ALGEMEEN NIEUW8- EN ADVERTENTfEBLAD VOOR ZEEUW8CH-VLAANDEREN.
No. 6802
Dinsdag 18 Februari 1919.
59e Jaargang,
De Belgische eischen.
ADVERTENTlEN:
ABONNEMENT:
Telefoon 25.
§econden$eerde Taptemelk.
Bantsoen 8oter, enz.
Bit BM verschijnt MaaMag", Woensdag^ en Yrjjdagavonil, aitgezonderd op Feestdagen, bij de Firma P. J. YAN DE SANDE
I
t8 Ter Nenzen.
Kalkeieren voor Banket-
bakkerijen.
Bekendmaking.
Inneming van Rijkswapenen van
Verlofsgangers.
De Belgen en Wy.
mammas
mmmm
^er 3 maanden binnen tfe siad f 1.20. Franco per post voor Nederland 1.40.
Bij vooruitbetaling: voor Belgie en Ned.-Indie 1.80, overig Buitenland 2.
Voer Nederland: Per jaar bij vooruitbetaling 5,
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij a«e
Boekhandelaren, Postkantoren en Hulppostkantoren.
Van 1 tot 4 regels 0 &0. Voor elken regel meer 0.1
Grootere letters en ciiche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief, hetwdSk
op aanvraag verkrijgbaar is.
Inzending van advertentien vdor 1 uur op den dag der uitgave.
Be Burgemeester van TER NEUZEN
Ma&kt bekend, dat van 1522 Fetsss
Mag worden afgegevsn
•p bon No. 189b 2 ons geconden-
seerde Taptemelk.
Tar Nenzen, 15 Febr. 1919.
De Bnrgemee8ter voornoemd,
J. HUIZ1NGA.
De Burgemeester van TER NEUZEN
maakt bekend, dat. gedurende het tpdvak
19 t/m 27 FebP, geldig is bon 4*
week der kaarten van het 3e tpdvak voor
Boter, Melange A en B en Normaai-
Margarine.
Ter Neuzen, 17 Febr. 1919.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZINGA.
De Burgemeester van TER NEUZEN
■saakt bekend, dat ten behoeve van Koek-
eu Banketbakkerij-m en andere industrieele
sudernemingen Kalkeieren kunnen worden
aangevraagd.
Deze eieren worden wekeiijks geleverd,
t*rwjjl levering aal plaats hetiben tot 31
Ifmart a.s.
Schrifrelijke bestellingen voor21 Februari
tan kantore «au het Levensmiidelenbureau
in te dienen.
Ter Neuzen, 17 Februari 1919.
De Burgemeester voornoemd,
J. HUIZINGA.
De Burgemeester van ZAAMSLAG
maakt bekend
i. Ingevolge aanschrpving van den
Minister van Oorlog van-31 Januari
1919, IVe Aid. Litt IJ 15 moeten de
verlofgangers van de miiitie, de land-
weer, den landstorm en van het
reservepersoneel, rjjkswapenen onder
hunne berusting hebbende, deze
wapenen inleveren.
3. Oe rpkswapenen met toebehooren,
welke moeten woiden ingelevesd zijn
Geweer (met monddekse), staurtstuk-
borstel, schroevendraaier), karabpa,
bajonet, bajonetscheede en -drager,
geweerriem, karabpnnem, rijksrevolver
met foudraal, voor zoover genoemde
voorwerpen tot de uitrusting van den
verlofganger behooren de korporaals
en minderen moeten ook de overige
tot hunne nitrusting behoorende
blanke wapenen inleveren.
3. De inlevering heeft plaats, ten over-
staan van de militaire overheid, in
der lokalen der openbare dorps-
4.
i,
een
school, op de navolgende dagen en
uren
I© Fe&sspusipi S9I9 van 10 uur
voormiddags tot 2 uur nam.
20 Feter-assspi SSSIfl van 10 unr
voormiddags tot 2 uur nam.
De verlofgangers zpn verplicht, be-
houdens ernstige verhindering, op de
aangegeven tjjdsiippen hunne wapenen
in te leveren, en zullen, zoo mogeljjk,
daarbij hun zakboekje mee-
brengen. De inlevering kan des-
gewenscht in burgerkleedinggeschieden.
