DE ECMTE
/MGfldmUUkcmi
SPORT,
IRDALDOOS
GEHENiDE BERICHTEN.
BUR6ERLIJKE STAND.
Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
Zeeowsch-Vlaanderen te Ter Nenzen.
Goes
Goes.
-B. O. Z.
1-
-4
S
o
a
"2
v. t.
Zeelandia
4
4
0
0
8
20-6
2.—
Walcheren
4
1
3
0
5
9-6
1.25
B. O. Z.
4
2
1
l
5
8-5
1.25
Terneuzen
3
1
1
l
3
8-10
1
Goes
4
1
0
3
2
9-14
0.50
Vlissingen 11
4
0
2
2
2
7-16
0.50
Middelo. II
3
0
1
2
1
.2-6
0.33
Terneuzen II spfi-lde
alhier voor de
Loop der bevolking van Ter Neuzen,
VERARMT OOK AMERIKA?
De juist verschenen statistiek der in-
konislebelastiflg over 1921 vertoont ocl;
in de Verecn. Stale.i een scherpe daling
«i he! aantal groote inkoimns. Slechts
21 person en in de jgeheelc Unit bezaten
ec.. b UsJbuar inkom -n van mejr dan een
millioe.i dollar, tegen 70 in het vorige
jaar. De hoogste aanslag is er een te
Ne..-York met een belasibuar iiikomen
van ruim vijf millioe.i. John D. Rockefel-
le is aangesfagen voor slechts anderhalf
miiiioei; een zeer groote verminderijig,
die men echter toeschrijft aan het beleggen
van groote kapitalen in niot-b IasiOare
waarde.i. Henry Ford en zijn zoon zijn
same; aaigeslagen voor 7,5 millioen, te-
ge 10 millioen in 1920.
He: eerste jaar der malaise heeft in zijn
ge'iee] aan de schatkist der Unie een be-
drag van rond 21/* milliard dollar minder
dan in 1920 aan inkomstenbclasting opge-
lererd.
DE EX-KROONPRINS.
SeJert dri; weken doet, volgens de Tel.,
in 5ile.de het gerucht hardnekkig de ronde,
dat ex-kroonprins Wiliielm in Duitschland
terug zal komen. De kroonprinses woont
re. as te.iige maanden met de jongste vier
van haar zes kinderen in het kasteel Oehl.
Van officieele zijde wordt echter ver-
klaard, dat dit gerucht evenals een ander
geracht, als zsoude nl. de ex-kroonprins
re bs te Oehl zijn aangekomen, van alien
grond is ontbloot.
Volge .s de nue.iing der rijksregeering
kan erenwel aan den particuher Wilhelm
von Hoiie.izollern de toestemming niet
worde.i geweigerd om Duitschland bin-
ne te reizPu, want als Duitscher heeft hij
he. recht om in Duitschland te vvonen.
De rijksregcering staat echter op het
etandpunt, dat hij de noodige garanties
zal moe.tji geve.i, dat hij ook inderdaad
va«n pla.i is, parciculier persoon te blijven.
Majoor Muldne., de adjudant van den
kroonprins, he ft te Berlijn besprekingen
ge oerd met de bevriende kringen en de
familie vai den kroonprins, ten einde hun
me.ning te vernemen, omtrent een even-
tueelen te.ugkeer vay den kroonprins.
Ui die kringen is men van meming, dat
he. huidige oogenblik voor em terugkeer
van de.; kroonprins niet geschikt is e.; dat
hoe betreur«..s\vaardig de verbanning op
rich zelr genoinen ook is, aan een veran-
de ing van den toestand voorloopig toch
nie. valt te denkea.
Bove..dien is men van meaning, dat Ne-
derland zeer zeker de meening zal moeten
inwinnen van de Entente, daar het ver-
bl.jT van be.i kroonprins op het eenzame
ei'land Wieringen n.e. vrijwiliig is, doch
dat Nederlaud tege.iover de Entenie bin-
oe..de verplichtingeu op zich heeft geno
me in verband met de veiligheid van het
verblijf van den kroonprins op Neder-
iandsch grondgebied.
