ALGEMEEN H1EUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANPEREN. Vrijdag 9 September 1927. 67e Jaargang. Thomas Carlyte. buitenland. Aspirin- £MQ. 8116. ABONNEMENTS PRIJS: EER8TE BLAD. PREDIKBEURTEN. Feuilleton-vertellingen. TER NEUZEN, 9 September 1927. R. H. J. de Gaat u op reis? Vergeet dan niet Tabletten Voor binnen Ter Neuzen f 1,40 per 3 maanden - Voor buiten Ter Neuzen ft. per post f 1 80 per 3 maanden - Bij vooruitbetaling fr. per post 60 per jaar Vooi 't buitenland f 2,70 per 3 maanden franco per post Abonnementen voor t buitenland alleen bp vooruitbetahnq. Olt blad verschilnt lederen Waandag., Woengdag- en Vrlldagavond II. Zijn „Sturm-und-Drang" periode. Eigenaardig is zeker, dat de ouders van Thomas Carlyle in de brieven, die zoo- wel van zijn vader als van zijn moeder uit dien tijd bewaard zijn giebleven, niets laten blijken van teleurstelling. Zij had- den zich dan toch maar groote opofferin- gen getroost om bun zoon aan de acade mic te krijgen en te houden, en nu de stu- die al zoo spoedig was opgegeven, blijkt, dat zij hem lieve r met een goad geweten mathesis zagen onderwijizen dan hem met een half hart bij de stud'ie te zien, en dan nog wel bij een studie, die, als die van de theologie, een geheelen mensch en volko- men toewijding eischt. Bovendien was on- ze Carlyle nog niet geheel los van de uni- versiteit van Edinburg; hij bleef nog in- geschreven, want hij wilde geen overijlde stappen doen. Zoo werd hij dan op 19- jarigen leeftijd leeraar in de wiskunde aan de school te Annan (in 1814), en door het niet groote, maar toch ook niet al te kleine salaris (van 60 a 70 pond per jaar) werd hij van zijn ouders niet langer af- hankelijk. Diit was dan de aangename, en misscihien zelfs wel de eenige aangename zijde van de zaak. Ongelooflijk veel heeft hij in dezen tijd gelezen. Het is merk- waardiig, dat uit dezen tijd reeds een wensch van hem bekend werd, die ten voile in vervulling is gegaan; immers Augustus 1814 sdhreef hij aan een vriend: ,,o Fortuna, gij, die op deze morsige pla- neet aan elk zijn deel geeft, deel (als het u behagen mag) aan andejren adellijke titels en "kronen, vorstendommen, beurzen 611 podding en uit, ook mucht over de grooten en vetten dezer aarde; maar be- deel mij met een ihart, onafhankelijk van uwe gunsten en ongevoelig voor owe luimen; geef mij letterkundige beroemd- heid te winnen, en al zou ik dan lichame- lijk misschien gebrek moeten lijden dan zal ik er over kunnen glimlachen, dat ik niet voor koning in de wieg ben gelegd". In deze dagen viel ook de kennis making met Edward Irving, den lateren stichiter der naar hem genoemde Kerk, een persoon., dien hij wel eerder af en toe had ontmoet, maar toch nog maar ter- loop'S. Deze was afgestudeerd in de theo logie, en nu schoolhoofd. In de algemeene opinie van ibewondering over hem deelde Thomas Carlyle. Er werd naast de school van Irving, dien sommige ouders te streng, te veel dit en te veel dat vonden, een nieuwe, tweede school, opgericht te Kirk caldy, en aan het hoofd van die school kwam Carlyle, dus als concurrent van Irving. En nu nam toch Irving, al maanden voordat Carlyle zijn werk begon, een zeer vriendschappelijke en tegemoet- komende houding aan, terwijl Thomas ook verder nooit iets anders dan onzelr- zuchtige handelingen van Irving onder- vonden heeft. In zijn Herinneringen heeft Carlyle dan maar eventjes