ALGEMEEN NIEUWS- EH ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREH.
No. 6850.
Zaterdag 14 Mei 1919.
59e Jaargang.
advertentiEn
aiNNEKLAND.
BUITENLAND.
Landhouwherichten,
GEMENGDE BERICHTEN.
ABONNEMENT:
Telefoon 25.
Bit Biad vencliijr.t Maandag-, Woensdag- en Vrilflagayond, nitgezonflard op Taestdagen, til de Firma P. J.
VAN DE SANDE te Ter Neuzen.
HS3BSTH IBLjKD.
PREDIKBEURTEN
Per 3 maanden binnen de stad 1.20. Franco per post voor Nederland 1.40.
Bij vooruitbetaling: voor Belgie en Ned.-Indie 1.80, overig Buitenland /2.—
Voor NederlandPer jaar bij vooruitbetaling 5,—.
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij alle
Boekhandelaren, Postkantoren en Hulppostkantoren.
Van 1 tot 4 regels 0,&0. Voor elken regel meer 0.15
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief, hetwdl
op aanvraag verkrijgbaar is.
Inzending van advertentien voor 1 UUf op den dag der uitgave.
Lager Onderwijswet en onderwijzers-
salarissen.
Wilson's bezoek aan Brussel.
Zondag 15 Juni 1919.
Besmettelijke ziekten.
Door een hond gered.
Een banneling.
Amor op yerkeerde paden.
Aan een onzer Hoogere Burgerscholen
is weer een geval van fraude met eind-
examenopgaven voorgekomen. Op de be-
trokken school (gevestigd te Utrecht) was
toehoorder, reeds leeraar aan een
andere inrichting van onderwgs, voor
wien er veel van af hing, indien hg voor
zgn eindexamen slaagde. Om nu de op
gaven te kunnen bemachtigen, reisde bg
naar hier en belde aan het huis van den
inspecteur van het M. O., den heer Coops,
aan.
mmm
COURANT
TWEEDE KAMER-
Vergadering van Donderdag.
Aan de orde is de interpellatie-Wijnkoop
over de inbeslagneming van De Hel.
De interpellant (C. P.) vraagt, of de inbe
slagneming is geschied op last van den pro-
cureur-generaal en op grond van welk wets-
artikel; of er een verkoopverbod bestaat; of
ook op de Fransche origineelen is beslag ge-
legd; of de Minister den procureur-generaal
gelast heeft; of politieke of godsdienstige mo-
tieven bij de inbeslagneming een rol hebben
gespeeld; of de inbeslagneming niet de aan-
leiding is geworden, dat moreel minderwaardi-
gen zich met oneerbare bedoelingen op het
boek hebben kunnen werpen; of de Minister
zich in staat acht het door de justitie aange-
richt zedelijk kwaad met zijn verantwporde-
lijkheid te dekken; of hij van plan is de inbe
slagneming haar justitieel beloop te laten en
wie dan zullen worden vervolgd; of de Mi
nister het niet een schande acht voor regeering
en land, dat Barbusse's werk op dergelijke
wijze vervolgd en moreel vernederd wordt;
en of de Minister niet van oordeel is, dat re
geering en justitie zich het recht van toezicht
aanmatigen op het gebied van kunsten en
wetenschappen, dat haar niet toekomt.
Minister Heemskerk deelt mede, dat de in
beslagneming is geschied op initiatief van den
procureur-generaal door het Hof te 's Gra-
venhage op grond van art. 239 tot 241 van
het W. v. S. in een beperkt aantal plaatsen
in de ressorten van alle procureurs-generaals.
Een verkoopverbod kent onze wet niet als
zoodanig. Van inbeslagneming van het Fran
sche origineel is niets bekend.
Tot de inbeslagneming heeft de Minister
geen last gegeven. Spr. acht haar toelaatbaar,
zoolang de mogelijkheid van overtreden van
de wet bestaat. Of er overtreding is, hebben
de regeering en de Kamer niet te beoordeelen.
Naar de motieven voor de inbeslagneming
heeft spr. geen onderzoek ingsteld. Hij gelooft
echter niet aan godsdienstige of politieke
overwegingen.
