Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
AANBESTEDING.
No. 2708.
Zaterdag 25 April 1891.
31e Jaargang.
aanbesteden:
Op den Lenzerhof.
Binnenland.
ABONNEMENT:
Yoor
Per drie maanden binnen Ter Neuzen f 1,Franco per post
Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika f 1,32£.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
bushooders.
ADVERTENTlEN.
Van 1 tot 4 regels/ 0,40. Voor elken regel meer 0,10. Grootere letters
worden naar plaatsruimte berekend.
Men kan zich abonneeren tot het plaatsen van 500 regels en meer per
jaar, tot veel verminderden prijs.
lilt blad verachljnt Dlnndaj- en Vrijdagavond bl] den ultgever P. Jl. VAN D E S A N O E te Ter Neuzen.
Burgemeester en Wethouders van AXEL, zullen
op Dilisdag den 5 Mei 1891, des voormiddags
11 ure, ten Raadhuize bij enkele inschrijving
Het verbeteren en met Feluij- of
Escaussines-keien 12/i4 c. M. tus
schen Doorniksche kantsteenen
bestraten van den „Oostelijken
buitenweg" nabij de hoofdkom der
gemeente.
Het bestek ligt ter lezing gedurende de werk-
dageu ter secretarie en is tegen betaling of toezen-
ding van een gulden verkrijgbaar bij den Secretaris.
lnlichtingen verschaft de Proviuciale Opzichter
EIJKE te Ter Neuzen, terwijl de aanwijzing in
loco geschiedt op den dag der besteding des mor-
gens 8J ure, aanvangeude bij het station.
Axel, deu 23 April 1891.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
D. J. OGGEL, Burgemeester.
J. v. D. SCHOONAKKER, Secretaris.
JPolitieU Overzicht.
Ofschoou de verschillende staatkundige partijen
in Belgie het eens schijuen te zulleu worden, uiet
alzoo de arbeiderspartij. Volders, de voorzitter
van den algemeenen raad der partij, heeft de
gausche zaak eene boerenbedriegerij genoemd en
eeue uitdaging. Belgie en Frankrijk hebben, met
het oog op mogelijke verwikkeliugen, gemeen-
schappelijke maatregelen genomen, om Fransche
sociaal-democraten te verhinderen op Belgisch
grondgebied te komen. Aan de grenscommissa-
rissen aan weerskanten is het signalement der
meest verdachte socialisten toegezonden. lotusschen
schijut te Parijs de scheming in het kamp groot
te worden, zoodat men van de Mei-beweging niet
veel verwacht.
In den Duitschen lijksdag hebben de sociaal-
democraten ook geen viat gekregen op hun voorstel
tot wettelijke vaststelling van een maximum voor
den dagelijkschen arbeidsduur voor volwassenen.
De woordvoerders der verschillende partijen be-
toogden elk op zijn wijze de onmogelijkheid van
de vervulling der eischeri. De conservatieve
afgevaardigde Hartmann was niet tegen het beginsel
van een maximaal-arbeidsdag, maar hij meent dat
de tijd nog niet is gekomeD, om eene wettelijke
regeliug van dit vraagstuk te beproeven. Zulk
eene regeling zou slechts geleidelijk en voor elken
tak van nijverheid afzonderlijk kuunen tot stand
FETJXLLETQN.
Naar het Duitsch.
5)
Frans koos het beroep van zijn vader, hij werd
visscher. Om zijn goede inborst en zijn vroolijken
aard mocht ieder hem gaarne lijden. Toen hij nog
schoolknaap was, zag hij op zekeren morgen een
klein meisje steentjes in het meer werpen. Plotseling
hoorde hij een gil en toen hij opkeek, was het
meisje verdweueu. Oogenblikkelijk sprong hij in het
meer, dook onder, greep de jeugdige drenkelinge
bij haar jurkje en bracht haar behouden aan den
oever. Hij droeg de bewustelooze kleine naar zijn
moeder, die met veel moeite de levensgeesten weder
opwekte.
Het was Lize, die hij gered had, en sedert dien
tijd was hij op den Lenzerhof een welkome gast.
Toen beide grooter werden, maakte de kinderlijke
vriendschap plaats voor liefde. De moeder van
Frans had dit wel opgemerkt, maar ze achtte het
best te doen, alsof ze niets zag, daar zij zeer goed
wist, dat de liefde zich niet laat gebieden en bij
tegenwerking nog heftiger opvlamt. Of de rijke
boer, door sommigen de gouden boer genoemd, zijn
toestemming zou geven tot een huwelijk tusscheu
zijn dochter en een armeu visscher scheen haar zeer
komen. Tegen het verwijt, dat de Duitsche arbeiders
zich niet vrij kunnen organiseeren, kwam hij op
het recht van coalitie bezitteu zij, maar de onge-
regeldheden worden door de wet gestraft. Voor
de bedreigingen der socialisten met omverwerping der
bestaande toestanden, als de normale arbeidsdag
niet wordt ingevoerd, is Hartmann niet bang.
