1
A I g e m e e n
Nieuws- en AdvertentLeblad
voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
5,
n)
1
No. 4969
Zaterdag 16 Maart 1907.
je3rs±fasrrsi zbil-Ajd.
Hsrhalingscefeninyen
Zeemiliciens-verlofgangers.
Gemengde berichten.
li
bI.
en
47e Jaargaog.
5,
jid
bij
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen f 1,Franco per postVoor
Nederland 1,10. Yoor Belgie 1,40. Voor Amerika f 1,321/2.
Men abonneert zieh bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
bushouders.
ADYERTEITIEN:
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de
prijs slechts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Telefflo n No. 2 5.
Inzending van advertentien voor 3 uren op den dag der uitgave.
izen.
1,
er
d-
le
le
k-
TEH NEUZEN, 15 Maart 1907.
Te 's Gravenhage slaagde Woensdag voor de
nuttige handwerken mej. D. van Wijck van Ter
Neuzen.
In de week van 6 tot en met 12 Maart
kwamen in de provincie Zeeland 14 gevallen
van besmettelijke ziekten voor, nl. te Clinge
1 van typhus en febris typhoideate Clinge 1,
's Gravenpolder 1, IJzendijke 2, Kruiningen 1,
en Middelburg 1 van roodvonk, en te Axel 1,
Breskens 4, Stoppeidyk 1 en Zierikzee 1 geval
van diphteritis.
Katntonges'echf te Ter Neuzen.
Twee iu een schot
De heer W. vau der Linden te Krimpen
a. d. IJsel, schoot Dinsdag een eend in het
water en raakte tegelijk een flinken snoek.
Natuuiiijk waren beide welkom
Een steur van 150 kilo is te IJmuiden
aangebracht door den stoomt rawler Voorwaarts".
De reuzeuvisch werd in openbaren afslag ver-
kocht voor f 158.
Bij een boer te Elst heeft een schaap 4
iamtneren ter wereld gebracht.
Men schrijtt aan de Avp.
Het was verleden week Maandag de eerste
dag dat de briefjes der Staatsloterij voor de
trekking, die Maandag 25 Maart begint, werden
nitgegeven. In Amsterdam was het toen zoo'n
stormloop naar de kantoren der collecteurs, dat
de politie de orde moest bewaren om den steeds
opdringenden drom van koopers, vooral in den
omtrek van Rokin, Dam, Warmoesstraat, te
sluiten. Twee dagen later was bij geen enkelen
eollecteur meer een briefje te bekomen.
En nu dacbt men nog wel eens aan inkrimping
van het aantal loten
Men meldt aan de N. R. Ct
De fiets verdrijft het paard Een zeer oude
gewoonte is het yStra-rijden" in Schouwen dat
strarijden bestaat in het met paarden naar het
strand draven, om daar de dieren in het zilte
nat te drijven, een oude volksgewoonte, ,die
zich in den nacht der tijden verliest en waarvan
de beteekenis niet meer wordt gekend. Op den
stra-dag werden voorheen alle paarden, oud en
jong, van stal gehaald en opgeknapt geen
knol, hoe oud en stijf ook, bleef achter gekamd
en geborsteld, de staarten »geslingerd". Het
*stra-rijden" gaf een vroolijken dag. waarvan
al de dorpen op beurt g'enoten Renesse, Haam-
stede, Noordwelle, Serooskerke, Etlemeet, Elker-
zee en Scharendijke, een dag die zich regelde
naar Vastenavond. Volgens sommigen was dat
stra-rijden ingevoerd om de werkpaarden, die
weken achtereen den stal wegens stilstand der
veldwerkzaamheden niet bebben verlaten, een
frisch bad te geven, terwijl anderen meenen
dat het in oude tijden geschiedde, om de paarden
van alle ybetoovering" te ontdoen, die hun op
stal getroffen had, das als middel tegen ,/weer-
wolven" eu ander geboefte.
