ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
De krijgsMrijveru
No. 6434.
Dinsdag 26 September 1916.
56e Jaargang.
Be&endmakangj.
i
De Oorlog.
ABONNEMENT:
ADVERTENTIfiN
TeSefoon
Bit Blad verschynt MaaMatp, Woensdag- en Vnjdagavjmd, uifgezoMerd op Feestdagen, fcij de Firma F. J. VAI DE SANDE te Ter Menzen.
Slraatverlichting Driewegen.
het laten hranden en onder-
honden van de straatlantaarns
c.a. te Driewegen.
BINNENLAN 0.
Per 3 maanden binnen de stad 1.Franco per post voor Nederland 1.10.
iSi| vooruitbetalingvoor Belgie /1.40, vpor Ned.-Indie en Amerika /1.65,
overig Buitenland 2.
Men abonneert zich bij de Uitgeefster, of buiten Ter Neuzen ook bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
Van 1 tot 4 regel? 0,40. Voor elken regel meer f 0.10.
Bij dil'ecte opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief.
Inzending van advertentien voor 1 asms" op den dag der uitgave.
Burgemeester en Wethouders van TER
NEUZEN, zullen op Urijdag 29 Sejs-
tembeP 1916, des namiddags 4 uur,
in het openbaar trachten aan te besteden:
De voorwaarden liggen op de gemeente-
secretarie ter inzage.
Inlichtingen te bekomen bij den gemeente-
bouwmeester.
Ter Neuzen, den 25 September 1916.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. HUIZ1NGA, Burgemeester.
L. WABEKE, Secretaris.
De Burgemeester van HOEK maakt be-
kend, dat door een ieder die anders dan
voor eigen gebruik door hem zelf of zijn
gezin varkens bezit, moet opgeven het
aantal van de op 30 Septet Sues*
bij hem in bezit zijnde varkens, gespeei-
fieeerd als volgta. bigg en beneden
6 wekenb., fokvarkensc. Ipop-
varkensd« mestvarkens beneden
en mestvarkens boven 50 K.G. ge-
taxeerd slachtgewicht.
Volgens artikel 10 der Distributiewet 1916
is het niet doen dezer opgave ofhetonjuist
opgeven strafbaar met mogelijkheid van
verbeurdverklaring der goederen.
Hoek, 22 September 1916.
De Burgemeester voornoemd,
A. WOLFERT.
Opgebraehte sehepen.
Vrijdagavond werd door duikbooten aan-
gehouden en naar Zeebrugge opgebracht,
bet Engelsche stoomschip Colchester, van
Engeland bestemd naar Rotterdam. Bet
werd naar Zeebrugge opgebracht. Bet
stoomschip had niets anders aan boord dan
de gewone paketpost en drukwerk voor de
ge'interneerden.
Na hetgeen er met kapitein Fryatt van
de Brussels is gebeurd, zijn de kapiteins
van de op ons land varende booten der
maatschappij vervangen doOr andere.
Zaterdagmorgen werd naar Zeebrugge
opgebracht het stoomschip Prins Bendrik"
van de Vlissingscbe maatschappij ,/Zeelan'd".
Later werd het stoomschip vrijgelaten en
stoomde het door naar Engeland.
Naar Wolff seint, zi|n een groot aantal
Russische en Fransche krijsgevangeuen, uit
Duitsche kampen ontvlucht, alsmede in
Nederland geinterneerd geweest zijnde en
thans klaarblijkelijk met verlof zijnde
Engelsche soldaten en ook eenige vijandelijke
koeriers met zendingen gevangen genomen.
Denzelfden dag, des middags oin twaalf uur,
is het stoomschip met zijn neutrale pas-
sagiers, vrouwen en kinderen weer vrij
gelaten. Toen de mailboot weer uitliep
werd de beg^leidende Duitsche torpedoboot
door drie vijandelijke vliegtuigen met bom-
men aangevallen.
Hierbjj werd het stoomschip licht be-
schadigd en werden drie leden der beman-
ning verwond. De torpedoboot bleef on-
beschadigd. De Prins Bendrik zette de
reis voort.