Zij, die op de bovengenoemde dagen
hunne wapens niet inleveren, znllen
in een garnizoen onder de wapenen
worden geroepen, om dat alsnog te
doen. Blpkt daarbij, dat zjj, zonder
geldige redenen, geen gevoig gaven
aan den algemeenen oproep, dan znllen
zij worden gestraft, en gedurende dien
straftijd, in dienst worden gehouden.
Aangezien het ten strengste
verboden is, rijTesmunitie in
bezit te hebben, moeten zij, die in
bezit daarvan mochten zijn, die
munitie op bovenstaande tijdstippen
mede inleveren.
Nalatigheid in deze stelt hem aan
een zeer strenge bestraffing bloot.
Zaamsla^, 12 Februari 1919.
De Burgemeester der gemeente Zaahslau,
JOH. DE FEIJ'TER.
dag-
INGEZONDEN.
(V e r v o 1 g 10.)
Na langdarige onderhandelingen werd
den 5den Mei 1320 de vrede tussehem
Vlaanderen en Frankrijk geteekend, waarbij
o. a. bepaild werd, dat Vlaanderen na het
afsterven van graaf Robert III niet op
's graven oudsten zoon Lodewijk, eenen
woestaard, zou overgaan, maar op's graven
kleinzoon Lodewjjk van Nevers, die al-
vorens met Marguerite van Frankiijk, de
docbter van koning Philips V, in den echt
zou treden.
Den 17den September 1322 overleed
Robert III, twee en tachtig jaren oud.
Hoe wel ook hp vaak voorbijzag, dat bp hot
volk in de eerste plaats de kracht des lands
berustte, wordt hij geroetud als een edel-
moedig vorst, die zijoen onderzaten eene
hartelpke genegen'neid toedroeg en als wet-
gever groote verdiensten had. Hp was de
laatste regent van Vlaanderen, die toonde
meer te zpn dan een speelbai der verschil-
iende staatkundige paripen, meer dan de
gedienstige kneeht der Fransche nmnarchen.
Lodewpk 1, opgevoed te Parijs en te
Nevers, was Vlaanderen vreemd. Niets
haatte de pdele, lo3zinnige jonge graal'
meer dan ernstige bezigheden Het ».oik
huldigde den Waal noode als vorst. Van
deze stemming maakte zijn oom Robert
van Cassel gebrmk, om de geldigbeid der
bepah'ngen van 5 Mei 1320 te betwisten.
Hp trachtte koning Karel IV, die zpnen
broeder Philips V in Jatuari 3322 was op-
gevolgd, voor zij tie beiangen te winner.
E enzoo deed Roberts tante Mathiide, de
gade van Matfheus van Lotharingen. Het
Parlement van Parijs werd geroepen, om
uitspraak te doen. Ofschoon Lodewijks
yoverhaast bezituemen van de kroouleenen"
niet voorbjjgezien werd, viel de beslissing
in zpn voordeel.
Terwpl Robert en Mathiide den jongen
graaf de erfenis betwistteD, had zpn oud-
oorn Jan van Namen met klem zpne be
iangen behariigd. Om dezsn dienst te be
loonen, droeg Lodewijk hem de heerlijkheid
Lammens4iet (Sluis) op en voegde daaraan
het waterrecbt over de havens van Sluis
en Damme toe. Hij schond daardoor ech-
ter een belangrpk privilegie der Brugge
lingen, wijl dezen door zpne voorgangers
verzekerd was, dat bet waterrecht over de
havens aan het Zwin steeds door een
Brngseh poerter, die te Damme zpn ver
k'iii moest hoaden, zou nitgeoefend worden.
De Bruggeliagen, woedend over deze
schennis, eisehten, dat de gift aan Jan van
Namen zou terngganomen worden.
Teen hunne bedreigingan niet baatten,
grepen zij naar de wapenen en snelden
naar Slnis, om het te bemachtigen.
