Algemeen
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
mm*
No. 2522.
Woensdag 17 Juli 1889.
29e Jaargang.
HOMDEJNTROUW.
Binnenland.
ABONNEMENT:
Per drie maanden binnen Ter Neuzen 1,Franco per post: Voor
Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,32^.
Men abonneert zicb bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven-
bushouders.
ADVERTENTlEN:
Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer /0,10. Grootere letters
worden naar plaatsruimte berekend.
Men kan zich abonneeren tot het plaatsen van 500 regels en meer per
jaartot veel verminderden prijs.
Bit bl.nl verschtjjnt Dlusdag- en Vrijdagarond bij den nitgever P. J. VAN BE SANBE te Ter Nenzen.
folitielt Overzicht.
De barmonie tusscben den Rijkskanselier en graaf
Waldersee sehijut verstoord te zijn, ofschoon de
wereld van die heimelijke wrijvingen en botsingen
niet alles gewaar wordt. De heeren hebben ver-
schillende inzicbten over het antwoord op de vraag,
of bet uitbreken van een oorlog moet worden
verhaast of vertraagd. Alle zielen, wat een raar
ding! Bismarck zegt, dat de meeste lui, die er
over schrijven, er geen zier van weten. Wij zeker
ook niet. Toch heet't iemand gezegd, dat Amsterdam
binneu tweemaal 24 uren in staat van tegenweer
kan worden gebracht en dat Von Moltke met zijn
troep er binnen eenmaal 24 uren in kan zijn, zoo
de 36 man, te Assen in garnizoen (volgens den
Goudschen pijpenfabrikant), hem niet tegen bouden.
Toch raden wij Von Bismarck niet aan, meer te
annexeeren. Laat hij weten, dat, zoo de Lizas en
Lotharingen niet van Erankrijk afgescheiden waren
geworden, millioenen zouden bespaard zijn en Europa
heel wat minder reden zou hebben, om met angstige
bezorgdheid de toekomst te gemoet te gaan.
De samenwerking van de Engelschen en de
Duitschers bij de blokkade van een deel der Oostkust
van Afrika heeft tot onverwachte moeilijkheden
aanleiding gegeven. Admiraal Teremantle, de kom-
mandant van het Britsche eskader in de wateren
van Zanzibar, heeft beslag gelegd op het stoomschip
Neaera, dat de Duitsche Emin-pacha-expeditie
aan boord had en heeft dit vaartuig voor goeden
prijs verklaard. De admiraal vat zijn last, om zich
meester te maken van alle schepen die wapenen
en ammunitie naar de kust overbrengen, in strengen
zin op. Hij wil enkel uitzonderen de oorlogs-
behoeften, die bestemd zijn voor de officieele ver-
tegenwoordigers der mogendheden, die aan de
blokkade deelnemen. Wij hebben nog niet ver-
nomen op welke wijze deze kwestie uit de wereld
zal worden geholpen. Volgens berichten uit Sydney
heeft de Duitsche regeering de kanonneerboot Wolf
afgezonden om den ex-koning van Samoa, Malietoa,
af te halen en dezen weder te installeeren. Of nu
Mataaffe en Tamasese op hunne beurt zullen
worden verbannen, wordt niet gemeld. De koloniale
politiek heeft Von Bismarck nog niet veel genoegen
bezorgd. „Ich bin kein Kolonialmensch," heeit
hij eens gezegd. Tevens verklaarde hij, dat hij
alleen op aandrang van de meerderheid van den
Rijksdag de „doornachtige" paden der koloniale
politiek behandelde. Onlangs beklaagde hij zich
over de onverschilligheid van den Rijksdag in de
behandeling der koloniale kwestien, waarvoor men
hem maar liet zitten. Wie zou men ook beter
voor een kwestie lateu zitten dan de eerste politicus,
die de wereld oplevert
Het conflict van Zwitserland bestaat ook nog.
