ALSEiEEn NIEUWS- EN ADVERTENTIE6LAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
Mo. 8556.
Zaterdag 14 Juli 1917.
57e Jaargang.
Vordering van Wol
De Oorlog.
ABONNEMENT:
ADVERTENT SEN
Telefoon 25.
Sit Blad versoliijiit laaMag^, Wseasdag- en YrpagavoM, uitgezonderi! ep Fecstdagen, &0 de Firma P. J. YAH DE SANDE te Ter Nenzen.
3LA3D.
ten behoeve van het leger.
BINNENLAND
■■■—■in i im—maiijiiiMiii'.: nm
!Per 3 maanden binnen de stad Franco per post voor Nederland 1.10.
®i| vooruitbetalingvoor Belgie /1.40, voor Ned.-Indie en Amerika /1.65
overtg Buitenland f 2.
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buifen Ter Neuzen ook bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
Van 1 tot 4 regels f 0,40. Voor elken regel meer 0.1
Bij direct© opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie word! de
prijs siechts tweemaal berekend.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief.
Inzending van adverteutien voor 1 nail* op den dag der uitgave.
£)e Burgemeester ran TER NEUZEN
maakt bekend
dat ie uitreiking der nieuwe broodbaarten
der 21e/24e week zal plaats hebben in het
lokaal „Bethel2de Verbindingsstraat,
en wel
voor hen wier geslachtsnaam begint met
de letters
Ifc— 18 Maandag 16 Juli van 912 v.rn.
E—IS v 1 5 n.m.
I—L Dinsdag 17 9—12/V.m.
US Q h n 15 n.m.
R—T Woensdag 18 n 9—12 v m.
UZ u u h h 15 n.m.
De inge^etenen worden er op attent ge-
maakt, dat zij bij het in ontvangst nemen
der broodkaarten zich moeten overtuigen,
dat het juiste aantal kaarten in het pakje
zit, daar na het verlaten van het lokaal
geen reclames meer kunnen worden aan-
genomen.
Voor de bewoners van wijk 0 nummers
1186 en 202224 zpn de broodkaarten
yerkrijgbaar bij den beer J. C. Jansen, Hootd
der school te Driewegan en voor die van
Sluiskii bij den heer C. Meulbkoek, aldaar.
De prijs per pakje bedraagt,2 cent,
Ter Neuzen, 13 Juli 1917.
De Burgemeester voornoemd,
J. BUIZINGA.
De Burgemeester van TER NEUZEN
brengt ter kennis van de bouders van
inlandsche wol van de scheer van dit jaar,
dat de aflevering van deze wol moet plaats
hebben op ESinstiag 37 JaiSi 1917,
voormiddags tusschen 6 en 12 titir, te
Ter Neuzen.
Tevens wordt hierbij herinnerd aan de
reeds vroeger bekend gemaakte straf- en
andere bepalingen ter zake van de vol-
doening aan de gedane vordering.
Ter Neuzen, 13 Juli 1917.
De Burgemeester voornoemd,
J. HU1ZINGA.
Onze scheepvaart.
Het Haagsche Correspondentiebureau ver-
neemt nit scheepvaartkringen, dat verte-
genwoordigers van de Stoomvaartmaat-
schappij //Nederland" en van den Rotier-
damschen Lloyd benevens vertegen woordigers
van de Earners van Koophandelte Amsterdam
en te Rotterdam heden met den tijdeljjken
voorzitter van den ministerraad, Minister
Cort van der 'Linden, een conferentie zullen
hebben in bet departement van binnen-
landsche zaken naar aanleiding van de be-
lemmeringen welke de vaart naar Ned.-Jndie
ondervindt.
De gesloten zee.
Reuter seint uit Londen
Wij vernemen met betrekking tot de
gedachtenwisseling, die op het oogenblik
tusschen de Britsche en Nederiandsche re-
geering plaats heeft over het leggen van
een nieuw mijnenveld in de Noordzee, dat
de Nederiandsche regeering reeds volledig
is ingelicht, dat de actie van de Britsche
regeering uitsluitend voortvloeit uit militaire
overwegingen en in geenerlei opzicht ge-
richt is tegen de economische belartgen van
Nederland.
