AIGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTiEBLAD VOOB ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
No. 8289.
Vrijdag 7 September 1928
68e .Jaargang
Tweede Blad.
ABONNEMENTSfR US:
BI N;N E N L A N D.
BUITENLAND.
Binnen Ter Neuzen f 1,40 per 3 maanden Baiten Ter Neuzen fr. per post f 1,80 per 3 maanden Bij vooruitbetaling fr. per post 6,60 per jaar
Voor Belgie en Amerika f 2,25, overige landen 2,60 per 3 maanden fr. per post Abonnementen voor het buitenland alleen bij vooruitbetahnp.
Dit blad verschijnt icderen Maandaq-, Woensdag- en Vrijdagavond.
WAAROM HET VERZOEK OM
WEDERINVOERING VAN „HET
KWARTJE VAN KAN" IS
AFGEWEZEN.
Omtrert de redeuen, welke geleid heb-
ben tot afwijzing van het verzoek der ver-
veners om het z.p. ,,kwartje van Kan
weer in te voeren, meldt men aan de N.
R. Crt.dat deze hoewel de regeering
zich bewust is van de moeilijkheden wel
ke voor de gemeente Emmen zullen ont-
staan kort samengevat de volgende
Zijn.
1 o. De toestand op de kolenmarkt
maakt inperking van de turfproductie noo-
dig; het toestaan van het kwartje" zou
juist in tegenovergestelde richting werken.
2o. De vooruitzichten voor het veen-
derfjbedrijf, in verband met de kolenpro-
ductie, s zoodanig, dat geenszins vast-
staat, dat op den duur 1 kwartje voldoen-
de zou blijken te zijn.
3o. In het toekennen van het kwartje
zit die tendenz om den aandrang tot de
zoo noodzakelijke mechanisatie tegen te
houden.
4o. In tegenstelling met de hulp in 1926
verleend zou het kwartje thans niet voor
een seizoen kunnen worden gegeven. dus
zou het hulp worden met een blijvend ka-
rakter. Dit zou in strijd zijn met de op-
vatting der regeering omtrent het toe
staan van steun aan in nood verkeerende
bedrijven.
INTERNATIONALE BESTRIJDING
DER TUBERCULOSE.
Dr. Berger, de directeur van den Vee-
artsenijkundigen Dienst, is door den di
recteur der hiygiensche afdeeling van den
Volkenbond uitgenoodigd tot een bespre-
kjng over een werkprogram ten aanzien
van de internationale bestrijding der tu-
beiculose bij mensch en dier, door entin-
gen volgens de methode Calmetti-Gue-
rin, en zitting te nemen in de veterinaire
commissie.
Dr. Berger heeft met voile instemming
van den minister van binnenlandsche za-
ken en landbouw deze uitnoodiging aan
genomen.
Gelijk bekend, hebben onder leiding van
dr. Berger, sedert begin 1925 de bedoelde
entingen als proefnemingen op de daar-
voor in aanmerking komende veehoude-
rijen hier te lande plaats.
BRONNEN VAN ARBEIDSRECHT
Aldus is de titel van het geschrift van
Mr. A. N. Molenaar, die eenigen tijd ge-
leden zijn lessen als privaat-docent in het
arbeidsrecht aan de Leidsche Umversi-
teit heeft aangevangen met een openbare
les over bovengemoemd onderwerp. Te-
recht is de schrijver ervan overtuigd dat
wil ons onderwijs de noodige frischheid
behouden, het zich ten voile moet aan-
sluiten bij wat leeft en grceit in de maat-
schappij. Zoo alleen kan voorkomen wor-
dsn bet cjevaar van practisch dilettantisme
aan den eenen, dat van doode Qeleerd-
hcid aan den anderen kant.
Het is dan ook in de praktijk van het
d'agelijksch leven, dat de bronnen van ons
arbeidsrecht gezocht moeten worden Na
een onderzoek van al deze verschillende
bronnen blijkt, dat deze in twee groepen
uiteenvallen, n.l. een bevattende het auto-
nome, in het bedrijfsleven zelf groeiende
recht en de andere, bevattende het hete-
ronome, het in hoofdzaak door de over-
heid bezorgde arbeidsrecht. Deze twee
vormen van recht zijn in meer dan een op-
zicht van aard verscheiden, maar niet de
eene ondergeschikt aan de andere.
