A I g e m e e n
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
veTmarkt
No. 5284.
Zaterdaa: .3 April 1909.
STUAHDV^ibERIJ.
Landbouwberschten.
Gemengde berichten.
49e Jaargang.
Een ijzeren ANKER,
Binnenhnd.
Telefoon So. 2 5.
Inzending van advertentien v6or 3 uren op den dag der uitgave.
□ajEi-fctSTIEl BLAD.
AXBL.
Maandag den 19 April a. s.
ileyentschap en Voogdij.
TWEEDE KAMER.
R E C H T S Z A K E U.
Arioudisscments-Rechtbank te Middelburg.
IEUZESSCHE COERAST.
AB'ONNEMENT:
drie maanden binnen Ter Neuzen j 1,Franco per post
Per drie maanden binnen Ter .Neuzen j 1,Franco per post V oor
Nederland 1,10. Yoor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,32V, en voor
het overige Buitenland f 1,65. Men abonneert zicb bij aile Boekhande-
laars, Postdirecteureu en Brievenbushouders.
ADVERTENTIEN:
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer f 0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de
prijs slecbts t w e e m a a 1 berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
bij de n7m» V. 3. WASV UK S4SBK te Ter Aewxeo.
Kit bind -versehljnt SSimndsts-, Woeiisdsg- en Vry«.l«tjnvoiiil, nHgenindriril «>p FeesldageB.
De Burgemeester-Strandvonder van TER
NEUZEN brengt ter kennis dat onder zijn
beheer is geborgen
met ditto lessen otok, waaraan is
bevestigd eene ketting lang +16
vademen met sluiting. Het anker is ge-
merkt N ^§§5 H I ,o V 14 en de stok
Een ieder die tot reclame van het geborgene
vermeent gerechtigd te zijn, wordt daartoe bij
deze opgeroepen.
Ter Neuzen, 5 Februari 1909.
De Burgemeester-Strandvonder voornoemd,
J. A. P. GE1LL.
TE
Burgemeester en Wethouders van AXEL,
maken bp deze bekend, dat op
eene VEEMARKT zal worden gebouden, aan-
vang nemende des voormiddags ten tien ure.
Axel, den 6 Maart 1909.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. HUIZINGA, Burgemeester.
J. A. VAN VESSEM, Secretar s.
Gisteren zijn de wetsontwerpen in zake regent-
schap en voogdjj in vereenigde zitting der beide
Kamers der Staten-Generaal aangenomen. Er
is niet gesprokenboven steeds wassend stem-
gedruiseh klonk de stem van den beer Schimmel-
penninck, den voorzitter der gecombineerde
vergadering uitArtikel 1 ik open de beraad-
slaging verlangt uiemand het woord verlangt
iemand hoofdelijke stemming dan is bet artikel
aangenomen artikel 2 ik open zoo ging
het door, tot halverwege de Voogdijwet de stem
des voorzitters niet meer waarneembaar werd.
Nauwelijks was de zitting gesloten of Mr.
Roell, de voorzitter der Tweede Kamer, ging
in den stoel onder het baldakijn zitten. In der
haast werden de laatst overgeblevenen van de
overzjjde, de heeren Pelinck en Van der Biezen,
uit de vergaderzaal gebannen, en de even onder-
broken discussies over het M. O. vingen weer
aan
Het Regeeringsartikel 45bis la, de voor-
waarden van subsidie-tnekenning bevattende, op
verzoek van den heer Ter Laan in stemming
gebracht, wordt ten slotte aangenomen met 66
tegen 10 stem men.
Hierna wordt de bebandeling van dit ontwerp
onderbroken voor de behandeling van eenige
andere ontwerpen.
Aangenomen wordt o. m. het ontwerp tot
verklaring van het algemeen nut der onteigening
voor de verbreeding van bet deel der Wasse-
naarschestraat. tusschen de Werfstraat en de
Zeilstraat te Scheveningen.
Voorts wordt, na eenig debat tusschen den
heer Van Bylandt en den Minister van Financien,
het wetsontwerp betreffende nadere bepalingen
omtrent den aecijns op den wijn aangenomen
met 40 tegen 20 stemmen.
De voorzitter deelt als zijn voornemen mee,
de Kamer tegen 20 April te zullen bjjeenroepen.
Vergadering van Donderdag.
