T
A I g e m e e n
Nieuws- en Advertentie
Zeeuwsch-Vlaanderen.
No. 5195
Zsterdag; 5 September 1908.
Gemengde berichten.
48p Jaargang.
Binnenland.
Landbouwberichten.
T
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen f 1,Franco per post
Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,32T/2 en voor
het overige Buitenland 1,65. Men abonneert zich bij alle Boekhande-
laars, Postdirecteuren en Brievenbushouders.
ADYERTENTIEN:
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0,10
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters, worden naar plaatsruimte berekend.
Telefoon No. 2 5.
Inzending van advertentien voor 3 uren op den dag der uitgave.
EBRSTE IBID-AED.
NEDERLAND en VENEZUELA.
De Curafaosche Ct. verneemt, dat de douane-
chef te La Guayra, die zicb met Hr. Ms.
z/Gelderland" in verbinding bad gesteld, door
afzending van een sloep naar dien oorlogsbodem,
door president Castro uit zijn betrekking is
ontslagen.
De Cur. Ct. van 14 Augustus schrijft
Reeds de vorige week werd verteld, dat Vene
zuela geen passagiers uit Ourafao zou toelaten.
Men wist echter niet met zekerheid te zeggen,
of bet bericht waar was en in hoeverre de
maatregel zou worden toegepast. Bij terugkeer
van den Amerikaanschen stoomer //Maracaibo",
op Zondag 1.1., bleek, dat het bericht juist was
en dat de maatregel op een ieder toepasselijk
was, zelfs op Venezolanen, die zich hier in-
scbepen.
Het gebeurde toch, dat twee heeren, geboren
Venezolanen, die zich hier met bestemming naar
Maracaibo op gemeld stoomschip hadden inge-
scheept, ter plaatse van bestemming niet werden
toegelaten. Een bunner, die n. b. te Maracaibo
een handelshuis heeft, ging nog denzelfden dag
met de //Maracaibo" door naar New-York, ten-
einde zich daar met bestemming naar Venezuela
in te schepen.
Het 11 Augustus verschenen publicatieblad
van Curasao bevat de volgende proclamatie,
waarbij ter kennis van de ingezetenen wordt
gebracht een mededeeling van H. M. de Konin-
gin der Nederlanden, betreffende den heersehenden
toestand in de kolonie Curafao
De gouverneur van Curafao, met bijzondere
dankbaarheid zonder verwijl gevolg gevende
aan de hoogst vereerende telegrafisch van
Z.Exc. den Minister van Kolonien ontvangen
opdracht, brengt hierbij ter kennis van de be-
volking der kolonie Curafao, dat H. M. de
Koningin der Nederlanden, volledig bekend
met den toestand der kolonie, dien toestand
met diep leedwezen gadeslaat en dat H. M.
Hoogstderzelver aandacht en die van Hare Raads-
lieden aan de verbetering daarvan wijdt.
Gedaan te Willemstad, den llden Augustus
1908.
J. 0. DE JONG V. B. D.
De Vrijmoedige teekent hierbij aan
z/Deze proclamatie vestige bij ieder onzer
de overtuiging, dat de Nederlandsche regeering
niet met onverschilligbeid den toestand gade
slaat, waarin onze geliefde kolonie door onver-
dienden haat en kleinzielige wraakzucht gebracht
is en dat de gewenscbte uitkomst wellicht niet
lang meer op zich zal laten wachten.
TER NEUZEN, 4 September 1908.
Men schrijft uit Breskens
Na het binnenkomen der boot om zeven uur
Dinsdag bad een reiziger, de heer S. uit Sluis,
zijn parapluie vergeten. Teruggaande had hij
het ongeluk te water te geraken, tusschen boot en
ponton. De heer A. de Munck, besteller van
de boot, sprong oogenblikkelijk, geheel gekleed,
zelfs met oliejas en waterlaarzen aan, te water
en had het geluk den drenkeling, die anders
ongetwijfeld onder de boot zou zijn verdronken,
te grijpen. De drenkeling kwam zoodoende
met een nat pak er van af en werd heden
morgen door zijn vader uit Sluis afgehaald.
Dat de redder een welverdienden dank oogstte,
valt te begrijpen.
Sas van Gent. Woensdagavond tijdens een
hevige onweersbui voer de Noorsche stoomboot
//Orn," komende van Gent, alhier uit de sluis.