,,Want", aldus Mr. Molenaar, „waar
het wettenrecht in den regel, wat alge-
meene gelding betreft, vooraan gaat, zal
het in innerlijke waarde veelal bij het
autocome, geheel uit de maatschappij zelf
voortgekomen, recht achterstaan. Het
wettenrecht leent zich daarom bij uitstek
tot het uitbannen van misstanden, wan-
neer het particulier initiatief in gebreke
blijft. Sielt de wetgever dan het ethisch
minimum vast, zoo vervult hij een voor-
treffelijke taak, immers aangenomen mag
worden," dat de maatschappelijke inrich-
ting niet gezond is. Maar gaat de wet
gever verder en vervolgt hij overal, waar
het ontluikt, het autonome recht met den
geesel van de uniformiteit, en de lasso
van den dwang, dan zal op den duur het
geldende arbeidsrecht zijn waarde uitslui-
tend aan de dwingende macht van een
strafbepaling kunnen ontleenen. Zulks
ware in mijn oogen te betreuren, want zoo-
dra de ordening der verschillende ge-
meenschappen in onze samenleving niet
langer voortvloeit uit het gevoel der be-
trokkenen, dat het zoo moet en niet an-
ders, dreigt de zedelijke grondslag van al
ons handelen verloren te gaan. Wij zien
dan alleen maar de wet en lezen uit haar
af wat geoorloofd is en wat niet. De ze
delijke waarde is aan onze gedragingen
antvallen.
PERS VRIJHEID
Wij leven gelukkig nog in een land
van vrijwel onbeperkte persvrijheid. Ei
zijn landen, waar het anders is, waar de
pers zelfs wordt onderdiukt. Geen land,
waar dit in grootere mate het geval is dan
in Rusland; immers de ongekroonde bol-
sjew'stische koningen staan alleen die
uitingen toe, welke hun welgevallig zijn.
Let eens goed op aldus vertelt ,,De
Morgen" over de Sovjet-afdeeling op de
Keulsche Pressa -hoe de Sovjets juist
door middel van de pers beslag trachten
te leggen op het geheele geestelijke leven
van het Russische volk. Een groote land-
kaart, waarop verschillende gekleurde
beurt om beurt automatisch aan- en uit-
gaande lichtjes de pleatsen aangeven.
waar in Tsaristisch Rusland couranten
verschenen en waar er thans verschijnen.
is uicermate en zeer pakkend, leerzaam;
als de roode lichtjes aangaan springt het
u plotseling in den geest, dat de massa
der Sovjetbladen en -blaadjes door mi'-
lioenen en millioenen meer worden ge-
lezen dan ooit alle bladen tezamen in Tsa
ristisch Rusland, dat 11 millioen menschen
daar geregeld dag in dag uit Communis-
tische lectuur te slikken krijgen, zonder
kans op eenige andere, dat het geheele
lagere onderwijs, de dorpsleeszalen, het
onderricht in het roode leger enz. enz. er
op gericht zijn de Russische analphabeti-
sche massa geschikt te maken tot het le
zen der Sovjet-organen. Stelselmatig wor
den vrijwilligers-arbeiderscorresponden-
ten en -medewerkers opgeleid en met suc-
ces. Aan de wanden vindt ge de copy,
welke vele dezer arbeiderscorresponden-
ten vroeger leverden en nu; en duidelijk
bespeurt ge den vooruitgang; de roode-
inkt-correcties der redacteuren behoeven
in de latere jaren slechts veel zeldzamer
te zijn dan vroeger. De consolidatie van
het Sovjet-bewind, voor zoovelen een
welhaast onbegrijpelijk geheim, blijkt voor
een goed deel te berusten op het feit, dat
zij de geheele Russische pers in hun macht
hebben gebracht.