De correspondent der N. R. Crt. te
Londen seint nog
De Prins Bendrik is hedenochtend te
Gravesend aangekomen.
De heer A. Nolen, uit den Baag, ver-
telde aan een correspondent van het Ex
change-bureau
Wij bevonden ons niet ver van de Neder
landsche territoriale wateren, toen wij 6 of
7 torpedobooten zagen. Wij wistep toen
nog niet of dit Duitsche waren, totdat wij
bevel kregen ora te stoppen en er Duitsche
zeelieden en officieren aan boord kwamen,
die de paspoorten onderzochten en ons naar
beneden zonden. De Duitsche officieren
vroegen onmiddellijk naar hut no. 7, waar
zich een Fransch officier in bevond.
Nadat wij langen tijd beneden gebleven
waren, kregen de dames bevel naar boven
te gaan en werden de heeren naar een
ander gedeelte van het dek gestuurd, waar
ieder ondervraagd werd. Bet kostte den
heer Nolen eenige moeite de Duitsche
officier te overtuigen, dat bij geen Belg
was. Bierop werd wederom bevolen naar
beneden te gaan; behalve de kapitein en de
hofmeester. De Duitschers behandelden
on3 met onderseheiding, behalve in een
geval.
Terwjjl de Prins, Bendrik door een
Duitsche torpedoboot begeleid werd, werden
er uit een Fransch vliegtuig bommen ge-
worpen naar de torpedoboot. Echter is er
een bom op de brug van de Prin3 Hendrik
terecht gekomen, waardoor aan den binnen-
wand een.scheur veroorzaakt en een Bol-
lander aan de neus gewond werd.
Baiavierbool opgebracht.
Zondagmorgen is ook de Batavier II naar
Zeebrugge opgebracht.
Naar verluidt, hebben de Duitschers ver-
nomen, dat een voornaam Belgisch perso
nage naar Engeland wilde oversteken.
Dat zou de oorzaak zijn van die opeenvol-
gende aanhouding van Belgische of neutrale
sehepen.
1 faring.
Men meldt uit Vdaardingen
In den verkoop van de hating zal van
dit oogenblik af een andere regaling worden
getroffen. Van iedere lading baring die
aankomt, wordt een hepaald percentage van
de vangst, uitsluitend bestemd voor de
Ned. Regeering, verkocht.
De Regeering zal evenwel betrekken van
den handel, zoodat deze niet uitgeschakeld is.
Deze regeling wordt getroffen voor een
proeftijd van 14 dagen.
Verstrekking van dekens.
De opperbevelhebber heeft bepaald,
dat in den a.s. winter aan de troepen,
welke niet door de kwartiergevers van
dekens moeten worden voorzien, twee
wollen dekens zullen worden verstrekt,
terwijl aan de manschappen, die daar-
aan bepaaldelijk behoefte hebben, in ver-
band met de wijze, en den aard der huis-
vesting, Zoo noodig een deken khn wor
den uitgereikt.
In Duitschland gekeurd... voor den
Nederlandschen militairen dienst.
Men herinnert zich het voor eenigen
tijd door ons vermelde geval van den
Nederlandschen vlieger De Waal, die
verbonden is aan de Fokker-vliegtuigen-
fabriek te Schwerin en van de Duitsche
regeering geen verlof kon krijgen om
naar Holland te gaan, teneinde zijn mi
litairen dienstplicht te vervullen. De
Duitsche autoriteiten hebben toen aan
de Nederlandsche regeering een verzoek
gericht om uitstel van dienstplicht voor
den heer De Waal, op welk verzoek onze
regeering afwijzend heeft beschikt. Ech
ter blijkt men in Duitschland buitenge-
woon gesteld op's heeren De Waal's me-
dewerking aan de Fokker-fabriekNaar
wij thans vernemen, hebben de Duitsche
autoriteiten genoemden heerlaten
keuren door een „Oberstabarzt", die
daarbij te rade ging naar de physieke
eischen, welke in Duitschland werden
gesteld voor de vervulling van den mili
tairen dienstplicht. De „Oberstabarzt"
heeft den heer De Waal „afgekeurd"
(voor zoover men dit kan noemen, wan-
neer het door een Duitsch militair ge-
neesheer geschiedt voor den Nederland
schen militairen dienst). De Duitsche
autoriteiten hebben yervolgens van deze
„afkeuring" aan de Nederlandsche re
geering kennis gegeven en.vinden, naar
zij hebben doen begrijpen, nu minder
dan vi'Oeger aanleiding, aan den heer De
Waal -vergunning te geven, om naar zijn
vaderland terug te keeren! (H. Crt.)
