Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen,
Algemeen
No. 2974.
Zaterdag 11 November 1893.
33e Jaargang.
Gemengde berichten.
BURGERLIJKE STAND.
A1 is het ook meer dan zeven maanden geleden
toch ligt de moord in den nacht van Zondag op
Maandag 26 en 27 Maart jl. te Osch op
den aldaar bij de goede burgers algemeenen geachten
wachtmeester der marechaussee, Gerard Hoekman,
nog versch in het geheugen en eeue rilling ging
door het land, toen de nieuwsbladen melding
maakten van de weinige weken daarna gepleegde
grafscbennis, waarbij de bedrijvers, als echte kani-
balen, bun wrok tegenover den verslagene nog aan
diens lijk koclden, door het graf open te maken,
op de kist die bet stoffelijk omhulsel van den trouwen
ambtenaar bevat, te trappen en die te beschadigen
en de grafkrans, door eene vriendenhand nederge-
legd, liederlijk bevuild op te handen aan het
kerkhofhek.
Algemeen was de verontwaardiging en niet het
minst op de plaats zelf, waar men, overt uigd dat
er eene bende boosdoeners bestond, tot alles in staat,
blijkbaar uit het gebeurde, huiverde de verdachten
aan te wijzen of zelfs op eene aanwijzing te zin-
spelen, eene omstandigheid die niet weinig bijbracht
om de taak der justitie bij haar onderzoek te
bemoeilijken. Toch vond deze reeds den 8 April,
volgende op den moord, redenen om Antonius van
Berkum, kuiper, 22 jaar, geboren en wonende te
Osch, op den 17 d. a. v. Gijsbertus van Gelderen,
broodjager aldaar, voorheen O.-I. militair en te
Demen, gem. Dieden, geboren, 29 jaar, Johannes
Gratianus de Bie, 27 jaar en Adrianus van Galen,
32 jaar, beiden arbeiders te Osch, daar geboren en
wonende, en op den 15 Mei, Piet de Bie, broeder
van zooeven genoemden, in voorloopige hechtenis
te stellen, uit welke hechtenis Van Galen den
30 September j. 1. weer werd ontslagen.
Het onderzoek bracht verder aan het licht, dat
Van Gelderen als le, Van Berkum als 2% J. G.
de Bie als 3e en P. de Bie als 4e bekl. dient te
worden beschouwd.
Eerste beklaagde is iemand vau middelbare lengte,
daarbij is hij buitengewoon mager en tenger. Ziju
uiterlijk heeft een ietwat Oosterschen tint en de
spitse gelaatsvormen wijzen op slimheid. Tweede
beklaagde heeft een gunstig voorkomen, is eveneens
vau middelmatige lengte, eerder nog klein van ge-
stalte, doch meer gezet dan no. 1.
Van Galen verklaart dat reeds eene week
te voren de beklaagden Van Gelderen en De
Bie, met een geweer onder de kleeren ver-
borgen, er op uit zijn geweest om den wacht-
meesser in de nabijheid van het tramstation
aan te treffen. Verder blijkt uit zijne verkla-
ringen, dat Van Gelderen hem na de misdaad
de gansche toedracht heeft medegedeeld, waaruit
bleek, dat Van Gelderen alleen de daad had
verricht, daarna met een stok over de sloot is
gesprongen en over het land naar huis is ge-
gaan, waar hij, volgens de getuigenis eener
buurvrouw. ongeveer middernaeht kan zijn
aangekomentoen toch lioorde zij iemand om
het huis loopen, zonder dat v. B.'s hond, die
tegen vreemd volk altijd blaft, aansloeg.
Piet Schuyers, wien Van Gelderen ook over
den moord heeft gesproken, heeft hem hooren
zeggenIk wist wel, g.-v.-d., dat hij zou
rollen en handhaafde zijne vroegere verklaring
dat Van Gelderen, op zijne vraag of hij (v. G.)
den wachtmeester had neergeschoten, hem hier-
op toestemmend heeft geantwoord, doch wilde
nu doen voorkomen, alsof Van Gelderen hem had
medegedeeld, dat Van Galen er in betrokken was.
De eisch van den officier van justitie isGijs
bertus van Gelderen levenslang. A. van Berkum,
J. G. de Bie en P. de Bie ieder vijftien jaar
gevangenisstraf.
De president maakte de beklaagden den eisch
van het 0. M. kenbaar.
Allen bleven hun onschuld volhouden.
