f
J
A I g e m e e n
Nieuws- en Ad ve rtentieblad
e e u
voor
sch-Vlaanderen.
No. 4945.
Gemengde berichten.
Zaterda^ 19 Januari 1907.
47e Jaargang.
EEKSTE BLAD.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen 1,—. Franco per post
Nederland /1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,32$.
Men abonneert zich b|j alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Bi
bushouders.
Te 1 efoon No. 25.
A D V ESTBNTllN:
^*R 1 tot 4 regefs f 0,40. Voor dken regel meer 0,10.
Br directs opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie
slechts t e e m a a berekend.
Grootere Jettera worden naar plaatsraimte berekend.
rordt de pr^js
Xnzending van advertentien v6or 3 uren op den dag der uitgave.
TEii NEUZEN, 18 Januari 1901?.
Gedm-ende het jaar 1906 werden aan het
postkantoor alhier uitgegeven 362 boekjes der
rykspostspaarbank.
Ingelegd werd232763,79
Terugbetaald235142,51
Bedrag der verkochte postzegels 30880,99yf3
Verzonden postwissels 285571,47
.Uitbetaalde postwissels
Ge'inde kwitantien
141040,69 Vs
263839,79 J/2
86400,70 V2
852372,5PL
Ter invordering aangeboden kwi
tantien
T: al bedrag der ontvangsten
Door Gedeputeerde Staten van Overijsel
is tot ingenieur van den provincialen waterstaat
benoemd de heer A. van Linden van den Heuvel,
tijdelijk adjunet-ingenieur bij den Rijks waterstaat
te Sluiskil.
In Zeeland kwamen in de week van 9
tot en met 15 Januari 13 gevallen van besmette-
lijke ziekten voor, n.l. te Kruiningen 3, Middel-
burg 2 en Tholen 1 van roodvonk, en te Axel
2, Clinge 1, Iiulst 1, Koewacbt 1 en Sluis 2
gevallen van dyphtheritis.
Men schrijft aan de Midd. Ct.
Het ingooien der ruiten in de woning van
den pastoor te Eede schijnt naar men ons
schiijit eene wraakneming te zijn tegen den
kapelaan. Er wonen in die gemeente vele
kooplui, die zoo nu en dan gaarne eenige var-
kens, uit Holland afkomstig, over de grens
voeren, zoodra zij meenen dat daarvoor een
gunstig tijdstip is aangebroken, en daarmede
een aardigen duit verdienen. Die gunstige ge-
legenbeid staat natuurlijk in verband met de
afwezigheid der Belgische douanen en valt nu
•eens op een werkdag, dan weer op een Zon-
!of feestdag, betzij over dag of bij nacht.
Met de Kerstdagen was weder zoo'n gunstio-
oogenblik aangebroken. De over te brengen
varkens, zoo verhaalt men, waren erg onrustig
'en stoorden den kapelaan in zijne geestelijke
overpeinzingen. Dit verdroot hem en bij zijne
sermoenen hekelde hij de smokkelarij.
Zoo iets kunnen de Eedenaars niet verdra-
;gen. Zij zijn ijverig, doen zeer veel moeite
,om aan den kost te komen, doch kunnen niet
Idulden dat iemand op hunne handelingen aan-
merkingen maakt.
I De kapelaan nog jong en onervaren
heeit men waarschijnlijk een lesje willen geven
Jhoe hjj zich heeft te gedragen tegenover zijn
parochianen. De wijze waarop zij dat gedaan
Jhebben is intusschen verre van aanbevelens-
waardigintegendeel zeer te laken.
J Graauw. Een herbergier alhier beweerde
Jdezer dagen dat zijn geld verbrand was en hij
daarom zijn leveranciers niet kon betalen. Ook
was een paar bonderd gulden, die zijn zwager
hem geleend had, naar zijn zeggen door brand
|Yernield. Er was in de woning echter geen
spoor van brand te ontdekken.
