ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
Eerste Blad.
Binnenscheepvaartcongres.
Nd 8854
MAANDAG 27 JUNI 1932
72e Jaargang.
RAADSVERGADERING
GENTSCHE AUT0SCH00L
BINNENLAND
fomfinv ZCro k (vlUwi-?
CUk XCC,
ASPIRIN vertj
ARONNEMENTSPRUS: Binnen Ter Neuzen 1,40 per 3 maanden Buiten Ter Neuzen
It n«r post 1 80 per 3 maanden B$j voor uitbetaling fr. per post 6,60 per jaar
Voor Belgie en Amerika 2,25, overige lan den 2,60 per 3 maanden fr. per post
Abcnnementen voor het buitenland alleen bij vooruitbetallng.
Uitgecfster: Flrma P. J. VAN DE SANDE.
GIRO 88150 TELEFOON No. U.
ADVERTENTISN: Van 1 tot 4 regels 0,80 Voor elken regel meer 1 0,Jt
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsrulmte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief, hetwelk op aanvraag
verkrjjgbaar is. Intending van advertentien liefst £en dag voor de ultgave.
DIT BLAD VERSCHIJNT IEDEREN MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGA\OND.
De Burgemeester van TER NEUZEN maakt
bekend, dat een openbare vergadering van den
gemeenteraad is belegd op Donderdag 30 Junl
1932, des namiddags twee uur.
Ter Neuzen, 27 Juni 1932.
De Burgemeester voomoemd,
J. HUIZINGA.
KIEZERSLIJSTEN
KAMEK VAN KOOPHANDEL.
De Burgemeester van TER NEUZEN
maakt bekend, dat vanaf 1 Juli 1932 gedu-
rende veertien dagen op de gemeentesecre-
tarie voor het publiek ter inzage zijn neder-
gelegd afschriften van de kiezerslijsten voor
de afdeelingen Groot- en die voor het Klein-
bedrijf der Kamer van Koophandel en Fabrie-
ken voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
Eventueele verzoeken om verandering of
verbetering der kiezerslijsten, moeten voor
15 Juli 1932 worden toegezonden aan de
Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
Zeeuwsch-Vlaanderen te Ter Neuzen.
Ter Neuzen, 27 Juni 1932.
De Burgemeester van Ter Neuzen,
J. HUIZINGA.
Woensdagnamiddag.
Des namiddags werd het congres in het
Luxor-Theater" voortgezet en werd door den
Commissaris der Koningin, Jhr. Mr. J. W.
Quarles van Ufford 'n woord van welkom uit-
gesproken aan de deelnemers van buiten de
provincie. Hij sprak er zijn vreugde over uit,
"dat men Ter Neuzen de eer heeft aangedaan
daar te vergaderen. Hij wees er op, dat Zee-
land door belangrijke wateren wordt door-
kruist, men heeft daar zoowel de maehtige
Wester- als de Ooster-Schelde en de bekende
kanalen. Zeeland bezit een vloot, die de
brug moet vormen voor de communicatie tus-
schen de verschillende deelen der provincie en
die dienst kan niet goed genoeg zijn. Veel
verbetering is daaraan reeds gebracht, maar
toch bestaan er nog verschillende wenschen.
Hij acht evenwel gelukkig het land dat nog
wenschen, dat nog idealen heeft. Hij ver-
trouwt dat de regeering in Den Haag, als dat
mogelijk is, aan de wenschen van Zeeland zal
tegemoet komen. Hij brengt der Regeering
dank voor het belangrijk deel dat zij bijdroeg
in de totstandkoming der verbeteringen en
de verbindingen.
Op de agenda staan verschillende punten,
die ook voor deze provincie van groot belang
zijn. Door de alhier te houden besprekingen
zullen zij in breeder kring bekend worden.
Moge dit strekken tot bevordering der be-
staande wenschen.
Alsnu werd voortgegaan met de agenda-
punten, allereerst over
Primaire vaarwegen in Friesland.
Over dit onderwerp praeadviseeren de hee-
ren dr. S. Ferwerda, K. Salomons, A. Wester -
huis en H. Visser Wz.
