ALGEMEEN NIEUWS- F.N APVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
No. 8580.
WOENSDAG 17 SEPTEMBER 1930.
70e Jaargang
BINNBHLAND.
BUITENLAND.
kix mamM
ABONNKMENT8PRIJ8Binnen Ter Neuzen 1,40 per 3 maanden - Button Ter Neuzen
fr per post 1,80 per 3 madden - Bfl voor uitbetaling fr. per post /6,60 per jaar -
Voor Belgie en Amerika f 2,25, overlge lan den /2,60 per 3 maanden fr. per post
Aoonneraenten voor het buitenland alleen bij voorultbetaling. -
Flrma P. i. VAN DE SANDE. GIRO 88150 - TELEFOON No. 25.
ADVEBTENTI8NVan 1 tot 4 regels /0,80 Voor elken regel meer f 0,2ft,
Grootere letters en cliches worden naar plaatsrulmte berekend.
HandelsadvertentlSn bfl regelabonnement tegen verminderd tarief, hetwelk op aanvraag
verkrflgbaar Is. Inzendlng van advertentlen liefst fefen dag voor de nltgave.
DIT BEAD VEK8CHIJNT IEDEBEN MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOMB
DE OPENING VAN DE STATEN-
GENERAAL.
Gisteren heeft te 's Gravenhage de opening-
van de Staten-Generaal voor het eerst na
1913 met zijn ouden luister plaats gehad,
d.iw.z. met den volledigen stoet die van af het
Koninklijk Paleis het staatshoofd vergezelde
op den todht naar het Binnenhof, om in de
vereenigde zitting van de Staten-Generaal de
troonrede uit te spreken.
De belangstelling van het publiek was dit-
maal buitengewoon. Er heerschte reeds van-
af de morgenuren in de residentie een bijzon-
dere drukte.
Tegen den tijd dat de stoet zou vertrekken,
was er ook bij het Binnenhof veel drukte en
kon men daar genieten van de schittering van
tal van uniformen en keurige damestoiletten
der genoodigden en der offioieele personen die
er tegenwoordig moesten zijn.
Te 1 uur werd hij het Kon. paleis aan het
Noordeinde de stoet opgesteld.
Aian heit hoofd ging een detachement van
72 ruiters, onder bevel van een ritmeester,
waarbij de standaard van het regiment en het
vrijwillige muziekcorps der huzaren, dat ge-
zellige muziek ten gehoore bracht.
De regimentscommandant en zijn adjudant
reden met het detachement mode.
Acbter dit openingsdetaohement volgden
onmiddellijk een rijknecht-majoor en twee rrj-
knechts te paard in hun gala-livred.
Daarachter sloten aan 7 galakoetsen met
hofpersoneel.
Nadat al deize rijtuigen acbtereenvolgens
waren weggereden kwam het groote moment.
Daar reed het met acht paarden bespannen
Koninklijke Statierijtuig, de Gouden koets
voor. En op dat oogenblik stak de militair,
die (bij een der vleugels van het Paleis stond,
zijn stok, waaraan een oranjevlagigetje was
bevestiigd, op, het sein, doorgegeven op de-
zelfde wijze aan vele andere tot aan het Malie-
veld opgestelde militairen, dat de Koningin
het Paleis verliet en dat het eerste der mi-
nuutschoten uit de in het Malieveld opge
stelde artillerie^batterij moest worden afge-
gewen.
En inderdaad zeer kort na het eerste sem,
daverde het eerste kanonschot door de lucht;
presenteerde de eerewacht het geweer en
speelde de Koninklijke Militaire Kapel zacht
en plechtig het Wilhelmus, oude toonzetting.
En onder de dawerende toejuichingen, die
het geluid van het geschut overstemden, be-
stegen H.M. de Koningin, H.M. de Koningin -
Moeder, Z. K. H. de -Prins en H. K. H. Prinses
Juliana de Gouden Koets.
De Prins en Prinses Juliana zaten tegen-
over de Koningin en de Koningin-Moeder.