De vraag omtrent de immoreele gevolgen
van de inbeslagneming zal spr. alleen beves-
tigend kunnen beantwoorden, indien zij aan-
neemt dat er aanstootelijke dingen in voor-
komen.
De Minister is niet verantwoordelijk voor de
gevolgen, wel de wetgeving en de gesteldheid
der menschen. Hij is van plan de inbeslagne
ming haar justitueel beloop te laten en ziet
er geen schande in dat de Nederlandsche rech-
ter een zelfstandig' oordeel velt. Of er on-
rechtmatig toezicht wordt geoefend, zal blij-
ken uit het vonnis van den rechter.
De Tweede Kamer heeft het wetsontwerp
tot wijziging van de Wet tot regeling van
het lager onderwijs met 87 tegen 3 stemmen
aangenomen.
Thans wordt gemeld, dat pres dent Wilson
eerst naar Brussel zal komen, wanneer de
vrede geteekend zal zijn.
Ex-keizer Wilhelm 6n anderen voor het
Belgische gerecht gedaagd.
Te Brussel is, naar de //N. R. Ct." meldt,
volgende bekendmaking aangeplaktDit
hoofde van een requisitoir van den pro-
cureur des konings bij het hof van beroep
te Brussel zijn gedagvaard
I. Hoppfer, generaal in het Duitsche
leger, die kommandant van Doornik is ge-
weest, op het oogenblik zonder bekende
verblijfplaats
II. Rupprecht van Beieren, generaal in
het Duitsche leger. vroeger kroonprins in
Beieren, op het oogenblik zonder bekende
verblgfplaats, tezamen met Willem van
Hohenzollern, vroeger konicg van Pruisen
en Duitsch keizer, thans zonder beroep,
wonende te Amerongen (Nederland) om
14 October 1919 om 9 uur 's ochtends, te
verschijaen voor de achtste kamer van het
hof van beroep, zitting houdende te Brussel
in het paleis van justitie aan het Poelaert-
plein, om hun middelen van verweer aan
te bieden. Het betreft misdaden, uit naam
dier personen tgdens de bezetting begaau.
TER NEUZEN, 13 Juni 1919.
Het weerbericht van het meteorologisch in-
stituut te De Bildt van heden luidt als volgt:
Hoogste barometerstand: 76G,5 Dresden.
Laagste borameterstand 758,6 Helder.
Verwachting tot den avond van 14 Juni:
Aanvankelijk matige tot krachtige, later
wellicht afnemende Zuidelijke tot Westelijke
wind, aanvankelijk zwaar bewolkt of betrok-
ken met enkele regenbuien, later waarschijn-
lijk opklarend, over dag iets warmer.
Kon. marechaussee.
Bij het wapen der Kon. marechaussee is de
marechaussee C. den Toom, van de brigade
alhier, bevorderd tot wachtmeester.
Gezonclheidscommissie.
Door den Commissaris der Koningin in
Zeeland is benoemd tot lid der Gezondheids-
commissie, wier zetel is gevestigd te Ter
Neuzen, de heer V. Verschaffel, directeur van
de „Walzenmolen" te Sa.s van Gent.
Rijksklerk op het Ontvangkantoor.
Ter vervanging van den heer A. van der
Bel, die 's rijks dienst met recht op pensioen
verlaat, wordt met ingang van 1 Juli a.s.
werkzaam gesteld op het ontvangkantoor al
hier de rijksklerk J. C. van Dalen, thans te
Haarlem, die bevorderd wordt van de derde
tot de tweede klasse.
De vlasoogst.
Naar men ons meldt, staat het wegens de
droogte met de meeste perceelen ylas in onze
streek erg zwak, zoodat dit een schadepost"
voor de teelers zal opleveren. In enkele par-
tijen is de ploeg reeds gezet.
