No. 228.
Woensdag 30 Augustus 1865. 5de Ja
ALGEMEEN
ZEEEWSCII-VLAANDEREN.
Dit Weekblod wordt elken Woensdag morgen uilgegeven big J. Sturm, le Neuzen. De prijs is 80 cents in de drie maanden en franco per Post
95 cents. Men abonneert zich bij alle Boekhandelaren, Postdirecleuren en Brievenbushouders. Adverlenlien gelieve men aan den Uitgever in le zenden
uiterlijk Dingsdag, des avonds ten 6 ure; de prijs van 1 tot 4 regels is 40 cents, voor elken regel mecr 10 cents, behalve 35 cents zegelregl voor elke plaatsing.
Feestelijlse onthulling van
de Gedenknaald op het duin
bij Scheveningen.
Ingevolge kennisgeving vau den commis-
saris des konings in Zeeland, is de opening der
jagt op klein wild bepaald op raaandag 4 Sep
tember a. s.en zal de korte jagt dagelijks
met uitzondering van den zondag, en de lange
jagt op maandag, woensdag en zaturdag van
iedere weekalsraede op de vier dagenvoor-
afgaande aan de sluiting der jagtgeoorloofd zijn.
Aan de rijkstelegraaf kantoren is tegen f0,\0
per exemplaar verkrijgbaar gesteld eene lijst van
de Nederlandsche telegraaf-kantoren met aan-
wijzing hunner diensturen.
De aandacht is thans bijzonder gevestigd op
onzen veestappel, die door eene gevaarlijke ziekte,
het eerst op de Londensche markten ontdekt,
bedreigd wordt.
Ook thans is men op het nemen van voor-
zorgsmaatregelen bedacht. Onze minister van
binnenlandsche zaken heeft aan een der leeraren
van 's rijks veeartsenijsehool opgedrageneen
plaatselijk onderzoek in te stellen naar den aard
der ziekte, die o. a. in sommige streken van
de provincie Zuid-Holland is uitgebroken.
De gemeenfebesturen zijn nopens de ont-
eigening van ziek- of van besmetting verdacht
veegewezen op de artt. 69 tot en met 72 der
onteigening-wet van 1851 en op art. 136 der
gemeentewet. Door strenge, onverbiddelijke
toepassing van artt. 459 tot en met 462 van
het wetboek van strafregtzal een ramp kun
nen worden afgewend die bij de minste laauw-
heid bedenkelijke gevolgen kan hebben.
Hontenisse25 Augustus. Aan het
einde der gisteren alhier gehoudene raadsver-
gaderingnam de wethouder P. A. van Dorsse-
laerdie ongeveer dertig jaren onafgebroken lid
van den raad is geweestdoch bij de laatste
periodieke verkiezing op zijn verzoek niet her-
benoemd werdafscheid van zijne medeleden
en znlks onder dankbetniging voor ondervon-
dene ondersteuning en voor bet in hem gestelde
vertrouwen.
Op 25 dezer had te Middelburg de aanbe-
steding plaats van de volgende werken
1. van de buitengewone verdedigingswevken
aan de oevers van de calamiteuse poldersin
zes perceelen.
Van het eerste pereeel, steenstorting aan Bors-
selen werd aannemer de heer J. Filis, te Vlis-
singenvoor /'9900. Van het tweede pereeel,
zinkwerk en steenstorting aan den polder Wil-
helminaen Oost-Beveland, de heer D. A. Dron-
kers, te Middelburg, voor f 19,700. Van het
derde pereeel, zinkwerk aan bet district Flau-
wersde heer D. A. Dronkers, te Middelburg,
voor f 29,700. Van het vierde pereeelzink
werk aan den Hoofdplaat, de heer G. van de Vrede,
te Neuzen, voor f 35,800. Van het vijfde per
eeel steenstorting aan den Margarethapolder
de heer J. Filis, te Viissingen, voor f36b0.
Van het zesde pereeelzinkwerk aan den Een-
dragtpolder, de heer D. Volker, te Dordt, voor
f 17,000.
2. Van het maken van een bazaltmuur aan
de oostzijde der Oostschntkolk te Neuzen.
