NIEIJWS- EN ADVERTENTIEBLAD
W.° 89.
WOENSDAG12 SEPTEMBER 1855.
w
m
(tweede jaargang.)
t\
Ingezonden Stukken.
Nieuwstijdingen.
VOOR
Dil Weelcblad wordI elken Woensdag-morgen
uilgegeven big C. W. Overbeeke tcNeuzen. De
prigs is 80 cents in de drie maand.cn en franco
per I'ost 95 cents. Men abonpeert zich bij de Boek-
handelaars en Poslkantoren signer woonplaats.
1"1
1
Advertenlien gelicvc men nan den Uitgever i'?Ue
zenden uiterlijk Dingsdag des nannddagsmfc^^
ure; de prigs van 1 lot 4 regets is 40 cen/sY^^^jy J
elken regel meer 10 cents, behalvc 35 cents
regt voor elite plaalsing. J i (j
1
Gelijk in onderscheidene slreken onzos vader-
lands zoo ook heslaat alom in Zeeuwsch-Vlaan-
deren de loffelijke gewoonte om jaarlijks na
de inzameling tier veldvruchlen eene dankpre-
dikatie voor den oogst le houdenen bij die
gelegenheid meer dan gewone giflen voor de
armen te offeren. En zieldie tijd naderl we-
der met rassche schreden dat de bewoners
dezer laudstreek zich in hunne bedehuizen zul-
len vereenigen om God te loven en te dariken
die ons in eenen kommervollen tijd van schrik-
barende duurle der meest noodwendige levens-
middelen, toch weder eenen ruirn gezegenden
oogst gelukkig deed inzameleri.
Wie geen vreemdeiing is in de gesehiedenis
des vaderlands, bij kent ook de vele zwarle blad-
zijden die van hongersnood en volslagen gebrek
bij onze voorouders in sommige hagchelijke
tijdsgewrichlengetuigen. Wiedie eemg-
zins lelterkundig is, herinnert zich niel uit de
dagen des Heidendoms die vreesselijke bevoegd-
heid door het regt van gewoonte onder de
Germaanscho volkeren aan den vader des huis-
gezins loegekend om in tijden van gebrek zijn
eiaon kind le slagten of zich door eenen gruw-
zamen moord van de verpligling le bevrijden
om in de behoeften van grijsaards en kranken
te voorzien? Een regt, waarvan de nagalm
nog in de volksverhalen van lateren tijd gehoord
Wij willen hierbij evenwel met Ianger stilslaan
niaar liever opmerken hoe reeds vroeg en kort
na de vcsliging van het Christendom in het
Westelijk Europa de nalien werden opgeroepen
en aangespoord om voor overvloed na gebrek,
voor rijken oogst na schaarschle en duurle van
levensrniddelen den Almagtige eendragtelijk den
bartTondigen dank voor zoo kennelijke welda-
den 'toe le brengen. En hier doelen wij inzon-
derheid op den zoogcnaamden rondgaanden brief
of Encyclica van Pippijnaan den beroernden
bisschop Lullus gerigl.
Deze merkwaardige brief komt voor behalve
in de verzaniebng der Capittilaria van Baliizms
onder tic brieven van Bonifacias, en wel de
96sle in de uitgave van Nic. Serariusde 109de in
die van Step. Alex. Wurdlwein en de 98ste in
die van J. A. Giles. Laatstelijk is hij door Perls
nito-e^even in het 2de deel zijner Monumenta
Gerrnaniae Ilistoricapag. 52; Hannov. 1835.
Bij laalslgemelden is de tekst genomen naar een
op de bib'iolheck le Weencn aanwezig hand-
schrift uit de negende eeuw. Nopens hetjuisle
tijdslipwaarop deze brief geschreven is, zijn
de geleerden het niet volkomen eens. Baluzius
heeft hem op het voetspoor van Goldastustot
het jaar 764 gebragt. Giles daarentegen slelt
dat tijdstip eenige jaren vrocgcr. De geschied-
boekcn gewagen wel van eenen zeer slrengen
winter in 764, rnaar de woorden welke Pippijn
bezigt, doelen onbewimpeld op gebrek aan levens
rniddelen en daarop gevolgden overvloed. Vol-
gens de Annates Moissiaccnses heeft ten jare 762
een zeer zwaro hongersnood geheerschten wij
zouden dus niel aarzelen om met Perls den
hier bedoelden brief tot het jaar 763 te brengen.
Voor ons oogmerk zij het inlusschon voldoende
thans hier aan te merken dat in dil bijna elf
een wen oude gebod van Pippijn nog over-
vloedi" leering voorhanden is voor den legen-
woonbgen tijd. Wel worden wij niel meer ge-
last, om het tiende gedeelle van onzen oogst
aan de armen af le staan tnaar het pauperes
pascere is eene laak die noodig blijften steeds
op onze schonderen zal drukken hoedeslaats-
huishoudkunde het gewiglige vraagsluk nopens
het pauperisme ook beslisse.