Hoe bet zij, het ,/stra-rijden" bleef besfaan,
en, gepaard met allerlei ceremonien, was het
een soort winterkermis, die aanleiding gaf tot
familiebezoek. Thans vernemen wij evenwel
dat op een der ystra-dagen" geen enkel paard
aan 't strand was en alien tocb den dag vierden
door per fiets te komen.
Toen Dinsdagmiddag de praktizijn J. v. C.
een man van 62 jaar, wonende in de Hovenier-
straat te Rotterdam, in beschonken toestand
door die straat bij de Warmoezierstraat liep,
waar jongens bezig waren den beschonkene in
de maling te nemen, wilde de kastelein W. H.
van der Heyden, wonende in de VY armoezierstraat
75, dit ziende, den beschonkene tegen de jo gens
in bescherming nemen en ging daarom naar
Van C. toe, om hem mede te nemen naar een
stal in de Hovenierstraat en hem daar zijn
roes te laten uitslapen. Deze, zeker de bedoeling
van Van der Heyden misvattende en wellicht
denkende, dat deze hem te lijf wilde, haalde
zijn knipmes, van een fijn geslepen punt voor-
zien, nit den zak, opende het en stak dit den
kastelein in de borst.
Van der Heyden, hoogst ernstig verwond,
zakte op de straat ineen, werd door burgers
opgenomen en naar hnis gedragen. Steeds
bedenkelijker werd zijn toestand, zoodat hij den
ijlings gewaarschuwden commissaris van politie,
den heer L. J. C. Vuyk, die met den inspecteur,
den beer J. Postmus, in Van der Heyden's cafe
kwam, door bloedverlies verzwakt, nauwelijks
op zijn vragen kon antwoorden. At en toe
verloor hij zijn bewustzijn.
Uit het verhoor van verschillende getuigen
bleek den heer Vuyk overigeus al zeer spoedig
op overtuigende wijze dat niemand anders dan
de dronken zaakwaarneruer J. v. C. den doode-
lijken steek had toegebracht.
Wegens zijn bedenkelijken toestand zoodra
mogelijk naar het ziekenhuis gebracht, overleed
W. H. v. d. Heyden reeds een uur na zijn aan-
komst aldaar.
De zaakwaarnemer J. v. C., door de politie
gearresteerd, is naar het politiebureau in de
Meermanstraat gebracht en daar voorloopig op-
gesloten, in de eerste plaats om zijn roes uit
te slapen.
Het met bloed bevlekte mes, waarmede de
doodelijke steek werd toegebracht, is in beslag
gen omen.
Ramp te TcsaEein.
Nauwelijks was Dinsdag te Parijs de doods-
tijding van Casimir-Perier verspreid, of daar
kwam het bericht van de gruwelyke ramp te
Toulon.
Uit de telegrammen is op te maken dat het
on streeks middag was toen de eerste ontploffing
gt hoord werd. De Iena lag in een van de droog-
dokken achter in de Missiessyhaven. In de
Missiessyhaven liggen de oorlogsschepen en
rondom staan militaire gebouwen, kazernes,
werkplaatsen voor de vloot, opslagplaatsen van
proviand, van steenkool, van ammunitie en
scheepsmateriaal. Een uiterst gevaarlijke plaats
dns voor al wat met vuur in verband staat.
Hoe is in het acbterschip van de Iena een
ontploffing ontstaan Heett de ontploffing van
een torpedo met geperste lucht een voorraad
kruit doen ontploffen, of is de kruitvoorraad
gesprongen door chemische werking in het kruit
zeif? Het zal moeilijk uit te maken zijn, want
het achterschip van de Iena is vernield en wie
in de buurt van de plaats der ontploffing waren
zullen er niet van navertellen.
En groot aantal matrozen was ophetoogen-
blik van den eersten slag bijeen in de kajuit der
adelborsten lste klas, waar de adelborst Carlini
een voordracht hield over koning Hendrik IV.
Bij het vernemen van den knal sprongen de
matrozen bet vertrek uit en langs ladders en
bcegspriet wisten zij bijtijds bovenop de zij-
wanden van het droogdok te komen.
