ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
Aankondiging.
Mo. 6529.
Donderdag 10 Mei 1917.
57e Jaargang.
MI1J4
ABONNEMENT:
ADVERTENTlfiN
Teiefoon 25.
Dit Blad vgrschpt laaMaip, Woensdag^ en VnjdagaYQnd, nitgezonderd op Feestflagen, ftij de Firma P. J. VAN SE 8ANDE te Ter Nenzen.
wegen en voeipaden met de
kanstwerken.
BINNENLAND.
FEUILib r 0 1.
Per. 3 maanden binnen de stad I.Franco.per post voor Nederland 1.10.
Bij vooruitbetalingvoor Belgie jfl.40, voor Ned.-Indie en Amerika /1.65.
overig Buitenland 2.
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
Van 1 tot 4 regels f 0,40. Voor elken regel meer 0.10.
Bi] disrecte opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tariei
Inzending van advertentien voor 1 IMSF op den dag der uitgave.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
HOEK brengen ter kennis van belang-
hebbenden, dat te beginnen op 14 Mei
1917 vanwege de gemeente eene algemeene
opneming zal worden gehouden van de
Hoek, 28 April 1917.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
A. WOLFERT, Burgemeester.
J. M. DREGM ANS,*Secretaris.
TWEEDE KAMER.
Yergadering van 8 Mei.
Regeling van werkzaamheden.
Goedgekeurd wordt, volgens de H. Crt.,
een voorstel des voorzitters om na de motie-
Van Leeuwen inzake de buiteniandsche aan-
gelegenheden, een reeks van kleine Wets-
ontwerpen fe behandelen.
In stemming wordt gebracbt een voorstel
van den heer Visser van IJzendoorn (vrij-lib.)
om het Welsontwerp-Marchant, betreffende
verkooging der onderwijzerssalarissen te
behandelen voor de wet, die het verband
tusschen Invaliditeits- en Ouderdomswet
moet leggen. Bet voorstel Visser wordt
met 32 tegen 26 stemmen aangenomen.
Een vscretel van den heer Kleerekoper
(soc.-dem.) oin het wetsontwerp betreffende
de spoorwegen met beperkte sneiheid, aan
de agenda toe te voegen, wordt goedgekeurd.
Een nieuwe ihterpellatie-Marchant.
De heer Mai^hant (vrijz.-dem.) vraagt
aan de Kamer verlof tot het stellen van
een vraag aan den Minister van oorlog over
de houding der Regeering ten aatizien van
de opkomst der landstormlichting 1908 voor
die'der mi).itieliehtingT918. Over het ver-
zoek wordt morgen besli^t.
Motie-Yan Leeawen-buitenlandsclie
aangelegenlieden.
Aan de orde is de motie-Van Leeuwen,
luidende//De Kamer, van oordeel, dat
het algemeen belang verlangt, dat haar
aandeel in het bestuur der buiteniandsche
betrekkingen wordt vergrootvan oordeel,
dat daartoe in verband met de bepalingen
der artikelen 57, 58 en 59 der grondwet,
de toepassing van art. 119 der Grondwet
noodig is; besluit een comtnissie tebenoe-
men als bedoeld in art. 96 van het regle-
ruent van orde".
(Laatsf.genoemd artikel handelt over corn-
missies voor het ontwerpen van een adres
aan de Koningin).
De heer Yan Leeuwen (soc.-dem.) begint
met verontscbuldigingen te vragea vo'or
het feit, dat hjj, die tot de jongere leden
beboort, een zaak als deze ter sprake
brengt, maar het groote belang ervan
drjjft hem ertoe. Deze motie is geenszins
een bljjk van wantrouwen tegen de Regee
ring. Eerder is het tegendeel het geval
een zwakke Tweede Kamer maakt ook de
Regeering zwakker. En de Kamer is zwak,
wanneer ze geen medezeggenschap heeft
in een zaak als deze. Die medezeggenschap
is gewenscht, ja noo.dzakeljjk, hetgeen de
DOOR
H. RIDER HAGGARD.
16) not**"*-
z/Zijn ze alien zoo vroeg Nehushta min-
achtend aan de vrouw.
tfJa zuster," was het antwoord, //alle-
maal even dwaas. Mijn eigen man zie ik
maar heel weinig, en ofschoon hij, als ge-
trouwd man niet veel onder hen beteekent,
praat hij toch altijd over de gebreken van
de vrouwen, en hoe wjj 6en strik zijn voor
den voet der rechtvaardigen. Maar och, zjj
meenen het goed, laat ze daarom maar pra-
ten, zeg ik altijd. Kom nu naee in huis.
