A Igemeen
Nieaws- en Advertentieblad
Zeenwsch-Vlaanderen.
voor
No. 3549.
Donderdag 16 December 1897.
37e Jaargang.
Binnenland.
Inzending van advertentien v6or 3 u.ren op den dag der uitgave.
POLITIEK OVERZ1CHT.
FEUILLETON
A. CONAN DOYLE.
23) ■---
De zouderlinge gescliiedenis van
Jonathan Small.
VEIZENSCHE COIIMNT
ABONNEMENT:
Voor
Per drie maanden binnen Ter Neuzen 1,Franco per post
Nederland 1,10. Xoor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,32£.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
busbouders.
ADVERTENTIEN;
Van 1 tot 4 regels f 0,40. Voor elken regel meer f 0,10.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slecbts tweemaal berekend.
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
nu u.d v»nchilnt Mnandits.. Woemdae- eu Vrildairavond. uit»e«ondera op f'eestilagen, bij den uiigever P. jr. VAI UK 8ASBK te Ter Weazen.
w— ■ik.ga.gaj
De gevolgen der beroeringen in Oostenrijk-
Hongarije doen zich achtereenvolgens gelden.
Voor de rustverstoorders op de minst aangename
wijze. Te Praag zijn de processen tegen hen be-
gonnen en zes personen zijn reeds veroordeeld tot
tuchthuisstraf van zes weken tot een jaar.
Aan de troepen, die het oproer gedempt hebben,
heeft de Keizer zijn voile tevredenheid doen kennen,
een hulde, die bij burgeroorlogen altijd een pijn-
lijken indruk maakt. Geheel geeindigd is de be-
weging intusschen nog niet, en de koffiehuizen
hebben daarom last gekregen 's avonds om tien
uur te sluiten.
Eenige Duitsche professoren te Praag hebben
zich verklaard voor een verplaatsing der universiteit
naar elders; het rectoraat heeft zich echter ge-
haast met te kennen te geven, dat dit een geheel
persoonlijkc meening was van slechts enkele hoog-
leeraren. Voorts zijn alle studenten opgeroepen
om kennis te geven van de schade aan lijf en
goed tijdens de onlusten geleden.
Een cornite uit de Duitschers te Praag heeft
bij den Duitschen gezant te Weenen, graaf Zu
Eulenburg steun gevraagd voor hun vorderingen
tot schadeloosstelling. De gezant beloofde hun
belangen te zullen behartigen.
Zaterdag hebben Duitsch-nationale studenten te
Weenen een hulde gebracht aan den rector der
universiteit. De redenaar verklaarde daarbij //dat
Rome hun grootste vijaud was en dat zij wisten,
dat hun eenige redding lag in de protestantsche
belijdenis, welke ook de nationale idee bevatte."
Te Boedapest zijn de arbeiders opgeroepen om
te protesteeren tegen het wetsontwerp, dat de
rechtsverhouding tusschen de landbouwers en de
werkgevers regelen zal. De weiklieden hebben
daaraan gevolg gegeven en bij de ontstane onge-
regeldheden zijn 68 personen in hechtenis genomen.
De Regeering in Duitschland schijnt zeker te
zijn van haar zaak. Officieus laat zij ten rninste
verklaren, dat in elk geval aan de grondslagen
der voorstellen tot vlootuitbreiding zal worden
vastgehouden. De Regeering is dus niet erg toe-
schietelijk tegenover het centrum en verwacht
blijkbaar van de partij van Dr. Lieber, dat dien
haar het grootste deel van den weg zal tegemoet
komen. Ook dit is natuurlijk een manier om tot
overeenstemming te geraken, en Dr. Lieber zou,
voor zoover zijn maaglijden hem daartoe in staat
stelt, deze weg misschien wel willen volgen. Doch
uit het centrum gaan een aantal stemmen op,
DOOB
Zij zat bij het open venster, in een wit met
rood-afgezet avondkleed, terwijl het getemperd
licht haar kalm gelaat bescheen. Toen zij
echter inijnen, haar reeds bekenden voelstap
vernam, richtte zij zich ijlings overeind, terwijl
een hoog rood hare anders zoo bleeke wangen
kleurde.
,/Ik hoorde een rijtuig aankomen," zeide zij
„en dacht dat Mrs. Forrester veel vroeger thuis
kwam dan ik haar verwachtte, maar ik kon nooit
denken dat u het zoudt zijn. Welk nieuws brengt
u mij
„Ik breng iets oneindig beters dan nieuws,"
antwoordde ik, de kist op tafel zettende op
vroolijken toon, hoewel mijn hart beklemd was
„ik breng u iets dat tegen alle nieuwstijdingen
ter wereld opweegt. Ik breng u een fortuin."