I De politie stelde een onderzoek in en nam,
wiji de beweerde brand haar zeer vreemd voor-
kwam, de man en diens vrouw mede.
(M. Ct.)
Lenteboden. Als eene bijzonderheid kan
jgemeld worden, dat in een strooklamp bij den
Bandbouwer J. T. te Kloetinge een vink reeds
jzit te bioeien in een nestje met zes eitjes.
I Een reuzenzwaai. Bij het vellen der
boomen op de heerlijkheid ,/Meteren", klauterde
een boertje naar den top van een boom, om
teen touw aan te brengen. De boom was rondom
leeds losgehakt, en juist, toen ons boertje boven
was begon de woudreus te vallen. De touw-
jaanbrenger behield zijn tegenwoordigheid van
geest klemde zich goed vast aan de takken.
zwiepte door de lucht, dook, toen de stam tegen
en giond kwam, diep in de takken, veerde
oen weer op, dook nog eens, wipte nog een keer
en kwam wonder boven wonder, ongedeerd
van dien reuzenzwaai af. Alieen zijn klompen
schoten er het leven bij in.
1 rekpleister. Bij een dokter in de pro-
vincie Groningen kornt dezer <lagen een boeren-
vrouwtje. Zij kwam raad vragen. Haar man
bad last van zijn maag, en zooals het meer
gaat, de man wilde zelf geen dokter raadplegen.
Daarom kwam zijn zorgelijke ecbtvriendin. En
de dokter gaf raad. Zijn voorschrift luidde
het aanwenden van een mosterdpap een lap
ter grootte van een beschuit met mosterd moest
op de zieke plek worden gelegd. Dankbaar
ging moeder de vrouw kuiswaarts, steeds in
zichzelf herhalende wat dokter had gezegd
mosterdpap beschuutmosterd. Een paar
dagen daarna komt dokter toevallig in de buurt
waar de maagpijn-lijder woont.
//Hoe gaat het, Zudema
//Och dokter, vrij goud, die pien op 't moag
is weg. moar die kruuimels steken zoo."
«,Krummels, wat krummels
z/De bescbudekrummels."
Toen kwam aan het licht, dat het zorgelijke
boerenvrouwtje niet een lap ter grootte van
een beschuit had gebruikt, maar dat zij de
beschuit zelf had gebezigd.
Een inwoner van Oud-Heierland was ver-
plicht om een bejaard persoon levenslang een
lijtrente uit te keeren van f 5 per week. Sedert
eenige jaren had die uitkeering geregeld plants.
De vorige week werd een overeenkomst ge-
troflen, waarbij de persoon van verdere uit
keering werd ontslagen tegen betaling van 3
jaar uitkeering in eens.
Een uur nadat de transactie was gesloten en
het geld betaald, overleed de persoon, die de
lijfrente ontving.
Maandagmorgen bemerkte een reiziger in
het restaurant van het station te Arnhem, dat
hij het pas gekochte spoorkaartje verloren had.
Tevergeefs werd er naar gezocht. Goede raad
was duur. De trein zou spoedig vertrekken,
dus opnieuw naar het loket om een kaartje te
koopen. Tot verbazing van den reiziger krijgt
hij zijn eerste kaartje weer in handen, voor
hem herkenbaar, omdat hij er ai met potlood
losjes een getal op had gekrabbeld. Yertellende
dat hij dit kaartje verloren had, zei hem de
bureaulist, dat zooeven iemand aan het loket
was gekomen met het beleefd verzoek, het kaartje
weer in te wisselen, omdat hij van de reis
moest afzien. Toen was hem het geld terug-
gegeven. Peck voor den reiziger
Een jong leeraar van een Duitsch gymna
sium is, naar de Straszburger Post meldt, kort
geleden het offer van zijn wetenschappelijke op-
vatting geworden. In zijn studiejaren had hjj
zich aangeslo+en bij de opvatting van sommige
protessoren, dat in de uit bet Latijn afkomstige
woorden de c niet als c maar als k moet worden
uitgesproken, en hij verlangde. van zijn leer-
lingen, dat zij voortaan zouden spreken van
Kaeser. Kikero, kitroen, enz.