De Zwitsers hebben zekeren Von Pflng Hartung,
hoogleeraar, uit Basel gejaagd, omdat men hem
FEUIL LETOiN
In een der oudste gedeelte van Stamboul leefde
een jeugdig Armemer, Handjian genaamd. Hij was
ongeveer 15 jaar oud en soudji, waterdrager, van
beroep. Na den geheelen dag door de straten te
hebben gezworven, bracht hij 's avonds een vrij
aardig sommetje bij zijn meester thuis. Deze was
een soort van makelaar, overal bekend om zijn
woekerwinsten en door koopers en verkoopers even-
zeer gevreesd. Hij had, zooals het heette, het kind
uit liefdadigheid tot zich genomen. Maar hij was
er de man niet naar om iemand uit barmhartigheid
den kost te geven. Zijn kleine, grijze oogen flik-
kerden boosaardigin zijn saamgeknepen lippen
en in de scberpe rimpels van zijn voorhoofd
was iets laaghartigs en wreeds. Zijne echtgenoote
was een kleine verschrompelde vrouw, die er niet
minder onaangenaam dan haar man uitzag. Beiden
geleken de verpersoonlijkte gierigheid.
Zij bewoonden een bouwvallig houten liuisje en
zij hielden er van hun schijnbare armoede ten toon
te spreiden, zooals een ander zijn rijkdom. Elken
avond, voor zij naar bed gingen, zeide de oude
tegen zijn vrouw, terwijl hij zich genoegelijk de
handen wreefAls we eens wilden Beiden lachten,
denkende aan alles wat zij doen konden als zij
voor den schrijver houdt van de artikelen in den
Hamburgischen Correspondent, waarin o. a. een
door ons vroeger vermeld artikel over de verdee-
ling van Zwitserland voorkwam. De Keizer zelf
mengt zich persoonlijk in de zaak. Hij betreurt
het incident en voedt de hoop, dat het geschil
spoedig zal zijn bij gelegd.
Na lange beraadslagingen in de Eransche Kamer
is de legerwet aan den Senaat toegezonden, en door
dezen gewijzigd, vooral wat de door de Kamer ge-
weigerde vrijstelling der geestelijken betreft. Met
die wijzigingen is zij aangenomen. Zij verkort den
actieveu diensttijd van vijf tot drie jaren en ver-
meerdert het jaarlijksch contingent met 60000
man. Voor 't soldatenwezen heeft men in Europa
alles veil. Zelfs in de Eransche Kamer, wier leden
kribben als honden en katten, zijn zij op 't punt
van oorlogsuitgaven homogeen. Eeue iuterpellatie
heeft plaats gehad door Laguerre over de arrestatie
van Luisant te Angouleme. Laguerre beleedigde
den minister en nu ontnam de voorzitter der Kamer
hem het woord, doch deze stoorde zich er niet aan
en bleef doorpraten. De voorzitter zette den hoed
op en verliet de zaal. Daar Laguerre weigerde
de tribune te verlaten, werd last gegeven de voor
het publiek bestemde tribunes te doen ontruimen
en nam de voorzitter weder zijn zetel in. Laguerre
wilde met spreken voortgaan, doch op voorstel van
den voorzitter besliste de vergadering, dat de ceusuur
op hem zou worden toegepast, met tijdelijk verbod
de zittingen bij te wonen. Daarna werd ook de
zitting gesloten. Verkwikkelijke tooneelen levert
de Fransche Kamer voortdurend op, vooral door
toedoen van den Boulangistischen rommel en de
troepen die meenen, dat het in troebel water goed
visschen is. Men zou haast wel zeggenzulke
volken zijn nog niet rijp voor self-government, over
hen dient gesteld een streng, rechtvaardig dictator.