Tengevolge van den hevigen wind, liep het ledige
schip uit zijn roer en kwam terecht op het
vaste gedeelte van de draaibrug, dat hierdoor
nogal belangrijk beschadigd werd. Onder stor
ting van een borgtocht groot 4000,kon
de boot de reis voortzetten.
Westdorpe. In de heden gehouden vergade-
ring van den gemeeuteraad waren tegenwoordig
de voorzitter, alle leden en de secretaris.
De notulen der vorige vergadering werden
voorgelezen en onveranderd goedgekeurd.
Met algemeene stemmen (1 brieve was in
bianco) werd tot wethouder herbenoemd de heer
D. B. van Acker, periodiek aftredend.
Een missive van Ged. Staten houdende kennis-
geving dat zij berusten in het besluit van 6
Augustus j. 1. tot toekenning van een subsidie
aan het Burgerlijk Armbestuur voor 1909 uit
de gemeentekas tot een bedrag van 900,
Werd voor kennisgeving aangenomen.
Nadat nog de gemeentebegrooting voor 1909
was vastgesteld in ontvang en uitgaaf tot een
bedrag van 14245,845 werd de vergadering,
niets meer te verhandelen zijnde, door den voor
zitter gesloten.
VLEKZiEKTE,
In vele streken van Duitschland en ook in
ons land treedt bijna jaarlijks eene gevreesde
ziekte onder de varkens op, die nu eens een
boosaardig, dan weer een minder boosaardig
verloop heeft. De ziekte treedt meestal plotse-
ling op de dieren verliezen den moed, de eet-
lust en probeeren zich in het stroo te begraven.
De mest wordt breiig, de lichaamstemperatuur
wordt zeer hoog en spoedig treden roode vlekken
te voorschijn.
De meeste aan vlekziekte lijdende varkens
gaan na een zeer korten tijd ten groude. Binnen
de 4 dagen na het ziek worden sterven de
meesten. Sommigen schijnen te beteren, maar
sterven later toch. Slechts zeer weinigen door-
staan de ziekte, en krijgeu 24 weken na het
ziek worden hunne gezondheid weer terug.
Hoe ouder het varken, hoe minder ontvan-
kelijk het voor de ziekte is. Men wil wel dat
varkens boven de 3 jaar niet meer door de
vlekziekte aangetast worden. Veredeling van
het ras geeft ook ten opzichte der vlekziekte
eene verzwakking tengevolge. Vooral de edele
Engelsche' rassen zijn zeer zwak er tegen.
De vlekziekte is een bodemziekte. Niet de
lucht is draagster der besmettende bacterien,
maar de grond herbergt de smetstof. De smet-
stof is een bacil, die verbazend veel overeen-
komst vertoont met een bacil die bij onze huis-
muis een epidemie verwekken kan. Het is dan
ook een bekend feit, dat de muizen overbrengers
zijn kunnen van de vlekziekte. Niet de veld-
muis, maar wel de huismuis. Het is dus met
het oog op de bestrijding der vlekziekte van
het grootste belang ook de huismuis te verdelgen.
De Rijksseruminrichting te Rotterdam verstrekt
hiervoor kosteloos aan den aanvrager een zeer
goed middel. Bij latere gelegenheid hoop ik
hierop nog wel eens terug te komen.
Waarschijnlijk wordt de vlekziekte overge-
plant van uit het darmkanaal, d. w. z. de bacil
met het voedsel opgenomen, en zoo van uit
het darmkanaal zijn weg vindend in het lichaam.
Voorbehoedmiddelen tegen de vlekziekte zijn,
zooals reeds is opgemerkt, het verdelgen der
muizen, maar bovenal ook, een groote zorg
voor goede hokken. In stallen die aan strenge
hygienische eischen voldoen, wat betreft de
temperatuur, de ventilatie en de rioleering
treedt zeer zelden de vlekziekte op. Ook een
goede verlichting werkt in het nadeel der
bacil. Naast deze hygienische bestrijdigsmid-
delen of beter gezegd voorkomingsmiddelen,
heeft de serum-therapie ons een perfect middel
aan de hand gedaan, om de vlekziekte zoowel
te voorkomen als te genezen.
Het is de vindingrijkheid van Pasteur die
hier den weg wees.
Hij ontdekte dat de bacil die bij het varken
de vlekziekte verwekt, wel dezelide werking
bleef behouden, maar veel minder sterk, wanneer
zij geleeld had in een konijn. Nam hij dus
een cultuur van vlekziektebacillen en entte hij
daarmede een konijn, dan werd dit beest ziek.