De eerste pleit uitvoerig voor de verbetering
van het kanaal FonejachtLeeuwarden—
Harlingen.
De heer Salomons concludeert lo. dat het
zoowel voor de Noordelijke provincien, als
voor de scheepvaart van groot belang is dat:
a. er een verbeterde verbinding van Gro-
ningen met de Zuiderzee komt, geschikt
voor schepen van ten minste 1000 ton.
b. in Friesland zoowel de trajecten Fone
jachtHarlingen en OudehofLemmer, als
de hoofdweg Groningsch-Friesche grens
Stavoren ten spoedigste verbeterd worden.
Deze verbeteringen zullen alleen dan vol-
doende effect hebben, wanneer de betreffende
vaarwaters tezelfderttjd tolvrij worden ge-
maakt.
2°. Wanneer verbetering van alle drie
routes, althans gelijktijdige uibvoering daar-
van, niet doenlijk is, dan moet aan de ver
betering over Stavoren de voorkeur of voor-
rang worden gegeven, omdat:
a. dit de meest gewenschte route is, zoo-
lang de Zuiderzee nog niet is drooggelegd.
b. idem, als de tegenwoordige plannen van
polderindeeling worden uitgevoerd.
c. de veronderstelde voordeelen van een
kanaal door den noordoostelijken polder en
het vervallen der ringvaarten, deels denkbeel-
dig zijn, deels overschat worden, terwijl de
voordeelen er van niet tegen de nadeelen op-
wegen.
d. nu de commissie, alsmede de regeering
en de Ged. en Prov. Staten van Groningen
zich voor de route Stavoren hebben verklaard,
het zeer ontactisch zou zijn, met gewijzigde
voorstellen te komen.
De heeren A. Westerhuis en H. Visser Wz.
bepleiten de verbetering van den scheep-
vaartiweg GroningenZuiderzee en de juiste
wijze van aansluiting van dezen waterweg
aan het net van groote waterwegen in het
verdere gedeelte van Nederland. Zij bevelen
het congres aan zich uit te spreken voor:
a. een grooten scheepvaarweg van de Zui
derzee door het groote scheidingskanaal tus-
schen de beide Zuidelijke polders.
b. voortzetting van dezen korten en vei-
ligen vaarweg door een grootscheepskanaal
door den N.O. polder, ongeveer van Urk naar
Lemmer.
c. verbetering van den vaarweg Lemmer—
ZijlroedeGrooteBrekkenStroomkanaal
KoevordeOudhof.
d. verbetering van den vaarweg Oudhof
Groningen langs de door H.H. hoofdingenieurs
aangegeven waterwegen.
Uit de nu volgende discussie bleek, dat
hiermede een voor het Noorden brandende
kwestie was aangesneden, waarbij blijkbaar
met elkaar in strijd zijnde plaatselijke of ge-
westelijke belangen naar voren treden, die
van invloed zijn zoowel op de praeadviezen
als op de stelling der sprekers.
Eerste spreker was de heer Dr. Ferwerda,
weersprak in hoofdzaak het praeadvies van
den heer Salomons, en pleitte voor behoud
van Harlingen als importhaven. Friesland
zou er zich tegen verzetten als aan die haven
die functie zou worden ontnomen. Er moet
aan de eischen van Groningen worden vol-
daan, zonder dat die van Friesland in het ge-
drang komen.
De heer Jordens, secretaris der Kamer van
Koophandel. te Deventer, onderwierp het prae
advies van den heer Salomons aan critiek,
waar dit beweert dat de Geldersche IJsel kan
uitgeschakeld worden als verkeersweg van
het Noorden des lands met Limburg. Bewe-
ren dat die vaarweg niet geschikt is, is een
verouderd standpunt. Hoe zou men er dan
toe komen het kostbare Rijn-Twente kanaal
daarop te laten uitmonden?
De heer Berg, havenmeester van Delfzijl
betwistte, dat de door de praeadviseurs aan-
gehaalde cijfers der haven van Delfzijl in dien
vorm beteekenis hadden.