Naast elk der acht paarden ging een koet-
sier en aan elke zijde van de koets liepen vier
lakeien.
Alle Vorstelijke Personen droegen het lint
van het Grootkruis van den Nederlandsche
Leeuw.
Toen het Koninklijke rijtuig zich m be-
weging stelde, plaatsten zich de Chef van
het Militaire Huis der Koningin, gep. vice-
admiraal F. Baudiuin, te paard ter rechter-
ztjde en de Gouvemeur der Koninklijke Resi
dentie, luitenant-generaal Xnsinger, Comman
dant van het veldleger, ter linkerzijde van de
Statiekoets en reden, een weinig achter het
portier mede.
Achter de Statiekoets reden te paard twee
aan twee, de adjudanten in buitengewonen
dienst, terwijl aohter dezen ruiterstoet sloot
een detachement van 72 ruiters den algemee-
nen stoet, welke aan schittering niets te wen
schen liet en een prachtig geheel te zien gaf.
Onder de allerwege voortdurende toe
juichingen van de groote menigte reed de
stoet door de Heulstraat, door het Lange
Voorhout (het middenpad) en over den Kor-
ten Vijverlberg naar het Binnenhof.
De weg dien de stoet nam was afgezet door
militairen.
Bij en in de Riddenzaal werd de Komngm
met het gewone ceremonieel ontvangen. H.M.
nam daar plaats op den troon. Nadat de
Koningin-Moeder rechts en Prins Hendrik en
Prinses Juliana links van Haar hadden plaats
gemomen, ving H.M. aan met het uitspreken
der volgende
Troonrede:
Te midden van U, Leden der Staten-Gene-
raal, kan ik den toestand des lands, al stemt
veel'tot erkentelijkheid, niet onverdeeld guns-
tig heeten. De economische crisis, die zich
over de geheele wereld doet gevoelen, heeft
ook zoowel in het rijk in Europa als in de
overzeesche gewesten tot emstige gevolgen
voor het bedrijfsleven geleid. Hier te lande
maken in het bijzonder verschillende takken
van onzen land- en tuinbouw moeilijke tijden
door; groote krachtsinspanning en wijs be-
leid zullen met Gods hulp moeten voeren naar
betere tijden. Onder de voorzieningen, welke
zullen moeten worden getroffen om de moei-
■"IpJEheden te overwinnen, treedt de hervonming
van de economische voorlichting op den voor-
grond. Daar echter de crisis de geheele
rmenschheid drukt. is zelfs van de best voor-
Apereide en. ten uitvoer gelegde maatregelen
1 weinig vrucht te verwaohten, inidien zij niet
door opredhte intemationale samenwerking in
htm kracht worden versterkt. Ook met het
oog hierop blijft mrjn voortdurende aandacht
gericht op het bevoideren van betere Inter
nationale verhoudingen. De meer vriend-
schappelijke aard van de betrekkimgen, die
wij met de andere mogendheden onderhouden,
vomit voor dit streven den ommisbaren grond-
slag.
Een donkere schaduw wordt door de mge-
treden crisis geworpen over den toestand van
's rijks financien. Niet alleen zal het gunstig
verloop van de opbrengst der middelen, zooals
dit in de laatste jaren werd gezien, een einde
nemen, maar ook van een normale stijging
der middelen zal eerlang geen sprake meer
ktmnen zijn. Anderzijds zullen de natuurlijke
oorzaken, welke tot een normale stijging der
uitgaven leiden, haar werking onverzwakt
blijven behouden. Naast voortgezette ver-
sobering van 's rijks ddenst voor reorganisatie
zal daarom buitengewone beperking in het
nemen van maatregelen, welke offers van
's rijks schatkist vergen, in de naaste toe-
komst plicht zijn:
In Nederlandsch-Indie opentoaren de gevol
gen van de crisis zioh reeds in een sterke
daling van de opbrengst der landsmiddelen.