Zij keek naar de ijzeren kist.
„Is dit dan de schat?" vroeg zij kalm.
,/Ja; dit is de groote Agra-schat. De eene
lielft ervan behoort u en de andere aan Thaddeus
Sholto. Voor beiden zullen er eenige honderd-
duizende ponden zijn. Denk eens Een jaarlijksche
rente van tienduizend pond sterlingEr zullen
niet veel zulke rijke daines in Engeland te vinden
zijn. Is dat niet prachtig
Ik geloof dat ik inijne blijdschap overdreef, en
dat zij een vreemdsoortigen klank in mijn stem
waaruit blijkt, dat lang niet alle Roomsch-
Katholieken het met hun leider eens zijn. Ja,
soinmige gedeelten uit zijn redevoering bij de
algemeene beschouwingen hebben zeer onaangenaam
rerrast. Zoo b.v. de zinsnede ,/dat hij de marine-
ontwerpen in zekeren zin had begroet, als bewijs
van vertrouwen der Regeeringen tegenover dezen
Rijksdag". Dat zijn van die rethorische excursies,
die Dr. Lieber liever moest nalaten, zegt een
centrum-orgaan. Het haalt hem den lof der
nationaal-liberalen op den hals en dat was tot nu
toe zoowat het ergste, dat een lid van het centrum
kon overkomen. Een ander lid dezer partij, Fritzer
uit Dusseldorf, heeft dan ook verklaard, dat het
centrum, wat de fmancien betrof een zeer gereser-
veerde houding zou aannemen, en dat er voor dit
marine-ontwerp in het centrum wel geen meerder-
heid zou zijn.
De toekomst zal leeren, hoe deze bedreiging
moet worden opgevatDr. Lieber is in elk geval
gewaarschuwd, dat hij niet te toeschietelijk moet
wezen.
De Fransche Kamer, die besloten heeft, wijl
zij met de begrooting ten achteren is, tot nader
afspraak dagelijks zitting te houden, zette eergisteren
het debat over Openbare Werken voort. Camille
Pelletan verweet der Regeering traagheid in den
spoorwegbouw, waarin Frankrijk bij Duitschland
verre ten achter staat. Ook waren de tarieven te
laag en het materieel onvoldoende.
De algemeene beraadslagingen zijn nu gesloten.
In de zaak Esterhazy worden door majoor Ravary,
met het nader onderzoek en de instructie belast,
de verhooren van verschillende personen voortgezet.
In sommige bladen wordt gemeld, dat de instructie
die dan toch wel degelijk zou blijken, nevens
eene zaak Esterhazy het bestaan eener zaak Dreyfus
te erkennen ook een onderzoek heeft ingesteld,
naar beweerde pogingen tot omkooperij voor, tijdens
en na het geding door de familie Dreyfus in het
werk gesteld en door deze laatste altijd met ver-
ontwaardiging ontkend. Zekere Prevot zou in
deze zaak zijn gehoord.
Uit Haarlem wordt gemeld
Per extra-trein kwamen H.II. M.M. de Konin-
ginnen gisterochtend te 10,05 te Haarlem, waar
zij aan het perron werden ontvangen door den
burgemeester en den secretaris.
Na eenig oponthoud in de restaurant, die net
versierd was, gingen de Vorstinnen naar buiten
ontdekte, want zij hief hare oogen op en keek
mij verwonderd aan.
//Als ik het bezit, ben ik het aan u verschuldigd,"
zeide zij.
z/Neen, neen," herdam ik ,/niet aan mij, maar
aan mijn vriend Sherlock Holmes. Met den besten
wil ter wereld zoude ik dit raadsel niet hebben
kunnen oplossen, dat zelfs zijn genie op een zware
proef stelde."
/,Neem plaats, en wees zoo goed mij alles ervan
te vertellen, Dr. Watson," zeide zij.
Ik verhaalde haar in 't kort alles wat er sedert
ik haar het laatst gezien had was voorgevallen.
Holmes methode van onderzoek, de ontdekking
van de Aurora, de verschijning van Athelney
Jones, onzen nachtelijken tocht, en de jachtlangs
de Theems. Zij luisterde met gespannen aandacht
en glinsterende oogen naar het verhaal onzer
avonturen. Toen ik melding maakte van den
doom die ons bijna getroffen had, werd zij zoo
wit, dat ik vreesde dat zij in zwijm zou vallen.
z/Het is niets." zeide zij toen ik mij haastte
haar een glas water in te schenken, //Ik ben weder
beter. Het schokte mij te vernemen dat ik mijne
vrienden in zulk gevaar gebracht had.
ffHet is immers goed afgeloopen," antwoordde
ik, //en ik zal u in 't vervolg geen akeligheden
meer verhaleu. Laat ons tot iets vroolijkers
overgaan. Daar staat de schat. Ik haastte mij
om hem hier te brengen, omdat ik dacht dat
gij er belang in zoudt stellen hem het eerst
te zien."
z/Zeker zou ik daar grooten prijs op stellen,"
zeide zij. Er heeschte echter niet de miuste op-
gewondenheid in hare stem. Het scheen dat zij
en bestegen zij haar rijtuig. Het gevolg, bestaande
uit Jhr. De Stael, graaf Dumonceau, gravin Van
Limburg Stirum en freule Van de Poll, volgde
in een gewoon rijtuig.