De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft
aan 's Konings comissarissen in de provincien een
aanschrijving gericht, waarin, in afwachting van
den algemeenen maatregel van bestuur, waarbij de
voorschriften betreffende de zevende algemeene
tienjaarlijksche volkstelling zullen worden vastge-
steld, gewezen wordt op de noodzakelijkheid dat
de gemeentebesturen reeds thans de voorbereidende
werkzaamheden tot eene voliedige huisnummering,
eene zoo nauwkeurig mogelijke bijwerking der
bevolkingsregisters en het opmaken der plaatselijke
indeeling iu hunne gemeenten ter hand nemen.
De noodige wenken daarvoor worden gegeven.
In den loop van het jaar 1890 kuunen eenige
onderwijzers ter beschikking van den gouverneur-
generaal van Nederlandsch-Indie worden gesteld,
hadden gewild. Dat als wij wilden scheen genoeg
te zijn om hen 's winters te verwarmen en hen
voor het gemis van al het andere schadeloos te
stellen.
De kleine soudji sliep in een somber hok op den
zolder. Het licht drong door een klein dakven-
stertje en de wind drong door allerlei zichtbare
openingen. Toch sliep hij er goed, want bij het
aanbreken van den dag moest hij reeds opstaan
om zijn ton aan de put te vullen. Het was zijn
taak het water door de geheele stad te dragen, en
niets is zoo vermoeiend als het loopen over die
ongelijke en glibberige steenen. Thuis gekomen,
moest hij hout aanbrengen en voor het schrale
eten zorgen, dat op het vuur stond te stoven.
Maar hoe hij ook zijn best deed, Handjian kreeg
van zijn meester nooit iets dan verwijten en slaag.
Altijd was zijn werk slecht gedaan of ontbraken er
eenige para's aan het thuis gebrachte gelden had hij
niet al het water verkocht, dan moest hij menig-
maal zonder eten naar bed.
Hij verdroeg alles zonder morren, maar op zijn
vliering gekomen, ging hij in een hoek zitten en
bittere tranen, door niemand gedroogd, biggelden
langs zijn wangen. Hij hoorde den koudeu noor-
dewind door de gaten van het dak huilen en bibber-
de in zijn lompen. Het was hem of de elementen
tegen hem woedden en hem, zooals zijn meester,
toeriepen Vooruit, luiaard Werken, werken
Het geblaf der honden in de nauwe straten kwarn
om als onderwijzer 3de klasse te worden geplaatst
bij het openbaar lager onderwijs voor Europeanen
daar te lande. Yoor uitzending komen in aanmerking
zij, die in het bezit zijn van eene der akten van
bekwaamheid, bedoeld in art. 56a en b der wet
van 17 Aug. 1878 (Stbl. no. 127,) of van daarmede
gelijkstaande akten. Speciale akten of aanteekeningen
voor eenige andere vakken van onderwijs, bij voorkeur
voor de Fransche taal, strekken tot aanbeveling.
Voor de verdere bijzonderheden zie men de St.-Ct.
no. 163.
Naar men verneemt, heeft de minister van
financien een schrijven gericht tot de betrokken
ambtenaren der belastingen, waarin hij uiteenzet,
dat de gewone repetition en concerten van muziek-
gezelschappen, waarbij geen toegangsgelden geheven
worden, vrij zijn van patentbelasting.
Onder voorzitterschap van den gezant van
Frankrijk had eergisteren in den Haag een banket
plaats van de diplomatieke en consulaire vertegen-
woordigers van Frankrijk, alsmede van de daar
wonende Franschen, ter viering van den nationalen
feestdag. Aan tafel werd een telegram van hulde
gezonden aan den president van de Fransche Repu-
bliek, terwijl de heer Legrand een toast uitbracht
op Z. M. den Koning, die onder luide toejuichingen
gedronken werd.
Begunstigd door heerlijk weder is in het
Liesbosch bij Breda het Zuider Zendingsfeest ge-
vierd. Ds. Laan uit Rotterdam hield de openingsrede
naar Op. 7 9 en 10. Na hem voerden alle sprekers
op het program vermeld met uitzondering van Ds.