De uiterste zorg zal vereischt zijn ,om het
evenwicht in de Indische begrooting te be-
waren, zonder de grondslagen van welvaart
en vol'ksontwikkeling aan te tasten.
Verschillende ontwerpen van Wet zullen bij
u aanhangig worden gamaakt. Naast andere
ontwerpen van justitieelen aard zal u een
voorstel van wet betreffende de recbtsver-
houdingen ten aanzien van handelsagenten
en handelsreizigers worden aangeboden. Een
voorstel tot wijziging van het reeds eerder
ingediende ontwerp van een cursusiwet zal u
spoedig bereiken. Een ontwerp van wet tot
herziening van de lager onderwijswet 1920
zal, naar Ik vertrouw, nog in dit zittingsjaar
bij u worden ingediend. Een wetsontwerp
betreffende de rechtspositie der militairen
kan spoedig worden tegemoet gezien.
Blijvende aandacht wordt geschonken aan
de spoedige tot standkoming van verbeterin-
gen in de wegen te land en te water en thans
in het bijzonder aan den bouw van vaste
bruggen over onze groote rivieren.
Een wetsontwerp inzake de bedrijfsraden
nadert zijn voltooi'ing; tegelijk daarmede zal
worden ingediend een in ontwerp gereed zijnd
voorstel betreffende de publiekrechtelijke
regeling van de collectieve arbei-dsovereen-
komsten.
Voorts zijn ontwerpen voor een nieuwe
veiligheidsiwet en voor een wijziging van de
stuwadoorswet voorbereid.
De ontwikkeling van de staatkundige ver
houdingen in Nederlandsoh-Indie vordert hij
voortduring aandacht. De invoering van de
bestuurshervorming heeft. over geheel Java en
Madoera haar beslag gekregen; de geleide-
lijke doorvoering van die hervorming in de
buitengewesten is in voorbereiding.
Het overleg omtrent wetgevende maat
regelen om principieele beperking te brengen
in het stelsel van arbeidsovereenkomsten
onder strafbedreiging is zoover gevorderd, dat
een desbetreffende ontwerp-ordonnantie eer
lang in Indie in open'bare behandelinig zal
kunnen komen.
De economische toestand van Suriname,
welke ook den temgslag ondervindt van de
daling der marktprijzen van de voomaamste
landbouwvoortbrengselen van het gewest,
blijft gedrukt; die van Curacao geeft reden
tot voldoening.
Met den wensch, dat God zijn zegen aan
uwen arbeid moge schenken verklaar ik de
gewone zitting der Staten-Generaal geopend.
Na het uitspreken der troonrede verliet de
vorstelijke Familie met gevolg de zaal, en
werd de terugtocht naar het paleis Noordeinde
in omgekeerde volgorde ondemomen. Het
corps diplomatique had plaats genomen aan
de middelste poort van het Binnenhof om aan
de Vorstelijke Familie zrjn groet te brengen,
terwijl de menigte die langs den weg die de
stoet passeerde geschaard stond geestdriftig
juichte.
hulde van DE HAAGSCHE
SCHOOLJEUGD AAN H.M. DE
KONINGIN.
De grootsche huldiging welke H.M. de
Koningin in de Residentie ter gelegenheid van
Haar 50en verjaardag is ten deel gevallen,
werd Maandagmiddag voortgezet met een
massa-demonstratie van de Haagsche school-
jeugd, leerlingen der openbare en bijzondere
scholen, die ten getale van bijna twintigdui-
zend naar het Huis ten Bosdi trokken, tot
het brengen van een midda^groet en zang-
hulde aan de Koninklijke Familie.
Tegen drie uur begon de opstelling van den
stoet op het Malieveld, waar onophoudelijk
kleinere en grootere groepen onder leiding
van de onderwijzers en onderwijzeressen aan-
rukten.
De leerlingen der openbare scholen groe-
peerden zich op de Groote Laan in een colonne
terwijl die van de bijzondere scholen op de
Boorlaan en Josef Israelslaan twee colonnes
vormden.
