ALGEHEEN
No. 735.
Zaturdag 8 Junij 1872.
12de Jaarg.
Binnenlandsche berigten.
ABONNEMENT.
VERSC H IJ N T
W OEN SDAG 'IsN A ATUE DA Gr
D II OIT CO MP. ie Keuzen.
A D V E R T E N T I E N.
f
Het afsterven van Mr. J. R. Thorbecke.
Volgens telegraphisch berigt hebben de on
gunstige berigten over den gezondheidstoestand
van den merkwaardigen staatsman, die znlk een
reeks van jaren een overwegenden invloed op
het lot van ons vaderland heeft uitgeoefend, zich
helaas bevestigd en is de heer Thorbecke dings
dag avond in den hoogen ouderdom van 74 jaren
bezvveken terwijl hij nog aan den avond zijns
levens de hem toevertrouwde belangen des vader-
lands trachtte te behartigen. Meer dan dertig
jaren lang nam hij daaraan een werkzaain aan-
deel en was hij de ster waarnaar alle zijne geest-
verwanten zich rigten. Maar als altijd, onder -
vond ook Thorbecke als alle mannen van be
teekenis een hevige bestrijding zijner beginselen
een strijd in welks maalstroom hij, ondanks zich
zelve, zich in sonnuige tijden zijns levens zag
rnedevoeren en waardoor zelfs zijne trouwste
medekampers uit den eersten tijd van hem ver-
wijderd vverden. Toch is 's mans groote geest-
kracht. zijn diepen blik, zijn onwrikbaren wil
en grooten ijver door alien erkend. De door
zijne arbeid tot stand gebragte wetten en tal
van gesohrifteu leveren daarvan overigens ook
het voldingendst bewijs.
A1 moog de 74jarige grijsaard van het levens-
tooneel zijn afgetreden zijn naara zal den his-
toricus des vaderlands niet ontgaau maar naast
Oldenbaruevelt en de de Witten eene plaats
worden aangewezen.
Aan het Vaderland van 5 dezer ontleenen wij
de volgende met het overlijden van den heer
Thorbecke in verband staaude bijzonderheden.
„Brcng aan alien, met wie ik zoovele jaren
aan de belangen van het vaderland gewerkt heb,
mijne laatste groeten over en zeg hun dat de
stervende vriend is heengegaan erkentelijk voor
den steundien zoovelen hem in moeijelijke
tijden gaveu."
„Zoo sprak Thorbecke in de laatste nre zijns
levens tot zijn trouwen arts en vriendtoen hij
bemerkte dat hem schielijk de kracht tot spre-
ken zou ontbreken. Wij beschouwen het als
een voorregt die laatste woorden van den grooten
Staatsman. die dingsdag avond is heengegaan,
aan onze landgenooten te mogen overbrengen.
„De gedachte dat de man die zoovele jaren
het vaderland zoo trouw heeft gediend nog in
zijn laatste ure gedacht heeft aan zijne vrienden
en aan alien die hem bij zijn groote taak hebben
gesteund. zal voor velen. die met ons den over-
ledene betreuren een troostrijke gedachte zijn.
„Hij zal het gevoelt hebben dat Nederland
waarvoor hij gewerkt heeft met een energie
zooals die sleehts bij weinigen wordt gevonden,
behoefte had aan een afscheidsgroet.
rDesniettemin zal die afscheidsgroet velen
pijnlijk aandoen.
„Er is een tijd geweest dat bijna geheel Ne
derland alles goedvond wat Thorbecke deed.
Maar er kwam een tijd dat zelfs velen zijner
vrienden tot hun spijt den grooten meester soms
hun steun moesten ontzeggen.
„Toch ook voor hen had de staatsman een
afscheidsgroet. Tot alien die met hem aan de
belangen van het vaderland hebben gewerkt
rigt de stervende zijn vaarwel.
„Het belang van den staatwaaraan hij zijne
beste krachten wijdde, bleef tot in zijn iaatste
ure zijn hoogste doel.
„Wij behoeven wel niet te zeggen dat hij de
laatste urendie hem 11. dingsdag nog gegund
vverdenin de eerste plaats wijdde aan zijne
naaste betrekkingen en voornamelijk aan zijne
kinderen voor wie hij alles was. Een voor een
moesten zij aan zijn ziekbed verschijnen en de
hartelijke woorden die de vader de zijnen toe-
sprak hebben gevvis een onuitwischbaren indruk
achtergelaten.
