ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUW8CH-YLAANDEREN.
AANBESTEDiNGL
No. 6532.
Donderdag 17 Mei 1917.
57e Jaargang.
en
Broodkaarten.
MI
JikM.
ABONNEMENT:
ADVERTENTIEN:
I STTILLETOH.
TeleSooo 2£».
Bit Blad versciulnt Haanflag-, WosBsdag* en VrtJdagaYond, uitgezonderd op Feestdagen, hi| de Firma P. J. VAN DE SA8DE te Ter Henzen.
aan te besteden:
BINNENLAN0.
s iflfwrwrarib jwaiiniiK yi«BWBBB«agg
Per 3 maanden binnen de stad 1.—. Franco per post voor Nederland 1.10.
BIJ vooruitbetalingvoor Belgie /1.40, voor NecL-Indie en Amejuka /1.65s,
overig Buitenland 2.
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0.1G,
Bij opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt ds
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief.
Inzending van advertentien voor 1 Uftr op den dag der uitgave.
De Burgemeester van TER NEUZEN,
maakt bekend, dat volgens ontvangen minis-
terieele beschikking No. 60700/36 het afls-
veren van brood streng verboden is
tegen bons, die niet afkomstig zijn van
broodkaarten der „loopende week",
zullende overtreding dezer bepaling streng
worden gestraft, zoowel van de zijde der
bakkers door uitsluiting van Regeerings-
meel, als van de zijde van bet publiek door
inhouding der broodkaarten.
ALLEEN in het geval, dat de laatste dag
van de geldigheidsduur eener broodkaart
op een Zaterdag valt, mag op dien dag wor
den gekocht op bons van broodkaarten der
volgende week.
Ter Neuzen, 16 Mei 1917.
De Burgemeester voornoemd,
J. BUIZ1NGA.
Burgemeester en Wetbouders van ZAAM--
SLAG zullen op Dinsdag 22 RBei
E917t des vqorm. 9 live, ten Raadbuize
dier gemeente tracbten
De onderhoudswerken, her-
stellingen en vernieuwingen,
aan de gemeentegebouwen, ge-
durende het dienstjaar 1917.
Plaatseiijke aanwijzing op Zaterdag 19
Mei 1917, des namiddags 2 ure, te be-
ginnen te Otbene.
Bestek en voorwaarden liggen bij den
GemeeDte-Arcbitect en ter secretarie ter
iDzage.
Burgemeester en Wetbouders voornoemd,
JOH. DE FEIJTER, Burgemeester.
J. STOLK Lz,, Secretaris.
EERSTE KAMER.
Grondwetsherziening.
In de zitting van Maandag gaf de heer
Bosch van Oud Amelisweerd den Minister
van Binnenlandsche Zaken zijn waardee
ring te kennen, over de wijze waarop deze
beide kwesties, onderwijs en kiesrecht, tot
oplossing bracht. Hij heeft tegen de her-
ziening zooals die thans is voorbereid wel
eenige bezwaren, maar verklaarde toch,
ook namens vele politieke vrienden, te zul
len voorstemmen.
De heer Van der Feltz verdedigde de
voorstellen. De heer Fokker opperde be
zwaren en vroeg of het met oog op de om-
standigheden, niet beter ware de herzie-
zing uit te stellen. De Kamerontbinding
zoude aanleiding kunnen zijn, dat een an
der Ministerie moest optreden en hij zou,
onder de huidige omstandigheden het af-
treden van het Ministerie-Cort van d
Linden een ramp voor het land achten.
Hij stelde echter alleen de vraag, verkla-
rende, als de Kamer daarop niet wenscht in
te gaan, voor de ontwerpen te zullen stem-
men.
Dinsdag werd de beraadslaging voort-
gezet.
DOOR
H. RIDER HAGGARD.
•Na veel overleg werd er besloten, dat het
kind vriendinnetjes van haar eigen leeftijc
moest hebben. Docb in de gemeente waren
geen meisjes. Het moesten dus vriendjes
worden. Ook dit was niet gemakkelijk,
want er bleek slechts een knaap van Mir-
jam's leeftijd te zijn, en van gelijke afkomst,
want haar voogden acbtten zich niet ge-
rechtigd, hun pupil in aanraking te bren
gen met kinderen van lager stand dan
zij zelf.