Alvorens de zilting te schorsen, wenschte de
president, Mr. J. T. Boelens, zoo namens de
rechtbank als voor hem zelf te verklaren, dat de
rechtbank zich geheel aansloot bij de hulde, ge-
bracht aan wijlen wachtmeester Hoekman, die als
slachtoffer zijner trouwe plichtsbetrachting lafhartig
door sluipmoord om 't leven was gebracht.
De president vertrouwde, dat de treurende weduwe
en kinderen eenige leniging van hun smart zouden
gevoelen door te vernemen, dat de rechtbank
wachtmeester Hoekman dankbaar herdacht.
Naar men uit 's Hertogenbosch verneemt is
aldaar gearresteerd de oude Van Berkum uit Osch,
wiens zoon Dinsdag voor de rechtbank aldaar tegen
zich hoorde eischen een gevangenisstraf van vijftien
jaren, wegens medeplichtigheid aan den moord op
26 Maart jl. gepleegd op den wachtmeester der
Kon. marechaussee G. Hoekman.
De oude Van Berkum, die in zijn woonpla
bekend stond als //de baron", omdat hij onder
zijn makkers de toonaangever was, week in Maart
Daar Amerika uit met nog acht anderen en betaalde
hun reisgeld met f 2500, het bedrag van den
verkoop van zijn eigendommen.
Onverwacht is hij, juist toen de zaak voor was,
te 's Hertogenbosch teruggekeerd en aldaar ge
arresteerd, naar men meldt niet in direct verband
met deze zaak.
Maar nu hij teruggekeerd is om welke reden
is nog een raadsel zal thans in de zaak waar-
schijnlijk meer licht komen.
Te Londen heeft een vrouw in een oogenblik
van woede haren man een brandende petroleum-
lamp naar het hoofd geworpen. De man en zijn
aoehtertje, dat bij hem stond, waren in een oogen
blik door vlammen omringd het kind is verbrand
de man ligt op het uiterste. De vrouw is ge-
vangen genomen. De brand i3 vrij spoedig gebluscht.
Een telephoonlijn in Bolivia is doorde Indianen
vernield, daar de ver-klinkende stem der blanken
den slaap huuner voorvaderen zou storen, gelijk
zij meenden. De lijn werd hersteld, doch opnieuw
afgesneden, terwijl de palen verbrand werden. De
ijn werd niet weder aangelegd. De Indianen
wijdden nu hun aandacht aan het electrisch licht
te La Paz, dat volgens hen de maan opat, omdat
enkele dageu na het ontsteken van het licht een
maansverduistering had plaats gehad. Zij vereenig-
den zich om de gebouweu van de maatschappij
aan te vallen. De aanval werd evenwel afgeslagen
en enkele Indianen werden langs de machines geleid,
waar men hun van tijd lot tijd kleine schokken
toebracht om ze een bijgeloovigen eerbied in te
boezemen voor het »kwade geneesmiddel'' der
blanken, dat reeds meermalen groote diensten bewezen
heeft.
I G E Z 0 IV I) E i\ STURREN.
Mijnheer de Redacteur
Uw vertrouwen niet willende beschamen,
verzoek ik u het onderstaande in uw blad te
willen opnemen, naar aanleiding van het schrijven
van den heer E. van Kemseke in het vorig
nummer.
De heer v. K. schrijft, mij te verdenken van
grove leugentaal en een zekeren laster op het
oog te hebben gehad Ik werp deze verdenking
verre van mij, daar ik het gebeurde alleen in
het kort heb vermeld zooals het mij door den heer
A. le Clercq, van Kruiningen, die dien avond de
reis van Walsoorden tot Rustwat met den wagen
heeft medegemaakt, verhaald is. Dat hij moed-
willig zou hebben gelogen of willen lasteren is
maar slecht aan te nemen, daar de ondernemer
van den wagendienst hem geheel en al onbekend
is, en ik buitendien op zijn woord vertrouw hij
drukte alleen zijn verontwaardiging uit, dat er
niet beter voor de veiligheid der passagiers
gezorgd werd.