De heer Wagenborg beluisterde in de woor-
den van Dr. Ferwerda provincialisme; er is
maar een goede scheepvaartverbinding en
die loopt van Noord naar Zuid en gaat over
Stavoren. Hij zegt dit als Delfzijler en als
schipper uit de praktijk. De door hem ge-
noemde route is de kortste zelfs van uit Rot
terdam, naar een gebied als Oldenburg in
Duitschland.
Ook de heer Westerhuis bestreed het prae
advies van den heer Salomons en meent, dat
deze daarin enkele onjuistheden heeft ge-
plaatst.
De heer Salomons verdedigde zich hierop
zeer breedvoerig tegen de bezwaren die tegen
zijn stellingen zijn ingebracht, deze nader ver-
dedigende. Hij beschouwt als de alles over-
heerschende kwestie de verbinding van Gro
ningen met het Zuiden. Men heeft evenwel
niet alleen ruime, maar ook kostelooze vaar
waters noodig. Hij is van meening dat de
Geldersche IJssel voor schepen van meer dan
1200 ton niet meer voldoet.
De heer Visser acht de bezwaren van het
ijsbearijf, die nog al eens ter sprake kwamen,
overdreven.
De burgemeester van Stavoren bracht de
technische bezwaren naar voren, die bestaan
tegen een kanaal door den Noordoosterpolder.
Niet alleen zou dit veel geld kosten, maar er
zou veel schutwater geloosd moeten worden
en de schepen zouden in den polder eerst
5 y2 M. moeten duiken, om later weer 5% M.
naar boven te komen. Hij gelooft niet dat
de schippers zulke duikeenden zijn, dat zij
aan zoo'n kanaal de voorkeur zouden geven.
De ScheldeRynverbinding.
Over dit onderwerp heeft de heer Ir. A. A.
Mussert, hoofdin'genieur van den Prov. water-
staat in de provincie Utrecht, een prae-advies
uitgebracht.
Deze behandelt de Rijn-Scheldeverbinding,
op grond van de bestaande overeenkomst tus-
schen Nederland en Belgie, na de afscheiding
in 1839, en de verplichtingen die Nederland
daarbij op zich nam. Als gevolg van die ver
plichtingen is, toen in de zestiger jaren ten
behoeve van den spoorwegaanleg naar Vlis-
singen een dam moest worden gelegd in het
Kreekrak, een anderen scheepvaartweg aan-
gelegd, die even gemakkelijk moest zijn als
die welke werd afgesloten, waarvoor men
heeft aangelegd het kanaal Hansweert-
Wemeldinge. Daartegen heeft Belgie wel ter-
stond oppositie gevoerd en zelfs getracht de
mogendheden tot ingrijpen te bewegen, doch
de feiten hebben geleerd, dat dit een goede
scheepvaartweg was.
Na den oorlog eischte Belgie herziening
van het verdrag van 1839 en stelde als eisch
een nieuwe korte verbinding van de dokken
van Antwerpen met den Rijn, hetgeen vol-
gens het Nederlandsch Memorandum van 7
Mei 1929 volgens de regeering onvereenigbaar
zou zijn met de essentieele belangen van
Nederland omdat dit de beteekenis zou hebben
van het scheppen van een kunstmatigen
Rijnmond te Antwerpen en de verlenging op
Nederlandsch gebied zou vormen van de dok
ken van de Belgische havenstad en daarom
het toestaan van een Antwerpen-Moerdiijk-
kanaal of een dat de kenmerken daarvan had
een politieke onmogelijkheid was. Toch was
aan Belgie te kennen gegeven, dat men ver-
der wilde gaan dan de verbetering van het
kanaal door Zuid-Beveland.
De heer Mussert komt verder op het be
kende West-Brabantsche kanalenplan, waar
voor sinds de laatste maanden propaganda
wordt gemaakt, een kanaal Dintelsas-Bath,
met zeehaven te Bergen op Zoom in verbin
ding met de Wester-Schelde.
