jaren ten opzichte van stoombootdiensten,
in het byzonder die op de Wester-Schelde, zeer
groote verbeteringen zijn tot stand gebracht.
Des te meer is het dan een tegenstelling, wan-
neer nevens al die verbeteringen ten opzichte
van een veer een verslechtering moet worden
gecomstateerd, zooals die welke is ingetreden
ten opzichte van den dienst VlissingenTer
Neuzen. Tegenover die andere groote ver
beteringen, wordt die verslechtering door de
gedupeerden des te zwaarder gevoeld.
Vooral is in dezen dienst een leemle otit-
staan door het votum der Provinciale Staten
tot opheffing van dezen dienst op Zondag. Dat
In de verblnding van Ter Neuzen met de
overzrjde voldoende zou worden voorzien door
den dienst op Hoedekenskerke, zooals in de
Statenzltting werd betoogd, is onjuist. Be-
langhebbenden hopen dan ook, dat het ge
nomen beslult nader zal blijken te zijn geweest
een ,,vergissing", die weer zal worden her-
steld. Hij is overtuigd, dat hierover in deze
btjeenkomst niet kan worden beslist, doch be-
veelt de vraag aan in den steun van het
Gedeputeerd college.
De Voorzitter veronderstelt, dat ook de
vrager de meening wel zal zijn toegedaan, dat
dit geen onderwerp is, om daarover in deze
bijeenkomst een debat te openen, in verband
met de besprekingen die daaromtrent pas in de
Statenvergadering is gehouden.
De heer Harte stemt dit ten voile toe, doch
hf meende te moeten wijzen op de leemte die
thans In de verblnding met de overzrjde der
Schelde is ontstaan. Een sprekend voorbeeld
daarvan is zeker wel, dat de centrale organi-
satle der R. K. kieavereeniglng die steeds ge-
woon Is op Zondag te Ter Neuzen te verga-
deren, thans genoodzaakt was daarvoor een
anderen dag te kiezen. Deze plaats is toch
juist door het Gedeputeerd college uitgeschre-
ven om kennis te nemen van wenschen en
klachten betreffende de diemsten.
Overzetten van auto's zonder
berekening der vracht.
De heer Harte merkt voorts op, dat als
gevolg van de verbeteringen in den dienst
zich de omstandigheden wijzigen en daardoor
nieuwe vraagstukken naar voren treden. Het
vrachtvervoer per auto, het afleveren van
koopwaren aan de afnemers over lange af-
standen per vrachtauto, neemt sterk toe. Nu
blijkt echter door het bij den stoombootdienst
geldend tarief, dat de Zeeuwsch-Vlaamsche
handel en Industrie zeer ver ten achter ligt
bij die boven de Schelde. Wel is waar Is het
tarief voor het overzetten der auto's aanmer-
kelijk verlaagd, doch dat minstens 4 per
1000 K.G. moet betaald worden voor de even-
tueele lading van een auto is voor Zeeuwsch-
Vlaanderen een groote achterstelllng. Een
10-tons vrachtauto zou, vol belast, /42 kos
ten. Voor het veer MoerdljkWillemsdorp,
ongeveer den afstand BreskensVlisslngen
wordt f 2 betaald, aangezien op dat veer de
vracht niet in aanmerking wordt genomen.
In de Kamer is de vraag gerezen, of het niet
mogelijk zal zijn ter wille van den handel en
het verkeer tusschen Zeeuwsch-Vlaanderen en
Holland op den stoombootdienst een regeling
te krijgen als voor het veer MoerdijkWil
lemsdorp. Daar is het een rijksveer, hier is
de Staat er toch ook voor vier vrjfden bij be
trokken.
De voorzitter wijst er op, dat dit een veriies
van opbrengst voor vervoerde vracht voor de
provincie zal beteekenen. Het is bekend, dat
de Minister van Waterstaat hierin te beslissen
heeft en hij betwijfelt, of deze daaraan za!
willen medewerken.
De heer Harte begrijpt wel, dat op dit in
de Zeeuwsch-Vlaamsche Kamer ontstaan denk-
beeld niet zoo maar voetstoots zal worden
ingegaan. Het is lets nieuws, doch de feiten
omtrent de achterstelling met de andere deelen
van het land zijn toch juist. Hetgeen op het
veer over het Hollandsch Diep mogelijk is zou
toch ook hier mogelijk moeten zijn. Binnen
afzienbaren tijd zal men over het Hollandsch
Diep kunnen passeeren zonder eenig oponthoud
of kosten, doch de daar tot stand te brengen
brug vergt ook groote uitgaven voor aanleg
en onderhoud. Het te berde gebrachte idee,
dat een verandering aan het karakter van deri
dienst over de Wester-Schelde zou geven, is
nu nog nieuw, komt nu nog vreemd voor, doch
bij dezen dienst heeft na een betrekkelijk kort
tijdsbestek een zeer groote omwenteling in het
beschikbaar gekomen materieel plaats gehad,
waarvan we voor enkele jaren nog te nauiwer-
nood durfden droomen. Hij heeft hoop, dat
ook dit nieuwe denkbeeld m vervulling komen
zal.