Bet is goed, maar het zou beter zijn, als
het door vrouwen bestuurd werd."
Nehushta met de voedster en haar man
betrokken dus het huis, en leefden daar
eemge dagen in zeer gunstige omstandig-
beden. In al hun behoeften werd ruim
voorzien. De vrouw bracht zelfs de bood-
tegenwoordige tijdsomstandigheden* be-
wjjzen. Ook heeft de motie met ten doel,
oppositie tegen de regeering te voeren.
Ze betreft een principieele zaak, waarin
mannep als de professoren Kernkamp,
Struyken en Krabbe alsmede Dr. Bos heb-
ben getoond, het met hem eens te zijn.
Ook in Zwitserland en Noorwegen be-
staat medewerking der volksvertegenwoor-
diging aan het buiteniandsche beleid. Zjj
bestaat ook in Amerika en is daar juist de
oorzaak der hooggeroemde Bryantractaten
geworden. Noodig zal parlementaire mede
zeggenschap in ons land zjjn, als Neder
land buiten den oorlog mocht blijven en
met het oog op de internationale verhou-
dingen na den vrede.
Grondwetsherziening is niet noodig en
zt-lfs niet gewenscht, want er zou een bin-
nenlandsche strijd over de macht van ko-
ning, regeering of parlement doom worden
ontketend. Dit wil niet zeggen, dat sprekers
politieke vrienden tegen dien strijd zouden
opzien.
Da motie gewijzigd.
Spreker wijzigt de eerste alinea der motie
aldus
/.De Kamer, van oordeel dat het alge
meen belang verlaDgt, dat regelmatig over-
leg wordt gepleegd tusschen Regeering en
Staten-Generaal inzake het bestuur der
buiteniandsche betrekkingen, en dat de in
stalling eener parlemeutaire cominissie daar
toe noodig is,
De voile vrijbeid van handelen der Re
geering bljjft geharsdbaafd. Men bekoeft
niet bang te zijn, dat ieder lid der Staten-
Generaal in het buiteniandsch beleid kan
ingrijpen. Het doel is slechts gelegenheid
tot wederzijdsch overleg te scheppen. De
Regeering heeft den vasten wil, de neu-
trahteitsrechten van Nederland te verde-
digen en de neutraliteifsplichten van Ne
derland na te komen. Bet is het ver-
langen der Staten-Generaal, de Regeering
in dit streven te steunen.
De heer Dresselhuys (vrjj-lib.) legt er
den nadruk op, dat de parlementaire com
tnissie in elk geval niet in werking zal
kunnen treden, voordat de oorlog uit is.
Spreker -meent, dat het toe te juichen is,
als een dergelijke demokratische controle
wordt ingevoerdnade huidige buiteniandsche
verwikkeliugen. Bij acht deze zaak dan
ook geen noodregeiing, maar een principieele.
Wat hefc principe betreft, moet'men zich
bij de beoordeeling ervan op een objectief
standpunt stellen en dan ziet spreker het
voorstel-Van-Leeuwen als een evoiutie in
de buiteniandsche staatkunde, waarvan de
ljjn door de geschiedenis merkbaar is.
De oude dogmatici meenden, dat de
buiteniandsche politiek buiten de werkings-
sfeer van het parlement behoort te vallen.
maar langzamerhand is men over de ge-
heele wereld gaan uitspreken, dat het volk
in de buiteniandsche staatkunde aandeel
moet hebben.