„Het moet een hoogst aandoenlijk en treffend
sehouwspel geweest zijn een der grootste staats-
liedeudie ooit op Nederlandschcn bodem zijn
geboren in het voile bewustzijn van zijn nade-
ren einde. en met de meest mogelijke kalmte
den dood afwachtendeafsckeid te zien nemen
van zijn omgeving, die zoo ongaarne vilde
gelooven dat de tijd van scheiden was aauge-
broken
.»Er zijn sommige menschen. van wie men
bijna niet kan gelooven dat ook zij het tijdelijke
met het eeuwige moeten verwisselen. Er zijn
menschen wier geest z66 krachtig is. dat men
zich niet kan voorstelien dat ook hun geest zal
moeten gehoorzamen aan de vernielende wetten
der natuur.
„Hij zelt vleide zich van het oogenblik af,
dat zjjn arts hem met zijn toestand had bekend
gemaakt, geen oogenblik meer met herstel. Het
gat hem zelfs een zekere gerustheid te weten
dat er op herstel niet meer te rekenen viel.
„Vreeselijk zwaar viel het den liefhebbenden
vader van de zijnen te scheiden maar hij scheen
het als zijn pligt te beschouwen zijn ontroering
zooveel mogelijk te bedwiugen en de zijnen moed
in te spreken.
„Ook zijne dienstboden moesten bjj hem komen.
Vodr zijn overlijden wilde hij alien een welwil-
lend woord toespreken.
Reeds in den vroegen morgen van dingsdag
sprak hij uit wat hem nog op het hart lag, en
hij rekende zich gelukkig dat hem daarvoor nog
de tijd werd gegund.
Dingsdag middag sprak hij sleehts nu en
dan nog een enkel woord. Zijne krachten nainen
meer en meer afen het was te zien dat hij
den nacht niet meer zou halen. Tegen drie uren
werd de stervende nog door een benaauwdheid
overvallen die echter gelukkig niet lang duurde.
„De allerlaatste uren vddr zijn afsterven was
hij weder kalm en rustig. Tot op het laatste
oogenblik behield hij zijn voile bewustzijnal
ontbrak hem ook de kracht om te spreken.
„Zelfs stervende was bij nog een groot man.
Zijn helder oog verflaauwde niet en zijn geest
scheen nog onwillig het ligchaam te verlaten.
Te half seven uur blies hij den laatsten adem
uit."
De teraardebestelling is bepaald op heden
voormiddag te elf uren op de algemeene bur-
gerlijke begraafplaats te 's Hage. Op uitdrukke-
lijk verlangen van den overledene zal de pleg
tigheid op de meest een voudige wijze geschieden.
Toch zal dit laatste wel geen beletsel zijn tot
uitvoering van het volgende denkbeeld derArn-
hemsche Courant.
„Wij weten niet op welke wijze het Neder-
landsche volk toonen wildat het zijn grootsten
staatsman betreurt. De tijd is te kort voor on-
derling beraad. Maar mogt het in het denkbeeld
liggen van Thorbecke's vrienden in den Haag,
om aan zijne begrafenis een nationaal karakter
te verbindenwij zijn overtuigd. dat duizenden
met ons uit alle oorden des lands zouden opko
men om zjj het dan ook sleehts door het stof-
felijk overschot naar het kerkhof te volgente
toonen dat zij den man vereeren die thans aan
het vaderland is ontvalleu."
o
Het bevestigt zich, dat de heer van Reenen
bij den koning ontboden is. Men wildat de
heer van Reenen recons'cructie van het Uberaal
ininisterie als de wenschelijkste oplossing heeft
aanbevolen.
In dit jaar knnnen GO commiezen 4e klasse
der directe belastingen in- en uitgaande regteu
en accijnsen worden aangesteld op eene bezol-
diging van f 420 's jaarsin Julij a. s. zal een
onderzoek worden ingesteld omtrent de sollicitan-
ten voor die betrekking, waarvoor in aanmerking
komen zij, die een gezond ligclmamsgestel heb
ben, ongehuwd, niet beneden 25 en niet boven
2G jaren oud, voldocnde crvaren in het lezen,
schrijven en de eerste gronden der rekenkunde
voor gepasporteerde onderofficieren, die minstens
12 jaren militaire dienst hebben, is het maximum
van leeftijd op .34 jaar en voor gepasporteerde
onderofficieren of audere militairen, die minstens
6 jaren militaire dienst hebben. op 30 jaar be
paald voor toelating tot dat onderzoek moet
men zich aanmelden bij het departement van
finantien voor 30 Junij e. k., en inlichtingen
zijn te bekomen omtrent de noodige bewijsstuk-
ken bij de controleurs der belastingen.