Hiervan werd aannemer de heer S. van Rees
te Neuzen, voor f27,795.
3. Van het herstellen en vernieuwen van een
gedeelte der havenwerken te Breskens.
Hiervan werd aannemer de heer I. van Male
Dz., te Breskens, voor f42,800.
4. Van het verrigten van eenige buitengewone
herstelliugen aan de provinciale wegenin zeven
perceelen.
Aannemers werden de heerenvan het eerste
pereeel J. Verknijl Quakkelaarte Viissingen
voor 500van het tweede pereeel de
Bijkete Stavenissevoor f 1500van het
derde pereeel A. Rinderste Breskens, voor
f 2240; van het vierde pereeel Colijnte
Nieuwvliet, voor /1440; van het vijfde per
eeel A. Rinders, te Breskens, voor f2460
van het zesde pereeel J. Bertoute Biervliet
voor /2940, en van het zevende pereeel M.Paauwe,
te Hoedekenskerke voor f 11,000.
De lust tot landverhuizing naar Noord-
Amerika begint zichna het eindigen van den
oorlogin het voormalige 4de district weder te
openbaren.
Op den 23 dezer zijn een 60tal ingezetenen
van Cadzand Zuidzande Schoondijke Bres
kens Hoofdplaat en IJzendijke scheep gegaan
naar Antwerpenom van daar naar hunne be-
stemming te vertrekkenen daar aangekomen
te trachten datgene te vinden wat de meesten
hnnner hier te vergeefs zochtenn. 1. een goed
bestaan. Binnen kort zullen zij nog door ver-
scheidene anderen gevolgd worden.
Men schrijft uit Viissingendd. 24 Aug.:
Heden nacht is nabij Zontelande een Deensch
jagt, hetwelk aldaar voor anker lag, van zijne
ankers geslagen en totaal verongelukt; slechts
een man der equipaadje is op een stuk hout
levend aan den wal koinen drijven, de overige
bemanning, waaronder ook een Vlissingsche loods,
is verdi onken. Naar men zegt zouden er in de
nabijheid van deze plaats heden nacht nog twee
Belgische sehepen zijn vergaan.
Het hederf in de aardappelen neemt vooral
in het Overmaassche een zorgwekkend karakter
aan. Bijna op elk stnk landwaar de ziekte
zich voor eenigen tijd slechts in het loof voor-
deedis thans ook de knol aangetast. Alleen
de zoogenaamde Jannen blijven tot dusverre
van de ziekte vrij. Naar men verneemt is hot
kwaad in de Geldersche streken niet zeer toe-
genomen.
In de Noord-Brabander leest men een „in-
gezonden stuk" van eenige kiezers uit Nienwkuik,
hetwelk hierop neSrkomtBij de jongste ver
kiezing van leden van den gemeenteraad stond
niet op maarvhor en onder de tafelwaarachter
het stembureau gezeten was, eene vreemdsoor-
tige buswaarin de stembriefjes moesten ge-
stoken worden. Het was eene soort van kagchel-
pijpvan boven gedekt met een papier dat er
met een touw was aangebonden en waarin eene
opening gesneden wasten einde de stembriefjes
in de pijp konden teregt komen. Bij de ope
ning der stembus op den volgenden dagwaren
al de briefjes in een ditmaal behoorlijk van
slootjes voorziene stembus aanwezig. Ten ge-
volge hiervan is aan heeren gedeputeerde staten
een adres gerigten eene deputatie heeft zich
begeven naar den commissaris des konings, ten
einde de bezwaren tegen de verkiezing bloot te
leggen. Hier komt nog dit bij. Op den dag
der stemming hevond zich eeneene openbare
betrekkiug bekleedend, persoon in een vertrek
van het gemeentehuisnevens de stemkamer
die verschillende kiezers binnenriep en op jenever
trakteerdedaarbij de beleefdheid hebbende te
vragen hunne ingevnlde stembriefjes te mogen
zien enz.
Als een waarschuwing melden wijdat te
Assen iemanddoor het overmatig gebruik van
pruimen overleden is.