Mel betrekking tot em eventueelen te
rugkeer van den Duytschen ex-kroonprins
verneemt de Tel. nog, dat op zijn verzoek,
naar Duitschland terug te mogen kejren,
dat reeds tijdens de regeering van het
kabir.e, Cuno gedaan is, door het kabinet-
Stresemann met algemeene stemmen gun-
stig beschikt is. Inderdaad zou hem reads
ee.. pas verstrext zijn.
M1SLUKTE PUTSCH TE AKEN.
De Vrijdag opnieuw te Akea binnenge-
urongesej>ara ist n uit Kre.'eld, Duisburg
ea elders zijn, na bezetting van het raad-
huils, aa i he. plunderen geaiagen. De
plundering van de voorrad.n noodge-d
der stad Aken werd door de interventie
der Belgisciie autorite.ten wrhinderd.
Daar ue orde zt.e. ernsiig gestoord werd
ea de v.rorde.iing der Rijnlandcommissie
be.reffende net verkeer en het dragen van
wape.is niet werd nagekomen, greep ten-
sDae de miiitaire overneid in en werd den
sepura Listen wrzociit, hev raadhuis te ver-
late.i. Zij moeslen aan de Belgen hun
wape..s inlevere.i en weer vertrekken naar
de plaasm, waarvan zij gekome.i war en,
De ontwapening der se^aransten ge-
sciiiedde op beve, der Belgisciie regeering.
HET INQRIjPEN DER BELGEN TE
AKEN.
Me. betrekkifig tot het ingrijpen der
Bel^ische beze.tiiigsautoriteiten in de po-
liUe-.e situatie te Aken, maiden de cor
respond en ten de,- Parijsche blaJen aldaar,
dat' de Belgiscne bezettingsautoriteiten op
verzoek van de Britsche en Nederlandsc'ne
consuls te Aken, die in opdracnt van hun
regw.ringe.i handelden, de openbare ge-
bsuwe.. door de separatiste.i nebben doen
ontruime i en tlx re^ublikeinsch streven,
dat de genoernde regeeringen gevaarlijk
achte.i voor hun onderdan n heoben doen
stake
GR1EKENLAND.
De Intransigeant bevac e.n telegram uit
Turijn, melaend, dat in italie het gerucht
loopt, dat zich in Griekenland de laatste
dage.. ernstige gejeurtenissen hebbon af-
gespeelu. De ironing zou gevangen ge
nome.! zijn door de revolutionaireu.
TER NEUZEN, 5 Nov. 1923.
ONDERWIJS.
Aan de R. K. school voor U. L. 0. te Ter
Neuzen zijn benoemd:
Mej. A. M. Tangel te Ter Neuzen, voor
fraaie handwerken; de heer E. J. Laarhoven
uit Breda o.a. voor de rekenvakken, bene-
vens boekhouden en handelskennis; de heer
Chr. J. A. van Koppen uit Delft, o.a. voor
de Nederlandsche en Engelsche taa!.
1NSCHRIJV1NG WOONHUIS.
Bij de heden gehouden inschrijving voor
de waning staande bij de openbare lagere
school B, aan den Schoolweg alhier, waren
2 biljetten ingekomen, ieder van /5200, van
de heeren A. W. Brons, alhier, en F. Diele-
man te StoppeLdijk.
OP ROOF UIT.
Heden zijn alhier door de gemeentepolitie
in arrest gesteld 6 schepelingen van het
Duitsche stoomschip „Hamimerburg".
Dit stoomschip is alhier gearriveerd tot
het innemen eener lading gesloopt metaal
van de N. V. Hollandsche en Internationale
Handelsmaatschappij. Naar we vernemen
worden de mannen verdacht een stoomlier,
die op het terrein stond, te hebben stuk ge-
slagen en zich de stukken, waarbij het voor-
aarnelijk op het koper gemunt was, te heb
ben itoegeeigend, door die aan boord der
stoomboot op verschillende plaatsen te ver-
steken.
VROUWEN IN KERKEL1JKE KIES-
COLLEGES.