Aan den heer Duymaer van Twist wordt
verlof verleend op een nader te bepalen tijdstip
tot den Minister van Landbouw eenige vragen
te richten naar aanleiding van het kon. besiuit
van 26 Maart jl., betrelfende keuring van vee
en vleesch.
Hervat wordt hierna de behandeling van het
wetsontwerp nopens subsidieering van bijzondere
H. B. scholen. met de amendementen-Ter Laan
(goedkeuring leerplan enz.); van Asch van Wijck
(verdeeling lesuren), en Van Wijubergen (facul-
tatief stellen van de subsidieering).
De heer Ter Laan erkent, dat het amende-
ment-Van Wijnbergen een tegemoetkoming is,
maar wijst er op dat het aan de bedoeling van
de voorstanders van opneuring van voorafgaande
goedkeuring van bet leerplan toch niet vol-
doende tegemoet komt. Hjj blijft volhouden, dat
het geen bezwaar is, die voorafgaande goed
keuring in de wet op te nemen, daar toch
iedere Minister vrij blijft om van de bepaling
gebruik te maken.
Spreker haudhaaft zijn amendement.
De heer Lobman beveelt het amendement
Van Wijnbergen aan.
De heer Ketelaar vat niet, waarom de reckter-
zijde aan het ruime amendement-Van Wijuber
gen de voorkeur geeft boven bet voorstel van
den heer Ter Laan.
Na verder debat komen de verscbillende
amendementen in stemming.
lu. het sub-amendement-Ketelaar (verleening
van su'osidie door de Kroon, den Raad van State
gehoord) wordt venvorpeu met 43 tegen 39
stemmen
2o. het amendement-Van Wijnbergen (facul-
tatief stellen van subsidieering) aangenomen
met 63 tegen 19 stemmen
3°. het amendement-Ter Laan (subsidie-ver-
leening eerst na goedkeuring van het leerplan)
wordt verworpen met 54 tegen 29 stemmen
4o. het amendement-Ter Laan (opneming van
schoonsckrijven en gymnastiek onder de leer-
vakken) wordt verworpen met 52 tegen 31
stemmen
5o. het amendement-Ter Laan (kostelooze
toelating van leerlingen) wordt verworpen met
55 tegen 28 stemmen.
Aan den oud-Minister Mr. N. G. Pierson
is de hooge onderscheiding te beurt gevallen te
worden benoemd tot buitenlandsch lid der
Koninklijke Academie van Wetenscbappen te
Rome.
De heer Pierson werd gekozen in de plaats
van wijlen Lord Goschen.
De heer Pierson is ook eeredoctor van de
hoogeschool te Cambridge.
TER NEUZEN, 2 April 1909.
In de week van 24 tot en met 30 Maart
1909 zijn in Zeeland voorgekomen 19 gevallen
van roodvonk, waarvan 4 te Eede, 1 te St.
Maartensdijk, 1 te Middelburg, 5 te Rilland-
Batb, 5 te Stavenisse, 1 te Vlissingen en 2
te Wolpkaartsdijk 8 van dipheritis, waarvan
2 te Aardenburg, 1 te St. Annaland, 4 te Hengst-
dijk en 1 te llontenisse 1 van typhus en febris
typhoidea te Rilland-Bath.
Koewaeht. Naar aanleiding van de lijk-
opgraving, die bier deze week heeft plaats ge-
had, kunnen wij nog het volgende melden. Bp
het bestuur dezer gemeente was bericht gekomen,
dat het parket van Middelburg hier zou komen
om bij de opgraving van het ljjkje van E. H.
tegenwoordig te zijn. Aanstonds werd het
ziekenhuis en het doodenhuisje op de algemeene
begraafplaats in orde gemaakt. Het bestuur
meidde echter aan de justitie of zij wel wist,
dat het R. K. kerkhof op Belgisch grondgebied
lag. Dit was oorzaak, dat het parket van
Middelburg van zijn bezoek af zag en de zaak
overliet aan de justitie van Gent. De lijk-
opening bracht aan het licht, dat het meisje
overleden was aan pleuris vergezeld van hevige
koortsen in het hoofd, waarom de ziekte zoo'n
kort verloop gehad had en de gewone genees-
heer aan hersenontsteking gedacht had.
Nadat de lijkopening geschied was en de
dokters hunne beeedigde verklaring hadden
afgelegd, werd het lijkje weer aan de aarde
toevertrouwd en bet graf gesloten. Daarmede is
deze treurige zaak, die aan de betrokken onder-
wijzeres en aan de ouders van het kind eenige
onaangename dagen bezovgd heeft, geeindigd.