Geestdriftig toegejuicht, ging de burgemeester
in een coureuse voorop naar Teyler's Museum,
den weg volgend langs den Jansweg, Jansstraat
en Damstraat. Ook daar weder veel publiek. De
vestibule was versierd.
In Teyler's Museum werden eenige oude en
moderne teekeningen, de etsen van Ostade, als-
mede het penningkabinet en de bibliotheek be-
zichtigd. De heer Scholten, conservator, gaf van
een en ander uitlegging.
De Koninginnen gaven Hare tevredenheid over
het bezichtigde te kennen en plaatsten Hare hand-
teekeningen in het boek der bezoekers.
De Koningin droeg een blauwe japon, een
zwarten hoed en bonten mantelde Regentes was
in het zwart.
Na afloop van het bezoek aan Teyler werd een
rijtoer gemaakt door de stad en den Haarlemmer-
hout. Overal langs den weg werden de Vorstinnen
levendig toegejuicht.
In de zitting der Tweede Kamer van gisteren
beantwoordde de Minister de beschouwingen omtrent
lager onderwijs. Zijn gezindheid tot hervorming
van het lager onderwijs blijft onverzwakt, maar
hij vraagt tijd van voorbereiding. Gemeentebe-
sturen, die nalatig zijn in de aanstelling van het
vereischt wettelijk getal onderwijzers, zullen door
de wet tot hun plicht worden gebracht, waarin de
Minister ook medewerking verwacht van de tegen-
standers van het openbaar onderwijs in de gemeeute-
besturen. Hij is voor verbetering der lager-
onderwijzerstractementen en zal medewerken tot een
behoorlijke bezoldiging. Met den heer Ketelaar
geeft de Minister de voorkeur aan benoeming van
vakmannen in het sehooltoezicht. Voorbereiding
van de onderwijzers tot den strijd tegen het
alcoholisme moet geschieden op de opleidings-
scholen. Van een onderzoek naar het uiterlijk der
kinderen is den Minister niets bekend. Hij zal
de vrijheid van spelling ten opzichte van het
onderwijs handhaven. Zonder te groote opofferingen
van den Staat, wil de Minister ook voorzien in
de onderwijzerspensioenen, al wil hij niet te ver
gaan in het putten van geld uit het ambtenaars-
fonds. Particuliere pensioenfondsen voor bijzondere
onderwijzers wil hij van regeeringswege steunen.
Tegen opneming van bijzondere onderwijzers in
het pensioenfondg bestaan practische bezwaren.
Verhooging der minima-wedden en bezoldiging der
zich niet onverschillig wilde betoonen omtrent een
zaak die met zooveel inspanning verkregen was.
Wat een aardige kist!" zeide zij, zich er over
heenbuigende //het is zeker Indisch maaksel
ffJa, het is Benarisch fabrikaat."
z/En hoe zwaar riep zij, terwijl zij beproefde
haar op te beuren //de kist alleen moet ook
waarde hebben. Waar is de sleutel
//Die werd door Small in de Theems geworpen,"
antwoordde ik //ik zal even gebruik moeten maken
van Mrs. Forrester's pook."
Aan de voorzijde bevond zich een groote krain
in de gedaante van een zittende Buddah. Daar-
onder stak ik de punt van het pookijzer en boog
dit toen ornlaag. De kram sprong met een zwaren
slag open. Met bevende vingers wierp ik het
deksel open. Wij stonden beiden als verbijsterd.
De kist was ledig Geen wonder dat zij zwaar
was. Het ijzerwerk was twee duim dik. Zij was
massief en solide gemaakt, als bergplaats voor
zaken van groote waarde, doch zij was geheel
ledig.
z/De schat is verloren geraakt," zei Miss Morstan
op kalmen toon.
Terwijl ik deze woorden vernam en de bedoeling
ervan begreep, scheen er een dikke nevel voor
mijn geest op te klaren. Ik wist niet hoezeer
deze Agra-schat mij terneder had gedrukt tot op
dit oogenblik, waarop hij verdwenen was. Dit
was ongetwijfeld zelfzuchtig en slecht, doch ik
gevoelde niets anders dan dat de gouden hinderpaal
tusschen ons verwijderd was.