Deze knaap, Caleb genaamd, was, evenals
Mirjam, geboren in bet jaar dat Cuspius
Fadus na den dood van Agrippa landvoogc
werd. Zijn vader was Hillel, een Jood van
zeer boogen rang, die was omgekomen bij
het Paascbfeest te Jeruzalem, toen Cumanus
de Procurator, zijn soldaten bevel gaf, het
volk aan te vallen. De Zeloten, die Hille
als een verrader bescbouwden, omdat hij
De heer Vos van Steenwijk meent, dat er
voor algemeen kiesrecht geen drang uit het
volk is gekomen. Intusschen heeft hij in
het volk, als het aan zichzelf wordt over-
gelaten, groot vertrouwen. Van de even-
redige vertegenwoordiging vreest hij de au-
tocratie van enkele partijleiders, en hij is
vurig tegenstander van stemplicht en vrou-
wenkiesrecht, Hij acht de vrouw voor het
kiesrecht geestelijk ongeschikt. Maar als
diet actieve vrouwenkiesrecht komt, dan zij
het algemeen; spreker acht de vrouw uit de
arbeidende klasse beter geschikt voor het
kiesrecht dan sommige dametjes.
Spreker heeft voorts bezwaar tegen het
pensioen van de Kamerleden en tegen de
wijze, waarop het in het ontwerp is ge
komen.
Art. 192 aanvaardt hij als een belofte; er
zal ook recht gedaan dienen te worden ten
aanzien van het middelbaar en het hooger
onderwijs.
Hij heeft derhalve verschillende bezwa
ren, maar zal toch niet zijn stem tegen de
ontwerpen uitbrengen.
De heer Bavinck acht het algemeen kies
recht een or.twikkelingsmoment in de ge-
schiedenis; hij heeft de vaste hoop, dat ten
slotte niemand er mee tevreden zal zijn.
Spreker zet voorts uiteen, waarom hij
tegen het openen van de gelegenheid oiti
aan vrouwen het kiesrecht toe te kennen,
geen bezwaar heeft.
Wat het onderwijs betreft, spreker
wenscht overal bijzondere scholen en al
leen daar, waar ze niet zijn, openbare. Hij
vraagt den Minister rekening te houden-
met het Amerikaansche stelsel, waardoor
een band gelegd wordt tusschen de school
en de ouders.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Dinsdag.
Het eerst wordt behandeld het wetsont-
werp houdende pensioenregeling voor de
weduwen en weezen van voor 1 Januari
1906 overleden, gepensioneerde of op
wachtgeld gestelde onderwijzers, dat na een
opmerking van den heer Beumer (anti-rev.,
Kampen) zonder hoofdelijke stemming
wordt aangenomen.
Dan: algemeene beraadslagingen over het
verband tusschen de Invaliditeitswet en de
Ouderdomswet.
De heer Patijn zegt, dat dit ontwerp voor
de voorstanders van staatspensioneering
niet in alien deele sympathiek is, maar hij
deinst er voor terug, het compromis af te
wijzen.
De heer Drion merkt op, dat de Regee-
ring verplicht was, Talma's verzekerings-
wetten uit te voeren, maar dat de oorlogs
toestand haar dit onmogelijk heeft gemaakt.
Voorts spreekt hij van de evolutie bij de
rechterzijde op verzekeringsgebied. Hij zal
zijn stem niet aan dit ontwerp kunnen
geven, omdat men voor aanneming daarvan
een betere regeling voor de toekomst on
mogelijk maakt.
Besloten wordt eenige ontwerpen aan de
agenda toe te voegen en Dinsdag na de
pauze de huishoudelijke raming af te doen.