De vlekziektebacillen ontwikkelden zich in het
i bloed van dat konijn, en hij was in staat door
van dit bloed af te tappen, een lymphe tebereiden,
die de vlekziektebacil herbergde, maar in veel
geringere mate werkzaam was. VeroorlooLmij
eene vergelijking.
Er is een strijd tusschen het varken en de
vlekziektebacil. Een strijd op leven en dood.
Sommige varkens kunnen dien strijd volhouden
en de bacil overwinnen. Zoo'n varken is niet
ontvankelijk voor de ziekte. Maar men kan
zich ten strijde oefenen. Door voortdurend ten
oorlog te trekken wordt de soldaat gevormd,
bekwaam in den strijd en wordt zijn kans om
te overwinnen grooter, vooral wanneer hij eerst
tegen een zwakken vijand te kampen heeft.
Neemt deze dan steeds in sterkte toe, dan
hindert hem dit niet, daar hij zoo geoefend
wordt en steeds den sterkste blijken zal.
Welnu Entte Pasteur een gezond varken
met de lymphe van een aan vlekziekte lijdend
konijutje, dan bracht hij een zwakken vijand
met het varken samen, die best kon overwonnen
worden.
De bacil gepasseerd door een duif nam in
sterkte toe. Entte hij daarna datzelfde varken
met deze lymphe, dan kon het varken dezeu
sterkeren vijand ook afweren. En brak dan later
een epidemie uit, dan was het geente varken
door oefening sterk genoeg ook dezen zeer ster-
ken vijand het hoofd te bieden. Het varken
was immuun geworden voor de vlekziekte.
Dit principe van Pasteur is door de latere
wetenschap min of meer gewijzigd. Het zijn
thans de methoden van Dr. Lorenz van Darm-
stad en van Dr. Remy van Mannheim die het
meest worden gevolgd. We vinden echter in
beide methoden het denkbeeld van Pasteur vol-
komen terug. Deze enting heeft bewezen te
zijn een uitstekeud middel tegen de vlekziekte.
Zoowel een middel ter genezing van reeds aan-
wezige ziekte (curatieve enting), als een middel
ter voorkoming van te verwachten ziekte (pre-
ventieve enting). En waar mij reeds zoo menig-
maal werd gevraagd hoe ik over de enting
tegen vlekziekte dacht, wil ik hier eenige cijfers
mededeelen, waaruit het gemakkelijk zijn zal
voor zich zelf een oordeel te vormen. Weten-
schappelijk de kwestie beschouwen zou hier niet
op zijn plaats zijn. De praktische uitkomst zij
hier voor ons doel volkomen voldoende.
In 1904 werden in ons land 30255 gezonde
varkens ingeent (preventieve enting) en 2284
varkens die van vlekziekte verdacht werden
(nood-enting), terwijl 1247 aan vlekziekte lijdende
dieren werden ingeent (curatieve enting.) In
het geheel dus 33786 varkens. Van de eerste
werden slechts 120 ziek, dit is 0,4 en het
sterftecijfer bedroeg slechts 0,08
Van de 2284 varkens die verdacht werden
bleven 96,8 gezond en slechts 3 stierf.
Van de 1247 lijdende varkens herstelden er
1114; 7 stuks werdeu geslacht en 109 stierven
dat is 8,75
In 1906 werden 177775 varkens aan de en
ting onderworpen. Dit wijst op een zeer groote
toename der enting. Hiervan werden er 152307
ingeent, terwijl ze nog gezond waren. Van
deze bieef 99,4 van de ziekte verschoond,
slechts 0,6 werd aangetast. Deze cijfers
bevestigen voorzeker wat men van zoo menigen
kant hoort zeggen, dat de preventieve enting
voor vlekziekte bewaard, zelfs dan wanneer de
ziekt'e sterk optreedt.
Bovendien. van de 0,6 dat toch werd aange
tast, herstelden nog 69,2 zoodat van de
1 52307 varkens die preventief waren ingeent, er
slechts 0,12 stierven, van de verdachte varkens
in 1906, die werden ingeent, stierven er slechts
1 °/0- Dit wijst toch ook hier op groot succes.
8779 zieke varkens werden in 1906 met serum
bebandeld. Hiervan herstelde 87,5 °4, terwijl
1,3 onvolkomen herstelde en 11,2 over-
leed of in nood geslacht ^verd.
