ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
No. 6543.
Donderdag 14 Juni 1917.
57e Jaargang.
De Oorlog.
JAM.
ABONNEMENT
ADVERTENTlfiN:
MAXIMUM PR IJ ZEN
BINNENLAND.
FEUILISTOR.
Telefoo.rs SS.
Bit Biad ?eneMjnt Maandag^, Y/oensdag- en YrljilagavGRii, uitgezoB^erl op Feestdagen,
iilj lis Firma P. J. VAN BE 8ANDE ts Ter Neuzen.
ssamnStiXfaeamsmmB&mBatsmmmsagssEBsmBemauuatn
3 maanden binnen de stad I.Franco per post voor Nederland 1.10.
1BIJ vooruitbetalingvoor Belgie /1.40. voor Ned.-Indie en Amerika 1.65,
overig Buitenland 2.
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of bulten Ter Neuzen ook bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders,
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0J0.
Bij direct© opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt d®
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief.
Inzending van advertentien voor 1 &111X* op den dag der uitgave.
De Burgemeester van TER NEUZEN
maakt bekend de volgende maximum-klein-
handelprijzen
Beste zwarte Siroop 0,24 per 1/3 K.G.
Zwarte Siroop No. 2 ff 0,21
Sago 0,28 per pakje van u
Aardappelmeei (Pakmeel) 0,1 P/g
per pakje van l/4
Voor belanghebbenden nadere inlichtingen
omtrent groothandel- en tusschenhandel-
prijzen te bekoraen op het LeveDsmiddelen-
bureau.
Ter Neuzen, 13 Juni 1917.
De Burgeraeester voornoemd,
J. HU1ZINGA.
De Burgemeester van TER NEUZEN
maakt bekend, dat, volgens Ministerieele
beschikking, de navolgende inrichtingen
Pensions, Hotels, Eethuizen, Coope-
ratieve Keukens, Vacantiekolonies,
Ziekeninrichtingen, Gestichten, Werk-
inrichtingen, Huizen van Bewaring, Ge-
vangenissen, Industrieen enz.
geen zachte zeep door tusschenkomst van
het Gemeente Bestuur of van het JLevens-
middelenbureau kunnen ontvangen.
Voor hen wordt dezoogenaamdelndustrie-
zsep bescbikbaav gesteld, welke ue hoordeti
dier inrichtingen rechtstreeks kunnen be-
stellen aan een der fabrikanten aangesloten
bp de Vereeniging van Fabrikanten van
zachte zeep, waarvan een ljjst voor belang
hebbenden ter inzage ligt op het Levens-
middelenbureau.
De prijs der Industrie-zeep is tbans
Fls 50,per 120 Kilogram.
Ter Neuzen, 13 Juni 1917.
De Burgemeester voornoemd,
J. HU1ZINGA.
De benzinedistributie.
Naar wij uit goede bron vernemen, ver-
wacht men, dat begin Juli weder een dis
tribute van benzine voor industriSele be-
drijven zal plaats bebben. Behoudens on-
voorzibne omstandigheden zal alsdan een
zending benzine uit Amerika aankomen.
(H. Crt.)
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Wat er in Rusland ge-beurt is nog steeds
sleehts bekend uit voikomen onvolledige, en
niet steeds vertrouwbare mededeelingen;
maar voor het vormen van een oordeel over
den toestand zijn zij voikomen onvoldoende,
schrijft het Alg. Hbl.
Een ding is tzeker: dat de strijd aan het
DOOR
H. RIDER HAGGARD.
„Zijn dit," vroeg hij, op de oude heeren
wijzend, „modellen die hun beurt afwach-
ten, of zijn het critici?"
„Het zijn critici," antwoordde Mirjam
droog, terwijl zij de vochtige doeken van de
ruwe klei nam.
De arbeid begon. De drie curatoren za-
ten aan het eene einde van de loods, en
schenen niet veel lust te hebben om op te
staan, zoodat zij niet veel zagen. Zij waren
altijd vroeg op, en de namiddag was warm,
en weldra waren zij alle drie rustig inge-
slapen.