De eerste gedacbte van ben die tot bezinning
kwamen was, het droogdok te laten zinken.
Een luitenant ter zee 2de klas, Roux, die niet
vluchtte, rnaar aanstonds de sluisdeuren vau
het droogdok wilde openzetten, moest zijn
moed en beradenheid met den dood bekoopen.
Hij werd in het dok naar beneden geslingerd
en verpletterd
Het schip stond aan den aehterkant weldra
in brand, de brand stak de ammunitie aan en
zoo volgde knal op knal. Geen ruit bleel in
den omtrek heel. De bomscherven vlogen heel
Toulon door. In een der voorsteden werd een
kind van anderbalf jaar in de armen der ruoeder
door een bomscherf getroffen. Het kind was
opslag dood en de moeder is doodelijk gekwetst.
Het openzetten van de waterkleppen van het
droogdok was geheel onvoldoende om het dok met
de Iena snel te laten zinken. Daarom kreeg bet
oorlogsscbip Patrie last de doksluizen stuk te
schieten. De Patrie schoot groote gaten in de,
wanden van het dok en niet lang daarna was
de brandende massa zoover onder water gezonken,
dat alle verder gevaar voorbij was.
De Iena is hoogstwaarschijnlijk voor de
vloot verloren. Het achterschip is uiteenge-
slagen, het trotsche oorlogsschip is in enkele
uren een wrak geworden.
De Iena had een waterverplaatsing van
12,050 ton. Hij was 122 meter lang, 20
meter en 8 decimeter breed, liep 18 knoopen.
De bemanning telde 688 koppen, zijn machines
waren 16,500 paardekraehten Vier kanonneu
van 30,5 centimeter, 8 van 16,4, 8 van 100,
2 van 65, 20 van 47, 14 van 37 en 4 torpedo-
lanceerbuizen waren zijn oorlogswapeneu.
Een van de beste en duurste slagschepenvan de
Franscbe vloot is als vuurwerk uiteengepoeft,
honderdtn menscben gedood, verininkt, in rouw
gedompeld. T re brig,e ondergang voor een schip,
dat bestemd was te strijden voor bet vaderland
en dat bij de voorspelling aan een geweld-
dadigen dood zeker aan roemrijker. dood zou
hebben gedacbt, dan zoo hulpeloos in bet droog
dok, zonder vijanden om zijn dood op te wreken
zonder zee zelfs om in te vergaan. De Lutin
en de Farfadet, de twee onderzeescbe booten,
die in 1905 en 1906 aan de Fransche vloot
ontvielen, zijn althans bij bet honden van
oefeningen omgekomen, maar de Iena lag in
het droogdok om afgekrabd en geverfd te
worden.
Minister Thomson is naar Toulon vertrokken.
Het gezag van het marinebestuur is zeker met
deze ramp gemoeid. Telkens en telkens komen
er gevaarlijke fouten aan het licht, en de fout
die de ramp van de Iena heelt veroorzaakt, is
er een uit vele, een uit ontelbare. De feiten
geven gelijk aan ben, die sedert jaar en dag
bet Fransche marinebestuur aanvallen en vooral
de Fransche ministers van marine, hoogwaar-
digheidsbekleeders, die veelal beter in de wandel-
gangen van het parlementsgebou w dan op een schip
thuis hooren. De zorg voor de vloot isjaren-
lang toevertrouwd geweest aan Pelletan, jour
nalist van beroep, zeer zuiver in de leer van
hej; blok, zonder twijfel een scherpzinnig man,
maar die van de zee en de schepen zooveel
verstand had als een oester van de politiek.
Hoe kan dat heilzaam zijn voor de vloot,
onder bevel te staan van een leek.
De stad Toulon was diep verslagen. Een
dikke zwarte rook hing dreigend boven de huizen.
Na elken knal vlogen de stukken ijzer en staal
in 't rond. De matrozen en brandweermannen
die zich met de drijvende brandspuiten in de
nabijheid van de Iena waagden, en die de Suffren
en andere oorlogsschepen van de gevaarlijke
plek wegsleepten, konden soms onder de opge-
smeten massa gedeelten van menschenlichamen
berkennen. Men pryst den moed van de mannen
die met levensgevaar er in geslaagd zijn den
brand te beperken tot het eene schip.