Inmiddels blijkl uit den brief, dat de last,
daarin door Pippijn aan zijne onderdanen opge-
legd een gebod was der dankbaarheid. Van
bciledagcn in tijden van gebrek en hongersnood
vinden wij menigwerf melding gemaakt. Wij
behoeven daarloe slechls te wijzen op het kapi-
tulare van Karel den Grooten, in 779 na hevi-
gen hongersnood en buitengewone sterfte uitge-
schreven. In 805 gaf Karel last, dat men in
tijden van gebrek pest of onweer niet moest
wachten met het vaslstellen van eenen bedestond
lot dat hij daarloe het bevel zou hebben gege-
ven maar dadeiijk hulpe bieden naar vermogen.
De middeleeuwsche wellen zijn vol van be-
palingennopens de regten van armen, kinde-
ren dienslbaren enz. uitsluitend in tijden van
hongersnood geldig. Het zoude gansch niet on-
gepast zijn dat deze naar aanleiding van een
opzettelijk onderzoek eens bijeengebragl en in
onderling verband beschouwd wierden. Zij hou
den loch de treffendste bewijzenin, dat het ook
in de donkerste dagen van ruwheid en terug-
gang niet aan menschelijkheid heeft ontbroken.
Bij besluit van den commissaris des konings
in de provincie Zeeland van 23 Aug. jl. mede-
gedeeld in Provinciaalblad no. 78 regelende de
inspeclie over de verlofgangers der nationale
mililie, om het even uit welke provincie zij af-
komstig zijn in de maand October aanstaande
in de hoofdplaalsen der militie-kanlons te hon-
(]en f js onder anderen bepaakl dat deze
inspection zullen plaats hebben op den 15 Oc
tober te Hulst ten 9 en te Axel ten 2 ure en
op den 15 October le IJzendijke ten 9 en le
Sluis ten 5 ure.
Het nieuwe kerkgebouw met eenen toren,
ten behoevo van de Roomsch-Kalholijke ge-
meente teGraauw c. a., waartoe door het rijk,
zoowel in 1854 als in 1855 een subsidie van
f 1000 is verstreklnadert deszelfs voltooijing
en zal binnen weinigo maanden lot godsdienstig
gebruik kunnen worden ingewijd.
Dezer dagen zijn naar het huis van arrest
le Middelburg overgebragt vier soldaten van het
te Breskens geslationeerde gedeelle van het 5de
regement infanlerie welke eenige dagen gele-
den in dronkenschap een boer aldaar mishan-
delil en een bajonetsleek loegebragl hadden
waaraan deze is overleden.
De Belgische brik^Melanic Isabella, kapi-
lein Smidltoebehoorende aan de heeren E
Storm en Co. welke II. maandag middag met
eene rijke lading de reis van Antwerpen naar
Rio-Janeiro had ondernomen is op de hoogle
van Bath lolaal verbrand. Tegen vier ure des
namiddags bemerkle de equipage, dat een dikke
rook uit de voorluiken opging lerslond werd
alles te werk gesteld om den brand in den be-
ginne to sluilcnen passagiers en malrozen
werkten met den meeslen ijver; in weerwil van
alle pogingen woedden de vlarnmen met zooveel
hevigheid voort, dat men alle hoop om die te
overwinnen moest lalen varen. In dezen wan-
hopigen toestand besloot men eersl het schip te
doen zinken doch loen men daarin niet kon
slagen zetle men het op de bank van Valko-
nisse aan den grondwaar het weldra geheel
in vlammen slond tegen negen ure slorlte de
fokkemast over boord en dingsdag morgen reslto
weinig meer van dezen schoonen bodem welke
tot op het water is afgebrand. Mel den vloed
was het vuur uitgebluschl en helgeen nog van
het schip overig was onder water gezet. Ge
lukkig is niemand bij deze ramp omgekomen
maar noch de passagiers, die zes in getal wa-
ren noch de manschappen der equipage heb
ben iels van hunne goederen kunnen bergen.
De oorzaak van den brand is niet bekend.
Men meldt uit Bergen-op-Zoom heL vol-
gende Voor eenige dagen wilde een reeds
bejaard Engelschman met eene dame builen eene
der poorlen dezer vesting in een der builenwer-
ken wandelen wal hem door den schildwacht
als strijdig met zijne consigne werd belet. De
Engelschman vroeg daarop den sergeant kom-
mandant der wachl te sprokeo, om van dezen
de vergunnitig daarloe te bekomen. Deze ver-
stond den vreemdeiing evenmin als dil met den
schildwacht het geval was geweesl. Eindelijk
kwarn een milicien van de wachl te voorschijn
die Engelsch verstond waarop na eenige nil-
legging aan het verzock van den Engelschman
werd voldaan. Na eenige oogenblikken in ge-
peins op de plaats te hebben doorgehraglge
durende welke zijne gelualslrekken van diepe
droefheid getuigden, barslte zijne lady in tranen
los en nu vernam men, dat ruirn 40 jaren ge-
leden op die plaats de generaal van den bedoer
vreemdeiing was gesneuveld en hij zelf voor dood
van daar was weggedragen van welke wonden hij
echter zoo als men zaglater is hersleld. Dc
milicien die door zijne kennis van de Engelsche
taal de oorzaak was, dat de Engelschman zijn
doel bereikte, werd nu door dezen op zijn En
gelsch (dat is rijkelijk) beloond."