De stemming over het voorstel-Marchant
tot verhooging van de minimum-salarissen
der onderwijzers wordt op verzoek van den
heer De Visser (C.-H., Katwijk), die wil
weten, of de financieele bezwaren alleen
van tijd tot tijd de partij der Romeinen
koos, wisten zich van zijn bezittingen meester
te maken, zoodat zijn zoon Caleb, wiens
moeder dood was, in treurigen toestand bij
een barer vriendinnen te Jericho werd ge-
bracht. Deze wist geen raad met den knaap
en gaf hem aan de Esseeers, om hem in
hun leer op te voeden. Ais hij volwassen
was,vkon hij, desverkiezende, zich bij hun
Orde' aansluiten. Deze knaap zou nu Mir-
jam's speelmakker worden, een besluit dat
beiden zeer aaDgenaam was.
Caleb was een mooi kind met levendige
donkere oogen, die alles zagen, ook zonder
ernaar te kijken,en zwart haar, dat in
krullen op zjjn scbouders hing. Bij was
ook vlug en moedigmaar ofschoon bjj
zijn best deed om zich te bebeerschen, was
hij van nature zeer hartstochtelijk en wraak-
zuchtig. Wat hij verlangde, moest hjj heb
ben, als het maar eenigszins te krijgen was
en bij was even trouw in zijn liefde als in
zijn haat. Tot de personen, die bij haatte
b'ehoorde ook Nehushta. Zij doorzag den
knaap van bet eerste oogenblik af, en zeide
ronduit, dat hij bij elke partij als hij,
haar tenminste niet verried de eerste
zou kunnen zjjnen dat toen God hem
bestaan voor den Minister van Binnenland
sche Zaken of voor de geheele Regeering,
uitgesteld tot Woensdag voor de pauze.
Kamerverkiezing Den Helder.
Bij de gisteren gehouden stemming voor
de verkiezing van een lid der Tweede Ka
mer in het district Den Helder (vacature-
Mr. De Meester) zijn 6385 geldige stem-
men uitgebracht, waarvan 2264 op den heer
Oud (vrijz.-dem.), 1993 op den heer Staal-
(chr.-democr.) en 2128 op den heer
man
Thomassen (soc.-dem.) zoodat er her-
stemming moet plaats hebben tusschen de
heeren Oud en Thomassen.
De Tweede Kamer en de Export-Centrale.
Het Hbl. verneemt dat het zoo goed als
zeker is, dat de Tweede Kamer, behoudens
onvoorziene omstandigheden, na Pinksteren
niet meer zal vergaderen voor zij wordt
ontbonden en dat het wetsontwerp betref-
fende de Export-Centrale dan ook voorloo-
pig zal biijven liggen. Trouwens het schijnt
niet twijfelachtig, dat dit ontwerp, althans
in zijn tegenwoordigen vorm, geen meer-
derheid zou- vinden in de Kamer.
De landstormjaarklasse 1908.
(Officieel). De Minister van Marine, ad
interim Minister van Oorlog, heeft gister'
aan de Commissarissen der Koningin tele-
grafisch verzocht den burgemeesters nog
vandaag te seinen, dat de oproeping van de
landstormjaarklasse 1908 voortgang moet
hebben, overeenkomstig de ministerieele
aanschrijving van 20 Maart j.l.
De scheepvaart.
Het Duitsche gezantschap deelt mede:
„De keizerlijke marineautoriteiten hebben
bepaalden grond om aan te nemen, dat den
15den Mei versch-eidene Engelsche schepen
met rood-witte beschildering pogingen zul
len aanwenden, om, zich aansluitende bij de
uitvarende Nederlandsche schepen, aanval-'
ten op Duitsche onderzeebooten urt te voe
ren.
Het is te hopen, dat daardoor de Neder
landsche schepen niet in gevaar worden ge-
bracht." (N. R. Crt.)
De luchtaanval op Zierikzee.