Tevens wordt het Nederiandsche volk er
hiogmaals op gewezen, dat er geenerlei over-
eenkomst bestaat tusschen de maatregelen,
door Groot-Brittannie genomen en die, welke
toegepast .worden door Duitschland, dat het
bevaren van de zeeen aan de geheele neu-
trale scheepvaart ontzdgt. Het verschil
tusschen beider wijze van doen springt in
het oog. Duitschland verbracht alle wetten
door zonder onderscheid schepen te ver-
nietigen op een groot deel van den Oceaan.
Groot-Brittannie daarentegen geeft behoor-
lijk kennis, dat zekere terreinen mogelijk
gevaariijk zijn. Men is van meening, dat
het veel gepaster zou zijn, dat Nederland
bij Duitschland protesteerde tegen het met
de wetten strijdige optreden van dit Rijk,
dan dat het vertoogen richt tot het Britsche
mini3terie van Buitenlandsche Zaken.
De druk van Amerika op de onzijdigen.
In de proclamatie van president Wilson,
waarin de uitvoer van voedingswaren, graan,
vleesch, vet, steenkool, cokes, olieen, mest-
stoffen, wapenen, munitie, ijzer en staal,
zonder verlof van de' regeering verboden
wordt, zegt de president o. a.
//Met het vasthouden van voedselproduk-
ten meent de regeering alleen haaronmis-
kenbaren plicht te doen, teneinde te ver-
zekeren, dat de neutralen zuinig omgaan
met hun eigen voorraden en onze produkten
direct noch indirect, den vjjand ten goede
komen."
Dit is, zoo meldt de //Times" uit New-
Vork, het voornaamste doel van den maat-
regel, en de regeering is voornemens, haar
standpunt ten opziehte van de neutralen
zoo krachtig mogelijk door te zelten.
De president heeft zich hierbij laten
voorlichten door Mr. Hoover (Araerikaansche
voedsel-dictator) in wien hp teel vertrouwen
stelt. Mr. Hoover is van alle Amerikanen
het best op de hoogte van den omzet van
de neutrale havens op Duitschland.
Men schrjjft hem de meening toe, dat met
den ellendigen toestand in Nederland en
Skandinavie geeo rekening kan worden ge-
houden voor zoover de belangen van Ame
rika in den oorlog er door worden geschaad.
Hij is van meening, dat, zoo noodig, alle
toevoer tot deze landen moet worden af-
gesneden, om te voorkomeu, dat ook maar
een onzer levensmiddelen Duitschland zal
bereiken, zelfs al zou deze politiek de aan
Duitschland grbnzende landen voor de keuze
stellen te verhongeren of met de geallieer-
den aan den oorlog deel te nemen tot
redding der demokratie.
De aandacbt van Amerika is nu geves-
tigd op de Zweedsche handelsbetrekkingen
met Duitschland.
De Amerikaansche bladen keuren Wil
son's maatregelen goed.
De interneering der Duitsche
duikbooten.
De Parijsche /Temps" schrijft over het
instellen der internationale commissie
Aanvankelijlr scheen het dat het besluit
van de Nederiandsche Regeering .(de schepen
te interneeren) tot geenerlei protest van
Duitsche zijde aanleiding zou geven. Maar
zonder twijfel is Duitschland van houding
veranderd na het besluit van Spanje, de
onderzeeers, die met averij de Spaansche
wateren binnen zijn geloopen, vrij te laten.
Het moet niemand verwonderen als Duitsch
land dit geval tot een precedent wil maken,
Evenmin is het twijfelachtig, dat in beide
gevallen daadwerkelpke hulp zal zpn ver-
leend aan de onderzeeers. Wanneer men
hen teruggaf aan een der oorlogvoerende
mogendbeden, die ze weer zal kunnen
gebruiken in den huidigen oorlog, zou men
neutraliteitsschennis plegen.
De internationale commissie moge geschil-
len beslecbten tusschen Duitschland en
Nederland, het zal het vraagstub, voor
zoover het de onzijdigheid raakt, niet tot
oplossing kunnen brengen.
