Algemee n Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen. No. 2464. Dinsdag 25 December 1888. 28e Jaargang. BEK EN DM A KING. a 40 CENT. GRAANMARKT Ter Neuzensche belangen. ABONNEMENT: Per drie maanden binnen Ter Neuzen 1,Franco per post: Voor Nederland 1,10. Voor Belgie 1,40. Voor Amerika 1,82$. Men abonneert zich bij alle Boekhandelaars, Postdirecteuren en Brieven- bushouders. ADVERTENTIEN: Van 1 tot 4 regels 0,40. Voor elken regel meer 0,10. Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend. Men kan zich abonneeren tot het plaatsen van 500 regels en meer per jaartot veel vermmderden prrjs. IHnwdn,- en Vrljd.ga.ond d.a p. r Nieuwjaarsadvertentien voor het nummer van 1 Januari 1889 worden geplaatst De inzendingen kunnen geschieden tot uiterlijk Maandag 31 dezer, des namiddags 4 ure. Ter Neuzen, 24 Dec. 1888. De Uitgever, P. J. VAN DE SANDE. te TER NEUZEN op Domlerdng, 27 December U.S.. in plaats van op Woensdag te voren (2e Kerstdag). Ter Neuzen, 18 December 1888. Burgeineester en Wethouders aldaar, J. A. VAN BOVEN, Burgeineester. J. DIELEMAN, Secretaris. Het door den heer Walter Donderdag 11. in de zitting der Tweede Kamer gesprokene en waarvan wij reeds met een enkel woord melding maakten, luidt woordelijk aldus In het Voorloopig Verslag werd aangedrongen op het van Rijkswege aanleggen van voldoende losen laadplaatsen aau het kanaal van Ter Neuzen. De heer Minister van Waterstaat heeft in zijne Memorie van Antwoord daarop geantwoord, dat eerst moest worden onderzocht 1°. of die verbetering te Ter Neuzen noodig is 2°. of die ge'neel of gedeeltelijk ten laste van het Rijk moet worden gebracht. Ik herinner er aan dat bij de beraadslaging over het hoofdstuk Waterstaat ten vorigen jare in de Eerste Kamer gevoerd, het geachte lid dier Kamer voor Zeeland, Mr. Moolenburgh, deze zaak ter sprake heeft gebracht en dat toen door den toen- maligen Minister van Waterstaat een onderzoek is toegezegd. Dat onderzoek heeft naar de verklaring van Z. Exc. den tegenwoordigen Minister van Water staat, gegeven in de Memorie van Beantwoording, vertraging ondervonden en wordt nu voortgezet of aangevangen. Wat mij in de Memorie van Beantwoording, ik kan dit niet ontveinzen, eenigszins heeft teleurge- steld, is de daarin opgenomen zinsnede, waarin de Minister zegt dat nog moet worden onderzocht of het drukkere handelsverkeer aan tijdelijke oorzaken moet worden toegeschreven of dat het van blijvenden aard moet geacht worden. Werkelijk, Mijnheer de Voorzitter, na de zake- lijke redevoering van Mr. Moolenburgh ten vorigen jare gehouden, had ik gehoopt en verwacht, dat dergelijke vraag niet meer zou, dat zij niet meer kon worden gesteld. De opkomst van Per Neuzen als handelsplaats dateert hoofdzakelijk van het jaar 1870, toen ler Neuzen het eindstation der spoorlijnen Meche len-Ter Neuzen en Gent—Ter Neuzen werd. Hoe sinds dien tijd de handel daar vooruitging, blijkt uit de opbrengst der haven- en sluis- en loods- gelden. Ik heb daarvan hier een lijstje voor mij, waaruit die vermeerdering luide spreekt. De haven- en sluisgelden brachten op: in 1870 40,54, in 1875 6757,18, in 1880 9280,19 en in 1885 20,182,84 de loodsgelden in 1870 1092,43$, in 1875 3024,54, in 1880 10,619,73 en in 1885 34,465,01$. Zeer juist wordt dan ook in een request van den gemeenteraad van Ter Neuzen gezegd, dat het handels- en scheepvaartverkeer van Ter Neuzen naar het aantal zeeschepen dat daar laadt of lost, zich zoo uitgebreid heeft dat Ter Neuzen (met slechts ruim vijf duizend inwoners) zeker een der gunstigste plaatsen onder de handelsplaatsen van ons vader land inneemt. Het transito-vervoer in ijzererts en hout is enorm, was het sinds jaren, en die toestand is blijvend. AV aar nu sinds 18 jaren de handelsbeweging steeds stijgende is kan dunkt me de vraag