Vruchteloos poogde graaf Lodewpk, die,
van de beweging onderricht, in den naeht
ijlings uit Kortrpk naar Brugge was ge-
komen, hen te weerhouden. Hp was ge-
tuige van eene bloedige sehermutseling, die
wel den eersten aanval stuitte, maar den
Bruggelingen niet verhinderde, zich te her-
stelien en 81uis te vermeesteren en aan de
vernieling prjjs te geven. Jan vanNnmeh
dankte het leven slechts aan de snseekingen
van graaf Lo&ewjjk, die boloofde, de
sohenking te aullen istrekken. Hij werd
Eaar Brugge gevoerd an in den Steen op-
gesloten (14 Juui 1323).
De gravin van Namen riep onmiddelljjk
de tusschenkomst van den koning van
Frankrpk in. De graaf van Vlaanderen
begaf zieb naar Parijs, om daar over de
aanmatigingen zijmer onderdanen t9 klagen.
Het verdroot Jan van Namen, dat hp
niet speedig zpne vrijhoid herkreeg. Hij
verzocht, den dienst in de St.-Donaaskerk te
mogen bpwonen, op zijn ridderwoord ver-
zpkerende, dat hij niet zou beproeven te
ontvluehten. Men weigerde zpn verzoek
en sloeg geen aeht op zpne klachten over
de vervelendheid zijner gevangensehap.
loch was 's Gravensteen een vroolpk ver-
blpf, in sppt van zijne traliSn en stok-
waarders. Men gaf ,den gevangenen goede
beddenop groote feesten versierde men
hunne zalen met groen en bleemen en men
verbood hun niet, er hunne vrienden te
ontvangen. Men zong er den ganschen
men dobbelde er den geheelen nacht.
Doze ordeloosheiti verscbafte Jan van
Doorne, wiens huis aan de gevangenis
paalde, de gelegenheid, om zonder gerueht
te verwekken, eene opening in den rauur te
maken, waarlangs graaf Jan zijnen verlos-
ser volgde. Uit het hnis van Jan van
Doorne spoedde hp zich naar de Vrjjdag
markt, waar Jan van flertaberge hem met
nog drie ruiters en zes paarden verbeidde,
ea ontvlood jjlings de stad, welker poor-
teis te laat vernamen, dat men hun den
kostbaarsten buit van de onderneming te
gen Sluis had ontrukt (September 1323).
De spijt der Bruggelingen werd grooter,
toen zij hoarder, welke jjverige pogingen
graaf Lodewpk en graaf Jan aanwendden,
om van Fransche zijde hulp te bekomen,
ten einde de bewonhrs van Brugge en het
Vrije te straffen. Zij besioten bakzeil te
halen en zonden efgevaardigden naar Sent,
die den graaf nederig verzochten, een ver-
gelijk te trefien.
Lodewjjks voomaamste raadsman, de abt
yan Vezelay, toonde zich volstrekt niet on-
verzoenlijk, vootal toen de Bruggelingen
hunne beur-s voor hem openaen. De sa
menkomst liep ia de baste verstandbouding
af, nadat de poorters, Ijoven do gift aan
den abt, zich tegenover Jan van Namen
tot eene boete van 66000 guldens verplicht
hadden. De graaf bevestigde de oude voor-
rechten van Brugge, vermeerderde die zelfs,
en bepaaide, dat te Sluis geene koopwaren
van boven de zestig pond zouden gelost
worden, dat aidaar geene lakenweverijen
zouden mogen wcaen opgericht, of eene
lakenmarkt g- hou nook zou Jan van
Namen, noch zpne opvoigers er kasteelen
of sterkten mogen bouwen.
Graaf Lodewpk vermeerderde na ook de
rechten der met de Bruggelingen bij dit
oproer zoo nauw verbonden Vrplaten. Deze
Vrijlaten waren de bewoners der oude kas-
selrpe van den Brugschen burcht, eere
landstreek, welke van de Yperiee en den
Tser in het zuiden tot de Hont en het
br.rggraafscbap van Gent in het noorden
reikte. Oorspronkelpk had dit Iandschap
onder Brugge gestaun, utaar dewijl ^het
platteland veelal andere beiangen had dar
de hoofdstad, haddea de bewoners der kas
selrpe m een tpdperk, dat de poorters door
oorlog en tegenspoed geieisterd wareD, be-
dongen, dat zp voortaa-i niet meer aan de
Brugsche overheid, maar aan den kastelein
binnen den Brugschen burcht onderworpen
zouden zijn. Graaf Philips van den Elzas
had deze overeenkomst bevestigd en d-n
Vrplaten eene keur gegeven, waarbij hp
de rechtsmacht over hun district met het
dagelijksch beheer aan eene bank van se'ne-
penen opdroeg, welke regenten voor hun
leven werden aacgesteld. Thans verklaarde
graaf Lodewpk, dat de bestunrders van het
Vrije niet alleen Vrplaten moesten zpn,
maar ouk binnen het Vvije wonen.