^God dankriep ik uit den grond mijns
harten.
Zij keek mij glimlachend aan, terwijl zij vroeg
arrondissements-schoolopzieners zal na leerplicht
invoering overwogen worden. Vrije onderwijs-
examens zullen op practische moeilijkheden afstuiten.
Verhooging van subsidien voor bijzondere scholen
behoort overwogen, in verband met verhooging
der uitgaven voor openbare. Intusschen betreurt
de Miuister vermenging van school en politiek,
waaraan alle partijen schuld hebben, maar be-
weert, dat de hervatting van den schoolstrijd van
de rechterzijde en den heer Lohman uitgaat. De
Minister is overtuigd, dat de natie nog geld voor
goed onderwijs overheeft. De Minister herhaalde
zijn ingenomenheid met het stelsel der schoolwet
en met den leerplicht en kwam op tegen's heeren
Lohman's beschuldigingen tegen het openbaar
onderwijs, vooral tegen de onbewezen klacht over
den socialistischen geest van het openbaar onderwijs.
Overigens verzekert de Minister dat zijn voorstel
omtrent leerplicht geen partijwet, doch een nationale
wet zal zijn zonder dwang, maar met zedelijke
kracht.
Bij de regeling zal gerekend worden met de
bestaande school- en maatschappelijke toestanden
omtrent het vrijlaten der kinderen voor bedrijven
zal boete of gevangenisstraf als uiterst middel
worden toegepasthet schoolverzuim bestreden
wordende leerplicht zal leiden tot schooldwang,
niet tot gewetensdwang en bij de regeling zal gelet
worden op gemoedsbezwaren. Zoo niet door hem,
dan zal eenmaal een ander bewindsman deze
hervorming moeten tot stand brengen. Met het oog
op den beperkten tijd stelde de voorzitter's Ministers
stellingen omtrent leerplicht buiten debat.
Bij de hierop gevolgde replieken gaf de heer
Tydeman te kennen, dat, daartoe door de tegen-
standers gedwongen, de liberalen den strijd voor
openbare school moeten aanvaarden, ontkende de
heer Lohman de schoolkwestie tot een partijkwestie
te willen maken, Hij acht het onmogelijk den
geest der onderwijzers in de school te bestrijden
en acht de huldigingsfeesten een welkome gelegen-
heid voor de onderwijzers om van hun gehechtheid
aan de staatsinstellingen te doen blijken.
De heer Troelstra tartte den heer Lohman te
bewijzen, dat de sociaal-democratische onderwijzers
de school gebruiken als propaganda-middel, ofschoon
niet ontkennende dat buiten de school vele socia-
listische onderwijzers zijn in het belang der arme
schoolbevolking zelf. Hij protesteert tegen de
de meening, dat sociaal-democraten geen geschikte
onderwijzers zijn en vroeg of de Minister vrijheid
voor beginselhelijding buiten de school zal eer-
biedigen.
z/Waarom zegt gij dit?"
z/Omdat gij thans weder in mijn bereik zijt,"
antwoordde ik, hare hand nemende. Zij trok die
niet terug. //Omdat ik u bemin, Mary, zoo waar-
achtig al ooit een mau eene vrouw beminde.
Omdat deze schat, deze rijkdom mij tot zwijgen
dwong. Nu die verdwenen zijn kan ik u mijne
liefde verklaren, Daarom zeide ik
z/God dank
z/Dan zeg ook ikffGod dank!" fluisterde zij
toen ik haar in mijne armen sloot.
Wie ooit een schat verloren had, ik wist dat
ik er dien avond een verkregen had.
XII.
Die inspecteur in het rijtuig was een zeer
geduldig man, want het duurde buitengewoon
lang eer ik mij weder bij hem voegde. Zijn gelaat
verduisterde toen ik hem de ledige kist toonde.
z/Daar gaat de belooning," zeide hij verdrietig
z/waar niets is heeft de Keizer zijn recht verloren.
z/Mr. Thaddeus Sholto is een rijk man," troostte
ik//hij zal uwe moeite wel niet onbeloond
laten."
De inspecteur schudde moedeloos het hoofd.
z/Het is een erge teleurstelling," zuchtte hij
z/dat zal Mr. Athelney Jones ook wel zeggen,"
Zijn voorgevoel scheen juist te zijri, want de
detective keek leelijk op zijn neus, toen ik in
Baker Street terugkwam en hem de ledige kist
vertoonde. Zij waren zooeven eerst aangekomen,
Holmes, de gevangene en hij want zij hadden
in zooverre hun plan gewijzigd, dat zij onderweg