Loonactie onder de bouwvakarbeiders
Zooals uit voorgaande berichten reeds ge-
bleken is, zijn tusschen de bouwvakarbeiders
alhier en de patroons onderhandelingen gaan-
de. Deze hebben nog niet tot een gunstig re-
sultaat geleid. Er werd een eisch gesteld van
45 cent per uur, terwijl de patroons 35 cent
boden. Van werknemers zijde werd te kennen
gegeven, dat men genoegen zou nemen met een
loon van 40 cent per uur, indien werd toege-
zegd, dat met ingang van 1 Augustus aan-
staande, de voile eisch van 45 cent zou wor
den toegewezen. Daarop werd geen nadere
toezegging van de andere zijde meer ont-
vangen. Door de metselaars was inmiddels
reeds een ultimatum gesteld, dat, dank zij de
tusschenkomst der hoofdbesturen, niet is door-
gezet. Door de werknemers is nu alsnog tegen
a.s. Woensdag een conferentie met de patroons
aangevraagd.
Koninklijk bezoek.
H. M. de Koningin en Z.; K: H: Prins
Hendrik zijn voomemens onvoorziene omstan-
digheden voorbehouden, Dinsdagnamiddag
aanstaande de landbouwtentoonstelling te
Goes te bezoeken.
krachtige leiding in deze moeilijke tijden en
de betoonde liefjlp voor onze landstreek. Dit
laatste jaar heel, zoo mogelijk de banden
tusschen Nederland, Oranje en Zeeuwsch-
Vlaanderen nog vaster gemaakt."
Namens het algemeen comite tegen an-
nexatie in Zeeuwsch-VlaanclerenDs. J. N.
Pattist, Aardenburg, voorzitter; Mr. J. P. van
Bortel, Oostburg, secretaris."
II. M. antwoordde telegrafisch als volgt:
„Van ganscher harte deel ik uw vreugde,
in den voor Zeeuwsch-Vlaanderen en ons ge
heele Nederland gelukkigen afloop der voor-
loopige besprekingen te Parijs.
Ik dank uw comite en de geheele bevolking
van Zeeuwsch-Vlaanderen voor den krachtigen
steun der regeering verleend tot het behoud
van onze nationale eenheid.
Mogen de hechte banden, welke uw land
streek met Nederland en Mijn huis verbinden,
tct in lengte van dagen uwer bevolking heil,
zegen en voorspoed brengen.
w.g, WILHELMINA."
Ook van het comite Limburg werd een der-
gelijk telegram ontvangen, dat in denzelfde"
geest beantwoord werd.
Het
Het Zeeuwsche adres.
Provinciaal Anti-Annexatie comite in
Zeeland ontving van Z.Exc. den Minister van
Binenlandsche Zake het navolgende schrijven:
.,Uw adres aan H. M. de Koningin d.d. 23
Mei werd met de verzameling handteekeningen
door H. M. in mijne handen gesteld. Deze
stukken zijn heden door mij doorgezonden aan
den Minister van Buitenlandsche Zaken met
verzoek voor toezending aan Harer Majesteits
Gezant te Parijs te willen zorg dragen, opdat
de conferentie welke over de herziening van
het verdrag van 1839 zal hebben te beraad-
slagen, kennis kan nemen van de uiting van
de bevolking der Zeeuwsche eilanden.
De Minister van Binnenlandsche Zaken,
(w.g.) RUYS DE BEERENBROUCK.
BOSCHKAPELLE.
Door notaris Van Dalsum werd deze week
voor de erfgenamen van Jac. van Damme een
arbeiderswoninkje verkocht, staande op de
Sluis; het gebouwtje was sinds eenige jaren
onbewoond.
Kooper werd P. Baart alhier voor /240.
- De werkman P. d'H. werd door een paard
zoodanig op den voet getrapt, dqt hij naar
huis vervoerd en terstond geneeskundige hulp
moest worden ingeroepen.
In enkele gemeenten van O. Z. Vlaanderen
doen zich gevallen voor van mond- en klauw-
zeer, terwijl verscheidene landbouwers der
streek meenen, dat zich bij hun rundvee reeds
verschijnselen vertoonen, die voor de ziekte
doen vreezen.
1lervormde Kerk.
Ter Neuzen. 9* u. en 2 u., Ds. A. Timmerman
Sluiskil. u. en 2 u., dhr. L. Dek.
Hoek. 9& u. en 21 u., Ds. E. Raams.
tislag. 9i u. en 21 u., Ds. G. van Dis.