Of de koetsier dronken was P
Hij was dien Woensdag met G. Simons op
den paardenhandel uit geweest en toen zij ook
met de boot van Vlake overvoeren, had de heer
Le Clercq reeds gemeend te bespeuren dat de
koetsier en Simons het wat erg druk hadden,
en zij zelfs toen al bezwaar maakten den trein
van 8,10 van Hulst naar Ter Neuzen te kunnen
halen, hoewel de boot reeds 6,20 te Walsoorden
aan kwam. Geen wonder, want alles moest nog
ingespannen worden en ook nog iets gebruikt
zoowel te Walzoorden als later bij Weemaeste
Kloosterzande een heelen afstandP
Dat de koetsier een brief voor de bus te
Kloosterzande had is waar, maar wat ook waar
was isdat de passagiers, toen de wagen te
Rustwat stil hield, tot de ontdekking kwamen
dat nock de koetsier, noch Simons op den bok
zaten en dat zij dus zonder koetsier gereden
hadden. Hoe nu beiden van den bok zijn geraakt
was hun een raadsel, maar het werd aan den
abnormalen toestand toegeschreven. Van op-
den-loop-gaan der dartele paarden, hadden ze
niets bemerktde wagen had een gewonen gang
gereden, nu eens wat vlugger, dan eens wat
langzamer.
Het zou toch m. i. wel een vreemd verschijnsel
zijn, dat paarden die op den loop gaan in een
duisteren avond zonder ongelukken een afstanc
van 3 kwartier afleggen en dan kalm op een
plaats waar zij gewoon zijn stil te houden blijven
staan. Buitendien is aan de halte Kuitaart
(waar de paarden niet stil hielden) nog een
passagier, de heer Aug. de Smet, op den in gang
zijnden wagen gesprongen, wat toch onmogelijk
zou geweest zijn, wanneer de paarden op hoi
waren geweest en ook zou bedoelde passagier
dan wel geen lust hebben gehad om in den wagen
te komen door de duisternis was hij niet gewaar
geworden dat er niemand op den bok zat, maar
hij beklaagde zich tegen de anderen dat er niet
als naar gewoonte stil gehouden was.
Volgens v. K. bet wist het G. Simons dat de
passagiers gevaar hebben geloopen. Dit M. d. R.
can ik in het geheel niet begrijpen Op zoo'n
manier rijden zou geen gevaar opleveren vooral
daar ook volgens Simons de paarden op hoi
waren gegaan.
Of heeft hij soms alle gevaren de wereld
uitgebannen P
Het komt mij voor dat hij zich voor een
mede-retziger, nogal erg voor de zaak heeft
geinteresseerdToen de passagiers in de herberg
te Rustwat waren, was de eerste die ze te zien
kregen Simons, die van Kloosterzande den wagen
was nageloopen. Binnensformende begon hij
dadelijk met veel ophef over het er-van-door-
gaan der paarden, doch zweeg daarover toen
de heer Le Clercq hem zeide maar geen doekjes
om de zaak te winden, daar hij anders het
gebeurde ter kennis van den heer Van der Bent
te Middelburg zou brengen. Daarop stelde
Simons de passagiers voor in te stappen, daar
hij hen dan naar Hulst zou rijden, wat echter
geweigerd werd.
Vraagmag een inede reiziger zoo maar
het bestuur van een openbaar vervoermiddel
op zich nemen P
(Me dunkt dat zou ver gelijk staan met het
geval dat een passagier van een spoortrein de
leiding op zich nam, als de machinist een ongeluk
was overkomen
Later kwam de heer Verbist met eenige
personen, waaronder ook de koetsier, te Rustwat
aan. Dat zij den wagen moesten achterhalen
was nog al duidelijk, daar deze te Rustwat
stond te wachten op de dingen die komen zouden.
Na eenig praten werd den reizigers verzocht in
te stappen, en toen nu de heer Le Clercq zeide
niet meer met dien koetsier te willen rijden,
zeide de heer Verbist nogje kunt het anders
wel met hem avonturen hij is nu wel te ver
trouwen. Deze woorden M. d. R. waren toch
ook wel teekenend voor den gewezen toestand
van den koetsier.
Toen deze tot de overtuiging kwam
dat zijn wagen daarheen reed zonder hem, zal
hij wel wat tot bezinning gekomen zijnhet
is wel meer gebeurd dat personen die zelfs
smoordronken waren, door in het water te vallen
ineens nuchter waren. Verder blijft het nog de
vraag of de koetsier zelf maatregelen heeft
genomen.
Gesteld echter M. d. R. dat hij volkomen
nornaal was geweest, mag hij dan als bestuurder
van een openbaar vervoermiddel, de leidsels aan
een mede reiziger afgeven Waarom dan niet
den wagen stil gehouden, bij het in de bus
steken van den brief, waarom kon dat daar niet
evenals bij Weemaes, waar voor eenanderdoel
werd stil gehouden, en de paarden dan pas in gang
gebracht, nadat hij het bestuur in handen had.