De ondergang van de Iena brengt natuurlijk
dadelijk in herinnering de Petropaflofsk en de
Hatsoese, die in bet verre Oosten bij Port-Arthur
zyn omgekomen, doordat zy op onderzeesche
iuynen stieten. Het meest komt de ramp van
de Idna nog overeen met die van het Araeri-
kaansche oorlogsschip Maine, dat in de haven
van Havanna uiteensprong, en dat een der aan-
leidingen werd tot het uitbreken van den oorlog
tusschen Spanje en de yereenigde btaten. Men
wilde het in de Vereenigde Staten doen voor-
komen alsof de Maine opzettelijk door de Span-
jaarden was opgeblazen door een inijn onder
water, maar men mag wel aannemen, dat de
Maine, evenals de Iena de bron van zijn onder
gang tusschen de scheepswanden droeg.
Men gist aldoor na'ar de oorzaak van de ramp.
Volgens een blad gelooft Thomson, de Minister
van" Marine, aan kortsluiting, misscbien door
bet springen van een buis met saamgeperste
lucht veroorzaakt. Door de kortsluiting zou
er dan brand zijn ontstaan, en het overige wordt
van zelf begrijpelijk. Het Journal des Debats
gelooft aan kwaadwilligheid, omdat de ontplof-
fingen in het acbterschip, waar de officieren
huizen, begonnen zijn. Als de boosdoeners dan
onder de manschappen schuilen, hebben ze hun
maats er meteen aan gewaagd.
De berichten zijn vol bizor.derheden over de
vreeselyke mtwerking van de ontploffingen en
den brand. Vele manschappen zijn, opgesloten
in ruimten die ze niet verlaten konden, door
de vreeselyke hitte verteerd. Ook de val van
de twee zware vuurmonden van 30,5 c.M. op
het acbterschip veroorzaakte den dood van velen,
die onder het gewicbt verpletterd werden. Het
acbterschip scbijnt geheel uit elkaar gestagen.
De moedige Ronx, die bet leven liet bij zijn
poging oni de sluisdeuren te openen, werd door
een springende granaat gedood. Volgens een
bericht zijn op de kade verscheiden werklieden
gedood.
Volgens de laatste berichten is bet ongeluk
met de Iena toeh nog meegevallen. Het aantal
dooden is onder de 120; toch nog erg, maar
niet zoo als de eerste berichten het aangaven.
Later is gebleken, dat tijdens het ongeluk velen
van de bemanning niet aan boord waren. Het
ergst zijn de macliinisten en stokers getroffen
43 machinisten en 32 stokers hebben het leven
verloren. In het gasthuis liggen 35 gewonden
onder hen zijn drie officieren.
Ook de schade aan het schip valt mee. Het
voorstuk is geheel ongedeerd. Ook het pant-
sergordel, de schroeven en het stuur schijnen
niet geleden te hebben. Aan het achterschip
is er een geweldige scheur in de romp. Daar-
door hebben de gassen een uitweg gevonden
gelukkig, want anders was de verwoesting nog
grooter geweest. Er zijn er die gelooven. dat
het schip hersteld kan worden en weer dienst
doenzij 't niet als linieschip dan toch
kustpantserschip of opleidingsvaartuig.
als
I
Mit bind verscliljnt Jlaandng-, WoenfidHg. en Vrijda^avond, aHifexonderd op fers tlairen, l»i| de Firma B*. J. VA*J B»K SISBE <e Ter Bienxen.