Ter voorkoming van de thans heerschende
ziekte onder de varkens wordt door een veearts
den heer Bilroth het volgende in de Gron. Cour.
aanbevolen Men plaatse de varkens in een koel
en luchtig hok met eene voldoende onderstrooi-
jing, geveze veel karnemelk en weinig of geen
meel, althans niet te veel. Groenteafvalroode
ot Brabandsche klaver zijn zeer aan te bevelen
en waar wij veel op vertrouwen is het toedienen
van verdund zwavelzuur. Men roere driemaal
daags telkens goed door het drinken een Ned.
lood van het verdunde zwavelzuur en geve de
karnemelk alsdan aan het varken. Deze hoe-
veelheid wordt gerekend van een jong varken
voldoende te wezen. Het keukenzout is als voor-
behoedmiddel mede te recommanderenmaar
niet zooveel te vertrouwen als het verdunde
zwavelzuur.
Ten gevolge der thans heerschende veeziekte,
wordt het volgende in herinnering gebragt om-
trent vroeger hier te lande geheerscht hebbende
epidemien waarmede men meent dat de tegen-
woordige veel overeenkomst heeft. Moge zij mede
strekken tot aandrang voor de meest zorgvuldige
maatregelen tot bewaring van onzen zoo belang-
rijken veestapel.
In het midden van 1713ontstond eene onge-
wone veepestveroorzakende zeven jaren lang
een groote sterfte onder het rundveehet aller-
meest in Friesland, alwaar met het jaar 1714
reeds 40,000 ossen en koeijen gestorven waren.
Het jaar 1713 staat bekend als een buitengewoon
regenjaar even als 1648 en 1816. Volgens eene
his'torische schets der rnnderpest, heeft deze
ziekte in Oud Nederland in drie onderscheiden
tijdperken de grootste verwoestingen te weeg
gebragt, en wel van 1713 tot 1719, van 1741
tot 1756 en van 1768 tot 1786. In dit laatste
tijdperk was de sterfte zoo verbazend groot
dat alleen in de provincie Hollandvan 1 April
1769 tot 31 Maart 1770, 160,220 runderen om-
kwamen. In dc provincie Friesland stierven-
Nieuws- en Advertentleblad
YOC
De elementen hebben hunne bekeode erillisjht-id met verloo-
chendop den 24 Augustus, die dit jaar wederom al9 in de
dagen onzer kindschheid tot een dier feesten was bestemd, waarop
het vaderlandsche hart zoo levendig gevocltweik een schoone,
hechte baod Nederland en Oranje zamenhecht. Even als zoo
menigmaal op den met kinderlijk verbeiden verjaardag van Wit*
tern Ihad ook nu weder het uitspansel zich met zijne zwart-
ste en dreizendste wolken bekleed als ware 't er om te doen
om de beraamde feestelijkheden in den vollen zin des woords
in het water te doen vallen. En ware 't maar bij dreigen ge-
bleven Maar stroomend ptasten de regenbuijen neder, in be-
ken herschiep zij de wegen en straten lang9 welke de com-
missien en deputation de genoodigden en corporation de me*
taien-kruisriddersde troepen van het Haagsche garnizoen ge-
deeltelijk in hnnnen spiksplinter nieuwe uniform, met hunne
banieren voortsukkeldcn gewis de benijding van niet genoodig
den of verhinderden voor medelijden doende wijken.