Het Prov. kerkbestuur der Ned. Herv.
kerk in Zeeland heeft de vraag van het clas-
sicaal bestuur van Goes of vrouwelijke lid-
maten benoembaar zijn tot lid van het kies-
college bevastigend beantwoord.
SCHIJNDOODREVOLVERS.
Onderstaande circulaire is door den
Cammissaris der Koningin aan de bu'rge-
meesters der gemeenten in Zeeland gezon-
den:
Met verwijzing naar de vroeger gevoerde
correspondentie, waarop o.m. mijn schrijven
d.d. 14 Maart j.l. A No. 933, 3e afdeeling,
betrekking had, deelt de Minister van Justi-
tie mij thans bij schrijven van 25 dezer no.
840, 2e afdeeling A, mede, daf in de dag-
bladan advertenties voorkomen van de N. V.
Blausiegel G. m. b. H. Stuttgart, waarin
soh i j nidood r ev oil vers met de noodige aanbe-
veling worden aangeboden a 5 per stuk.
Aangezien deze vuurwapenen in Neder-
land niet gewenscht zijn, acht de Minister
waakzaamtieid geboden en worden mitsdien
de hoofden van politie daarop met nadruk
gewezen.
EEN AUTOBUS OMGESLAGEN.
Vrijdagavond bij Wolphaartsdijk is een
groote autobus uit Middelburg door het
sllippen der achterwielen in een sloot ge-
reden. De chauffeur en de passagiers kwa-
men met den sdhrik vrij. De autobus is vrij
ernstig beschadigd.
SAS VAN GENT.
Met de campagne in de suikerfabrieken
te Sas van Gent gaat het niet voor den wind.
Reeds enkele malen, o.a. ook weer deze
week, moeslen de fabrieken de werkzaam-
heden onderbreken. De geregelde aanvoer
van hieten laat dit jaar veel te wenschen
over.
Een en ander zal er, toeleiden, dat de
campagne van Iangen duur zal zijn.
Tegen 1.1. Woensdagavond was alhier
een raadszitting belegd, o.a. am te stemmen
over het verzoek tot aansluiting bij de wa-
terleiding voor Zeeuwsch-Vlaanderen. Daar
sleohts drie leden aanwezig waren, kon de
vergadering niet doorgaan. (Zel.).
HONTENISSE.
De gemeenteraad van Hontemisse heeft
besloten voorloopig geen beslissing te ne-
men inzake de waterleiding. Wei was door
den ouden raad in beginsel besloten tot
aansluiting en deze zaak aan den r.ieuwen
raad ter definitieve beslissing over te laten,
doch sindsdien zijn de omstandigheden zoo-
danig veranderd, dat Burg, en Weth. huive-
rig zijn tot deelname te adviseeren. De raad
ging hierin met Burg, en Weth. mee en be-
sloot met algemeene stemmen tot aanhou-
ding dezer aangelegenlheid. (Z. K.).
MIDDELBURG.
Zaterdagnacht vervoegde zich aan de
politiewacht op de Markt een persoon, di^
mededeelde op den hoek van de Langeviele
en den Molenberg een buitenlandschen pas
te hebben gevonden en dat op de straat al
daar een zeer groote plas bloed lag. De
politie stelde onmiddellijk een onderzoek
in en de bloedsporen volgende leidden deze
naar de voormalige miiitaire slachterij aan
den Langevielesingel. Daar troffen de agen-
ten twee verwonde personen aan, die nog
steeds bloedden, zij waren daarheen ge-
bracht door den militairen oppasser van het
gebouw, die met hen en nog een vierden
persoon uit was geweest. De verwonde
jongemannen werden naar de politiewacht
gebracht, waar zij werden verbonden, Het
bleek, dat een woordenwisseling was ont-
staan tusschen dit viertal en drie andere
personen.
Een van deze drie, J. Sch. geheeten had
daarbij een der verwondenen een slag ge-
geven, waardoor deze aan het voorhoofd
werd verwond en op den grond viel, wat een
verwonding aan het achterhoofd veroor-
zaakte. De vier mannen volgden Sch. en
gingen hem op den Molenberg te lijf. Een
der drie tegenstanders van het viertal was
huiiswaarts gegaan, doch de derde A. G. A.