Dit juist maakt het voorstel sympathiek.
Intusschen valt op te merken, dat een par
lementaire consmissie als de heer Van
Leeuwen wil, in Duitschland bestaat en
daar is gebieken, van niet de minste be-
teekenis te zijn. flieruit blijkt, dat de
vorm van de medezeggenschap er weinig
aan afdoet. Men kan een parlementaire
comtnissie hebben en daarmede toch abso-
schap over, of zij soms iets aan de kamers
wilden veranderd hebben, em toen Nehushta
zgide, dat er in de slaapkamer van hefc kind
geen licht genoeg was, kwamen er een paar
van de oudsten der gemeente, om er een
raam bp te maken. Voor den man der
voedster werd zoo goed gezorgd, dat einde-
ljjk het nietsdoen hem begon te vervelen,
en hij den derden dag met de Esseeers naar
het veld trok en hen hielp bij het werk,
totdat de duisternis inviel.
Den vierden morgen kwam de groote ver-
gadering bijeen in het daarvoor bestemde
gebouw, en_Nehushta werd geroepen om met
hefc kind te verschijnen. Honderd ernstige,
eerbiedwaardige mannen vulden de zaal,
alien in zuiver wifcte gewaden gekleed.
lthiel scheen de zaak reeds uiteengezet
te hebben, want de voorzitter begon haar
dadeiijk vragen te doen omtrent versehil-
lende punten van haar verhaal, die zij tot
volkomen tevredenheid van de vergadering
verkiaarde. Toen behandelden zij dp zaak
onderlingsommigen bewperden dat, daar
het kind van het vrouweiijk geslacht .was,
evenals haar verzorgster, geen van beiden
luut niets bemerken. Bet komt eropaan,
dat wederzijdsche geneigdheid tot saraen-
werking bestaat.
De heer Kooleu (r.-k.)Terwijl in de
laatste eeuw de invloed des volks op de
bestuurszaken alierwegen is toegenomen,
is de buiteniandsche politiek steeds buiten
dezen invloed gebleven. Vast staat thans,
dat men in groote kringen meer invloed
wil hebben op het beleid van buiteniand
sche zaken. Er bestaat een groote vrees
voor geheime tractaten, waarbij zeer groote
belangen kunnen zijn betrokken, en men wil
meer krachtdadig het oog op de regeering
houden.
Om den nieuwen toestand definitief vast-
gesteld te krijgen had men hem bij de
grondwetsherziening moeten betrekken,
maar de regeering hpeft zich krampachtig
aan de 'beide aanhang/ge vraagstukken vast-
gehouden.
De in het reglement van orde genoemde
cotnmissies zijn vaste commissies, dienende
op het gebied der wetgeving. Een com-
missie voor permanent overleg met de Re
geering bestaat niet volgens het reglement
van orde en daarom moet het reglement
eerst worden veranderd.
De heer Visser van IJzendoorn (v.-l.),
zegt, dat de heer Van Leeuwen de taak
der commissie niet omschreven heeft. Aan
de Koningin zai verzocht worden, een com
missie te doen benoeroen en die commissie
te bekleeden met een macht, die haar met
de Regeering nopens het buiteniandsch be
leid in voortdurend contact brengt. Doch
sprekpr kan niet gevoelen voor een bij
Koninklijk besiuit te'benoemen commissie
uit de Kamer, omdat wij 1 willen blijven
koning in ons eigen huis.
Volgens de grondwet kan de Kroon niet
een commissie als de gevraagde benoemen.
Wil de Koningin aan het verzoek der Kamer
voldoen, dan zou zij een voorstel tot groud-
wetswijziging moeten indienen. Ook is hefc
niet gewenscht, dat alleen door toedoen der
Koningin een zoo beiangrjjke verandering
in ons Staatswezen wordt gebracbt.
De heer Schaper (soc.-dem.) U bedoelt,
dat de Koningin te veel macht zou krijgen
De heer Visser van IJzendoorn (vrij-iib.)