Reuter's Agentschap verneemt officieel,
dat er door de Britsche regeering een uit-
gebreid onderzoek is ingesteld, om vast te
stellen of de luchtaanval op Zierikzee in
den nacht van 29 April, die bij alle perso
nen in het Vereenigd Koninkrijk diepe deel-
neming heeft gewekt, wellicht het gevolg
kan zijn van een betreurenswaardige ver-
gissing van een Britsch aviateur. Het re-
sultaat van het onderzoek heeft afdoende
uitgemaakt, dat er geen sprake van is, dat
de bommen, die op Zierikzee zijn neerge-
komen, door een Britsch marine- of leger-
vliegtuig of door andere Britsche lucht-
strijdkrachten kunnen zijn geworpen.
Elke machine vervoerde acht bommen, en
later is gemeld, dat deze op Zeebrugge wa
ren geworpen. Het Duitsche communique,
dat sindsdien gepubliCeerd is, en ook in de
Nederlandsche pers is verschenen, meldde,
dat in den nacht in kwestie door Britsche
vliegers vijftien bommen waren geworpem
die dicht bij de schepen te Zeebrugge in
het water waren gevallen. Dit is een bewijs
te meer, als zulks nog noodig is, dat de
Britsche vliegers hun bommen niet op Zie
rikzee kunnen hebben geworpen, waar,
schiep, Hij de eerlijkheid vergat bij zijn
eigenschappen, en hem daarentegen volop
hartstocht meegaf.
Toen Mirjam dit als een grap om hem
te plagen, aan Caleb oververtelde, kreeg
hij niet, zooals zij gehoopt had, een van
zijn gewone driftbuien, maar opende wjjd
zjjn oogen en keek zoo zwart als de donder-
wolken boven den berg Nebo.
,/Hebt gij het gehoord, Caleb vroeg
Mirjam, eenigszins teleurgesteld.
„0 ja, Vrouwe Mirjam", want zoo moest
hij haar noemen. „lk heb het gehoord.
Zeg aan die oude, zwarte vrouw, dat ik
meer partijen zal aanvoeren, dan zij zich
kan voorstellen, want ik wil overal de
eerste zijn. En voeg erbij, dat, wat God
ook bij mijn schepping moge vergeten
hebben, Hij mij althans een goed geheugen
heeft geschonken."
Toen Nehushta dit hoorde, lachte zij en
zeide dat hij gelijk had, maar dat hij, die
verschillende ladders tegelijk wilde opklim-
rnen, meestal op den grond viel en dat hij,
wanneer zijn hoofd niet meer op zijn sehou-
ders zat, weinig aan zijn goed geheugen
zou hebben.
Mirjam hield wel van Caleb, maar lang
naar gebleken is, zes bommen zijn neerge-
komen.
De eenige Britsche vliegtuigen, die wel
licht met de zaak in verband konden staan,
waren twee marine-aeroplanes, die in den
nacht in kwestie te Duinkerken op^stegen,
om een aanval op Zeebrugge te doen, op
welke plaats zij inderdaad zestien bommen
wierpen. Beide machines hadden in even-
veel tijd hun doel bereikt en waren ook in
denzelfden tijd naar haar basis terugge-
keerd. Zij konden niet snel vliegen en de
Noord-Oosten wind, die met een snelheid
van ongeveer 20 mijlen woei, was tegen.
De tijd, waarin beide den aanval op Zee
brugge volvoerden en terugkeerden, maakt
het onmogelijk, dat zij zoover Oostelijk tot
boven Zierikzee zouden zijn gekomen, afge-
zien nog van de omnogelijkheid, dat de be-
stuurders zich vergist zouden hebben in het
doel, daar zij Zeebrugge goed kenden.
Het is ook een bewijs, dat de Britsche
vliegers hun bommen inderdaad boven Zee
brugge hebben laten vallen, zooals zij rap-
porteerden.
Geen van de Britsche vliegtuigen was
van zoeklichten, lichtkogels of andere werk-
tuigen om den bodem te verlichten, voor-
zien.
De vliegmachine, die bommen op Zierik
zee wierp, heeft, naar gemeld is, met zoek
lichten gewerkt.