C. Soh., bemoeide zich ook met de ruzie, en
sloeg met een eau de cologneflesch den
tweeden verwonde in het gelaat, waardoor
deze ook vrij ernstig verwond werd en hevig
bloedde. De beide personen werden des
nachts nog van hun bed gehaald en gisteren
weder op vrije voeten gesteld, nadat proces-
verbaal wegens mishandeling was opge-
maakt.
Nederlandsche Voetbalbond.
Afd. IV. 3 kl. A.
Wedstrijduitslagen van Zondag 4 Nov.
Vlissingen: Vlissingen II—Terneuzen. 3—3
cL
tc
E_
G
<v
doelp.
cc
<D
V
C
4)
a
3
CX
<D
O
Z.V.B., 2e kl. A, tegen Vlissingen III.
De uitslag was 60 voor d« thuisclub.
Terneuzen II staat nog steads bovenaan
op de ranglijst van haar afdeeling.
Haar stand is thans als volgt:
doelp.
gesp. gew. gel. verl, punten. v.t. gem.
5 4 - 1 8 23-4 1.60
Zaterdag speelde.i D" Zwaluwen van
Ter Neuzen te Axel tegen Axel II.
Het elftai vai De Zwaluwe.i won met
3—1.
SCflBEPVA ARTBEWEGING.
Gciurende de maaod October 1923<**paT-
seerden door de Westsluis te Ter Neuzen
StoOai vaarfc
Geladen op 187 achepen metende 725890 M3.
Ledig _31_ 54642
Totaal 2l8 780532 M8.
Waaronder voor T^r Neuzen-Siuiskil
20 achepea metende 110575 M3.
Voor Sas van Gent
J schip metende 1767
Zeilvaart
Geladen op 9 schep^n metende 20812 M3.
Waaronder voor TerNeuzm
1 scbip meteLd.* 487
Stoomvaart
Geladen af 83 schepen metende 215264 Ms.
Ledig ^20 y 438990
Totaal 203 654254 M*.
Waaronler van Ter Neuzen—Sluiskil
17 sehepen metende 87045 Ms.
Van GentNeuzen
9 schep n metende 15570
Zeilvaart
Geiaden af 1 schip metende 254 M8.
Ledig 6^ schepjn 9638
Totaal 7 H 9892 M3.
Binnenvaart
In opvaart 45 vaartuigen metende 7944 M3.
In afvaart 27 4553
Totaa' 72 f 12497 M3
In de afgeloopen week hebben zich in
deze gemeente gevestigd:
J. Dieleman, zonder, De Jongestraat 7,
van Amerika.
J. de Bok, lijnwerker, Baandijk C 3, van
Hoek.
L. Ringelberg, vkidarbeider O 140, van
Zaamslag.
A. Wacker, werkman, Ker.khoflaan 35,
van Homberg-Niederrheim.
L. M. A. Verdurmen, dienstbode, West-
kolkstraat 20, van Ranst (Belgie).
Vertrokken:
R. Clemminck, landbouwerskn. P 104,
naar Bouchaute.
C. Henderick, landbouwersknecht P 108,
naar Assenede.
T. van Cleemputte, landbouwersknecht,
P 108, naar Assenede.
W. J. H. Boerbooms, manufact., Noord-
straat, naar Oostburg.
M. C. Pothoven, zonder, Axeischestraat
2a, naar Den Haag.
D. C. Heinsdijk, zonder, Baandijk 4, naar
Axel.
W. Lensen, dienstbode, Baandijk 49, naar
Den Haag.
F. E. Bakker, onderwijzeres, O 140, naar
's Gravenpolder.
M. Diericks, cuenstbode, Dijkstraat 10,
naar Antwerpen.
RECHTSZAKEN.
Arrondis e nents-R'chtbank t® Middelourg.
Zitting van 2 November.