Ik bedoel, dat de Koningin, nauwlettend
toeziend op haar grondwettelijke macht,
bezwaarlijk alleen zulk een verandering kan
bewerken.
De heer Schaper (soc.-dem.)Maar de
Kamer verzoekt er toch om.
De heer Visser van IJzendoorn (vrij-lib.)
Bet gaat er niet om, dat de Kamer iets
kan verzoeken, maar het gaat erom, dat
de Koningin het verzoek niet kan inwil-
ligen. (Gelach.)
Men wil een commissie, maar stelt daar
mede de Regeering tegenover het parlement
terwijl in den regel de Regeering
juist uit het parlement voortkomt. De
menschen, die nu op de banken der afge-
vaardigden zitten, komen later acbter de
groene tafel. De commissie voor de buiten
iandsche aangelegenheden komt uit hetzelfde
volk als de Ministerraad. De Regeering
houdt zich voortdurend met de buiteniandsche
politiek bezigde commissie om de 14
dagen een paar uur.
Daarom hecht ik aan het oordeel van
den Minister van Buiteniandsche Zaken meer
-waarde dan aan dat der commissie. Ik wil
zoo'n commissie niet. Ik heb in de laatste
genoeg gehad van commissies. (Gelach).
aan de zorg der gemeente kon worden toe-
vertrouwd, vooral daar .beiden van het
christeljjk geloof waren, en het bepaald
was, dat zjj daarin zouden blijven. Anderen
meenden, dat gastvrijbeid hun eersteplicht
was,, en dat degeen, die zich van zijn plicht
liet afleiden door een Lybische vrouw van
midde'baren leeftijd en een kind van eenige
maandeD, al heel zwak moest zijn. Verder
werd er op gewezen, dat de Christenen
goede menschen waren, en dat hun leer in
vele opzichten met hun eigene overeen-
kwam. Een maakte de zonderlinge opmer-
king, dat zij, indien zij dit kind tot zich
namen, er misschien te veel van zouden
gaan houden, en zij mochten alleen God
en hun Orde liefhebben. Waarop een ander
antwoordde, dat zij alle menschen moesten
liefhebben, en vooral de hulpbehoevenden.
Nu verzochten zjj Nehushta zich te ver-
wjjderen, opdac zij zouden kunnen stem-
men. Doch vooraf hield zjj het kind zoo,
dat alien het konden zien, en smpekte hun.
het gebed van een .doode niet af te wijzen,
eh het kind niet te berooven van de zorg
van een bloedverwant, dien de overledena
Ze is tegen hefc belang van de democatie,
die is opgeltomen voor de ministerieele
verantwoordeljjkheid, welke door de com
missie zou worden gestoord.
De heer Limburg (vrjjz.-dem.) betoogt,
dat de heer Visser van IJzendoorn ten on-
rechte de parlementaire commissie stelt
tegenover de ministerieele verantwoorde
ljjkheid. Brailsford^meent, dat in het land
der klassieke ministerieele verantwbordeiijk-
heid, Engeland, het parlement ondanks de
volkomen consekwente ministerieele verant
woordeljjkheid, op de buiteniandsche poli
tiek der laatste 15 jaar zeer zwakken in
vloed heeft gehad. In verschillende ianden,
Waar een parlementaire regeering is, zijn
commissies voor de buiteniandsche zaken.
Spreker is er een warm voorstander van.
Het Earopeesch Staatsrecht zal zich in die
richtiug blijven ontwikkelen. Spreker is
het eens met prof. Struyken, die zegt, dat
het niet slechter kan dan het nu is, d. w.
z. nu het parlement in Ret geheel geen
invloed oefent.
Spreker is echter tegen de verzending
van een adres aan de Koningin, maar wenscht
een aanvulling van hefc reglement van orde.
Mr. Troelstra naar JPetrograd.
Bet Volk verneemt uit Stockholm, dat
Mr. P. J. Troelstra voornemens is, een
tiendaagsche reis naar Petrograd te maken,
en dat hij njet den Belgischen socialistischen
leider de Brouckere een bevredigende bij
eenkomst heeft gehad.