Velen waren gekomen om het aardige
schouwspel van het optrekken van de dui-
zenden kinderen met de evenzoovele vlagge-
tjes in nationale- en oranje kleuren te zien.
Toen alle groepen aanwezig bleken te zrjn,
klonk het vertreksignaal. Voorafgegaan door
een muziekkorps trokken de leerlingen der
openbare scholen via het Kerkpad, en die van
de bijzondere scholen via den Leidschestraat-
weg naar her Huis ten Bosch.
Om ongeveer vijf uur was verreweg het
grootste gedeelte op het terrein voor Huis
ten Bosch aangekomen, waar alien groepsge-
wrjze werden opgesteld. De muziekkorpsen,
t.w. de Koninklijke Militaire Kapel onder lei
ding van kapitein Walther Boer, de Haagsche
Harmoniekapel onder leiding van den heer
Henri Zeldenrust, de Haagsche Politiemuziek,
dir. de heer Joh. Bonte en het muziekkorps
van de Veldartillerie namen v66r en terzijde
van het Paleis plaats. Politie en padvindera
regelden de opstellingen. Een groep van 350
meisjes met tuiltjes oranje bloemen kreeg een
eere-plaats, op het pleintje voor de terrassen
van het Paleis: zij zouden straks een speciale
hulde formeeren.
Toen het laatste gedeelte van den stoet te
kwart over vijf binnen het terrein was, be-
klom Arnold Spoel zijn dirigeerplaats. Dit
was voor de tienduizenden kinderen aanlei-
ding een enthousiast gejuich aan te heffen.
Er moest echter nog even worden gewacht,
tot alien op hun plaatsen stonden.
Om 5.25 steeg een oorverdoovend gejuich
op, terwijl een onafzienbare vlaggenzee deinde.
Het was het moment waarop H.M. de
Koningin, H.K.H. Prinses Juliana en Z.K.H.
de Prins uit het Paleis naar buiten kwamen
tot het in ontvangst nemen van de huldebetoo-
ging-.
De 350 meisjes, hiervoor genoemd, hadden
intusschen haar opstelhng z66 gevormd, dat
zij de woorden: Hulde aan H.M. de Koningin"
deden uitkomen.
Drie meisjes, t.w. Nelly Benschop, Tienie
Brandts van Rijn en Mies van Klaveren be-
traden daarop de trappen om H.M. en H.K.H.
bloemruikers resp. van oranje en van roode
rozen en een in oranje omslag gevat tekst-
boekje aan te bieden, welks inhoud door den
heer Calliber was gecalligrafeerd.
Allereerst werden nii* twee coupletten van
het Wilhelmus door de kindermassa gezon-
gen, waarbij de Haagsche Harmonie kapel be-
geleidde, terwijl Am. Spoel den dirigeerstok
hanteerde.
Vervolgens het lied ,,Vrouwe van Neerland",
van mevr. JongbloedTalen, met muziek van
Arn. Spoel en tenslotte na een algemeen
„hoezee" en een overweldigend vlaggen-
zwaaien, het lied ,,Wij willen Holland houen"
Wederom volgde een allerhartelijkst „hiep
hiep hoera" voor de Koninklijke Familie.
Am. Spoel mocht onmiddellijk daarop den
dank van H.M. in ontvangst nemen. De
Koningin verzocht hem, Haar hartelijken dank
over te brengen aan alle medewerkenden en
Zij zeide, werkelijk ontroerd te zijn door de
gebrachte zanghulde.
Hierna om 5.35 begon het defile van
de duizenden kinderen, waarbij de Kon. Mili
taire Kapel begeleidde.
Het voorbijtrekken langs de Kon. Familie
duurde precies een uur; het leverde een aller-
aardigst schouwspel op, dien kilometerslangen
stoet, vlaggezwaaiend te zien passeeren.
Telkens wuifden de Koninklijke Personen
de jeugdige defileerenden hartelijk toe.
Enkele schoolgroepen hadden doeken of
banieren meegevoerd, t.w. de Koningin Wil-
helminaschool, de Prinses Julianaschool, de
Deutsche Schule en de*Teole Wallone.