.aw*." mnw hit it—a«gg5a^^^tjjCT.ij^s5gasti3KgairTnr^'Vi^.4»^iiHi<>m P\imviiiuMwwga**waMmwwiTiMiMmmtntBEXSimEm
U m
3U
De Bnrgemeester van TER NEUZEN, brengt ter
openbare kennis dat de hieronder geuoemde Zeemiliciens-
verlotgangers in werkelijken dienst zullen worden gesteld
op den dag en ter plaatse achter hnnne namen vermeld
MAARTEN DOOMS, 9 April 1907 aan boord van
H. M. Reinier Claeszen te Heilevoetsluis,
LEO PETRUS CORNELIS REM ER1J, 10 April 1907
aan boord van H. .M. Bulgia te Heilevoetsluis en
JAN P1ETER DE REGT, 10 April 1907 aan boord
van H. M. Neptunus te Willemsoord.
Ter Neuzea, 14 Maart 1907.
De Burgemeester voornoemd,
J. A. P. GEILL.
Zitting van 14 Maart 1907.
l eroordeeld zijn L. v. C., jachtopziener te Axel,
ter zake van le bet .jagen in gesloten jaebttijd en 2e het
bejagen van eens anders grond, tot '2 boeten elk van
5, subsidiair 3 dagen becbteuis voor elke boete met
verbeurdverklaring van het niel in beslag genomen ge-
weer met bevel tot uitlevering en vernieling of betaling
der waarde ad f 5, subs. 2 dagen beclit.;
W. H. S., ketelinaker te Ter Neuzen, ter zake van
het loopen over den spoorweg, tot een boete van f 0,50,
subs. 1 dag hecht.E d. C., koopman te Assenede,
ter zake van het op den openbaren weg een trekdier
Dten staan, tot eene boete van 1, subs. 1 dag hecht.
T. P, fabrieksarbeiderT. d. M., idem, beiden te
Ertvelde F. F. S., veehandelaar te SleijdingeI A.,
veehandelaar te Evergem; L. L., opzichter; J.
M., veehandelaar, beiden te SelzaeteM. P. d. V.,
zonder beroep te Axel J. F d. J., arbeider te Zaam-
slag, alien ter zake van bet rijwielen zonder licht, ieder
tot eene boete van 1, subs. 1 dag becht^ J. P. d. F
zonder beroep te Ter Neuzen, ter zake als voren, tot
eene boete van 0,50, subs. 1 dag hecht.A. v. D.,
arbeider te Axel, ter zake van het loopen over eens
anders grond, tot eene boete van /l,subs 1 dag hecbt.
M. M. K., zonder beroep te Ter Neuzen, ter zake van
het verwekken van burengerucht, tot eene boete van
3, subs. 2 dagen hecht.; P. H., leurder te Axel, ter
zake van bet rijden met ongemuiikorfde honden, tot
eeae boeie van J 0,50, subs. 1 dag hecht.; J. v. D.,
aannemer te H»ek, ter zake van Leerpliehtwetovertreding
bij herhaling, tot eene boete van 3, subs 2 dagen
hecht F W., veldarbeider te Axel, ter zake als voren,
tot eene boete van 5, subs. 3 dagen hecht D. d. F,,
werkman te Axel, ter zake als voren, tot eene boete
van 10, subs. 5 dagen hecht.; -I. J K„ metselaar
J. d. R., bootwerker beiden te Ter Neuzen W. D.,
landbouwer te Axel; - J. J. P., arbeider te Sas van
Gent; F V., stoker te Anlwerpen F. W. B col
porteur, zonder woonplaats, ter zake van openbare
dronkenschap, ieder tot eer.e boete van 1, subs. 1 dat?
hecht.; J. D., bootwerker; J. C. M., varensgezel
beiden te Ter Neuzen, ter zake als voren, ieder tot eene
boete van 2, subs. 2 dagen beeht.
K. F. v. P., koopman te Ter Neuzen, ter zake als voren
bij herhaling, tot eene boete van f 10, subs. 3 dagen
hecht
1. K., bootwerker, A. S., bootwerker, beiden te Ter
NeuzenF. E. d. S., zonder beroep te Sas van Gent,
ter zake van openbare dronkenschap bij kerhaling, ieder
tot eene hecht van 3 dagen.
t rijgesproken A. S., aannemer te Axel, ter zake
van overtreding van het Reglement op de wegen en
voetpaden in Zeeland.