De ongebreidelde pers het is ook in
ons land wel gebleken moge haar fou-
ten en tekortkomingen hebben, een ge-
bondenheid der pers als in Rusland be-
staat is een groot gevaar voor de publieke
moraliteit en brengt de volksziel onher-
stelbare schade toe!
DE OVERGANGEN OVER DE
GROOTE RIVIEREN.
Sinds Mei bestaat te 's Gravenhage als
onderdeel van het bureau voor Wegen-
techniek van den Rijkswaterstaat het
,,Bruggenbureau", dat belast is met het
voorbereiden en doen uitwerken van de
plannen van de te bouwen bruggen over
de groote rivieren.
Het Hbld. is eens bij dat bureau op on
derzoek uitgeweest naar wat in de af-
geloopen maanden tot stand is gebracht en
heeft het hoofd van het bruggenbureau
ir. Harmsen, en den hoofdingenieur der
afdeeling wegenteenniek, ir. v. d. Broek
hierover gehoord. Het blad bevond o.a.
aangaande de Moerdijkbrug, dat het plan
om de spoorbrug voor verkeersbrug in te
richten en een nieuwe. spoorbrug te bou
wen nog niet van de baan is. De tegen-
woordige spoorbrug zou dan verbreed
moeten worden en daarvoor zou deze
om het maar weinig technisch te zeggen
overlangs moeten worden doorgezaagd
en dan uiteen worden geschoven tot op
de vereischte breedte. De rijweg zou bin
nen de overspanningen komen, de voet-
paden er buiten. De verkeerslast dien de
brug te dragen kan krijgen, zal dan ver-
moedelijk weinig verschillen met het ge-
wicht van een tegenwoordigen trein. Een
nieuwe spoorbrug zou dan gebouwd moe
ten worden. Ook bestaat de mogelijkheid,
dat een combinatie van spoorbrug met
brug voor gewoon verkeer het meest te
verkiezen zal zijn tot een oplossing is
het echter nog steeds niet gekomen. Ook
het wegtrace moet worden vastgesteld.
Bij het bekende Keizersveer (over de
Bergsche Maas, op den weg BredaGo-
richemUtrecht) moet men, na vertrek
van het laatste veer nog steeds den groo-
ten weg verlaten om langs binnenwegen
naar het veer bij Capelle te rijden. Voor
inwoners van Dussen, of Drongelen, van
Waspik, Babilonienbroek of andere in de
buuit gelegen plaatsen is dit vermoedelijk
een kleine kunst; doch voor 'n automo-
bielbestuurder uit Amsterdam, Den Haag,
Rotterdam of Antwerpen, die in deze
dreven misschien minder thuis is, kan het
een heele toer wezen. De verbinding
UtrechtGorichemBreda bestaat, doch
zij laat wel zeer veel te wenschen over.
Bij dit veer, waar de rivier niet breed
is, zou gemakkelijk een hulpbrug of schip-
brug gelegd kunnen worden. Het is een
kostbaar hulpmiddel doch ook het veer
kost den gebruiker een niet gering bedrag
aan geld.
j Een hulpbrug zou een gewenschte ver-
betering zijn de vaste brug zooals die
eens gebouwd moet worden is dat nog
meer. Reeds in 1920 zijn er plannen ge-
weest om deze te bouwen en, naar het
Hbld. verneemt, ligt het wetsontwerp tot
onteigening gedrukt en klaar op het de-
partement. Ingediend is het echter nooit.
Gmtrent de plaa's waar de brug moet
komen, behoeft de minister geen moeilijke
besliss'ngen meer te nemen. Het Keizers
veer heeft eens een tijdelijke brug gekend
en de plaats waar deze gelegen heeft is
ook de aangewezen plaats voor de nieuwe
brug.
Veel reden om het nemen van een be-
slissing ut te stellen, bestaat hier dus niet:
de onteigeningsplannen zijn klaar, de
plaats waar de brug moet komen is be
kend, de geldmiddelen voor den bouw
kunnen gevonden ordenmoge de
minister van Waterstaat spoedig zijn be-
sluit nemen.