Axel. 9i u. en 2 u., Ds. J. B. Th. Hugenholtz.
Sas van Gent. 2 u., Ds. H. Akersloot van Houten.
Roos.
Ilulst. 10 u., Ds. De Boer.
Rloosterzande. 9i u., Ds. W. J. v. Lindonk.
Hoek.
Gereforrneerde Kerken.
9 u. en 2 u., Ds. H. v. d. Wall.
Chr. Gereforrneerde Kerk.
Zaamslag. 9£ u. en 2J u. (nieuwe tijd), Ds. L.
de Bruijne.
Het Belgische loodswezen te Vlissingen.
De Vliss. Crt. schrijft:
In verband met de loopende geruchten
eener mogelijke verplaatsing van het Bel-
gisch loodswezen naar Ter Neuzen, kunnen
wij uilt de meest betrouwbare bron verzekeren,
dat van dergelijke plannen thans definitief
is afgezien.
Wel is de zaak een tijd lang ernstig in
overweging geweest bij het Belgisch beheer
van marine, vooral met het oog op de ligging
van Ter Neuzen aan den ingang van het ka-
naal op Gent en op de gunstiger omstandig-
heden voor het afhalen en aan boord brengen
der loodsen bij ruw weder in wintertijd, doch,
waar deze geringe voordeelen niet kunnen
opwegen tegen de groote moeilijkheden en
talrijke ongemakken, welke deze verplaatsing
met zich zou brengen, werd besloten aan den
huidigen toestand geen verandering te
brengen.
Wij kunnen gerust hieraan toevoegen, dat
de kwestie, welke reeds voor den oorlog on-
derzocht werd. van zuiver administratieven
aard is. In zekere kringen en couranten werd
aan dit vraagstuk een overdreven beteekenis
gegeven, doch met het annexionisme heeft het
feitelijk niets te maken.
Dat dus de Vlissingsche bevolking gerust
zij! Het Belgisch loodswezen wiens verplaat
sing voor onze stad een ware ramp zou zijn,
blijft hier gevestigd.
Historische telegrammen
Na het bekend worden van de verklaring
van den Minister van Buitenlandsche Zaken
in de vergadering van de Eerste Kamer van
6 dezer met betrekking tot den stand der be
sprekingen in de conferentie van Ministers
van Buitenlandsche Zaken betreffende het
vraagstuk der herziening van de verdragen
van 1839 en nopens de door Belgie geformu-
leerde wenschen, heeft de Koningin een tele
gram van het Algemeen Comite tegen an-
nexatie in Zeeuwsch-Vlaanderen van den
volgenden inhoud ontvangen:
„Nu de territoriale eischen van Belgie van
de baan zijn .en Zeeuwsch-Vlaanderen dus
verzekerd is Nederlandsch te blijven, brengen
we namens geheel Zeeuwsch-Vlaanderen Uwe
Majesteit onzen diep gevoelden dank voor de
Over de week van 25 Mei tot 1 Juni
werden in Zeeland aangegeven
Typhus en febris typhoidea1 geval te
Hontenisse.
Roodvonk 1 geval te Groede, 1 te Hon
tenisse, 1 te Kats, 2 gevallen te Middel-
burg, 2 te Oostkapelle, 3 "te Vlissingen en
5 te Wissenkerke.
Diphteritis1 geval te Boschkapelle, 1
te 's Gravenpolder, 1 te Renesse en 1 te
Vlissingen.
Scabies 1 geval te Ter Neuzen, 4 ge
vallen te Veere en 1 geval te Zonnemaire.
KOEWACHT.
Dinsdag vierden de heer Eduard de
Vleescbouwer en zijne echtgenoote bun
gouden huwelijksfeest. Reeds dagen te voren
was beslist, dat dit feest op luisterrlijke wgze
zou gevierd worden. Een feestcommissie
van 30 personen bad zich gevormd, die des
morgens bet gouden echtpaar aan hnnne
woning kwam afhalen. In open rgtuigen
werd de geheele familie, door de feestcom-
rnissie en de krooasters gevolgd naar de
kerk gebracbt, waar een plechtige H. Mis
met muziek werd opgedragen om God te
danken. Na de katholieke diensten werd
bij den beer A. Swartelee een lunch gebruikt,
waarna de stoet terugkeerde naar de woning
van den jubilaris, die allerprachtigst was
versierd. Talrijk waren de bljjken van be-
langstelling, die het gouden echtpaar in den
loop van den dag mochten ontvangen want
velen wilden bunne erkentelgkheid toonen
aan den beer E. de Vleescbouwer, die altgd
had gereed gestaan om armen en rjjken te
helpen, waar hij kon.