GEZINSVERPLEGING VAN VOOGDIJ-
EN REGEERINGSKINDEREN
Op de vragen van den heer Van der Heide
betreffende het nemen van maatregelen in
veilband met misstamden, welke mochten blrj-
ken voor te komen in de gezinsverpleging van
voogdij- en Regeeringskinderem, heeft de heer
Donner, Minister van Justitie o.m. geant-
j woord, dat voor zoover het de verpleging van
zoogenaamde voogdij- en Regeeringskinderen
betreft, welke vaniwege het departement van
Justitie wordt gesuibsidieerd, hij uiteraard van
oordeel is, dat mochten zich bij die verpleging
misstanden voordoen, het belang en de plicht
der Regeering bestrijding daarvan eischen.
De Minister waardeert het dan ook zeer,
dat de Nederlandsche Bond tot Kinderbescher-
ming, met welken hij in geregeld contact
staat, bereids besloten heeft een onderzoek
te doen instellen naar het toezicht op de par-
ticuliere verpleging van voogdij- en Regee
ringskinderen en daartoe een commissie uit
zijn bestuur heeft benoemd. Aan het rapport
van dat onderzoek zal de Minister te zijner-
tijd zeker niet nalaten de noodige aandacht
te geven.
DEMONSTRATIEF CONGRES S.D.A.P.
EN N.V.V.
In het Gebouw voor Kunsten en Weten-
schappen te 's Gravenhage is Zaterdagmiddag
het demonstratief congres van S.D.A.P. en
N.V.V. geihouden.
De voorzitter van de S.D.A.P., de heer J.
Oudegeest, hegroette het congres. Hij roerde
ook het conflict tussohen de V.A.R.A. en de
Radio-omroep-commissie aan.
Op het congres traden als sprekers op de
heeren E. Kupers, voorzitter van het N.V.V.
en Th. v. d. Waerden. De laatste sprak over
medezeggenschap en ibedrrjfsorganisatie.
Na discussie werden eenige resoluties aan-
genomen.
In de resolutie betreffende ouderdomsver-
zekering wordt bij de regeering en de Staten-
Generaal aamgedrongen op: invoering van een
staatspensioen aan alle mannen en vrouwen,
loonarbeiders, zoo goed als zelfstandigen, die
beneden een zekeire inkomensgrenis (blijven;
verbetering van de invaliditeitswet door uit-
breiding van het aantal loonklassen met een
dienovereenkomstige verhooging van de pre
mies en de staatsbijdrage; verbetering van de
vrijwillige ouderdomsverzekering door het
verleenen van een toeslag van staatswege.
In de resolutie inzake wettelijke werkloos-
heidsverzekering wordt er op aangedrongen,
zoo spoedig mogelijk een wettelijke regeling
der werkloosheidsverzekering tot stand te
brengen o.m. berustende op de volgende
grondslagen: De vrijwiMige verzekering blijft
gehandhaafd, waarbrj de mogelijkheid wordt
gesehapen, om hij Kon. besluit voor de daar-
voor geeigende bedrijven of beroepen de ver-
plichte verzekering in te voeren; met de uit-
voering der verzekering worden uitsluitend
belast de werkloosheidskassen der vakyereeni-
gingen, die ibehoudens het noodzakelijk toe
zicht van overheidswege volledig zelfibestuur
moet hebben; aUe gemeenten worden ver-
plieht tot deze wetelijke regeling toe te tre-
den; de kosten dezer verzekering zullen wor
den gedragen door de verzekerden, de werk-
gevers en de overheld (rijk en gemeenten);
de overheid verstrekt op de hijdragen der ver
zekerden en der werkgevers een bijslag van
ten minste 100 aan het hoofd der werk
loosheidsverzekering komt een bestuur, be-
staande uit vertegenwoordigers van rijk en
gemeenten en vertegenwoordigers van de be-
langrijkste vakcentralen van werkgevers en
van werknemers; er wordt een crisisfonds ge-
sticht, waaruit in tijden van crisis gedurende
een bepaalden tijd steun wordt verleend aan
door werkloosiheid getroffen arlbeiders. De
middelen van dit crisisfonds worden gevormd
door hijdragen van de werkloosheidskassen, de
werkgervers en het rijk.