„Kijk eens," zeide Marcus, „dat is een
mooi onderwerp voor een kunstenaar."
Mirjam knikte en nam drie klompen klei,
die zij handig en zwijgend vormende tot
ruwe maar uitstekende portretten van de
goede mannen, die er hartelijk om lachten
toen zij wakker werden.
Zoo ging het elken dag. De oude heeren
verschenen en vielen in slaap in hun ge-
makkelijke stoelen. Nehushta volgde,
schijnbaar of in werkelijkheid hun voor-
Russische front van zeer weinig beteekenis
is; en dat dit de ongerustheid opwekt in de
geallieerde landen is duidelijk.
De Times geeft aan die ongerustheid
uiting. Voor het uitbreken der revolutie,
zegt het blad, was de toestand van het Rus-
sische leger buitengewoon guns-tig. De win
ter was goed gebruikt. De verliezen van
1916 waren aangevuld, de depots goed
voorzien, een aantal nieuwe divisies in
't leven geroepen, de voorraad kanonnen
en ammunitie werd geregeld vergroot, zoo
dat Rusland in staat werd geacht in dit jaar
krachtigen stetm te geven aan de geallieer-
den, zoowel in Europa als in Azie.
Daarop werd het geheele veldtochtsplan
voor 1917 gegrond. Het Fransch-Engelsch
otfensief in het Westen was op een vroeg
tijdstip bepaald, teneinde een Duitschen
aanval voor te zijn, en de Russen te heipen
door alle beschikfoare reserves uit Duitsch
land naar ihet Westfront te lokken. Tegelijk
zou Sir Archibald Murray op de grens van
Palestina, Sir Stanley Maude in Mesopota
mia optreden, om de taak der Russen in den
Kaukasus te verlichten. Italie zou den nieu-
wen aanval tegen Oostenrijk ondernemen,
Belgie en Portugal zouden in het Westen
medewerken.
Maar de interventie der Russische legers,
die tegen een zekeren datum was vastge-
steld, bleef uit. De Russische legers weige-
ren te vechten; of de desorganisatie, een
gevolg van de revolutie, is zoo groot, dat
geen kans bestaat, de Russische troepen in
het vuur te brengen.
Dat maakt den toestand zeer ernstig.
Er biijven'nu nog slcchts vfer maarrden
over, waarin de Russen voor de zaak der
geallieerden zouden kunnen optrede'n. Maar
in Engeland begrijpt men best, dat het niet
doenlijik is voor een groot land, midden in
den grootsten crisistijd, midden in een we-
reldoorlog, zijn politieke instellingen voiko
men te wijzigen, en tegelijkertijd in staat te
biijven zijn militaire actie voort te zetten.
Men vreest er derhalve. voor, dat de Rus
sische revolutie den wereldoorlog nog met
een jaar zal verlengen, tenzij de Russen
plotselimg tot het besef moohten komen, dat
zij een taak te vervullen hebben
Kerenski, en andere Russische leiders,
pogen het besef daarvan wel wakker te
schudden, maar de actie van moderne groo-
te legers kan niet worden geleid met impro-
visaties of edelmoedige opwellingen.
De Times meent, dat zoo Rusland moet
worden gemeten met den maatstaf van het
Westen, het moet worden beschopwd als
afgedaan, of ten minste voor dit jaar buiten
werking gesteld; en dan zouden Engeland
en Frankrijk daannede rekening moeten
houden, met het maken van schikkingen.
Maar het blad veriest ook in deze om
standigheden niet het vertrouwen op den
einduitslag en op de loyauteit van de Rus
sische regeering aan de zaak der geallieer
den.