Wat betreft de merkteekens op de stuk-
ken van bommen, die door de Nederland
sche autoriteiten te Zierikzee zijn opge-
raapt, zekere merkteekenen kunnen ver-
moedelijk als Britsche of imitaties van Brit
sche merkteekenen herkend worden-. Andere
kunnen niet herkend worden en gelijken in
't geheel niet op eenig bekend Britsch merk.
De Britsche regeering heeft de Nederl.
regeering hiervan in kennis gesteld en heeft
haar ook, zoodra de luchtaanval op Zierik
zee door den Nederlandschen gezant te
Londen ter harer kennis was gebracht, me-
degedeeld, dat als mocht worden vastge-
steld, dat het vliegtuig, dat den aanval deed,
een Engelsch was, dit onmiddellijk aan de
Nederlandsche regeering zou worden be
kend gemaakt en dat er volkomen voldoe-
ning zou worden gegeven.
Het volgende verdient vermelding:
lo. In den nacht van 3 Mei rapporteer-
den Britsche vliegers,. die bij de Belgische
kust geopereerd hadden, dat zij bij de
Panne een vermoedelijk vijandelijk vlieg
tuig hadden waargenomen, dat met een
krachtig zoeklicht was toegerust.
2o. In November 11. publiceerde de
Strassburger Post een onjuist bericht, dat
Britsche vliegers bommen hadden gewor
pen op Rheinfelden op Zwitsersch grondge-
bied. Bij die gelegenheid werd beweerd, dat
de bommen van Britsch maaksel waren. Er
werd echter geen schade aangericht en van
de opgeraapte stukken van bommen kon
•niets herkend worden, zoodat het doel van
de Duitsche regeering, een geschil tusschen
Groot-Britannie en Zwitserland uit te lok-
ken, niet bereikt werd.
Van te voren hadden de Duitschers een
Britsch vliegtuig met bommen buit ge
maakt.
3o. Duitsche vliegtuigen van alle types
hebben herhaaldelijk en maandenlang on-
danks de krachtige protesten van de Neder
landsche regeering, boven Nederlandsch
zooveel niet als van baar oude ooms, of
van Nehushta, die haar het liefst van alien
was. Maar hij was toch een goede kame-
raad voor haar. Als Mirjam langs de
Doode Zee wilde wandelen, was dit ook
zijn wensch. Wilde zij in den Jordaan
visschen, hij maakte den heDgel of het net
gereed en nam de visschen van den haak
want dat deed zij niet graag. Wilde
zij een zeldzame bloem hebben, Caleb zocht
er dagen naar, ofschoon zij wiBt, dathijzelf
niet om bloemen gaf. Zij begreep weldra,
dat hij haar aanbad. Wat ook on waar in
hem mocht zijn, deze trek in zijn karakter
was zuiver. Hij had Mirjam lief, eerst als
een kind, toen met de liefde van een man
voor een vrouw. En het was zijn grootite
verdriet, dat Mirjam zijn liefde niet beant-
woordde. Voor haar was hij een prettige
makker, meer niet.
Langzamerhand vernam de knaap zijn
eigen droevige geschiedenis, met het gevolg
dat hij de Romeinen haatte, die zijn land
hadden veroverd en vertrapt, maar nog
meer de sekte onder do Joden, die zijn
vader als hun vijand beschouwden, en zich
van alle landerxjen en goederen hadden
meester gemaakt, die hem volgens recht
grondgebied gemanoeuvreerd en minstens
bij een gelegenheid voorwerpen op Neder
landsch grondgebied geworpen.
4o. De gewapende macht van de Duit
sche regeering heeft weinig of geen eerbied
betoond voor de levens en eigendommen
van neutralen, hetgeen bewezen is door het
opzettelijk tot zinken brengen van neutrale
schepen van alle nationaliteiten en den
moord op weerlooze neutrale onderdanen.
Nota betreffende den economischen
toestand.
De Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel heeft aan de Tweede Kamer
doen toekomen een nota betreffende den
economischen toestand, zooals die ongeveer
was in de maand Februari 1917.