In de resolutie inzake medezeggenschap en
bedrijfsorganisatie wordt geeischt de wette
lijke regeling van medezeggenschap en doel-
matige bedrijfsorganisatie in de volksver-
tegenwoordiging aan de orde te stellen.
De avondzitting van het congres werd ge-
presideerd door den heer Van der Walle,
onder-voorzitter van het N.V.V.
De heer S. de la Bella sprak over de door
voering van den 8-urendag en de wettelijke
vacantieregeling
Voorts werd een resolutie inzake een wet
telijke vacantieregeling aangenomen.
In de resolutie nopens den arbeidstijd wordt
o.m het bestuur van het N.V.V. en der aan-
gesloten organisatie opgedragen, zoolang de
regeering nalatig blijft in ons land de 48-urige
werkweek algeheel in praktijk te brengen,
alle kraohten in te spannen, am met econo
mische middelen de 48-urige werkweek prac-
tisch te verwezenlijken
Ir. J. W. Alharda sprak ten slotte over na
tionale en intemationale ontwapening.
In de resolutie inzake nationale en inter-
nationale ontwapening wordt van de volks-
vertegenwoordiging de verwerping van het
regeeringsvoorstel tot vlootuitbreiding ge
eischt.
ANTI-VLOOT WET-DEMON STRATIES
TE AMSTERDAM EN ROTTERDAM.
In de hoofdstad en te Rotterdam werd Zon-
dag als gevolg van een oproep van S.D.A.P.
en N.V.V. gedemonstreerd tegen het vloot-
plan van Minister Deckers In totaal hebben
naar schatting te Amsterdam 80.000 betoo-
gers hieraan deelgenomen. Gesproken werd
hier o.m door Ir. Alibarda, leider der sociaal-
democratische Kamerfractie Aan het eind van
zijn rede las spreker een tweetal moties voor
die naar Geneve en Den Haag worden ver-
zonden. Hiema stelde zich op het terrein aan
den zuidelijken wandelweg een reusachtige
stoet op, die onder de vroolijke tonen van ver
schillende muziekkorpsen door de stad trok.
Deze stoet bevatte bijna 1200 afdeelingeii.
Het voorbijtrekken duurde meer dan drie uur.
Te Rotterdam werden op het terrein Wou-
destein protestdemonstraties gehouden. Circa
een uur waren ongeveer 40.000 betoogers aan
wezig. Spreker was hier o.m. de heer Oude
geest, nadat de heer Rrautigam de meeting
had geopend.
Onder gejuich werden een tweetal moties
aangenomen, luidende als volgt:
„De groote betooging te Rotterdam, ge-
organiseerd door de S.D.A.Pen het N.V.V.
op 14 September 1930, bijgewoond door 40.000
mannen en vrouwen, gevolg gevende aan de
besluiten van de socialistische arbeiders-
internationale en het intemationaal verbond
van vakvereenigiingen, om door een hemieuw-
de actie voor de ontwapening den vredeswil
der georganiseerde arbeiders tot uitdrukking
te brengen, verlangt met den grootsten ernst
van den Volkenbond, dat eindelijk de omtwa-
peningstoeloften .sedert den wereldoorlog ber-
haaldelijk aan de volken gegeven, zullen wor
den vervuld, opdat de menschheid voor nieuiwe
oorlogsrampen worde hewaard."