De rust was nu bersteld en graaf Lode
wpk haastte zich, naar Frankrijk temg te
keeren. Bp wilde door niets aan Vlaaa-
deren herinnerd worden dan door eenen rm-
men toevoer van geld oor zpne kestbare
levenswpze en den luister, welken hem de
titei van giaaf van Vlaanderen scbenk.
Tot Iandvoogd over Vlaanderen benoemde
bp den beer d'AspretBont, een Franseh rid
der, die, onbekend met de taal en de be-
hoeften des volks, buiten staat was, om
het grafeiijk gezag naar eiseh te handha-
ven. De ambtenaren. onbewaakt als zij
waren, handelden, geipk het hun goeddaeht
de tollenaars en ontvangers vonden in de
geldverspilling van den graaf eenen wpden
dekmantel voor hunne afpersingen.
Deze kwellihgen moele, schoolde den
6den October 1323 een hoop ontevreden
Bruggelingen samen. Zij vielen op de
bloedzuigars hunner welvaart aan en staken
de woningen der geweldenaren in brand.
Ieder, die den getergden burgers mishaagde,
was zijn leven niet zeker. Ongeveer vpf
maanden waren Brugge en omstreke* het
tooneel geweest van ontzettende grmwelen,
toen graaf Lodewpk naar Vlaanderen
terugkeerde, ten einde een onderzoek naar
de beroerten in te stellen. Hij deinsde
voor krachtige maatregelen terng en liet
de zaken, zooals zij waren. Hij vergafden
opstandel ngen het kwaad, dat zp bedreven
hadden, maar ook den ambtenaren hunne
knevefarijen. Nauw acktte hij de rust
hersteld, of hij keerde Vlaanderen ander-
maal den rug, om weder ongestoord de
genoegens van jacht, spel en festijnen te
kuncen smsken.
Met 's graven vertrek wakkerde de wrok
over de ontvangen beleedigingen weder op.
De beroering, die kort te voren zooveel
ellende veroorzaakt had, herleefde. In de
lente van 1324 was Brugge opnieuw het
tooneel van anarchie. Het volk ontsloeg
op eigen gezag de ambtenareD, die het ge-
kweld hadden, benoemde ontvangers en
tollenaars, in wie het vartronwen stelde, en
trok met de Vrjjlaten weder tegen de
kasteelen der edelen op, nm deze sterkten
te sloopen.
Graaf Lodewjjk, van deze nieuwe geweld-
dadigheden verwittigd, keerde in de zomer-
maand naar Trngge weder. Ook nu ont-
wikkelde hp noch dat doorzicht, noeh die
kracht, welke deomstandigheden vereischten.
Hp vergaf den verstoorders der openbare
rust andermaal hun gedrag. Alleen moesten
de Bruggelingen hem beloven, dat zp de
door ben aangestelde ambteBaren weder
ontslaan en de luiklok niet meer in be
weging brengen zouden, om de burgers
ieen te roepen, dan op bevel van den
graaf of zjjnen stadhouder. Lodewpk ver
klaarde, hiermede voldaan te zijn, ffoojdat
de burgerjj van Brugge hem altijd zooveel
genegenheid had betoond." (24 Juni 1324),
Graaf Lodewpk droeg thans delandvoogdp
op aan den dapperen ridder Philips van
Axel en vertrok weder ras naar zpn geliefd
Frankrjjk.
(Wordt vervolgd).