Er zijn echter Russische uitingen, die ook
dit vertrouwen kunnen sohokken; en zoo die
meeningen veld winnen, zal Engeland een
anderen weg moeten inslaan, om zich de
overwinning te verzekeren.
beeld, zoodat Mirjam en haar model feite-
lijk alleen bleven. Men kan begrijpen, dat
het model van die gelegenheid gebruik
maakte, om allerlei onderwerpen met haar
te behandelen. Hij vertelde haar van zijn
leven vol afwisseling en opwinding, van de
oorlogen die hij had meegemaakt, en de
landen die hij bezocht had. Zij vertelde hem
op haar beurt van haar eenvoudig leven
onder de Esseeers, wat hij zeer belangrijk
scheen te vinden. Later kwam het gesprek
op den godsdienst. Mirjam waagde het, hem
de beginselen van haar geloof mee te dee-
len, waarnaar hij met eerbied en aandacht
luisterde. Ten laatste stelde hij echter voor,
een ander onderwerp te kiezen, dan de
eeuwigheid.
„Voorloopig geloof ik slechts aan de eeu
wigheid van uw kunst," meende hij.
„Ja, die duurt totdatmw smaak veran-
dert, of totdat het kunststuk in het vuur
verongelukt. Maar zie, de breeders ontwa-
ken. Meester, kom hier, en maak dien neus-
vleugel at, ik weet er geen raad op."
De oude kunstenaar bekeek het borsU
beeld met bewondering.
„Mirjam," zeide hij, „ik bezat eenige be-
drevenheid in deze kunst, en heb u in de be
ginselen daarvan onderwezen; maar nu,
kind, kan ik u niet verder heipen. Maak
den neusvleugel at, zooals gij zelf verkiest;
ik ben slechts de opperman, die voor den
Dat die overwinning te velde niet j*emak-
kelijk is, daarvan zal men in Engeland
thans ook wel overtuigd zijn. En de strijd
kan nog lang duren, wanneer de oorlog
moet worden voortgezet tot de voikomen
onderwerping van Duitschland door de
Fransch-Engelsche strijdmacht, al komen
straks dan ook geimproviseerde Ameri-
kaansche legers naar Europa. Want Presi
dent Wilson heeft een-en-twintig generaals
benoemd, maar de kennis en de ervaring
kan -hij hun niet geven; en of het waar is
voor oorlogvoerende mogendheden, dat het
verstand wel met het ambt komt, is nog de
vraag. De geschiedenh; van de Amerikaan-
sche geschillen met Mexico heeft trouwens
van de gevechtswaarde der Amerikaansche
legers geen hoog denkbeeld gegeven. De
thans ingeschreven millioenen moeten tot
soldaten worden gevormd, en de bevelvoe-
ring over deze legers moet dan wonden toe-
vertrouwd aan chefs, die er waarlijk ook
niet tfe veel van weten.
Een brief uit Washington aan de Times
zegt trouwens: dat naar men hoopt, metter-
tijd alles w.el zal terecht komen, doch dat
thans alles nog op los-e schroeve-n staat. Er
is te veel ambtelijke rompslomp, die belet
dat de oorlogsvoorbereiding goed zou kun
nen marcheeren.
De medewerking van Amerika aan den
strijd te velde lijkt dus wel zeer problema-
tisch, tenzij er bij E geland en Frankrijk
plan bestaat, om den Strijd nog een jaar of
wat te rekken.
En in dien tijd kan _>r zoo veel gebeuren!
Reeds nu wordt, order toezicht der cen-
suur, in ric limes gezegd, dat er voor dc
Amerikanen iets onwezenlijks en kunstma-
tigs in den toestand is. In het Westen be
grijpt men niet, waarom de V. S. oorlog
moeten voeren, n*adat de President ver-
klaard had, dat de Staten zich buiten den
oorlog moesten houden, wijl zij er niets bij
te wiinnen hebben en geen speciale grief
tegen Duitschland hebben.
En zelfs in de couloirs van het kapitool
wordt de vraag gehoord:
„Waarvoor vechten de V. S.? Is het om
voor Engeland de kastanjes uit het vuur te
halen? Of waarvoor dan?"