Hij meent, dat een bescheiden zeehaven
Bergen op Zoom in het Zuiden de rol zou
kunnen vervullen van die van Delfzijl in het
Noorden. Men behoeft daarbij uiteraard niet
te denken aan zelfstandige lijnen, uitgaande
van Bergen op Zoom, maar louter aan de ge-
legenheid om voor Brabant bestemde goede-
ren te lossen of uit Brabant afkomstige goe-
deren te laden uit- resp. in booten welke naar
Antwerpen opstoomen, resp. van Antwerpen
afkomen. Het verschepen van Nederlandsche
goederen via Antwerpen zou daardoor zooveel
mogelijk worden voorkomen.
Ook voor Zeeuwsch-Vlaanderen kan deze
haven van beteekenis worden. Bergen op
Zoom zal nooit een mededinger worden van
Ter Neuzen, omdat Bergen op Zoom de in-
valspoort zal zijn voor Noord-Brabant, terwijl
Ter Neuzen dat is voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
Bergen op Zoom zal echter de gelegenheid
scheppen om Zeeuwsch-Vlaanderen en Bra
bant tot elkander te brengen.
Zeeuwsch-Vlaanderen is uit nationaal oog-
punt een eiland: het is zonder vreemd terri-
toir te betreden alleen te water bereikbaar.
Met Nederland is het alleen verbonden via
Vlissingende oorspronkelijke verbinding met
Bergen op Zoom is te loor gegaan door de
natuur en de afdamming van het Kreekrak.
Welnu, de open Scheldetak naar Bergen op
Zoom zal de mogelijkheid tot herstel van deze
oude verbinding heropener.Zeeuwsch-Vlaan
deren zal minder geisoleerd zijn, dan nu het
geval is. Een snelverbinding Bergen op Zoom
WalsoordenTer Neuzen (wellicht via
Breskens doorgetrokken naar Vlissingen)
met krachtigen rijkssteun omdat een
groote Rijksweg van Brabant of Zuid-Beve
land naar Zeeuwsch-Vlaanderen nu eenmaal
niet is aan te leggen zou voor dat doel van
groote beteekenis zijn.
Komende tot de vraag wat deze plannen,
gemakshalve de Brabantsche plannen ge-
noemd, uitstaande hebben met de Schelde-
Rijnverbinding is volgens de prae-adviseur
het antwoord, dat ook het bescheiden Een-
drachtskanaal, voor de afwatering en de bin-
nenscheepvaart bestemd een Rijn-Schelde
verbinding zou vormen. Het verbindt den
zuidelijksten Rijnmond bij Dintelsas met den
open arm van de Wester-Schelde bij Bergen
op Zoom. Vele binnenvaartschepen zouden
aan de nieuwen weg de voorkeur geven boven
den bestaanden weg over Wemeldinge en
Hansweert.
Echter zou het nieuwe kanaal geen Rijn-
Scheldeverbinding zijn in dien zin, dat daar
van gebruik zou kunnen worden gemaakt
door groote Rijnschepen die: zouden dus aan-
gewezen blijven op de cohventioneele Rijn-
Scheldeverbinding: de tussehenwateren met
het kanaal door Zuid-Beveland.
Bij ieder belanghebbende en belangstellende
in de vaart zullen nu de 'vrag&i opkomen,
maar waarom maakt rrven dap het Een-
drachtskanaal niet onmiddellijk geschikt voor
de groote Rijnvaart en hoe moet men dan met
het kanaal HansweertWemelditge Het
antwoord op de eerste vraag moet luiden,
dat het inderdaad overweging zou verdienen
om het Eendrachtskanaal onmiddellijk voor
de Rijnvaart geschikt te maken, ware het
niet, dat de houding van Belgie die voorals-
nog onmogelijk maakt.
Het is een gemakkelijk controleerbaar feit,
dat Belgie aan onze havens en onze scheep
vaart afbreuk doet, zooveel dit in zijn ver-
mogen is.
De heer Mussert somt als onze grieven op:
1°. De benadeeling in samenwerking met
Frankrijk van onze belangen door de droits
d'entrepot et d'origine, het vrije sleepen en
verleenen van premien.