Blpkens het reeds door ons vermelde
Havastelegram heeft de Belgische Sfinx,
het officieele Betgia, dat emtrent de annexa-
tieverlangens van het niet-officieele Beigie
zweeg als#een mof" eindelpk te Pa-
rps voor de vredes conlerentie gesproken
en zijn eischen of weHscheD duideljjk
is hetgeen daaromtrent gemeld wordt nog
niet keDbaar gemaakt.
Volgers het eene b^richt wordt vrijheid
op de Schelde in vredes- en in oorlngstijd
gevraagd, volgens andere vermoedens wordt
ook af-tand van gebied, in de eerste plaats
van Zeeuwsch Vlaand-ren, gevraagd.
Bipkens eene mededeeln g van onzen
Minister van Buitenlandsche Zaken, in de
Tweede Earner, is er ook bij onze Regso
g officieel nog niets van nekend. We
zullen dus nog moeten afwachten, om te
vernemen wat m^n ipet ons vooi heeft
Er blijkt toch wel iets te zpn en zij, die
meenden dat men h-*t monsterachtige niet
zoude aanaurven, om de hand uit te stekeD
naar iets dat aan den rnstigen "buurmati
behoort, die niets anders heeft getracht
dan we.l doeD, hebben ongelpk gekregen.
Zooals nit eene bloemlesiDg, die we hier
order gevem, bigkt, zpn er ondertusschen
vele beschouwirigen over gehonden, ook door
Belgen en wonderiijk is het. dat zelfs zij.
die als ons goedgezindsm worden besehouwd
ook nog sprrken van eischen dia bahooren
te worden ingewilligd en Bgrensr«gelingen
die op vriendscb appelpke wpze zouden
moeten wordeD opgelost".
Men sehpnt waarlpk nog ta denken dat
men er de Zeeuwsch-Vlamingen aen piezier
roeia zon doen, om hen bp Nederland om
te wissalen voor Duitschers (zooals som-
migen in overweging geven). Zou men
uaarmede dan Zeeuwsch-Vlamingen ook
bun gehechtheid aan het Vaderlaad uit het
hart kunr-en rukkan P Of ia men het eens
met dien scbrpver, die uit de liefdsrijkbeid,
waarmede in 1914 zoowel de ter internee-
ring over de grans gekomen soldaten als
de arme vluch'elingen ontvangen zpD, eeD
bewijs ziet, dat we gaarne bp Belgie zouden
behooren
Als men met scferijvers ke doen heeft
die op een dergelpke wpze de historie ver-
krachten, die bljjk geven z66 weinig de
werkelijke toestanden te kennan of misschien
niet willen kennen, dan moat me* er aan
wanhopen de waarheid tegenover hen te
doen doordringen.
Evenmin kan men den geaaehtengang
begrppen van die BelgeD, welke bepleiten
dat tusschen ons land en Belgie steeds een
vriendscbappelijke verhouding moetbestaan,
en dat de kwesties (er zijn nota bene
heelemaal geen kwesties tusschen ons en
hen, zp veroeelden zich dat alleeri) op
vriendschappelpke wpze moeten worden
opgelost. Zp willen een paar stukken
en niet de minsten van Nederland af-
snijden op ffvriendschappelpke(?)" wpze
Moet men hen daarvoor misschien ook nog
dankbsar zpn, dat ze dit wel gelieven te
doen
Hebben zij dan de stem van Zeeuwsch-
Vlaanderen, die nu reeds OBg#?««r iwm
maanden #van d'Ee tot Hontenisse" wear-
kliukt nog niet gehoord Zpn dt> a-aageia
van ons reuzenkoor, de door de baaoeker®
der vergaderingen gejubelde vadsrlandacKe
zangen nog niet tot hen dooigedrongea,
dat het nationaal zangkoor, dat, naar ^ssrs?
vernemen zieh ook buiten Ter Neazea sal
doen hooren, zjjne stem dan nog wat Laid®?
doe klinken, wellicht dat Men dan tot feat
besef komt, van de stemming ia hat
Zeeuwech-Vlaam8che volk.