I)e bomaanslag op Zierikzee.
(Officieel.) Nadat uit het door het mili-
tair gezag ingestelde onderzoek overtuigend
was gebieken, dat de op 30 April uit een
vliegtuig op de stad Zierikzee neergekomen
bommen van Britsch maaksel waren, het
geen ook door den Britschen marine-atta
che werd erkend, heeft de Nederlandsehe
regeering door den gezanfc te Londen mede-
deeling laten doen van het gebeurde en van
den uitslag van het onderzoek, en de vraag
laten stelien, of het vliegtuig tot de Brit-
sche strijdkrachten behoorde.
Uit een voorloopige mededeeling, door
den gezant ter zake ontvangen is gebieken,
dat de Britsche regeering de rapporten van
haar marine-attache niet genoegzaam af-
doende had geacht oth te erkennen, dat de
bommen, hoew,el van Britsch maaksel, uit
een Britsch vliegtuig waren geworpen. Het
door baar bevolen grondig onderzoek wordt
met de grootste voortvarendheid voortge-
zethet wordt vergemakkeljjkt door het
feit, dat geen Britsch legervliegtuig, doch
slechts een marinevliegtuig op het ge
noemde tjjdstip boven Zierikzee kan zjjn
geweest.
Aan den gezant werd onverwjjlde mede
deeling van den uitslag van. het onderzoek
toegezegd.
Herkenningsplaatjes.
Onze militairen van elken rang zjjn voor
zien van herkenningsplaatjes van celluloid,
waarop naam en voornamen, stamboeknum-
mer, korps, enz. voorkomen. Vermits deze
plaatjes niet aan het beoogde doel beaut-
woorden en het wenscheljjk is aan die
plaatjes zoodanigen vorm te geven, dat bij
het begraveP van een gesneuvelde, de kelft
van het plaatje aan het ljjk bljjft en de
andere kelft kan worden opgezondec, heeft
de Minister van Oorlog bepaald, dat aan
ieder militair zoodra mogelijk een zinken
tot voogd had benoemd, en van de wijze
leiding hunner heilige Orde. Ten slotte
wees zjj er op, dat als zij haar verstieten,
zjj het kind naar haar grootvader moest
brengen, die het zeker zou grootbrengen
in zjjn eigen geloof, en daardoor haar ziel
ten verderve zou voeren, door hun schuld.
Eindeljjk werd Nehushta door een der
curatoren teruggebrachfc. Haar eerste blik
was naar het gelaat van lthiel, die niets
had mogen zeggen, omdat zjjn oordeel mis
schien niet geheel onpartjjdig zou zjjn. Zij
zag hem glimlachen en begreep dat haar
zaak gewonnen was.
z/Vrouw, zeide de voorzitter, „bjj groote
meerderheid van stemmen zjjn wjj in deze
vergadering gekomen tot een onherroepeljjk
besluit omtrent de zaak die onze broeder
lthiel aan ons oordeel heeft onderwprpen.
Om redenen, die ik niet nader behoef te ver-
klaren, mag onze wet in zoo verre ver-
zacht worden, dat wij het kind Mirjam
onder onze hoede nemen, ofschoon zjj tot
het vrouweljjk geslacht behoort. Zjj mag
hier blijven tot den vollen leeftijd van acht-
tien jaar, dan moet zij onsverlaten. Gedu-
dubbel herkenningsplaatje behoort te worden
uitgereikt, waarop met behuip van stalen
slagletters eenige aanwijzingen worden aan-
gebracht.
Een Zeppelin.
Dinsdagnacht, even voor twaalf uur, werd
te Deventer een Zeppelin waargenomen.
Het )ucht*chip werkte met zoeklichten.
Militaire posten beschoten het met geweer-
vuur. Daarna verdween het over den IJsef
in de richting van Zutphen. De Zeppelin
dreef zoo laag, dat het geraas der motoren
het voeren van gesprekken bemoeiljjkfce.