een kleine 2UU bladzijden aan Irving gewijd. Bijna alle boeken van Irving heeft hij gelezen, en dat was een eerbiedwaardige collectie Intusschen bleef de verhouding tus- scihen Carlyle en zijn ouders een zeer hartelijke. Dat blijkt uit de brieven van Thomas aan zijn vader en moeder maar het blijkt ook en nog wel veel duidelijker uit een brief van zijn moeder aan hem, dien deze trouwlhartige, Calvinistisch- vrome Schotsche boerin heeft geschreven met haar groote, onbeholpen letters, ech- ter toonend een kloek verstand en een nob el hart. De brief is van 10 ]uni 181/. en luidt aldus: „Lieve zoon. Ik neem deze gelegenheid, nu het geen port kost, te baat om u te schrijven. Ik verlang erg naa^ een babbeltje met u, en zie al verlangend uit naar Augustus, wanneer ik u zien zal, en ik hoop eigenlijk op nog wel eens voor dien tijd. O Tom, denk aan de gouden dagen uwer jeugd, en gedenk uwen Schepper in de dagen van uwe jongeling- schap. Zoek den Heer, terwid Hh te vin- den is. Wij lezen, dat de wereld God niet heeft gekend door de wijsheid. Bid om Zijne tegienwoordigheid, dat Hij met u zij en vraag om Zijn raad om u te onderrich- ten. Hebt ge uw Bijbel al doorgelezen? Ik hoop, dat gij daarin niet zult vertragen; en oipene dan de Heer de oogen van uw verstand". Zij beidankt hem dan voor ecu geschenk, dat hij gestuurd had hij had getracht te weten te komen, wait voor kleur van sjaal zij het mooiste vond En dan vervolgt zij: ,,schrijf zoo gauw als gij kunt. Ik ben blij, dat gij nu tevreden zijt, en ik vind, dat wij het alien wel mo- gen zijn, want de tijden zijn overigens hard genoeg. Wij zenden u hierbij een stuk ham en wat boter, want die van u zal al wel lang op zijn. Scihrijf mij ge- rust als gij iets noodig hebt. En nu, Tom, ik kan en mag niet langer,'want ik moet naar den stal om te melken, maar denk er om, dat gij mij ook schrijft over uw bijbel- lezen!" Erg ingenomen was Carlyle trouwens ook nu niet met zijn werk. Men be- schouwde hem te Kirkcaldy ,,maar als een schoolmeester en den rechten toon voor conservatie wist hij niet te vatten, en dus was hij ook niet populair. In dezen tijd viel de kennismaking met Margaret Gor don, welke kennismaking wel tot niets heeft geleid, maar die onder meer een brief heeft opgeleverd, die zeker de moei- te waard is ter beoordeeling van Car- lyle's karakter. De jonge dame schreef hem: „En nu, mijn waarde vriend, een lang, lang vaarwel, en bij dat afscheid ook een goede raad, dien gij wel zult weten te waardeeren; kweek de zachtere neigiingen van uw hart aan, en onderdruk de buitensporige wenschen van uwe ver- beeldingUwgaven zullen wel op haar tijd bekend worden, en in den kring van uw kennissen en vrienden wonden zij toch reeds geschat en bewonderd. Uwe genie zal u op den duur groot maken, moge het dan de deugd zijn, die u bemind maakt. Overbrug den afstand tusschen uzelf en de gewone menschen door vriendelijke en aangename manieren. Handel zachtkens met' hun minderheid, en wees er tevoren van overtuigd, dat zij u er niet minder om zul'len achten, maar u wel nog meer zullen liefhebben, waarom toch zoudt gij de wezenlijke goediheid verbergen, die daar toch bloeit in uw hart? Ik durf u dezen raad geven, ik moet u zelfs dezen raad geven, uit bezorgdheid voor uw toekomst, en ik dring er op aan, met al den ernst der meest oprechte vriendsdhap. Laat uw licht schijnen voor de menschen, en