De rechtbank heeft in hare zitting van
2 April de volgende vonnissen uitgesproken
E G, oud 44 j., te Stoppeldijk is wegens
eenvoudige beleediging veroordeeld tot 15
boete of 15 dagen hechtenis.
G. V., oud 13 j., zonder beroep te Ter Neuzen,
is wegens mishandeling veroordeeld tot 5 boete
of 1 week tuchtschool.
E. N., oud 46 j., klorapenmaker te Hulst,
is wegens mishandeling veroordeeld tot 1 maand
gevang.
A. W., .oud 20 j., landbonwersknecht te
Aardenburg en W. S., oud 23 j., arbeider te
Siuis, zijn wegens mishandeling veroordeeld
ieder tot 14 dagen hecht.
I H. D., oud 32 j., voerman te Axel, is wegens
mishandeling veroordeeld tot 5 boete of 5
dagen hecht.
G. A. v. O., oud 18 j., slagersleerling,
J. P., oud 18 j., werkinan en E. L. E oud
19 j., alien te Hulst, zijn wegens mishandeling
veroordeeld tot f 10 boete of 10 dagen hecht.
S. R, oud 17 j., en A. J. v. W., oud 17 j.,
arbeiders te Philippine, zijn wegens vernieling
veroordeeld ieder tot f 3 boete of 1 week tucht
school.
J. C., oud 45 j., onderwijzer te Koudekerke,
thans gedetineerd, is wegens bet plegen van
ontuchtige bandelingen met kinderen aan zijDe
zorg toevertrouwd veroordeeld tot 1 jaar gevang.
met in minderingbrenging van de voorloopige
hecht. en met ontzegging van bet reeht om
gedurende den tijd van 6 jaren het ambt van
onderwijzer te bekleedeu.
J. d. F., oud 48 j., bierhuishouder te Ter
Neuzen, appellant van een vonnis van den
kantonreehter te Ter Neuzen wegens drank-
wetovertreding, met vernietiging van het vonnis
in eersten aanleg, ontslagen van reclitsvervolging.
Men schrijft ons
Dezer dagen is verschenen het verslag over
1908 van de Centrale Raififeissen Bank te Utrecht,
waarbij de meeste boerenleenbanken uit deze
streken zijn aan gesloten. Uit dat verslag blijkt,
dat bij genoemde bank het vorige jaar is gedepo-
neerd 3,357,414,50®terwijl aan voorschotten
is verstrekt de som van f 713,442,27. Er
werd eene winst gemaakt van 5434,64, die
grootendeels in het reservefonds zal gestort
worden, dat daardoor zal stijgen tot f 25300,82.
Op 1 Januari 1909 waren aangesloten 271
banken, en daaronder 19 uit Zeeland waarvan
uit Zeeuwsch-Vlaanderen.
Vau de banken van Zeeuwsch-Vlaanderen was
er maar een, die van Koewaeht, die op 1 Janu
ari 1908 schuld had bij Utrecht.
Het voorschot bedroeg f 3269,37. De andere
hadden alle gelden te Utrecht gedeponeerd.
Het meeste had Oostburg, namelijk
84052,66, dan volgen Stoppeldijk met
40851,80 en Zuiddorpe met 35162,45. Het
minste hadden Ossenisse met f 1761,05 en Hulst
met f 2307,12.
Het meeste aantal leden had Koewaeht name
lijk 102, Lamswaarde had er 101, St. Jansteen
100. De minste Graauw en Hulst. Op 1
Januari 1908 had het meeste spaargeld Lams
waarde met 89200,42 en Oostburg met
77676,31. Het minst had Clinge, namenlijk
8560,32. Koewaeht had uitgegeven 89 voor-
schotboekjes, St. Jansteen 81 en CliDge 137,
respectievelijk met een bedrag van f 29055,12
/25073,50en /4941,04. Elf banken uit Zeeuwsch-
Vlaanderen gaven aan hunne lehen voorschotten
in loopende rekening. Het koogste bedrag had
Lamswaarde f 23090,05. Het minste Graauw
en Zuiddorpe. In Zeeland waren bij de boeren
leenbanken aangesloten 4 afdeelingen van boeren-
bonden en 1 vee-assurantie, 16 banken uit
Zeeland hadden een reservefonds tot een gezamen-
lijk bedrag van 3142.65. Het reservefonds van
al de aangesloten banken bedroeg 100443,19.