Tegen het rooken door kinderen.
De Rotterdamsche Raad heeft aange-
nomen het voorstel om een verordening
te maken tot verbod van den verkoop
van tabak aan jongens beneden de zes-
tien jaar.
Het raadslid De Korver wees op de
moeilijkheid om overtredingen te con-
stateeren, daar een jongen, die een si-
garet rookt, allicht tot een politieagent
zegt: „Had je me maar". De socialisten
waren er voor, omdat slechts tabak on-
der de kinderen veel kwaad sticht.
Vier Iichters tot zinken gebracht.
De sleepbooten Gouwzee en Lauwer-
zee, die Zaterdagnamiddag halfvijf uit
den Nieuwen Waterweg zijn vertrokken,
elk met twee Iichters, op reis naar Lon
den, zijn gisteravond halfnegen zonder
Iichters te Hoek van Holand t4rugge-
keerd.
De Iichters zijn 41/2 mijl van het vuur-
schip Maas door de bemanning van een
Duitsche duikboot met bommen en
handgranaten tot zinken gebracht.
De Tubantia.
(Officieei.) Het ministerie van buiten-
landsche.zaken deelt het volgende mede:
Daar de zienswijze der Nederlandsche
regeering nopens de oorzaak van den on-
dergang van het stoomschip Tubantia,
zooals bekend is, niet overeenstemde
met de meening der Duitsche regeering
daaromtrent, en de door beide regeerin-
gen daarover voortgezette gedachten-
wisseling geen afdoend resultaat ople-
verde, heeft de Nederlandsche regeering
aan de Duitsche voorgesteld, het inci
dent van de Tubantia te onderwerpen
aan een internationaie commissie van
enquete, overeenkomstig de bepalingen
van het te's Gravenhage op 18 October
1907 gesloten verdrag voor de vredelie-
vende beslechting van internationaie ge-
schiller^
De Duitsche regeering heeft dat voor
stel aanvaard, doeh acht het niet moge-
lijk het internqtionaal onderzoek te doen
Asiaats hebben, voordat de vrede is ge-
wrifcen.
Met het denkbeeld, dat eerst na het
sluiten van den vrede tot de bedoelde
enquete worde overgegaan, heeft de Ne
derlandsche regeering zich vereenigd.
De opstand te Djambi.
(Officieei.) Op den 15den dezer had
nabij Telak Rendeh een doesoen, bekend
uit de dagen der Dja.nbi-expeditie, aan
den bovenloop der Batang Hari, halver-
wege tusschen Moeara Tambesi en Moe-
ara Tebo, een treffen plaats met met
lansen bewapende opstandelingen. Onze
troepen kregen een doode, drie zwaar-
en zeven licht gewonden, terwijl de op
standelingen zware verliezen leden. Te
Moeara Boengo is alles rustig.
Op den 14den September werden door
den Rapat vier verzetsleiders ter dood
veroordeeld. Een werd bij een poging
tot ontvluchten neergeschoten, terwijl
aan de anderen de straf werd voltrok-
ken.
Van kolonel Kroesen werd een tele
gram ontvangen, dat de bevolking der
doesoen Soengei Manau, voornamelijk
uit Korintjiers bestaande, onder een in-
vloedrijk hoofd, zich bij de verzetsparen
heeft aangesloten.
Van Bangko wordt niets nieuws ge-
meld.
De onlusten breiden zich uit.