Op die vraag is naar de Times-cor
respondent zegt, nog geen begrijpelijk
antwoord gegeven.
En nu komt daar nog bij, dat President
Wilson een nota gezonden heeft aan China,
waarin de binnenlandsohe oneenigiheden in
China worden betreurd en op de noodzake-
lijkheid van nationale eenheid wordt gewe-
zen. Die nota, alweer ingegeven met de
bedoeling, om China te behoeden voor den
toestand van innerlijke verwarring die elke
deelneming aan den strijd onmogelijk zou
maken, heeft in Japan hevige ontstemming
gewekt. Gematigde Japanners besohouwen
die nota als een inmenging van Amerika
in de internationale politiek van China;
andere, meer opgewonden elementen, mee-
nen nog erger dingen. En bij de bestaande
verhouding tusschen Japan en de Vereenig-
de Staten, de bestaande gevaren voor een
botsing, is dit optreden van Wilson allicht
bouwmeester de steenen aandraagt. Ik wil
niets zeggen, maar misschien en hij gat
haar een aanwijzing.
„Zoo?" zeide Mirjam, de klei met haar
werktuig aanrakend. „0, zie! zoo is het
goed. Gij bezit de ervaring, meester."
„Zooeven was het ook goed. Misschien
bezit ik de ervaring, maar gij hebt genie,
en zonder mijn hulp hadt gij de tout ook
gevonden."
„Ik heb hetzelfde gezegd," riep Marcus
triomfantelijk.
„Heer," antwoordde Mirjam, „gij zegt
veel dingen, die gij, geloof ik, niet meent.
Wees nu stil. Nu moet ik uw lippen be-
studeeren en niet uw woorden."
Zoo ging de arbeid voort. Eens begon
Mirjam te zingen, en toen zij bemerkte, dat
haar stem Marcus behaagde, en den slaap
der ouderen verzoette, zong zij vaak: vreem-
de, droevige liederen van de woestijn en de
visschers van den Jordaan. Zij vertelde ook
wel verhalen en legenden, en als zij op-
hield, begon Nehusiita te vertellen wilde
geschiedenissen uit Lybie, somber en bloe-
dig, of van zwarte en witte magie. De na-
middagen waren gezellig, en toen het klei-
model gereed was, zorgden de metselaars
onder de breeders voor een rijw behouwen
stuk mariner, dat Mirjam begon te bewer-
ken.
Een was er echter, die zich niet gelukkig
meer geschikt om verwijdering, dan toena-
dering te brengen tusschen de beide anta-
gonisten in den Stillen Oceaan.
En een vijandige houding van Japan te-
genover Amerika zou wel eens tot zonder-
linge resultaten voor de Entente kunnen
leiden.
DE HAVEN VAN OOSTENDE
ONTRUIMD.
De Engelsche admiraliteit deelt mede:
Uit een pas uitgevoenden verkennings-
tocht blijkt, dat alle groote schepen uit
Oostende verwijderd zijn. De twee torpe-
dojagers, waarvan onlangs melding is ge-
maakt, zijn naar Zeetorugge gesleept. Ver-
moedelijk zijn zij bij het bombardement be-
schadigd. De haven biedt een doodschen
aanblik. (Reuter.)
De Times geeft zijn voldoening te kennen
over de herhaalde aanvallen, die in den
laatsten tijd, zoowel door marine-vaartui-
gen als vliegers op de havenwerken van
Zeebrugge worden ondernomen. Reeds den
12en April had admiraal Jellicoe in een in
terview duidelijk gemaakt, welken overlast
de Duitschers van Zeebrugge uit den En-
gelschen kunnen aandoen. De taak, dit
wespennest uit te roeien, is des te moeilij-
ker, daar voor den oorlog geen enkel vloot-
offioier er ooit aan gedacht had, dat een
schip zijn kanonnen op een landfort zou
moeten richten. Het moet echter geschie-
den, omdat-de torpedojagers te Zeebrugge
de bewakinig van het Kanaal zeer kunnen
bemoeilijken. De Duitschers hebben het
vooivleel, riat zij het oogenblik van een aan
val kunnen kiezen. Jellicoe wees er tevens
op, dat dertig torpedojagers een patrouille-
linie kunnen aanvallen, waaruit men zich
een denkbeeld kan vormen van het aantal
schepen, dat noodig is om voortdurend op
iederen raid voorbereid te zijn."