2°. De achterstelling van onze havens door
de berekening van de loodsgelden in gedepre-
cieerde valuta.
3°. De niet weder-instelling van de uitzon-
deringsspoorwegtarieven voor Ter Neuzen.
4°. De bedreiging met aftapping van
Maaswater.
5°. Het maken van de „stop van Lixhe".
6°. Diverse andere.
Deze punten worden voorts breedvoerig
toegelicht.
De heer Ir. Mussert eindigt aldus:
Met deze korte opsomming van onze be
zwaren zal hier worden volstaan, ofschoon
zij verre van volledig is. Behalve de ophef-
fing van al de bovengenoemde bezwaren, be-
hoort tot onze verlangens de opheffing van
elk Belgisch servituut op de Ooster-Schelde
en de kanalen door Walcheren en Zuid-Beve
land, een behoorlijke regeldng van de belood-
sing op de Wester-Schelde, de aanleg over
Belgisch gebied van een rechtstreekschen
autoweg Maastricht's Hertogenbosch, een
volkomen verzekerde volstrekt gelijke behan-
deling van Nederlandsche en Belgische vaar-
tuigen op de Belgische vaarwegen, enz.
Dit alles en zoo noodig nog meer, is te ver-
krijgen, wanneer de Nederlandsche Regeering
doelbewust daamaar wil streven, door eener-
zijds handelend op te treden en anderszijds
zich te onthouden.
Het handelend optreden betreft de ver-
wezenlijking van de Brabantsche plannen, het
aanleggen van den Scheldearm naar Bergen
op Zoom met aansluitend Eendrachtkanaal
geschikt voor vaartuigen van 500 A 600 ton.
Het zich onthouden bestaat daarin, dat de
bouw van de nieuwe schutsluis te Ter Neuzen
en de verruiming van het kanaal Hansweert-
Wemeldinge achterwege blijft en dat het
Eendrachtkanaal niet toegankelijk wordt voor
Riijmschepen.
Belgie heeft het begrip stop of kurk uitge-
vonden te Lixhe, maar een monopolie voor
deze uitvinding heeft het niet. Wij beschik-
ken nu over 2 kurken: Ter Neuzen en Hans
weertWemeldinge. Deze zijn te vermeerde-
ren met een derde: de sluis bij Dintelsas in
het te maken Eendrachtkanaal.
De verwijdering van de kurk te Dintelsas
ten behoeve van de Rijnvaart van Antwerpen
en de verwijdering van de kurk van Ter
Neuzen ten behoeve van de zeevaart van
Gent, zou voor Belgie van zoo groot belang
zijn, dat de situatie door ons volkomen be-
heerscht wordt. Wij hebben moreel en juri-
disch het recht en tegenover ons zelven den
plicht om deze kurken te handhaven, totdat
Belgie zich verbonden heeft onze bezwaren
op te heffen en onze wenschen in te willigen.
Wij kunnen lang wachten, doch zullen slechts
kort behoeven te wachten, wanneer Brussel
tot de ontdekking komt, dat het in 1876 aan-
gevangen tijdvak van Nederlandsch defaitis-
me, hetwelk zijn culminatiepunt vond in het
verdrag van 1925, definitief is geeindigd, om
plaats te maken voor een beleid dat doelbe
wust gegrondvest is op het ,,Je Maintiendrai"'.
Het bovenstaande voert tot de conclusie,
dat het gewenscht zal zijn, dat zoo spoedig
mogelijk plannen worden opgemaakt en on-
derzocht voor den aanleg van een open
Schelde-arm naar Bergen op Zoom, met aan-
sluitende binnenscheepvaartkanaal voor vaar
tuigen tot 500 A 600 ton van Bergen op Zoom
naar Dintelsas.
Voorts, dat overwogen wordt op welke wijze
Ter Neuzen zoo spoedig mogelijk wordt be-
vrijd van de kunstmatige achterstelling,
welke wordt gevormd door de huidige rege-
ling van de loodsgelden en de opheffing van
de uitzonderingstarieven.