REORGANISE TIE VAN HET
BELGISCHE LEGER
De Belgische Ka ner heeft Woensdag,
na in twintTg zittingen er over te hebben
beraadilaagd, de bepalingen van het ont-
werp nopens de reorganisatie van het le
ger aangenomen.
Krachtens dit ontwerp bedraagt voort-
aan het jaarlijksche contingent 44.500 man
waarvan er 23.500 gedurende 8 maanden
dienst zullen doen (in plaats van zooals
tot dusver 12 maanden); de overigen blij-
ven gedurende 12, 13 of 14 maanden on
der de wapenen. Veertien maanden dienst
zal door 2300 adsp'ranten voor het re-
servekader worden gedaan; 12 respectie-
velijk 13 maanden, naar gelang van het
wapen door de mili airen, die tot de ad-
ministratietroepen behooren en door den
oudsten zocn uit elk gezin. De diensttijd
van 13 maanden wordt slechts toegepast
op de cavalarie, de bereden artillerie en de
troepen der stell.ng van Luik. Den m;li-
ciens, die meer dan 8 maanden dienst
doen, zal een een maandelijksche vergoe-
ding van 400 francs worden uitgekeerd.
BALDWIN'S REGEERING.
Niet op de knieen der goden, naar de
Homerische zegswijs maar op de knieen
der meisjes en jonge vrouwen, aan wie
Baldwin, zijn vroegere verkiezingsbelofte
qestand doende, 1 kiesrecht verleend
heeft, ligt, schrijft de N.R.Crt., het lot der
conserv'atieve Eng. regeering wanneer in
't late voorjaar van 1919't parlement ont-
bonden en de algemeene verkiezing ge-
houden zal worden. Er zijn genoeg van
zijn aanhangers die, hoewel toegevende
dat een heer tegenover vrouwen zijn
woord dient te houden. beducht zijn dat
Baldwin met die uitbreiding van het kies
recht tot de 21jarige vrouwen voor zijn
partij hari-kiri gepleegd heeft. Van de
millioenen nieuwe kiezeressen zal, vree-
zen zij, de groote meerderheid wel voor
de candidaten der arbeiderspartij siem-
men, en die partij zelve heeft, in haar hart,
groote verwachting op haar gebouwd.
Henderson, de arbeidersleider, heeft
j Woensdag in dit rooskleurige vooruit-
i zicht gesproken van zijn partij als staande
,,op den drempel van de regeeringsmacht".
De politieke leiders maken verstandiglijk
reeds hun huis in orde door het commu-
nisme in de gelederen der partij af te zwe-
1 ren, ten einde de ordelievenden onder de
kiezers niet af te schrikken, en de vakver-
eenigingsleiders beloven den ondersteun-
den werkloo-en die meekiezen. gouden
bergen in den vorm van verhoogden steun
om het verschil tusschen loon en steun
nog kleiner en de beoefening van werk-
j loosheid als vak nog aantrekkelijker te
maken.
Nu de voorbereiding van de verkiezing
al begint, is het begrijpelijk dat de vraag
te beide komt, of Baldwin met het tegen-
woordige kabinet achter zich. waarvan
een gedeelte zichzelf politiek overleefd
heeft, het ,,beroep op het land zooals
men in Engeland een algemeene verkie-
zing pleegt te noemen, zai doen. Geruch-
ten over lichamelijke ongeschiktheid of
ambtsmoeheid van sommige kabinetsleden
i hebben de verwachting versterkt dat het
1 voor dien tijd nog tot een reorganisatie
zou komen.