Gold het niet arme misleiden, dan zou hij zeggen
Toont hoe eerder hoe beter, wat gij kunt.
Tegenover hen vereenigen zich alle andere
partijen onder de leuze Christendom, monarchic
en vaderland. De herstemming tusschen vorst
Bismarck en den sociaal-democratischen sigaren-
maker Schmalfeldt is het onderwerp van veler
gesprek. Het is een opmerkelijk verschijnsel, dat
de vrijzinnigen en de Welfen hebben gewonnen
op kosten van de nationaal-liberalen en de sociaal-
democraten. Over den uitslag der herstemming is
men 't vrij wel eens, zoo er slechts 60 percent
bij de stembus verschijnt of een grooter aautal
kiezers. De ex-kauselier zal stellig worden gekozen.
Dreigde in Portugal eene ministerieele crisis uit
te breken, dat gevaar is afgewend, al de ministers
blijven aan behalve die van openbare werken, welke
zijn verzoek om ontslag handhaaft. Alweder komen
onrustbareude tijdingen uit Afrika, die aanleidiDg
kunneu geven tot conflicteu met Engeland. Uit
Kaapstad seint Reuter, dat de Portugeezen hebben
geschoten op een Eugelsch stoomschip, dat de
voorhoede eener expeditie aan boord had, en zij
zich van de sloepen en de bagage der expediiie
hebben meester gemaakt.
Dat -John Bull er in Afrika zoo heel gauw op
inhakken zal gelooven wij juist niet, omdat hij hier
en daar nog al wat in orde te stellen heeft, bijvoorbeeld
in Ierland, in Canada, op New-Foundland, aan deChi-
leensche kust, in Egypte, in Australia en in Voor-
Indie. Hier valt te vechten tegen de oproerige
stammen der Moranza'i's, aanvaukelijk verslagen
door drie Engelsche kolonnes, maar in andere deelen
van den Dekan is 't ook met pluis. Te Benares
zijn ernstige wanordelijkheden ontstaan naar aan-
leidiug van het afbreken van een tempel, welke
maatregel noodzakelijk was voor den aauleg van
waterwerken. De winkels zijn gesloten en de in-
boorlingen hebben den arbeid gestaakt. Eene sterke
afdeeliug inlandsche en Europeesche troepen is af-
gezonden om de openbare gebouwen te bewaken.
Het begint weder ourustig te worden in Znid-
Afrika. De twisten tusschen Engelschen en Por
tugeezen in landen, van welke een deel door de
Boeren wordt beschouwd als hun toekomende
brengen iu de Kaapkolonie en in de Zuid-Afri-
kaansche Republiek de hartstochten in beweging.
Te Kaapstad is eene volksvergadering bijeen-
geroepen om het Engelsche gouvernement tot
krachtig handelen tegen Portugal aan te sporen.
De Cape Argus zegt, dat de werkeloosheid van
twijfelachtig toe. Zij hoopte echter alles van den
tijd, die alle gestagen wouden weet te heelen.
Lenz stelde de vriendschappelijke verhouding
tusschen ziju dochter en den jougen visscher op
rekening der denkbaarheid vau Lize jegens den
redder van haar leven. Ook werden ziju gedachten
te zeer ingenomen door Johan en de hofstede om
op deze verhouding veel acht te slaau. Voor Lize
kan ik altijd een geschikte man vinden, zeide hij
bij zekere gelegenheid, wanneer ze zelf nog geen keus
gedaan heeft.
Zoo vaak het meisje naar Gmiind kwam, bezocht
ze Frans en diens moeder, terwijl Frans des
winters, als hij weinig te doen had, menigen avond
op den Lenzerhof kwam doorbreugen.
Op zekeren Zondagavond vergezelde Frans het
meisje volgens gewoonte een eind weegs naar haar
wouing en viel hun gesprek op de toekomst en
hunne verwachtingen, Frans zeide zacht
Ik ben maar bang, dat je vader 7ieen zal zeggen,
als ik de stoute schoenen aantrek en je ten huwelijk
vraag. Zegt hij ja, dan zouden we spoedig kunnen
trouwen, want miju paspoort krijg ik tegen den herfst.
Ik zal wel zorgen, dat vader ja zegt, verzekerde
Lize. Hij zal me niet ongelukkig willen rnaken.