Maar in 'teind, voor wie niet al te gevoelig was voor een
nat pakof voor wie veilig en wel in een rijtuig het Scheve-
ningsche feestterrein had bereikt, kwam toch weder het oogen-
blik waarop van beklag geon sprake meer kon zijn en zij
die de inderdaad goed georganiseerde frestviering bijwoonden
wel te benijden waren- Immers de sluizen des hemels sloten
zichen wel niet holder maar liefelijk en rustig was het in
de natnur, toen Z. K. H. pnn9 Frederik met de hoofdcommis-
sie voor het natiouaal gedenkteeken aan 1813 het terrein be-
trad HH. KK. HI), prins Hendrik en prms Alexander ver-
welkomd toen het hof in zijne fraai versierde de overige schire
der autoriteiten en genoodigden in hare doeimatig ingerigte tri
bune had plaats genomen en de grijze prius-voorzitter te mid
den van eene diepe stilte het woord nam. VVij kunnen hier
niet in bijzonderheden vermelden hoe de prins in beide stuk"
ken de werkzaamheid der hoofdcommissie ten aanzien van het
groote monument in het Willemspark schetste, en daarna meer
bepaald de gcschiedeni9 mede te deeleu van den bouw dezer
gedenknaald zoo nabij mogelijk de plek waar, op den 30 No
vember 1813 de prins van Oranje uit Engeland naar het hem
met enrig verlar.gen verbeidende Nederland overgestoken aan
wal stapte. Na eene herinnering aan de voor 50 jaren ge-
schreven dichtregelen van AJ. Zubtizoo eigenaardig van
toepassing op dit oogenblik gaf de prins het sein tot onthul*
ling. De slanke hardsteeoen naald met haar verguld koperen
hoi op den top met hare vier opschriftenGod redde Neder
land 30 November 1813, Het dankbare volk24
Augustus 1835, werd zigtbaar en dat. schoone oogenblik
door de fanfares van Dunk/er's voortreffelijk muzijkcorps, door
het kanongebulder aan het strand door de daverende toejui-
chingen van de duizende toeschouwers begroet op eene wijze,
die voor eene wijle het plegtig golfgeruisch overstemle.
Daarna droeg de prins voorzitter met eene treff.-nd" wending
zijner toespraak waaruit innige vroomhtid en vurige liefde voor
Nederland sprak het gedenkteeken over aan het gemeentebe-
stuur van s Gravenhage dat bij monde van den waarnemenden
burgemee9terden wethouder mr. baron Co/lot d'Escury,
de oplragt aauvaarde met een even hartelijk als gepaste rede.
Nog eenige vrclmeenende woorden door den prins gesproken,
eenige fanfares, defi e vau de metalen krnis-riddersbegroeting
der genoodigden telkens afgewisscld door het gejuich der me-
nigte en dit gedeelte der feestviering was afzeloopen.
Voor het volk volgden thans openbare vermakelijkheden voor
de commission een diner, onder presidium van Z. K. H. prins
Frederik. Bij de eersten ontbrak het niet aan pret; bij het
laatste niet aan officiele en andere toastenmaar ook niet aan
guile tafelvreugd.
En toen nu de avond vielwerd langs het strand en op de
dninen een schouwspet bereid zoo phantastisch zoo wedrgaloos
schoon als zelden een feest mag bekroond hebben. Op ver-
schillende plaatsen aan het 9trand en op het duin werden reus-
achtige vuren van teertonnen outstoken rondom de gedenknaald
en elders werd eene fraaije illuminatie aangebragtbij afwisseling
verrezen er door tooverslag, bij de naald, langs het strand op
het duin, gansche rijen van bengaalsche witte en roode vlammen
sis3end en ratelend schoten op meer dan een punt nu eens en-
kele dan weder geheele zwermen van vuurpijlen in de lucht en
verspreidde bij het nederkomen en uiteenspatten een onbeschrijfelijk
licht over den geheelen omtrek; op de golven dan9te een vaar
tuig rijk behangen met gekleurde lichten, die nog schemerachtig
de honderdeu van vlaggen dcden zien waarmee het was behangen
van tijd tot tijd dreunde het kanon, jubelde de volksmenigte
werden de toonen van drie orkesten over duin en 9trand en zee
gedreven, eu onder en tusschen dat alles doorruischte de zee
en liet zij onafgehroken haar plegtigen lofzang hooren. Voor-
waareen onvergetelijken avond voor de duizenden die waren
toegestroomd een waardig besluit van den dag waarop de
hernieuwing van den bond tusschen Oranje en Nederland door
een waardig gedenkteeken werd vereenwigd.
la het door Akbbosiub Justus Zubli vervaardigd dichutnk in drie
zangen, onderden titel: Nederland ve rlost, Ao. 1813, vindt men
daar waar h(j den dag van 30 .November bezingtdeze dichtregelen
d Pagdoor Pod bereid6 He'ddoor God beschoren
Uw nagedachtenis ga nooit. bij one verloren.'
Bigt een gedeukzuil op aan 't Scheveningsche strand
En grift daarop in goud: God'j-edde JS'eder/and