zeg nooit: zij zijn mij niet de moeite waard. De pogiing zelve zal haar loon reeds met zich btengen Misschien is er wel niemand geweest, die zoo openharfcig gewezen heeft op het gevaar, waaraan Carilyle's karakter bloot- "stond. Hij was het, die er zelf schuld aan had, als en dat hij niet zoo bemind werd. En zij had niet alleen de ziekte ge- noemd, maar ook de medicijn voorge- schreven: .Waarom zoudt gij de wezen- lijken goedheid verbergien, die daar toch bloeit in uw hart?" De kleine onaangenaamheden, intus schen die er telkens voorkwamen, vooral met de ouders der leerlingen, waren de oorzaak, dat en Irving en zijn concur rent" Carlyle het schoolmeesterschap weer opgaven. In 1818 waren zij beiden weer in Schotlands hoofdstad terug. Irving kreeg al spoedig een dominees- plaats, maar Carlyle moest zijn moeilijk leven voortzetten. Eerlijk kwam hij, vooral tegenover zijn moeder, voor zijn gevoelens uit. Hij schreef haar: ,,Ik ben wel bang, dat ik niet heel trouw ben ge weest, mijn lieve moeder, in mijn lezen van het beste boek, dat gij mij zoo telkens aanbeveelt. Ik hoop mij echter op dit punt te beteren. Ik verzeker u, dat ik oprecht begeer een goed man te zijn, en al verschillen wij wellicht in enkele min der belangrijke dingen, toch vertrouw ik vast, dat dezelfde Macht, die ons als on- volmaakte wezens heeft geschapen, ook de dwaliingen van ieder onizer (en wie is er die niet zondigt?) zal vergeven, als wij maar naar waarheid en gerechtigheid dorsten met een eenvoudig hart. Het antwoorid van de moeder op zulke uitingen zal onzen lezers ook stellig be- la,ng inboezemen. Zij sdhreef: ,,0 mijn lieve, lieve zoon! Ik zou gaarne om een zegen over uw studie vragen, maar ik bid u toch met al het gevoel van een liefheb bende moeder, dat gij Gods Woord onder zoek en zult, dat Hij ons in Zijn genade in handen heeft gegeven, opdat het met macht onze harten zal aanraken, en wij het op de rechte wijze leeren verstaan en toepassen. Overigens, mijn waarde zoon, pas toch op voor verkeerde gedachten, als gij nu hebt geschreven. Laat zulke meeniingen niet toe in uw hart. Maak van de dingen van den godsdienst vooral uw studiie. ^Vant, Tom, als gij het geloof zoudt loslaten, kwam ik dat nooit te boven". Zoo was de tegenstel'ling, en daar leed Thomas Carlyle ontzaglijk onder. Gebrek aan geloof zou dan zonide zijn, maar hoe stond het dan met huichelarij? Hij zou toch niet mogen doen, alsof hij geloofde? Carlyle kon "niet den twijfel maar twijfel laten. ^Cwam hij met vacantia thuis, dan wilde hij niet voor zich houden, wat er in zijn ziel omging. Zijn familie wist niet, wat zij aan hern had: hij kon niet lezen, hij kon niet in huis blijven, hij maakte lange wandeliingen over de heide, deed en scheen onverschillig, hij was ongelukkig. Zijn moeder stond doodsangsten over hem uit, en zijn vader liet hem aan zijn lot over, niet uit onverschilligheid, maar uit vertrouwen en juist met verstand. Groote troost kwam Carlyle in deze dagen toe uit de vriendschap met Irving. Deze wist zich in te den.ken in zijns vriends moeilijkheden, en diens omgang heeft hem wezenlijik geholpen. Klaarheid over de kwestie, of men het wezen eener zaak kon behouden, terwijl men zich in den vorm niet meer kon tehuis gevoelen, kreeg Thomas Carlyle pas op zijn vier en twintig'ste jaar bij een bezoek, dat hij aan Irving te Glasgow braciht. Hoe het in zijn werk ging, vertelt