overbodig ge acht worden of dat handelsverkeer van blijvenden aard is. Nu wenschte ik er op te wijzen dat Ter Neuzen vraagt een aanleg van Rijkswege aan het kanaal van Ter Neuzen van eene loskade ter lengte van 175 meter, dat, volgens eene voorloopige opname vanwege particulieren geschied eene uitgave van plus minus f 65,000 zou veroorzaken. De spoorwegmaatschappij Mechelen-Ter Neuzen heeft voor hare rekening reeds eene aanzienlijke lengte loskade aan het kanaal aangelegd en is bereid nog 50 meter aan te leggen doch meer gaat hare krachten te boven. Dit blijkt toch uit de balans dier maatschappij, die met een maatschappelijk kapi- taal van ongeveer elf millioen gulden in het meest voordeelige jaar een overschot had van fr. 8000 er was echter geen sprake van rentebetaling aan aandeelhouders. Men kan dit constateeren bij inzage van de Belgische officieele Staatscouratit en in den Momteur des interets materiels. Sommigen schijnen uit den aanleg van kauen te Ter Neuzen door de spoorwegmaatschappij Mechelen-Ter Neuzen FETJIELETON. at te leiden dat de aanleg van meerdere kaden alleen in het belang dier maatschappij is. Ik zal natuurlijk niet ontkennen, dat die maatschappij belang heeft bij den handel van Ter Neuzen, maar betwist kan toch ook niet worden dat die handel is in het belang van Ter Neuzen en van het Rijk. Ziet men in eene plaats de handelsbeweging toenemen, zoo belangrijk en gestadig toenemen als dit hier het geval was, en dat wel zonder dat aan andere handelsplaatsen in het vaderland noemens- waardige concurrentie wordt aangedaan, dan is dit, meen ik, en ieder zal dit wel met mij eens zijn, daargelaten de opbrengst van haven-, sluis- en loodsgelden, een Rijksbelang. Men zal opwerpen dat de gemeente Ter Neuzen in de eerste plaats heeft mede te dragen in de kosten van aanleg of uitbreiding van handelsin- richtingen. De bevolking te Ter Neuzen is in de laatste jaren zeer toegenomen, doch het is een feit dat de toeneming van bevolking te Ter Neuzen in de eerste plaats was toe te schrijven aan vestiging van werklieden, die zich met het laden en lossen van schepen belasten. Voor de gemeentekas brengt zulke vermeerdering niet veel op. De gemeente besteedde dan ook aan wegen en straten die naar de losplaatsen leiden, voor hare kracht, enorme soramen. Eerst werd daaraan be- steed de opbrengst van te gelde gemaakte inschrij- vingen op het Grootboek tot een bedrag van 70,000, als ik mij niet vergis. Daarna werd de opbrengst eener leening van f 50,000 ten offer gebracht. De gemeente-financien zijn dientengevolge zeer gedrukt en verhooging der reeds hooge lasten is niet wel mogelijk. Ik geloof dat uit het door mij raedegedeelde genoegzaam blijkt, dat hulp aan den handel van ler Neuzen dient te worden geboden, dat de gemeente, of andere daarbij belanghebbenden daartoe met bij machte zijn en dat het Rijk, dat voor den. handel van Ter Neuzen tot heden zoo te zeggen niets deed, nu eindelijk en ten langen leste billijk- heidshalve gehouden is zich eene zij het niet onbelangrijke opoffering te getroosten. Zulk geldelijk ofler is ook uit politiek oogpunt verdedigbaarde bewoners van Zeeuwsch-Vlaanderen, die reeds uit den aard der ligging der streek in nadeelige conditien verkeeren, condition die niet alien zijn weg te nemen, moeten niet in den waan worden gebracht of gelaten dat die streek nog altijd zou zijn Siaats-Vlaanderen. De ligging der streek door de Schelde van Zeeland en het vaderland gescheiden brengt mede dat de betrekkingen der bewoners meer bestaan met Belgie dan met Zeeland. W aar nu eene belangrijke handelsbeweging is ontstaan te Ter Neuzen ten gevolge van den aanleg door Belgische maatschappijen en grootendeels met Belgische kapitalen van de spoorwegen Mechelen- Ier Neuzen en Gent-Ter Neuzen, waar die handel nog nimmer van de