Zelfs de meest welgezinde Belgen gprekea
van „rechten van Belgie, van een ga-sd-
maken van een gepleegd onreeht''.
is door verschillende sprekers op hiEtorisahtt
gronden aarigetoond, dat Zeeuvrseb-Vlaaa-
deren bp Nederland behoort, dat het Nedsr-
landsch is, en op uitnemende wgs® feisjk!
dat ook wel uit de artikelen 0De Belgea
en Wrp", ontleend aan historische bionnew,
Ook zullen wij in een der volgende naEimsr®
op grond eener kaart van Zeeuwask-
Viaanderen nit de jaren 1300 kunnen »sa-
toonen, dat bijna geheel onze streek seder!
dien tijd door de Zeeuwsch-Vlamingen
de zee is veroverd.
Maar bovendien, al ware er in vroegere
tpden aan Belgie geen reeht gedaac, dam
zoude, wat vroeger wellicht mogelijk nog
te herstellen zoude geweest zpn, na niet
meer kunnen geschieden zonder dat dooT
dat zoogenaamde herstel een grooi onirecht
zoude gesehieden tegen eene be?olking vaa
ongeveer 80.000 zielen, die in merg ea
nieren Nederlandsch is en dat wenscht 4®
blpven. Eu al moge dat getal kleiu sfa,
in evenredigbeid tot de bevolking der aarde,
ieder onzer meent, even goed als andere
volkeD, recht te hebben op de nationaliteit
waarin bij is opgegroeid, die bp door zpa
levensaard en oniwikkeling lief heeft.
Door deD uitslag van deu oorlog zpa
de banden gebroken, die vele voiken omkneld
hidden onder een juk dat zij niet wensckea.
Zou men dan het nieuwe tpdperk willen
ingaan met het knecbten van e^n gedetke
van een vrij volk onder een juk dat dit
blijke s zpne krachtige protester* in het
geheel niet wenscht
Er is in vele gevallen een beroep gedaan
op het zelfbestemmingsrecht der volkes.
We hebben nog vertrouwen dat alls leefet
de wereld niet uit is, en de machthehbendets
ter vredesconferentie het blijkfoaa? tegea
ons geeiscbte onrecht niet zullen teestaa®.
De Belsji&che kwestie ia 4®
Tweede Kamer.
In de Vrpdag gehonden virgaderiug
stelde de heer Loefi aan dec Minister vafc
Buitenlandsche Zaken de volgende vragen
Kan de Regeering mededeelen of de b«-
ricbten in de dagbladen jnist zjjn, blpkens
welke de Belgische regeering van dh
Vredesconferentie te Parjjs sou kebbea
geeischt, dat het bezit Tan dan linker
Schelde-oever door Nederland niet gahand*-
haafd kan worden, daar de bevoikscg
Belgiseh is
Zoo ja, welke houding denkt de Keges-
ring daar tegenover aan te neme*
Antwoord van den Minister
van Buitenlandsehe Zaken,
De heer Van Karnebeet, Minister va.a
Buitenlandsche Zaken, antweordi
De dagbladberiehten, waarin gewag wordt
gemaakt van een eiseh der BtlgLske re
geering ten aanzien van den linker Schelde-
oever, zpn aan de Regeering niet ontgaa*.
In verband hiermee is het van helaug
mede te deeien, dat door H. Ms. gszant t'e
Parijs namens de Regeering de verwaehting
is kenbaar gemaakt, dat geen vraag of or-
derwerp, waarbp Nederlandsehe hfllangen
zijn betrokken, op de Vredescoufsreatis zal
worden behandeld, zonder dat Nederland
daarbij wordt toegelaten.
Hierop is dd. 4 Februari van de* se®re-
taris der vredesconferentie eeu schrpveu
ontvangen, waarbp ter kennis van den gg-
zant werd gebraeht, dat velgens art. 1 vHa
de vredesconferentie neutrale staten zalien
worden opgeroepen tot bijwoning van zit-
tingen, gewpd aan onderwerpen, dis ban
rechtstreeks aangaan, teneinde moudeling
of schriftelpk te worden gehoord.
In het vertrouwen dat geen bsslissingea
zullen worden gen-omen, die inbreak maken
op het vaste reeht van den Staat of die
indruischen tegen het gevoel van saamheo-
righeid der bevolking van eenig gedeeite
van het Rijk, acht de Regeering bet ter-
nauwernood noodig te verklaren, dat
hoe zeer prijssteltend op een goede na
schap, met den mcestea nadruk een