Van mijn moeders erfdeel kunneu we een hofstede
koopen en dan is alles in orde.
Ik vrees, dat het niet zoo gemakkelijk zal gaan
als je denkt. Maar als ik jou niet kan krijgen,
blijf ik mijn leven lang ongetrouwd.
dat gouvernement de Boeren aanmoedigt zich in
Mashonalaud te vestigeu.
Inderdaad maken vele Transvalers zich gereed,
dat land te bezetten en tegen deze „trek" beeft
de gouverneur der Kaapkolonie geprotesteerd met
een beroep op het onlangs over Swaziland gesloten
traclaat.
Dit tractaat, dat president Kriiger werd afge-
dwongen, is zeer weinig populair in de Transvaal
maar het is bindend, en president Kriiger zal
ongetwijfeld zijn plicht doen. Schending van trac-
taten is in Zuid-Afrika uitsluitend eene Engelsche
specialiteit.
Terwijl nu Engelschen en Afrikaanders weder
heftiger elkander bekampen, verkondigt de Kaapsche
Minister-president, Cecil Rhodes, die tevens directeur
is van de Engelsche maatschappij, welke zich een
groot deel van Midden-Afrika toeeigende, te Kim-
berley als de toekomst politiek voor Zuid-Afrika
een verbond van onafhankelijke staten, waaronder
het Kaaplaud de eerste en leidende staat behoort
te zijn. Een statenbond tot aan de Zambesi.
Maar daarom behoeft de band met het Britsche
rijk nog niet te worden verbroken. Die moge tot
wederzijdsch nut nog lang voortbestaan Verder
deelde de heer Rhodes mede, dat hij in Engeland
belangrijke sommen had ontvaugen tot vorming van
een fonds om de Kaapsche universiteit, die nu
slechts uit commission tot afneming van examina
bestaat, in eene doceerende universiteit te her-
scheppen. Van die inrichting zou het nieuwe
leven voor Zuid-Afrika uitgaan. Hij gevoelde zich
een met den Afrikaner-Bond, die Afrika voor de
Afrikaners eischte.
De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft
aan de commissarissen des Konings in de provincien
een schrijven gericht, waarbij hun wordt verzocht,
de burgemeesters van de hoofdplaatsen van kies-
districten uit te noodigen, tijdig alle voor de aan-
staande verkiezing van leden der Tweede Kamer
noodige maatregelen te nemen en hem van den
uitslag onmiddellijk per telegraaf mededeelingtedoen.
In de zitting der Tweede Kamer van Woens-
dag werd de legerwet sterk bestreden door de
heeren Van Vlijmen en Van Nunen als eene
onnoodige verzwaring van de finaneieele lasten
met een problematiek nut. De heer Guyot kriti-
seerde scherp het ontwerp als een groote misslag
uit een militair oogpunt, terwijl het geen waarborgen
geeft voor eene behoorlijke zeemacht. De heer
Domela Nieuwenhuis, ofschoon sterk tegen plaats-
vervanging, bestreed krachtig het ontwerp als eene
uiting van militairisme, dat millioenen nutteloos
verspilt en ons een stelsel wil geven strijdig met
de belangen van land en volk. Hij stelde eene
Weet je wat, Fransik zal er vi
nog met mijn vader over spreken en morgen zal
je wel van zijn besluit hooren.
Ik hoop, dat het goed uitvalt, zei Frans, terwijl
hij bleef staan, daar ze in de nabijheid van den
Lenzerhof gekomen waren.
Houd maar moed, Frans De boom valt niet
bij den eersten slag. Ik doe evenals jij, ik neem
geen ander, verklaarde Lize, die nu na een paar
hartelijke kussen spoedig op den Lenzerhof verdween.
Dit gesprek vervulde geheel haar hart, terwijl
zij peinsde over de manier hoe ze de zaak bij
haar vader zou aanpakken. Nauwelijks had zij
ua het avond maal het woonvertrek verlaten, of
Lenz trad met zijn pijpje in den mond naar buiten,
keek eens naar weer en wind en nam toen op de
bekende bank plaats. Hij zat daar nog niet lang,
toen hij een hand op zijn schouder voelde leggen.
Hij keek op en zag Lize met hoogroode wangen
naast hem staan.
Ben jij het Wel je doet me bijna schrikken.
En je gloeit als vuurWat scheelt er aan?
Lize kon echter geen woorden vinden, maar de
tranen kwamen haar in de oogen.
Wel, wat scheelt er aan, kind? Zoo heb ik
je nog nooit gezienHet is zeker gewichtig,
wat je me te vertellen hebt. Kom, ga dan hier
bij me zitten en begin maar.