Nederlandsche Regeering mate- rieelen steun heeft ondervonden behalve de toe- stemming ora aan den kanaaldijk loskaden te hebben, maar tot voor eemge jaren nog gedrukt werd door de beperkende bepalingen voor eene vesting eerste klasse tevens handelsplaats bestaande, mag nu ook wel eens iets gedaan worden vanwege het Riik voor den handel daar ter plaatse. Het is herhaal- aelijk gebeurd dat schepen, omdat zij niet tiidi" wegens gebrek aan plaats aan de kaden konden ossen, schepen voor Ter Neuzen bestemd, elders moesten gaan lossen. M ordt die toestand bestendigd dan zal in weerwil van de energie der niet zeer gefortuneerde handels- wereld te Ter Neuzen de handel daar noodzake- hjkerwijze groote schade lijdenmisschien eenigszins verloopen en zich naar Antwerpen verplaatsen. j ir ^aarom <le hoop en het vertrouwen uit dat de Minister zal kunnen besluiten zoo mogelijk nog dit jaar aan den wensch van Ter Neuzen op atdoende wyze te geraoet te komen. Hierop antwoordde de Minister van Waterstaat, Handel en Nijverheid Mijnheer de Voorzitter Na de belangrijke rede, zoo even door den heer W alter gehouden, zal zeker dit punt door de Re geering met den meesten ernst worden overwogen. et ontbreekt haar niet aan sympathie voor eene gemeente, die vooral in de laatste jaren veel blijken vaii energie heeft gegeven en zeer vooruit is gegaan. Dat door de Regeering niet veel aan de zaak is gedaan, is een gevolg van de herhaalde ver- wisselmg van hoofd-ingenieurs in Zeeland. De tegenwoordige hoofd-ingenieur heeft de opdracht der Regeering te dienen van advies, en zoodradit gebeurd is, zal zeer zeker hetgeen de heer Walter m het midden heeft gebracht ernstig overwogen Politiek Overzicht. In I rankrijk blijft het een boos weer op politiek gebiedvan de Ardennen tot de Pyreneen is mets dan onrust en woeling, terwijl in Senaat en Kamer bijna geen fatsoenlijk woord meer wordt gesprokentweegevechten zijn aan de orde van den dag. ID het hooge Fransche staatslichaam, de oenaat, stond de senator, de oud-minister Lhallemel-Lacoor, op, om te spreken over de begrooting. Hij zou kort zijn, omdat er belangrijke zaken wachtten, de toekomst van Franknjk stond op het spel. De republiek zag zich na een 17jarig bestaan geplaatst tegenover eene beweging, die, hoewel met on verwacht gekomen, met schrikwek- kende keftigheid optrad, beschamend was voor het gezond verstand en onrustbarend voor de vaderlands- Landregarde wilde iets antwoorden, maar de rechter ging haastig voort zonder hem tijd te laten: Geloof mij, deze bijzonderheden zijn voor de recht- bank draden, welke een geheel web vormen. Weet ge, waartoe het onderzoek totuogtoe leidt Ik wil het u zeggen. Ge zijt een verlaten, arm jongmensch, ge staat alleen zonder steun of inkomen, maar ge bezit eene koortsachtige zucht naar eer. Oogen- schijnlijk zijt ge bescheiden, maar ge hebt toch veel behoeften en kunt uw streven naar rijkdom en beroemdheid slecht verhelen. Parijs biedt u op het oogenblik daartoe geene gelegenheid en ge gaat naar de provincie. I'w doel is een huwelijk te doen en ge hebt gemeend dit hier beter te kunnen, dan daar. Het toeval voert u bij een rijk jong meisje, een der rijkste uit de provincieen let wel- hiernaar hebt ge reeds gevraagd nauwelijks vier en twintig uren na de intrede in het huisik be- doel naar haar fortuin. De genegenheid en de liefde van dit jonge meisje tracht gij te winnen. Maar de toestemming des vaders voor eene ver- bindtenis is een hinderpaal voor uw doel, en deze hinderpaal hebt ge uit den weg geruimd. Dat is verschrikkelijk, dat is afschuwelijk en ongerijmd 1 En waarom Ware dit mij'n doel geweest, dan had ik mijn best moeten doen, om den heer De Fairieres in Tleven te behouden. Gij hebt imraers zelf ver- klaard, dat ik zijn vertrouwen bezat. Als arts. Dat niet alleen. Ik kon