De volgende zaken werden b eh an del d
A. van D., oud 25 j., veedrijver te Rot
terdam, tha :s gedetineerd, werd beklaagd,
dat hij iSjD 22 Aug. jl. te Assenede in
Belgie, een rijwie', toebehoorende aan
Prosper van Vooren, heeft weggenomen.
Eisch 6 maandei gevang.
Tegen C. D. de S., oud 23 j., arbeider
te Koewacht, word ter zake van ontucht
1 jaar geangenisstraf geeischt.
Poli'ierechter te Midde'burg.
Zitting van 2 November.
H. F. H., oud 19 j., landbouwer en E.
L. van H., oud 19 j., arbeider bcide.i te Sint
Jansieen, werde.i ten lasfe ge'egd, dat zij
op 26 Sept. jl. te Clinge Karel de Cock,
te zamen en in vereeniging hebben ge-
schopt e.i geslagen, v. H. boteudien door
opzedelijk ee.i flesch wijn op zijn hoofd
stuk te slaan.
Eisch 25 gld. boete of 25 dagen hezht.
voor ieler.
Uitspraak ide.n.
J. F., oud 34 j., arbeider te Zaamslag,
werd ten laste geDgd, dat hij op 14 Oct.
jl. te Zaamsiag een aardappeiriek, toebe
hoorende aan Abr. Dees, heeft wegge
nomen.
Eisch 20 gld. bue.e of 20 dagen hejht.
Uitspraak 10 gld. boete of 10 dagen
J. S., oud 29 j., handelsagent te Hulst
werd beklaagd dat hij op 19 Aug. 1923
te Kapellebrug nie; heeft voldaan aan de
vordering van den rijksveldwachte. Die-
rikx, om af te stappen, toen hij e.n rijwiel
zonder liclit ber(ei.
Eisch 20 gld. boele of 20 dagen hejht.
Uitspraak 15 gld. boete of 15 dagen
heeht.
A. S., oud 22 j., tuinier te Sas van Gent,
werd beklaagd dat hij in Sept. jl. t« West-
dorpe een kruiwage.i, toebehoorende aan
Jac. va l Drongelen heeft weggenomen.
Eisch 25 gld. bceie of 25 dagen hejht.
Uitspraak 20 gld. boete of 20 dagen
hecht.
J. de K., oud 21 j., arbeider te Ossenisse,
werd ten laste gelegd, dat hij op 9 Sept.
jl. teen hij op een rijwiel zonder licht
reed, niet hejft voldaan aan de vordering
van de.i veldwachter Aarnouts® om zijn
rijwiel stfl te houden.
Eisch 15 gld. bcete of 15 dagen hecht.
Uitspraak idem.
M. A. H., oud 27 j., chauffeur te Brugge,
werd beklaagd dat hij op 13 Sept. jl. te
Sluis niet heeft voldaan aan de vordering
van de rijks eldwachters om zijn motorrij-
tuig stil te houden, zulks in verband met
de orde op den weg.
Eisch 15 gld. bceie of 15 dagen hecht.
Uitspraak idem.
MGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
P. S., oud 47 j., wed. Van Vlierberghe.i,
zonder benoep te Meerdonk (B.), werd
beklaagd dat zij op 29 Aug. 1923 te Clinge
opzettelijk in strijd met art. 2 der wet
Van 5 Me! 1923 vastgestelt bij Kon. Be-
sluit, 7 paar nieuwe schoenen heeft inge-
voerd.
Eisch 25 gld. bce'.e of 25 dagen hecht.
Uitspraak idem.
H. J. D., oud 23 j., straatmaker te
Utrecht, werd beklaagd dat hij op 21 Sept.
1923 te Ter Neuze i de politieambtenaren
Van Doom en Verbiezen, die daar sur-
veilleerde.i, heeft beleedigd.
Eisch 15 gld. breie of 15 dagen hecht.
Uitspraak idem.
M. J. v. d. A., oud 18 j., koopman te Ter
Neuzen, werd beklaagd, dat hij op 15 Sept.
1923 te Hoek opzettelijk den wachtmeester
Cambier, die een gepleegd feit wilde con-
stateeren, heeft beleedigd.