Thans hebben de bonzen der conserva-
tieve partij echter zulke verwachtingen
ijdel verklaard. Als men spreekt over
Baldwin's plannen tot wijziging van zijn
kabinet dient men, zeggen zij. hieronder
te verstaan wijziging na de verkiezingen,
waarvan zij, met verpLcht optimisme,
voorspellen dat zij in het voordeel der
conservatieven zullen uitvallen. Zoo ver
is het intusschen nog niet. De conserva
tieven zullen een harden dobber hebben,
om het te halen, niet alleen wegens de
verwachte aanzwelling van het kiezer-
corps der arbeiderspartij, maar ook we
gens de teekenen van een liberaal reveil
bij de jongste tusschentijdsche verkiezin
gen, en dan ook, omdat de lijst van wet-
gevende praestaties van Baldwin's regee
ring allesbehalve indrukwekkend is. Daar
nu vrijwel iedereen het erover eens is dat
het kabinet aan niets zoozeer behoefte
heeft als aan overlapping van jong, warm
bloed, had men veeleer mogen verwach-
ten dat Baldwin zich bijtijds van de hulp
van nieuwe en jonge ministerieele krach-
ten zou verzekeren om den grooten stri)d
in de distiicten krachtdadig te kun.nen
vooren.
Sir Austen Chamberlain, de minister
van buitenlandsche zaken, is na een in-
spannenden ambtstijd in een ziekenstoel
aan boord van een schip gereden, voor
een large reis tot herstel. Welke ziekte
dezen man, die nog kort geleden in het
parlement verscheen, zoo snel gebroken
heeft, is niet goed bekend. Men mompelt
van overwerken, gevolgd door bronchitis
en neuritis in een arm (die wel een ver-
schijnsel kan zijn van een ernstiger inwen-
dige aandoening) en verklaart officieus
dat zijn dokters stellig verwachten dat hij,
dank zij de bevrijding van ambtelijke be-
slommeringen, de rust en de zeelucht, vol-
komen herstellen zal. Maar daar men niet
verheeld heeft dat hij bijna geen kracht
had om in een Spaansche haven koning
AJfonso aan boord van zijn schip te ont-
vangen en een paar minuten te spreken,
denkt men niet dat Chamberlain zich, na
zijn rustkuur, weer aan het afmattende
werk van leider der buitenlandsche zaken
zal wagen en meent men dat lord Cus-
hendun, de minister voor Volkenbonds-
aangelegenheden, hem voorgoed aflossen
en Chamberlain dan een kabinetspost
zonder portefeuille dankbaar aanvaarden
zal.
Bridgeman, de Eerste Lord der Admi-
raliteit, heeft zelf al verklaard dat hij zich
voor de verkiezing uit het politieke leven
terug zal trekken. Lord Birkenhead, de
minister voor Indie, begeert een post bij
de haute finance" in de Londensche City,
waarop hij op beter bezoldiging kan reke-
nen, gelijk de vroegere ministers Mc
Kenna en Sir Robert Home deden. Dan
noemt men Sir W. Mitchell-Thomson,
den postmeester-generaal, die veel erger-
nis heeft gebad met de reorganisatie van
de telefoondiensten, als ambtsmoe.
Indien het maar eenigszins gaat, zal
Baldwin echter, hierin gesteund door de
conservatieve partij organisatie, zijn kabi
net bij elkaar houden en daarmee de ver
kiezing tegemoet gaan. En indien de kie
zers dan nog van een conservatieve regee
ring gediend blijken, zal de groote reor
ganisatie pas beginnen. De wait and see-
politiek, die de conservatieven vyoeger
aan Assuith verweten, schijnt vcor Bald
win toch ook iets aantrekkeiijks te hebben.
DE VERG ADERING VAN DEN
VOLKENBOND.
De correspondent van de Daily Herald
te Geneve zendt aan zijn blad een onder-
houd met een der voornaamste leden van
de Fransche delegatie bij den Volkenbond.
In dit onderhoud verklaarde de Fransche
gedelegeerde dat een algeheele ontwape-
nings-conferentie niet kan worden bijeen-
geroepen zoolang Groot Brittannie en
Amerika het niet eens zijn geworden over
de vlootbeperking. De Fransche regee
ring zal zich in een wereldconferentie voor
de ontwapening verklaren, zoolang tus
schen genoemde staten geen overeen-
stemming inzake de vlootsterkte is bereikt.
DE NIEUWE ZEPPELIN.
Dr. Eckener heeft in een persgesprek
verklaard, dat de nieuwe Zeppelin in de
helft dezer maand zijn eersten proeftocht
boven Friedrichshafen zal kunnen maken.