En de tweede:
,,De groote betooging, gehouden te Rotter
dam op 14 September 1930, bevestigt de
eischen van ontwapening, achturendag, mede
zeggenschap en bedrijfsorganisatie, vacantie
regeling, sociale verzekering, werkloosheids-
zorg en staatspensioen, gesteld door het de
monstratief congres van S.D.A.P. en N.V.V.
op 13 September 1930;
protesteert tegem het voorstel der Regee
ring, om over te gaan tot uitbreiding van de
vloot;
wekt met den grootsten aandrang de man
nen en vrouwen van Nederland op, om door
onderteekening van het volkspetitionement
van S.D.A.P. en N.V.V. him wil tot uitdruk
king te brengen, dat het vlootsvoorstel door
de Tweede Kamer zal worden verworpen."
NA DE VERKIEZING IN
DUITSCHLAND.
De definitieve uitslag van de verkiezing
voor den Duitschen Rrjksdag heeft schrijft
de N. R. Crt. in de voorloopige opgaaf
slechts e8n verandering gebracht. De Duit-
sche volkspartij blijkt 6dn zetel meer gekre
gen te hebben en het aantal harer mandaten
komt dientengevolge op 30, en het geheele
aantal zetels in het nieuwe parlement op 576.
De partijen die vroeger de groote coalitie ge
vormd hebben, zijn de sociaal-democraten met
143, het centrum met 68, de Duitsche volks
partij met 30, de staatspartrj (vroeger demo-
craten) met 20 en de Beiersche volkspartij
met 19 zetels. Zq vereenigen dus samen 280
man en zijn in den pas gekozen Rijksdag met
16 stemmen in de minderheid. De groote
coalitie is daarom niet tot regeeren in staat
zonder de 23 stemmen der Oeconomische
Partjj. Met haar steun zou de dan uitgebreide
coalitie 30 stemmen meerderheid hebben. In
tusschen heeft deze kleine groep, welke in
de nieuwe constellatie op de wip is gekomen
als het om een vorming van een coalitie te
doen is, waarmee in den ouden koers voort-
gestuurd zou kunnen worden, bekend gemaakt
dat zij 66k bereid is deel te nemen aan een
coalitie met de nationaal-socialisten, wanneer
dezen hun binnenlandsche program willen
steunen wat de wilde Nazi's zeker zouden
beloven. Op dit program staan een wijziging
van de financieele regeling met de landen en
de gemeenten waardoor beider financieele
autonomie hersteld zou worden, en verlichting
van de belastingen die op den middenstand
drukken. De rijkskanselier krijgt dus alvast
van haar den wenk: Wij kunnen ook anders.
Dit is de slimme taktiek van de midden-
standsvertegenwoordigers, wier wenschen zoo
lang door de schetterende leuzen der groote
partijen overstemd zijn, om munt te slaan
uit het buitenkansje dat hun in den schoot
is gevallen. Maar hoe zal de komende rijks
kanselier (als Briining dit niet blijft, zou het
een sociaal-democraat moeten zijn, want de
sociaal-democraten zouden oppermachtig in
de nieuwe combinatie zijn) de wenschen der
middenstanders kunnen vervullen zonder de
financien weer geheel en al in het honderd te
sturen? Het wordt een hersenkronkel voor
welks oplossing veel tijd en rustig overleg
noodig zijn, maar straks barst te Berlijn het
gewone politieke misbaar los, wanneer de
verschillende partijvergaderingen hun beslui
ten „op grond van den nieuwen politieken
toestand" gaan nemen en dan wordt het een
warwinkel van onderhandelen en marchandee-
ren waarin men den draad kwijt raakt. Wij
hebben dit bij schier elke ministerieele crisis
te Berlijn beleefd en verwachten het ook dit-
maal. Meermalen is dan gezien dat men,
wanneer de chaos zijn toppunt had bereikt,
om uit de ongelegenheid te komen, maar
de een of andere oplossing aangreep, die geen
bestendigheid in de politick kon brengen.
Het feit dat met de 107 nationaal-socialis
ten een partij uit de onderwereld der ontevre-
denheid is opgedoken, die door de andere par
tijen niet voor vol wordt aangezien en in elk
geval geen enkele politieke traditie en een
program van negaties en onvervulbare eischen
heeft, zou het nog moeilijker maken tot klaar-
heid te komen, wanneer men zich met de
Oeconomische Partij voor het vormen van een
groote coalitie niet zou kunnen verstaan en
het zonder de sociaal-democraten zou willen
gaan probeeren.