PREDIKANT EN MUNITIEARBEIDER.
„Toen Koning George onlangs met zijne
gemalin eenige munitiefabrieken bezocht,"
zegt de Daily Telegraph, deed zich o.a. het
volgende geval voor:
„In een kleine nationale granatenfabriek
troffen zij dominee E. D. Hodson aan, die
zich er niet toe bepaalde zijne kudde op
haren plioht jegens het vaderland te wijzen,
maar haar ook in de praktijk een voor-
beeld heeft gegeven.
Toen de koninklijke bezoekers de fabriek
binnenkwamen, was hij juist bezig met het
bewerken van twaalf-ponder granaat-man-
tels.
De Koning vroeg hem, of hij vroeger ook
metaalfoewerker was gewieest.
„Neen, sire", was het antwoord. „Ik ben
dominee in eene gemeente, hier vijf mijlen
vandaan."
„En doet gij ook uw herderlijk werk in
uw parochie?" vroeg de Koning.
,,Zoo goed ik kan," zeide de geestelijke,
„maar ik werk hier zes dagen per week, van
12 uur 's middags tot 12 uur 's nachts en
kan dus slechts de rest van mijn tijd aan
mijn gemeente wijden."
In antwoord op andere vragen zeide de
gevoelde dat was Caleb. Sinds den dag,
dat hij Mirjam naast Marcus had zien loo-
pen, haatte hij den schitterenden Romein,
in wien hij, zooals hij bij ingeving wist, een
gevaarlijken medeminnaar had gevonden.
O, hoe haatte hij hem! Hij kon zijn woede
en zijn afgunst niet in zijn hart opsluiten,
zelfs bij die eerste ontmoeting. Zij waren
op zijn gelaat geschreven en straalden hem
uit de oogen, zoodat Marcus het wel moest
opmerken.
Caleb had Mirjam den laatsten tijd wei
nig gezien. Zij was niet boos op hem; haar
grieven tegen hem waren van dien aard, dat
een vrouw ze gemakkelijk kan vergeven,
maar in haar hart was zij bang voor hem.
Plotseling was het gordijn weggetrokken en
had zij den waren aard van den jongen-
man leeren kennen, die als een verterend
vuur was. Zij had gevoeld, dat hij de waar-
heid sprak; dat hij, de wees, dien zelfs de
zachte Esseeers niet mocht lijden, slechts
een wezen op aard liefhad haar persoon,
terwijl zijn hart vervuld was van haat tegen
verschillende menschen. Zij was overtuigd
dat elke man, dien zij toevallig mocht lee
ren liefhebben, als zooiets ooit gebeurde, in
gevaar zou komen als hij Caleb naderde, en
die gedachte maakte haar angstig. Het
angstigst was zij, als zij hem Marcus zag
aanstarenofschoon de Romein haar on-
verschillig was. Maar dat geloofde Caleb
geestelijke, dat hij nu al achttien maanderr
munitiearbeider was.
„Flink zoo, dat vind ik prachtig!" zeide
de Koning.
In een andere plaats kon het Koninklijk
paar zich overtuigen van de flinkheid van
een vrouwelijke politieagent. Een lid van
het vorstelijk gezelschap was van de overi-
ge bezoekers afgedwaald en toen hij bij den
auto van den Koning gin gstaan om dierrs
terugkomst at te wachten, arresteerde de
„agente" hem als verdacht type. De tus
schenkomst der Koningin was noodig om
hem uit den greep der politiedame te ver-
lossen."