mij in zijn volste ver trouwen verheugen. Dat is mogelijk, maar niettemin zou hij u nooit zijne dochter gegeven hebben. Aangenomen, dat ik de gedachte of de stout- heid zou gehad hebben haar te vragen, dan kunt gij, noch ik de beslissiug van den ongelukkigen vader kennen door zijnen dood kon ik in elk ge val niet hopen. Waarom niet? Staat juffrouw De Fairieres nu niet geheel vrij in de wereld Mevr. De Fairieres is hare moeder niet en heeft weinig invloed op haar, veel minder dan het gezag van eenen vader. Voorts zal ze binnen weinige jaren mondig zijn, en zoolang haar vader leefde, zou ze nooit tegen zijnen wil gehandeld hebben. Hoe zou ik aan dat alles hebben kunnen denkeu? De rechtbank heeft er echter aan gedacht. Daarin voorwaar ligt hare kunst. Omdat de rechtbank gewoon is de waarheid te midden der duisternis te zoeken, is ze niet meer in staat, haar bij voile licht te onderscheiden. De rechter werd door de juistheid dezer opmer- king getroffen, maar nam den schijn aan, haar niet verstaan te hebben en zeide op strengen toon Het past u niet, zoo te spreken, en ge zoekt te vergeefs naar bewijzen voor uwe verdediging. Lan dregarde wilde sprekenmaar de rechter duldde het niet en verklaarde het verhoor voor geeindigd. De jonge dokter zweeg, hij zag in, dat elke tegenspraak de veroordeeleu des rechters nog zou voeden. Deze gaf een teeken en de klerk las de acte van beschuldiging voor. HOOFDSTUK VI. Het was een treurig en beklagenswaardig proces, dat de geheele stad in opschudding bracht en waar van de echo tot in Parijs weerklonk. De dokter was dus de booswicht. De dokter, die moest genezen, had gedood die eerst het leven scheen te redden, had den dood veroorzaakt. Met den vloek over den arts en de stad, waaruit hij gekomen was, kwam ook een schrikkelijk oor- deel over 'tjeugdig meisje, dat slecht genoeg was, om haren plicht te vergeten en hare familie te onteeren. Over Gabrielle werd de staf gebroken. /ij durfde zich niet meer in de stad vertoonen men wees haar met den vinger na. °or diegenen, welke Gabrielle T gunstigst be- oordeelden, had zij 't oor geleend aan de woorden van den arts en ze was door hem verleid gewor- den. De feiten waren er, gesprekken gevoerd en brieven gewisseld. Men vertelde, dat de jonge lieden 's avonds om tien uur gearmd gewandeld hadden. Dit gedrag van een welopgevoed jong meisje, kort voor hare aanstaande verloving met een def- tigen jongen man en na zulk eene vreeselijke gebeurtenis was het onbegrijpelijk en onvergeeflijk, zeide men. Alle laster, dien men maar kon uit- denken, werd verteld. De weldenkenden gaven haar zelfs ongehjk. Dus ziet men, hoe vaak's men- schen oordeel valsch is. Doch volgens anderen had Gabrielle met alleen aan de verleidende taal van Landregarde gehoor gegeven; ze was gevallen, ze had zich weggegeventwee vreeselijke, zwaar- wegende woorden I Nog anderen beoordeelden haar nog slechterze had in vereeniging met haren beminde tot den dood haars vaders besloten. Niet genoeg, haar als eene gevallene te brand merken, bestempelde men haar ook, als medeplichtig aan den moord. Het arme kind wilde zich verdedigenmen beschuldigde haar nog meer. In hare eenvoudi"- heid en oprechtheid van ziel beproefde zij hoofd zakelijk Landregarde te verdedigen, opwienshoofd de zware verantwoordelijkheid der misdaad rustte zij verkondigde luide zijne onschuld en bezigde daarbij soms uitdrukkingen, welke eene geheime verstandhoudmg tusschen haar en den arts konden doen vermoeden. Dit pleitte ook tegen haar en men beschuldigde haar van onbeschaamdheid. Eindelijk moesten hare lichamelijke krachten HIEUZMSCHE COIRAVT 24)

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensche Courant / Neuzensche Courant / (Algemeen) nieuws en advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1888 | | pagina 1