Car lyle zelf zoo mooi in zijn Reminiscenses: Irving en ik zaten alleen onder den stiil- len helideren hemel, midden in het veen, de wereld rondom ons zweeg. Ik zie het nog voor mij: dat uitgestrekte, bruine veen, doorgraven in alle mogelijke rich- tingen,, doorkruist door stukken heide- grond en wijde diepe gaten, die toen droog waren; een vlakke wildernis. Wij spra- ken over allerlei zaken, en vertrouwe- lijker dan ooit te voren. Het was een gesprek, dat mij nog in droevig levendige herinnering is gebleven, al heb ik elke bijzonderheid er van niet meer onthouden. Wij zaten wat hoog, de zon scheen nog helder, onze eigen stemmen waren het eenige geluid. Ons gesprek werd steeds intiemer en belangrijker. Eindelijk ver- maande ons de ondergaande zon, dat wij moesten scheiden, en wij slemterden lang- zaam huiswaarts. Metselaars waren, ddcht bij den weg aan het bouwen van een anbeiderswoning. en pakten hun ge- reedschap in. Het afscheid was moeilijk. Hier was het, dat Irving, terwijl de zon ter kimme daalde, wij langzaam-aan en op zijn vriende'lijkste manier, de bekentenis ontlokte, dat ik niet precies als hij dacbt over den christelijken Godsdienst, en dat ik ook niet rneende, dat ik dit ooit zoo zou kunnen doen. Hij bleek het nu als zijn plicht te hebben beschouwd, mij tot deze erkentenis te brengen, en wij hebben tot het eind van zijn leven niets voor elkander op dit punt verborgen. een resultaat, dat niet te versmaden is. Daarop gingen wij ieder ons eigen weg Voor Carlyle was het wel iets van groot gewicht, dat een oprecht vroom man als Irving aan zijn zijde stond, juist in deze dagen van strijd. Daaruit is t hoofd- zakelijk ook te verklaren, dat Carlyle, begeerde innig verbonden te blijven met /at hij ,,het wezen van het Christendom noemde. Een van zijn levemsbeschrijvers heeft van hem gezegd: Carlyle werd een mensch van den nieuweren tijd, die met geestidrift de negentiende eeuw begroette, en wiien de machttoe vleugelslag vap een nieuwe periode in de ontrwikkelihg der geesten met blijde verwachbingen vervul- de, terwijl hij toch tot het eind van zijn leven de trouwe zoon bleef van zijn Puii- teinsche moeder, en de godsdienst voor hem bleef „toch altijd het wezenlijkste Ruimt Carlyle zelf in zijn herinneringen een kleine tweehonderd bladzijden in voor Irving, wij mogen in dit artikel niet te yeel aar.idacht aan dien persoon scihenken. Wij z egg en er nu alleen dit nog van, dat hij het geweest is, die Carlyle heeft aange- moedigd tot het kiezen van de studie der letteren. MISLUKTE OCEAANVLUCHTEiN. Het gaat rampspotdig met de Oceaan- vluchten der laatste dagen en daaruit zou wel bljjken, dat Lindbergh c.s. met geluk een waagstuk volbracht hebben. W ant niet alleen dat de vlucbten van Europa jammerlijk mislukten, doch nu is dat ook het geval met die uit Amerika naar Europa. Eerst is van deze zgde opgestegen de St. Raphael, met kolonel Minchin, kapitein Hamilton en prinses Lowenstein-Wertheim, waarvan men niets meer heeft g hrord en die als verloren worden beschouwd, doch de in Amerika opgestegen „01d Glory" met bestemming voor Rome wordt als ver loren beschouwd. Deze heeft noodseinen gegeven doch de stoomschepen die ter plaatse kwamen hebben van vliegtuig of bemanning niets meer ontdekt. Evenmin is de gisteren te Londen verwachte Sir John Carling aangekomen en werd van ruw weer bewesten de Iersche kust melding