HET OORLOGSDOEL DER VEREENIGDE
STATEN
President Wilson heeft in een boodschap
aan de Russische regeering nogmaals de
oorlogsdoeleinden van de Vereenigde Sta
ten uiteengezet. Onjuiste voorstellingen
hebben Amerika's doel minder duidelijk ge
maakt, zegt de president, en hij wil zich
duidelijk verklaren aan 't Russische volk,
Jjop dit oogenblik nu er een keerpunt is ge-
komen in den oorlog ten nadeele van
Duitschland.
In hun wanhopig verlangen om de on-
vermijdelijke nederlaag te ontgaan, bezigen
degenen, die in Duitschland de macht "in
handen hebben, elk middel en maken zij
zelfs gebruik van den invloed van groepen
en partijen onder hun eigen onderdanen
(nl. de socialisten) tegenover wie zij nooit
oprecht hebben gehandeld of verdraag-
zaamiheid hebben betoond, aan beide zijden
van den Oceaan een propaganda te voe
ren, waardoor zij hun invloed in het eigen
land behouden en hun macht in het buiten
land ten nadeele van dezelfde lieden, van
wier diensten zij gebruik maken.
De positie van Amerika in dezen oorlog
is zoo duidelijk uiteengezet, dat niemand
verontschuldigd kan worden, die er een
verkeerde voorsteiling van heeft. Het zoekt
geen materieel profijt of uitbreiding van
eenigen aard. Het strijdt voor geen voor-
deel, geen eigen zelfzuchtig doel, maar voor
de bevrijding van aile volkeren van de aan-
valszucht van een autokratische macht.
De heerschende klassen in Duitschland
zijn in den laatsten tijd begonnen eenzelfde
vrijzinnige en rechtvaardige opvatting van
hun doel te verkondigen, maar alleen ter
bewaring van de macht, welke zij zich in
Duitschland verworven hebben, van de
zelfzuchtige voordeelen, welke zij ten on-
rechte voor zich verkregen hebben en van
hun persoonlijke heerschzuchtige nlannen,
van Berlijn tot Bagdad en nog verder.
Regeering na regeering (in Duitschland)
is door hun invloed -zonder openlijke ver-
overing van grondgebied, verstrikt in een
net van intrigues, dat tegen niets minder
gericht was dan tegen den vrede en de
vrijheid der wereld. De mazen van dat web
moeten verbroken worden, maar men kan
ze niet verbreken, tenzij het reeds begane
kwaad teniet wordt gedaan. Er moeten vol-
doende maatregelen genomen worden om te
voorkomen, dat het net opnieuw geweefd.
en hersteld wordt.
niet.
Doch al zag zij hem weinig zij was
overtuigd, dat hij steeds in haar nabijheid
was, en dat hij elken dag te weten kwam,
hoe zij haar uren doorbracht. Marcus ver
telde haar ook, dat hij overal dien knappen
jongen man met die wraakzuchtige oogen
ontmoette, die, zooals zij gezegd had, Caleb
heette. Ook dit maakte Mirjam bevreesd,
en zooals blijken zal, niet zonder reden.
Op een namiddag, terwijl Mirjam aan het
borstbeeld werkte, en de drie oude heeren
als gewoonlijk waren ingeslapen, zeide Mar
cus opeens:
„0, dat zou ik vergeten. Ik. heb u iets te
vertellen. Ik heb den moordenaar ontdekt
van dien Joodschen diet, naar wiens dood
ik onder anderen hier een onderzoek moest
instellen. Het was uw vriend Caleb."
Mirjam schrikte zoo, dat haar beitel uit-
gleed.
„Stil!" zeide zij met een blik naar de
slapers; want een hunner had zoo luid ge-
snorkt, dat hij zelf wakker begon te worden
door het geluid. „Zij weten het immers
niet?" vroeg zij fluisterend.
Hij schudde het hoofd.
„Ik moet u over deze zaak spreken",
ging zij voort, steeds fluisterend. „Neen, nu
niet, als wij alleen zijn."
(Wordt vervolgd.)
NEUZENS
COURANT