Hontenisse, 3 Junij. Tot hulponder"
wijzer in de openhare lagere school aan de
Molenstraat alhier, is benoemd de heer L. A.
Butselaar, hulponderwijzer met den rang van
hoofdonderwijzer te Rotterdam.
Pe beriSten omtrent den gezondheidstoe
stand in Sluis en omstreken luiden gunstig. De
pokken zijn bijna gewekeu.
In het dorp Nuland bij 's Hertogenbosch
heeft een vogeltje zijn nestje gebouwd op het
klankbord van den preekstoel. Het heeft thans
jongen, die het voedt met de spinnetjes en vlieg-
jes, die zich in de kerk clurven vei toonen. Reeds
gedurende acht jaar hebben die vreedzame kerk-
wanden het vogelenpaar tot een veilige woon-
plaats gestrekt.
In der tijd werd door ons vermeldtdat
de heer G. Bonet Maury, pred. bij de Waalsche
gemeente te Dordrecht, op zijn reis naar'Frank"
rijks hoofdstadtusschen Cateau en Busigny
bij het derailleeren vau een gedeelte van den
sneltrein door zijn inanmoedig gedrag het leveu
van velen heeft gered. Hij wist namelijk den
waggon, waarin hij zich met verscbeiden mede-
reizigers bevond te verlaten en zich langs den
trein naar de locomotief te begeven waar hij den
machinist nog tijdig waarschuwde.
Voor dat feit werd dezer dagen aan genoem-
den predikantdoor het departements-bestuur
der maatsckappij tot Nut van t Algemeen, hetwelk
zich en corps ten zijne huize heeft vervoegd
de zilveren medaille van die maatschappij met
daarbij behoorend diploma uitgereikt.
In het correctiehuis te Hoorn ziju verleden
week eenige ongeregeldheden voorgevallen die
door de bezadigde handeling van den komman
dant in vereeniging met de leden van decom-
missie van toezigt en inroeping van meerdere
militaire magtbeter is afgeloopen dan zich
aanvankelijk bij de drergende bonding, welke
een deel der bevolking van dat huis aannam
liet voorzien.
Te Werkendain is in de bakkerskil door
tvvee personen een steur van niet minder dan
150 kilogrammen gevonden. De visch was door
het ailoopen vau hot water op het drooge geraakt
De heer J. L Beijers te Utrecht heeft eene
verzameling aangelegd van al de boeken bro
chures liederen programma's euz., welke naar
aanleiding van de feestviering van 1 April jl.
van de pers zijr. gekomen. Van die verzameling
is thans een lijst verschenenbevattende niet
minder dan ongeveer 400 nommers. De heer
Beijers erkentdat zijn verzameling nog niet
volledig is, en beveelt zich aan voor aanvullingen
verbeteringen of vermeerderingeu. Teregtachtte
hij het en voor de litterateur en voor de ge-
schiedenis niet onbelangrjjk zijn cataloog bekend
te maken. „Indieu, zoo'zegt hij, in 1972 een
andere dr. Schotel opstaatom zijnen tijdgenoo-
ten te zeggen hoe wij feestvierden dan moge
hij in deze lijst een liandleiding voor zijn boek
vinden."
Het Algemeen Volksblad verneemt omtrent
de proefneming van de stoommachines te Schel-
lingwoude welke woensdag ten overstaan van
rijkshoofdambtenaren heeft plaats gehadde
volgende gunstige resultaten
Het bestek waarnaar de stoommachines zijn
gemaakt, schrijft voor een r.uttig vcrmogen van
225 paardenkracht, overeenkoinend met opvoering
van 2000 kub. meter per minuut ter hoogte van
0.50 meter.
Bij afsuijding van den stoom op '/v der slag-
lengteleverden de drie machines elk ruim 700
kub. meter per minuut ter hoogte vau 0.G5 meter
of 900 kub. meter ter hoogte van 0.50 meter
bij afsnijding van den stoom op '/- der slaglengte,
gaven zij ruim 900 kub. meter ter hoogte van
0.G8 meterof 1363 kub. meter ter hoogte van
0.50 meter.