Deze nota is op denzelfden voet ingericht
als dp vorige nota's. Alleen ontbreekt thans
een hoofdstuk dat een beeld geeft van de
regeeringsmaatregelen, die in het be-
schouwde tijdvak genomen zijn. De Minis
ter is voornemens een overzicht daarvan af-
zonderlijk te doen verschijnen.
Uitdrukkelijk voegt de Minister hieraan
toe, dat de meeste bedrijfstakken in ons
land juist thans in een toestand van over-
gang verkeeren. In den iaatsten tijd toch,
dreigt de stabilTteit in de meeste welvaarts-
bronnen door een stilstand van het verkeer
ter zee en door het, in een deel ook daar
door veroorzaakte, gebrek aan kolen, een
einde te zullen nemen. Omtrent de naaste
toekomst valt zeer weinig te voorspellen en
de Minister wenscht dit in elk geval ook
niet te doen.
Wij ontleenen aan de nota het volgende:
De binnenvaart is voordeelig geweest en
heeft zicht in het laatste jaar tamelijk wel
hersteld. De Rijnvaart werd echter in't bij-
zonder zwaar getroffen.
Het spoorwegverkeer gaf in 1916 zeer
bevredigende uitkomsten.
De zeevrachten bleven de ongekende, aan
het einde van 1915 bereikte, hoogte behou-
den.
De Nederlandsche vloot vermeerderde in
1916 met 40 schepen en 2 motorschepen.
De tabakshandel was uiterst wisselvallig.
De koffiehandel ondervond groote belemme-
ringen. De suikeroogst bp Java heeft schit-
terende resultaten opgeleverd. De theeaan-
voeren werden belangrijk beperkt. Slechts
"een geringe hoeveelheid wol kon worden
ge'fmporteerd.
De toestand van den. winkelstand was
over het algemeen niet onbevredigend.
In de nijverheidsondernemingen is slechts
betrekkelijk weinig werkloosheid voorgeko-
men.
Omtrent den landbouw wordt medege-
deeld, dat voor de vele akkerbouwgewassen
het weer in 1916 niet gunstig was. Van de
peulvruchten was de opbrengst over het
geheel matig en in sommige streken be-
paald slecht. De veehouderij gaf over het
algemeen bevredigende financieele resulta
ten.
Voor de visscherij heeft 1916 uitstekende
resultaten opgeleverd.
Ten slotte geeft de Minister eenige be-
schouwingen omtrent den economischen
toestand, dien hij ten slotte in enkele woor-
den aldus samenvat:
dat er thans nog geen symptonen van
eenigszins belangrijken achteruitgang zijn
waar te nemen. Wel mag geconstateerd
toekwamen. De Esseeeis, die hem op-
voedden en beschermden, micachtte hij,
en om hun gewoonte van voortdurend zich
zelf en hun kleederen te reinigen, noemde
bij hen de gemeente der waschvrouwen.
Hun leer maakte weinig indruk op hem.
Volgens hem moesten mensehen, die op de
wereld waren, die wereld nemen zooals zij
was, en niet steeds droouien van een an
dere wereld, waartoe zij r.og niet behoor-
den. En tot zekere hoogte was Nehushta
het hierin eens met hem.
De jaren vlogen voorbij. Er waren op-
standen in Judea en moordpartijen in
Jeruzalem. De eene Cesar volgde den
ander de groote tempel was eindelijk bijna
voltooid, en er gebeurden vele dingen, die
zelfs tot onzen tijd zijn doorgedrongen.
Doch in het dorpje der Esseeers, aan de
grauwe oevers der Doode Zee, scheen niets
te veranderen. Alleen stierf er nu en dan
een broeder, en kwam er een nieuwe broeder
bij. Alles ging zijn gewonen, rustigen gang.
Hoe boos de teekenen der tijden ook moch-
teu zijn, niets verstoorde hun vredig leven,
dat kalm de groote ramp tegenging, zooals
vaak diepe wateren naar den afgr^ond stroomen.
(Wordt vervolgd.)
COURANT