Onlangs had aan do Zuid-Willemsvaartle
Dongen, een trelfend voorval plaats. Twee koop-
lieden door slerken drank verhil, kregeri ver-
schil met eikander. Weldra mengde zich een
derde persoon even opgewonden door den drank,
daarbij zoodat men spoedig handgemeen werd.
De schipper van het daar aanwezigo ponlveer
vreezende voor groote ongelukkennam twoo
van de twislenden haastig aan boord en slak
van wal. Toen zij zich builen bereik van den
gevaarlijken medelwisler bevonden begonnen
zij dezen uit le jouwen die daarop zoo verwoed
werd dat hij met een mes in de hand in het
water sprongom de ontvluglenden al zwem-
mende le achtervolgen. Doch ditmaal begaf hem
de anders zoo wel beoefende zwemkunst.^Hij
zonk en men vischle kort daarna bet lijk van
eenen dronkaard op Volksvnend
De Landbouw Courant het verschijnen der
aardappelziekle in ons vaderland mededeelcnde
zegt onder anderen daarvan de ziekle is overat
hier te lande uilgebroken maar de verslandigen
in den lande zien daarin niels onruslbarends.
Zij hebben dil verwacht en zich niel gevleid met
een grooleren oogst dan thans de ondervinding
als de gemiddelde gedurende de ziekle heeft
leeren kennen. De ziekte openbaart zich niet
heftiger dan gedurende de laatste jaren er zijn
niel minder misschien nog meer aardappclcn
uitgepool dan gewoonlijk, en er is dus geene reden
om voor gebrek te vreezen evenmin als er reden
is om op vermindering van prijs te hopen in-
geval er geene vermindering in de graanprijzen
te voorzien is. En bij den tegenwoordigen zoo
geweldig veel voedsel verkwistenden oorlog bij
het geheel en al falen van de graanaanvoereu
uit Rusland bij de onmogelijkheid waarin de
Vereenigde-Stalen schijnen te verkeerenom
hunnerzijds daarin te voorzien zal de handel
evenmin als in het vorige jaar bij magic zijn
om anders dan slechts voor een kiein gedeelle
in bet jaarlijksche lekort van het westelijk Europa
te voorzien.
Do 's Gravenhaagsche Nieuwsbode behelsl
een ingezonden arlikelnaar aanleiding van het
vreesselijk voorval dat onlangs le Amsterdam
plaats greep waar eene vrouw uit den fulsoen-
jijken stand ten gevolge van het baldadig wer-
peu met eene lucifer bezweek. Nu zich over
de groote brutalileit beklaagd le hebben die
onder de zoogenaamde slraatjongens met name
in de hoofdstad hecrschten eenige vragen
over de oorzaken daarvan geopperd te hebben,
wier bcanlwoording aan anderen zij overgelaten,
besluit de slellcr zijn arlikel dus Er is nicer
waarop men bij een zoo trelfend voorval zijne
gedachten vestigt. Aanhoudend ziet men een
zwaar vergift en het gevaarlijksl middel tot brand-
slichling tcvensin de handen van kinderen
het meest algemcen voorwerp van bedelarij ge-
worden. Het is nicer dan tijd dat in dil kwaad
worde voorzien. Bekend is de zelfmoord on
langs gepleegd door eene soort van brouwsel,
uit lucifers vervaardigd. Minder bekend het
voorval van iemand die in een vrolijk gezel-
schap le midden van het gesprekin ondoor-
dachle beweging ecu lucifer bezigde om zich
daarmcde den uitwendigen gehoorgang le wrij-
veu en in den daarop volgenden nacht onder
hcvige follering bezweek. Nog vele andere voor-
beelden van het schadelijke dezer voorwerpen
zouden kunnen aangevoerd worden. Deze wei-
nige zijn voldoende. Het gebruik der lucifers
kan welligt niet ten eenenmale verboden wor
den. Maar er zijn middelen om den verkoop
minder gemakkelijk te maken door de afleve-
verbieden anders dan in blikken of ko-
ring te
peren
doozen het«een noodwendig den
verhoogen en het gebruik minder algemcen ma
ken zal. Maar bovenal is het de pligl der re-
gering het uilventen langs de stralen door kin
deren en bedelaarsgelijk in Amsterdam en
Rotterdam, dikwijls lot in den nachtdoor hon-
derden geschiedt, ten strengste te wcren."
j-tf
word I.
lCHNEUTES.
1313
Zip b. v., WagenaarVadcrl. Historic, in deel HI op de jaren
15 en 1437, en in deel V op de Jaren 1330 en 1537, enz.
prijs