Knottebelt, voor wie Ds. Wiersma optrad, op de
verschillende spreekplaatsen achtereenvolgens het
woord, tusschen beiden afgewisseld door gezang, door
muziekiustrumenten begeleid. Zendeling Van Asselt
was niet aanwezig met zijn verzameling zendings-
voorwerpen, doch de Utrechtsche Zendings-Ver-
eeniging had de hare afgestaan.
Het feest mag als uitnemend geslaagd beschouwd
worden. Het aantal feestgangers bedroeg ruim
5000.
Volgens het thans verschenen jaarverslag der
weesinrichting te Neerbosch, is het getal weg7.cn.
die de inrichting verlaten hebben, reeds tot m)0
geklommen. Vele der eerste weezen hebben reeds
een burgerlijk bestaan in de maatschappij verkregen.
Ook uit Amerika ontvangt men voortdurend zeer
goede tijdingen. Het getal der weezen, die aldaar
verblijf houden, bedraagt 34. In Oranje-Citv zijn
de meesten hunner werkzaam als landbouwers, en
te Grand Rapids als ambachtslieden.
Bij 11a 200 jongens zijn thans op de verschillende
werkplaatsen geplaatst.
De drukkerij heeft opnieuw eene belangrijke
uitbreiding ondergaan ruim 7000 werd uitge-
eveneens tot hem, maar dit maakte hem niet
angstig zooals de wind. Hij had groot medelijden
met die arme dieren, die uitgeteerd door de straten
zwierven om hun voedsel in de mesthopen te zoeken
en zonder beschutting, onder den blooten hemel,
op den vochtigen grond moesten liggen. Geleek
hun lot niet op het zijne Waren zij niet, zooals
hij, door iedereen verstooten, zonder iemand die
eenige genegenheid voor hen gevoelde
Want hetgeen hem zoo ongelukkig maakte, was
minder zijn lichamelijk lijden niet de koude, noch
het harde werk, noch zelfs de honger, maar de
verlatenheid, waarin hij leefde, en niemand te hebben
dien hij kon liefhebben. Soms, als de avond schoon
was, stond hij voor zijn klein dakvenstertje en tuurde
naar de moskeeen en de hooge koepels, die door
de maan werden verlicht. Dan vergat hij een
oogenblik zijn verdriet, maar treurige gedachten
welden altijd op in zijn gemoed. Hij gevoelde een
groote leegte en menigmaal zeide hij zacht in zich
zelvenHad ik toch maar iets om van te houden!
En op zijn koud bed bad hij God hem een
vriend te zenden.
Eens vond hij 's avonds op de stoep een arme,
bijna geheel kale hond, die daar gekomen scheen
om te sterven. Men was juist in een van die
perioden van droogte in Konstantinopel, zoo vreeselijk
om te doorworstelen. Het dier bewoog zich niet
om Handjian voorbij te laten en toen de knaap
hem met den voet aanstootte, opende hij de oogen
geven voor nieuwe lettersoorten en muziek. Het
batig saldo bedroeg f 1 7,746.26£ in de kas der
inrichting werd gestort f 9189.24.
De bijzonderheden omtrent de jongste gevechten
te Edi zijn algemeen bekend. De N. R. Ct. deelt
nog een fragment uit een particulieren brief uit
Atjeh mede, waarin de teraardebestelling der ge-
sneuvelden als volgt beschreveu wordt
De troep, die 's morgens vroeg was uitgerukt,
kwam te 12 uur in de benting terug, waar zij met
muziek werd opgewacht. Voorop droeg men de
gesneuvelden en gewonden, en nadat deze laatsten
in de ziekenzaal waren gebracht, werden de dooden
op den grond gelegd, het carre geformeerd, de
geweeren gepresenteerd en na eene echte soldaten-
speech het Wien Neerlands bloed gespeeld.