In ieder geval M. d. R. meen ik, dat er wel
wat onbezonnen met de veiligheid der passagiers
omgesprongen is, en dan nog wel met een dienst,
die naar ik meen, jaarlijks f 5000 subsidie uit
de provinciale kas trekt.
Ondergeteekende, passagier van den
j laatsten tram van Walzoorden naar Hulst
»op Woensdagavond 1 Nov. j.l., verklaart
het gebeurde op deze reis in het voren-
staande naar waarheid vermeld, en ver-
klaart uitdrukkelijk dat noch hij, noch zijne
smede-passagiers, Jac. de Meij, koopman
»te Zuiddorpe, en Aug. de Smet, kleermaker
»te Hulst, iets hebben bespeurd van het op
den loop gaan der paarden, zooals de heeren
Simons en Van Kemseke het willen doen
voorkomen.
A. LE CLERCQ."
M. d. R.alvorens mijn schrijven aan u te
sturen, gaf ik dit eerst ter inzage aan den heer Le
Clercq, die het met bovenstaande verklaring terug
zond. Ik meen dat aan diens getuigenis meer
waarde is te hechten, dan aan dat van Simons,
die ik, naar aanleiding dat hij zich nogal voor
de zaak interesseerde, niet geheel vanpartijdigheid
vrij denk.
Dankend voor de plaatsing, hoogachtend,
Hulst. Uw Berichtgever,
Geachte Heer Redacteur
Mag ik UEd. een plaatsje verzoeken in Uw
veel gelezen blad voor onderstaande.
Bij het in gebruik nemen der nieuwe Geref.
kerk alhier, is ook het nieuwe orgel in gebruik
genomen. Het is vervaardigd door de Gebr.
Mennes te Brigdamme bij Middelburg.
De dispositie van het orgel is
I. Principaal 8 voet. II. Holpijp 8 voet.
III. Bourdon 16 voet discant. IV. Trompet
8 voet. V. Prestant 4 voet. VI. Gemshoorn
4 voet. VII. Roerfluit 4 voet. VII. Quint
3 voet. IX. Octaaf 2 voet. X. Cornet 4 sterk.
Ook is er een aangehangen pedaal en een
pianotrede aan.
Het regeerwerk is eenvoudig en degelijk.
Het geluid is schoon en voldoet aan ieder's
verwachting, vooral munten uit de Gemshoorn
en Roerfluit door hun Tiefelijken'toon.
In het algemeen is de intonatie zacht.
Wij kunnen daarom de Gebr. Mennes als
orgelfabrikanten gerust aanbevelen.
Hartelijk dank mijnheer de Redacteur voor
de plaatsing.
Uw Dw. dn.,
Ter Neuzen, C. W. Bouwmans,
9 November 1893. Muziekonderwijzer.
Van 16 tot en met 31 October.
ZEET1JDINGEIM.
Van 7 tot en met 9 November.
a
Van 7 tot en met 9 November werden langs
de Oostsluizen alhier 48 binnenvaartuigen op- en
54 afgeschut; door de West si, 3 op- en 3 afgeschut.
van de Ter Ueuzensche Courant,
Clingre. Geboorten. 15 Oct. Maria Metallic, d. van
Maria Clementina Tock. 21 Oct. Antonius Franciscus, z.
van Eduardus Levinus van Overloop en van Camille Maria
Martens.
Overlijden. 9 Oct. Theophilus Yonck, oud 3 m., z. van
Pieter Augustinus en van Maria Louise van de Vijver. 13
Oct. Aloysius Bolsens, oud 13 d., z. van Franciescus en van
Stephania Tieleman. 29 Oct. Petrus Franciscus de Wilde,
oud 1 m., z. van Charles Ludovicus en van Clemence de
Bruijn. 30 Oct. Rudolphus Joannes de Wilde, oud 1 m.,
z. van Charles Ludovicus eu van Clemence de Bruijn.
liraauw. Geboorten. 1 Oct. Stephanie Bosalia
Joanna, d. van Pieter Francies Durinck en van Maria Antonia
Smet. Jacobus, z. van Abraham de Munck en van Rosalia
Stoel. 3 Oct. Johannes, z. van Jan Francies de Koster en
van Mathilde Durinck. 7 Oct. Alphonsus, z. van Pieter
van Immerseel en van Philomena Verlinden. 8 Oct. Petrus
Aloisius, z. van Johanna de Valck. 10 Oct. Rosalia, d. van
Petrus Franciscns Roelands en van Apolonia Bisschop. 15
Oct. Willem, z. van Judocus van Gimst en van Louisa van
Hove. 17 Oct. Isedoor Alphonsus, z. van Alphonsus Meijs
en van Apolonia de Rijck. 24 Oct. Johanna, d. van Wil-
helmus Leeraart en van Rosalia van Laar. 25 Oct. Hy-
politus, z. van Petrus van der Walle en van Isabella Neve.