Naar uit Weltevreden aan de „Tel."
geseind wordt, nemen de onlusten in
Djambi in de bovenlanden een steeds
ernstiger karakter aan. Het aantal op
standelingen groeit bij den dag aan en
zij treden steeds driester op. Daar de
beschikbare troepen onvoldoende zijn,
moet de meest noodzakelijke expeditie
naar het gebied van de rivier Toengkal
worden uitgesteld. De resident heeft
een bataljon versterkingstroepen aange-
vraagd.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De berichten uit Griekenland, die ons uit
Athene en Saloniki over Londen beraiken,
geven, schrijft de N. R. Crt., veen beeld van
dien toestand, dat den indruk maakt, als of
alles daar op buigen of barsten staat. Heel
het land lijkt, als men op die berichten
mia,g afgaan, hopeloos verscheurd in twee
faciies, waarvan de eene achter den koning
staat en aan de onzijdigheid of wat daar
nog van oyergebleven is, wil vasthouden,
de andere reeds open naar den opstand, die
in Saloniki het eerst is, uitgebroken, over-
geloopen is of met Wenizelos verlangt, dat
Griekenland aan de zijde van de entente
tegen Bulgarije het zwaaixl zal trekkeji, voor
alle kansen, dat het laaid met voordeel of
miiist genomen zonder madeel uit den Euro-
peesehen oorlog te voorschijn zal komen,
verkeken zijn. De bezetting van Ivawala
door de Bulgaren lieeft den loop van de
gebeurtenissen vermoedelijk verhaast. I\aw.i-
ta, een haven aan de golf van denzelfden
ma,am, die voor den Balkanoorlog aan Tur-
kije behoorde, was reeds in den tijd, dat
duidelijk werd dal zij tot de veroveringen
van. de Balkan-stalen op Turkije zou be-
hooren, even als Saloniki, een twistappel tus
schen "Bulgarije en Griekenland geweest. En
er heerschte in Griekenland groote voldoe-
ning, toen dit land bij den vrede van Boe-
kyrest, welke aan iden tweeden Balkan-oorlog
een eimde maakte, zich, behalve het bezit
van Saloniki, ook dat van Kawala, dat wel j
klein is, maar als uitvoerhaven voor de
tabak, die op den Balkan groeit, een groote
beteekenis heeft, verzekerd had. Nu is Ka
wala toch weer, met lijdelijk goedvinden
van de regeering te Athene, in han-den van
den Bulgaarschen erfvijand gekomen en het
aanzien van de regeering van koning Koin-
stantijn heeft daar een nieuwen knauw door
gekregen. Volgens berichien uit Athene, zou
nu ahveer een hervorming van het nieuwe
kabinet op til zijn, door het aftreden en de
ver van ging van alle ministers, dlie voor tegen-
standerfi van de enteiite doorgaan en daar
vroeger in het openbaar voor uitgekomen
zijn. Dat wil dns zeggen, dat de entente te
Athene reeds feitelijk de lakens uitdeelt.
Het ischijnt nu geen groote stap meer voor
de machthebbenden daar, om nu ook maar
voorgoed de partij van de entente te kiezen
en ten oorlog te trekken. Koning Komstan-
tijn heeft zich totdusver daartegen verzet,
omidiat hij, volgens berichten uit Engelsche
bron, aan zijn zwager keizer Wilhelm de
belofte heeft gedaan, in den oorlog niet
tu&schenbeide te .zullen komen. Nieraand zal
Jiet in hem kumien misprijzeii, dat hij, indiea
hij die belofte gedaan heeft, zijn woord ge-
stand blijft.
De Duitsche bladen hebben van de konin-
gin van Roemenie gezegd, dat zij den oorlog
gemaakt heeft, evenzoo zeggen de Fransche
bladen, dat aan(het Grieksche hof de politiek
van koningin Sofie den oorlog totnutoe ver-
hindend en indertijd den val van Wenizelos
bewerkt heeft. Bismarck placht dat als „Un-
terrockispolitik" te bestempelen.