De Voorzitter zegt toe, dat de vraag in elk
geval zal overwogen worden.
De heer ir. Van Goor betreurt ook het niet
meer varen van genoemde boot op Zondag.
Wat de lijn VlissingenBreskens betreft,
herhaalt spreker het bekende bezwaar tegen
het maar hebben van 4 diensten op Zondag
en zulks met zeer groote tusschenruimten, en
dit geldt vooral voor deze lijn, die toch zoo
voomaam is ook uit intemationaal oogpunt.
Daarom vroegen A.N.W.B. en K.N.A.C. om
opvoering tot 6 diensten, terwijl ook de laat-
ste boot te vroeg over vaart. Vreemdelingen,
die vier uur te Breskens moesten wachten,
spraken minder vleiend over „Les Chinois de
l'Europe".
De voorzitter antwoordt, dat met ingang
van den zomerdienst het aantal vaarten op
weekdagen vermeerderen zal van 9 op 13:
er zal des morgens en 's avonds om het 1%
uur en 's middags ongeveer om de 1% uur
worden overgezet. De laatste boot van Vlis
singen zal te 9 uur en van Breskens te half
tien vertrekken. Voor de vermeerdering van
de 4 diensten op Zondag kunnen Ged. Staten
geen termen vinden.
Op een vraag van den vertegenwoordiger
van de Zeeland zegt spreker, dat ook in de
toekomst op steun by den fruitaanvoer kan
worden gerekend.
De heer Van Melle, terugkomende op de
vraag van den heer Harte, merkte op, dat het
vrijgeven van de lading van auto's nog juisf
niet alleen schade voor de provincie zou be
teekenen, aangezien er dan veel meer vracht-
auto's zullen komen om overgezet te worden.
waardoor de opbrengst daarvoor dan toch
stijgt.
Een ander aanwezige wijst op den achter-
uitgang van het goederenvervoer per boot,
aangezien de A.T.O. hoe langer hoe meer de
vrachten aan zich trekt en deze met een eigen
schip over de Schelde vervoert. Daarin zou
dan hoogst waarschijnlyk ook weer verande
ring komen.
De voorzitter zegt toe, dat Ged. Staten
een en ander onder het oog zullen zien.
Thans was men genaderd tot de veerdien
st en, waarop geen opmerkingen worden ge
maakt, waardoor men kon overgaan tot de
Spoor- en tramwegen.
De heer Harte wijst op klachten, die wei
gehoord worden over minder goede aanslui-
tingen in Zeeuwsch-Vlaanderen tusschen de
trammen onderling.
Van ter zyde vemeemt men dat er planned
bestaan tot een fusie tusschen de be staande
tramwegmaatschappijen. Als dat tot stand
komt, dan zal er waarschijnlijk ook op betere
aansluiting kunnen worden gerekend.
Als spreker goed is ingelicht zijn de maat-
schappijen reeds tot overeenstemming ge
komen en berust de zaak nu by een commissie,
van regeeringswege aangewezen.
Spreker zou gaame zien, dat Ged. Staten
deze op spoed aandrongen.
De voorzitter zegt dat bedoelde plannen
by Ged. Staten niet officieel, doch wel offi-
cieus bekend zijn. Maar toch zullen zij we!
willen overwegen, of zij ook op spoed kunnen
aandringen.
De heer M. Laernoes wijst op de inge
voerde tariefsverlagingen bij de spoorwegeu
maar vraagt waarom deze niet het radicale
middel ter hand nemen en alleen sneltreinen
laten rijden, die door motortreinen, autobusaen
of trammen van af de kleinere plaatsen wor
den gevoerd aan de grootere stations. Dit zou
z.i. niet alleen een voordeel zijn voor de spoor-
wegen, maar ook voor het publiek. Men zal
veelal ook van kleinere plaatsen vlugger zijn
doel bereiken, want als men nu daar in stapt
moet men soms een heelen tijd blijven boeme-
len. Spreker zou gaame zien, dat Ged. Staten
daar ook hun aandacht eens aan besteden.
De voorzitter zegt, dat hij het gaame in
overweging willen nemen.
De vertegenwoordiger der N. S. zegt, dat
dit een heginselkiwestie is en men er hier niet
over kan spreken. Hy zal de vraag aan de
directie over brengen.
Landwegea.
By de landwegen komt de heer ir. Van
Goor op de lintbebouwing, die het verkeer
bemoeilykt en het natuurschoon benadeett.
Het is z.1. gewenscht verordeningen er tegen
in het leven te roepen, zooals Noord-Hol-
land, Utrecht en Drenthe reeds deden. Spr.
wijst ten deze op de plannen voor den weg
GoesKatsche Veer, die als er een verorde-
ning bestaan had, zeker niet door Wilhelmina-
dorp heen zyn ontworpen.