Neemt men bovengenoemde cijfers in over-
weging en houdt men rekenschap met de om-
standigheid, dat de varkensziekte onder de niet
ingeenfe varkens in 1906 enorme schade heeft
veroorzaakt, dan mag men bij globale berekening
aannemen, dat door de inenting tegen de vlek
ziekte voor een waarde van een millioen gulden
werd gered.
Door politie-maatregelen is tegen de vlekziekte
weinig te doen vooral niet wanneer de ziekte
een heerschend karakter heeft aangenomen. De
inenting is zonder twijfel het eenige middel om
de vai'kens tegen de ziekte te vrijwaren.
De cijfers bewijzen het volkomen. Men drale
dus niet, maar grijpe met beide handen dit
redmiddel aan.
A. Z.
Een gunstig voorteeken
In de geschiedenis van ons land en niet min
der in die van het Huis van Oranje, is men
gewoon, dat de goede voorteekenen uit Den
Briel komen. Welnu, in verband met de stille
hoop, welke heel ons volk voor een vurig ge-
wenschte gebeurtenis koestert, was het een
eigenaardig gezicht, om door de straten van
Den Briel een ooievaaar te zien wandelen, ge
heel met oranje versierd en omkranst.
Het is een echt Nederlandsche ooievaar, die
nog nooit Egypte gezien heeft. Zelfs zit er
wat van de onstuimigheid der oude Nederland
sche zeevaarders in. Want hij wilde, evenals
die, al vroeg uit het nest, en schijnt toen op
zijn eersten uittocht schipbreuk geleden te heb-
ben, tenminste, de heer Langeveld vond hem
liggende bij een sloot, waar zijn bezeerde poot
wat opgelapt werd en waar hij nu sedert vele
weken zich zoo rustig onder de menschen be-
weegt, dat hij met zijn kleinen meester, een
zoontje van den heer Langeveld, kalm overal
heenwandelt, en op 31 Augustus als geluks-
bode een tocht door heel de stad maakte.
Omtrent het faillissement van den zich
nog steeds in hechtenis bevindenden ex-burge-
meester van Holten, kan men melden, dat de
totale schuld 30.000 bedraagt.
De onroerende goederen zijn geschat op
f 6300 en het geheele actief zal f 8600 be-
dragen, zoodat na aftrek van onkosten ongeveer
20 pCt,. zal kunnen worden uitgekeerd. De
gemeente Holten heeft bij den curator Mr. Houck
een rekening ingeleverd van ruim 3200, zijnde
de som ten nadeele van de gemeente ontvreemd.
Dit bedrag moet echter geenszins het eindcijfer
aangeven van de ontvreemde gelden. Slechts
van die gevallen waar men de verduistering
van gelden kon bewijzen, heeft men een vorde-
ring ingediend.
De inktwerper
De krijgsraad te Haarlem behandelde de zaak
van den Amsterdamschen inktwerper.
De conclusie van de deskundigen strekt tot on-
toerekenbaarverklaring wegens ziekelijke neiging.
Te Hengeloo (Overijsel) is een assistent-
chef bij bet station aldaar in hechtenis genomen,
als verdacht van diefstal van ongeveer 70 uit
een geldkist in het station.
Te Zevenbergen is de vrouw van S.,
doordat zij met haar kleederen te dicht bij een
petroleumtoestel kwam, in brand geraakt. Haar
man deed zijn best om de vlammen te blusschen,
docli kreeg daarby zelf vrij ernstige brand-
wonden.
Een der buren, die op het geschreeuw kwam
toesnellen, slaagde er in met een nat vloerkleed
te vlammen te dooven.
De vrouw heeft echter zulke ernstige brand-
wonden opgeloopen, dat haar toestand niet
zonder gevaar is.
Vereenvoudigde spelling In verband
met de begonnen of voorgenomen invoering der
nieuwe spelling aan bijzondere scholen in het
district Winschoten, vroeg het schoolbestuur
der bijzondere school te Meeden o. a. het
oordeel hierover van prof. Dr. H. Bavinck en
Dr. A. Kuyper.
Beiden ontraden voorloopig de invoering der
nieuwe spelling, Dr. Kuyper in krasse bewoor-
dingen. Deze toch noemt invoering stellig verkeerd.
la^wmmmsamas^issaanxssaamBaaBBaaKaaBawmmtsaiBSBsaaBmssmmaaaBtmettxBaBa^miamB^^iam
Bit bind verschijnt naanilag-, Wnensilaf.. en Vrijrf ng-nvond, niigezonderd op ICeestdajjen. bij de Firnia i"« J. WAHf BK SAXBE te Ter 1'emen.