Eisch f 15 boete of 15 dagen heciht.
Uitspraak idem.
E. A. B., oud 19 j., sdiitderskneeht te
Hulst, werd beklaagd, dat hij op 26 Sept.
1923 te Hulst Fr. L. Laget, opzettelijk een
klap en een duw heeft gegeven en hem over
de straatsteenen heeft gesleurd.
Eisch 20 boete of 20 dagen hecht.
Uitspraak 10 gld. boete of 10 dagen
hecht.
DE BRIEF MET COURANTENKNIPSELS.
Het gerechtshof te Arnhem heeft uit
spraak gedaan in de zaak van een boom-
kweeker te Bennekom, die wegens oplich-
ting door middel van een aangeleekenden
brief, welke met krantenknipsds was ge-
vuld door de rechtbank te Arnhem tot 9
maanden gevangenisstraf was veroordeeld.
Het Hof heeft met vernietiging van dit von-
nis den belklaagde vrijgesproken wegens ge-
brek aan bewijs.
AUTOBUS TE WATER.
Woe sdagmiddag is de autobus, die van
Alkmaar naar Oudkarspe! rijdt tusschen
Broek op Langendam en Sint Pan-
eras, in 'he! water terechtgekomen. Pei-
soonlijke ongelukkm zijn niet te betreuren.
BROEDER-VR1JMETSELAAR
Te Assen is gevankelijk binne.igcbracht
een Amsterdamm r, die te Meppel bij den
gerant van de stationsrestauratie voorgaf
propagandist vai de Vrijmetselaars te zijn.
Hij haalde den gerant over lid van de
loge te worden en nam 10 gulden voor
de voorloopige moeite. De.i volgenden dag
kwam hij terug om den nieuwen breeder
te beeedigeu, waaraan, zoo hij zeide „een
bedrag van 150 gulden was verbonden".
Men vertrouwde het zaakje niet en bij
onderzoek bleek dat de man zich aan op-
lichterij had schuldig gemaakt.
DOORBRAAK IN EEN POLDER.
De Scharmer-Oostpoldcr (Ge.) is door
he. defect gerake.i van den ondergrond-
sclie waterafvoer voor een groot deel on-
dergeloopen. Door den aandrang van het
water werd de dijk voor ten gedeelte
weggedrongen.
Alteen door krachtig optreden en af-
sluiting van 't Bergsche kanaai werd ver-
der onheil vioorkomen. Er zijn ongeveer
100 H.A. ondergeloopen, zoodat de scha-
de aanzienlijk zal warden. Met hulp van
werkkrachten uit de naastbijgelegen pol
ders is thans verder gevaae ge.veken en
wijkt he water langzamerhand terug.
OPLICHTERS.
Dezer dagen versche.ien in de Antwerp-
sche bladen advertentiej, waarin Holland
sche boter werd aangeboden tegen gun-
stige condities. De personen die op deze
ad vert en tits schreve.i, werden ontvangen
in een hotel aan de Keyzerlei door een
twe tal Hollanders, zekere H. M. uit Den
Haag e.i W. D. uit Amsterdam. Deze twee
oplichters eischten te i voorschot, doch de
boterleveranties bleven uit. Aldus werden
talrijke slachtoffers gemaakt voor aanzien-
Iijke sommen. Toen de politie een inival
in het hotel deed, waren de oplichters
reeds verdwenen.
TE WATER GEREDEN.
Een bekend chauffeur te Lugano, ge-
huwd en vader van kinderen, reed met
zijn auto, toen men op een gegeven oogen
blik zag, hoe hij plotseling met groote
snelheid zijn voertuig in de richting van
he; meer stuurde. De auto reed het water
in, totdat hij een 15 meter van den kant
in de diepte verdwem. Men heeft het lijk
van de.i chauffeur nog niet terugge.onden,
terwiji de auto zich nog onder water be-
vindt. Mei vermoedt, dat de man in een
vlaag van waanzin he ft gehandeld.
HOEK.