De voorzitter zegt, dat de heer Van Goor
wellicht beter dan Ged. Staten weet of er
by het rjjk ten deze reeds plannen bestaan.
Het heeft al moeite gekost dezen weg te kun
nen leggen en de andere was zeker niet tot
stand gekomen.
De heer ir. Van Leeuwen zegt, dat er een
plan met ter zijde laten van de bebouwde
kom was ontworpen, maar de polder wiide
daar beslist niet aan.
De heer ir. Van Goor zegt dat men beter
geen weg kan aanleggen dan een met zulk
een nauwe traverse; het zal zich later wel
licht wreken. De wet is, naar spreker meent,
reeds in de afdeelingen onderzocht.
Spreker komt nu tot de tertiaire wegen en
bepleit een anderen financieelen opzet, waar
door het provinciaal wegenplan vlugger dam.
in 12 jaar is afgewerkt, want de tertiaire
wegen kunnen zoo lang toch niet wachten op
verbetering. Spreker zou het het beste achten,
als het provinciaal plan wat werd uitgebreid-
De voorzitter zegt bet gebeel met ir. Van
Goor eens te zijn, dat er veel tertiaire wegen
slecht zijn en er gaat dan ook geen Staten
zltting voorhij of er worden enkele rentelooze
voorschotten toegekend. Een bepaald plan
voor de tertiaire wegen bestaat niet.
De heer ir. Van Goor wijst er nu op, dat
nog steeds geen antwoord is ontvangen over
de kwestie van bouwen bij kruispunten en
bochten in wegen.
De voorzitter zegt, dat Ged. Staten inzake
een desbetreffende verordening van St. Jan-
steen in Den Haag in het ongelijk zijn gesteld
en zijn nu overwegen, een wijziging van het
wegen reglement.
De heer ir. Van Goor geeft ter zake een
paar voorbeelden.
Spreker komt dan op de wenschalijkheid
van het afsluiten van rijwegen voor wielrijders
als er wielerpaden langs liggen.
Vervolgens wijst hij er op, dat gelukkig
Zeeland tolvriji is, maar dan is er toch nog
de ToLbrug bij Tholen. Hij meent, dat het
niet voldoende is als alleen de geruchten
over verlaging van het bruggeld waarheid.
bevatten. <i
De voorzitter zegt, dat de concessie voor
bet heffen van het bruggeld voor 5 jaar is
verleend en in November a.s. eindigt Er is
nog een conferentie geweest met Ged. Sta
ten van Noord-Brabant en de betrokken
gemeentebesturen, maar bet moet zoo gedaan
worden, dat Tholen er geen schade van heeft,
want die kleine gemeente, die alleen de brug
bekostigde, moet men niet dupeeren. Maar de
winst, die een gemeente maakt, mag niet te
groot zijn. Er moet hier vermindering komen
door samenwerking van rijk, provinoie, ge-
meenten en polders.
Thans bespreekt de heer ir. Van Goor de
brug bij het station te Middelburg. In 1931
zelde de Minister, dat hij opdracht gegeven
had voor het ontwerpen van een nieuwe brug
en thans daaraan herinnerd, merkte hij op,
dat hij den bouw van een nieuwe brug over
het kanaal door Walcheren te Middelburg in
verband met de omstandigheid, dat de voor
doorvaart benoodigde tijd in de meeste geval
len meer dan de helft van den openingsty^V
bedraagt, slechts een verbetering van gernge
beteekenis zou geven en de in 1931 ingevoerde
nieuwe regeling van de siuitingstijden een on-
gehinderd reizigersverkeer van en naar het
station mogelijk gemaakt heeft, niet van
zoodanige noodzaak acht, dat het doen van de
daarvoor vereischte belangrrjke uitgave als ge-
/echtvaardigd kan worden beschouwd.
De heer Mr. H. Doorenbos, secretaris van
de Kamer van Koophandel te Middelburg,
zegt. dat er van een nieuwe regeling geen
sprake is, hoogstens van enkele kleine wijzi-
gingen.
De heer ir. Van Goor vraagt hoe het staat
met den weg
PhilippineDriekwart,
iwaarop de voorzitter en de heer ir. Van Leeu
wen zeggen, dat er dit jaar aan zal worden
begonnen.
Naar aanleiding van een vraag over den
weg SluisBelgische grens, zegt de voorzit
ter, dat er plannen zijn voor een weg lang®
het kanaal Brugge'Sluis tot de grens door
Belgie en dat er nu plannen in wording zyn
om dan 1 K.M. op Nederlandsch grondgebied
daarop te doen aansluiten. Dit wordt dus een
nieuwe weg.
Op vragen betreffende den Noordweg
MiddelburgDomburg, antwoorden de voor
zitter en ir. Van Leeuwen, dat de polder
Walcheren het plan heeft van een verbetering
tusschen Brigdamme en St. Laurens en op
enkele andere korte trajecten; de klinkerwee
wordt dan 5 M. breed.
De heer ir Van Goor wijst dan op den weg