De proeven gaven dus voor de drie machines
gezamenlijk 2100 of 2700, in plaats van de
vereischte 2000 kub. meter.
Als een zeer zeldzaam geval kan worden
vermeld, dat in de vorige week te Apeldoorn
een geit, toebehoorende aan de wed. vau Hal
vijf jongen geworpen heeft.
Door gedeputeerde statcn van Friesland is
in een zeer gewigtige kwestie uitspraak gedaan.
De heer L. Houtsma had met den aannemerder
nieuw te bouwen Zuiderbrug te Harlingen een
contract tot levering van bout aangegaan hij
meende dit wel te mogen doen niettegenstaando
hij lid was van den gemeenteraad. De burge-
meester, baron van Heemstra, was van raeeuing
dat hier indirecte levering ten behoeve der ge-
meente plaats had, die insgelijks bij de wet is
verbodenen stelde daarom aan den raad voor
de schorsiug van den heer Houtsma. De raad
was evenwel niet gezind zijn medelid in den
steek te latenen hechtte, naar het schijnt
bijzonder aan de goede harmonie onder de leden.
De burgemeester verlangde eenvoudig de kwestio
uitgesproken en het belang der gemeente gehand-
haafd te zienook (en misschien vooral) om
een vroegere indirecte levering van den heer
Houtsma ten behoeve van gemeentewerk en toen
vergezeld van omstandigheden die velen in Har
lingen zeer tegenstonden. Zoo kwam de zaak
ter beslissing van gedeputeerde staten en die
collegie heeft beslistdat de heer Houtsma wel
schuldig was en diensvolgens behoort ontslagen
te worden als lid van den gemeenteraad. De
nu gevallen beslissing kan misschien voor zeer
vele raadsleden die insgelijks indirect aan de
gemeente leveren een nuttige wetsuitleggir.g zijn.
Bij de thans hier te lande algemeen heer-
schende epizoStie van tongblaar onder hetrund-
vee herinnert de heer J. A. Vuisting, genees-
en verloskundige te Rijpweteringin een inge-
zonden stuk in de Tijd, aan een door hem vodr
ecnigejaren, toen genoemde ziekte mede heerschte
aanbevolen middel, dat haar verkort en het
klaanwzeer voorkomt.
't Is de chloorzure kali (chlorus kalieus) 30
grammen van dit gencesmiddel in een flesch
water, worden bij het ontstaan der ziekte twee-
maal en bij hoogen graad der ziekte driemaal
daags het rund ingegeven. De chloorzure kali
lost zich gemakkelijk op in een weinig kokend
water. De drauk moet echter koud worden toe-
gediend.
De lastige en pijnlijke zwcrende spenen wor
den spoedig genezen met een mengsel van eem
deel loodazijn en drie deelen glycerine.
Maandag 11. vierden te Maastricht een echt-
paar hunnen gonden bruiloft, waaraan niet min
der dan vijf en zeventig kinderen en kleinkin
dercn deelnamen.
In de gemeente Ohe en Laak niet ver van
Roermond heeft de vorige week bij het springen
van een kanonnetje dat te zwaar geladen was
een jongmensch zulke hevige verwondingen
bekomen. dat hij aan de gevolgen is overleden.
De Gentsche afdeeling van het Nederlamlseh
tooneelverbond heeft besloten ecnen dubbelen
prijskamp uit te schrijven van solozau en decla-
matie in de Nederlaudsche taal, voor heeren en
dames, die, ter gelegenheid van de Gentsche
kermis, op 14 en 15 Julij zal plaats hebben.
Er zijn verschillende geldelijke prijien, beue
vens medailles en juweelen uitgeloofd.
Per drie maanden binnen Neuzcnf 1,
franco door het geheele Rijk 1,10
.0 geheel Belgie1,40
Enkele nommcrs0,05
Men abonueert zich bij alle BoekhandelaarsPostdirecteuren en
Brievenbushouders.
BIJ
Van 1 tot 4 regcls
Voor elke reset meer
0,40
0,10
Advertentien gclieve men aan de Uitgevers in te zenden uiterlijk
Dingsdag en Vrijdag namiddags DRIE ure.
Ongefrankeerde brieven worden xxiet aange-
nomen.