De jongelui maakten er een grapje van. en
de oudere leeraars trachtten den jongen man
onder het oog te brengen, dat er eenheid in
het onderwijs noodig was, en dat hij dus goed
zou doen met zich te schikkeu naar de opvatting
van anderen. Maar daar wou de jonge leeraar
niet van hooren, ook niet toen de rector er
hem over onderhouden had. Zijn antwoord was
en bleef„Mijn geweten veroorlooft me niet,
tegen^ mijn wetenschappelijke opvatting in te
gaan." En toen hij ambtelijk werd uilgenoo-
digd zich te schikken naar de gebruikelijke
uitspraak, met de toevoeging, dat men hem
anders zijn ontslag zou moeten geven, zette hij
vaslbeiaden zijn //kilindep op om afscheidsbe-
zoeken te gaan maken.
Smokkelavontuur. Vrijdagavond kwam
een heer uit Aken met een jeugdig koetsier
uit die stad overeen, dat deze laatste hem in
den nacht naar Slenaken overbrengen zou. Zoo
gezegd, zoo gedaan. Bij een restaurant aldaar
werd halt gehouden en de beer toonde zich
zeer gul ten opzichte van den koetsier.
ISadat beiden goed gegeten en gedronken
hidden, werd de terngtocht naar Aken onder
nomen. De heer nam plaats naast den koetsier
op den bok hp vond dit gezelliger. Nan we
lijks het Pruisische douanekantoor genaderd
werd halt geboden. De heer sprong van den
bok en koos ijlings 't liazenpad. De koetsier
bleef gerust zitten. Toen de douanen het rij-
tiVig openden, vonden zij een aantal pakketten
Zii deelden dat den koetsier mede en gaven te
kennen, dat rijtuig en inhoud verbeurd verklaarc
waren.
De koetsier toonde zich verwonderd, hij wist
van niet3 af en. dacht, dat het rijtuig ledig was.
Hij wilde de douanebeambten naarYaals brengen,
daar zou men kunnen getuigen, dat hij onschul-
dig was. Deze woorden met 's mans gedrag in
overeenstemming hadden tot uitwerking, dat de
koetsier zijn eigendom terug kreeg, doch de
inhoud werd aangeboudeu.
Bij onderzoek bleken de pakketten 230 K.G.
sacharine te bevatten. Nog nooit, voor zoo-
vt'- men weet, heeft men getracht zulk een
hceveelheid ineens door te smokkelen.
Voor den man uit Aken, die ontkwam, doch
herkend is, zal deze geschiedenis een leelijken
stnart kr:"
Gemeenteraad van Ter Neuzen.
mmsm
Too,
-.w. )>r» ftg ie p. jr. »K i«wdm
ljgen.
Vergadering van Donderdag 17 Januari 1907.
^oorzitter de heer P. Moes, wethouder.
/<;rder aanweziy; de heeren Van den Hoek. V^ieland
Visser, au de Velde, Van Dale, Moggre, De Mazier, i>e
Koeijer, De Jager, Verbrugge en scheele
Afwezig de burgemeester wegens ongesteldheia, en de heer
Dees.
Na opening der vergadering wenscht de Voorzitter in deze
eerste zitting des jaurs den leden Gods oesten zegen toe, en
drukt de hoop uit, dat het hun gegeven moge zijn weer
opnieuw hun beste krachten en kenms aan de belangen der
gemeente Ter Neuzen te wijden.
De leden beiuigen instemming met deze woorden.
Hierna worden gelezen de notulen deF voorgaande ver
gadering, die worden goedgekeurd.
Vervolgens schorst de Voorzitter de open bare vergadering,
teneinde eeuige reclames tegen den hoofdelijken omslag te
behandelen, wat hij allereerst wenscht te doen.