Burgemeesters op de zwarte lijst
We lezen in de .Haagsche Post":
Van befcrouwbare zijde werd ons dezer
dagen meegedeeld, dat een groot aantal
burgemeesters in den lande het eenvoudig
vertikken hun plicht te doen inzake de
distribute van levensmiddelen het feit
was ons trouwens bekend. De een doet
zjjn plicht niet, orndat hij te lui is, de ander
doet zijn plicht niet omdat hij zijn burge-
meesterschap eenvoudig opvat als een middel
om zijn eigen zak te spekken. Als hij
bij v. eigen varbens heeft, dan duldi hij geen
regeericgsvarkens in zijn gemeente, voor
hp de zijne tegen hooger prijs verkocht
heeft enz. enz. Ook dit was ons bekend.
Maar niet bekend was ons het volgende.
Van deze plichtvergeten burgemeesters is
een lijst aangelegd, een z.g. //zwarte lijst".
//Wat doet de regeering nu met die zwarte
lijst vroegen we. //Voorloopig niets",
luidde het antwoord, ,/Watblief vroegen
we verder, worden die lui dan niet ont-
slagen //V.olstrekt niet", kregen we tot
bescheid, //ze zullen alleen als hun ambts-
tijd om is niet herbenoemd worden". //Maar
waarom worden die menschen dan niet ont-
slagen vroegen we weer. //Dat weet ik
niet" vertelde onze zegsman. //Vermoede-
lijk durft de regeering niet, omdat een
znassa van die piichtv geten burgemeesters
heel goede en ;nvloedrjjke connecties en
kruiwagens hier in Den Haag hebben, maar
zeker weet ik het niet. In elk geval is,
voor zoover ik weet, tot heden niet een
om die reden ontslagen."
Nederland en Amerika.
De //Times" verneemt, blijkens een be-
richt aan de //Tel.", uit Washington, dat
de Nederiandsche gezant aldaar aan de
Amerikaansche pers opgaven verslrekt heeft
van hetgeen Nederland hoodig heeft aan
Amerikaanach graan. De gezant merkte
daarbp op, dat Nedeiland thans in hoofd-
zaak melkproducten ui voert, waarvan het
overvloed heeft. Eognand krijgt daarvan
het .meest, Duitschla: het minst, zei de
gezant.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Wat wil Erzberger vraagt het Hbl.
De //Germania", het Duitsch6 centrum-
orgaan, poogt het duidelpk te maken. Hp
heeft, zegt het blad, een actie ondernomen,
om den Rijksdag te bewegen een verklaring
af te leggen over de ooriogsbedoelingen.
Hij wil, dat de Rpkskauselier openhijk zal
verklaren, voor het volk en de wereld, dat
Duitschland nog staat op het standpunt
der verklaring van 4 Augustus 1914, dat
het alieen om zich ep zijn toekomst te
verdedigen den oorlog begun, niet gedreven
door een imperiafistiscb zucht om verove-
ringen te maken. Bovendien wil bij doen
verklaren, dat het Duitsche volk steeds be-
reid is, vrede te sluiten op grond van be-
sprekingen, door overeenstemming, dus
zonder dat een der partijen de andere door
vernietiging tot onderwerping gedwongen
heeft
Bp deze actie weet Erzberger, dat hp
k^n rekenen op den steun van de sociaal-
democraten, de vrijzinnigen en de centrum-
partij, dus vaa de meerderheid in den
Rpksdag. Hp heeft zijn parlementaire
vnenden en bet partijbestuur van bet cen
trum ingelicht omtrent zijn plannen en
bedoelingen en daarop de goedkeuring van
bet bestuur verkregen.
Maar daarmede is de quaestie nog niet
duidelijk gemaakt, naar buiten.
Het Duitsche volk mGet, naar Erzberger
meent, door middel van den Rijksdag, ge-
kozen volgens het algemeene, vrpe, demo-
cratische kiesreeht, aan de wereld Juidelijk
deen blpken, wat de oorlogspolitiek van
het Duitsche volk is. De wereld moetin-
zieD, dat Duitschland een verdedigingsoorlog
voert, tegen alle vernietigingsplannen. De
Entente moet begrijpen, dat zij niet alleen
met den Duitscken Keizer, met de Pruisische
jonkers, met de militaire kaste oorlog voert,
maar met bet Duitsche volk, en dat het
vastbesloten is voor zijn vrijheid en zelf-
standigheid alles op te offeren.