Huwelijks-aangiften. 4 Oct, Marinus Ver-
stelle, oud 25 j., jm. en Jacoba van Hoorn, oud
26 j., jd. 11 Oct. Jozias Abraham Dees, oud
25 j., j,m. en Jacomina Dieleman, oud 18 j., jd.
H u we 1 ij k s - vol trekki n g'e n18 Oct. Marinus
Vers telle, oud 25 j., jm. en Jacobs, van Hoorn
oud 26 j., jd. 25 Oct. Jozias Abraham Dees'
?o J"' •,m" 611 Jacomina DieJeman, oud
lo j., jd.
Geboorten. 22 Oct. Machiel, z. van Marinus
Nieuwenhuize en van Johanna de Kraag. 88
Oct. Daniel, z. van Jacobus den Hooglander en
van Jacoba Faas. 31 Oct. Ebrina Catharina,
d. van Cornells Jacobus Drabbe en van Ebrina
Deys.
ZAAMSLAG.
Huwelijks-aangiften. n Oct. Jacobus de
Jonge, oud 24 j., jm. en Elizabeth KetemelLa
Knna Faas, oud 21 j., jd.
Huwel ijks-voltrekkingen. 18 Oct. Jacob Oppe
(van Amsterdam), oud 23 j., jm. en Sara Eliza
beth Kauser, oud 20 j., jd. 25 Oct. Jacobus de
Jonge, oud 24 j., jm. en Elizabeth Pietemella
Knna Faas, oud 21 j., jd.
Geboorten. 18 Oct. Aaltje, d. van Jan de
uruyne en van Lourina den Engelsman. 20 Oct.
Jacobus, z. van Hendrik Maas en van Fran-
qoise Meertens. 25 Oct. Pieter, z. van Hendrik
Gornehs Wissel en van Tanneke Maria Jozina
Wulemsen. Tanneke Maria, d. van Martinus
fee h: em an en van Cornelia Schieman.
Overlijden. 1 Oct. Andries Hofman, oud 74
J., ech-tg. van Adriana van Langeveide. 5 Oct.
Dmgetje de Regt, oud 9 j., d. van Jacobus en
van Sara Johanna de Kraker.
Vergadering van Zaterdag 27 October 1923.
Voorzitter de heer J. A. van Rompu.
Aanwezig de heeren Nolson, Thielman, Nee-
teson, De Feyter, Van Melle, Van de Walle,
De Vneze, Stevens, Oggel, Van 't Hoff ar
Oatsman.
Met kennisgeving afwezig de heeren Ras-
seeuw en Van Waesiberghe.
(2. Vervolg).
21. Arbeidswetgering 1920.
an de Kamer van Tilburg een adres aan da>
lumister van Arbeid, Handel en Nijverheid, be-
trefiende de Arbeidswet.
Bij den stroom van stukken die aan de
Kamer Letzy vergezeld van een verzoek om
adhaesie, hetzij ter kennisneming worden toe-
gezonden, vraagt het Bureau zich wel eens aE
of verschillende Kamers van Koophandel niet
te ver gaan in de opvatting hunner taak, en
of ook andere vereenigingen, corporaties of
wat dies meer zij, die ons hunne stukken eai-
den, niet meermalen trachten de Kamer te lok-
ken op een terrein dat niet het onze is. Naar
onze meening heeft men met de inrichting <Ur
pamers van Koophandel het doel gehal eon
instituut te voirnen, bestaande uit person
met ervaring op gebied van handel en ind«-
strie, die in de eerste plaats hun aandacht wij-
den aan de belangen van het gebied hunner
Kamer en in sommige gevallen ook aan alge
meene vraagstukken, betreffende handel en in-
dustrie.
Bij het betreden van het laatste terrain is
evenwel naar de meening van het Bureau be-
daclitzaamheid raadzaam. Immers, hoe licht
komt men daarmede tot het behandelen van
viaagstukken die het sociaal-economisch ter
rein raken, vraagstukken alzoo liggende op po-
itiek terrein, waaromtrent men zich een mee
ning vormt naar gelang van maatschappelyke
positie en ontwikkeling of wel naar gelang tan
de geestesrichting waartoe men behoort.