Om 6 uur bracht het fanfare maatscbap
pjj „De Eendracht" een serenade, waarbg
de voorzitter der feestcommissie een prach-
tig bouquet aanbood. Tot laat in den
a?ond bleef der feestcommissie met de ma-
zikanten gezellig op het Zand bijeen, waar,
dank de gulheid der feestelingen, menig
glaasje gedronken werd.
ST. JANSTEEN.
Door de Coop. Boerenleenbank alhier is in
het afgeloopen jaar omgezet een bedrag van
f 688.492,92.
Aan spaargelden werd ontvangen 104.386,73,
terugbetaald f 632.25,35. Het totaal aantal
spaargelden bedroeg op 31 December 1918
f 180.120,30. Aan voorschotten werden uitge-
leend f 14.789,17, terugbetaald 14.971,77.
Het saldo der voorschotten bedroeg f 68.338.
In rekening courant werd ontvangen
f 215.795,94, uitgegeven f 254.585,68.
Dat de bank in bloeiende toestand verkeert
zal na lezing van bovengenoemde cijfers wel
niet gezegd behoeven te worden.
Gereforrneerde Gemeente-
Vlooswijkstraat.
Ter Neuzen. 9 u., 2 u. en 51 u. (oude tijd)
leeskerk.
Oud-Gereformeerde gemeente
(Vlooswijkstraat.)
Ter Neuzen. 9 u., 2 u. en 5J u., (oude tijd)
Ds. Van der Harde van Opheusden.
Lokaal „Eben-KaZ«er" (Kerkhoflaan).
Ter Neuzen. 5J u., Evangelisatie.
B. K. Kerkdlensten te Ter Neuzen.
Zondag zijn de H. II. Diensten om 7,en 10 uur
's Namiddags om half drie Lof.
Lotem envliegen!
De vliieger Fokker heeft het denkbCCld
geoppierd, om een lolerij te organisecren,
waarvan de prijswihinaairs bet recht zullen
hebbien een tocht miet hem te maken in
een vltegluig. De opbitelagst zal zijn voor
het dagsanatorium der Verecjiiging tot ibe-
strijdiirig der luberculoge te Haarlem.
en andere lekkernyen en toen hij een
beetje //stemming" had gemaakt kwam de
aap uit den mouw.
Hij wou graag door zjja eindexamen
komen, en te dien einde zou hij wel willen,
dat hij voor het examen de opgaven kon
krijgen. Of zij hem er niet aan helpen
kon Natuurljjk kwamen er bezwaren
als meneer thuis was, dan was er geen
kans, en als meneer uit was, dan waren
de kasten op slot. Dat was voor den
jongeman geen bezwaar, als het dienst-
meisje hem in het huis kan smokkelen,
zon hij van het slot van de kast, waarin
de opgaven lagen, wel een wasafdruk maken
en aan de hand daarvan een sleutel.
De keukenprinses vond de zaak echter
ganscheiijk niet in orde en besloot den
Utrechtschen meneer aan de praat te
bouden. Zij maakte de afspraak, dat zig
elkaar over eenige dagen weer zouden zien.
Van dien tgd maakte zij gebruik om den
heer Coops in kennis te stellen met het
snoode plan van den candidaat. De in-
specteur waarschuwde onmiddellgk de
politie, met het gevolg, dat op den middag
waarop dienstmaagd en examinandus elkaar
voor de tweede maal zouden ontmoeten,
twee rechercheurs den Utrechtenaar op de
plaats van ontmoeting arresteerden. Er
waren geen termen om den jongeman in
hechtenis te houden de zaak is beeindigd
door het verwijderen van den schuldige van
de school.