De Grieksche staatsman Wenizelos heeft
totdu,sver een open partijkiezen tegen zjjn
koning vermeaen, maar nu, tegenover een
vertegenwoordiger van de Associated Press
uiteengezet, hoe Griekenland door de poli
tiek van de regeeringen, die de zijne zijn op-
igevolgd, in het gedrang is gekomen. Over-
winnen de centralen, zoo is zijn redeneeriiig,
dan zal geheel Macedonie stellig voor ons
verloren zijn. Ondanks de verzekeringen, die
Duitschland en Bulgarije op dit stuk hebben
gegeven, verw'acht hij dus, dat Bulgarije het
eenmaal bezette gebied niet meer zou op
geven en er Saloniki bij zou nemen. Over-
wint daarentegen de entente, dan zal er of,
voor de vrede tusschen beide groepen van
mogendheden tot stand komt, een afzonder-
lijke vretie met Bulgarije gesloten worden,
waarbij de entente zich niet druk zou maken
voor de belangen van Griekenland en den
Bulgaren vermoedelijk veroorloven zou, het
reeds met toestemming van Griekenland be
zette gebid te behouden of, als Bulgaiije
tegelijk met zijn bondgemooten tot den vrede
gedwongen wordt, zal Servie, dat Griekenland
kan verw ij ten, dat bet zijn piichten als bond-
genoot niet nagekomen is, wellicht bet op
de Bulgaren ver overdo gebied van Grieksch
Macedonie voor zich houden.Neemt Grie
kenland daarentegen nu nog, te elfder ure,
pan den oorlog deel, dan zal het bij de eind-
regeling ©en woord nice te spreken krijgen
en voor zijn belangen kunnen opkomen.
Waarbij natuurlijk als stilzwijgende - voor-
waarde moet gelden, dat de entente overwirtt.
Als men den^correspondeht van de Daily
Mail te Athene gelooven mag, zou bet in-
tussfchen in Griekenland reeds zoo ver zijn
gekomen, dat oe regeering alleen nog te
Athene en op den Peloinenosos gezag heeft,
maar in het overige land en op zoowat alle
eilanden aat gezag nog nauwelijks erkend
"wordt of reeds lafgezworen 'is. Volgens andere
berichten, loopen er steeds meer officieren
en soldaten van het leger naar die geallieer-
den over en broeit er ook lets op de vloot.
Zelfs als men aanneemt, dat er in deze be
richten overdrijving schiiilt, is het toch dui
delijk, dat de bimienlandsche toestand in
Griekenland troosteloos is en daar een plot-
selinge gebeurtenis een beslissing naar den
eenen of den anderen kant kan brengen.
Berlijn meldt een hevigen arlillerienstrijd
tusschen Strypa en Sereth, dat is in het ge
bied ten westen van Tarnopol, waar de Rus
sische linie nog een holronden vorm lieeft.
Misschien is liet eene aanwijzing voor een
nieuw offensief van een van beide partijen.
Het Weensche bericht is ook voor dit vak
met het B'erlijnsche ongeveer gelijkluidend,
daar het zegt: „Bij het leger van maarschalk
v. Bohm-Ermolli nam de artiilerie-strijd in
hevigheid toe.'
Uit Zevenburgen niets nieuws. De Ooslen-
rijkers en Duitschers onder generaal v. Staabs
zijn blijkbaar over den Vulkan-pas nog niet
verder in Roemenie binnengerukt.
In de DoOroedzja. zoo meldt Boekarest,
lieeft Ide vijamd nu zijn terugtocht gestaakt
en zich vesclianst. Daar komen dan voor-
loopig wear twee linles tegenovea* elkaar te
liggen en krijgt die istrijid, 'nadat |de Duitschers
eerst nog een -aanval van de Roemeniers
hodden afgeslagen, meer het karakter van
een positie-oorlog.
In Macedonie duren de gevechten in de
streek van Fiorina voort.
In het westen ten zuiden van de Ancre
liep tusschen de stellingen van de Engelschen
ten noorden van IMartinpuich en ten noorden
van Flers de linie nog in een holronden
boog. Haig meldt dat zijn troepen die lijn
door nieuwen vooruitgang vrijwel recht ge
maakt hebben.
GEEN KANS OP EEN SPOEDIGEN
VREDE.