Het Bureau acht het in het algemeen niet
raadzaam, dat op die wijze de Kamers van
Koophandel zouden worden een afspiegeling
van de Staten-Generaal alzoo een uarlement
in 't klein en naar het zich meent te her-
inneren is ook van hooger hand reeds te ken-
nen gegeven, dat men van hooger hand on-
gaarne zag, dat de Kamers dien weg opgin-
gen, omdat die adviezen op sociaal-economisch
terrein over het algemeen niet anders dan
cenzijdig kunnen zijn en de regeering als
tegenwicht daartegen ook een officieele ver-
tegenwoordiging in het leven zou moeten roe-
per; uit kringen waarvan men hoogst waar-
schijnly'k over het algemeen van een geheel
ander inzicht getuigende adviezen zou krijgen.
Toch kan op grond van artikel 12 sub 2, in
verband met isub 1, moeilyk aan de Kamers het
recht ontzegd worden, om aan de regeering on-
gevraagd hare meening te doen kennen om
trent de uitvoering of de bepalingen eener be
staande wet, die zij meent, dat strijdig is met
de belangen van handel en Industrie.
Een i-rierdaad teer punt, in politiek opzicht,
is dat, aangevoerd door de Kamer te Tilburg,
betreffende de arbeidswet 1919, waarvan aan
de leden een afdruk is toegezonden.
Deze Kamer geeft te kennen, dat de onge-
kende treurige toestand van het bedrijfsleven,
niet het mdnst in het district der Kamer, haar
noopt de aandacht van den Minister te vragen
voor het vraagstuk der werktijdverlenging. Het
wil haar voorkomen, dat de toestand van tal
van bedryven dermate slecht is geworden, dat
ook degenen, die tot nu toe zich door woorden
of gebrek aan daden voorstanders toonden van
het „laten-uitzieken" de tijd gekomen moeten
achten, om ook de toevlucht te semen tot ge-
neesmiddelen, voor welker toepassing zij tot nu
toe meenden te moeten terugschrikken.
De onzekere intematdonale toestanden zijn
ongetwijfeld voor een groot deel schuld aan de
malaise in den Nederlandschen handel en de
Nederlandsche imdustrie. Maar daamaast
heeft toch ook de op 24 October 1920 ingevoer-
de Arbeidswet 1919 de levenskansen onzer
nijverheid groot nadeel toegebracht. Tenge-
volge namelijk van de verkorting van werktijd
zijn de productiekosten onzer niiverheid ont-
zattend gestegen, een styging die des te fu-
nester invloed had, waardoor de gedaalde
koopkracht van het publiek, speciaal in het
buit"nland, alsmede door de afsluiting van
exportgsbieden, de productie der bedrijven toch
reeds ernstig moest worden ingekrompen.
Waar de nijverheid zonder den knellenden
band der Arbeidswet door langeren arbedds-
duur hare productie zou bebben kunnen uit-
zetten, en door een grootere productie den druk
der algemeene onkosten zou hebben kunnen
verlichten, daar heeft de Arbeidswet de pro
ductie kunstmatig beperkt, en daardoor de
concurrentie-mogelijkheid onzer industrie
groote schade toegebracht.
Als voorbeeld haalt de Kamer aan cijfers
uit de Tilburgsche wolindustrie. Ten opzichte
van 1913 daalde de productie in 1921 met 38
en in 1922 met 27 terwiji toch ook 3500
arbeiders werkzaam waren. In 1913 werd als
loon uitbetaald f 1.750.000 en in 1921 en 1922
f 4.108.000 en f 4.594.000 met een met gemid-
oeld een derde teruggeloopen productie werd
alzoo meer dan het dubbele loon van vroeger
uitbetaald.
De enorme druk der algemeene onkosten
(belastingen, verzekeringen, enz.) op een zoo
sterk gereduceerde productie is een verder
noodlottig gevolg der Arbeidswet, een gevolg,
dat des te funester werking had, waar de
aLgemeene onkosten niet te zamen met de pro
ductie daalden, doch bii een verminderde pro
ductie veeleer den eenheidsprijs van het pro
duct deden stijgen.