Rijkskanselier Briining, die eerst rust had
willen nemen om over den uitslag rustig na
te denken, heeft er de voorkeur aan gegeven
te Berlijn te blijven. Men kan dit in zoo bui
tengewone omstandigheden begrijpen.
DE BELGISCHE REGEERING IN
GEVAAR
Een bijzondere correspondent van de Maan-
dagmorgen meldt uit Brussel;
De partijraad van de liberate partij in Bel-
gie is spoedeischend bijeengeroepen in ver-
band met de gewijzigde kansen van de wets-
ontwerpen op het lager middelbaar onder-
wijs, welke wetsontwerpen een compensatie
zouden vormen voor de vervlaamsching der
Gentsche hoogeschool.
De omstandigheden wijzen er op, dat de
liberalen bezig zijn een strategischen terug
tocht voor te bereiden, omdat naar alle waar-
schijnlijkheid voor de Vlaamsche eischen in
deze een meerderheid zal gevonden worden.
De liberalen hebben zich steeds tegen deze
eischen verzet.
Het is heel goed mogelijk, dat tengevolge
van deze koerswijziging de liberalen uit de
regeering treden. Of zouden zij tegen hun
eigen ministers in het katholiek-liberale mi-
nisterie Jaspar steunen?
In parlementaire kringen wordt de toestand
zeer bewogen feeacht en men verwacht dat de
kans op vervulling van de Vlaamsche deside
rata zeer groot zal zijn. In deze kringen
wordt ook de mogelijkheid geopperd, dat de
gewijzigde omstandigheden in het land den
koning aanleiding zouden hebben gegeven bij
de regeering aan te dringen op bespoediging
van de inwilliging der Vlaamsche eischen.
DE OORLOGSSCHULDEN.
Te Washington is eenig opzien gebaard,
aldus meldt Reuter, door een bericht, dat de
Engelsche regeering pogingen aan het doen is
om een herziening te verkrijgen van de schul-
denregeling. Zondag werd te Washington be
kend, dat al wekenlang twee Britsche onder-
handelaars besprekingen houden met ambte-
naren van het dept. van Staat te Washing
ton.
In regeeringskringen te Washington houdt
men het er voor dat Engeland op het punt
staat een algemeene actie van Europeesche
landen aan den gang te brengen voor een ver-
mindering op groote schaal van de oorlogs-
schulden. De ambtenaren van het dept. van
financien te Washington hebben echter ge-
weigerd zich over de zaak uit te laten.
„SATANISTEN" TE WARSCHAU.
De Russische medewerker van het Alg. Hbl.
schrijft
Naar de „Ekspres Poranny" mededeelt, be-
staat er te Warschau een secte van ,,Satanis-
ten". Het blad heeft er eenige keeren over ge-
schreven en de politie zag zich ten slotte ge-
dwongen in te grijpen. Een huiszoeking bij
den 85jarigen leider van de secte, een zekeren
Czynski, een bekenden hypnotiseur, heeft een
rijk en zeer compromitteerend materiaal aan
het licht gebracht. De secte was goed geor-
ganiseerd en alles werd geheim gehouden. De
basis van de leerstellingen der secte was ver-
afgoding van Satan en vijandschap tegen het
Christendom. De leden der secte belegden bij-
eenkomsten, waarop de sacramenten van het
Christendom bespot werden en kerkelijk vaat-
werk, gestolen in de Warschausche kerken, ge-
bruikt werden voor den ritus van Satan en
voor godslastering. Zij die met de secte wil-
den breken, werden gedwongen zelfmoord te
plegen. De satanisten beschouwen zich als vol-
gelingen van Simon den toovenaar, over wien
in de Hand, der Apostelen geschreven wordt,
dat hij dezen geld aanbood om hun genezen-
de macht te ontvangen. (Hand, hoofdst. 8).