gemaakt. TENTOONSTELLING VAiN FL3RALIA. Wjj vestigen hHrmede de aandacht op de in dit nummer voorkomende advertentie der op Dinsdag ea Woersdag van wege de vereeniging #Fioralia" te houlen ten'oon- stelling van bloemen enz in het gymnastiek- lokaal aan het Zandplein. B halve de van de uitgegeven stekken gekweekte planten, zijn verschillende aodere inzending^n, ook van ooft en gromten toegez^gd Wij hopen dat door een ruim bezoek belangstelling in dit werk zal worden betoond. De matige entree kan geen bezwaar zjjn. Misschien zien liefhebbers iets nieuws in kunnen zij er wat leereD. Dergeljjke demons'raties strekken in den reg 1 tot aanmoediging van de liefhebbers. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN. B. S. K A. 2e kl R. Visser Axel. tnede te nemen. Het ideale middel tegen hoofdpijn, nervositeit, ver- moeidheid, misselijkheid en an- dere ongesteldheden, die door het retzen veroorzaakt worden. Men eische echter steeds de origineele verpakking ken- baar aan den oranje band en het Bayerkruis. Prtjs 75 cts. 39 0ITSLAG HEREXAMEN Toegelaten tot de le kl. Molema te Ter Neuzentot H. W. Balfoort te Ter Neuzen. Bevorderd tot de 2e kl.G. te Ter Neuzen en M. Zegers te Afgewezen 2 (Reeds gedeeltelijk in ons vorg nummer opgenomen CONCERT OP DE MARKT. Naar wij vernemen is hetmuziekgezelschap „De verrenigde werklieden" voornemens a s. Dinsdag concert te geven op de Markt en zal daaraan door „Ter NeuzensiMannenkoor" medewerking worden verleend. B10SC00PC0MMISSIE. De heer P. Lankamp heeft ontslag ge- nomen als lid der Bioecoopcommissie en is door Burgemeester en Wtthouders in zijn plaats beroemd de heer T. Benard, die de benoenrng heeft aangenomen. AAN BESTEDING. Zaterdag werd alhier in het cafe van mej. Solleveld aanbestetd, het bouwen van een dubbel woonhuis aan de Scheldekade te Ter Neuzen. Ingeschreven werd als volgt Eerste perceel, Metselwerk G. en C. van de Velde, f 4985 W. M. en W. P. Nieuwelink, f 4975 Gebrs. van der Velden, f 4880 S. P. van der Hooft, f4645, P. M Ojstdijk, f4620, alien te Ter NeuzenP. Everaert, Boschkapelle, f 4615 J. H. Rijnberg, Ter Neuzen, f4420; C. J. Kaas, Sas vau Gent, f3800 (gegund). Tweede perceel (timmer- en ijzerwerk): A. D. Kaijser, f 4875 D. Galle, f 4386 beiden te Zaam-lagJ. van der Bent, f4283; P. A. Leunis, f 4150 P. A. Mie- len, f4100; A. Roovers, f3998 (gegund), alien te Ter Neuzen. Derde perceH ('oodgi-terswerk) Gebrs. Guequierre, Tir Neuzen, f 383 J. M. ds Zeeuw, Zaamslag, f340; J. Kool en Zn., Sluiskil, f 325 (gegund). Vierde perceel (glas- en verfwerk, voor dene woning) C. Wisse, Zaamslag, f 778A. L. van Dujjse, f 415 A. Koster, f 392 beiden te Ter Neuzen D. R. Riemens, Zaamslag, f 359; A. Guilliet en Zn., f 35G Gebr. de Zeeuw, f347; J. F. Emmaneel, f 317 P. A. Geelhoedt, f 265 H P. Goethals, f259 (gegund); alien te Ter Neuzen. EEN PAARD TE WATER. Gisterennamiddag geraakte van een voor een wagen van den landbouwer Adr. de Putter te Zaamslag Veer gespannen tuig paarden, een der rossinanten terwijldelading vlas werd overgeladen in een aan den Schut- tershofweg alhier gemeerd liggei d schip vermoedelijk met de pooten verward in meertouwen en viel in het kanaal. Het tuig werd doorgesneden en onder leiding van den politieagent Sol werd het paard zwemmende geleid naar de eeu eind verder staande kraan van #De Hoop", waarmede getracht werd het dier uit het water te halen. Toen het