Op dezen eersten tocht zal een reis boven
Zuid-Duitschland volgen. Bij deze gele-
genheid zal het luchtschip over Dietrams-
zell vliegen, waar de Rijkspresident zijn
vacantie doorbrenat. In het begin van
October zal het luchtschip den Oceaan
oversteken. Na een tocht over de Ver-
eenigde Staten, zal de Zeppelin de terug-
reis naar Duitschland aanvaarden.
DE GEKOCHTE TITEL.
Men meldt uit Berlijn aan de N. R. Crt.:
Ongeveer anderhalf jaar geleden werd
de eigenaar van een groot Berlijnsch hotel
op zijn zestigsten verjaardag benoemd tot
j doctor honoris causa van de universiteit
te Wurzburg. Eerst thans is uit het on-
derzoek van een hoogleeraar dezer univer-
j siteit gebleken, dat de betrokken hotelier
deze onderscheiding voor een bedrag van
80.000 mark heeft gekocht. Hij had eerst
i 50.000 mark geboden, maar tenslotte had
hij zich bereid verklaard 80.000 mark neer
f te' tellen. Van het geld is 50.000 mark
besteed voor het astronomische instituut
j en 30.000 mark voor het archeologische
i seminarium. Er is zelfs een contract van
de schenking opgemaakt. Het ontwerp uit
1 den tijd, waarop men over een prijs van
1 50.000 mark onderhandelde, is bekend ge-
i worden. Er staat o.a. in:
Een bedrag van 20.000 mark moet ter-
stond en wel uiterlijk op den 20sten dezer
maand worden gestort bij de Bayerische
Hypotheken Bank, filiaal Wurzburgu die
het geld zal deponeeren tot den heer X. de
titel van doctor honoris causa zal zijn ver
leend, de overige 30.000 mark zullen even-
eens voor den 20sten dezer maand in vier
qeantedateerde cheques, elk van 7500 mark
i per 1 Februari, 1 Maart, 1 April en 1 Mei
moeten worden gedeponeerd bij voornoem-
de bank.
De bladen keuren het verleenen van den
tjtel van doctor honoris causa tegen ver-
goeding, en nog wel op afbetaling, scherp
af.
gezonden arts, de tropenspecialist, dr.
Mackenzy, verklaart, dat de ziekte niet
te bestrijden is, zoolang de verwachte af~
koeling uitblijft en de droogte en hitte
aanhouden. Toch wordt een afneming van
het ziekenaantal verwacht, daar de epide-
mie zich vrijwel niet meer uitbreiden kan.
Niet minder dan negen-tiende der be-
volking is lijdende aan koorts. Het aan-
tal gevallen met doodelijken afloop neemt
toe.
De regeering raadt voorzichtigheids-
halve buitenlanders af naar Griekenland
te komen. Een Amerikaansch toeristen-
schip is doorgevaren zonder de haven van
Athene te hebben aangedaan.
Het maatschappelijk leven is grooten-
deels stilgelegd.
Ook de premier Venizelos is door de
ziekte aangetast tijdens zijn verblijf te
Kephissia, een voorstad van Athene,
waarheen hij zich teruggetrokken had om
besmetting te ontgaan. Hij is in een zie-
kenhuis opgenomen. Zijn toestand is vrij
geruststellend, temeer, daar zijn gestel
sterk is, ondanks zijn hartszwakte. De
doktoren hopen, dat hij spoedig weer her-
steld zal zijn. Toch heeft zijn ziekte alge
meene bezorgdheid gewekt en voortdu-
rend wordt aan het ziekenhuis ge'infor-
meerd naar zijn toestand. Ook de minis
ter van Marine is aangetast door de
ziekte.
Het bericht van Venizelos ziekte ver-
oorzaakte groote bezorgdheid. zoodat aan
de beurs een daling intrad, die later op
ontvangst van gunstige berichten omtrent
het verloop van de ziekte door een her
stel werd gevolgd. Ook een specialist
voor hartziekten is aan het ziekbed ont-
boden.