Lize nam plaatszij aarzelde een poos en zeide
toen zachtIk beu bang dat je tie en zal zeggen vader.
motie voor waarbij de hoofdstrekking van het
ontwerp wordt afgekeurd als een bedenkelijke stap
in de richting van het militairisme. De heer
De Geer bestreed ook het ontwerp als ondui-
delijk in den vorm en brengende groote verzwaring
van finaneieele en personeele lasten.
In de gisteren gehouden zitting werd door den
heer Heldt ernstig opgekomen tegen be bewering,
dat de mindere klassen niet tegen de plaatsver-
vanging zouden zijn. Alle volksbonden hebben
zich tegen het behoud der plaatsvervanging ver-
klaard, met uitzonderiug van deu Roomsch Katho-
lieken volksbond, die een veelzeggend stilzwijgen
bewaarde.
De heer Seijffardt trad meer in de techtische
bezwaren tegen dit ontwerp, dat hij niet fraai en
niet nationaal noemde. Zijn grootste bezwaar tegen
dit ontwerp was het ontbreken van oefenplicht,
het eenige middel voor een klein land om zijn
onafhaukelijkheid te waarborgen.
De heer Schepel vroeg overlegging van het
ad vies van den raad van state over de legerwet.
Minister Lohman beloofde de vraag nader met de
regeering te zullen overwegen.
De heer Schepel zou, als dat overleg tot weige-
ring mocht leiden, een motie voorstellen.
De heer A. van Dedem, ofschoon geen onvoor-
waardelijk voorstander van persoonlijken dienstplicht,
was bereid zijne overtuiging op dit punt prijs te
geven als de regeering dat beginsel noodig acht,
wits, zijne bezwaren tegen personeele en finaneieele
lasten worden opgeheven. Feitelijk is het ontwerp
dat dienstplicht matigt, verkieslijk boven het stelsel
van dienstplicht voor alle weerbare mannen van
zekeren leeftijd.
De Regeering heeft aan de Tweede Kamer
een gespecificeerde opgaaf toegezonden van den
toestand der bestaande kazernes, van de daaraan
vereischte verbetering, van de bij de tegenwoordige
inrichting der levende strijdkrachten te bouweu
nieuwe kazernes en vau de uitgaven die volgens
globale raming met de bedoelde verbeteringen
en den bedoelden aanbouw gemoeid zullen zijn.
Het eindcijfer van de te besteden kosten bedraagt
f 5,250,000 (behalve die welke later nog zullen
voortvloeien uit de uitvoering van de ontworpen
leger-organisatie.)
Volgens bericht aan het Vaderland uit Suri-
name, heeft de gouverneur van Suriname, Jhr.
Mr. M. A. de Savornin Lohman, zijn ontslag
gevraagd.
Gelijk men zich herinnert, is, bij de behandeling
der begrooting van Waterstaat, in beide Kamers
discussie gevoerd over de vraag, in welken vorm
het denkbeeld van den Minister, om bij uitvoering
van rijkswerken de aannemers aansprakelijk te stellen
voor ougevallen den werklieden overkomen, het
Ah ahariep Lenz uit. Nu wordt de zaak
me duidelijkJe hebt zeker in stilte een vrijer
en die zou graag komen vragen, of ik hem mijn
Lize tot vrouw wil geven. Is het niet zoo
Lize glimlachte.
Dat heb ik geraden, h£ Maar wie is die knaap,
die je hartje veroverd heeft? Ik kan niemand
gissen.
Niet, vader? vroeg Lize, aangemoedigd door
den welwillenden toon van den ouden man. Als
hij het eens was, die mij uit het meer gered heeft?
Wat? Frans, die visscher vroeg Lenz wrevelig.
Juist, vaderHem wil ik en niemand anders,
betuigde Lize, die begreep, dat zij nu kordaat moest
zijn.
Hm hm, bromde Lenz. Dat is opmerkelijk.
Juist het tegenstelde van wat ik wenschte.
Is hij dan niet braaf, vader Zorgt hij niet
voor zijn moeder? Is er iets op hem aan te
merken
Dat is de zaak niet.
En is hij niet de vlijtigste jonkman uit den omtrek?
Ik zeg niet, dat hij lui is.
En hij is knap en verstandig; dat getuigt zelfs
mijnheer de pastoor. Wat ontbreekt hem dan
Je spreekt als een advocaat 1 Maar, kom aan,
ik zal je eens zeggen, wat er aan ontbreekt
hij bezit geen duit
Maar vader ik bezit toch nog watWanneer
wij als brave en vlijtige menschen ons huishoudeij
TER NEIIZENSCHE («LRA\T