Naar aanleiding van de jongste rede-
voering van minister Briand, zegt de
„Berner Bund", dat die optimisten, die
van een spoedigen vrede droomen, nu
wel geheel van hun begoocheling gene-
zen zullen zijn. Naar de meening van
den Franschen minister-president zal
immers Frankrijk slechts dan geneigd
zijn vrede te sluiten, indien het volko-
men in staat wordt gesteld de wonden,
in 187071 geslagen, te heelen. Dit be-
teekent derhalve, dat Frankrijk wil
overwinnen en zoowel Elzas als Lotha-
ringen terug wil hebben. Uit deze rede-
voering blijkt voldoende, hoe weinig
kans op slagen op dit oogenblik .even-
tueele vredesvoorstellen zouden hebben.
Wij ontleenen de volgende telegram-
men aan de „N. R. Crt.":
ZEPPELINAANVAL OP ENGELAND.
TWEE ZEPPELINS NEERGE
SCHOTEN.
LONDEN, 24 September. (Reuter.)
Officieei: Veertien a vijftien bestuur-
laare luchtschepen hebben vannacht deel-
genomen aan den aanval op Engeland.
Plaatsen in het zuid-oosten, oosten en
midden-oosten en in Lincolnshire zijn
voornamelijk het doelwit van den aanval
geweest.
De aanval op Londen is tusschen een
en twee uur uitgevoerd door twee lucht
schepen, die uit Z.-O. richting kwamen,
en door een luchtschip, dat uit oostelijke
richting kwam, tusschen middernacht
en een uur. Dadelijk stegen vliegtuigen
op en het afweergeschut opende het
vuur, waardoor de luchtschepen werden
verdreven, nadat zij intusschen boUimen
hadden geworpen op zuidelijke en zuid-
oostelijke buitenwijken. 28 menschen
zijn gedood, 99 gewond.
Twee luchtschepen zijn in Essex neer
geschoten, beide groote en nieuwe lucht-
vaartuigen. Een is brandend neerge-
stort en vernieldde geheele bemanning
is omgekomen. Van het tweede lucht
schip is de bemanning, bestaande uit 22
officieren en manschappen, gevangen
genomen.
Uitvoerige berichten over het aantal
slachtoffers en de aangerichte schade
zijn nog niet ontvangen.
LONDEN, 24 September. (Reuter.)
Een officieei bericht, vanavond om 5 u.
20 uitgegeven, luidt: Uit nadere berich
ten blijkt, dat vermoedelijk niet meer
dan 12 luchtschepen-aan den aanval heb
ben deelgenomen.
De rapporten der politie uit de pro-
vincie zeggen, dat de aangerichte schade
gering is. Intusschen zijn in een stad
in de oostelijke Midlands een aantal
bommen geworpen, waardoor twee men
schen zijn gedood en 11 gewond. Men
vreest dat er in deze stad nog twee lij-
ken onder puin liggen.
In een spoorwegstation is eenige
schade aangericht en ongeveer een do-
zijn huizen en winkels zijn ingestort of
beschadigd. Een kapel en een pakhuis
zijn in brand geraakt.
Andere verliezen worden buiten het
gebied van de hoofdstad niet vermeld
en ofschoon een groot aantal bommen
zijn geworpen, is in de districten die be-
zoek hebben gehad van de luchtschepen,
de schade onbeteekenend. Tal van bom
men zijn in zee gevallen. In het gebied
van Londen zijn 17 mannen, 8 vrouwen
en 8 kinderen gedood, 45 mannen, 37
vrouwen en 17 kinderen gewond.
Een aanzienlijk aantal kieine woon-
huizen en winkels zijn vernield of be
schadigd en een aantal branden gesticht.
Twee fabrieken hebben schade beloopen,
eenige leege goederenwagens zijn ver
nield en op twee punten zijn spoorlijnen
licht beschadigd.
Er zijn geen berichten ontvangen
over militaire schade.
BERLIJN, 24 September. (Wolff.)
Officieei: In den nacht van 28 op 24
dezer hebben verscheiden eskaders lucht
sehepen Londen en uit militair oog-
punt belangrijke plaatsen aan de Hum-
Ksaig3B!aBFgc3E^.!i3gHgaMaj^a5B5B8BgBiaafflggaa3ES£HarasiaM3es