De Rpk'skanselier heeit zich in de een-
trale commissie van den Rpksdag in hqt
algemeen met dit denkbeeld vereenigd.
Maar dit is niet genoeg.
Het Duitscbe volk moet ook toonen, dat
het vrij is, en dat het zich zelf niet alleen
kan besturen, maar ook bestnurt.
Het kan dit siechts door de instelling
van een parlementaire regeering; waardoor
de regeering verantwoordelijk is aan het
volk.
Dat wil zeggen, de belofte in de Paasch-
- boodschap van den Keizer moet worden
vervuld.
Niet alleen voor Pruisen, maar voor het
Rijk.
In Pruisen moet thans reeds worden be-
gonnen met de binncnlandsche politieke
hervorming, door invoering van het gelijke
gehefme en directe kiesrecht.
In het Rijk moet de quasi-absolute
regeeringsvorm worden vervangen door een
parlementairen regeeringsvorm, zoodat de
Ministers niet siechts afhankelijk zijn van
de genade des keizers, maar van het ver
trouwen van den Rpksdag.
Deze maatregelen zullen nu in Engeland
wellicht worden opgevat als een bewijs van
zwakte, zegt de //Germania", maar dat
moeten en kunnen wij verdragen. De
ondubbelzinnige uitspraak van het Duitsche
volk voor een vrede door onderhandeling
en overeenstemming zal maken, dat Duitsch
land buitengewoon sterk komt te staan.
De eensgezindheid en vastberadenheid van
het Duitsche volk en de wil om, als het
daartoe wordt fgenoodzaakt, vol te houden
kunnen hierdoor siechts worden versterkt.
Het is nu siechts de vraag, of de Kaa-
selier, de verantwoordelpke leider der Duit
sche politiek en de minister-president van
Pruisen, het hiermede eens is.J
Hierover zijn de meeningen verdeeld,
Uit de //Germania" zou zpn op te maken,
dat de kanselier in hoofdzaak met de mee
ningen, van Erzberger medegaat. En onze
Berlijnsche berichtgever zette uiteen, dat
de verhouding tusschen Yon Bethmaun
Hollweg en Erzberger steeds zeer goed was,
en dat dus de kanselier zeker uiet onkundig
is geweest van de plannen van den Centrum-
afgevaardigde, deze wellicht heeft goedge-
keurd,
Dan zou Von Bethmann Hollweg beslo-
ten zpn, te breken met de conservatieven,
overtuigd voor eon vrijzinnige staatkunde
een meerderheid te vinden in d^n Rijksdag.
Een deel der nationaal-liberale fractie sluit
zich zeker bij de linkerzpde aan en
siechts de rechtervleugel, de groep der
groot-industrieelen en hun aanhang, zou-
den de conservatievea steunen.
Of echter de Keizer te vinden is voor een
regeering tegen de geheele rechterzijde, de
gevaarlijke groep der jonkers, die nog steeds
de baas is in Duitschland en het absolute
Keizerschap siechts steunen wil, wanneer
bet den wil der heeren uit Oost-Elbie doet
De resultaten van den kroonraad, waarin
dit besproken werd, zpn nog niet bekend.
Een poging, om den kanselier een ver
klaring te ontlokken, mislukte. Daarop
volgde een motie van de sociaal-democraten,
om de besprekingen in de Oentrale commissie
te schorsen, daar zij na de verklaring van
den kanselier geen zin meer hadden in de
besprekingen. Dit voorstel werd aangenomen.
Ondet groote opwinding werd de zitting
der centrale commissie verdaagd. Wanneer
de volgende bpeenkomst zal plaats hebben,
is niet bekend.
Doch er moet licht komen in den toestand
Voorloopig is echter afwachten de boodschap
DE POLITIEKE CRISIS IN DUITSCHLAND.
Gelijk kiesrecht voor Pruisen.