De heer De Grooff, de historie van het
kanaal HansweertWemeldinge memoree-
rende, uitte daaromtrent verschillende klach-
ten, voornamelijk in verband met de afmetin- j
gen en de scheepvaart belemmerende spoor-
brug te Vlake. Hij wees in verband hiermede
op het kanaal door Walcheren, dat veel rui-
mer is, veel beter geoutilleerd, met betrekke-
lijk weinig scheepvaart, terwijl dat van
HansweertWemeldinge het drukst bevaren
kanaal in Europa kan genoemd worden. In-
dien bijtijlds was gezorgd voor verbetering
van dit kanaal, zou van Belgie nimmer zoo'n
aandrang gekomen zijn om een nieuwe ver
binding.
Hij bestreed het prae-advies van den heer
Mussert, betoogende dat 't bestaande kanaal
met veel minder kosten kan worden verbeterd,
dan het graven van een nieuwen vaarweg zal
kosten. Als zeehaven heeft Bergen op Zoom
bovendien geen toekomst, evenmin als zulks
het gteval is met Vlissingen.
De heer De Grooff Jr. bepleitte de drin-
gende noodzakelijkheid van verbreeding van
het kanaal HansweertWemeldinge en het
modemiseeren der bruggen en sluizen, met
het oog op de groote beteekenis van de vaart
door het kanaal.
Dr. Van der Poel acht het vraagstuk waar-
bekend om haar degelijk onderricht in korten
tijd voor ingewijden en beginnel. Lange Meire
2 (Kouter), Gent. Lessen op den auto zelf.
Bestuur: R. MORTIER.
(Ingez. Med.)
over he.t hier gaat meer van politiek belang
dan een waterstaatsvraagstuk, in verband
met de te verwachten herziening van het
Verdrag met Belgie. De bedreiging van een
verbinding met de dokken van Antwerpen
met het Hollandsch Diep moge thans dank zij
de actie in Noord-Brabant ontstaan voor het
oogenblik voorbij zijn, men behoort aan te
nemen, dat er in elk geval een nieuwe verbin
ding van de Wester-Schelde met de Holland-
sche stroomen zal komen. Men behoort daar
om niet te rusten en er tijdig bij te zijn, aan-
gezien na de verkiezingen in 1933 dit vraag
stuk opnieuw aan de orde zal komen.
De heer Ir. Mussert erkende de tekortko-
mingen van het kanaal Hansweert'Wemel
dinge. Gedeeltelijk is de verbetering der slui
zen al uitgevoerd en voor het overige aan de
orde. De verbetering van de spoorbrug is te
wachten. lets anders is zulks, wat de ver
breeding betreft. Indien men overtuigd is.
dat er eenmaal een nieuwe verbinding komt,
acht hij het niet verantwoord, thans nog
tevens enorme bedragen te besteden voor ver
betering van een waterweg, die dan nog wel
zijn beteekenis beteekenis behoudt, doch die
door den nieuwen vaarweg aanzienlijk zal
worden ontlast.
Aangezien de tijd thans drong, voor het
maken van een tramrit door een deel van
Oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen, werd de zit-
ting van het congres verdaagd.
Aan het tramstation stond de door de direc-
tie van de Z. V. T. M. aangeboden bevlagde
tramtrein gereed, en nadat het gezelschap
daarin had plaats genomen, ving de rit door
dit vruchtbare deel van Zeeuwsch-Vlaanderen
aan. D6 congressisten konden thans met
eigen oogen aanschouwen een deel der akkers
die door hun rijke opbrengst in de oorlogs-
jaren zoo'n groot aandeel hadden geleverd in
de voedselvoorziening voor ons land. Trjdens
den rit werd vanwege de Directie, aan de
gasten eenig gebak en rookgerief gepresen-
teerd, dat zeer gewaardeed werd. De rit ging
over Hoek, Philippine naar Sas van Gent,
waar men bij het station uitstapte, om door
het nieuwe deel van Sas van Gent en het daar
aangelegde park te wandelen door het oude
deel, over de drie kanaalbruggen (welke
wandeling gelukkig niet door een langdurig
openstaande brug werd onderbroken) naar de
halte Passluis, waar men weer in den tram
plaats nam en den rit vervolgde langs West-
dorpe, Drie Schouwen naar Axel.