Na het weder openbaar worden der zitting is de heer Van
Dale afwezig.
Aan de orde komt
1Reclames tegen den hoofdelijken omslag.
De Voorzitter deelt mede dat in de vergadering met
gesloten deuren de volgende beschikkingen zijn genomen
Van het kohier afgevoerd is P. Deij.
Vermmderd zijn: A Warrens van de 8e naar de 2e klasse,
Jhr. W. M. dc Marees van Swinderen van 40e naar de
36e klasse.
Geliandhaafd zijn de aanslagen van P. A. Dolk en C. J.
A. Aartsen.
Ingekomen stukken.
Het verslag der Commissie tot wering van schoolver-
zuina te Ter Neuzen, kom, waaruit blijkt
De Commissie tot wernig van schooiverzuim te Ter Neu
zen, kom, behandclde in het afgeloopen jaar 2 gevallen van
volstrckt schooiverzuim. No. 1 betrof een zevenjarig meisje,
dat door verzuim of achteloosheid der ouders met gevaccineerd
was. De Commissie wendd1 pogingen aan bij *t Burgerlijk
Armbeatuur om voor dit kind kostelooze ireuting te krijgen,
wat gelukte. Daarop werd het ambtshalve iugeschreven.
No. 2 was eveueens een 7 of 8jarig ongevaceineerd meisje,
maar de vader weigerde beslist het le laten inenten, onder
voorgeven, dat hei klierachtig was, evenals zijn overige kinde-
ren, van wie er geen onderwijs ontvangt. De Commissie kreeg
dtn indruk, dat er niet weinig onverschilligheid in het spel
wastoch scheen het Kaotongerecht geen termen te kunnen
viuden den a.usprakelijken persoon te veroordeelen. Met
no. 3 was het eenigszms anders. Ecu nauwelijks 12jarig
meit,je, dat toch al dikwijls verzuimde, werd moedwillig van
school genomen onder voorwendsel, dat het de gemeente
ging verlaten. Na verloop van eenige weken kwam het be-
drog uiter werd een eind aan gemaakt en de aansprakelijke
persoon genoodzaakt het kind weer naar school terug te zenden,
met trnstige waarschuwing tegen herhaliDg der overtreding.
Van betrekkelijk schooiverzuim kwamen 77 gevallen in be-
handeling, n. 1. 3 voor school A, 5 voor school B, 44 voor
school C, 0 voor de bijzondere school in de Jozinastraat,
16 voor de bijzondere school te Driewegen, 2 voor die te
Zoutespui i^Axel), 1 voor die te Hoek.
Van de 80 opgeroepen aansprakelijke personen verschenen
er 47 voor de Commissie, d. i. 583/4 0/0 tegen 662/g 0/Q in
1905 en 57 0/g in 19</4. De niet-opgekomenen werden
zooveel m )gelijk aun huis opgezocht en mondeling gewaar-
schuwd; 6 keer werd eene schriftelijke waarschuwing verzonden,
dit, als het oude bekenden der Commissie betrof, van wie
deze zich pvertuigd hield, dat ze voldoende op de hoogte
waren. De Commissie heeft zich gewoon gemaakt de opge
roepen aansprakelijke personen daags voor de vergadering
eene herinneringskaart toe te zenden. Dit is nuttig, omdat
er tusscheu de oproeping en de verschijning minstens 8 dagen
verlonpen moeten, een tijd zoo lang, dai menigeen anders
den juisten datum vergeten zou zijn. Onder elke oproeping
wordt verder gemeld, dat opkomst doorgans zeer in het
belang is.
Be opgeroepen aansprakelijke personen waren 2 grootvaders,
1 grootmoeder, 2 stiefvaders, 6 moeders, voor t overige vaders
der betrokken kinders.
Heel dikwijls was veldarbeid oorzaak van het schooiverzuim.