Uit Berlijn wordt officieel gemeld: De
Xoning heeft aan den president van het
Staatsministerie de volgende beschikking
gericht:
Naar aanleiding van het op inijn beschik
king van 7 April van dit jaar uitge'brachte
rapport van mijn Staatsministerie bepaal
ik hierdoor, in aanvulling daarvan, dat het
aan den Landdhg der monarchie voor te
leggen wetsdntwerp tot wijziging van het
kiesrecht voor het Huis van afgevaardigden
op den grondslag van het gelijke kiesrecht
moet worden opgesteld.
Het ontwerp moet in elk geval zoo tijdig
worden ingediend, dat de eerstvolgende
verkiezingen volgens het nieuwe kiesrecht
kunnen worden gehouden.
Ik draag u op de hiervoor noodige maat
regelen te nemen.
Groot hoofdkwartier, 11 Juli 1917.
(Get.) Wilhelm R.
GEMEENTERAAD van TER NEUZEN.
Vergadetring van Maandag 9 Juli 1917,
des namiddags 5' uur.
Voorzitter d.e heer J. Huizinga, burge
meester.
Tegen woo rdig de ieden: A. Visser, D. J.
Dees, J. J. de Jager, R. Scheele, E. H. T. van
Borssum Waalkes, D. Scheele, R. G. E.
Nolson, L. T. van Hasselt, L. J. Geellioedt,
G. de Ridder en J. de Feijter.
Afwezig de heeren J. de Bruijne en M.
Eijke.
(Vervolg).
5. Reliandeling van ©en schrijven van
Zijne Excellent!© den Minister vanBin-
metnlandsche zaken omtienl de over na
me door het rijk van de Iioogere bur-
gerschool.
De voorzitter wenscht thans,ralvorens over
te gaan tot de openbare behandeling van een
schrijven van den Minister van Binnenland-
sche zaken, betreffende overname door liet
rijk van de gemeente lioogere burgerscliool
aihier, over te gaail tot het houden van een
com i te-gert era al
De lieer Nolson vraagt, of dit noQdzake-
lijk is..
De voorzitter antwoordt, dat er enkele
punlen zijn, die burgemeester en wethouders
liever in besloten vergadering aan de Ieden
wenschen pnder liet oog te brengen. Zij
achten het in liet belang der zaak, dit niet
terstond in openbare vergadering te doen.
De beer "Nolson wil zich niet bepaald
tegen bet houden eener besloten vergadering
verzetten, al vindt hij het jammer dat die
gehouden wordt. Het is eene zaak die. de
geheele burgerij aangaat en hij meent, dat de
burgers ook gerechtigd te zijn van deze zaak
ten voile op de hoogte te worden gestald.
Er is met betrekking tot de lioogere burger-
school al veel te veel iti gelheime vergadering
beliandeld. Voorzoover hij van het schrijven,
van den minister kennis nam, heeft hij ex-
niets jn aangetroffen, dat geheime behande
ling poodig maakt.
De heer Dees sluit zich aan bij den voor
zitter en bevestigt, dat er een paar punten
zijn, die burgemeester en weLliouders gaarne
den raad orader de oogen hracliten; het be-
treft het noemen van enkele cijfers, die het
college liever niet aanstonds naar buiten
zag dringen. Overigens bestaat er ook bij
hem geen liezwaar tegen openbare behan
deling en kan hij zich met het beloog van
den necr Nolson wel vereenigen.
De beer D. Scheele wijst op de moeilijk-
lueid, die voor de leden ontstaat, als in het
geheim een paar punten worden besproken;
dan moet men zich bij de openbare behan
deling voorzichtig onthouden die aan te roe-
ren, of zich hcrhaaldelijk inbinden.
De voorzitter ontkenl, dat daarvoor thans
ge\raar zou hestaan. Na de besloten vergade
ring zullen de leden nog hun voile vrijheid,
behouden out de zaak in zijn vollen omvang
te bespreken.