27 Oct. Willem, z van Petrus Staal en van Dorothea
van Gimst.
Overlijden. 2 Oct. Elisa Picavet, oud 17 j., d. van
Coleta Picavet. 12 Oct. Anna Maria Reijns, oud 17 d., d.
van Johannes Ludovicus en van Cornelia Daalman.
Huewacht. Huwelijks-aangiften. 28 Oct. Joannes
Franciscus Verschelden, oud 35 j., jm. en Fidelia de Bruijn,
oud 25 j., jd.
Huwelijks-voltrekkingen. 18 Oct. Liviuus Goethals (van
Ter Neuzen), oud 25 j., jm. en Maria Augusta Duijm, oud
24 j., jd.
Geboorten. 17 Oct. Alphonsius, z. van Anthonins Ver
schelden en van Johanna Jacoba Kant. 25 Oct. Petrus
Benedictus en Josephus Gerardus, zoncn van Alphonsius
Steenaert en van Hortense Duijm. 28 Oct. Camillus Fran
ciscus, z. van Emilius David en van Clementina Maria van
de Vijver. 29 Oct. Emelie Augusta, d. van Augustus
Rotthier en van Marie Louise Verschraegen.
Overlijden. 29 Oct. Petrus Benedictus Steenaert, oud
4 d., z. van Alphonsius en van Hortense Duijm.
Ossenisse. Geboorten. 8 Oct. Bergitta Maria, d. van
Cornelis Maas en van Ludovica Sloove.
Overlijden. 16 Oct. Petrus Cerulus Bruggeman, oud 4 m.,
z. van Alphonsus Josephus en van Maria Ludovica van
Nieulande. 30 Oct. Dorothea Steijaart, oud 40 j., echtg.
van Jan Francies van Damme.
Philippine. Overlijden. 25 Oct. Petrus van den
Hende, oud 35 j., z. van Franciscus Bernardus en van Augelina
de Leu.
St. Jansteen. Huwelijks-aangiften. 27 Oct. Willem
Adriaansens, oud 29 j., jm. en Emelie Clotilde van Gassen,
oud 26 j., jd.
Huwelijks-voltrekkingen. 25 Oct. Petrus Benedictus Mel,
oud 32 j., weduwn. van Louisa de Witte, en Johanna Ver-
straten, oud 34 j., jd.
Geboorten. 25 Oct. Eugenia Catharina Francisca, d. van
d. van Josephus Muller en van Anna Coleta Vermeulen.
26 Oct. Carolus Ludovicus, z. van Zephijrinus Franciscus
Janssens en van Maria Carolina Inghels. 27 Oct. Augusta,
d. van Anna Maria van Dorsselaer. 29 Oct. Bernardus, z.
van Johannes Vernimmen en van Anasthasia de Nijs.
Overlijden. 17 Oct. Joannes de Block, oud 55 j.. echtg.
van Coleta Steenhout. 20 Oct. Rozalia Boijkens, oud 75 j.,
echtg. van Carolus Ludovicus Gijsel. 21 Oct. Petrus Jo
hannes Audenaerdt, oud 5 w., z. van Franciscus Dominicus en
en van Nathalia Maria IJsebaert.
0
VLAG.
NAAM.
M:t.
Van en naar.
Lading.
Q
Eng. s.s.
Belg. s.s.
Eng. s.s.
idem
Belg. s.f
Eng. s.s
idem
idem
idem
Eng. s.i
Duits. s
Eng. s.i
idem
idem
idem
Voor Ter Neuzen i
Ibis I 3024 1 Liverpool
Van Ter Neuzen:
l'Avenir 1581
F. T. Barry 2374
River Lagan 2272
Voor (went
Schaldis 866
Sea Gull 2100
Fulmar 3007
Aire 1763
Leona 1698
Van (went
Mancunium 1898
Ost 2477
Sea Belle 2152
Ouse 1929
Norma 1385
Ibis 3024
Antwerpen
Londen
idem
Rochefort
Londen
Antwerpen
Goole
idem
Londen
Stettin
Londen
Goole
idem
Antwerpen
stukg.
ledig
stukg.
idem
mraerie
stukg.
ledig
stukg.
idem
stukg.
ijzer
stukg.
idem
idem
idem