Bij den ingang, aan het kanaal hield de
tram stil en stapte het gezelschap uit, onder
belangstelling van vele ingezetenen. De con
gressisten werden daar begroet door het ge-
meentebestuur en wandelden naar de markt
waar het stadhuis met zijn aardig torentje
en den zonnewijzer aller aandacht trok. Dat
het verschenen gidsje voor het bezoek aan
Zeeuwsch-Vlaanderen door de bezoekers ook
gelezen was kon men bemerken aan de vraag
of daar nu de vroegere Hoeksche klok was
opgehangen.
De gasten werden nu genoodigd in de
bovenzaal van het hotel ,,Het Wapen van Zee-
land" van den heer H. P. Dieleman waarna
de burgemeester, de heer F. Blok, een harte-
lijk woord van welkom sprak, verklarende,
dat het aan hem en aan de bevolking van
Axel groot genoegen deed, dat biji het maken
van een excursie door de deelnemers aan het
Binnenscheepvaartcongres te Ter Neuzen ook
Axel was opgenomen in de plaatsen die wer
den bezocht. Deze tocht was, na de inspan-
ning van den voormiddag, waarin de bespre
kingen waren gewjjd aan de belangen der
binnenscheepvaart, een zoo belangrijke tak
van ons volksbestaan zeker een welkome
verpoozing. Al is het bezoek tekort om de
geheele gemeente te bezien, zoo hoopt hij toch
dat de bezoekers, door hetgeen zij hier waar-
nemen, van Axel een goede en aangename
herinnering zullen meedragen, en dit zoo
mogelijk tot een wederzien zal leiden. Hij
sprak de hoop uit, dat de besprekingen op het
congres onder Gods Zegen mogen strekken
Lai op den oranje band on het Bayerkruls. PilftTScClp
(ingez. Men.)
tot bevordering der belangen die worden be -
oogd.
Hij noodigde vervolgens het gezelschap uit
tot het gebruiken van eenige ververscbdngen-
De voorzitter, de heer Mr. Smeenge, was,
zooals we dat van hem gewoon zijn, terstoml
in actie om deze hartelijke verwelkomiag te
beantwoorden. Hem is deze geboden afwia-
seling zeer welkom, omdat de congressistin.
daardoor in de gelegenheid zijn, iets van dit
mooie land te zien. Hij bracht een woord van.
dank aan den directeur van de Z. V. T. M-,
den heer Wind van Merkesteyn, die dezen
tocht heeft aangeboden. Hij sprak de hoop
uit, dat de streek door deze maatschappg
zoodanig zal mogen worden bediend, dat
daarover geen klacbten vallen, en de exploi-
tatie voor de maatschappij goede resuitateu
moge afwerpen, en de buidel van den direc
teur er nimmer eene mag zijn die geen Dawa&i
meer maakt als men haar schudt.
Spreker heeft bij zijn bezoek aan dit stadje
reeds een gunstigen indruk gekregen: Hij sag
mooie straten, plantsoenen in aanleg of die er
nog komen moeten. Vermoedelijk zal veel
daarvan door werkloozen zijn verricht. Dit
is de goede zijde van den oorlog, dat men in
dat opzicht meer is gaan aanpakken dan
vroeger. Hij beschouwt den oorlog als een
ramp, maar we moeten niet steeds wijzen op
de ellende die deze tengevolge bad, zij heeft.
ook iets goeds nagelaten. De indruk dien de
bezo'ekers uit bet Noorden van Zeeuwsch-
Vlaanderen gekregen hebben, zal er zeker een
zijn, om hier nog wel eens terug te komen.
Hij eindigde met een heildronk in te stellen
op dit gewest.