't So hij at wd, dat het veldwerk in 1906 tamelijk grooten oinvang
had. Vooral in de ajuin viel veel te doen, evenzoo in't vlas,
in de aardappels en de beeten. Ook viel er wat te verdienen
met velderwten, welke hier en daar groen geplukt werden.
De bijverdiensten der kinders zijn niet te versmaden voor
menscheri met soms zeer beperkie inkomens. Dit zijn niet
altijd alleen de boerenarbeiders. Ook anderen weten daarvan
mee te praten. Dit najaar verscheen een ambachtsman. die
een vrij talrijk gezin heeft, voo>* de Commissie. De man
verdient 16 cents per uur, eene mooie verdienste in den
drukken tijd, als hij soms 72 uur per week werken kan, maar
iterst schraal als de dagen korier worden en het tenauwer-
nood tot 40 uur komt. Daarbij zijn de weken, door weer
en wind, slechts zelden vol; in 1905 had deze man niet meer
dan 3 voile weken.
Voor het veldwerk begint men meestal met 6 weken verlof
te vragen, maar 't is opmerkelijk, dat bijna niemand juist
op tijd weer in school terug verschijnt. De matigste nam dit
jaar 8 schooltijden boven de toegestane 60. Be Commissie
keurt dit af60 schooltijden is op zichzelf al veel en daarbij
komen dan nog de Paasch-, Pinkster-, zomer- en herfstvacantie.
Geen wonder dat er eene aannianing komt van den heer
Schoolopziener gevolgd door eene oproeping van en waar
schuwing door de Commissie. Bij dadelijk vernieuwt schoolbe-
zoek blijft het Kantongerecht er buiten zoo niet, dan volgt
niet zelden proces-verbaal en veroordeeling. Dit ondervonden
dit jaar weer enkelen, die f 1 boete opliepen een paar, die
bij herhaling veroordeeld werden, inoesten 3 of 4 gld. boete
betalen. Velen evenwel brachten het er zelfs bij zeer
lang verzuim nog goed af, dank zij misschien de voor hen
verschoonende adviezen der Commissie. Deze maakte zich nog
al eens tot voorspraak van goedwiilige maar onmachtige
ouders of verzorgers, die een talrijk gezin te hunnen laste
hadden. Voorbeelden van dien aard zijn een gezin met 10
kinders, waar van 'i oudste 16 jaar is; een met 11 kinders,
waarvan 2 boven de 13 jaar zijn, de rest is beneden dien
leeftijd; een gezin met 7 kinders alle beneden de 12 jaar;
een met 5 kinders, waarvan de moeder ziekelijk is, enz.
In dergelijke gezinnen werd wel eens een leerplichtige
knaap als koewachtef verhuurd, wat eene mooie verdieDste
gaf, maar ook zeer langdurig verzuimdit werd 5 keer
aangetroffen. Met kracht en klem waarschuwde het College,
als heel jonge kinderen, van 9 jaar of zelfs daar beneden,
veldwerk moesten verrichten. Dit kwam zes maal voor
bij 6en kind was het voor slechts weinige schooltijden en
alleen tot hulp aan de ouders bij den eigen aardappeloogst
bij de 5 audere duurde het. verzuim langer.
Enkele keeren werd een kind van school genomen, voordat
de leerplicht geheel ten einde was. Dit greep plaats bij twee
bijna 13jarige meisjes, die helpen meesten in de melkzaak
harer ouders, bij een' jongen, die oDgeveer eene maand te
vroeg van school ging om te koewachten, bij een meisje, dat
eenige weken voor den tijd de school verlict, omdat ze thuis
helpen moest in 't winkelije van de een weinig ziekelijke
moeder, die 7 jonge kinderen had te onderhouden, bij een'
jongen van tegen de 13 jaar, die zijn' vader, een' voerman,
helpen moest in diens bedrijf, en bij een meisje van den-
zelfden leeftijd, dat een' tegenzin had in het schoolgaan,
evenals alle kinders uit dat gezin, zooals de moeder zei.