Op het oogenblik moet het aantal ziek-
tegevallen in Athene en Piraeus 350.000
bedragen, terwijl er 589 sterfgevallen
voorgekomen moeten zijn.
1 De door den Volkenbond gezonoen
arts verklaart echter, dat men zich niet
b-evreesd bchocft tc maksJi, dat dc ziekte:
een permanent karakter zal aannemen.
telephotographie.
Woensdag is te New York een dienst
begonnen voor de telephotographische
overbrenging van berichten van allerlei
aard. De geadresseerde krijgt een facsi
mile van het door den afzender geschre-
vene. De kosten zijn maar 50 pet. hooger
dan die van een gewoon telegram. Ook
andere stukken, die gephotografeerd kun
nen worden, kunnen op deze wijze worden
overgebracht, maar da.n zijn de kosten
hooger.
NEGEN TIENDE DER GRIEKSCHE
BEVOLKING LIJDT AAN KOORTS.
De epidemische tropenkoorts, de ding-
ga, heeft zich in geheel Griekenland ver-
spreid. Te Athene zijn meer dan een half
millioen zieken. De door den Volkenbond
AMANOELLA WIL IN AFGHANIS
TAN KEULEN EN AKEN OP EEN
DAG BOUWEN.
Welk beeld Europa precies op het net-
vlies van koning Amanoella s oogen heeft
achtergelaten, is voor ons Westerlingen
moeilijk uit te maken. Maar er zit zeker
een element van ironie in het geval, dat
hij, nadat hij in verscheiden landen van
Europa het verval van het monarchisme
heeft kunnen aanschouwen, in zijn eigen
land teruggekomen, zelf ongehinderd her-
voimingen decreteert, die in West-Europa
een halve revolutie zouden hebben uitge-
lokt. In dit opzicht blijkt hij nog machti-
ger dan Ghazi Moestafa Kemal, die nog
met zijn ministers en parlement rekening
moet houden. Amanoella was al aan-
stonds bij zijn terugkeer in Afghanistan
met enkeie hervormmgen op het gebied
van het onderwijs begonnen, terwijl zijn
koninklijke eega den eeuwenouden sluier
had afgelegd, zoodat voortaan de vrou
wen van Atghanistan gelijk die van 1 ur-
kije, ongesluierd en geemancipeerd. in het
openbaar kunnen verschijnen.
Maar Amanoella heeft zijn hervor-
mingsdrift thans verder geuit in een maat-
regel, dien een Engelsch blad wellicht
terecht bestempelt als een van de meest
merkwaardige koninklijke decreten, die,
althans in het Oosten, zijn uitgevaard.gd.
Ter herdenking van s lands onafhanke-
liikheid riep de koning zijn hoofden van
de dorpen in het Noorden en het Zuiden
te Kaboel bijeen. Hij beval hun kort en
krachtig hun schilderachtige, golvende
mantels, turbans, touwschoenen en om-
vangrijke gordels af te leggen en in plaats
daarvan aan te trekken: gekleede jassen.
vilten hoeden, kousen en schoenen die
Amanoella bij een bazaar te Kaboel had
besteld en welke alle dezelfde sombere
zwarte kleur hadden. Met het gevolg dat
zevenhonderd van deze primitref-levende
hoofden uit de meest afgelegen deelen
des lands, voor den eersten keer m hun
leven onverwacht en in plechtige houding
met Europeesche kleedij in hun anders
zoo gemoedelijk parlement bijeenzaten
Het was koning Amanoella zoo echter
nog volstrekt niet Europeesch genoeg. Hij
was n.l. van gevoelen, dat de zwaar ge-
baarde gezichten zijner hoofden niet met
de Westersche kleedij overeenstemden en
diensvolgens liet hij barbiers komen, die
aan een groot aantal der nieuw-bakken
Westerlingen" baard en bakkebaarden
I aischoren in weerwil van het voor-
schrift in den Koran om gelijk Mahomed
baard en turban te dragen.
Ook thans was Amanoella nog niet vol-
daan over het werk zijner handen, dat,
zoo meende hij, nad^re volcooiing behoef-
TER NEUZENSCHE COURANT