een eindweegs was opge- haald viel het uit de touwen terug in het water. Daarop liet de inspecteur van politie, die inmiddels ter plaatse was gekomen het dier naar het eiland leiden, waar het tegen het talud van den wal uit het water kon klimmen. Met een zolderschuit als pont is het daarop van het ei'and weer op den vasten wal gebracht. Begrijpelijk verwekte dit gebeuren een heele consternatie. TENTOONSTELLING TE BULST. Uitslag klasse driejarige hengsten le prij*. Aldebaran van F. Dekker Pa te Axel. 2e prijs. Opera de Marquis van Tern- merman te Philippine. 3e prijs Napoleon van HengstenveTeenigirg »VooruitgaDg is ons streven" te Zaamslag. HOEK. Gisteren werden alhier door Notans Calleiifels te Ter Neuzen in het „Hotel '8 Lands Wtlvaren" gevei'd de volgende oaroerende goederen, welke werden veTkocht aan de persocen en voor het bedrag als daarachter vermeld 1. De herberg ;/'s Lands Welvaren" in gebruik bjj W. A. Nieuwelink. Kooper W. A Nieuwelink voor 5200. 2. E-n huis en erf aan den Molendijk, bewcond door P. Verhelst. Kooper E. B, Dumoleijn, Hontenisse voor 1100. 3. Een huis en erf aan den Molendijk, bewoond door F. van Sikkelerus. Kooper E. B. Dumoleijn, Hontenisse vcor 1000- 4. Een huis en erf aan den Mo!endijkr bewoond door C. Zegers. Kooper E. B. Dumoleijn, Hontenisse voor 1100. 5. Epn huis en erf in de Langstraat, bewoond door A. Riemens. Kooper J. C~ van DroDgelen, Hoek voor 1750. 6. Een schuur met erf aan het Oud- Vlissingen in gebruik bjj W. A. Nieuwelink en in combinatie door hem gekocht voor 440. 7. 122 c.A. bouwterrein in den Kouden- polder, verhuurd aan J. Wolfert. Koope? A. Riemens te Hoek voer 130. CL1NGE. In du Dinsdag gehouden vergadering van den gemeenteraad werden benoemd tot wethouders de heeren Ven Dnijse (aftr.) met 7 en Vercauteren met 6 stemmen. BIERVLIET. Dezer dagen kwam een leerling van de R.K. school bjj het spelen zoodanig te vallen, dat bij naar huis moest worden ge bracht, waar de dokter een beenbreuk con- stateerde. Zondag 11 Sept. 1927. Ter Neuzen. Sluiskil. Hoek. Zaamslag. Sas van Gent. Philippine. Ned. Herv. Kerk. 91 u. en 2 u., ps. A. Timmerman- 2 u., dhr. L. Dek. 91 u., en 21 u., Ds. E. Raams. 91 u. en 21 u., Ds. G. van Dis. 91 u., Dp. H. Akersloot van Houten Roos. 2 u., Ds. H. Akersloot van Houten Roos. Hoek. Zaamslag. Gereformeerde Kerk. 10 u. en 3 u., Ds. J. B. Vanhaeleir. Ckr. Gereformeerde Kerk. 9 u. en 2 i»., Ds. Tolsma. Gereformeerde Gemeente. (Vlooswljketraat). Ter Neuzen. 10 u., 3 u., en 61 (nieuwe tijd) Ds. Neerbos. Oud-Gereformeerde Gemeente. (Vlooswij katraat.) Ter Neuzen. 9 u 2 u. en 51 u., (oude tijd) leeskerk. Axel. Gereformeerde Gemeente. (Westatraat.) 91 u. en 21 u., leesdienst. Lokaal „Eben-Haezer". (Kerkhoflaan.) Ter Neuzen. 51 u., (Zomertijd) Evangelisatie. R. K. Kerkdienaten te Ter Neuzen. Zondag zijn de H. H. Diensten om 7,81en 10 Namiddags om half drie Lof. uur BRABANTSCHE BRIEVEN. Ulvenhout, 5 Sept. 1927. Menier, Is 't ie effe poer le boulanzjee Sta me daar jjskoud 'n stuk van Trui in jouw krant, verleejen week Mee d'r purtret erbij. Man, nouw ge da gedaan het, haar stuk opgeno men, nouw is m'n prestiezje heele- maal naar de apen. 'tis 'a mooie stuip. 't Is om rebels te

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensche Courant / Neuzensche Courant / (Algemeen) nieuws en advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1927 | | pagina 1