De tienjarige Rika Rademaker, wonende
•lonkerstraat, was aan den overkant van
tet IJ bij de Willemsluizen te Amsterdam
ian het spelen, toen zg te water raakte.
Een hond zag het meisje in het water vallen,
sprong het na en bracht het aan den kant.
De kleine kwam met den schrik en een
nat pak vrg.
Op het oogenblik wordt de openbare
aandacht in Australie van de stakingen en
hare gevolgen afgeleid door de belangstel-
licg in het lot van een man, die zich in
de haven van Sydney aan boord bevond van
een Amerikaanseh schip en wien de toegang
tot Australie werd ontzegd, omdat hg uit
dit land was verbannen op grond dat hg
hg lid zou zijn van de//Industrial Workers
of the world" een bond, die men nu
een bolsjewistische organisatiezou noemen
en omdat hg van Duitsche origine zou zgn.
Deze uit Australie verbannene, die den in
dit geval weinig toepasselgken naam van
Freeman draagt, ontkent beide beweringen.
Dat is echter van minder belang, maar van
meer belang is dat Freeman nu al vier
malen den Stillen Oceaan is overgestoken
en nergens aan land kan komen. Toen
men hem in Australie niet meer wilde
hebben, ging hg naar Amerika. Maar hier
kreeg hij geen verlof te landen. Hg ging
naar Australia terug, maar kon ook hier
niet aan land gaan. Zoo voer hg nog een-
maal heen en weer met eenzelfde resultaat.
Dat is Freeman, die er niets voor blgkt te
Smokkelende distributie-ambtenaren
crevoelen om zgn heele leven op een schip
deleSrSjf trS6o1tzV1ibbdn nudSrsa; I door te brengen varende tusschen Australie
li.es plaats gehad. De directeur K. en de
ambtenarefn v. d. Zen. Gzjjn in! arrest
gesteld en aanvankelijk naar Maastricht
overgebracht. Er zouden groote hoieveelhe-
den kaas, welke geboiekt stonden als door
eenige winkeliers ingeslagen, de grenzen
over zijn gesmolvlqeld. Door de justilie is
een uiIgebreid onderzoe"k ingesteld.
Hg werd aldus verhaalt het *U. D."
opengedaan door de dienstbode, die hij
mede deelde, dat hg haar een groot ge-
heim had te vertellen. Het meisje, daar-
door nieuwsgierig geworden, sprak met
hem af, dat zg elkaar 's middags zouden
zien in een restaurant op het Regentesse-
plein. Werkelijk verscheen dien middag
de dienstmaagd ter afgesprokener plaatse.
Eerst werd zg door den leeraar-eind-
examen-candidaat getrakteerd op chocola
en Amerika, gaan verdrieten en als protest
is hg nu in de haven van Sydney een
hongerstaking begonnen.
Dat heeft de publieke aandacht op hem
gevestigd. fig is aan wal gebracht naar
een ziekenhuis en intusschen weigeren de
dokwerkers en zeelieden om het schip
waarop Freeman zich bevond, te laden of
om aan boord te gaan eer Freeman is vrg-
gelaten of eer althans in een openbaar
proces zgn zaak zal zgn behandeld en
onderzocht.
Een hooge fabrieksschoorsteen
Te Montana is door de Anaconda Copper
Co. een schoorslleen gdbouwd, ho<5g 178.3
M., van oindcren met een doorsnede van
26.4 M. en van boven met een van 19.4 M
De 'wanddikte neemt af van 1.52 jtot op
0.47 M. i
Huwelijksvoltrekking in de lucht.
Naar wij in buitenlandsche bladen veil-
meld vinden, heeft 16 Houston in Texas
of liever boven die plaats de eerstd
huwelijksvoltrekking in de lucht plaats ge-
vonidiefn. Van dien beganeh grond sloegeh
10.000 menschefa nauwleltend gade, wat er
2000 vt. boven hum lioofd gebeurde. Hei
liuwelijk werd gesloten in een reusachtige
Handley-Page-bom-uitwerper, waarin zich 12
personpn bevonden. De verjieven plechtig-
heid wierd geleid door predikant Rees en
bet jonge paar bestond uit luit. Meade en
niej. Marjorie Duimont,