In het midden lag de lste luitenant Gaade, een
jonge man, met twee eervolle vermeldingen voor
vroeger betoonde dapperheid, en die dien dag zoo
kranig is gesneuveld, dat wij alien er niet over kunnen
uitscheiden. Toen zijn sectie bij den plotselingen
klewang-aanval aan het wijken ging, is hij alleen
blijven staan, heeft als een ridder uit de middeleeuwen
te midden van een stuk of tien kerels als een
razende om zich heen gehouwen en er verscheidenen
tegen den grond geslagen, waaronder een van de
hoofden en is eindelijk bezweken als een held. De
Militaire Willemsorde, dien dag door hem verdiend,
zal waarschijnlijk nu nog wel voor hem aangevraagd
zijn. Een schrale troost, zal men zeggen, maar
voor een soldaat beteekent dit een praalgraf voor
een in dienst van Koning en vaderland gevallen
held. Wij hechten aan die ditigen, en de naam
van Gaade zal in de Indisc'ne krijgsgeschiedenis eene
plaats innemen, die zijn latere, jongere kameraden
zal opwekken om zijn voorbeeld te volgen.
Na deze plechtigheid werden de lijken der ge
sneuvelden behoorlijk gewasschen en 's middags in
de nabijheid der benting begraven. Ik behoef u
niet te zeggen wat wij bij die beide plechtigheden
gevoelden, en als u de gezichten gezien had van al
die mannen, die met trillende lippen en tranen
langs de wangen onder het spelen der treurmuziek
om den kuil stonden waarin zij hunne gesneuvelde
kameraden neerlieten, dan hadt u het ook te kwaad
gekregen. Den volgenden dag stierf aan zijn wonden
een even kranige, dappere vent, de eenige die bij
zijn luitenant was gebleven, namelijk de korporaal
Schardel, ridder van de Militaire Willemsorde, van
het ijzeren kruis en begiftigd met verscheidene
verdiensten-medailles uit de veldslagen der laatste
25 jaar uit Europa. Hij is natuurlijk met dezelfde
plechtigheid begraven en 11a dien tijd hebben wij
Goddank al de gewonden in het leven behouden.
Zij zijn reeds bijna alien naar het groote hospitaal
in den Kraton, en volgens de berichten maken zij
het alien goed, en zal er waarsshijnlijk niet een
meer aan de opgedane verwondingen sterven.
met een uitdrukking of hij wilde zeggen Laat
me toch rustig sterven of geef me een droppel
water uit uw hand om mijn dorst te lesschen.
Handjian was medelijdend, zooals de meeste on-
gelukkigen. Zijn ton was niet geheel ledig en
hij schonk een weinig water in een oude potscherf,
die op straat lag, waaruit hij den hond liet drinken.
Juist wilde hij hem een tweeden dronk toedienen,
toen de stem van zijn meester hem deed ontstellen.
Te gelijker tijd werd hij hevig heen en weder
geschud.
Je hebt dus geen rust, voor je me tot armoede
hebt gebracht, schreeuwde de oude uit al zijn
rnacht. Geef me mijn geld en maak dat je naar
boven komtik wil je van avond niet meer onder
de oogen hebben
Het kind gehoorzaamde, zonder anderen troost
dan het gevoel van zijn goede daad en een stuk
droog brood. Gaarne had hij het brood uit het
venster geworpen, maar zijn honger was te groot
om aan zijn trots deze voldoening te kunnen
geven.
M eldra hoorde hij de deur kraken en zachte
stappen weerklonken over den houten vloer; een
koude snoet werd op zijn schouder gelegd en raakte
zijn wang aan. Eerst ontstelde hij een weinig,
want hij was geheel vervuld van zijn eigen verdriet.
Hij had het arme dier, dat er de onschuldige oor-
zaak van was, geheel vergeten. Deze was hem in
huis nageslopen en naar boven gevolgd.
TER \EUZE\SCIE KlUtUi