De heer Nolson gelooft, dat hij wel weet,
met welke bedoeling besloten vergadering
wordt voorgesteld, nl. de kwes'tie betreffende
den bouwgrond, die aan Elfrink is verkocht
en wellce de gemeente niet meer zou kunnen
verkoopen. Hij acht dat geen reden om be
sloten vergadering te houden. Hij valt in
herhaling, maar wil nog eens verklaren, dat
naar zijne meening de zaak nu gelieel in het
openbaar nioet worden beliandeld. De bur
gers! hebben het recht, op de hoogte dezer
zaak te zijn. Er is over de hoogere hui'ger-
•school en school voor nicer uitgjebreid londcr-
wijs veel te dilcwijls in besloten vergaderirtg
gespraken en dat geeft ten slotle maar a:\tf-
leidiiig tot misyerstand. We behooren, te.-
zorgen, dat er geen misverstand meer heer-
schen kan.
De voorzittei' merkt op, dat de heer Nolson,.
voor wat het door hem aangeroerde punt
betreft, abuis heeft. Hij schorst de open-
bare vergadering, die overgaat in eene zit
ting met gesloten deuren.
Na de lieropening der vergadering deelt
de voorzitter rnede, dat is ingekomen een
schrijven van den minister van binnenland-
sche zaken, waarin desze, naar aanleiding
van eene door leden van het gemeentebe-
stuur met zijrie ambteuaren Op het departe
ment van bintienlandsChe zaken gehouden
conferentie mededeeling doet van de voor-
waarden, waaronder liij de overname van de
.gemeente' hoogere burger school door het
rijk wil bevorderen.
Dit schrijven luidt als volgt:
„Ik heb de .eer Uw College te beriehte4»„
■dat ik aanvankelijk bereid hen te hevoixle-
ren, dat de H. B. in Uwe gemeente met
fngang van 1 September 1918 door het Rijk,
worde overgenomen en uitgebreid tot eene
achool met volledigen vijfjarigen cui-sus, mils
de gemeente zich verbinde:
to. tot hetaliUg van 4 percents rente jaar-
lijks van de kosten van de noodig geachte
aanschaffing en verhetering van meubilair,
terrehiafscheiding, den houw van een Con-
cierge-woning, verfwerken enz. in totaal ge-
raamd op 39.000;
20'. tot betaling jaarlijks van 5000— als
hijdrage In de kosten van instanrihoudingder
school; een en ander ingaande 1 September
1918;
3o. tot afstand van voldoende terrein voor
eventueele uithreiding van de school en voor
den houw van een concierge-wOming. over-
eenkomstig dezerzijds te stellen eisclien.
Het terrein op bijgaande teekening in geel
aangegeven, zal deswege moeten dienen. Ver-
mits, blijkens .bericht van den Rijkshouwdxun-
dige voor de gehouwen van ondei-vvijs enz.
hedoeld terrein reeds verkocht is terwijl de
overdracht van den gronid nog niet heeft
plaats gehiad, zal deze koop alsnog ongepiaan
moeten worden gemaakt en aan den kooper
zoude in ruil daarvoor kunnen worden afge-
staan bet terrein op de teekening in rood
aangeduid. Op deze wijze zal tusschen het
gymnastieklokaal en het aangrenzend terrein
den henoodigden afstand van 25 M. worded
verkregen, en
4o. tot bescliikbaarstelling van een terrein
groot ongeveer 110 maal 110 M. voor open-
luchtspel, voldoende. ,aan dezerzijds te stel
len eischen.
Met bet oog op de samenstelling der ont-
werp-begrooting; voor het dienstjaar 1918 zal
ik gaarne ten spoiedigste met de beslissing
van den raad ten dezen wmrden in kennis 1
gesteld."
Door burgemeester en wethouders zijn bij
dit schrijven overgelegd de volgende bijlagen
lo. Raining van de ontvangslen en uit-
gaven van de school voor middelhaar on-
derwijs voor 1917.
Ontvangsten
Sclxoolgelden /1800,—subsidie van het
rijk f 12000,— totaal 13800,—
Uitgaven:
Jaarwedden der onderwijzers pensioenbij-
dragen 16200,— jaarwedden van den ama
nuensis-concierge 033,331/2onderhoud ge-
bouwen >18,verlichting, verwarmingen
schoonhouden 850,— Leermiddelen en
J