Behalve in do 2 laatsie gevallen meende de Commissie een
woordje van voorspraak te moeten laten hooren bij den heer
Schoolopziener, met het gevolg, dat de aansprakelijke personen
er straffeloos af kwamen.
Zeer vaak deed zich het geval op van schooiverzuim van
meisjes voor het verrichten van huishoudelijken arbeid. Vooral
de waschdag Maandag is een kritieke dag in vele
groote gezinnen. Een meisje bleef dan geregeld 's raorgens
uit school, er waren 5 kleine kinders. een zesde was op komst.
In den gezin moest een 1 ljarig meisje 's Maandags passen
op 6 kleinere kinders, waaronder een tweeling In weer
een ander gezin valt op Maandag te wasschen voor 10 per
sonen, in nog een dergelijk zijn 11 kinderen, enz. Zelfs is
er een gezin met 7 kinders, waar 't oudste meisje van 9 jaar
op waschdag thuis gehouden wordt.
Is een enkel regelmatig weerkeerend wekelijksch verzuim,
als gevolg van huiselijke omsiandighedc n nog wel door de
vingers te zien, erger is het, als een meisje gedurig wegblijft
door drukte in het gezin. Dat deed zich voor bij eene weduwe,
die bij anderen uit werken gaathet oudste der 5 kinders moet
dan thuiswachten en op de kleinere passen. Dit was ook
zoo in een gezin met 10 kinders, waarvan de moeder nog
bovendien uit schoonmaken gaat, en in een andere groote
huishouding, waarvan de moeder nu en dun moet bakeren.
De Commissie trachtte dan steeds de ouders of verzorgers
op te wekken tot beter schooibezoek de meesten zeiden het
verzuim te zullen beperken, en beloofden, dat ze tenminste
de overige leerplichtige kmders geregeld ter school zouden
zenden. Waar aau de welgtzindheid der menschen niet te
twijfelen viel, bracht de Commissse verschoonend rapport uit.
Een paar keer was blijkbaar onwil of onverschilligheid in
het speleen der aansprakelijke personen was niet zoozeer
onbesehaafd dan wel onbeschoft. Be houding der Commissie
tegenover hem was natuurlijk geheel anders dan bij de
welgezinden.
t Kwam ook voor, dat een leerplichtig kind tijdelijk huis-
werk verrichtte bij een niet inwonend familielid. Een meisje
hielp geruimen tijd in de huishouding van een broer-weduw-
naar, die een viertai kinders thuis liet, als hij naar het veld
moest. Later werd middel gevoDden om het kind weer op
de schoolbanken terug te krijgen. Een ander meisje werkte
iederen Vrijdag bij grootmoeder; bij de waarschuwing be-
proefde men het daarfieen te leiden, dat dit werk op Zaterdag
gesteld werd. Een 9jarig ventje hielp een dag in de week een'
oom bij diens negotie een ietwut oudere jongen was zijn'
grootvader behulpzaam bij het verkoopen van petroleum. De
Commissie vond, dat sommige van die farailiediensten wel wat
te ver gingen.
Nu en dan werd ziekte aangevoerd als oorzaak van't schooi
verzuim van eenig kind. Ten bewijze hiervoor werd wel eeDS
een doktersbewij*je aan de Commissie gegeven, welke dit dan
aan het Hootd der betrokken school deed toekomen. 't Wilde
het college soms voorkomen, dat er eenig verdichtsel ooder
de waarheid doorliep doorgaans echter konden de aangevoerde
redenen gebillijkt worden. Voor een meisje werd aangevoerd
dat het een paar schooltijden in de maand moest thins hlijven
en op de kinderen passen. omdat de moeder dan naar elders
moest, waar ze geneeskundige hulp zocht voor eene kwaal,
waaraan ze leed. Overigens kwam dit meisje goed naar school.
Een keer of vijf was achter de haag loopen(spijbelen)
oorzaak van eenig schooiverzuim, wat in de hand gewerkt werd