Weer op de Markt gekomen werd het ge
zelschap alvorens daar te vertrekken op de
gevoelige plaat vereeuwigd, wandelde men
Axel door tot de Stationsstraat en nam. daar
weer plaats in de tram, die het gezelschap
weer door welige koren- en andere velden via
het mooi gelegen Zaamslag naar Ter Neuzen
terugvoerde, waarbij de entrde der stad langs
die zijde de bijzondere aandacht der bezoekers
had.
Door een en ander was het wat later ge~
worden dan het programma aangaf en was
het voor hen die voomemens waren deel te
nemen aan den in het Luxor-Theater" te
houden gemeenschappeliijiken maaltijd weeral
tijd zich daarvoor gereed te maken.
Bij het betreden der zaal hieek, dat deze-
tijdens den tramrit van congreszaal was ge-
metamorfoseerd in een keurig aangerichte
eetzaal, waar lange, hoefijzers gewijze ge-
plaatste tafels de deelnemers wachtten.
Zooals reeds gemeld, werd bij den aanvang
van den maaltijd op voorstel van den voorzit
ter, den heer Mr. Smeenge, een telegram van
bulde verzonden aan H. M. de Koningin. Het
symphonie-orkest Onder Ons". dat de tafel-
muziek verzorgde zette bet „Wilhelmus' in-,
dat staande werd meegezongen. De vervol
gens opgediende gerechten lieten zich goad
smaken en er heerschte een zeer gezeQjge
stemming, waartoe ook zeer bijdroeg de op-
luistering van het symphonieorkest, onder
ieiding van den heer M. P. Harte. De be-
schikking over een dergelijk orkest, dat ziefc
voor dergelijke gelegenheden welwillend be-
schikbaar stelt, was voor de bezoekers nit
den vreemde een verrassing en de dames ea
heeren genoten voor hunne prestaties bijzon-
deren bijrval.
Aan het eind werd o.m. gezongen het ..Nea-
zenlied". waarvan de tekst was verstrekt.
Men was nog zeer gezellig bijeen, toen de
voorzitter voor het middemachtelijk uur de
tafel ophief, doch er was ook nog eenige tijd
van rust noodig en de volgende morgen was
het vroeg dag.
DE KONINGIN TE VVERNIGERODE.
Vrijdagmiddag is de Koningin te Wemtge-
rode, met een gevolg van 7 personen aange-
komen. Aan het station werd zij namens rijka-
president Von Hindenburg verwelkomd door
Landrat Von Stoch, die haar 'n bouquet rozen
overhandigde. De koningin heeft zich naar
Schier begeven, waar zij gast zal zijn op bet
jachtslot van vorst Ernst van Stolberg Wer-
nigerode.
TOEKOMSTIG OVERCOMPLEET AAN.
OHRISTELIJKE ONDERWIJZERS.
Blijkens een mededeeling in „De Christe-
lijke Onderwijzer" zullen bij het christeijjk
onderwijs volgens het gewiijizigd wetsvoorstei-
Terpstra, in de eerste drie jaar p.m. 1000 ozi-
derwijzers moeten afvloeien.
De kweek- en normaalscholen zullen echter
tot 1 Januari 1935 ongeveer 2000 nieuwe
krachten opleveren. Dat is een overcompleet
van 3000.
Voor nieuwe plaatsen en vervanging vam
gepensionneerden enz. zullen in dienzelfden
tijd pl.m. 1650 onderwijzers noodig zijn. Ie
het gunstigste geval zal het overcompleet bij
bet christelijk onderwijs op 1 Januari 1935
ten minste 1350 leerkrachten bedragen, welfc
getal een jaar later, volgens genoemd blad:..
de 1500 zal hebben overschreden.
COUPONBOEKJES NED. SPOORWEGEN.
De A.N.V.V.V., de Ned. Spoorwegen en. de.
Hotolhoudersbond Horecaf, zijn tot samen
werking gekomen in de pogingen dier licha-
raen, om het reizen in eigen land voor Neder-
landers in dezen zomer te bevorderen. Als
gevolg hiervan is besloten tot de volgencte
regeling: van 1 Juli tot 15 September