Op de Paaschvee-tentoonstelling Dinsdag
te Rotterdam gebouden heeft Zeeland met zijn
gemest vee een goed figuur gemaakt.
Voor den fijnsten en zwaarsten os, uitsluitend
met hard voeder gemest, onversehillig van wel-
ken leeftijd, werd tocgekend le prijs 60
aan J. Flohil te Elkerzee 2e prijs 40 aan
A. Wisse, Anna Jacobapolder 3e prijs J 20
aan J. C. Hanse Jzn. te Ellemeet4e prijs 10
aan J. M. Klompe te Dreischor. Voor den
fijnsten en zwaarsten met hard voeder gemesten
os, niet ouder dan drie jaar, le prijs j 40
aan G. L. Klompe te Serooskerke2e prijs
f 20, aan Gebr. v. Hoeven te Sir Jansland.
Voor de fijnste en zwaarste koe, met hard
voeder gemest, 4e prijs f 10 aan A. Berrevoet
te Ellemeet.
Over het algemeen was de inzending niet
zoo groot als vorige jaren. Paarden en aanfok-
vee waren bijzonder goed. Het bezoek was
bevredigend.
Een zeldzaam jubile. Vrijdrag 9 April
hoopt de 74jarige krasse Cornelis Groeneveld
den dag te herdenken, waarop bij voor 60
jaar aan de boutzagevij der Rotterdamscke firma
A. van Stolk Zonen in dieust kwam. De oude
man is nog flink en levenslustig. Hij client
reeds de vijfde generatie der Van Stolken.
Te Almkerk ontstond Dinsdagnamiddag
brand bij B. van Breugel. De vlammen grepen
zoo snel om zicb heen, dat spoedig het aangreu-
zende huis, toebehoorende aan J. v. d. Koppel,
ook in brand stond. Uit bet eerste werden
vrouw en kinderen slecbts met moeite gered.
Alles brandde tot den grond at.
Te Lippenhuizen, in de Friesche gemeente
Opsterland, moet Zaterdagavond het volgende
gebeurd zijn De op eenigen afstand van dat
dorpje met een huishoudster woonaehtige vee-
houder A. Spinmuis was ziek en hield het bed. Een
familielid zou dien naclit bij hem waken, en kwam
daartoe vrij laat in den avond aan de woning
van den patient, waar hij aan de huishoudster
te kennen gaf, dat hij van den zieken ouden
S. geld wilde hebben mocht dat niet gelukken
dan zou hij hem op de een of andere wijze
dooden. In de kamer van den zieke gekomen,
verzocht bij dezen hem de plaats aan te duiden,
waar het geld was geborgen, met de bedreiging
er bij, dat indien hieraan geen gevolg werd
gegeven, S. zou worden geworgd of op andere
wijze gedood. Toen de bedreiging niet baatte,
sloeg v. D. werkelijk de band aan den patient,
doch eveneens zonder resultaat. Eenige oogen-
blikken later kwam een zoon van het familielid
(vader en zoon scbenen een af'spraak te hebben
gemaakt) het vertrek binnen en toen nam bet
spelletje opnieuw een aanvang. Werd er geen
geld gegeven, dan had bet laatste uur van 3.
geslagen. S. wees nu een plaats aan, waar
een weinig geld was geborgen, dat ter beschik-
king van de boosdoeners werd gesteld. Een
bedrag van circa 35, dat ook in de woning
voorhanden zou zijn geweest, werd door den
ouden heer verzwegen. De aanwezigheid van
de huishoudster heeft ongetwijteld een moord
voorkomen.
Haar aanhoudend gejammer moet vader en zoon
waarschijnlijk vrees hebben aangejaagd en ben
belet hebben aan hun plan geheel uitvoering
te geven. Na jenever te hebben geeischt en
verkregen, verliet het tweetal de woning, den
zieke en zijn huishoudster in ontdanen toestand
achterlatende. Na aangifte bij de marechaussee
stelde deze ten spoedigste een onderzoek in
zij wist vader en zoon op te sporen, nam ben
in hechtenis en bracht hen gevankelijk naar
Heerenveen, als verdacht van afpersing.
De toestand van den zieken S. moet nog al
redelijk wezen.
(N. v. d. D.)