In het heldere maanlicht was het geraarte
duidelijk zicht'oaar. De Zeppelin kwam uit
Oosteljjke richting
Kwart na elf passeerde het luchtschip
Winterswjjk, waar men ook scho:en er op
loste.
Te ongeveer twaalf uur was de Zeppelin
boven Zutphen. Bij den St. Walburgstoren,
waar zjj vrii laag was, is ze van koers ver
anderd en in de richting Duitschland ge-
gaan na te voren een paar lichtkogels te
hebben laten vallen. Ook daar werd door
onze soldaten dapper gevuurd.
Onze scheepvaart.
Dank zij den geslaagden onderhandeliDgen,
schjjnt nu ook eenige opieving in onze
uitgaande vaart te zullen komen, althai a
naar verluidt zal deze week het stoomschip
z/Noordam" der Holland Amerika-lijn boor- 4
devol met passagiers vertrekken, terwijl ook
de passagiers van het ss. //Koningin der
Nederlanden" van de Stoomvaart-My Neder
land aanzegging hebben gekregen zich gereed
te houden orustreeks 12 dezer. Verder zou
ook het s.s. //Ophir" van den Rott. Lloyd,
dat reeds zoo lang voibeladen te wachten
ligt, de reis naar Indie via het Panama-
kanaal aanvaarden.
Jn verband met het feit, dat bij herha-
ling verschil van meening blijkt voor te
komen tusschen de gezagvoerders onzer
vi8Schersvlo©fc en de kapiteins der duikbooten
over de vraag of men zich al dan niet in
de vrije vaargeul beeindt; hebben de ver-
eenigde gezagvoerders te Rotterdam reeds
bij herhaling bij den Minister aangedrongen
om het bebakenen van een deel dier geul
van ODze territorial grens af. De gezag
voerders meenen, dat wanneer om de vijf
mijl roode boeien worden verankerd, ver
schil van gevoelen uitgesloten zal zign.
(Hbl.)
Peulvruchten
In zijn wekeljjksch overzicht van de re-
geeringsgoederen die door bemiddeling der
gemeentebesturen ter beschikking worden
gesteld, deelt het R. Distributiekantoor het
volgende mede
z/De noodzakelijkheid is gebieken om
verandering te brengen in het stelsel van
aflevering der peulvruchten. Er is begon-
nen met een vrjjwillig stelsel, waardoor de
peulvruchten door de gewone kanalen van
den handel ter beschikking kwamen. Aan-
vankelijk liep dit bevredigend, doch met de
stjjgende schaarschte aan krachtvoeder ver-
meerderde het gevaar, dat, in strijd met de
voorschriften, peulvruchten als veevoeder
gebruikt zou worden.
Op grond hiervau is de nog aanwezige
voorraad in beslag genomen. Vanaf het
oogenblik van in beslagneming stond na-
tuuriijk de vrjje aflevering stil. De taxatie
van de gevorderde partijen kost daarentegen
rende dien tijct zal geen poging worden aan-
gewend om haar af te trekken van het ge
loof harer ouders, waarin zij gedoopt is.
Een huis zal u gegeven worden om in te
wonen, en wi; zullen u het beste wat wij
hebben geven voor onze besehermelir.ge Mir
jam en u zelf. Tweemaal per week zal eeu
commissie uit de curatoren een uur in dat
huis vertoeven, om na te gaan, of de gezond-
heid van het kind goed is, en gij uw plich-
ten waarneemt. Mocht dit bljjken, niet het
geval te zjjn, danzultgij worden weggezon-
den. Wjj verzoeken u, met de curatoren
slechts te spreken over zaken, het kind be
treffende. Als zjj den leeftjjd daarvoor be-
reikt heeft, zal het meisje Mirjam tot onze
bjjeenkomsten worden toegelaten, en tevens
onderricht ontvangen van de geleerdsten
onder ons, in letterkunde en wjjsbegeerte.
Bij deze gelegenheden zult gij er op eenigen
afstand bjj zitten, en u mergens mede be-
moeien, tenzij uw zorgen worden gevraagd.
(Wordt vervolgd.)
COURANT
